Materiały 4
Transkrypt
Materiały 4
BADANIE SKUTECZNOŚCI OCHRONY PRZEZ SAMOCZYNNE WYŁĄCZENIE ZASILANIA W OBWODACH Z WYŁĄCZNIKAMI RCD 1. Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z zasadami wykonywania badań skuteczności ochrony przed dotykiem pośrednim w układach z wyłącznikami różnicowoprądowymi (RCD). W ramach ćwiczenia możliwe jest sprawdzenie poprawności działania wyłącznika RCD oraz systemu ochrony przed dotykiem pośrednim. 2. Wyłącznik różnicowoprądowy (RCD). Zasadniczą funkcja wyłącznika RCD (ang. Residual Current Device) jest ochrona dodatkowa przed porażeniem prądem elektrycznym. Zadaniem wyłącznika jest odłączenie chronionego obwodu od zasilania w przypadku wystąpienia w tym obwodzie nadmiernego prądu doziemnego. Człon pomiary wyłącznika mierzy stale prąd różnicowy ID i powoduje odłączenie zasilania w chwili, gdy prąd ten przekroczy wartość nominalną wyłącznika. 3. Badanie wyłącznika RCD. Poprawność działania wyłącznika różnicowoprądowego decyduje o skuteczności systemu ochrony instalacji elektrycznej. We wszystkich rodzajach sieci, w których stosowany jest wyłącznik, jego sprawdzenie przebiega podobnie. Pierwszą czynnością podczas badania wyłącznika RCD jest jego sprawdzenie przy użyciu przycisku testującego na jego obudowie. Każdy z wyłączników jest wyposażony w taki przycisk, który modeluje powstanie zwarcia i przepływ kontrolnego prądu zwarciowego większego od ID. Uruchomienie przycisku test powinno spowodować natychmiastowe wyłączenie zasilania przez wyłącznik. Sprawdzenia takiego należy dokonywać okresowo. W przypadku niezadziałania wyłącznika, należy orzec jego niesprawność i poddać go wymianie. Ponieważ badanie przy użyciu przycisku test, wymusza przepływ odpowiednio dużego prądu zwarciowego (do 2,5xID), sprawdzenie takie nie daje dostatecznej informacji o skuteczności ochrony przeciwporażeniowej. Przy wykonywaniu badań okresowych instalacji konieczne jest zatem dokładniejsze sprawdzenie poprawności działania wyłącznika RCD. Badanie takie w praktyce wykonuje się wyłącznie specjalistycznymi przyrządami pomiarowymi. Aby podczas pomiarów ograniczyć wpływ prądów upływowych na wyniki pomiarów prądu zadziałania wyłącznika należy odłączyć od instalacji wszelkie odbiorniki. W przypadku dużych długościach przewodów instalacji (>100m) należy dodatkowo odłączyć je od wyłącznika. Jest to szczególnie istotne przy badania wysokoczułych wyłączników (ID <=30mA). W tym przypadku prądu upływowe mogą powodować błędną ocenę poprawności działania wyłącznika. Dokładne sprawdzenie poprawnego działania wyłącznika polega na: a) nagłym włączeniu zwarcia wymuszającym przepływ prądu: – I = 0,5 x ID – wyłącznik nie powinien zadziałać; – I = ID – wyłącznik powinien wyłączyć zasilanie w czasie do 0,3s; – I = 2 x ID – wyłącznik powinien wyłączyć zasilanie w czasie do 0,15s; – I = 5 x ID – wyłącznik powinien wyłączyć zasilanie w czasie do 0,04s; b) badaniu rzeczywistej wartości różnicowego prądu zadziałania wyłącznika przy płynnym narastaniu prądu uszkodzeniowego. 3. Program ćwiczenia. W ćwiczeniu możliwe jest badania wyłącznika RCD o prądzie znamionowym ID = 30mA. Wyłącznik ten pracuje w układzie sieci TN. Sprawdzenia jego poprawności działania można wykonać przy pomocy: a) metody technicznej – modelowane zwarcia wymuszające przepływ odpowiedniego prądu zwarciowego. Na makiecie możliwy jest pomiar czasu zadziałania wyłącznika przy skokowym wymuszaniu prądu I = 0,5 , 1, 2, 5 x ID. Możliwe jest także płynne wymuszania prądu zwarciowego przez podłączony rezystor suwakowy do makiety i odczyt prądu zadziałania wyłącznika na dołączonym amperomierzu. b) specjalistycznych mierników cyfrowych dostępnych na stanowisku laboratoryjnym. 4. Literatura. [1] PN HD 60364-6 - Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Część 6: Sprawdzanie [2] H.Markiewicz „Instalacje elektryczne, WNT W-wa 2003 [3] L.Danielski, W.Jabłonski, S.Osiński, M.Szuba „Labboratorium bezpieczeństwa elektrycznego” Oficyna PWr, 2001 2