Regulation, Antitrust and Trinko

Regulation, Antitrust and Trinko
Oliwia Wawiórko
Katarzyna Dopierała
Agata Wojtania
Andrzej Maliszewski 1
Agenda
★
Antitrust,
★
Regulacje prawne: USA, Unia Europejska, Polska,
★
Przykłady postępowań,
★
Case: Verizon Communications Inc. v. Law Offices of Curtis V. Trinko, LPP,
★
Podobne procesy,
★
Pytania testowe,
★
Bibliografia i netografia.
2
Antitrust
★
Trust - porozumienie przedsiębiorstw mające na celu umocnienie pozycji na rynku, maksymalizację zysku i
osiągnięcie monopolu w danym sektorze. Szczególnie popularne były w USA w XIX wieku gdzie kontrolowały niemal
cały przemysł.
★
Antitrust law (prawo konkurencji) - zapisy regulujące działanie przedsiębiorstw i określające zasady uczciwej
konkurencji w celu ochrony interesu konsumentów. Najbardziej wyspecjalizowane w USA i Unii Europejskiej.
3
Antitrust - cd.
★
★
Prawo konkurencji - elementy:
○
zakaz zawierania porozumień ograniczających wolny handel i uczciwą konkurencję,
○
zakaz wykorzystywania pozycji dominującej i zachowań antykonkurencyjnych,
○
kontrola fuzji i przejęć (koncentracji) - możliwość blokady procesu przez uprawnione instytucje.
Przykłady zachowań sprzecznych z tym prawem:
○
zmowa cenowa,
○
dumping,
○
sprzedaż wiązana i pakietowa (w pewnych przypadkach),
○
współpraca na wyłączność,
○
blokowanie współpracy.
4
Regulacje prawne - USA
★
Sherman Act 1890 - pierwsze prawo antymonopolistyczne na świecie uchwalone w wyniku zwiększającej się
społecznej krytyki trustów. Obejmowało:
○
zakaz tworzenia trustów,
○
zakaz działań zmierzających do uzyskania monopolu,
○
zapobieganie sztucznemu podnoszeniu cen,
○
stwierdzenie, że monopol naturalny nie łamie prawa,
○
podział na naruszenia per se i rule of reason,
○
podział na trzy sekcje
■
pierwsza wymienia i zakazuje konkretnych praktyk,
■
druga mówi o skutkach praktyk antykonkurencyjnych,
■
trzecia rozszerza działanie aktu na całe terytorium USA.
5
Regulacje prawne - USA cd.
★
Clayton Act 1914 - akt uzupełniający Ustawę Shermana.
○
nielegalna jest dyskryminacja cenowa,
○
nielegalne są: współpraca na wyłączność i sprzedaż wiązana, tylko jeśli ograniczają wolną konkurencję,
○
fuzje i przejęcia mogą być blokowane, jeśli zmniejszają konkurencję na rynku (planowane działania muszą
być zgłaszane Federalnej Komisji Handlu i Prokuratorowi Generalnemu),
○
ta sama osoba nie może być dyrektorem dwóch różnych przedsiębiorstw konkurujących ze sobą
6
Regulacje prawne - USA cd.
★
Federal Trade Commission Act 1914 - uchwalona wspólnie z Ustawą Claytona. Powołała do życia Federalną
Komisję Handlu i określiła jej kompetencje:
○
zapobieganie antykonkurencyjnym praktykom,
○
przyznawanie kar za nieuczciwe działania,
○
tworzenie procedur i wydawanie zaleceń regulujących zasady wolnej konkurencji,
○
prowadzenie postępowań przeciwko przedsiębiorstwom,
○
przygotowywanie raportów i rekomendacji prawnych dla Kongresu.
7
Regulacje prawne - Unia Europejska
★
Zapisy prawne o uczciwej konkurencji w obrębie UE znajdują się w Traktacie o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej (art. 101-109; Protokół nr 27) i rozporządzeniu WE nr 139/2004,
★
Kontrolę nad tą kwestią sprawuje Komisja Europejska (wspólnie z organami antymonopolowymi państw
członkowskich),
★
Głównie zawierają zapisy o:
○
porozumieniach i działaniach ograniczających konkurencję,
○
wykorzystywaniu pozycji dominującej,
○
kontroli połączeń przedsiębiorstw,
○
zakazie przyznawania pomocy przez państwo, która może zaburzać wolną konkurencję (dotacje, pożyczki,
gwarancje, kapitał państwowy, ulgi podatkowe).
8
Regulacje prawne - Polska
★
Kwestie prawa konkurencji regulowane są przez Ustawę o ochronie konkurencji i konsumentów z 2007 roku z
nowelizacją z 2014 roku,
★
Kontrolę nad tą kwestią sprawuje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów - jego prezes pełni funkcję organu
antymonopolowego. Postępowania przeciwko monopolom rozpatruje Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów,
★
Kompetencje Prezesa UOKiK:
○
kontrola właściwego funkcjonowania konkurencji jako istotnego elementu rozwoju gospodarki,
○
przeciwdziałanie czynom ograniczającym konkurencję,
○
weryfikacja koncentracji (największych fuzji i przejęć),
○
możliwość nakładania kar w wysokości do 10% obrotu z roku poprzedzającego.
9
Przykłady postępowań
★
★
Zmowy cenowe:
○
Office of Fair Trading (UK) v. British Airways - 300 mln dolarów kary,
○
Komisja Europejska v. Sanyo, Samsung, Panasonic i Sony - 166 mln euro,
○
Afera Libor (Barclays, UBS, Deutsche Bank, JPMorgan i inni),
○
De Beers - kontrola 90% rynku diamentów.
Praktyki monopolistyczne:
○
United States v. Microsoft Corp.,
○
Standard Oil Co. of New Jersey v. United States,
○
Komisja Europejska v. Google
10
Case: Verizon v. Trinko - zarys
★
Proces pomiędzy nowojorskimi klientami sieci telefonicznej AT&T a konkurencyjnym dostawcą - Verizon,
★
AT&T - marka wchodząca na rynek (w przeszłości uznana za monopolistę i decyzją Departamentu
Sprawiedliwości podzielona na 7 spółek); Verizon - lokalny monopolista,
★
Wymóg udostępniania łączy monopolisty klientom AT&T w ramach Telecommunications Act of 1996,
★
Verizon celowo obniżał jakość połączenia i obsługi użytkowników sieci AT&T i faworyzował własnych
klientów,
11
Case: Verizon v. Trinko - podstawy prawne
★
★
Telecommunications Act of 1996:
○
zapisy dotyczące funkcjonowania firm telekomunikacyjnych,
○
ochrona konkurencji,
○
umożliwienie nowym dostawcom wejście na rynek.
Sherman Antitrust Law:
○
wspomniane wcześniej prawo dotyczące uczciwej konkurencji uchwalone w 1890 roku,
○
penalizacja działań monopolistycznych, zmów cenowych i tajnych porozumień ograniczających
wolną konkurencję.
12
Case: Verizon v. Trinko - cd.
★
Według Trinko działania Verizon były niezgodne z:
○
zapisem o konieczności udostępniania (odpłatnie) łączy posiadanych w ramach franczyzy nowym
operatorom wchodzącym na rynek - Telecommunications Act
○
tzw. Section 2 Ustawy Shermana o treści:
“Every person who shall monopolize, or attempt to monopolize, or combine or conspire with any
other person or persons, to monopolize any part of the trade or commerce among the several
States, or with foreign nations, shall be deemed guilty of a felony [...]”
13
Case: Verizon v. Trinko - cd.
★
Sąd dystryktowy uznał, że działania Verizon nie złamały Ustawy Shermana na podstawie podobnego
procesu Goldwasser v. Ameritech i ówczesnej decyzji sądu apelacyjnego o oddaleniu sprawy,
★
Sąd II instancji jednak orzekł, że pozew może spełniać warunki Ustawy Shermana w obrębie:
○
doktryny urządzeń kluczowych (monopolista musi udostępnić konkurencji urządzenia służące do
kontroli danej sieci i będące w jego posiadaniu),
○
teorii dźwigni (przedsiębiorstwo z siłą ekonomiczną dąży do rozwoju na innych rynkach działaniami
stanowiącymi nadużycie pozycji dominującej),
★
O wyroku miał zdecydować Sąd Najwyższy.
14
Case: Verizon v. Trinko - cd.
★
Sędziowie nie uznali postanowienia sądu II instancji tym samym zamykając proces.
15
Case: Verizon v. Trinko - cd.
★
W uzasadnieniu wyroku sędzia Antonin Scalia stwierdził, że:
○
Telecommunications Act nie wyklucza, nie dodaje i nie zmienia istniejących przepisów
antymonopolowych,
○
Przepisy antymonopolowe z Ustawy Shermana nie mają zastosowania, jeśli stosowane są zapisy z
Telecommunications Act regulujące tę kwestię,
○
Przedsiębiorstwo, które nie wypełnia swoich ustawowych obowiązków przewidzianych w
wyspecjalizowanych regulacjach sektorowych, nie może być oskarżone o ten sam czyn na podstawie
ogólnej ustawy o konkurencji
○
Zapisy z Telecommunications Act w pełni wystarczą do wykluczenia naruszeń zasad wolnej konkurencji,
więc możliwości stosowania odrębnych ustaw zostały wyczerpane,
○
Verizon nie naruszył swoim działaniem Ustawy Shermana.
16
Podobne procesy
★
Telekomunikacja Polska SA i UOKiK
★
Covas Communications Company v. Bellsouth Corp.
★
Metronet Services Corp. v. Qwest Corp.
★
Otter Tail Power Co. v. United States
17
Pytania testowe
★
★
Które z poniższych zachowań nie jest sprzeczne z prawem ochrony konkurencji?
a.
zmowa cenowa
b.
blokowanie współpracy
c.
licencjonowanie
d.
dumping
W którym roku powołana została Federalna Komisja Handlu?
a.
1900
b.
1990
c.
1850
d.
1914
18
Pytania testowe
★
★
Który organ UE zajmuje się ochroną konkurencji?
a.
Komisja Europejska
b.
Parlament Europejski
c.
Rada Unii Europejskiej
d.
Przewodniczący Rady Europejskiej
Który akt prawny zabronił zawiązywania trustów?
a.
Federal Trade Comission Act
b.
Sherman Antitrust Act
c.
Clayton Antitrust Act
d.
Telecommunications Act
19
Pytania testowe
★
Czego dotyczy kontrola koncentracji?
a.
fuzji i przejęć
b.
wykorzystywania pozycji dominującej
c.
sprzedaży wiązanej i pakietowej
d.
współpracy na wyłączność
20
Bibliografia i netografia
★
Banasiński C. (red.), Ochrona konkurencji i konsumentów w Polsce i Unii Europejskiej, Warszawa: Urząd
Ochrony Konkurencji i Konsumentów 2005
★
Skitol R. Correct Answers to Large Questions about Verizon v.Trinko. “The Antitrust Source” 2004
★
Skitol R. Three Years After Verizon v.Trinko: Broad Dissatisfaction with the Whole Thrust of Refusal to Deal
Law “The Antitrust Source” 2007
★
Wyrok SN z 05.11.2008 r. w sprawie III SK 4/08, Telekomunikacja Polska Spółka Akcyjna przeciwko
Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
21