POLSKI KOMITET NORMALIZACYJNY Opór cieplny i współczynnik

Transkrypt

POLSKI KOMITET NORMALIZACYJNY Opór cieplny i współczynnik
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
październik 1999
POLSKA NORMA
POLSKI
KOMITET
NORMALIZACYJNY
Komponenty budowlane i elementy budynku
Opór cieplny i współczynnik
przenikania ciepła
PN-EN ISO 6946
Zamiast:
PN-EN ISO 6946:1998
Grupa katalogowa
Metoda obliczania
ICS 91.120.10
EN ISO 6946:1996, IDT
This national document is identical with EN-ISO 6946:1996 and is published
with the permission of CEN; rue de Stassart, 36; B-1050 Bruxelles; Belgium.
Niniejsza Polska Norma jest identyczna z EN-ISO 6946:1996 i jest publikowana
za zgodą CEN; rue de Stassart 36; B-1050 Bruksela; Belgia.
PRZEDMOWA KRAJOWA
Niniejsza norma stanowi nowelizację PN-EN ISO 6946:1998, która jest tłumaczeniem angielskiej wersji normy EN ISO
6946:1996.
PN-EN ISO 6946:1998 została ustanowiona uchwałą nr 9/98-o z dnia 26-02-98 r., jednak w tekście znaleziono liczne
drobne błędy, głównie w tłumaczeniu. W związku z tym podjęto decyzję o wstrzymaniu druku i nowelizacji normy.
Obliczanie oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła przegród budowlanych było dotychczas fragmentem PN
o szerszym zakresie, obejmującym:
- wymagania ochrony cieplnej budynków,
- metodę obliczania oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła przegród budowlanych, w tym z
uwzględnieniem mostków cieplnych i wymiany ciepła przez grunt,
- wartości obliczeniowe właściwości fizycznych materiałów budowlanych.
Zgodnie z rozporządzeniem MSWiA z dnia 30 września 1997 r. (DzU nr 132 poz. 878), zmieniającym rozporządzenie
MGPiB z dnia 14 grudnia 1994 r. (DzU nr 10 poz. 46), wymagania dotyczące ochrony cieplnej budynków przeniesiono z
PN do Rozporządzeń w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Zakres EN ISO 6946:1996 obejmuje jedynie obliczanie oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła przegród
oddzielających środowisko wewnętrzne budynku od powietrza zewnętrznego; innymi EN lub ich projektami ujęto
wymianę ciepła z gruntem, liniowe mostki cieplne i dane do obliczeń.
Po wycofaniu PN-91/B-02020 zaistniała więc potrzeba uzupełnienia PN-EN ISO 6946 załącznikami krajowymi, w
których uwzględniono:
- mostki cieplne liniowe (załącznik krajowy NA);
- wymianę ciepła przez przegrody stykające się z gruntem (załącznik krajowy NB);
- wartości obliczeniowe współczynnika przewodzenia ciepła materiałów budowlanych (załącznik krajowy NC);
- wartości obliczeniowe współczynnika przenikania ciepła okien, świetlików, wrót i drzwi (załącznik krajowy ND).
Oznacza to, że współczynnik przenikania ciepła przegród pełnych należy obliczać według niniejszej normy, przyjmując
do obliczeń wartości obliczeniowe współczynnika przewodzenia ciepła materiałów budowlanych według załącznika
krajowego NC i modyfikując wynik - w miarę potrzeby - zgodnie z załącznikami krajowymi NA lub NB. Tak
zmodyfikowany współczynnik przenikania ciepła służy do sprawdzenia wymagań polskich przepisów prawnych.
Wartości obliczeniowe współczynnika przenikania ciepła okien, świetlików, wrót i drzwi (podane w załączniku krajowym
ND), służą bezpośrednio do sprawdzenia spełniania wymagań przepisów prawnych.
Z wyżej wymienionych względów załączniki krajowe NA, NB, NC i ND są normatywne. W miarę wdrażania kolejnych EN
do zbioru PN będą one zastępowane odrębnymi normami.
W normie są stosowane odsyłacze krajowe oznaczone od N1) do N5).
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 1
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
NORMA EUROPEJSKA
EUROPEAN STANDARD
NORME EUROPÉENNE
EUROPÄISCHE NORM
EN ISO 9646
sierpień 1996
ICS 91.120.10
Deskryptory: izolacja cieplna, budynki, elementy składowe, elementy budynku, właściwości cieplne, wymiana ciepła,
oznaczanie, opór cieplny, zasady obliczania, współczynnik przenikania ciepła.
Wersja polska
Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania (ISO 6946:1996)
Building components and building
elements - Thermal resistance and
thermal transmittance - Calculation
method (ISO 6946:1996)
Composant et parois de bâtiments Résistance thermique et coefficient
de transmission thermique - Méthode
de calcul (ISO 6946:1996)
Bauteile - Wärmedurchlaßwiderstand
und Wärmedurchgangkoeffizient Berechnungsverfahren (ISO
6946:1996)
Niniejsza norma jest polską wersją normy międzynarodowej EN ISO 6946:1996. Została ona przetłumaczona przez
Polski Komitet Normalizacyjny i ma ten sam status co wersje oficjalne.
Norma europejska została przyjęta przez CEN 1995-05-24. Zgodnie z wewnętrznymi przepisami CEN/CENELEC,
członkowie CEN są zobowiązani do nadania normie europejskiej statusu normy krajowej bez wprowadzania
jakichkolwiek zmian.
Aktualne wykazy norm krajowych (powstałych w wyniku nadania normie europejskiej statusu normy krajowej), łącznie z
ich danymi bibliograficznymi, można otrzymać w Sekretariacie Centralnym CEN lub w krajowych jednostkach
normalizacyjnych będących członkami CEN.
Norma europejska została opracowana w trzech oficjalnych wersjach językowych (angielskiej, francuskiej i niemieckiej).
Wersja w każdym innym języku, przetłumaczona na odpowiedzialność danego członka CEN i zarejestrowana w
Sekretariacie Centralnym CEN, ma ten sam status co wersje oficjalne.
Członkami CEN są krajowe jednostki normalizacyjne następujących państw: Austrii, Belgii, Danii, Finlandii, Francji,
Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Islandii, Luksemburga, Niemiec, Norwegii, Portugalii, Szwajcarii, Szwecji, Włoch i
Zjednoczonego Królestwa.
CEN
Europejski Komitet Normalizacyjny
European Committee for Standardization
Comité Européen de Normalisation
Europäisches Komitee für Normung
SPIS TREŚCI
Przedmowa
Wprowadzenie
1 Zakres normy
2 Normy powołane
3 Definicje i symbole
4 Zasady
5 Opory cieplne
6 Całkowity opór cieplny
7 Współczynnik przenikania ciepła
Załącznik A (normatywny) Opór przejmowania ciepła
Załącznik B (normatywny) Opór cieplny niewentylowanych przestrzeni powietrznych
Załącznik C (normatywny) Obliczanie współczynnika przenikania ciepła komponentów z warstwami o zmiennej grubości
Załącznik D (normatywny) Poprawki do współczynnika przenikania ciepła
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 2
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Załącznik E (informacyjny) Przykłady poprawek z uwagi na nieszczelności
Przedmowa
Tekst normy EN ISO 6946:1996 został opracowany przez Komitet Techniczny CEN/TC 89 "Właściwości cieplne
budynków i komponentów budowlanych" N1), którego sekretariat jest prowadzony przez SIS, we współpracy z
Komitetem Technicznym ISO/TC 163 "Izolacja cieplna" N2).
Niniejsza norma europejska powinna uzyskać status normy krajowej, przez opublikowanie identycznego tekstu lub
uznanie, najpóźniej do lutego 1997 r., a normy krajowe sprzeczne z daną normą powinny być wycofane najpóźniej do
grudnia 1997 r.
UWAGA: Normy i dokumenty powołane w normie międzynarodowej i ich odpowiedniki europejskie są podane w
załączniku ZA (normatywnym).
Zgodnie z przepisami wewnętrznymi CEN/CENELEC do wprowadzenia niniejszej normy europejskiej są zobowiązane
następujące kraje członkowskie: Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia,
Islandia, Luksemburg, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Włochy i Zjednoczone Królestwo.
Wprowadzenie
Współczynnik przenikania ciepła obliczony zgodnie z niniejszą normą stosuje się do określania strumienia cieplnego
przenikającego przez komponenty budowlane ujęte zakresem niniejszej normy.
W większości przypadków strumienie cieplne mogą być obliczane przy następujących temperaturach:
- wewnętrznej: temperaturze wynikowej suchego termometru;
- zewnętrznej: temperaturze powietrza.
1 Zakres normy
W normie podano metodę obliczania oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła komponentów budowlanych i
elementów budynku, z wyjątkiem drzwi, okien i innych komponentów szklonych, komponentów, przez które odbywa się
wymiana ciepła z gruntem oraz komponentów, przez które przewiduje się nawiew powietrza.
W obliczeniach wykorzystuje się obliczeniowe wartości współczynnika przewodzenia ciepła lub oporu cieplnego
materiałów i wyrobów N3).
Metodę stosuje się do komponentów i elementów składających się z jednorodnych cieplnie warstw (w tym warstw
powietrza).
W normie podano także przybliżoną metodę przeznaczoną do zastosowania w przypadku warstw niejednorodnych, z
wyjątkiem przypadków, gdy warstwę izolacyjną przenikają metalowe mostki cieplne.
2 Normy powołane
Wymienione niżej normy zawierają postanowienia, które - przez określone powołanie się w treści niniejszej normy
międzynarodowej - stają się również postanowieniami niniejszej normy. W momencie publikacji podane niżej wydania
norm były aktualne. Ponieważ jednak wszystkie normy podlegają nowelizacji, strony zawierające umowy na podstawie
niniejszej normy ISO zachęca się do zbadania możliwości zastosowania najnowszego wydania wymienionych niżej
norm. Rejestry aktualnych norm międzynarodowych prowadzą wszyscy członkowie ISO i IEC.
ISO/DIS 10456.2 N4) Building materials and products - Procedures for determining declared and design thermal values
ISO 7345 N5) Thermal insulation - Physical quantities and definitions
3 Definicje i symbole
3.1 Definicje
W niniejszej normie stosuje się definicje podane w ISO 7345 i wymienione niżej.
3.1.1 element budynku: Główna część budynku, np. ściana, strop lub dach.
3.1.2 komponent budowlany: Element budynku lub jego część.
UWAGA - W niniejszej normie słowo "komponent" obejmuje zarówno element, jak i komponent.
3.1.3 obliczeniowa wartość cieplna: Obliczeniowa wartość współczynnika przewodzenia ciepła lub oporu cieplnego.
UWAGA - Do danego wyrobu może odnosić się kilka wartości obliczeniowych, dotyczących różnych zastosowań lub
warunków środowiskowych.
3.1.4 obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła: Wartość współczynnika przewodzenia ciepła materiału lub
wyrobu budowlanego w określonych warunkach wewnętrznych i zewnętrznych, jakie można uważać za typowe dla
właściwości użytkowej tego wyrobu wbudowanego w komponent budowlany.
3.1.5 obliczeniowy opór cieplny: Wartość oporu cieplnego wyrobu budowlanego w określonych warunkach
wewnętrznych i zewnętrznych, jakie można uważać za typowe dla właściwości użytkowej tego wyrobu wbudowanego w
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 3
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
komponent budowlany.
3.1.6 warstwa jednorodna cieplnie: Warstwa o stałej grubości, o właściwościach cieplnych jednorodnych lub takich,
które można uważać za jednorodne.
3.2 Symbole i jednostki
Symbol
Wielkość
Jednostka
m2
A
pole powierzchni
R
obliczeniowy opór cieplny
m2 ⋅ K/W
Rg
opór cieplny przestrzeni powietrznej
m2 ⋅ K/W
Rse
opór przejmowania ciepła na zewnętrznej powierzchni
m2 ⋅ K/W
R si
opór przejmowania ciepła na wewnętrznej powierzchni
m2 ⋅ K/W
RT
całkowity opór cieplny (środowisko do środowiska)
m2 ⋅ K/W
R'T
kres górny całkowitego oporu cieplnego
m2 ⋅ K/W
R"T
kres dolny całkowitego oporu cieplnego
m2 ⋅ K/W
RU
efektywny opór cieplny przestrzeni nieogrzewanej
m2 ⋅ K/W
U
współczynnik przenikania ciepła
d
grubość
h
współczynnik przejmowania ciepła
W/(m2 ⋅ K)
λ
obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła
W/(m ⋅ K)
W/(m2 ⋅ K)
m
4 Zasady
Zasada metody obliczania polega na:
a) obliczeniu oporu cieplnego każdej jednorodnej cieplnie części komponentu;
b) zsumowaniu tych indywidualnych oporów w celu uzyskania całkowitego oporu cieplnego komponentu, z
uwzględnieniem (w miarę potrzeby) oporów przejmowania ciepła.
Opory cieplne części składowych oblicza się według 5.1.
W większości przypadków przyjmuje się wartości oporów przejmowania ciepła podane w 5.2. W załączniku A podano
szczegółowe procedury obliczania oporów przejmowania ciepła w przypadku powierzchni o niskiej emisyjności,
określonych prędkości wiatru i powierzchni niepłaskich.
W niniejszej normie wszystkie warstwy powietrza uważa się za jednorodne cieplnie. Wartości oporu cieplnego dużych
warstw powietrza ograniczonych powierzchniami o wysokiej emisyjności podano w 5.3, a procedury dotyczące innych
przypadków podano w załączniku B.
Wartości oporów poszczególnych warstw sumuje się następująco:
a) w przypadku komponentów składających się z warstw jednorodnych cieplnie, całkowity opór cieplny otrzymuje się
według 4.1, a współczynnik przenikania ciepła według 7;
b) w przypadku komponentów z jedną, lub więcej, warstwą niejednorodną cieplnie, całkowity opór cieplny otrzymuje się
według 6.2, a współczynnik przenikania ciepła według 7;
c) w przypadku komponentów z warstwą o zmiennej grubości, współczynnik przenikania ciepła lub całkowity opór
cieplny oblicza się według załącznika C.
Na koniec uwzględnia się, w miarę potrzeby, poprawki dotyczące współczynnika przenikania ciepła zgodnie z
załącznikiem D, uwzględniające nieszczelności w izolacji, łączniki mechaniczne przechodzące przez warstwy izolacyjne
i zawilgocenie dachów odwróconych w wyniku opadów atmosferycznych.
Tak obliczony współczynnik przenikania ciepła ma zastosowanie do obliczania strumienia ciepła między środowiskami
z obu stron elementu, np. środowiskiem wewnętrznym a zewnętrznym, dwoma środowiskami wewnętrznymi - w
przypadku ścian działowych wewnętrznych, środowiskiem wewnętrznym a nieogrzewanym pomieszczeniem. W 5.4
podano uproszczone procedury pozwalające na potraktowanie przestrzeni nieogrzewanych jako oporu cieplnego.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 4
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
5 Opory cieplne
5.1 Opór cieplny warstw jednorodnych
Obliczeniowe wartości cieplne mogą być podane jako obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła lub obliczeniowy
opór cieplny. Jeżeli dany jest współczynnik przewodzenia ciepła, to opór cieplny warstwy otrzymuje się z poniższego
wzoru
(1)
w którym:
d grubość warstwy materiału w komponencie;
λ obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła materiału obliczony zgodnie z ISO/DIS 10456.2 lub przyjęty z tablic.
UWAGA - Grubość d może różnić się od grubości nominalnej (np. gdy ściśliwy materiał wbudowuje się w stanie
ściśniętym, d jest mniejsze niż grubość nominalna). W miarę potrzeby d może uwzględniać odchyłki grubości (np. gdy
są ujemne).
Wartości oporu cieplnego stosowane w obliczeniach pośrednich powinny być obliczane z dokładnością, co najmniej, do
trzech cyfr znaczących.
5.2 Opory przejmowania ciepła
W przypadku braku dokładnych informacji o warunkach wymiany ciepła w odniesieniu do powierzchni płaskich stosuje
się wartości oporów przejmowania ciepła podane w tablicy 1. Wartości dotyczące kierunku poziomego stosuje się w
przypadku kierunków strumienia cieplnego, odchylonych o ± 30° od poziomej płaszczyzny. W przypadku powierzchni z
występami lub specjalnych warunków brzegowych należy stosować procedury podane w załączniku A.
Tablica 1 - Opory przejmowania ciepła (w m 2 ⋅ K/W)
Kierunek strumienia
cieplnego
w górę
poziomy
w dół
Rsi
0,10
0,13
0,17
Rse
0,04
0,04
0,04
UWAGA - Wartości podane w tablicy 1 są wartościami obliczeniowymi. Na potrzeby deklarowania oporu cieplnego
komponentów i w innych przypadkach, gdy wymagane są wartości niezależne od kierunku przepływu ciepła, zaleca się
przyjmowanie wartości dotyczącej poziomego przepływu ciepła.
5.3 Opór cieplny warstw powietrza
Podane w tym punkcie wartości oporu cieplnego dotyczą warstwy powietrza:
- ograniczonej powierzchniami wzajemnie równoległymi, prostopadłymi do kierunku przepływu ciepła i o emisyjności nie
niższej niż 0,8;
- o grubości (w kierunku przepływu ciepła) mniejszej niż 0,1 każdego z pozostałych wymiarów i nie większej niż 0,3 m;
UWAGA - Łącznego współczynnika przenikania ciepła nie zaleca się obliczać w odniesieniu do komponentów
zawierających warstwy powietrza grubsze niż 0,3 m. W takich przypadkach zaleca się obliczać strumień cieplny raczej
z bilansu cieplnego (patrz ISO/DIS 13789 Właściwości cieplne budynków - Współczynnik strat ciepła przez przenikanie
- Metoda obliczania).
- nie wymieniającej powietrza ze środowiskiem wewnętrznym.
Jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, należy użyć procedur opisanych w załączniku B.
5.3.1 Niewentylowana warstwa powietrza
Niewentylowaną warstwą powietrza jest taka warstwa, w której nie umożliwiono specjalnie przepływu powietrza.
Obliczeniowe wartości oporu cieplnego podano w tablicy 2. Wartości dotyczące kierunku poziomego stosuje się w
przypadku kierunków strumienia cieplnego odchylonych o ± 30° od płaszczyzny poziomej.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 5
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Tablica 2 - Opór cieplny (w m2 ⋅ K/W) niewentylowanych warstw powietrza; powierzchnie o wysokiej emisyjności
Kierunek strumienia cieplnego
Grubość warstwy
powietrza
mm
w górę
poziomy
w dół
0
5
7
10
15
25
50
100
300
0,00
0,11
0,13
0,15
0,16
0,16
0,16
0,16
0,16
0,00
0,11
0,13
0,15
0,17
0,18
0,18
0,18
0,18
0,00
0,11
0,13
0,15
0,17
0,19
0,21
0,22
0,23
UWAGA - Wartości pośrednie można otrzymać przez interpolację liniową.
Warstwę powietrza bez izolacji cieplnej między nią a środowiskiem zewnętrznym, z małymi otworami do środowiska
zewnętrznego, też można uważać za niewentylowaną, jeżeli otwory te nie są przewidziane do stałego przepływu
powietrza przez warstwę i pole ich powierzchni nie przekracza:
- 500 mm 2 na m długości - w przypadku pionowych warstw powietrza,
- 500 mm 2 na m2 powierzchni - w przypadku poziomych warstw powietrza 1).
UWAGA - Otworów drenażowych (odwadniających) w postaci otwartych spoin pionowych w zewnętrznej warstwie muru
szczelinowego nie uważa się za otwory wentylacyjne.
5.3.2 Słabo wentylowana warstwa powietrza
Słabo wentylowaną warstwą powietrza jest taka, w której jest możliwy ograniczony przepływ powietrza zewnętrznego
przez otwory o polu powierzchni zawartym w następujących granicach:
- > 500 mm2, ale ≤ 1500 mm 2 na m długości - w przypadku pionowych warstw powietrza,
- > 500 mm2, ale ≤ 1500 mm 2 na m2 powierzchni - w przypadku poziomych warstw powietrza.1)
Obliczeniowy opór cieplny słabo wentylowanej warstwy powietrza jest połową odpowiedniej wartości podanej w
tablicy 2. Jeżeli jednak opór cieplny między warstwą powietrza a środowiskiem zewnętrznym przekracza 0,15 m 2 ⋅ K/W,
należy obliczoną wartość zastąpić przez 0,15 m 2 ⋅ K/W.
5.3.3 Dobrze wentylowana warstwa powietrza
Dobrze wentylowaną warstwą powietrza jest taka, w której pole powierzchni otworów między warstwą powietrza a
otoczeniem zewnętrznym przekracza:
- 1500 mm 2 na m długości - w przypadku pionowej warstwy powietrza,
- 1500 mm 2 na m2 powierzchni - w przypadku poziomej warstwy powietrza. 1)
Całkowity opór cieplny komponentu budowlanego z dobrze wentylowaną warstwą powietrza oblicza się, pomijając opór
cieplny tej warstwy i innych warstw znajdujących się między nią a środowiskiem zewnętrznym i dodając wartość
zewnętrznego oporu przejmowania ciepła, odpowiadającą nieruchomemu powietrzu (tj. równą oporowi przejmowania
ciepła na wewnętrznej powierzchni tego komponentu).
5.4 Opór cieplny przestrzeni nieogrzewanych
Gdy przegroda zewnętrzna przestrzeni nieogrzewanej nie jest izolowana, można stosować poniższe uproszczone
procedury, uznając przestrzeń nieogrzewaną za opór cieplny.
UWAGA - W ISO/DIS 13789 Właściwości cieplne budynków - Współczynnik strat ciepła przez przenikanie - Metoda
obliczania podano ogólne i bardziej precyzyjne procedury obliczania wymiany ciepła między budynkiem a środowiskiem
zewnętrznym przez przestrzenie nieogrzewane i zaleca się je stosować, gdy wymagany jest dokładniejszy wynik. W
odniesieniu do przestrzeni przełazowych pod podłogami na legarach patrz ISO/DIS 13370 Właściwości cieplne
budynków - Wymiana ciepła przez grunt - Metoda obliczeń.
5.4.1 Przestrzenie dachowe
W przypadku dachów stromych z płaskim izolowanym stropem, przestrzeń poddasza można uznać za jednorodną
termicznie warstwę o oporze cieplnym podanym w tablicy 3.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 6
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Tablica 3 - Opór cieplny przestrzeni dachowych
Ru
m 2 ⋅ K/W
Charakterystyka dachu
1
Pokrycie dachówką bez papy (folii), poszycia itp.
0,06
2
Pokrycie arkuszowe lub dachówką z papą (folią), poszyciem itp. pod dachówką
0,2
3
Jak w 2, lecz z okładziną aluminiową lub inną niskoemisyjną powierzchnią od spodu
dachu
0,3
4
Pokrycie papą na poszyciu
0,3
UWAGA - Wartości podane w tablicy 3 uwzględniają opór cieplny przestrzeni wentylowanej i pokrycia. Nie
uwzględniają one oporów przejmowania ciepła ( Rse).
5.4.2 Inne przestrzenie
W przypadku małych nieogrzewanych przestrzeni przylegających do budynku przenikanie ciepła między środowiskiem
wewnętrznym a zewnętrznym można określić, uznając nieogrzewaną przestrzeń wraz z komponentami wewnętrznej
konstrukcji za dodatkową jednorodną warstwę o oporze cieplnym Ru określonym wzorem
(2)
pod warunkiem, że Ru ≤ 0,5 m 2 ⋅ K/W, w którym:
Aj łączna powierzchnia wszystkich komponentów między środowiskiem wewnętrznym a nieogrzewanym
pomieszczeniem;
Ae łączna powierzchnia wszystkich komponentów między nieogrzewanym pomieszczeniem a środowiskiem
zewnętrznym.
UWAGI
1 Do małych nieogrzewanych przestrzeni zalicza się na przykład garaże, składziki i oranżerie.
2 Jeżeli między środowiskiem wewnętrznym a nieogrzewaną przestrzenią jest więcej niż jeden element, Ru można
uwzględnić w obliczeniach współczynnika przenikania ciepła każdego komponentu.
6 Całkowity opór cieplny
Jeżeli jako wynik końcowy przedstawia się wartość całkowitego oporu cieplnego, to należy go zaokrąglić do dwóch cyfr
znaczących.
6.1 Całkowity opór cieplny komponentu budowlanego składającego się z warstw jednorodnych
Całkowity opór cieplny RT płaskiego komponentu budowlanego składającego się z termicznie jednorodnych warstw
prostopadłych do kierunku przepływu ciepła, należy obliczać ze wzoru
(3)
w którym:
Rsi opór przejmowania ciepła na wewnętrznej powierzchni;
R1, R 2....Rn obliczeniowe opory cieplne każdej warstwy;
Rse opór przejmowania ciepła na zewnętrznej powierzchni.
W przypadku obliczeń oporu cieplnego wewnętrznych komponentów budowlanych (ścian działowych itp.), lub
komponentów między środowiskiem wewnętrznym a przestrzenią nieogrzewaną, R si stosuje się dla obydwu stron.
UWAGA - W równaniu (3) można pominąć opory przejmowania ciepła, gdy wymagany jest opór cieplny komponentu od
powierzchni do powierzchni.
6.2 Całkowity opór cieplny komponentu budowlanego składającego się z warstw jednorodnych i
niejednorodnych
W niniejszym podrozdziale podano uproszczoną metodę obliczania oporu cieplnego komponentu budowlanego
składającego się z warstw cieplnie jednorodnych i niejednorodnych, z wyjątkiem przypadków, gdy przez izolację cieplną
przechodzi metal.
UWAGI
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 7
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
1 Bardziej dokładny wynik otrzymuje się, stosując metodę numeryczną zgodną z ISO 10211 Mostki cieplne w
budynkach - Strumień cieplny i temperatura powierzchni - Część 1: Ogólne metody obliczania, lub Część 2: (w
przygotowaniu) Obliczanie liniowych mostków cieplnych .
2 Procedura opisana w 6.2 nie nadaje się do obliczeń wartości temperatury powierzchni na użytek oceny ryzyka
kondensacji.
6.2.1 Całkowity opór cieplny komponentu
Całkowity opór cieplny, RT , komponentu składającego się z warstw cieplnie jednorodnych i niejednorodnych
równoległych do powierzchni oblicza się jako średnią arytmetyczną górnego i dolnego kresu całkowitego oporu
cieplnego według wzoru:
(4)
w którym:
R'T kres górny całkowitego oporu cieplnego, obliczony wg 6.2.2;
R''T kres dolny całkowitego oporu cieplnego, obliczony wg 6.2.3.
Kres górny i dolny należy obliczyć, dzieląc komponent na wycinki i warstwy w sposób pokazany na rysunku 1, w taki
sposób, aby był on podzielony na mj części jednorodnych cieplnie.
Rysunek 1 - Wycinki i warstwy komponentu niejednorodnego cieplnie
Analizuje się komponent (rysunek 1a) pocięty na wycinki (rysunek 1b) i warstwy (rysunek 1c).
Wycinek m (m = a, b, c, ... q) prostopadły do powierzchni komponentu ma względne pole powierzchni fm .
Warstwa j (j = 1, 2,...n) równoległa do powierzchni ma grubość d j.
Część mj ma współczynnik przewodzenia ciepła 1 mj , grubość d j, względne pole powierzchni fm i opór cieplny R mj .
Względne pole powierzchni wycinka jest proporcjonalne do całkowitego pola powierzchni.
Stąd fa + fb + ... + fq = 1.
6.2.2 Kres górny całkowitego oporu cieplnego (RT )
Kres górny całkowitego oporu cieplnego określa się przy założeniu jednowymiarowego przepływu ciepła prostopadle do
powierzchni komponentu. Jest on wyrażony wzorem
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 8
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
(5)
w którym:
RTa , RTb , ..., RTq całkowite opory cieplne od środowiska do środowiska każdego wycinka, obliczone z wzoru (3),
fa, f b, ..., fq względne pola powierzchni każdego wycinka.
6.2.3 Kres dolny całkowitego oporu cieplnego (R T )
Kres dolny całkowitego oporu cieplnego określa się zakładając, że wszystkie powierzchnie równoległe do powierzchni
komponentu są izotermiczne 2).
Równoważny opór cieplny Rj, każdej warstwy niejednorodnej cieplnie, oblicza się stosując następujący wzór 3)
(6)
Kres dolny całkowitego oporu cieplnego określa się z wzoru (3), tj.
(7)
6.2.4 Oszacowanie błędu
Niniejszą metodę szacowania maksymalnego błędu względnego można stosować wtedy, gdy przy obliczaniu
współczynnika przenikania ciepła wymagane jest uzyskanie określonej dokładności.
Maksymalny względny błąd, e, określa się w procentach stosując przybliżenie:
(8)
PRZYKŁAD - Jeżeli stosunek kresu górnego do kresu dolnego jest równy 1,5, to maksymalny możliwy błąd wynosi 20%.
Błąd rzeczywisty przeważnie jest dużo mniejszy niż maksymalny. Błąd ten można oszacować oceniając, czy uzyskana
dokładność, z zastosowaniem procedury opisanej w 6.2, jest akceptowalna ze względu na:
- cel obliczeń;
- udział całkowitego strumienia ciepła przenikającego przez komponenty obudowy budynku, których opór cieplny
oceniono według procedury opisanej w 6.2;
- dokładność danych wejściowych.
7 Współczynnik przenikania ciepła
Współczynnik przenikania ciepła wyrażony jest wzorem
(9)
W miarę potrzeby współczynnik przenikania ciepła można skorygować, stosując poprawki według załącznika D. Jeżeli
jednak całkowita poprawka jest mniejsza niż 3% wartości U, poprawek nie trzeba stosować.
Jeżeli jako wynik końcowy przedstawiony jest współczynnik przenikania ciepła, to należy zaokrąglić go do dwóch cyfr
znaczących i podać informację o danych wejściowych do obliczeń.
Załącznik A (normatywny)
Opór przejmowania ciepła
A.1 Powierzchnie płaskie
Opór przejmowania ciepła wyrażony jest wzorem
(A.1)
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 9
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
w którym:
h c współczynnik przejmowania ciepła przez konwekcję;
h r współczynnik przejmowania ciepła przez promieniowanie;
i wzorami
(A.2)
((A.3)
w których:
ε emisyjność powierzchni;
h ro współczynnik przejmowania ciepła przez promieniowanie ciała czarnego, wyrażony wzorem (A.3) (patrz tablica A.1);
σ stała Stefana-Boltzmanna (5,67 × 10 -8 W/(m 2 ⋅ K4);
Tm średnia wartości temperatury absolutnej powierzchni i jej otoczenia.
Tablica A.1 - Wartości współczynnika promieniowania ciała czarnego hro
Temperatura
°C
hro
W/(m2 ⋅ K)
-10
0
10
20
30
4,1
4,6
5,1
5,7
6,3
W przypadku powierzchni wewnętrznych h c = h ci , gdzie
- w przypadku ruchu ciepła w górę: h ci = 5,0 W/(m 2 ⋅ K)
- w przypadku ruchu ciepła poziomo: h ci = 2,5 W/(m 2 ⋅ K)
- w przypadku ruchu ciepła w dół: h ci = 0,7 W/(m 2 ⋅ K).
W przypadku powierzchni zewnętrznych hc = h ce, przy czym:
(A.4)
gdzie v jest prędkością wiatru w pobliżu powierzchni w m/s.
Wartości oporu przejmowania ciepła na zewnętrznej powierzchni, Rse, przy różnych prędkościach wiatru, podano w
tablicy A.2.
UWAGA - Podane w 5.2 wartości oporu przejmowania ciepła na wewnętrznej powierzchni obliczono przy ε = 0,9 i przy
h ro oszacowanym w 20°C. Podane w 5.2 wartości oporu przejmowania ciepła na zewnętrznej powierzchni obliczono
przy ε = 0,9, h ro oszacowanym przy 0°C i przy v = 4 m/s.
Tablica A.2: Wartości Rse przy różnych prędkościach wiatru
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Prędkość wiatru
m/s
Rse
m2 ⋅ K/W
1
2
3
4
5
7
10
0,08
0,06
0,05
0,04
0,04
0,03
0,02
Strona 10
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
A.2 Komponenty z niepłaskimi powierzchniami
Występy z elewacji, takie jak słupy konstrukcyjne, można pominąć obliczając całkowity opór cieplny, z wyjątkiem
przypadku, gdy współczynnik przewodzenia ciepła materiału występu jest większy niż 2 W/(m ⋅ K), a występ nie jest
izolowany; opór przejmowania ciepła należy wówczas zmodyfikować wykorzystując stosunek zrzutowanego pola
powierzchni do rzeczywistego pola powierzchni występu (patrz rysunek A.1) zgodnie z wzorem
(A.5)
w którym:
Rs opór przejmowania ciepła dla komponentu płaskiego według A.1;
Ap zrzutowane pole powierzchni występu,
A rzeczywiste pole powierzchni występu.
Równanie (A.5) stosuje się do oporów przejmowania ciepła na wewnętrznej i zewnętrznej powierzchni.
Rysunek A.1 - Rzeczywiste i zrzutowane pole powierzchni
Załącznik B (normatywny)
Opór cieplny niewentylowanych przestrzeni powietrznych
B.1 Postanowienia ogólne
Niniejszy załącznik odnosi się do przestrzeni powietrznych w komponentach budowlanych innych niż oszklenie.
Bardziej precyzyjne podejście konieczne jest w odniesieniu do oszklenia i ram okiennych.
Określenie przestrzeń powietrzna obejmuje zarówno warstwy powietrza (z szerokością i długością 10 razy większymi
niż grubość mierzona w kierunku przepływu ciepła), jak i pustki powietrzne (o szerokości lub długości porównywalnej z
grubością). Jeżeli grubość warstwy powietrza jest zmienna, to do obliczeń oporu cieplnego należy przyjąć jej średnią
wartość.
UWAGA - Przestrzenie powietrzne można traktować jako ośrodki charakteryzujące się oporem cieplnym, ponieważ
radiacyjna i konwekcyjna wymiana ciepła przez nie jest w przybliżeniu proporcjonalna do różnicy wartości temperatury
między ograniczającymi powierzchniami.
B.2 Niewentylowane przestrzenie powietrzne o długości i szerokości większej niż 10-krotna ich grubość
Opór cieplny przestrzeni powietrznej jest wyrażony wzorem
(B.1)
w którym:
Rg opór cieplny przestrzeni powietrznej,
h a współczynnik przejmowania ciepła przez przewodzenie/konwekcję,
h r współczynnik przejmowania ciepła przez promieniowanie:
Współczynnik ha oblicza się następująco:
- w przypadku przepływu ciepła poziomo: h a jest większą wartością z 1,25 W/(m 2⋅K) i 0,025/d W/(m 2⋅K),
- w przypadku przepływu ciepła w górę: h a jest większą wartością z 1,95 W/(m 2⋅K) i 0,025/d W/(m 2⋅K),
- w przypadku przepływu ciepła w dół: h a jest większą wartością z 12 d -0,44 W/(m 2⋅K) i 0,025/d W/(m 2⋅K),
gdzie d jest grubością przestrzeni powietrznej (w kierunku przepływu ciepła).
Współczynnik hr jest wyrażony wzorem
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 11
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
(B.2)
w którym:
E wynikowa emisyjność układu powierzchni,
h ro współczynnik przejmowania ciepła przez promieniowanie na powierzchni ciała czarnego (patrz tablica A.2);
oraz
(B.3)
w którym: ε1, ε2 - półprzestrzenne emisyjności powierzchni ograniczających przestrzeń powietrzną.
Wartości obliczeniowe emisyjności powinny uwzględniać wpływ zmatowienia z upływem czasu.
UWAGA - Wartości w tablicy 2 obliczono z równania (B.1) przy ε1 = 0,9; ε2 = 0,9 i h ro oszacowanym przy 10°C.
B.3 Małe lub przedzielone niewentylowane przestrzenie powietrzne (pustki powietrzne)
Rysunek B.1 - Wymiary małych przestrzeni powietrznych
Na rysunku B.1 przedstawiono małą przestrzeń powietrzną o szerokości mniejszej niż 10-krotna jej grubość.
Jej opór cieplny jest wyrażony wzorem
(B.4)
w którym:
Rg opór cieplny przestrzeni powietrznej,
d grubość przestrzeni powietrznej,
b szerokość przestrzeni powietrznej,
E, h a i h ro obliczono jak w B.2. 5)
UWAGA - Równanie (B.4) jest właściwe do obliczania strumienia cieplnego przez komponenty budowlane przy
dowolnej grubości pustki powietrznej i do obliczeń rozkładu temperatury w komponentach z pustkami powietrznymi o
grubości d mniejszej lub równej 50 mm. W przypadku grubszych pustek powietrznych z równania tego wynika
przybliżony rozkład temperatury.
W przypadku nieprostokątnej pustki powietrznej można przyjąć jej opór cieplny za równy oporowi prostokątnej pustki o
tym samym polu powierzchni i tym samym stosunku boków.
Załącznik C (normatywny)
Obliczanie współczynnika przenikania ciepła komponentów z warstwami o zmiennej grubości
C.1 Uwagi ogólne
W przypadku komponentu z warstwą o zmiennej grubości (np. w zewnętrznych warstwach izolacji dachu do wyrobienia
spadku) opór cieplny zmienia się po powierzchni komponentu.
Komponenty takie są zbudowane w sposób przedstawiony na rysunku C.1.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 12
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
UWAGA - Na temat warstw powietrza o zmiennej grubości patrz załącznik B.
Rysunek C.1 - Zasada budowy komponentu
Współczynnik przenikania ciepła określa się przez scałkowanie gęstości strumienia cieplnego po powierzchni
komponentu.
Obliczenia należy przeprowadzić oddzielnie dla każdej części (np. dachu) z różnym pochyleniem i/lub kształtem w
sposób przedstawiony na rysunku C.2.
W uzupełnieniu do symboli podanych w rozdziale 3, w tym załączniku stosuje się następujące symbole:
Wielkość
Symbol
Jednostka
λ1
obliczeniowa przewodność cieplna części o zmiennej grubości (o zerowej
grubości na jednym końcu)
W/(m ⋅ K)
R0
obliczeniowy opór cieplny pozostałej części, wraz z oporami przejmowania
ciepła,
m2 ⋅ K/W
R1
maksymalny opór cieplny warstwy o zmiennej grubości
m2 ⋅ K/W
d1
maksymalna grubość warstwy
m
a ln oznacza logarytm naturalny
Rysunek C.2 - Przykłady podziału dachu na poszczególne części
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 13
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
C.2 Obliczenia w odniesieniu do powszechnie spotykanych kształtów
Współczynnik przenikania ciepła w odniesieniu do powszechnie spotykanych kształtów można obliczać z wzorów od
(C.1) do (C.3) przy nachyleniu nie przekraczającym 5 %.
UWAGA - Przy większym pochyleniu można stosować metody numeryczne.
C.2.1 Powierzchnia prostokątna
(C.1)
C.2.2 Powierzchnia trójkątna o grubości maksymalnej przy wierzchołku
(C.2)
C.2.3 Powierzchnia trójkątna o grubości minimalnej przy wierzchołku
(C.3)
C.3 Procedura obliczeń
Obliczenia prowadzi się w następujący sposób:
1) oblicza się R0 jako całkowity opór cieplny komponentu z wyłączeniem warstwy o zmiennej grubości, stosując
równanie (3), jeżeli wszystkie warstwy są cieplnie jednorodne lub procedurę opisaną w 6.2, jeśli występują warstwy
niejednorodne;
2) dzieli się obszar z warstwami o zmiennej grubości na poszczególne części w miarę potrzeby (patrz rysunek C.2);
3) oblicza się R1 dla każdej warstwy, stosując wzór
(C.4)
4) oblicza się współczynnik przenikania ciepła każdej części (Uj) z właściwego równania w C.2;
5) oblicza się współczynnik przenikania ciepła całego obszaru A stosując wzór
(C.5)
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 14
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jeżeli potrzebny jest całkowity opór cieplny komponentu z pochylonymi warstwami, to
(C.6)
Załącznik D (normatywny)
Poprawki w odniesieniu do współczynnika przenikania ciepła
D.1 Postanowienia ogólne
Do współczynnika przenikania ciepła obliczonego w wyniku zastosowania procedur podanych w niniejszej normie
należy stosować poprawki z uwagi na:
- nieszczelności w warstwie izolacji;
- łączniki mechaniczne przebijające warstwę izolacyjną;
- opady na dach o odwróconym układzie warstw 6).
Skorygowany współczynnik przenikania ciepła Uc uzyskuje się, dodając człon korekcyjny ∆U:
(D.1)
Człon korekcyjny ∆U określa wzór
(D.2)
w którym:
∆Ug poprawka z uwagi na nieszczelności;
∆Uf poprawka z uwagi na łączniki mechaniczne;
∆Ug poprawka z uwagi na wpływ opadów dla dachu o odwróconym układzie warstw. 6)
D.2 Poprawka z uwagi na nieszczelności
Stosuje się trzy poziomy poprawek, w zależności od stopnia i usytuowania nieszczelności, jak podano w tablicy D.1.
Tablica D.1 - Poprawka z uwagi na nieszczelności
Poziom
∆ U''
W/(m2 ⋅ K)
0
0,00
izolacja jest tak ułożona, że nie jest możliwa cyrkulacja powietrza po cieplejszej
stronie izolacji; brak nieszczelności przechodzących przez całą warstwę izolacji.
1
0,01
izolacja jest tak ułożona, że nie jest możliwa cyrkulacja powietrza po cieplejszej
stronie izolacji; nieszczelności mogą przechodzić przez całą warstwę izolacji.
2
0,04
występuje ryzyko cyrkulacji powietrza po cieplejszej stronie izolacji;
nieszczelności mogą przechodzić przez całą warstwę izolacji.
Opis nieszczelności
Poprawkę tę stosuje się zgodnie z równaniem (D.3)
(D.3)
w którym:
R1 opór cieplny warstwy zawierającej nieszczelności, obliczony według 5.1;
RT całkowity opór cieplny komponentu, obliczony według rozdziału 6.
UWAGA - Przykłady poprawek z uwagi na nieszczelności podano w załączniku E.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 15
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
D.3 Poprawka z uwagi na łączniki mechaniczne
W przypadku, gdy warstwę izolacyjną przebijają łączniki mechaniczne, poprawkę w odniesieniu do współczynnika
przenikania ciepła określa się z wzoru
(D.4)
w którym:
α współczynnik (patrz tablica D.2);
λ f współczynnik przewodzenia ciepła łącznika;
n f liczba łączników na metr kwadratowy;
Af pole przekroju poprzecznego jednego łącznika.
Tablica D.2 - Wartości współczynnika α
Typ łącznika
α,
m-1
Kotew między warstwami muru
6
Łącznik do płyt dachowych
5
Poprawki nie wprowadza się w następujących przypadkach:
- kotwie ścienne przechodzą przez pustą szczelinę powietrzną,
- kotwie ścienne między warstwą muru i drewnianymi słupkami,
- gdy współczynnik przewodzenia ciepła łącznika, lub jego części, jest mniejszy niż 1 W/(m ⋅K).
Procedura ta nie ma zastosowania, gdy obydwa końce łącznika stykają się z blachami metalowymi.
UWAGA - W celu wyznaczenia poprawek w przypadkach, gdy obydwa końce łącznika stykają się z blachami
metalowymi, można stosować metody podane w ISO 10211-1 Mostki cieplne w budynkach - Strumień cieplny i
temperatura powierzchni - Część 1: Ogólne metody obliczania.
Załącznik E (informacyjny)
Przykłady poprawek z uwagi na nieszczelności
Niepełny wykaz możliwych układów przedstawiono od a) do h).
Poziom 0 poprawki
a) Ciągła izolacja złożona z wielu warstw, z przestawionymi spoinami
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 16
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
b) Ciągła izolacja jednowarstwowa łączona na zakład, pióro i wpust lub z uszczelnionymi spoinami
c) Ciągła izolacja jednowarstwowa łączona na styk, pod warunkiem, że tolerancje długości, szerokości i prostokątności
oraz stabilność wymiarów są takie, że żadna nieszczelność nie przekracza 5 mm. Uważa się, że to wymaganie jest
spełnione, jeżeli suma tolerancji długości lub szerokości i zmian wymiarów jest mniejsza niż 5 mm i odchyłki od
prostokątności płyt są mniejsze niż 5 mm
d) Izolacja dwuwarstwowa, jedna warstwa między krokwiami, słupkami, belkami lub podobnymi elementami, druga
ciągła, przykrywająca pierwszą
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 17
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
e) Pojedyncza warstwa izolacji w przegrodzie, której opór cieplny bez tej warstwy stanowi co najmniej 50% całkowitego
oporu cieplnego (tj. R1 ≤ 0,5 RT )
Poziom 1 poprawki
f) Izolacja całkowicie między krokwiami, słupkami, belkami lub podobnymi elementami
g) Izolacja ciągła, jednowarstwowa ze złączami na styk, w której tolerancje długości, szerokości i prostokątności oraz
stabilność wymiarów są takie, że nieszczelności przekraczają 5 mm. Uważa się, że to wymaganie jest spełnione, jeżeli
suma tolerancji długości lub szerokości i zmian wymiarów jest większa niż 5 mm lub odchyłki od prostokątności płyt są,
większe niż 5 mm.
Poziom 2 poprawki
h) Przegroda z możliwością cyrkulacji powietrza po cieplejszej stronie izolacji w wyniku niedostatecznego mocowania
izolacji lub uszczelnienia od góry lub dołu
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 18
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Załącznik ZA (normatywny)
Normy i dokumenty powołane w normie międzynarodowej i ich odpowiedniki europejskie
Do niniejszej normy europejskiej wprowadzono, drogą datowanego lub niedatowanego powołania się, wymagania
zawarte w innych publikacjach. Powołania te znajdują się w odpowiednich miejscach w tekście normy, a wykaz
publikacji podano poniżej. W przypadku powołań datowanych, późniejsze zmiany lub nowelizacje którejkolwiek z
wymienionych publikacji mają zastosowanie do niniejszej normy europejskiej tylko wówczas, gdy zostaną wprowadzone
do tej normy przez jej zmianę lub nowelizację. W przypadku powołań niedatowanych stosuje się ostatnie wydanie
powołanej publikacji.
Publikacja
Tytuł
EN/HD
ISO/DIS 10456.2
Thermal insulation - Building materials and products Determination of declared and design thermal values
prEN ISO 10456
ISO 7345
Thermal insulation - Physical quantities and definitions
EN ISO 7345
Załącznik krajowy NA
(normatywny)
WSPÓŁCZYNNIK PRZENIKANIA CIEPŁA UK PRZEGRÓD Z MOSTKAMI CIEPLNYMI LINIOWYMI
UWAGI
1 - Mostki cieplne liniowe spowodowane są nieciągłościami lub pocienieniem warstwy izolacji cieplnej, np. na długości
ościeży okien lub drzwi balkonowych i nadproży oraz w obszarze węzłów konstrukcyjnych i wieńców w ścianach
zewnętrznych.
2 - Współczynnik przenikania ciepła Uk, w watach na metr kwadratowy i kelwin, przegród z mostkami cieplnymi
liniowymi służy do obliczania mocy grzejnej i sezonowego zapotrzebowania na ciepło lub do porównania z
wymaganiami przepisów
Współczynnik przenikania ciepła Uk przegród z mostkami cieplnymi liniowymi należy obliczać z wzoru:
(NA.1)
w którym:
Uc - współczynnik przenikania ciepła, w watach na metr kwadratowy i kelwin, przegrody bez uwzględniania wpływu
mostków cieplnych liniowych, obliczony wg załącznika D;
Ψ i - liniowy współczynnik przenikania ciepła, w watach na metr i kelwin, mostka liniowego (rysunek NA.1) o numerze i,
L i - długość, w metrach, mostka liniowego o numerze i,
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 19
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
A - pole powierzchni, w metrach kwadratowych, przegrody w osiach przegród do niej prostopadłych, pomniejszone o
pole powierzchni ewentualnych okien i drzwi balkonowych, obliczone w świetle ościeży.
Wartości liniowego współczynnika przenikania ciepła Ψ oblicza się z użyciem programów numerycznych; można
również wykorzystywać katalogi mostków cieplnych.
W projektowaniu indywidualnym dopuszcza się nie wykonywać szczegółowych obliczeń współczynnika przenikania
ciepła przegród z mostkami cieplnymi z uwzględnieniem wartości Ψ i, wyznaczając wartość Uk - w sposób uproszczony ze wzoru
(NA.2)
w którym:
Uc - współczynnik przenikania ciepła przegrody, w watach na metr kwadratowy i kelwin, bez uwzględniania wpływu
mostków cieplnych, obliczony według załącznika D;
∆U - dodatek, na metr kwadratowy i kelwin, do współczynnika Uc, wyrażający wpływ mostków cieplnych, podany według
tablicy NA.1.
A - pole powierzchni ściany w osiach przegród do niej prostopadłych (z pomniejszeniem o pole powierzchni okna w
świetle ościeży)
Rysunek NA.1 - Mostki liniowe i powierzchnia przegrody w pomieszczeniu
Tablica NA.1 - Wartości dodatku ∆ U wyrażającego wpływ mostków cieplnych
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 20
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Rodzaj przegrody
∆U, W/(m 2 ⋅ K)
2
3
Ściany zewnętrzne pełne, stropy poddasza, stropodachy, stropy nad piwnicami
0,00
Ściany zewnętrzne z otworami okiennymi i drzwiowymi
0,05
Ściany zewnętrzne z otworami okiennymi i drzwiowymi oraz płytami balkonów lub loggii
przenikającymi ścianę
0,15
UWAGA - Wartości dodatku ∆U k podane w tablicy NA.1 odnoszą się do poprawnie rozwiązanych detali konstrukcyjnych
przegród zewnętrznych; wpływ liniowych motków cieplnych w przypadku niepoprawnie rozwiązanych detali może być
znacznie wyższy, niż wynika to z danych tablicy NA.1.
W celu sprawdzenia warunku uniknięcia kondensacji powierzchniowej, temperaturę wewnętrznej powierzchni przegrody
bez mostków cieplnych liniowych ϑi należy obliczać z wzoru
(NA.3)
w którym:
ti - temperatura obliczeniowa powietrza wewnętrznego, w stopniach Celsjusza;
te - temperatura obliczeniowa powietrza zewnętrznego, w stopniach Celsjusza;
Uc - współczynnik przenikania ciepła przegrody, w watach na metr kwadratowy i kelwin;
Ri - opór przejmowania ciepła na wewnętrznej powierzchni przegrody, w metrach kwadratowych razy kelwin na wat.
Temperaturę wewnętrznej powierzchni przegrody w miejscu mostka cieplnego vm należy określać na podstawie
eksperymentów lub obliczać z użyciem programów numerycznych; można również wykorzystywać katalogi mostków
cieplnych.
Przy sprawdzaniu minimalnej temperatury wewnętrznej powierzchni przegród nieprzezroczystych należy przyjmować
wartość R i równą 0,167 m 2⋅K/W, niezależnie od rodzaju przegrody.
Ciśnienie cząstkowe pary wodnej w pomieszczeniu należy określać z wzoru
(NA.4)
w którym:
ϕi - obliczeniowa wilgotność względna, w procentach, powietrza w pomieszczeniu, przyjmowana według tablicy NA.2,
p ni - ciśnienie cząstkowe, w hektopascalach, pary wodnej nasyconej przy temperaturze t przyjmowane według
tablicy NA.3.
Tablica NA.2 - Obliczeniowa wilgotność względna powietrza w pomieszczeniach o różnym przeznaczeniu
Rodzaj pomieszczeń
Wilgotność względna
powietrza ϕi
%
2
3
Pomieszczenia w budynkach użyteczności publicznej i produkcyjnych, w których nie
wydziela się para wodna z otwartych zbiorników lub wskutek procesów
technologicznych i nie stosuje się nawilżania powietrza
45%
Pomieszczenia mieszkalne (w tym pokoje, kuchnie, łazienki, WC), pokoje chorych w
szpitalach i sanatoriach, pokoje dziecięce w żłobkach i przedszkolach
55%
W innych pomieszczeniach
INTEGRAM BUDOWNICTWO
na podstawie założeń
technologicznych lub bilansu
wilgoci
Strona 21
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Punkt rosy ts, wyznacza się na według tablicy NA.3 jako temperaturę odpowiadającą ciśnieniu pary wodnej nasyconej
p n równemu wartości p i obliczonemu z wzoru (NA.3).
Tablica NA.3 - Ciśnienie cząstkowe pary wodnej nasyconej pn w powietrzu, w zależności od temperatury
Ciśnienie pary nasyconej, hPa
Temperatura
°C
,0
,1
,2
,3
,4
,5
,6
,7
,8
,9
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
30
29
28
27
26
42,44
40,06
37,81
35,66
33,62
42,69
40,30
38,03
35,88
33,82
42,94
40,53
38,26
36,09
34,03
43,19
40,77
38,48
36,31
34,23
43,44
41,01
38,71
36,52
34,43
43,69
41,24
38,94
36,74
34,63
43,94
41,48
39,16
36,95
34,84
44,19
41,72
39,39
37,17
35,04
44,45
41,96
39,61
37,39
35,25
44,69
42,19
39,84
37,59
35,44
25
24
23
22
21
31,69
29,85
28,10
26,45
24,87
31,88
30,03
28,25
26,61
25,04
32,08
30,21
28,45
26,78
25,18
32,27
30,40
28,63
26,95
25,35
32,46
30,59
28,80
27,11
25,51
32,66
30,77
28,97
27,27
25,66
32,84
30,95
29,15
27,44
25,82
33,04
31,14
29,32
27,61
25,98
33,24
31,32
29,50
27,77
26,13
33,43
31,51
29,68
27,94
26,29
20
19
18
17
16
23,40
21,97
20,65
19,37
18,18
23,54
22,12
20,79
19,50
18,30
23,69
22,27
20,91
19,63
18,41
23,84
22,41
21,05
19,76
18,54
23,99
22,54
21,19
19,88
18,66
24,13
22,68
21,32
20,01
18,78
23,28
22,83
21,45
20,14
18,89
24,43
22,97
21,58
20,27
19,01
24,57
23,10
21,72
20,39
19,14
24,73
23,24
21,85
20,52
19,26
15
14
13
12
11
17,06
15,99
14,98
14,03
13,12
17,17
16,10
15,08
14,13
13,21
17,29
16,21
15,18
14,22
13,30
17,39
16,31
15,28
14,31
13,40
17,50
16,42
15,38
14,41
13,40
17,62
16,53
15,48
14,51
13,58
17,73
16,63
15,59
14,60
13,67
17,84
16,74
15,69
14,70
13,75
17,95
16,84
15,78
14,79
13,85
18,06
16,95
15,88
14,88
13,94
10
9
8
7
6
12,28
11,48
10,73
10,02
9,35
12,37
11,56
10,81
10,08
9,42
12,45
11,63
10,88
10,16
9,49
12,54
11,71
10,96
10,23
9,55
12,62
11,79
11,03
10,30
9,61
12,70
11,87
11,10
10,38
9,68
12,79
11,95
11,17
10,45
9,75
12,87
12,03
11,25
10,52
9,82
12,96
12,11
11,33
10,59
9,88
13,04
12,18
11,40
10,66
9,95
5
4
3
2
1
0
8,72
8,13
7,59
7,05
6,57
6,11
8,78
8,19
7,65
7,10
6,62
6,16
8,84
8,25
7,70
7,16
6,67
6,21
8,90
8,31
7,76
7,21
6,72
6,26
8,96
8,37
7,81
7,27
6,77
6,30
9,02
8,43
7,87
7,32
6,82
6,35
9,07
8,49
7,93
7,37
6,87
6,40
9,13
8,54
7,98
7,43
6,91
6,45
9,19
8,61
8,03
7,48
6,96
6,49
9,25
8,66
8,08
7,53
7,00
6,53
0
-1
-2
-3
-4
-5
6,11
5,62
5,17
4,76
4,37
4,01
6,05
5,57
5,14
4,72
4,33
3,98
6,00
5,52
5,09
4,68
4,30
3,95
5,95
5,47
5,05
4,64
4,26
3,91
5,92
5,43
5,01
4,61
4,23
3,88
5,87
5,38
4,96
4,56
4,19
3,85
5,82
5,34
4,92
4,52
4,15
3,82
5,77
5,31
4,89
4,48
4,12
3,79
5,72
5,27
4,84
4,44
4,08
3,75
5,67
5,22
4,80
4,40
4,05
3,72
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 22
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
-6
-7
-8
-9
-10
3,68
3,37
3,10
2,84
2,60
3,65
3,35
3,06
2,81
2,58
3,62
3,33
3,04
2,79
2,55
3,59
3,30
3,01
2,76
2,53
3,56
3,27
2,98
2,74
2,51
3,53
3,24
2,96
2,72
2,49
3,50
3,21
2,94
2,69
2,46
3,47
3,18
2,91
2,67
2,44
3,43
3,15
2,88
2,64
2,42
3,40
3,12
2,86
2,62
2,39
-11
-12
-13
-14
-15
2,37
2,17
1,98
1,81
1,65
2,35
2,15
1,97
1,80
1,64
2,33
2,13
1,95
1,78
1,62
2,31
2,11
1,93
1,77
1,61
2,29
2,09
1,91
1,75
1,59
2,28
2,08
1,90
1,73
1,58
2,26
2,06
1,88
1,72
1,57
2,24
2,04
1,86
1,70
1,55
2,21
2,02
1,84
1,68
1,53
2,19
2,00
1,82
1,67
1,52
-16
-17
-18
-19
-20
1,50
1,37
1,25
1,14
1,03
1,49
1,36
1,24
1,13
1,02
1,48
1,35
1,23
1,12
1,01
1,46
1,33
1,22
1,11
1,00
1,45
1,32
1,21
1,10
0,99
1,44
1,31
1,20
1,09
0,98
1,42
1,29
1,18
1,07
0,97
1,41
1,28
1,17
1,06
0,96
1,39
1,27
1,16
1,05
0,95
1,38
1,26
1,15
1,04
0,94
Załącznik krajowy NB
(normatywny)
OPÓR CIEPLNY GRUNTU R gr I WSPÓŁCZYNNIK PRZENIKANIA CIEPŁA PRZEGRÓD PRZYLEGAJĄCYCH DO
GRUNTU
Opór cieplny Rgr, w metrach kwadratowych razy kelwin na wat, gruntu przylegającego do podłogi należy przyjmować w
zależności od strefy podłogi. Jako strefę pierwszą przyjmuje się pas podłogi o szerokości 1 m przyległy do ścian
zewnętrznych. Strefę drugą stanowi pozostała powierzchnia podłogi budynku.
Przy zagłębieniu górnej powierzchni podłogi więcej niż 1 m poniżej powierzchni terenu, całą powierzchnię terenu
traktuje się jako strefę drugą.
Wartości oporu cieplnego gruntu Rgr należy przyjmować:
- w strefie pierwszej wartość Rgr = 0,50 m 2⋅K/W,
- w strefie drugiej Rgr przyjmuje się wg tablicy NB.1, lecz nie może on przekraczać wartości Rgr max obliczonej z
wzoru (NB.1)
(NB.1)
w którym:
Z - wysokość, w metrach, górnej powierzchni podłogi od poziomu zwierciadła wody gruntowej.
Tablica NB.1 - Wartości oporu cieplnego Rgr gruntu przylegającego do podłogi
Szerokość strefy drugiej
m
≤4
6
8
10
15
20
25
50
75
≥100
Rgr, m2 ⋅ K/W
0,6
0,9
1,0
1,1
1,5
1,7
2,0
3,6
5,2
5,7
UWAGA - Przy pośrednich wartościach szerokości strefy drugiej wartości Rgr interpoluje się liniowo.
Opór cieplny Rgr w metrach kwadratowych razy kelwin na wat, gruntu przylegającego do ścian należy przyjmować wg
tablicy NB.2, w zależności od odległości H mierzonej od górnej powierzchni podłogi do powierzchni terenu.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 23
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Tablica NB.2 - Wartości oporu cieplnego R gr gruntu przylegającego do ścian
Wysokość H,
m
≤0,50
0,75
1,0
1,5
2,0
3,0
4,0
5,0
≥10,0
Rgr, m2×K/W
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1,0
1,1
1,9
UWAGA: Przy pośrednich wartościach H wartości Rgr interpoluje się liniowo.
Współczynnik przenikania ciepła Ugr, w watach na metr kwadratowy i kelwin, podłóg i ścian przylegających do gruntu
należy obliczać z wzoru (NB.2)
(NB.2)
w którym:
RT - całkowity opór cieplny przegrody obliczony według 6.1 lub 6.2,
Rgr - obliczeniowy opór cieplny gruntu przylegającego odpowiednio do podłogi lub ściany.
Załącznik krajowy NC
(normatywny)
WARTOŚCI OBLICZENIOWE WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNYCH NIEKTÓRYCH MATERIAŁÓW, WYROBÓW I
KOMPONENTÓW BUDOWLANYCH
Wartości obliczeniowe właściwości fizycznych materiałów, wyrobów i komponentów, należy przyjmować według
tablicy NC.1.
Tablica NC.1 - Wartości obliczeniowe właściwości fizycznych materiałów
Lp.
Nazwa materiału
1
2
Współczynnik przewodzenia
ciepła,
λ, W/(m⋅K)
warunki
średniowilgotne
warunki
wilgotne
Ciepło
właściwe
stanie
suchym
kJ/(kg⋅K)
3
4
5
6
1 050
1 800
2 100
0,17
0,75
1,00
0,17
0,75
1,00
0,92
0,92
0,92
Gęstość w
stanie suchym
(średnia)
kg/m3
Asfalty
1
2
3
Asfalt ponaftowy
Asfalt lany
Asfaltobeton
Beton i przegrody z betonu
4
Żelbet
2 500
1,70
1,80
0,84
5
Beton zwykły z kruszywa kamiennego
2 400
2 200
1 900
1,70
1,30
1,00
1,80
1,50
1,10
0,84
0,84
0,84
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 24
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
6
Beton jamisty z kruszywa kamiennego
1 900
1,00
1,10
0,84
7
Beton z kruszywa wapiennego
1 600
1 400
1 200
0,72
0,60
0,50
0,80
0,70
0,60
0,84
0,84
0,84
8
Beton z żużla pumeksowego lub
granulowanego
1 800
1 600
1 400
1 200
1 000
0,70
0,58
0,50
0,40
0,33
0,80
0,68
0,58
0,47
0,40
0,84
0,84
0,84
0,84
0,84
9
Beton z żużla paleniskowego
1 800
1 600
1 400
1 200
0,85
0,72
0,60
0,50
0,95
0,80
0,67
0,56
0,84
0,84
0,84
0,84
10
Beton z kruszywa keramzytowego
1 600
1 400
1 300
1 200
1 100
1 000
0,90
0,72
0,62
0,54
0,46
0,39
1,00
0,80
0,68
0,60
0,51
0,43
0,84
0,84
0,84
0,84
0,84
0,84
11
Mur z betonu komórkowego na
cienkowarstwowej zaprawie klejącej lub
na zaprawie o przewodności cieplnej
równej przewodności cieplnej betonu
komórkowego
800
700
600
500
400
0,29
0,25
0,21
0,17
0,14
0,35
0,30
0,25
0,21
0,17
0,84
0,84
0,84
0,84
0,84
12
Mur z betonu komórkowego na zaprawie
cementowo-wapiennej, ze spoinami o
grubości nie większej niż 1,5 cm
800
700
600
500
0,38
0,35
0,30
0,25
0,44
0,40
0,35
0,30
0,84
0,84
0,84
0,84
13
Wiórobeton i wiórotrocinobeton
1 000
900
800
700
600
500
0,30
0,26
0,22
0,19
0,17
0,15
0,35
0,30
0,25
0,22
0,20
0,18
1,46
1,46
1,46
1,46
1,46
1,46
0,16
0,30
0,20
0,35
2,51
2,51
0,22
0,40
0,26
0,46
2,51
2,51
Drewno i materiały drewnopochodne
14
Sosna i świerk
- w poprzek włókien
- wzdłuż włókien
550
15
Dąb
- w poprzek włókien
- wzdłuż włókien
800
16
Sklejka
600
0,16
0,20
2,51
17
Płyty pilśniowe porowate
300
0,06
0,07
2,51
18
Płyty pilśniowe twarde
1 000
0,18
0,21
2,51
0,35
0,30
0,40
0,35
0,84
0,84
Wyroby gipsowe zabezpieczone przed zawilgoceniem
19
Płyty i bloki z gipsu
INTEGRAM BUDOWNICTWO
1 000
900
Strona 25
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
20
Gipsobeton piaskowy
1 300
1 200
0,52
0,45
0,62
0,52
0,84
0,84
21
Gazogips
500
0,19
0,28
0,84
22
Płyty gipsowo-kartonowe
1 000
0,23
0,29
1,00
23
Jastrych gipsowy czysty
1 800
1 300
1,00
0,52
1,10
0,60
0,84
0,84
24
Jastrych gipsowy z piaskiem
1 900
1,20
1,30
0,84
Kamienie naturalne
25
Marmur, granit
2 800
3,50
3,70
0,92
26
Piaskowiec
2 400
2,20
2,40
0,92
27
Wapień zwarty
2 000
1,15
1,40
0,92
28
Wapień porowaty
1 700
1 400
0,92
0,64
1,15
0,76
0,92
0,92
29
Mur z kamienia łamanego z zawartością
zaprawy 35 % objętościowo przy
gęstości kamienia 2 800 kg/m 3
2 400
2,50
2,80
0,92
Mur z cegły (na zaprawie cementowo-wapiennej, przy grubości spoin do 1,5 cm)
30
Mur z cegły ceramicznej pełnej
1 800
0,77
0,91
0,88
31
Mur z cegły dziurawki
1 400
0,62
0,70
0,88
32
Mur z cegły kratówki
1 300
0,56
0,62
0,88
33
Mur z cegły silikatowej pełnej
1 900
0,90
1,00
0,88
34
Mur z cegły silikatowej drążonej i bloków
drążonych
1 600
1 500
0,80
0,75
0,90
0,85
0,88
0,88
35
Mur z cegły klinkierowej
1 900
1,05
1,15
0,88
Materiały termoizolacyjne
36
Płyty korkowe ekspandowane
150
0,045
0,050
2,06
37
Płyty korkowe asfaltowane
250
0,070
0,075
1,38
38
Płyty ze słomy
300
0,080
0,10
1,46
39
Płyty z trzciny
250
0,070
0,10
1,46
40
Płyty z paździerzy lnianych na lepiszczu
syntetycznym
700
500
300
0,13
0,10
0,075
0,15
0,12
0,090
1,46
1,46
1,46
41
Płyty wiórkowo-cementowe
600
450
0,15
0,14
0,19
0,16
2,09
2,09
42
Płyty wiórowe na lepiszczu syntetycznym
700
300
0,13
0,070
0,15
0,09
2,09
2,09
43
Szkło piankowe "białe"
300
0,12
0,13
0,84
44
Szkło piankowe "czarne"
180
0,07
0,07
0,84
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 26
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
45
Maty z włókna szklanego
od 60 do 100
0,045
0,050
0,84
46
Wełna mineralna granulowana
od 40 do 80
0,050
0,050
0,75
47
Filce, maty i płyty z wełny mineralnej
od 40 do 80
od 100 do160
0,045
0,042
0,045
0,042
0,75
0,75
48
Styropian
10
12
od 15 do 40
0,045
0,043
0,040
0,045
0,043
0,040
1,46
1,46
1,46
49
Pianka poliuretanowa
- w szczelnej osłonie
- w pozostałych przypadkach
od 30 do 50
od 30 do 50
od 50 do 150
0,025
0,035
0,045
0,025
0,040
0,050
1,46
1,46
1,46
Tynki
50
Tynk lub gładź cementowa
2 000
1,00
1,10
0,84
51
Tynk lub gładź cementowo-wapienna
1 850
0,82
0,90
0,84
52
Tynk wapienny
1 700
0,70
0,80
0,84
1 000
700
0,28
0,22
0,35
0,28
0,75
0,75
900
700
500
0,26
0,20
0,16
0,29
0,24
0,19
0,75
0,75
0,75
Zasypki
53
Żużel paleniskowy
54
Żużel wielkopiecowy granulowany,
keramzyt
55
Popioły lotne (ubijane)
1 000
0,30
0,37
0,75
56
Proszek hydrofobowy
1 000
0,28
0,33
0,75
57
Trociny drzewne luzem
250
0,090
0,12
2,51
58
Wióry drzewne ubijane
300
0,090
0,12
2,51
59
Wióry drzewne luzem
150
0,070
0,080
2,50
60
Mączka torfowa
200
0,090
0,12
1,67
61
Śrut gumowy
300
0,090
0,10
1,26
Wybrane materiały różne
62
Filc izolacyjny
300
0,060
0,080
1,67
63
Wojłok
500
0,12
0,15
1,67
64
Płyty okładzinowe ceramiczne, terakota
2 000
1,05
1,05
0,92
65
Wykładzina podłogowa PCW
1 300
0,20
0,20
1,46
66
Tektura
900
0,14
0,17
1,46
67
Papa (asfaltowa)
1 000
0,18
0,18
1,46
68
Papier
1 000
0,25
0,30
1,46
69
Szkło okienne
2 500
0,80
0,80
0,84
70
Szkło zbrojone
2 700
1,15
1,15
0,80
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 27
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
71
Szkło organiczne (pleksiglas)
1 200
0,19
0,19
1,26
72
Guma w płytach
1 200
0,20
0,20
1,26
73
Ił
1 800
0,75
0,75
0,84
74
Glina
1 800
0,85
0,85
0,84
75
Glina piaszczysta
1 800
0,70
0,70
0,84
76
Piasek pylasty
1 800
0,55
0,55
0,84
77
Piasek średni
1 650
0,40
0,40
0,84
78
Żwir
1 800
0,90
0,90
0,84
79
Grunt roślinny
1 800
0,90
0,90
1,26
80
Stopy aluminium
2 700
200
200
0,87
81
Miedź
8 800
370
370
0,38
82
Stal budowlana
7 800
58
58
0,44
83
Żeliwo
7 200
50
50
0,44
84
Cynk
7 100
110
110
0,39
UWAGI
1 - W celu uwzględnienia zawilgocenia materiałów, przy obliczaniu oporu cieplnego przegród wartości obliczeniowe
współczynnika 1 przyjmuje się według następujących zasad:
- pomieszczenia o obliczeniowej wilgotności powietrza niższej niż 75 % - z kol.4 (warunki średniowilgotne),
- pomieszczenia o obliczeniowej wilgotności powietrza równej lub wyższej niż 75% - z kol.5 (warunki wilgotne).
2 - W przypadku materiałów termoizolacyjnych wbudowywanych w stanie powietrzno-suchym i zabezpieczonych
przed zawilgoceniem całkowicie szczelnymi osłonami przyjmuje się współczynnik 1 z kol. 4.
3 - W przypadku, gdy gęstość materiału różni się od wartości podanych w kol. 3, wartość 1 przyjmuje się przez
interpolację lub na podstawie badań.
4 - Podanych wartości obliczeniowych 1 nie stosuje się do obliczeń cieplnych izolacji przemysłowych pracujących w
podwyższonych temperaturach.
5 - Ciepło właściwe cw, w kilodżulach na kilogram na kelwin, materiałów o znanej wilgotności w temperaturze wyższej
niż 0°C oblicza się z zależności:
cw = c + 0,04 19 wM
w której:
c - ciepło właściwe materiału w stanie suchym z kol. 6,
wM - wilgotność materiału w stosunku do masy, w procentach.
Tablica NC.2 - Obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła λ , W/(m ⋅ K), murów z pustaków ceramicznych
w warunkach średniowilgotnych
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 28
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Lp.
Nazwa materiału
Gęstość w stanie
suchym, kg/m 3
Współczynnik przewodzenia
ciepła
λ, W/(m⋅K)
1
2
3
4
1
Mur z pustaków ceramicznych drążonych
szczelinowych, na zaprawie
cementowo-wapiennej
poniżej 800
poniżej 900
poniżej 1 000
poniżej 1 110
poniżej 1 200
0,30
0,33
0,36
0,40
0,45
2
Mur z pustaków ceramicznych drążonych
szczelinowych, na zaprawie ciepłochronnej
poniżej 800
poniżej 900
poniżej 1 000
poniżej 1 100
poniżej 1 200
0,25
0,28
0,32
0,36
0,42
Załącznik krajowy ND
(normatywny)
WARTOŚCI OBLICZENIOWE WSPÓŁCZYNNIKA PRZENIKANIA CIEPŁA OKIEN, ŚWIETLIKÓW, WRÓT I DRZWI
Wartości obliczeniowe współczynnika przenikania ciepła okien, świetlików, wrót i drzwi, o ile nie są określone
odpowiednimi dokumentami w odniesieniu do konkretnego wyrobu, należy przyjmować według tablicy ND.1.
Tablica ND.1 - Wartości obliczeniowe współczynnika przenikania ciepła okien, świetlików, wrót i drzwi
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 29
PN-EN ISO 6946:1999 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Lp.
Rodzaj
komponentu
Rodzaj ram i oszklenia
Grubość warstw
powietrznych, mm
U,
W/(m 2⋅K)
1
2
3
4
5
1
krosnowe oszklone pojedynczo
a) drewniane lub z tworzyw sztucznych
b) metalowe
2
3
jednoramowe drewniane, oszklone szybą
zespoloną
a) jednokomorową
b) dwukomorową
Okna, drzwi
balkonowe lub
świetliki
4
zespolone drewniane oszklone
a) podwójnie
b) potrójnie (szyba zespolona jednokomorowa i
pojedyncza)
5
6
drewniane skrzynkowe lub ościeżnicowe
a) oszklone podwójnie
b) oszklone potrójnie
trójkomorowe, jednoramowe z PCW, oszklone
szybą zespoloną jednokomorową
Drzwi
nieocieplone, oszklone pojedynczo
a) drewniane lub z tworzyw sztucznych
b) metalowe
5,1
5,6
16
min. 2 × 7
min. 2 × 12
2,6
2,3
2,0
70-120
60
2,6
2,0
40-50
2,6
12 i 30-50
2,0
16
2,6
5,1
5,6
UWAGA - Wartości współczynnika przenikania ciepła U odnoszą się do szyb zwykłych (bez specjalnych powłok
niskoemisyjnych i gazów wypełniających innych niż powietrze) oraz do powierzchni obliczonych w wymiarze
zewnętrznym ościeżnic.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 30

Podobne dokumenty