1 Nazwa zawodu: Operator obrabiarek Opis zawodu: Operator

Nazwa zawodu: Operator obrabiarek
Opis zawodu:
Operator obrabiarek sterowanych numerycznie (obrabiarek CNC) to osoba o uniwersalnych
kwalifikacjach zawodowych. Posiada szeroki zasób wiedzy i umiejętności uprawniających do obsługi
obrabiarek skrawających sterowanych numerycznie. W zależności od poziomu kwalifikacji
zawodowych operator wykonuje czynności podstawowe, polegające na uruchamianiu, kontrolowaniu
przebiegu obróbki i zatrzymaniu obrabiarki sterowanej numerycznie, jak również czynności złożone.
Do czynności złożonych należy zaliczyć: kontrolę i analizę jakości wykonanej obróbki, wprowadzanie
korekt dotyczących parametrów obróbki, ustawianie narzędzi w magazynie obrabiarki,
programowanie obrabiarek sterowanych numerycznie, wprowadzenie korekt w zakresie poprawy
cech wykonywanego wyrobu.
Kolejna grupa zadań wykonywanych przez operatora obrabiarek sterowanych numerycznie
wykonywana jest na stanowisku ustawiacza obrabiarek CNC. Na tym stanowisku pracy operator
dobiera narzędzia skrawające oraz oprzyrządowanie obrabiarek, w oparciu o otrzymaną
dokumentację, mocuje narzędzia i oprzyrządowanie na obrabiarkach, wprowadza dane narzędzi oraz
parametry skrawania do sterownika obrabiarki, dokonuje analizy zużycia ostrza narzędzia
skrawającego oraz wymienia je na nowe.
Programista obrabiarek sterowanych numerycznie to kolejne typowe stanowisko pracy
operatora obrabiarek CNC. Na tym stanowisku operator wykonuje szkice prostych detali oraz określa
kolejność operacji i zabiegów procesów technologicznych dotyczących obrabianych przedmiotów,
opracowuje technologię obróbki metali i tworzyw sztucznych na podstawie przedstawionych
rysunków oraz szkiców detali, jednocześnie – wykorzystując informacje z poradników i norm –
opracowuje programy obróbki na podstawie procesu technologicznego, modyfikuje istniejące
programy, wczytuje je do sterownika obrabiarki oraz testuje programy na obrabiarce. W pracy na
tym stanowisku operator korzysta z programów narzędziowych obsługiwanych przez komputer PC.
Dodatkowo operator obrabiarek sterowanych numerycznie powinien posiadać wiedzę
z zakresu szacowania i obliczania kosztów związanych z realizacją procesu technologicznego obróbki,
co pozwoli mu podjąć działalność gospodarczą w ramach samozatrudnienia.
Operatorzy obrabiarek sterowanych numerycznie pracują wyłącznie w pomieszczeniach
zamkniętych, ogrzewanych, dobrze oświetlonych i wentylowanych. Natomiast programiści
1
obrabiarek sterowanych numerycznie pracują w pomieszczeniach biurowych, wyposażonych w
stanowiska komputerowe.
Bezpieczeństwo pracy operatora zależy od prawidłowego przestrzeganie przepisów bhp i ppoż.
podczas obsługi maszyn i urządzeń, ze szczególnym uwzględnieniem stosowania zasad bhp podczas
czynności ustawczych oraz podczas procesu obróbki. Ewentualnym zagrożeniom podczas pracy
można zapobiec stosując prawidłowe ubranie robocze i wyposażenie ochrony osobistej. Praca
operatora obrabiarek sterowanych numerycznie nie stwarza zagrożeń chorobowych.
Operator
obrabiarek
sterowanych
numerycznie
pracuje
indywidualnie.
Operatorzy
z podstawowymi kwalifikacjami pracują raczej w średnich i dużych zakładach przemysłowych i
kontaktują się jedynie ze współpracownikami. Operatorzy o wyższym poziomie kwalifikacji pracują w
małych zakładach pracy, których często są właścicielami lub współwłaścicielami – kontaktują się
dodatkowo ze zleceniodawcami usług i odbiorcami wyrobów. W małych firmach operatorzy i
programiści obrabiarek CNC mogą pracować jako brygadziści i mistrzowie zarządzając grupą
pracowników.
Zadania zawodowe:
Z-1.
Czyszczenie i konserwacja obsługiwanych maszyn, uchwytów, przyrządów obróbkowych,
narzędzi skrawających oraz narzędzi i przyrządów pomiarowych.
Z-2.
Dobieranie i ustawianie parametrów obróbki prostych detali, uruchamianie, obsługiwanie
oraz nadzorowanie pracy obrabiarek sterowanych numerycznie.
Z-3.
Dobieranie – na podstawie dokumentacji techniczno-ruchowej obrabiarek – oprawek,
uchwytów oraz innych pomocy warsztatowych do realizacji procesu technologicznego na
obrabiarkach sterowanych numerycznie.
Z-4.
Eliminowanie podstawowych błędów obróbki oraz stosowanie sposobów zapobiegania ich
powstawaniu.
Z-5.
Mocowanie narzędzi, przyrządów i uchwytów na obrabiarkach sterowanych numerycznie –
wprowadzanie danych do sterownika.
Z-6.
Mocowanie
obrabianego
przedmiotu
na
obrabiarkach
sterowanych
numerycznie
– ustawianie przesunięcia punktu zerowego.
Z-7.
Opracowywanie programów obróbki oraz modyfikacja programów istniejących na potrzeby
obróbki prostych detali na obrabiarkach sterowanych numerycznie.
2
Z-8.
Przeprowadzanie operacji kontroli międzyoperacyjnej oraz kontroli ostatecznej wyrobu –
ponoszenie odpowiedzialności za jakość wykonanej pracy.
Z-9.
Przygotowywanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami BHP i ppoż. w celu uniknięcia
wypadku podczas obsługiwania maszyn i urządzeń, ze szczególnym uwzględnieniem
stosowania zasad BHP podczas czynności ustawczych oraz podczas trwania procesu obróbki.
Z-10.
Kontrolowanie
sprawności
obrabiarek,
analizowanie
dokumentacji
techniczno-
-technologicznej, przygotowywanie narzędzi, uchwytów i przyrządów do obróbki detalu.
Z-11.
Szacowanie, kalkulowanie i obliczanie kosztów związanych z realizacją procesu
technologicznego obróbki.
Z-12.
Testowanie programów obróbki na obrabiarkach sterowanych numerycznie.
Z-13.
Udzielanie pomocy przedlekarskiej w razie wypadku przy pracy.
Z-14.
Wczytywanie i weryfikowanie programów obróbki w sterowniku obrabiarki.
Z-15.
Wprowadzanie innowacji na stanowisku pracy.
Z-16.
Wykonywanie podstawowych operacji skrawaniem – toczenie, wiercenie, gwintowanie,
frezowanie itp. prostych detali, z wykorzystaniem zadanego programu.
Z-17.
Wykonywanie szkiców prostych detali oraz określanie kolejności operacji i zabiegów
procesów technologicznych dotyczących obrabianych przedmiotów.
Z-18.
Wykorzystywanie informacji przedstawionych w formie rysunków, schematów, tabel,
wykresów oraz dokumentacji techniczno-technologicznej do opracowania technologii
obróbki metali i tworzyw sztucznych.
Z-19.
Wykorzystywanie informacji zawartych w poradnikach branżowych, normach technicznych
(PN i ISO), a także w literaturze fachowej lub w postaci zapisu elektronicznego.
Z-20.
Stosowanie narzędzi i przyrządów pomiarowych oraz aparatury kontrolno-pomiarowej do
sprawdzania dokładności wymiarowo-kształtowej i jakości obróbki obrabianych detali.
Z-21.
Opracowywanie technologii obróbki metali i tworzyw sztucznych na podstawie
przedstawionych rysunków oraz wykonanych szkiców detali.
Z-22.
Dobieranie oprawek, uchwytów, narzędzi i przyrządów oraz ich mocowanie na obrabiarce
wraz z wprowadzaniem danych do sterownika obrabiarki w celu zrealizowania procesu
technologicznego.
Z-23.
Opracowywanie
programów
obróbki
na
podstawie
procesu
technologicznego,
modyfikowanie istniejących programów, wczytywanie programów do sterownika obrabiarki
oraz testowanie programu na obrabiarce.
3
Z-24.
Mocowanie obrabianego przedmiotu na obrabiarce oraz wykonywanie operacji skrawania –
wprowadzanie innowacji do procesu technologicznego i programu na stanowisku pracy.
Z-25.
Przeprowadzanie kontroli międzyoperacyjnej oraz eliminowanie podstawowych błędów
obróbki.
Z-26.
Przygotowywanie stanowiska pracy do wykonania zadania technologicznego oraz
wykonywanie czynności konserwacyjnych na stanowisku pracy.
Z-27.
Przygotowywanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami BHP i ppoż. w zakresie obsługi
maszyn i urządzeń i udzielania pomocy przedlekarskiej w razie wypadku.
Z-28.
Wykonywanie kosztorysów wyrobów i usług.
Kwalifikacje zawodowe:
K-1. Opracowywanie
technologii
obróbki
metali
i
tworzyw
sztucznych
na
podstawie
przedstawionych rysunków oraz wykonanych szkiców detali.
K-2. Dobieranie oprawek, uchwytów, narzędzi i przyrządów oraz ich mocowanie na obrabiarce wraz
z wprowadzaniem danych do sterownika obrabiarki w celu zrealizowania procesu
technologicznego.
K-3. Opracowywanie programów obróbki na podstawie procesu technologicznego, modyfikowanie
istniejących programów, wczytywanie programów do sterownika obrabiarki oraz testowanie
programu na obrabiarce.
K-4. Mocowanie obrabianego przedmiotu na obrabiarce oraz wykonywanie operacji skrawania –
wprowadzanie innowacji do procesu technologicznego i programu na stanowisku pracy.
K-5. Przeprowadzanie kontroli międzyoperacyjnej oraz eliminowanie podstawowych błędów
obróbki.
K-6. Przygotowywanie
stanowiska
pracy
do
wykonania
zadania
technologicznego
oraz
wykonywanie czynności konserwacyjnych na stanowisku pracy.
K-7. Przygotowywanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami BHP i ppoż. w zakresie obsługi
maszyn i urządzeń i udzielania pomocy przedlekarskiej w razie wypadku.
K-8. Wykonywanie kosztorysów wyrobów i usług.
4
Wymagane kwalifikacje zawodowe do wykonywania określonych zadań:
Zadania
Składowe kwalifikacji zawodowych
zawodowe
K-1
K-2
K-3
K-4
K-5
Z-1
Z-2
X
Z-3
X
K-6
K-7
X
X
X
X
Z-4
X
Z-5
X
Z-7
X
Z-8
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Z-9
Z-10
X
X
X
Z-6
X
X
X
X
X
Z-11
X
Z-12
X
X
Z-13
X
Z-14
Z-15
K-8
X
X
X
Z-16
X
X
X
Z-17
X
Z-18
X
X
X
Z-19
X
X
X
X
X
Z-20
X
X
5