MATERIAŁY I LEKI STOSOWANE W STOMATOLOGII
Transkrypt
MATERIAŁY I LEKI STOSOWANE W STOMATOLOGII
MATERIAŁY I LEKI STOSOWANE W STOMATOLOGII ŚRODKI DO ZNIECZULENIA OGÓLNEGO • Używane są do poważnych zabiegów chirurgicznych zazwyczaj przeprowadzanych na Sali operacyjnej początkowo podawane dożylnie dla podtrzymania –wziewnie. Działają na OUN powodując utratę świadomości tzn. utratę czucia, odruchów ,kontroli mięśni i amnezję. • -PETOTHAL(triopentan sodu) • -FLUOTHANE (halotan) • -PODTLENEK AZOTU ŚRODKI MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCE • Używane do znieczuleń podśluzówkowych działają na obwodowy UN powodując miejscową utratę odczuwania bólu. • -XYLOCAINE(lignokaina) • -CITANEST( prylokaina) • -MARCAIN( bupiwakaina) o długotrwałym działaniu, używana do bardzo długich zabiegów w chirurgii szczękowej ŚRODKI OBKURCZAJĄCE NACZYNIA • Używane w stomatologii w połączeniu ze środkami do znieczulenia miejscowego. Powodują skurcz miejscowych naczyń krwionośnych w celu zatrzymania środka znieczulającego w danym miejscu. • -ADRENALINUM • -NORADRENALINUM • -OCTOPRESSIN( felipresyna) ŚRODKI BAKTERIOBÓJCZE I MIEJSCOWE PREPARATY PRZECIWZAKAŹNE, ANTYSEPTYKI • -BETADINE( jodopowidon) • -CORSODRYL(chlorheksydyna) Do smarowania gardła i jamy ustnej • ZOVIRAX(acyklowir)leczenie herpes simplex • -NILSTAT(nystatyna) • -FUNGILIN(amfoterycyna) • Leczenie zakażeń grzybiczych( candidia albicans) Miejscowe środki zawierające steroidy • Silnie działające środki przeciwzapalne które mogą pogorszyć stan zakażenia chyba ze będą zastosowane z antybiotykami. • -KENALOG w preparacie ORABASE (ACETONID TRIAMCYNOLONU)redukuje stan zapalny w niektórych przypadkach owrzodzeń • -LEDERMIX( acetonid triamcynolonu z tetracykliną) ogranicza stan zapalny miazgi • -CORLAN w granulkach ( hydrokortyzon)w zapaleniach towarzyszącym aftom i owrzodzeniom śluzówki PRZECIW NADWRAŻLIWOŚCI • -AZOTAN POTASU • -CHLOREK STRONTU • Zmniejszają nadwrażliwość zębów ŚRODKI HEMOSTATYCZNE • *Krwawienie z dziąsła -ASTRIGIDENT(siarczan żelaza) • -HAEMODENT(chlorek aluminium) • -ALUSTIN • -0,1% ADRENALINA • -3%WODA UTLENIONA(H2O2) • -CYCLONAMINA250MG • • *stosowane do opanowania krwawienia • • • • • • • • -HEMOCOLLAGENE -STYPRO -GELOPACK -GELATAMP -SPONGOSTAN -JODOTAMP -DENTAL -BIOCOL ŚRODKI DEWITALIZUJĄCE • • • • -PARAPASTA -CAUSTINERFF DEPULPIN -DEVIPASTA MATERIAŁY ENDODONTYCZNE • USZCZELNIACZE KANAŁOWE: • -Caryosal ,Canosan- tlenkowo-cynkowo eugenolowy • -Diaket, AH-26, AH-PLUS, Endorec- oparte na żywicach syntetycznych • -Kloroperka N-O –oparte na żywicy gutaperkowej • -Apexit, Sealpex, Endomethason N- lecznicze • -Acrosed, Ketac Endo,Parapastcement-cementy PASTY DZIELIMY NA : -1.Pasta rezorcynowo- fomaldehydowe ENDOFORM- oparte na tlenku cynku, siarczanie cynku, siarczanie baru- faza proszkowa płynna- rezorcyną i formaliną z paraformaldehydem -2.Pasty pęczniejące- DIAKET, AH-26, BIOCALEX-3.TEMPOPHORE- pasta jodoformowa -4. ENDOMETASON N ,LEDERMIX, FOLCAMIN pasty kortyzonowe Do leków endodontycznych należą : • -Jodoform-bakteristatycznie, p/bólowo,p/krwotocznie • -Chlorokamfenol- odkażające do kanału • -Chlorofenol- bakteriobójczo, znieczulająco miejscowo, • -Tymol-silnie bakteriobójczo • -Eugenol- odkażająco, znieczulająco • -Formalina- antyseptyk do dewitalizacji • -Kamfenol- p/bólowo, bakteriobójczo, p/zapalnie • -Cresophene- do odkażania kanałów • • • • • • • • • • --Endosal- do chemicznego opracowania kanałów -Concepsis scrub do odkażania kanału -Largal ultra- do poszerzania kanału -Activ Point-sączki z chlorheksydyną -Calcium Hydroxide Point –sączki z wodorotlenkiem wapnia -ćwieki gutaperkowe i sztyfty kanałowe -Dexadent- p/zapalnie, p/bólowo, p/alergicznie -Pulpomixine -Septomixine Forte -Grinazole- stosowana przy zgorzeli miazgi • • • • • Pomocnicze środki to: Woda utlenione Eter Alkohol etylowy Fizjologiczny roztwór chlorku sodu WKŁADKI ZEBODOŁOWE • -ANTALV • -APERNYL • -NIPAS NICI RETRAKCYJNE • SEPTOFIL • -STAY-PUT • -RETRACTO Ultrapak -nici retrakcyjne Leki rozrzedzające krew • Należy odstawić na 2 dni przed planowanym zabiegiem chirurgicznym • -ACARD • -POLOCARD • -ASPIRYNA MATERIAŁY DO WYPEŁNIEŃ CZASOWYCH • Są to materiały opatrunkowe należą do nich : • Fleczer –cement cynkowo-siarczanowy ,przed użyciem zarabia się metalowa szpatułką na matowej powierzchni szklanej płytki mieszając proszek z woda destylowaną w równych ilościach dosypując proszek do wody. Czas zarabiania ok. 15-25s. stosuje się również jako tymczasowe utrzymanie koron protetycznych, zarabiany do postaci gęstej śmietany. Postacie cementu cynkowosiarczanowego: • -MULTIDENTIN-3kolory : • Czerwony jako wkładka do dewitalizacji • Żółty jako wkładka w leczeniu endodontycznym • Biały –próchnica głęboka ,wkładka czasowa – TYMODENTIN-antyseptyczny -AQUADENTIN,OXYDENTIN, FLETSCHER C, ARTIDENTIN, PROVIDENTIN, AQUATIN, PROVIPLEN-chemoutwardzalne GOTOWE PASTY FLECZEROWE: • -PROVIDENT, CAVIT G i M, IMPROVIN, PROVIMAT, ULTRADUR, TEMPRIT, CIMPAT, CENTRIX, CITODUR, COLTOSOL, PROVIPAST, TEMSTIK –chemoutwardzalne • -FERMIT ,FERMIT-N, CLIP F,światłoutwardzalne CEMENT TLENKOWO –CYNKOWO EUGENOLOWY • Zarabiamy na szklanej matowej płytce metalową szpatułką do odmierzonej ilości płynu dodajemy proszek tak długo aż uzyskamy konsystencje lekko połyskująca , plastyczną. Stosowany do głębokiej próchnicy niepowikłanej , zaliczamy do nich: • -CARYOSAN- stosowany jako materiał tymczasowy do wypełnienia kanałów w endodoncji szczególnie u dzieci ,jako podkład, oraz do mocowania prac protetycznych czasowo • OXYZINC- odporny na ślinę • -VIVAL- materiał tymczasowy o dużej trwałości stosowany w pedodoncji lub jako cement podkładowy CEMENTY CYNKOWO -EUGENOLOWE -ALUMINA EBA CEMENT -CAVITEC -FUNAL -IRM -HARVARD EUGENAT -ISO-PULP -KASOGEN • • • • • • • • KARIOFIL PULPAL PULPISOL TECHNADENT SUPER EBA -ZINKOXID SHR+ -NELKEND -ZOE- PLUS - ZINOMENT CEMENTY PROWIZORYCZNE Mieszanie tlenku cynku z krzemem i kwasem fosforanowych technika sporządzenia tak jak cementy fosforanowe czy krzemowych. Opatrunek długotrwały szczelny zakładanych w miejscach o trudnych warunkach , w leczeniu endodontycznym , w przypadkach przerw w trakcie leczenia(urlop, choroba). MULTIPLEN , PLERODONT, SEPTO-PACK, TEMPACK, HARVARD VERSCHLUSS-cement, MATERIAŁY PODKŁADOWE • • • • • ZALICZAMY DO NICH: -cynkowo- fosforanowe( fosforanowe) -polikarboksylowe Wodorotlenkowo-wapniowe -glassjonomerowe(GI),- szklano- jonomerowe, szkło- jonomerowe, • -cementy tlenkowo- cynkowo- eugenolowe CEMENTY FOSFORANOWE Technika zarabiania: Matowa szklana płytka ,metalowa szpatułka, dokładne proporcje proszku i płynu odmierzane miarka ,równomierne mieszanie dodając proszek do płynu tych samych producentów. Rodzaje cementów : -Wolnowiążące ,,W”-zielone, - ,,S”-szybkowiążące -czerwone • • • • • • • • • • • • • -AGATOS –W i S -ALDHESOR -HARWARD CEMENT -de TREY ZINC -MULTIFIX -MULTIPLEN ,,S” -SEPTOSCELL -TENEL -CEGAL -POSCAL -ELITE CEMENT -VARIOFIX -ZINK-ZEMENT Cementy polikarboksylowe • Zarabianie wg instrukcji danego producenta najczęściej jest to 1,5-2,5 części proszku i 1 część płynu zarabiany na płytkach papierowych z tworzywa syntetycznego lub metalowymi. Najczęściej spotykane cementy karboksylowe to: • BONDAL • VIVAL • ALDHESOR POLIKARBOKSYLOWY • • • • • • • • • • • POLY-C i F DORIFIX- C DURELON SELFAST OXICAP(kapsułka) CARBOCO AQUALOX CARBOXYLON TYLOK- PLUS HARVARD CEMENT CC HYCEMENT CEMENTY WODOROTLENKOWO WAPNIOWE • Stosowane w głębokiej próchnicy bez obnażenia miazgi ,z obnażeniem miazgi, przypadkowe obnażenie lub skaleczenie miazgi, pokrycie miazgi kanałowej w leczeniu amputacyjnym (zębów mlecznych lub zębów stałych z nieukształtowanymi korzeniami – apeksygeneza),leczenie chorób tkanek okołowierzchołkowych (ozębnej)wypełnienie kanałów po leczeniu metoda ekstyrpacji przyżyciowej, leczenie resorpcji wewnętrznej zębiny i zewnętrznej cementu,w leczeniu powikłań zapalenia miazgi w zębach z nieuformowanym systemem korzeniowymapeksyfikacja. Preparaty wodorotlenkowowapniowe dzielimy na: • 1.cementy twardniejące –linery stosowane jako podkładowe i pasty endodontyczne • -chemoutwardzalne • -światłoutwardzalne • 2.preparaty nietwardniejące- mleczka stosowane bezpośrednio na miazgę • Cementy produkowane są jako: • *dwuskładnikowe preparaty :baza + katalizator • *Proszek zarabiany fizjologicznym roztworem soli • *Jako pasta jednoskładnikowa samoutwardzalna w warunkach jamy ustnej • *Zarabiane ręcznie z zachowanie aseptyki używając jałowej szpatułki metalowej na jałowej płytce szklanej . • BIOPULP(calcium hydroxide) rozrabiany proszek z wodą fizjologiczną lub destylowana jałową • CALCIPULPE samotwardniejące gotowa w strzykawce • REOGAN • CALXYL • T- DYKAL • CALCIMOL- T-liner • SEPTOCALCINE • ALKALINER • REOCAP- E • LIFE- KERR WODOROTLENKI TWARDNIEJĄCE Uwalniają fluor, stosowane jako cementy podkładowe. • ULTRA-BLEND -uwalnia fluor • PRISMA –podkład linearny • CAVALLITE –liner z wypełniaczem glassjonomerowym WODOROTLENKI TWARDNIEJĄCE Chemoutwardzalne: • ALCA- LINER • CALCIMOL • CALCIPULPE • DYCAL • LIFE • REOCAP • REOCAP E WODOROTLENKI TWARDNIEJĄCE • • • • • Światłoutwardzalne: CAVALITE LC CALCIMOL CC PRISMA LC DYCAL ULTRA- BLEND CEMENTY GLASSJONOMEROWE(GI) • Cementy glassjonomerowe to związki wapniowo- glinkowo- krzemowe uzupełnieniem składu nieorganicznego jest fluor. Cementy glassjonomerowe cementujące • • • • • • • • • • -AQUA CEMENT -FUGI IONOMER TYP1 -FUJI 1 -FUJI CAP1 -GERISTORE -GLASS IONOMER TYP 1 INFINITY -KETAC CEM -MERON -MIRACLE MIX Cementy glassjonomerowe typ2materiały do wypełnień • -chemoutwardzalne • -wzmocnione –cementy • -utwardzane podwójnie –chemo + światłoutwardzalne • -utwardzalne potrójnie- chemo +światło +bez dostępu światła CEMENTY GLASSJONOMEROWEchemoutwardzalne • • • • • • • • • CHEMIFIL I CHEMIFIL II CHEMIFIL SUPERIOR CHELON FIL FUJI IONOMER TYO II i IIF FUJI II CAP II GLAS IONOMER GIZ FIL II KETAC FIL Cementy glassjonomerowe wzmocnione • • • • CHELON SILVER FUJI MIRACLE MIX KETAC SILVER MIRACLE MIX Utwardzalne podwójnie • • • • • DYRACT FUJI II LC GERISTORE LCL 8 VARI GLASS VLC Utwardzalne potrójnie • VITREMER TC • VITREMER SC CEMENTY GLASSJONOMEROWE TYP III –PODKŁADOWE I USZCZELNIACZE BRUZD • Tradycyjne- chemoutwardzalne • Utwardzalne światłem Tradycyjne - chemoutwardzalne • • • • • • • • • • • • • AQUA IONOBOND BASE LINE BASE LINE- CAPS IONO SEAL IONO BOND FUJI III FUGI IONOMER TYP I G I LINER KETAC BOND BASE KETAC BOND LINER LINING CEMENT LINING CEMENT ZIONOMER CEMENTY GLASSJONOMEROWE – utwardzane światłem • • • • • • • • FUJI LINING LC GERISTORE ZIONOMER VITREBOND VITREMER TC VARI GLASS XR IONOMER VIVAGLASS Podział cementów glassjonomerowych: • 1.lutującer- wyściełające • 2.wypełnieniowe i rekonstrukcyjne – zachowawczo- protetyczne • 3.uszczelniacze bruzd- profilaktyczne • Technika przygotowania cementów glassjonomerowych wymaga ścisłego przestrzegania reżimu instrukcji. Ogólne zasady sporządzania cementów to jednorazowego użytku szpatułki oraz płytka papierowa, suchość narzędzi, właściwe dozowanie proszku i płynu, zabezpieczenie przed dostępem światła oraz eliminowanie zbędnego naświetlenia. Podkładowe cementy glassjonomerowe utwardzalne światłem • • • • • • • • • ALL- BOND F FUJI II LC GERISTORE INFINITY PHOTAC VARI- GLASS VITREBOND XR- BOND ZIONOMER WSZYSTKIE MOŻNA STOSOWAĆ JAKO PODKŁADY TRADYCYJNE ORAZ JAKO LINERY CEMENTY CERMETOWE • Połączenie cementów glassjonomerowych z metalami w stanie jonowym(zjonizowane srebro, złoto, platyna, tantal)połączenie porównywalne jest do porcelany protetycznej. • Cementy cermetowe: • ALPHA SILVER, ARGION- CER, KETAC SILVERCAPS, MIRACLE MIX, CHELON SILVER • Większa wytrzymałość niż zwykłe. MATERIAŁY DO WYPEŁNIEŃ STAŁYCH • 1.Cementy krzemowe i krzemowofosforanowe • 2.Amalgamaty • 3.Kompozycyjne- materiały złożone • 4.Materiały kompomerowe • 5.Materiały ormocerowe CEMENTY KRZEMOWE • Są najbardziej klasyczne obok amalgamatów, coraz bardziej wycofowywanie ze stomatologii • Przy zakładaniu cementu krzemowego należy zastosować podkład fosforanowe ,glassjonomerowe , z wodorotlenku wapnia bądź podwójnego. • ACHATIT BIOCHROMATIC, SILICAP (CAPS), SILIPLEN, SS WHITE, VARIOSIL, SYNTREX zawierają proszek i płyn. • Technika zarabiania: • Gładka powierzchnia płytki szklanej szpatułka niemetalowa • CEMENTY FOSFORANOWO-KRZEMOWE: • MAMOR, KERATIT, KERACAP, CRISTAL, KRYPTEX, PETRADUR AMALGAMATY • Dzielimy na nisko lub wysokomiedziowe oraz nisko lub wysokosrebrowe. Maksymalna ilość wypełnień amalgamatowych u pacjentów to 7. Pod amalgamat używamy materiałów podkładowych ,w celu zmniejszenia powikłań głównie mikroprzecieku brzeżnego i próchnicy wtórnej zalecane jest stosowanie uszczelniaczy do wypełnień amalgamatowych np. AMALGAM- LINER, AMALGAM BOND, METABOND. • Preparaty stosowane jako system wiążący do wypełnień amalgamatowych i uszczelniające zarazem są: • RESINOMER, ALLOY BOND, MPP PLUS, PANAVIA EX. • Techniki przygotowawcze: • 1. kapsułkowe - wstrząsarki • 2.w mieszalnikach ze wstrząsarką –automatyczne dozowanie i wstrzasanie w kapsułce • 3.ręczne zarabianie – w moździerzu i pistolet szklany po dokładnym odmierzeniu wymaganych do wielkości ubytku ilość składników rtęci i opiłków metali w porcji 1:1 Postacie fabryczne i typy amalgamatów: • 1.amalgamaty konwencjonalne- STABIL B, STANDALLOY, QUICKALLOY • 2.amalgamaty wysokosrebrowe- DISPERSALLOY, LUXALLOY, AMALCAP PLUS • 3.amalg.niskosrebrowe- DISPERSALLOY, TYTIN, ORALLOY • 4.amalg. wysokomiedziowe- DURALLOY, VIVALLOY, ANA 2000, DUETT, VALIANT, EMALLOY, • 5.amalgamaty np. Fluorkowe –DENTORIA FX-13 • DEFINITE , SUREFIL lub hydroksylowe ARISTON pHc Zalecenie BHP: • 1.stosowanie bezpiecznych technik sporządzania amalgamatów przy użuciu urządzeń mechanicznych np. wstrząsarki , mieszalniki z dozownikami • 2. stosowanie nowoczesnych materiałów eliminując ręczne zarabianie skracając proces kondensowania formowania polerowania • 3. właściwe dozowanie materiału do ubytku eliminując powstawanie resztek amalgamatowych • 4.usuwanie wypełnień amalgamatowych w maskach ustno- nosowych ,na mokro , z użyciem spryskiwacza i chłodzenia wodnego • 5.przechowywanie składników do ręcznego zarabiania w hermetycznie zamkniętych pojemnikach, szafkach , oznakowanych. • 6.resztki amalgamatowe – w oznakowanych , hermetycznych słoikach szklanych lub porcelanowych wypełnionych 5% roztworem jodu –BELLADONNY • 7. obowiązkowe wietrzenie pomieszczeń i stosowanie klimatyzacji MATERIAŁY ZŁOŻONE KOMPOZYCYJNE • Podział oparty na sposobie wiązania i utwardzania żywic łączących: -*Chemoutwardzalne : CHARISMA PPF DEGUFILL ISOPAST EVICROL CRISTINE 2 MULTI CORE BIFIX ALFA DENT CHEMICAL CURE COMPOSITE *Światłoutwardzalne (fotoutwardzalne) : - CHARISMA - TETRIC CERAM - TE ECONOM - BRILLANT ESTHETIC LINE - SYNERGY - MIRIS - QUI X FIL • • • • *dualne czyli chemo i światłoutwardzalne : PARA POST PARA CORE CALIBRA • *termoutwardzalne: • WKŁADY I LICÓWKI PROTETYCZNE Grupy materiałów kompozycyjnych : • • • • • • • 1.konwencjonalne ADAPTIC CONCISE EVICROL 2.z mikrowypełniaczem -homogenne- HELIOMOLAR -niehomogenne- HELIOPROGRESS, ISOSIT, DURAFIL, SILUX, VISIO- DISPERS • 3. hybrydowe – CHARISMA, TETRIC, TETRICCERAM, PRISMA, HERCULITE- R, BRILLIANT, PERTAC . Materiały pomocnicze w stosowaniu kompozytów: • WYTRAWIACZ • -kwas fosforowy 37% - kondycjoner • Są w postaci wodnej lub żelu pokrywamy brzeg szkliwa i zębiny ubytku aż do uzyskania matowej powierzchni czas ok. 15-60 sek zależności od preparatu i jego właściwości chemicznych usuwamy spłukując intensywnie wodą przez 30-60 sek. Wytrawiamy po założeniu podkładu –podścielaczem. Po opracowaniu zębiny powierzchnia pokrywa się wysiękiem czyli warstwą mazistą z kanalików zębiny koniecznie trzeba zneutralizować tą warstwę używając uzdatniacza ( conditioner, cleaner), primer. • PRIMER • Substancja zmieniająca właściwości tkanek ubytku w kierunku zwiększonej skuteczności działania kolejnych czynników systemu łączącego. • Nośnikiem substancji primera jest aceton , pokrywamy zębinę ubytku na 20-30 s osuszamy dmuchawką przez 20-30s. • Proces przygotowania podłoża do założenia wypełnienia nazywamy hybrydyzacją . • Szczelne połączenie kompozytu ze szkliwem wymaga stosowania czynnika wiążącego którym są żywice wiążące tzw. bonding resin. • Żywice odgrywają rolę –retencyjną i uszczelniającą . • System wiążący dwuskładnikowy zawiera: • -czynnik łączący- coupling • -substancja kleista- adhesive • COUPLING to płyn który pokrywa tkanki ubytku w celu ułatwienia adhezji. • Adhesive jest substancja kleistą. Substancje kleiste mogą być światłoutwardzalne – naświetlenie lampą polimeryzacyjną przez 2030s lub samoutwardzalne ulegają polimeryzacji samoistnej w j. ust. Przez 4060s.zachowując suchość. POŚREDNIE SYSTEMY WIĄŻĄCE: • 1.system wiążący wytrawiający , wysuszające i neutralizujące warstwę mazistą • -kwasowe – kwas fosforowy EDTA są to: • ALL- BOND • GLUMA • PHOTO-BOND • REST-BOND • MIRAGE- BOND • -system neutralizujące lub usuwające warstwę mazistą • SYNTAC • SCOTCH- BOND-2 • PERTAC • ALL-BOND bez kwasu • 2.systemy spajające –spajacze, primery z dwubiegunową zdolnością łączenia z jednej strony z kolagenem zębiny drugim z kompozytem • -system Gluma- oparty na wytrawianiu zastosowaniu cleanera, primera oraz uszczelniacza • -system wykorzystujący warstwę mazistą do zwiększenia adhezji zębinowej • XR BONDING system • PRISMA UNIVERSAL BOND-2 • SYNTAC DENTIN PRISMA • ADHESIVE S-101 MATERIAŁY KOMPOMEROWE: To połączenie materiałów kompozycyjnych z glassjonomerami. • Wiązanie zachodzi dwufazowo: • -fotopolimeryzacja • -reakcja kwas-zasada Do kompomerów należą: • -uniwersalne • DYRACT EXTRA • DYRACT AP-LC -uniwersalny wielokolorowy do zębów mlecznych • TWINKY STAR -do stałych i mlecznych • GLASIOSITO LC -do ubytków kl.V • COMPOGLASS • COMPOGLASS F Inne kompomery to: • ELAN, LUXAT, HYTAC CAPS, FREEDOM LC • Do głębokich ubytków zaleca się stosowanie podkładów z wodorotlenku wapnia. ORMOCERY Miały zastąpić amalgamaty. • Z grupy DEFINITE (DEFINITE FLOW, DEFINITE MULTIBOND) do II,III,V kl. Blacka • Z grupy ADMIRA( ADMIRA, ADMIRA FLOW, ADMIRA CAPS) uniwersalny materiał do wszystkich kl. Blacka MATERIAŁY FLOW • Materiał pochodzący z grupy kompozycyjnych, kompomerowych , ormocerowych. Konsytencja płynna i półpłynna charakteryzuje się lejnością, zdolnością wnikania, wypełniania szczelin ,niska lepkość, zdolność zwilżania podłoża oraz uwalnia fluor. Wskazania: • Ubytki szczelinowe • Profilaktycznie zamiast laków • Nadżerki • Ubytki klinowe • Hipoplazja szkliwa • Unieruchamianie rozchwianych zębów jako szyny kompozytowe • Materiały: • • • • • • ADMIRA FLOW- ormocer LC TETRIC FLOW- mikrohybrydowy kompozyt DYRACT FLOW- kompomer GRANDIO FLOW- nanohybrydowy FLOW-it- estetyczny materiał 28 kolorów PERMA FLOW DC –mikrohybrydowy materiał chemo i światłoutwardzalny • • • • • • ARABESK FLOW- ceramiczny, mikrihybrydowy REVOLUTION FORMUŁA 2 GC - UNIFIL- FLOW –hybrydowy HELIOMOLAR FLOW ESTHEL-X FLOW POINT 4 FLOWABLE USZCZELNIACZE BRUZD I LAKIERY PROFILAKTYCZNE • Miejsca zwiększonego ryzyka na próchnicę to bruzdy w trzonowcach i przedtrzonowcach. Laki są materiałami zabezpieczającymi przed czynnikami kariogennymi. Ogólny podział materiałów: • -Laki czyli uszczelniacze bruzd działają izolacyjnie i impregnująco na szkliwo • -lakiery, środki impregnacji szkliwa na gładkich powierzchniach , działa też izolacyjnie • -glassjonomery jako uszczelniacze • *chemoutwardzalne (KETAC –SILVER, CHELONSILVER) • *światłoutwardzalne (FUJI, IONOMER VLC) LAKI DZIELI SIĘ NA : wg struktury chemicznej • -cyjanoakrylanty,- nietrwałe, drażniące miazgę, rzadko stosowane • -poliuretany –również nietrwałe stosowane jako lakiery profilaktyczne zawiera fluor • -żywice epoksydowe oparte na żywicy BIS – GMA PODZIAŁ CHEMICZNY LAKÓW: • • • • • • • • • • 1.kompozytowe GRANDIO FLOW PERMAFLOW ULTRASEAL XT CONSEAL 2.kompomerowe DYRECT SEAL DYRACT FLOW JONOSIT SEAL COMPOGLASS FLOW • • • • • 3.glassjonomerowe FUJI III CHEM FIL II GC FUJI TRIAGE KETAC BON PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB POLIMERYZACJI • 1.światłoutwardzalne • HELIOSEAL • PRISMASHIELD • ALPHA – SEAL • ESPE 717 • ESTILUX- GLAUZE • NUVA SEAL • • • • • 2.chemoutwardzalne (samoutwardzalne) DELTON LUMICON EVICROL- FISSUR CONCISE BWSS • • • • • 3.uszczelniacze z fluorem FISSURIT HELIOSEAL F IONOSEAL ULTRASEAL XT USZCZELNIACZE BRUZD • DYRECT SEAL- kompomerowy uszczelniacz do świeżo wyrzniętych zębów • LC SEALER- lak fluorkowy • GRANDIO FLOW- kompozyt do poszerzonego lakowania bruzd • SEAL PROTECT- lak zębinowy do pokrywania abrazji, erozji, nadżerek, głównie przyszyjkowych, zębiny • GUDMA ESTISEAL F- światłoutwardzalnych uszczelniaczy bruzd • PERMA SEAL- żywica światłoutwardzalna głównie rebondingu Właściwości uszczelniaczy: • *łatwa i szybka aplikacja do bruzd • *duża lepkość z jednoczesną zdolnością penetracji do bruzd • *dobra i długotrwała adhezja do szkliwa • *szybka polimeryzacja w jamie ustnej • *odporność mechaniczna na siły żucia • *odporność chemiczna , termiczna w warunkach jam. ust. • *działanie kariostatyczne( uwalnianie fluoru) Czynniki wpływające na trwałość laku w jam. ust. • • • • *rodzaj laku *świeżość materiału *należyte oczyszczanie bruzd ,czystość podłoża *suchość podłoża w każdej fazie procedury zakładania laku • *dobre wytrawianie szkliwa bruzd • *niezbędna grubość warstwy laku (nakładanie wielowarstwowe) • *warunki okluzyjne Materiały dodatkowe przy lakach: • PASTY oczyszczające do bruzd np.pumeksowa, • KLINT, CHEMA POLISH I, NUPRO- F, DETATRINE, pasta oczyszczające DR BEST oraz wytrawiacze 37% kwas fosforowy . • Lakiery profilaktyczne wywodzą się z laków zawierających fluor. NALEŻĄ DO NICH: • EPOXYLIT z 2% FLUOREM SODU • EPOXYLIT 9070 z 10% monofluorofosforanem sodu • FLUOR PROTECTOR • DURAPHAT z NAF (COLGATE) • FLUORIDIN GEL N 5 • FLUORMEX ŻEL • BIFLUORID • VIVA SENS • SEAL &PROTECTOR LAKIERY ZNAJDUJĄ ZASTOSOWANIE: • *profilaktyce próchnicy gładkich powierzchni szkliwa • *remineralizacji szkliwa w plamie próchnicowej , w odwapnieniach szkliwa, próchnicy podpowierzchniowej • *zapobieganiu próchnicy wtórnej wokół wypełnień kompozytowych • *zapobieganiu próchnicy w miejscach retencji aparatów ortodontycznych • *profilaktyce egzogennej u osób z wysokim ryzykiem próchnicy • *likwidacja nadwrażliwości szyjek zębów w ubytkach klinowych , przyszyjkowych, nadżerkach szkliwa ŚRODKI I PREPARATY WYBIELAJĄCE: • • • • • • Do wybielania stosuje się: 1.pasty ,,wybielające’’ 2.pasty ścierne, polerownicze 3.środki do odbarwiania endodontycznego 4.środki działające egzodontycznie a)do stosowania nieprofesjonalnego – domowego b)do stosowania profesjonalnego • PASTY WYBIELAJĄCE działają polerująco lub ścierająco: • HAXYL- żel • BIOCHEM- proszek • DR BEST • SUPERSMILE • REMBRANDT • COLGATE PLATINIUM • SIGNAL WHITENING • OPALUSTRE • ELGYDIUM BICARBONATE • PASTY ŚCIERNE- proszek Biochem powinny być stosowane pod kontrolą lekarza. • PASTY POLEROWNICZE –Detartine, Nupro –F, M, C,Klint, Clean Polish,Chema polish, stosowane w profesjonalnych zabiegach profilaktycznohigienicznych, których stosuje higienistka stomatologiczna. • ŚRODKI DO STOSOWANIA ENDODONTYCZNEGO: • Stosuje się środki bardzo silne utleniacze o wysokim stężeniu (nadtlenek wodoru, nadtlenek mocznika) musi być szczelność kanału zębowego dodatkowo zabezpieczonego warstwą cementu po kontroli rtg , odbarwienie wykonuje tylko i wyłącznie lekarz ale przygotowuje asystentka. Preparaty dostępne: proszki do zarabiania pasty: • OPALESCENSE ENDO (żel) • PEROXIDON • ENDOPEROX • Środki egzodontycznie stosowane na szkliwo zewnętrznie do zabiegów profesjonalnych stosowane są środki 35-50% w gabinecie a domowo 10-15%. Do zabiegów nieprofesjonalnych stosuje się: • OPALESCENSE, ILUMINE, REMBRANDT CLASSIC, NITE WHITE CLASSIC, VIVA STYL, PLATINUM, POLA DAY, POLA NIGHT. Stosowanie środków za pomocą fotoenergii lub termoenergii: • 1.pasywne wybielanie- samoistne działanie środków wybielających • 2. aktywne wybielanie –z zastosowaniem lampy UV (polimeryzacyjnej), energii laserowej, lampy łukowej. PREPARATY : • 1)oparte na nadtlenku wodoru- ACCEL PLUS 50, OPALESCENSE XTRA BOOST, OPALESCENSE XTRA, HYDROGEN PEROXIDE GEL, ACCEL, WHITENING GEL, PERFECTION WHITE SUPEROXOL • 2)oparte na nadtlenku mocznikaOPALESCENSE QUICK, WHITE SPEED, GEL WHITE, ILUMINE, CARBAMIDE PEROXIDE, INSTA BRITE, LUSTREDENT MATERIAŁY POMOCNICZE STOSOWANE W PROTETYCE • 1)masy podścielające – czasowe, krótkoterminowe- GC SOFT LINER • 2)materiały do podścieleń długoterminowychREBARON, GC RELINE SOFT, EXTRA SOFT, • 3)materiały korekcyjne- EXABITE II NDS, OMNIBITE PLUS, -masy silikonowe do rejestracji zwarcia GC FIT CHECKER, CHECKER II, REGISTRADO- masy do korekty przedwczesnych kontaktów zwarciowych mostów, koron protetycznych. • 4)materiały do czasowej rekonstrukcji braków w uzębieniu, do uzupełnień czasowych, prowizorycznych, koron ochronnych, doraźnych napraw protetycznych w warunkach klinicznych PROVITEMP K, VILLACRYL STC, UNIFAST TRAD. • 5)środki uzupełniające – kleje protetyczne, ZHEEMACK, ADHENAL SL, PROTEFIX • Funkcje klejów spełniające rolę podścielające • Preparaty do czyszczenia łyżek wyciskowych z mas DISSOL, GC FREDEAN Masy wyciskowe • Stosuje się je do wykonywania uzupełnień pośrednich (licówki, korony, mosty, wkłady). Z otrzymanego wycisku wykonuje się następnie model pozytywny. Klasyfikacja materiałów wyciskowych: • Elastyczne: – Hydrokoloidowe: • Agarowe (odwracalne); • Alginatowe (nieodwracalne). • Elastomerowe: Polisulfidowe; • Silikonowe: – Kondensacyjne; – Addycyjne. • Polieterowe. Nieelastyczne: Gipsy modelarskie; • Masy termoplastyczne; • Woski wyciskowe; • Masy tlenowo-cynkowo-eugenolowe. Komponenty masy wyciskowej: • Dokładność - zdolność do odwzorowania szczegółów pola protetycznego; • Stabilność wymiarów – zdolność do zachowania stałości wymiarów; • Odporność na rozrywanie – wytrzymałość na rozerwanie w trudnych rejonach, szczególnie w kieszonce dziąsłowej. • • • • • • • • Właściwości masy wyciskowej: Właściwości hydrofilne; Wytrzymałość na rozrywanie; Stabilność wymiarów w różnych warunkach; Dokładność odwzorowania szczegółów; Czas pracy / czas wiązania; Łatwość usuwania z jamy ustnej; Smak; „Czytelność ” wycisku. 1.Zastosowania i formy mas wyciskowych: • Hydrokoloidowe – Agarowe (odwracalne): – Korony i mosty (duża dokładność). – Formy: • Materiał w tubkach: –do strzykawek i do nakładania na łyżkę wyciskową; –wymaga specjalnych urządzeń i łyżek wyciskowych. 2.Hydrokoloidowe – Alginatowe (nieodwracalne): Modele orientacyjne, • Protezy ruchome. • Formy: – Ważenie proszku; – Proszek dodawany do wody (gumowa miska, mieszalnik); – Mieszanie w ciągu 45 sek. do 1 min; – Aplikacja na łyżkę; – Usunięcie po 2 – 3 minutach. • Elastomerowe – Silikonowe – Kondensacyjne: Protezy całkowite, Korony, mosty. • Formy: – Dokładne mieszanie: • pasta – pasta, • pasta – płyn. – Technika Putty-wash, – Redukcja skurczu polimeryzacyjnego: • Pełen asortyment łyżek wyciskowych: – – – – – Masa gęsta na łyżkę, Cienka folia plastikowa, Pobranie wycisku, Wewnątrzustna łyżka indywidualna, Aplikacja płynnej masy. 4 . Elastomerowe – Silikonowe – Addycyjne: Vinylpolisiloksany • Korony i mosty, • Protezy ruchome; • Rejestracja zwarcia; • Udoskonalony skład w porównaniu do C-silikonów (brak produktów ubocznych); • Pierwsza pasta [vinylpoli(dimetylsiloksanowy) prepolimer]; • Druga pasta (siloksanowy prepolimer); • Katalizator (kwas chloroplatynowy). • Dodatek surfaktanta: – Redukuje kąt styku, – Udoskonalone właściwości: • Możliwość odlewania modeli (gips); • zwilżalność (ciągle wymagają suchego pola pracy). • Formy: • Materiał adhezyjny na łyżkę wyciskową, • Double mix: – Łyżka indywidualna (heavy-body); – light-body na preparację. • Putty-wash (posiadanie pełnego asortymentu łyżek). • Elastomerowe – polieterowe: • Korony i mosty; • Rejestracja zwarcia. Zalety i wady mas wyciskowych: 1.Hydrokoloidowe – Agarowe (odwracalne): Zalety: – Dokładność wymiarów, – Hydrofilność, – Wypiera płyny i krew z kieszonek dziąsłowych, – Ekonomiczne (po uwzględnieniu początkowego zakupu urządzeń), – Brak łyżek indywidualnych i środków adhezyjnych, – Korzystny smak, – Nie wymaga mieszania. • Wady: • Początkowe koszty inwestycyjne (specjalny sprzęt), • Materiał musi być przygotowany na zapas • Łatwo ulega rozrywaniu • Niestabilny wymiarowo: – Konieczne natychmiastowe odlanie modelu, – Jeden model z wycisku, • Trudne do dezynfekcji. 2. Hydrokoloidowe – Alginatowe (nieodwracalne): Zalety: – Tania masa; – łatwa w użyciu; – Hydrofilina. • Wady: – Łatwo ulega rozerwaniu; – Niestabilna wymiarowo: • Natychmiastowe odlanie; • Jeden wycisk-jeden model. – Niska dokładność (zbyt mała dla stałych uzupełnień protetycznych); – Wysoka trwała deformacja; – Trudne do dezynfekcji. • Technika wykonania: • Mieszamy w misce elastycznej łopatką z tworzywa sztucznego dolewając do odmierzonej fabryczną miarką ilość proszku odpowiednią ilość wody przegotowanej lub odstanej o temp.18stop.mieszamy intensywnie do uzyskania jednolitej masy o ciastowatej plastycznej konsystencji czas ok. 40-90 sek. Wiązanie ok. 1,5-2,5 min. W Kromopanie zmiana barwy trzyfazowe 3. Elastomerowe – Polisulfidowe: Zalety: – Niskie koszty (w porównaniu do polieterów i silikonów); – Długi czas pracy; – Wysoka wytrzymałość na rozrywanie; – Duża elastyczność; – Dobre odwzorowanie szczegółów. Wady: • Słaba stabilność wymiarów: – Woda jako produkt uboczny; – Odlewanie w ciągu godziny; – Jeden odlew. • Łyżki indywidualne; • Właściwości użytkowe: – mieszanie pasta-pasta; – nieładny zapach; – może brudzić ubrania. – Długi czas wiązania 4. Elastomerowe – Silikonowe – Kondensacyjne: Zalety: – Lepsze właściwości elastyczne, – Czystość, miły zapach, – Magazynowanie łyżek wyciskowych (putty-wash), – Dobry czas pracy i czas wiązania. Wady: • Słaba stabilność wymiarów: – Duży skurcz polimeryzacyjny: • polimeryzacja, • parowanie etanolu. – Natychmiastowe odlewanie modeli (w ciągu 30 minut); • Hydrofobowe właściwości (słabe zwilżanie). 5.Elastomerowe – Silikonowe – Addycyjne: Zalety: – Wysoka dokładność, – Wysoka stabilność wymiarów (odlewanie w ciągu tygodnia), – Łyżki standardowe lub indywidualne, – Wielokrotność odlewania, – Łatwość mieszania, – Miły smak. Wady: • Drogie, • Siarka hamuje wiązanie: – Lateksowe rękawiczki, – Siarczany żelaza i glinu obecne w roztworach retrakcyjnych. • • • • Krótki czas pracy, Oczyszczanie filarów przed pobraniem wycisku, Niższa wytrzymałość na rozrywanie, Możliwość uwalniania wodoru: – Pęcherzyki na modelu, – Dodatek palladu w celu o absorbcji. 6.Elastomerowe – polieterowe: Zalety: – Duża dokładność, – Dobra stabilność wymiarów, – Standardowe lub podwójne łyżki wyciskowe, – Dobre odwzorowanie szczegółów, – Odlewanie w ciągu tygodnia (przechowywanie w suchych warunkach), – Wiele modeli, – Dobra zwilżalność. • • • • • • Wady: Drogie, Krótki czas pracy, Sztywne (trudne do usunięcia z podcieni), Gorzki smak, Niska wytrzymałość na rozrywanie, Absorbcja wody (zmiany wymiarów). • • • • • • • • • • • • Masy alginatowe: KROMOPAN VIVAL SEPTALGIN YPEEN PHASE ALGIS TROPICALGIN HYDROGUM ALGINOR ORTHOPRINT Przechowujemy w chłodziarce w zamkniętym pojemniku – worek foliowy z wilgotną ligniną. • • • • • • • • Masy silikonowe: OPTOSIL XANTOPREN TIXOFLEX GC EXAMIX DENTAL ZETA PLUS Fabrycznie produkowane są w postaci gęstej kitowatej pasty( heavy body) i pasty rozrzedzonej ( ligft body)jako warstwa ostateczna wycisku dwufazowego lub do pobierania wycisków czynnościowych. Materiały protetyczne • Materiały protetyczne do wykonywania uzupełnień protetycznych ruchomych i stałych. 1.Masy wyciskowe. 2.Materiały modelowe. • Gipsy dentystyczne, • Materiały ceramiczne, • Metale i stopy metali, • Cementy krzemowo-fosforanowe, • Materiały polimerowe, • Metaliczne materiały modelowe. – Amalgamat, – Metale osadzane galwanicznie na powierzchni wycisków, – Stopy metali natryskiwane na powierzchnię wycisku. • • • • • • • • • • • • 3.Woski laboratoryjne. 4.Masy ogniotrwałe. 5.Materiały ścierne i polerownicze. 6.Metale i stopy metali. Korony i wkłady, Metalowe elementy protez aparatów ortodontycznych, Szyny chirurgiczne. 7.Materiały ceramiczne. Korony porcelanowe, Wkłady koronowe, Licówki porcelanowe, Licówki koron metalowo-ceramicznych, Sztuczne zęby. 8.Tworzywa na bazie żywic. 1.Tworzywa akrylowe. – – – – – Płyty protez, Aparaty ortodontyczne, Korony, licówki, zęby sztuczne, Szyny chirurgiczne, Indywidualne łyżki wyciskowe. 2.Materiały kompozytowe. – Licówki koron i mostów metalowo-kompozytowych, – Licówki. Woski laboratoryjne Podział wosków laboratoryjnych: • 1.Woski modelowe: – Wosk modelowy (czerwony, różowy, żółty, biały), – Wosk używany do formowania płyty protezy, – Wosk odlewowy (zielony, czarny, granatowy). • • • • 2. Woski pomocnicze: Wosk typu pudełkowego (‚boxing’) i woski użytkowe, Wosk kleisty (żółty), Wosk do pobierania wycisków czynnościowych, Wosk do ustalania zwarcia. • 3.Materiały wyciskowe: • Wosk korekcyjny, • Wosk zgryzowy. Zastosowanie wosków: • Wosk modelowy czerwony/różowy: – Wzorniki zwarciowe-płyty i wały; – Modelowanie dostawek woskowych; – Ustawianie zębów w celu późniejszej zamiany wosku na tworzywo akrylowe; – Kreski zwarciowe; – Wstępne modelowanie przęseł mostów; – Inne prace pomocnicze. • Wosk modelowy czerwony/różowy musi mieć odpowiednie właściwości fizyczne, by w temperaturze jamy ustnej nie uległ zniekształceniu i zmiękczeniu, musi być dostatecznie trwały i niełamliwy. • Wosk modelowy żółty/biały: – Modelowanie zębów, licówek i koron. • Wosk odlewowy: – Modelowanie brył przy odlewach metalowych; – Woskowe konstrukcje np. szkieletu ruchomych protez. • • • • • • • • Wosk pomocniczy: Wytwarzanie modeli; Pobieranie wycisków. Lutowanie. Wosk typu pudełkowego („boxing”) i woski użytkowe: Stosowane głównie w procesie odlewania modeli gipsowych z wycisków; Zwykle o ciemnym kolorze, wykazują adhezje, co sprawia, że można je przyczepić do łyżek wyciskowych i modeli gipsowych; Umożliwiają np. łatwiejsze zaadaptowanie brzegów łyżki standardowej, łyżki perforowanej do wycisków alginatowych; W ortodoncji (białe) określane jako woski obwodowe; Woski użytkowe używane są również do przedłużania obrzeża łyżek wyciskowych. • Wosk kleisty (żółty): Sklejanie wycisków gipsowych; • Sklejanie części protez stałych (mostów) przeznaczonych do lutowania; • Sklejanie części złamanych protez przed ich naprawą; • Wyjmowanie licówek z modeli woskowych przy wykonywaniu mostów metodą komorową lub grafitową; • Przyklejanie zębów porcelanowych do szelakowej płyty protezy (przy ustawianiu zębów. Typy wosków: • Typ I: WOSKI MIĘKKIE – kształtowanie brzegów i licówek; • Typ II: WOSKI ŚREDNIE – modele przymierzane w jamie ustnej, w temperaturze umiarkowanej; • Typ III: WOSKI TWARDE – modele przymierzane w jamie ustnej w klimacie tropikalnym. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!