Katowice, dn

Raport z wizyty zagranicznej
DESIGN MARCH 2012
Islandia
Beata Białowąs
Izabela Staciwa
Michał Wójcik
Katowice, dn. 30.03.2012
Termin wyjazdu:
20 – 27 marca 2012 roku
Miejsce:
Rejkiawik
Uczestnicy:
Beata Białowąs, Izabela Staciwa, Michał Wójcik
Dzień 1
22 marca 2012 roku
Cel: udział w sesji warsztatowej imprezy funkcjonującej pod nazwą: Design Talks.
Uczestnicy wzięli udział w warsztatach przygotowanych w ramach DesignMarch. Jest to
jedno z najważniejszych wydarzeń w Europie i najważniejsza impreza w Islandii związana
z designem.
Spotkanie odbyło się dniach 22 marca 2012 roku w Rejkiawiku.
Uczestnicy projektu wzięli udział w seminarium dotyczącym najnowszych trendów
w designie europejskim. Impreza odbywa się pod roboczym tytułem Design Talks i polega na
wymianie doświadczeń przez znanych designerów, uznanych w świecie. Prelegenci przedstawiają
swój punkt widzenia na rolę designu w otaczającym na świcie, wykorzystując interdyscyplinarne
podejście do zagadnienia. Uczestnicy zwrócili uwagę w szczególności na ogromne możliwości
DESIGN MARCH 2012
2
zastosowania designu, na przykład w projektowaniu naczyń kuchennych, wykorzystywanych na co
dzień w gospodarstwach domowych. Uczestnicy zwrócili uwagę na bardzo praktyczne ujęcie
zagadnienia przez designerów oraz dużą prostotę wykonywanych urządzeń. W ciągu następnych
dni mieli okazje przekonać się, że jest to obecnie trend wśród światowych designerów. Uczestnicy
zwiedzali wystawy (umiejscowione w sklepach), które eksponowały tego typu urządzenia. Warty
podkreślenia jest fakt udziału w tej otwierającej uroczystości kilkuset młodych osób, które
w kuluarach miały możliwość wymiany doświadczeń. Prezentacje są przedstawiane w scenografii
teatralnej, w sposób niezwykle luźny, a sami goście przedstawiali swoje doświadczenia,
umożliwiając zadawanie pytań. Designerzy pojmują swoją rolę w społeczeństwie jako odkrywców
użyteczności urządzeń na co dzień wykorzystywanych przez ludzi. Eksponują użyteczność tych
urządzeń, ich praktyczność w zastosowaniu oraz przyjazny charakter wobec środowiska
naturalnego. Uczestnicy projektu mieli okazje odbyć szereg rozmów z uczestnikami tej konferencji,
którzy podkreślali, że bardzo silnym trendem we współczesnym świecie projektowania jest branie
pod uwagę środowiska naturalnego. Można nawet wprost napisać o pewnego rodzaju
odpowiedzialności społecznej przy projektowaniu urządzeń. Ta użyteczność może być także
stosowana w projektowaniu choćby urządzeń z zakresu infrastruktury miasta (baseny, chodniki).
Moderatorem rozmów byli przedstawiciele świata nauki, reprezentujący Akademię Sztuk
Pięknych, ale uwagę uczestników zwracały zwłaszcza bardzo silne interakcje pomiędzy światem
naukowym oraz przedsiębiorcami wytwarzającymi dane produkty. Uczestnicy zwrócili uwagę na
udział wielu młodych ludzi związanych ze sztuką i kulturą. Design jest bowiem pojmowany jako
zjawisko znacznie szersze niż tylko mające podkreślić użyteczność produktów. Inną rzeczą na którą
uczestnicy zwrócili uwagę dotyczyła dużej ilości woluntariuszy przygotowujących imprezę.
Uczestnicy projektu byli zaskoczeni sposobem przygotowania Design March, ponieważ wstępnie
wydawało się, że impreza odbędzie się w jednym, wydzielonym miejscu, gdzie będą prezentowane
projekty designerów. W praktyce okazało się, że nie ma to nic wspólnego z imprezami
wystawienniczymi, przygotowywanymi w naszym kraju. Uczestnik projektu Michał Wójcik jest
osobą, która napisała książkę "Targi jako instrument marketingu wystawienniczego" i wyraziła
całkowite zaskoczenie sposobem zorganizowania tej imprezy. Reklamowane wcześniej setki
wystaw, okazały się zwykłymi wystawami przygotowanymi w sklepach, wydzielonymi, gdzie
eksponowano różne produkty. Uczestnicy już w pierwszym dniu obejrzeli wiele z nich. Część z kolei
znajdowała się w muzeach.
DESIGN MARCH 2012
3
Historia tej imprezy jest dosyć krótka, ponieważ była zorganizowana dopiero po raz czwarty.
Dużą część prezentacji stanowiły natomiast wyroby rzemieślnicze. Dla uczestników projektu,
związanych ze środowiskiem rzemieślniczym, miało to szczególne znaczenie. Można było już po
kilku godzinach zwiedzania wyciągnąć 4 wnioski:
1. bardzo silna współpraca przedstawicieli środowiska rzemieślniczego z designerami;
2. bardzo duży szacunek świata naukowców. przedstawicieli sztuki i kultury do twórców wyrobów
rzemieślniczych;
3. duża użyteczność przedmiotów rzemieślniczych, choć czasem niezwykle (przygotowanych
najczęściej z lokalnych produktów);
4. wkomponowanie ekspozycji rzemieślniczych w pewnego rodzaju styl miasta; sklepy nadawały
miastu, obok niezwykłej architektury, wyjątkowości.
Zwracała uwagę też ilość ludzi, którzy odwiedzali różne ekspozycje. Według wstępnych
szacunków mogło to być nawet 35 tysięcy osób, co w państwie w którym mieszka 300 tysięcy osób
jest wynikiem imponującym.
W zakresie przedmiotowym rozpiętość wystaw była bardzo szeroka. Prezentowano zarówno
przedmioty związane z modą (suknie, swetry, dzianina, ubrania sportowe), urządzenia do użytku
codziennego (wyroby kuchenne np. tace, kubki, tarki), biżuterię, wyposażenie wnętrz, tkaniny etc.
Zwracała uwagę szczególnie biżuteria wykonana w kształcie ryb (dorsza islandzkiego) lub
zainspirowana piórami ptaków, naczynia drewniane i wielofunkcyjne krzesła.
Wiele przedmiotów miało typowo rzemieślniczy charakter, były przygotowane za pomocą
pracy ręcznej, czy np. wykorzystując wełnę czy drewna (modrzew). Ogromną rolę przy ich
przygotowaniu mieli designerzy, którzy potrafili połączyć piękno tych przedmiotów z ich
użytecznością.
DESIGN MARCH 2012
4
Dzień 2
23 marca 2012 roku
Cel: zwiedzanie centrum wystawowego oraz sali koncertowej.
Dzień ten rozpoczęto od zwiedzania najstarszego domu w Reykiawiku, który mieści się przy
ul. Adalstraeti 10 i ukończony został w 1752 roku. Ciekawostką jest to, że zgodnie z materiałami
promującymi Design March, było to jedno z miejsc prezentacji wyrobów, które zostały
przedstawione przez różnych designerów. Zaprezentowano w nim między innymi słodycze
(czekoladki, czekoladę), odzież, buty, torebki, sztukę użytkową, w szczególności kuchenną.
W dalszej części dnia odwiedzono wiele wystaw mieszczących się w różnych punktach
miasta, które usytuowane były w sklepach. Między innymi sklepy jubilerskie, z odzieżą oraz sztuką
użytkową. Każda osoba miała możliwość uzyskania informacji na temat Design March ze względu
na plakat umieszczony w witrynach sklepowych. Widać było jednoznacznie, że impreza
wkomponowała się w miasto, w którym mieszka obecnie około 150 tysięcy osób.
Dzień 3
24 marca 2012 roku
Cel: zwiedzanie Muzeum Sztuki, ratusza oraz kompleksu Perlan
W Muzeum Sztuki zaprezentowano kilka wystaw. Zwracało uwagę wykorzystania pudeł oraz
zaprojektowanie ubrań dla dzieci. Interesującą byłą także ekspozycja obrazów oraz można było
zobaczyć stałą wystawę dzieł Erro - najsłynniejszego przedstawiciela islandzkiej sztuki nowoczesnej.
Reykjavik 871 +/-2 to jedno z najciekawszych muzeów na Islandii. Znajduje się
w podziemiach hotelu. W czasie budowy hotelu natknięto się na pozostałości starej farmy, która
mogła należeć do samego założyciela Rejkiawiku (rok powstania ok. 871 roku). W muzeum tym
znajduje się ciekawie zaprezentowana (z wykorzystaniem najnowszych technologii) wystawa, na
której można zobaczyć pozostałości budynków oraz zobaczyć jak wyglądało życie pierwszych
DESIGN MARCH 2012
5
osadników.
Ratusz – znajduje się nad jeziorem, jest to przykład jednego z najciekawszych przykładów
nowoczesnej architektury w mieście. W budynku organizowane są wystawy, organizowano również
w czasie Design March warsztaty dla dzieci.
Kompleks Perlan jest przykładem połączenia architektury użytkowej ze sztuką. Na wzgórzu
wybudowano 4 zbiorniki z gorącą wodą, która spływa do miasta, ogrzewając domy, biura, baseny,
a zimą także chodniki. Rezerwuary przykryto szklaną kopułą, w której znajduje się restauracja.
Dzień 4
25 marca 2012 roku
Cel: zwiedzanie Muzeum Narodowego, Galerii Narodowej oraz Miejskiego Muzeum Sztuki.
Muzeum Narodowe - zostało zreorganizowane w 2004 roku i jest jednym z najlepszych
w Europie. Szczególnie interesująca byłą stała wystawa prezentująca dzieje islandzkiego Narodu,
dokumentująca ponad 1,1 tys. lat historii, od przybycia pierwszych osadników do współczesności.
Eksponatom towarzyszyły interesujące prezentacje multimedialne.
Galeria Narodowa – zwiedzanie (szczególnie zbiory sztuki islandzkiej z XIX i XX wieku).
Miejskie Muzeum Sztuki (jest to kolejne muzeum z trzech oddziałów muzeum sztuki
w Rejkiawiku) – zwiedzanie.
DESIGN MARCH 2012
6