Zarządzanie energią i środowiskiem w budynkach samorządowych

Zarządzanie energią i środowiskiem w budynkach
samorządowych oraz polepszenie jakości powietrza
– jako kluczowe programy wykonawcze wynikające
z założeń energetycznych
Łukasz Polakowski
Zarządzanie energią a założenia
Art. 19. Ustawy Prawo Energetyczne
1. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt założeń do planu zaopatrzenia w
ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, zwany dalej “projektem założeń”.
2. Projekt założeń sporządza się dla obszaru gminy lub jej części.
3. Projekt założeń powinien określać:
1) ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło,
energię elektryczną i paliwa gazowe;
2) przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw
gazowych;
3) możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i
energii, z uwzględnieniem energii elektrycznej i ciepła wytwarzanych w
odnawialnych źródłach energii, energii elektrycznej wytwarzanej w skojarzeniu z
wytwarzaniem ciepła oraz zagospodarowania ciepła odpadowego z instalacji
przemysłowych;
4) zakres współpracy z innymi gminami.
Korzyści z zarządzania energią
1) s c e narius z/s trate g ia zanie c hania
Ko s zty
e ne rg ii
we
ws zys tkic h
o bie ktac h
[zł/r]
2) jak do tyc hc zas
3) ko mple ks o we po je dync ze te rmo mo de rnizac je
4) zarzadzanie + e ne rg o o s zc zę dne
pro g ramo we inwe s tyc je
0
lata
Zadania Zespołu Zarządzania Energią w mieście:
•
•
•
•
przegląd, analiza i raportowanie kosztów i zużycia energii oraz wody,
np. poprzez stworzenie komputerowej bazy danych,
propozycje budżetów energetycznych obiektów i budynków oraz weryfikacja efektów
systemów motywacyjnych,
współpraca z wydziałami funkcjonalnymi jak np. Wydział Edukacji, Rozwoju i
Inwestycji itp., w zakresie inicjowania, realizacji i oceny przedsięwzięć,
konsultacje dla jw. wydziałów funkcjonalnych zarządców i administratorów obiektów i
budynków, konserwatorów,
Zadania Zespołu Zarządzania Energią w mieście:
•
•
•
•
•
•
•
analiza i ocena umów oraz kontrola dostaw paliw i energii,
przeglądy wstępne, proste pomiary urządzeń energetycznych, instalacji i
inicjowanie, ocena i propozycje realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych w
efektywnego wykorzystania energii,
propozycje realizacji demonstracyjnych projektów,
szkolenie administratorów i konserwatorów obiektów i budynków,
wykonywanie i zlecanie audytów energetycznych dla obiektów gminnych,
opiniowanie audytów energetycznych i części energetycznych wniosków
o dofinansowanie dla inwestycji gminnych.
budynków,
zakresie
zł/ro k Ro c zny rac hune k za paliwa i e ne rg ię
Dlac ze g o ?
Og rze wanie
Cie pła
wo da
Oś wie tle nie
Napę dy
Inne
1999
2000
2001
2002
Przykład
Struk tura z uż y c ia p a liw i e ne rg ii w p o p ula c ji
3,0%
8,9%
0,000%
2,4%
G az
16,6%
Cie pło s ie c iowe
Ene rgia e le k tryc z na
Paliwa s tałe
O le j opałowy
G az płynny
69,1%
Przykład
Grupa - Ko s z ty m e dió w e ne rg e tyc z nyc h
[tys.zł/rok]
3 000
2 000
1 000
2 550
2 087
1 920
Rok 2006
Rok 2007
0
Rok 2005
Przykład
90
Grupa - Ko s z ty m e dió w e ne rg e tyc z nyc h
70
60
3 000
50
2 000
2 550
30
10
1 920
Rok 2006
Rok 2007
Obie kty
SP 3
ZS 1
SP 2
VLO
SP 12
SP 27
ZS 3
GIMN 4
Rok 2005
II LO
I LO
0
2 087
0
ZS 2
20
1 000
TZN - B
40
OS ZSZ
Koszty jednostkowe [zł/m2/rok]
[tys.zł/rok]
80
Grupy priorytetowe
90
Roczne koszty jednostkowe [zł/m2/rok]
80
70
G2
G1
G4
G3
60
50
40
30
20
10
0
0
50 000
100 000
150 000
200 000
250 000
300 000
350 000
400 000
Ko s z ty ro c z n e [z ł/ro k ]
Ws k aź n ik i ś re d n ie
Ws k aź n ik i p o s z c z e g ó ln yc h o b ie k tó w
Po z io m Uż ytk o w n ik a
Pote nc jał te chnicz ny z m niejs ze nia z uży cia e nerg ii/p aliw = 122 41 [GJ]
c o s tano w i 34, 1 % s um ary cz ne g o zuż yc ia ene rg ii/p a liw /wo d y .
UWAGA:
Ja ko poz iom o dnies ie nia prz yjęto śred nią warto ść z definiowa ną p rze z UŻY TKOW NIKA.
Obs za r p rze d s ięw z ięć be zna kład o w yc h i nis k ona kład o w yc h = 1 793 ÷ 35 86 [GJ]
UWAGA:
Wa rtoś ć s z acowa na, z aw iera jąca s ię w p oda nym prz edz iale .
Jak zużywać mniej?
• Dostosować pobór energii do reżimu wykorzystania
obiektu
- nie ogrzewać / nie oświetlać gdy to nie jest potrzebne,
• Racjonalnie przetwarzać energię na komfort
-
utrzymywać wysoki poziom wskaźnika efektywności energetycznej (EE),
• Nieustannie wykrywać i eliminować wszelkie
przejawy marnotrawstwa energii - błędy instalacyjne, błędy
inkasenckie, błędy przetwarzania danych itp.,
Przykłady zadań realizowanych przez Gminę
Częstochowa w zakresie zarządzania energią i
środowiskiem
Porównani e kosztów medi ów energetycznych
w l atach 2003-2007
90
160
260
290
317
Olej opałowy
2003
2004
890
807
730
660
493
1 150
1 108
1 130
1 390
1 463
Paliwa stałe+ obsługa
Gaz ziemny
2005
2006
2007
2 830
2 483
2 210
2 170
2 129
Energia elektr.
6 880
6 373
5 840
5 900
5 803
Ciepło sieciowe
10 932
10 170
10 400
10 205
Suma
0
2 000
4 000
6 000
tys. zł
8 000
10 000
11 840
12 000
14 000
Przykłady zadań realizowanych przez Gminę
Częstochowa w zakresie zarządzania energią i
środowiskiem
Porównanie zużycia mediów energetycznych
w latach 2003-2007
2 000
3 200
4 000
5 000
4 900
Olej opałowy
2003
2004
2005
27 000
20 600
18 000
16 000
11 800
Paliwa stałe
2006
2007
19 000
17 900
17 000
17 000
17 800
Energia elektr.
38 000
35 800
35 000
34 000
33 500
Gaz ziemny
150 000
138 000
130 000
132 600
Ciepło sieciowe
176 000
227 600
213 000
202 000
200 600
Suma
0
50 000
100 000
150 000
GJ
200 000
250 000
262 000
300 000
Zarządzanie energią i środowiskiem w obiektach użyteczności publicznej stanowi
bardzo istotny obszar polityki energetycznej gminy, którego realizacja przynosi
wymierne efekty w postaci ograniczenia zużyć mediów i redukcji kosztów z tego
tytułu. Ponadto stanowi ważny element edukacyjny dla zarządców i
użytkowników obiektów w zakresie poszanowania energii i racjonalnego
gospodarowania wodą. Realizacja tego procesu stanowi jeden ze sposobów
ograniczenia konsumpcji energii i wody bez angażowania środków finansowych
gminy przy zachowaniu prawidłowych warunków rozwoju cywilizacyjnego.
Polepszanie jakości powietrza
Głównym programem wpływających bezpośrednio
na poprawę jakości powietrza w gminie jest Program
Ograniczenia Niskiej Emisji.
Inne programy
Inne programy/działania wpływające na jakość
powietrza:
• Program wykorzystania OZE
• Program termomodernizacji obiektów gminnych
• Plan działań dotyczący efektywności energetycznej
Dlaczego PONE?
1. Radom - Konieczność jego realizacji wynika z
rozporządzenia Nr 66 Wojewody Mazowieckiego z
dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie określenia
programu ochrony powietrza dla strefy miasto
Radom z uwagi na stwierdzone przekroczenia
poziomów dopuszczalnych pyłu zawieszonego
PM10 w dzielnicy Kaptur oraz części dzielnic
Planty i Glinice
Dlaczego PONE?
Dlaczego PONE?
2. Gminy w województwie śląskim – dofinasowanie
z WFOŚiGW w Katowicach nawet do 80%
kosztów kwalifikowanych wprowadzenia
programów
Źródła niskiej emisji:
•wytwarzanie ciepła grzewczego w bud. mieszkalnych,
•wytwarzanie ciepła grzewczego i technologicznego w
przemyśle,
•emisja ze źródeł liniowych (samochody).
Sposoby ograniczania niskiej emisji:
•wymiana niskosprawnych i nieekologicznych kotłów
węglowych,
•działania termorenowacyjne zmniejszające zużycie energii
Struktura powierzchni ogrzewanej według
rodzajów źródeł ciepła
a)
b)
Inne paliwa
2,9%
Piece węglowe Kotły na drewno
9,8%
1,0%
Piece węglowe
21,4%
Kotły na
drewno
2,1%
Kotły węglowe
31,5%
Kotły gazowe
14,8%
Ogrzewanie
elektryczne Kotły węglowe
2,9%
14,4%
Ciepło sieciowe
54,2%
Inne paliwa
6,2%
Kotły gazowe
32,4%
a) wraz z budynkami podłączonymi do sieci ciepłowniczej;
b) w grupie budynków ogrzewanych indywidualnie.
Ogrzewanie
elektryczne
6,3%
Udział poszczególnych zanieczyszczeń jako ekwiwalentu
SO2
Emisja liniowa
5%
S O2
31%
B(a )P
53%
Wys oka emisja
10%
NO 2
9%
Emis ja
te chnologiczna
3%
CO
17%
pył
24%
Nis ka emis ja
82%
Zakres analizowanych przedsięwzięć:
1. Wymiana źródła ciepła:
•
•
•
•
•
•
kotły gazowe,
kotły na biomasę (pellety, brykiety drzewne drzewne),
ogrzewanie elektryczne,
przyłącze sieciowe,
pompa ciepła,
kotły węglowe – retortowe – tylko w przypadku gdy budynek znajduje się poza
zasięgiem systemu ciepłowniczego i gazowniczego !!!,
• inne.
2. Montaż kolektorów słonecznych do przygotowania c.w.u.
Przykładowe założenia „Programu”
1.
Podstawowym warunkiem udziału w programie jest likwidacja istniejącego
źródła ciepła na inne, którego konstrukcja uniemożliwia spalanie odpadów
2.
Dofinansowanie wymiany kotłów i pieców węglowych na inne kotły
(retortowe, gazowe, olejowe, biomasowe) i technologie wykorzystujące OZE
oraz kotłów niewęglowych starszych niż 10 lat na inne źródła niewęglowe lub
na technologie wykorzystujące OZE,
3.
Dofinansowanie otrzymują jedynie kotły posiadające świadectwo badań
energetycznych oraz dla kotłów na paliwo stałe – świadectwo na znak
bezpieczeństwa ekologicznego (np. IChPW) – w tym importowane,
4.
Dofinansowanie dotyczy wyłącznie budynków mieszkalnych (min. 70%
powierzchni całkowitej przeznaczone na cele mieszkalne),
5.
Wymienione źródło ciepła musi być głównym źródłem,
Przykładowe założenia „Programu”
6.
Udział własny użytkowników przy wymianie kotła - 40% całkowitych
nakładów inwestycyjnych – chyba, że koszt przekracza założony próg (10
tys. zł) wówczas użytkownik dopłaca dodatkowo różnicę,
7. Przewiduje się możliwość dofinansowania kolektorów słonecznych
(c.w.u),
8. Ponowne dofinansowanie wymiany źródła ciepła możliwe po odliczeniu
wcześniejszej kwoty dofinansowania,
9. Brak możliwości dofinansowania budynków nowych i będących w
budowie,
10. Kolejność wymiany źródeł ciepła realizowana wg. kolejności składania
wniosków w Urzędzie Gminy,
11. W przypadku gdy ilość chętnych na udział w programie przekracza
założone możliwości poszczególnych etapów, wówczas wnioski
automatycznie przesuwane będą na następne etapy realizacji,
Przykładowy możliwy efekt
ekologiczny wdrażania „Programu”
Lp. Substancja Jednostka
Wielkość
Wielkość
Różnica
Redukcja
dotychczasowa planowana bezwzględna zanieczyszczenia
5
6
19 200
7 880
11 320
59,0%
kg/a
5 060
9 020
-3 960
-78,3%
CO
kg/a
78 860
15 100
63 760
80,9%
4
CO2
kg/a
3 252 640
2 414 740
837 900
25,8%
5
pył
kg/a
5 060
1 480
3 580
70,8%
6
B(a ) P
kg/a
1,1
0,3
0,7
68,5%
1
2
3
1
SO2
kg/a
2
NO2
3
4
7
Dziękuję za uwagę