Scenariusz zajęć Temat: Ile kropek ma biedronka?

Scenariusz zajęć
I etap edukacyjny, uczeń kończący klasę I, edukacja przyrodnicza
Temat: Ile kropek ma biedronka?
Treści kształcenia:
1) w zakresie rozumienia i poszanowania świata roślin i zwierząt:
d) wie, jaki pożytek przynoszą zwierzęta środowisku: niszczenie szkodników przez ptaki,
zapylanie kwiatów przez owady, spulchnianie gleby przez dżdżownice.
Dodatkowe:
Edukacja przyrodnicza
1) w zakresie rozumienia i poszanowania świata roślin i zwierząt:
a) rozpoznaje rośliny i zwierzęta żyjące w takich środowiskach przyrodniczych, jak: park, las,
pole uprawne, sad i ogród (działka).
Edukacja polonistyczna
1) w zakresie umiejętności społecznych warunkujących porozumiewanie się i kulturę języka:
a) obdarza uwagą dzieci i dorosłych, słucha ich wypowiedzi i chce zrozumieć, co przekazują;
komunikuje w jasny sposób swoje spostrzeżenia, potrzeby, odczucia.
Edukacja matematyczna
1) w zakresie czynności umysłowych ważnych dla uczenia się matematyki:
f) dostrzega symetrię (np. w rysunku motyla); zauważa, że jedna figura jest powiększeniem
lub pomniejszeniem drugiej; kontynuuje regularny wzór (np. szlaczek).
Cele operacyjne:
Uczeń:
● Potrafi rozpoznać i nazwać zwierzęta łąkowe,
● Wyjaśnia znaczenie owadów dla środowiska łąkowego,
● Wypowiada się w oparciu o ilustrację, obserwację i wysłuchany utwór literacki,
● Uzupełnia i poprawnie przepisuje zdanie.
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
● Słucha ze zrozumieniem,
● Wypowiada się na określony temat,
● Rozumie zadania,
● Pokonuje trudności.
Kompetencje kluczowe:
●
●
●
●
Porozumiewanie się w języku ojczystym,
Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne,
Kompetencje informatyczne,
Umiejętność uczenia się.
1
Środki dydaktyczne:
●
●
●
●
●
●
●
Album z fotografiami łąki,
Kartoniki z nazwami owadów (np. pszczoła, biedronka, mrówka, motyl, komar,
szerszeń, osa, mucha),
Sprzęt multimedialny (komputer, tablica interaktywna, projektor multimedialny),
Zasoby multimedialne: galeria zdjęć („Zwierzęta pożyteczne”), karta pracy do druku
(„Czy znasz te zwierzęta?”),
Tekst z miejscami do wypełnienia (lukami),
Nożyczki, kredki,
Ewentualnie instrumenty perkusyjne, np. bębenki, tamburyny itp.
Metody nauczania:
●
●
●
●
Podające: pogadanka, wyjaśnienie,
Problemowa: rozmowa kierowana,
Programowana: z użyciem komputera,
Praktyczna: ćwiczenie.
Formy pracy:
●
●
Zbiorowa jednolita,
Indywidualna jednolita i zróżnicowana.
Przebieg zajęć:
Etap wstępny
Nauczyciel prezentuje dzieciom album z fotografiami łąki. Pyta uczniów: „Co przedstawiają
zdjęcia?”, „Czym jest łąka?”, „Jakie rośliny i zwierzęta zamieszkują to miejsce?”, „Co można
robić na łące?”. Uczniowie wymieniają uwagi, opowiadają o swoich doświadczeniach
związanych z pobytem na łące, jeśli potrafią – opisują charakterystyczne dla tego środowiska
rośliny i zwierzęta.
Etap realizacji
Nauczyciel czyta wiersz pt. „Spotkanie z biedronką”1.
Pójdę rano na łąkę.
Może spotkam tam biedronkę,
kiedy będzie swe kropki malować?
Mrówka igłę, gałązkę
będzie dźwigać mozolnie,
aby dom swój pod drzewem zbudować.
Tam na łące motyle
rozłożyły na chwilę
swoje skrzydła i suszą je z rosy.
Nad trawami bzyczenie
1
Tekst własny autorki scenariusza zajęć.
2
wiatr unosi przez ziemię.
To swój koncert rozpoczęły już osy.
Pszczoły pilnie pracują,
złoty nektar wyjmują
z kwiatów pełnych zapachów i barw.
No, a gdzie jest biedronka?
Czy nie wyszła do słonka?
Może śpi gdzieś pod listkami malw.
Następnie prosi dzieci o wymienienie nazw owadów, które pojawiły się w wierszu. Poleca im
zastanowić się, czy wszystkie z nich są człowiekowi przyjazne. Następnie rysuje na tablicy
symbole uśmiechniętej i smutnej buźki; przygotowuje też kartoniki z nazwami owadów
(pszczoła, biedronka, mrówka, motyl, komar, szerszeń, osa, mucha). Wybrany uczeń losuje
jeden z nich i odczytuje napis, a następnie umieszcza go na tablicy pod smutną lub wesołą
buźką. Dzieli w ten sposób owady na te, które są „lubiane”, i te stanowiące dla człowieka
niebezpieczeństwo.
Instruuje uczniów, że za chwilę ponownie przeczyta wiersz – dzieci mają za zadanie
wskazać kartonik z nazwą owada, który pojawił się właśnie podczas czytania.
W następnej kolejności nauczyciel rozdaje uczniom karty pracy „Ile kropek ma biedronka?”
(zasób multimedialny) z punktowym rysunkiem biedronki. Prosi o połączenie kropek
w kolejności wzrastania liczb. Pyta: „Jaki to owad?”, „Czego mu brakuje?”, „Ile kropek ma
biedronka siedmiokropka?”. Wyjaśnia, że biedronki żywią się mszycami, które są
szkodnikami roślin.
Uczniowie wykonują zadania i kolorują biedronkę. Nauczyciel omawia teraz drugą kartę
pracy („Czy znasz te zwierzęta?”): czyta nazwy zwierząt, prosi o ich krótką charakterystykę,
podkreśla, że niektóre z nich są pożyteczne dla człowieka i środowiska, a inne je niszczą lub
powodują szkody w uprawach itp. Odczytuje polecenia i prosi dzieci, by przygotowały zielone
i czerwone kredki (do zakreślania/podkreślania odpowiednich nazw zwierząt), a następnie
wykonały zadania. W razie konieczności czyta wyrazy ponownie.
Podsumowaniem zadań z karty pracy powinna być rozmowa, w której nauczyciel podkreśli
pozytywne i negatywne dla człowieka i środowiska działanie różnych zwierząt. Powinien
zwrócić uwagę szczególnie na te organizmy, które zostały wymienione w zadaniu i opisać ich
tryb życia (w kontekście pożyteczny/szkodliwy).
W kolejnym etapie zajęć nauczyciel przystępuje do pracy z zasobem multimedialnym –
dzieci oglądają galerię zwierząt, a następnie zastanawiają się nad zagadnieniem: „Jaką rolę
w przyrodzie pełnią te zwierzęta?”, „Czy można je nazwać pożytecznymi dla człowieka?”.
Nauczyciel może kierować rozmową, zadając dodatkowe pytania:
● Czym żywią się żaby, jaszczurki, a czym nietoperze?
● Czym zajmują się pszczoły na łące i w ogrodzie? Co się dzieje, gdy przysiadają one
na kwiatach?
● Czym żywią się ptaki zamieszkujące/odwiedzające łąkę?
● Jak dżdżownice spulchniają glebę?
3
Dzieci powinny dojść do konkluzji, że zwierzęta te są ważne, ponieważ zapylają kwiaty
(pszczoły), zjadają szkodniki (żaby, ptaki), są pokarmem innych zwierząt oraz ozdobą łąki
i ogrodu.
Następnie nauczyciel rozdaje dzieciom kartki z wydrukowanym tekstem do uzupełnienia
(wersja A do samodzielnego uzupełnienia, wersja B – z podanym słownictwem do
wykorzystania). Po głośnym odczytaniu i analizie ortograficznej dzieci przepisują zdania do
zeszytu.
Proponowane teksty:
Wersja A – do samodzielnego uzupełnienia.
Uzupełnij tekst o zwierzętach:
Pszczoły …………….. kwiaty. Żaby …………….. ślimaki. Dżdżownice ………….. glebę.
Nietoperze …………. na komary.
Wersja B – z podanym słownictwem do wykorzystania.
Uzupełnij tekst wyrazami : zjadają, zapylają, polują, spulchniają
Pszczoły …………….. kwiaty. Żaby …………….. ślimaki. Dżdżownice ………….. glebę.
Nietoperze …………. na komary.
Etap końcowy
Zabawy rytmiczne w oparciu o rymowankę pt. „Biedroneczko leć do nieba, przynieś mi
kawałek chleba” – dzieci recytują znaną rymowankę sylabami, z klaskaniem, uderzaniem
dłońmi o kolana, z ewentualnym wykorzystaniem instrumentów perkusyjnych.
Dodatkowo:
Dalszym etapem pracy może być analiza cyklu rozwojowego owada na podstawie biedronki
lub motyla. Temat ten może stanowić również bazę do zajęć plastycznych (np. malowanie
łąki techniką „mokre w mokrym”).
Słowa kluczowe:
owady, pszczoła, biedronka, łąka, szkodniki, pożyteczne zwierzęta
4