ROZWÓJ SPOŁECZNY TERENÓW REWITALIZOWANYCH

Opracowanie: Partnerstwo dla Mokotowa (Urząd Dzielnicy Mokotów – Wydział Spraw Społecznych i Zdrowia,
Fundacja CEL) oraz Stowarzyszenie BORIS (Stołeczne Centrum Współpracy Obywatelskiej)
ROZWÓJ SPOŁECZNY TERENÓW REWITALIZOWANYCH
MOKOTOWA - SIELCE, WIERZBNO, SŁUśEWIEC PRZEMYSŁOWY
PROJEKT PARTNERSTWA DLA MOKOTOWA
Inicjatywa Partnerstwa dla Mokotowa
Zawiązane 14 grudnia 2007 r. Partnerstwo dla Mokotowa jest wynikiem starań
Wydziału Spraw Społecznych i Zdrowia Urzędu Dzielnicy Warszawa-Mokotów,
kilku mokotowskich organizacji pozarządowych oraz Stowarzyszenia BORIS. W
grupie uczestniczy ponad 25 podmiotów sektora samorządowego i obywatelskiego.
Partnerstwo bierze czynny udział w tworzeniu i wdraŜaniu polityki społecznej na
rzecz Dzielnicy Mokotów. W 2008 r. część członków Partnerstwa uczestniczyła w
opracowaniu dzielnicowej strategii rozwiązywania problemów społecznych na lata
2008-2020, natomiast zespół ds. rodziny przygotował i przeprowadził cykl
edukacyjny zakończony w grudniu 2008 r. konferencją „Partnerstwo na rzecz
pomocy rodzinie – potrzeby i moŜliwości”. W programie konferencji organizatorzy
napisali: „Naszym nadrzędnym celem jest twórcze rozwijanie idei partnerstwa
mokotowskiego i budowanie współpracy i współdziałania (…) w oparciu o istniejące w
środowisku lokalnym zasoby ludzkie i instytucjonalne”. Bezpośrednim efektem szkoleń i
konferencji jest opracowanie w ramach Partnerstwa koncepcji pracy Zespołów
Rejonowych, wypełniających załoŜenia rewitalizacji społecznej Mokotowa.
Rewitalizacja społeczna na Mokotowie
Na terenie Mokotowa moŜna wyodrębnić kilka obszarów kryzysowych, które ze
względu na wskaźniki bezrobocia, ubóstwa, trudnych warunków mieszkaniowych,
poziomu przestępczości, wykształcenia, przedsiębiorczości mieszkańców oraz
degradacji technicznej infrastruktury i budynków znacznie odbiegają od średniej
dzielnicowej. Te obszary to: SłuŜewiec Przemysłowy (obszar ograniczony ulicami:
Wilanowska, Puławska, Obrzeźna, Bokserska/Wyścigowa), Wierzbno (obszar
ograniczony ulicami: Woronicza, Puławska, Wilanowska, Wołoska) i Sielce (obszar
ograniczony ulicami: Puławska, Idzikowskiego, Czerniakowska, Gagarina). Istnieje
opracowana strategia mikrorewitalizacji tych obszarów, która powinna zostać
wsparta konkretnymi działaniami o charakterze społecznym, wdraŜając zmiany na
najniŜszym moŜliwym poziomie.
Dla prowadzenia konkretnych działań społecznych w obszarach rewitalizowanych
Partnerstwo dla Mokotowa opracowało koncepcję powołania tzw. Zespołów
Rejonowych, opartych o instytucje, organizacje pozarządowe i inne środowiska.
Koncepcja ta jest zgodna ze „Społeczną Strategią Warszawy - Strategią
Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2009-2020” z dn. 18.12.2008 r. oraz z
Lokalnym Programem Rewitalizacji Miasta Stołecznego Warszawy na lata 2005-2013
1
Opracowanie: Partnerstwo dla Mokotowa (Urząd Dzielnicy Mokotów – Wydział Spraw Społecznych i Zdrowia,
Fundacja CEL) oraz Stowarzyszenie BORIS (Stołeczne Centrum Współpracy Obywatelskiej)
z dn. 08.05.2008 r. PoniŜej zarysowana koncepcja w szczególności mieści się w celach
strategicznych rewitalizacji Miasta Stołecznego Warszawy: celu III („Zwiększenie
bezpieczeństwa mieszkańców oraz poprawa moŜliwości komunikacyjnych
wewnątrz osiedli”) oraz celu IV („Integracja mieszkańców, zapobieganie i
przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu”).
Struktura organizacyjna i merytoryczna
Zespół Rejonowy (ZR)
System oparty zostanie o rejony związane z koncepcją rewitalizacji dzielnicy
Mokotów. W kaŜdym rejonie – SłuŜewiec Przemysłowy, Wierzbno, Sielce powstanie Zespół Rejonowy (ZR) złoŜony z przedstawicieli instytucji publicznych
(np. policja, OPS, szkoła, przedszkole, GKRPA, kurator sądowy, straŜ miejska,
placówki słuŜby zdrowia), organizacji pozarządowych i innych podmiotów oraz
osób działających w danym rejonie lub na obszarze całego Mokotowa. Skład ZR jest
stały w znaczeniu instytucjonalnym i osobowym ze względu na konieczność
zapewnienia zespołowi systematycznych szkoleń i innych działań edukacyjnych
zwiększających integrację i kompetencje zespołu jako całości. Jednocześnie
członkiem ZR moŜe być kaŜda osoba prawna lub fizyczna zainteresowana pracą na
rzecz danego obszaru rewitalizowanego i mająca ku temu odpowiednie zasoby. ZR
umocowany będzie przy jednej z lokalnych instytucji (miejsce spotkań). ZR działa w
oparciu o regulamin, zasady pracy i wewnętrzną strukturę szczegółowo opracowaną
przez samych uczestników poszczególnych ZR w trakcie szkoleń i spotkań w 2009 r.
W roku 2009 proponuje się powołanie i rozpoczęcie prac 2 Zespołów Rejonowych na
Sielcach i Wierzbnie (SłuŜewiec Przemysłowy w 2010).
Rejonowy Zespół Koordynacyjny (RZK)
KaŜdy ZR będzie mieć swoją wewnętrzny Rejonowy Zespół Koordynacyjny (RZK)
złoŜony z koordynatora ZR i 2 innych osób. RZK odpowiada za organizację spotkań i
kontakty z partnerami zewnętrznymi, ekspertami, Radą, pozostałymi ZR.
Dzielnicowa Rada Programowa (DRP)
Nad całością przedsięwzięcia czuwać będzie Dzielnicowa Rada Programowa („Rada
Starszych”), powołana spośród szefów najwaŜniejszych instytucji i organizacji
związanych z problematyką. Rada wyraŜa zgodę na działanie i wspiera uczestników
ZR, którzy są pracownikami danych podmiotów tworzących Radę.
Dzielnicowy Zespół Koordynacyjny (DZK)
Dzielnicowy Zespół Koordynacyjny czuwa nad całością programu dbając o to, aby
członkowie Zespołów Rejonowych posiedli wiedzę i umiejętności potrzebne do
współpracy w grupie i świadczenia pomocy o poŜądanej jakości. Wydział Zdrowia i
Polityki Społecznej Dzielnicy Mokotów całościowo koordynuje program, daje
wsparcie merytoryczne i organizacyjne uczestnikom i pozostałym realizatorom. W
ramach cyklu edukacyjnego Fundacja CEL odpowiadać będzie za kwestie
2
Opracowanie: Partnerstwo dla Mokotowa (Urząd Dzielnicy Mokotów – Wydział Spraw Społecznych i Zdrowia,
Fundacja CEL) oraz Stowarzyszenie BORIS (Stołeczne Centrum Współpracy Obywatelskiej)
merytoryczne oraz za stworzenie przestrzeni do dialogu i budowania właściwych
relacji pomiędzy uczestnikami Zespołów Rejonowych. Stowarzyszenie BORIS
dostarczy narzędzi ułatwiających powstanie struktury i organizację pracy
merytorycznej Zespołów Rejonowych.
Partnerstwo dla Mokotowa: schemat programu rewitalizacji społecznej
przez Zespoły Rejonowe
Dzielnicowa Rada Programowa
(„Rada Starszych”) 10-15 osób
Rejonowy Zespół
koordynacyjny (3)
Rejonowy Zespół
koordynacyjny (3)
Dzielnicowy
Zespół
Koordynacyjny:
- Wydział Spraw
Społecznych i
Zdrowia Urz.
Dz. Mokotów
- Fundacja CEL
Obszar rewitalizowany „Sielce”
Obszar rewitalizowany „Wierzbno”
Zespół Rejonowy (15-20)
Zespół Rejonowy (15-20)
- Stowarzyszenie
BORIS
Współpraca i wsparcie Zespołów Rejonowych
WaŜnym elementem pracy kaŜdego z Zespołów powinno być wykorzystanie
istniejącej lub powstającej na terenie Mokotowa infrastruktury pomocowej –
zespołów interdyscyplinarnych przy OPS, programów organizacji pozarządowych,
oferty realizowanej przez instytucje samorządowe (domy kultury, szkoły).
Członkowie Zespołu Rejonowego powinni tworzyć system współpracy całego
środowiska wokół róŜnych problemów społecznych (diagnoza, profilaktyka,
wsparcie i pomoc). Ponadto planuje się uruchomienie superwizji i wsparcia
członków Zespołów, która będzie elementem ogólnodzielnicowego programu
zwiększania kompetencji osób pracujących w środowiskach lokalnych.
Równolegle w ramach Partnerstwa działa zespół ds. rodzin zastępczych oraz grupa
zajmująca się przeciwdziałaniem przemocy domowej. Uzupełnione o działania
zespołów interdyscyplinarnych przy Ośrodku Pomocy Społecznej oraz ofertę
organizacji pozarządowych i placówek samorządowych, grupy te – wraz z
Zespołami Rejonowymi - będą stanowić oparcie dla rozwiązywania konkretnych
problemów obszarów rewitalizowanych oraz punkt odniesienia dla formułowania
długofalowych programów dotyczących wybranych rejonów Dzielnicy Mokotów.
Dlatego teŜ zaleca się, aby stopniowo w budŜecie Dzielnicy Mokotów pojawiały się
środki (specjalny fundusz) dedykowane wsparciu finansowemu projektów,
opracowywanych w ramach Zespołów Rejonowych. Środki te – drogą konkursów –
będą wspierać te podmioty, które zdecydują się inwestować swoje umiejętności i
zasoby merytoryczne w środowiska objęte działaniami Zespołów Rejonowych.
3
Opracowanie: Partnerstwo dla Mokotowa (Urząd Dzielnicy Mokotów – Wydział Spraw Społecznych i Zdrowia,
Fundacja CEL) oraz Stowarzyszenie BORIS (Stołeczne Centrum Współpracy Obywatelskiej)
Korzyści oraz perspektywy
WdroŜenie systemu pracy Zespołów Rejonowych przyniesie następujące korzyści:
•
•
•
•
•
•
Skuteczniejsze rozwiązywanie problemów społecznych
Lepsza koordynacja działań nakierowanych na rozwiązywanie problemów
danego obszaru rewitalizowanego
Wypracowanie modelu współpracy międzyinstytucjonalnej prowadzącej do
zwiększenia efektywności w zespołowym rozwiązywaniu problemów (jasny i
sprawny przepływ informacji pomiędzy współpracującymi ze sobą słuŜbami
społecznymi, instytucjami, organizacjami, osobami)
Zwiększenie poczucia wzajemnego wsparcia podczas rozwiązywania
problemów społecznych
Oddziaływanie na politykę lokalną i jej współtworzenie
Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa własnego oraz społeczności lokalnej.
W prace Zespołów Rejonowych, będących rodzajem dobrowolnie zawiązywanych
partnerstw, włączyć się będą mogły wszystkie środowiska zainteresowane poprawą
sytuacji społecznej na rewitalizowanych obszarach Mokotowa. Daje to gwarancje
kompleksowego rozpoznania potrzeb i problemów społecznych, opracowania
optymalnych rozwiązań i podjęcia działań w oparciu o róŜnorodne, niejednokrotnie
unikalne zasoby uczestników Zespołów Rejonowych.
Proponowany harmonogram wydarzeń w 2009 roku
Działanie
Utworzenie Dzielnicowej Rady
Programowej (Rady Starszych)
Pierwsze seminaryjne spotkanie
Rady
Nabór i spotkanie uczestników 2
Zespołów Rejonowych
Pierwsze seminaryjne spotkanie
uczestników ZR oraz Rady i
organizatorów
Spotkania szkoleniowe (poznanie,
dialog, współpraca)
Spotkania organizacyjne (struktura,
organizacja pracy, dokumentacja)
Oficjalne uruchomienie działań 2
Zespołów Rejonowych
Seminarium o modelu Zespołu
Rejonowego
Miesiąc
Odpowiedzialny
Czerwiec
Urząd Dzielnicy
Czerwiec
Urząd Dzielnicy, BORIS
Czerwiec - sierpień
Wrzesień
Wrzesień - październik
Październik-listopad
Listopad
Grudzień
Urząd Dzielnicy
Urząd Dzielnicy, BORIS,
CEL
Fundacja CEL
Stowarzyszenie BORIS
ZR
BORIS, CEL, Urząd
Dzielnicy, ZR
4