prezentacja

Seminarium Rankingowe
Sesja II
„Badanie ilości i jakości publikacji polskich
uczelni w Rankingu Szkół Wyższych ”
Informacje wstępne
• informacje o publikacjach pochodzą z bazy SCOPUS ze stanem na dzień 12 stycznia
2011,
• analizowaliśmy publikacje i cytowania za lata 2006-2010 (współczynnik kroczący),
• w latach 2006-2010 zostało ujawnionych:*1)
- 103565 publikacji, które były cytowane 261573 razy dla uczelni publicznych,
- 861 publikacji, które były cytowane 474 razy dla uczelni niepublicznych,
• w bazie publikacji afiliowanych pod Polskę za rok 2009 otrzymaliśmy ok. 70 tys.
rekordów,
• w ramach informacji z danego roku ok. 10% publikacji nie ma jasno zdefiniowanej
afiliacji do uczelni lub innej jednostki naukowej,
*1) Jeżeli publikacja miała dwóch autorów z dwóch różnych uczelni, to jest wykazana podwójnie.
Informacje wstępne
• analizujemy wszystkie rodzaje publikacji zawarte w bazie SCOPUS,
• jeżeli publikacja ma więcej niż jednego autora ale z tej samej uczelni, to zaliczana była
jako jedna publikacja,
• jeżeli publikacja ma więcej niż jednego autora, ale każdy jest z innej uczelni, to każdej
z tych uczelni zaliczano po jednej publikacji,
• analiza nie uwzględnia autocytowań.
Ogólnie stosowane metody oceny
• ogólna liczba publikacji - zaletą tej metody jest ocena produktywności autora
(uczelni), ale nie wskazuje ona na jakość publikacji,
• całkowita liczba cytowań – zaletą tej metody jest mierzalna ocena dorobku
naukowego, ale nie sprawdza się, jeżeli zdecydowana liczba cytowań pochodzi z
jednej czy kilku publikacji,
Publikacje
Publikacje – mierzone liczbą publikacji uwzględnionych w bazie SCOPUS (stan bazy
na dzień 12.01.2011) w latach 2006-2010 w stosunku do liczby profesorów z tytułem,
doktorów habilitowanych i doktorów zatrudnionych na głównym etacie. (2%)
• Kryterium to, jest kryterium ilościowym. Rozliczne do ilości kadry mówi o jej
produktywności. Inaczej ujmując, podaje średnią liczbą publikacji przypadającą na
pracownika.
• Kryterium obliczane jest na podstawie danych z bazy SCOPUS oraz danych o
zatrudnieniu z ankiet uczelnianych na podstawie GUS S12, Dział 10.
Nauczyciele akademiccy wg GUS S12 Dział 10
Profesor z tytułem
Doktor habilitowany
Doktor
Ogółem *1)
*1) Należy podać dane o pełnozatrudnionych i niepełnozatrudnionych (w przeliczeniu na pełne
etaty, bez miejsc po przecinku) w szkole wyższej/instytucie będącej/cym podstawowym miejscem
pracy.
Cytowania
Cytowania – mierzone liczbą cytowań publikacji z lat 2006-2010 w stosunku do liczby
tych publikacji (stan bazy na dzień 12.01.2011). (3%)
• Kryterium to, jest kryterium jakościowym. Rozliczenie liczby cytowań do liczby
publikacji wyznacza Impact factor danej uczelni.
h-indeks
(1)
H-indeks – współczynnik publikacji oraz ich cytowań mierzony wg metody Hirscha za
lata 2006-2010 (stan bazy na dzień 12.01.2011). (3%)
Indeks Hirscha (h-indeks) został opracowany przez Jorge Hirscha w 2005 roku.
Indeks Hirscha wynosi h, jeśli opublikował on h artykułów, z których każdy cytowany
był co najmniej h razy.
współczynnik h
1
publikacja
Publikacja A
liczba cytowań
154
2
3
4
Publikacja B
Publikacja C
Publikacja D
124
111
102
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Publikacja E
Publikacja F
Publikacja H
Publikacja I
Publikacja J
Publikacja K
Publikacja L
Publikacja M
Publikacja N
99
87
52
12
10
6
5
2
2
h-indeks = 9
h-indeks
(2)
• ponieważ indeks h jest łatwy do wyznaczenia, stał się ostatnio popularny w analizie
bibliometrycznej,
• można go stosować w analizie poszczególnych autorów, grup autorów, instytucji czy
nawet poszczególnych państw,
• na wartość tego wskaźnika wpływa zarówno liczba publikacji, jak też to, ile razy
prace te były cytowane w późniejszej literaturze naukowej,
• dobrze oddaje zdolność danej osoby (czy grupy naukowców) do systematycznego
publikowania prac, które są dobrze cytowane.
• używając indeksu h można próbować porównywać dorobek dwóch podmiotów, ale
okres analizy musi być jednakowy,
• indeks h nie zależy od czasopisma, w którym praca się ukazała; jedynym kryterium
jest liczba cytowań.
h-indeks
(3)
• z uwagi na specyfikę poszczególnych dziedzin nauki, powinno się porównywać te
same lub podobne dziedziny,
• w ogólnym odczuciu h-indeks nie odwzorowuje dorobku naukowego uczonego,
którego np. jedna publikacja, będąca wynikiem wieloletnich badań cytowana była kilka
tysięcy razy, ale podnosi ona autorowi indeks h tylko o jeden punkt, podobnie jak
publikacja cytowana kilkadziesiąt razy; należy jednak pamiętać, że liczba osób,
których prace cytowane były kilka tysięcy razy jest bardzo znikoma i problem ten
dotyczy niewielkiej grupy osób.
h-indeks
(4)
Inny problemem jaki wynika ze stosowania indeksu Hirscha jest fakt, że duże
instytucje naukowe publikują zwykle więcej prac naukowych i dlatego uzyskują
większą wartość indeksu h.
Spotyka się warianty zmodyfikowanego indeksu Hirscha korygującego jego wartość w
zależności od wielkość uczelni. Wielkość uczelni definiuje się w tym przypadku
poprzez liczbę pracowników, lub wariant zmodyfikowany, zaproponowany w 2008 roku
przez Jeana Francoisa Molinariego oraz Alaina Molinariego, uwzględniający liczbę
publikowanych prac1). Na podstawie badań modelowych proponują indeks Hirscha
oznaczony hm, który połączony jest z indeksem Hirscha i liczbą publikacji następującą
zależnością:
hm = h/N0,4
gdzie:
hm - oznacza zmodyfikowany indeks Hirscha,
h - indeks Hirscha,
N - liczbę publikacji.
Wartość hm nie jest liczbą całkowitą. Im wyższa wartość hm, tym lepsza ocena dorobku
naukowego instytucji naukowej.
1) J.F.
Molinari, A. Molinari, „A new methodology for ranking scientific institutions”, Scientometrics, 75, 163-174 (2008);
Dziękuję za uwagę
Artur Olczak
Kierownik Działu Rankingów i Analiz Edukacyjnych
Perspektywy
[email protected]