65 Rocznica wyzwolenia Auschwitz

65 Rocznica wyzwolenia Auschwitz - Polityka.pl
http://www.polityka.pl/kraj/analizy/1502663,1,65-r...
27 stycznia 2010
Grzegorz Rzeczkowski dla POLITYKA.PL
65 Rocznica wyzwolenia Auschwitz
65 lat temu Armia Czerwona wyzwoliła Auschwitz i Birkenau, hitlerowskie obozy śmierci. Hołd zamordowanym tam setkom tysięcy
ludzi, głównie Żydom, oddali we wtorek prezydent i premier, a także byli więźniowie.
Do Auschwitz przyjechało około 150 byłych więźniów. W ich imieniu głos zabrali były żołnierz AK i minister spraw zagranicznych, obecnie szef
Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, Władysław Bartoszewski oraz członek Rady i redaktor „POLITYKI” - Marian Turski *. - Chcemy wierzyć, że
pamięć o trudnym do objęcia wyobraźnią losie więźniów i ofiar tego miejsca, zobowiązywać będzie nowe pokolenia do współżycia w szacunku dla
godności każdego człowieka i czynnego przeciwstawiania się zjawiskom nienawiści i pogardy ludzi wobec ludzi – zaapelował Bartoszewski, który
zakończył przemówienie cytatem z Księgi Hioba „Ziemio, nie kryj mojej krwi, iżby mój krzyk nie ustawał”.
Marian Turski przywołał wydarzenia sprzed 65 lat. – W Auschwitz nie miałem nazwiska. Miałem numer, wytatuowany B-9408...W Auschwitz
przebywałem niemal do ostatniego dnia. 18 stycznia 1945 roku skierowano mnie na marsz śmierci do Buchenwaldu – wspominał. Turski opowiadał o
strasznych warunkach panujących w obozie: głodzie, zimnie i brudzie, ale przede wszystkim o tym, jak Niemcy traktowali więźniów. – Nie byłeś
traktowany jak istota ludzka – zwłaszcza jeśli byłeś Żydem. Nie byłeś traktowany nawet jak zwierzę. Byłeś insektem – wszą, mendą, pluskwą,
karaluchem, które – rzeczą normalną, godziwą, wręcz zalecaną jest – trzeba zdusić, zmiażdżyć, unicestwić.
Wystąpień byłych więźniów, oprócz Lecha Kaczyńskiego i Donalda Tuska, słuchali przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek, premier
Izraela Benjamin Netanjahu oraz przedstawiciele ponad 40 krajów.
Do tych, którzy przeżyli obóz, zwrócił się prezydent Kaczyński. - To dla was i dla waszych koleżanek oraz kolegów, którzy wtedy zginęli lub nie dożyli
dnia dzisiejszego, jest ten dzień pamięci. Ale ten dzień ma znaczenie także inne. Ludzie ludziom zgotowali ten los - tak brzmi motto książki Zofii
Nałkowskiej, jednej z najwybitniejszych polskich pisarek. Ludzie ludziom... – podkreślał. - Pamięć o Auschwitz jest potrzebna po to, by zbrodnie tam
dokonane nie miały więcej miejsca.
Donald Tusk cytował zaś słowa zmarłego przed dziesięcioma laty legendarnego kuriera AK Jana Karskiego, który jako pierwszy poinformował aliantów
o losie Żydów: - Zagłada była czasem, kiedy rozpadł się obraz człowieka stworzonego na podobieństwo Boga.
Premier Izraela podziękował polskiemu rządowi za „historyczny wysiłek”, który podejmuje, by upamiętnić to, co spotkało naród żydowski podczas
ostatniej wojny. Zapewnił również, że pamięta o tych Polakach, którzy ratowali Żydów przed śmiercią. W dużej części swego przemówienia odniósł
się do współczesności, czyniąc jawną aluzję do sytuacji na Bliskim Wschodzie. - Zawsze będziemy pamiętać o tym, co zło nazistowskie nam
wyrządziło, pamiętając też o tym, że nowy potwór rodzi się na świecie i ponownie grozi zagładą Żydów. Z tego miejsca zobowiązuję się jako premier
państwa żydowskiego nigdy nie pozwolić, aby znowu złe ręce dusiły członków naszego narodu i nasze państwo. Nigdy więcej – podkreślił Netanjahu.
Jednym z przemawiających był również Andriej Fursenko, minister edukacji Rosji, który odczytał list od prezydenta Dmitrija Miedwiediewa.
Na zakończenie uroczystości, które odbyły się na terenie obozu Birkenau, uczestnicy przeszli pod Pomnik Ofiar, przy którym chrześcijańscy i żydowscy
duchowni odmówili modlitwy za zmarłych.
Kompleks obozów znany jako Auschwitz - Birkenau składał się z trzech części. Najwcześniej, na terenie miasta Oświęcim powstał Auschwitz I, do
którego w czerwcu 1940 roku dotarł pierwszy transport więźniów. Dwa lata później Niemcy zbudowali Auschwitz II, czyli położony na terenie wsi
Brzezinka Birkenau. Stał się on miejscem masowej zagłady Żydów. Auschwitz III stanowiło około 40 rozrzuconych w okolicy tzw. podobozów. W ciągu
niespełna pięciu lat funkcjonowania Auschwitz-Birkenau, naziści zgładzili w nim co najmniej 1,1 miliona osób, głównie Żydów, a także Polaków,
Romów i jeńców sowieckich.
* - Red. Marian Turski - od wielu lat jest naszym znakomitym kolegą w Tygodniku POLITYKA oraz szefem działu historycznego. Pełny tekst
przemówienia, wygłoszonego podczas obchodów uroczystości wyzwolenia obozu i międzynarodowego dnia pamięci o Holokauście, opublikuje w
najbliższą środę POLITYKA.
CZYTAJ TAKŻE: O postaci Jana Karskiego, na którego powołał się w swym wystąpieniu premier, a także o jego głośnej biografii, która
wywołała spory we Francji.
Wykonanie Javatech | Prawa autorskie © S.P. Polityka
1z2
29.01.2010 10:54
65 Rocznica wyzwolenia Auschwitz - Polityka.pl
2z2
http://www.polityka.pl/kraj/analizy/1502663,1,65-r...
29.01.2010 10:54