Język polski na sprawdzianie szóstoklasisty
Transkrypt
Język polski na sprawdzianie szóstoklasisty
Język polski na sprawdzianie szóstoklasisty Krótka charakterystyka zadań zamkniętych i otwartych Podczas sprawdzianu szóstoklasiści będą musieli wykazać się nie tylko umiejętnościami zapisanymi w podstawie programowej, lecz także znajomością strategii rozwiązywania różnych WOJCIECH PACEWICZ/PAP typów zadań. 1 2 SPRAWDZIAN Z NOWĄ ERĄ JĘZYK POLSKI NA SPRAWDZIANIE SZÓSTOKLASISTY Budowa arkusza egzaminacyjnego W arkuszu pojawią się zadania zamknięte i otwarte. Ich liczbę i rodzaje wraz z przykładowymi rozwiązaniami Centralna Komisja Egzaminacyjna zaprezentowała w Informatorze o sprawdzianie od roku szkolnego 2014/2015 oraz w zestawie zadań Sprawdzian od roku szkolnego 2014/2015. Część 1. Język polski i matematyka. W związku z tym, że liczba zadań w każdej kolejnej edycji sprawdzianu jest inna, nie określono stałej liczby punktów możliwych do uzyskania. Szóstoklasiści otrzymują wyniki wyrażone w procentach. Zadania wielokrotnego wyboru Niektóre typy zadań są uczniom dobrze znane. Należą do nich między innymi zadania zamknięte wyboru wielokrotnego (WW), w których proponowane odpowiedzi oznaczono kolejnymi literami alfabetu: A, B, C i D. W tak skonstruowanych zadaniach należy dokonać wyboru jednej poprawnej odpowiedzi spośród czterech podanych. Sposób wypełniania karty odpowiedzi oraz dokonania ewentualnej zmiany wyboru są objaśniane na pierwszej stronie zestawu egzaminacyjnego w Instrukcji dla ucznia. Rodzaje zadań Zamknięte (liczba zadań: od 8 do 12) Otwarte (liczba zadań: od 2 do 4) Typ zadania Zadania WW sprawdzają przede wszystkim umiejętności opisane w wymaganiach ogólnych podstawy programowej w punktach I i II (zadaniami WW można także sprawdzić umiejętności z punktu III – głównie te z zakresu świadomości językowej uczniów). Temu samemu służą także inne typy zadań, na przykład prawda – fałsz lub na dobieranie, wymagające umiejętności złożonych, takich jak krytyczne myślenie, wykrywanie współzależności elementów oraz związków przyczynowo-skutkowych i funkcjonalnych. Przykładowe zadania WW Ignacy Krasicki Malarze Dwaj portretów malarze słynęli przed laty: Piotr dobry, a ubogi, Jan zły, a bogaty. Piotr malował wybornie, a głód go uciskał, Jan mało i źle robił, więcej jednak zyskał. Dlaczegoż los tak różny mieli ci malarze? Piotr malował podobne, Jan piękniejsze twarze. Ignacy Krasicki, Malarze, [w:] Poezja polskiego oświecenia. Antologia, oprac. Jan Kott, Warszawa 1956, s. 30. Zadania typu prawda – fałsz Zadanie 13. (0–1) Najczęściej zadania typu prawda – fałsz, z którymi w praktyce szkolnej spotykają się uczniowie, są zbudowane w następujący sposób: obok zdań oznajmujących lub pytających znajdują się odpowiedzi tak – nie lub prawda – fałsz. Zadanie uczniów polega na potwierdzeniu bądź zaprzeczeniu informacji zawartej w każdym stwierdzeniu lub pytaniu poprzez dokonanie wyboru właściwej odpowiedzi. Ta forma zadań jest szczególnie odpowiednia do sprawdzania znajomości treści kształcenia opartych na niepodważalnych faktach lub ścisłych założeniach. Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Czynności ucznia Zadanie wyboru wielokrotnego (WW) Wybór poprawnej odpowiedzi spośród kilku propozycji podanych w zadaniu. Zadanie na dobieranie (D) Dobieranie wyrazów, wyrażeń, zwrotów, uzasadnień w pary według kryteriów podanych w zadaniu. Zadanie typu prawda – fałsz Ocena prawdziwości stwierdzeń. Zadanie z luką (L) Uzupełnienie zdania brakującym wyrazem, wyrażeniem, zwrotem itp. Zadanie krótkiej odpowiedzi (KO) Zapisanie rozwiązania zadania w formie zdania, kilku zdań, wyrażenia, pojedynczego słowa, symbolu, liczby. Zadanie rozszerzonej odpowiedzi (RO) Zredagowanie dłuższej wypowiedzi na zadany temat. Piotr nie wzbogacił się na malowaniu, ponieważ A. malował głównie portrety ludzi ubogich. B. wszystkie portrety malował w podobnym stylu. C. jego portrety przedstawiały ludzi takimi, jacy byli w rzeczywistości. D. na portretach celowo wyolbrzymiał ułomności ludzi, których malował. Zadanie 14. (0–1) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Możemy przypuszczać, że ludzie, którzy zlecali Janowi namalowanie swoich portretów, byli A. skąpi. B. chciwi. C. próżni. D. urodziwi. Zadanie 22. (0–1) Uzupełnij poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. W zdaniu Drapacze chmur starano się budować najwyższym jest centrum miasta poprawną formą przysłówka w stopniu A. bardzo blisko. B.najbliżej. C.bliziutko. D.bliżej. Źródło: Informator o sprawdzianie od roku szkolnego 2014/2015, s. 30–31, 37. Typy zadań i ich proporcje w arkuszu nowego sprawdzianu 3 4 W arkuszu sprawdzianu zadania typu prawda – fałsz mogą mieć bardziej zróżnicowaną formę. W jednym z wariantów tego rodzaju zadań uczeń będzie oceniał prawdziwość dwóch podanych stwierdzeń, zaznaczając obok każdego z nich literę P (prawda) lub F (fałsz) (Przykład I). Do wyboru mogą być i JĘZYK POLSKI NA SPRAWDZIANIE SZÓSTOKLASISTY również odpowiedzi tak lub nie podane jako T i N (Przykład II). Jednak wśród przykładów prezentowanych przez CKE pojawiły się także zadania, w których uczeń wśród trzech odpowiedzi ma wskazać fałszywą (Przykład III) albo – prawdziwą (Przykład IV). Przykładowe umiejętności sprawdzane w zakresie celów ogólnych I i II I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji – określanie tematu i głównej myśli utworu – identyfikowanie nadawcy i odbiorcy – wyszukiwanie w tekście informacji wyrażonych wprost i pośrednio – rozumienie dosłownego i przenośnego znaczenia wyrazów w wypowiedzi – wyciąganie wniosków wynikających z przesłanek zawartych w tekście – rozpoznawanie form gatunkowych – identyfikowanie tekstów informacyjnych, literackich i reklamowych – rozpoznawanie podstawowych części mowy –rozpoznawanie podstawowych funkcji składniowych wyrazów użytych w wypowiedzeniach Warianty zadań typu prawda – fałsz SPRAWDZIAN Z NOWĄ ERĄ Przykład I Zadanie 2. (0–1) Oceń prawdziwość poniższych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. Dziewczętom nadano cechy magiczne. P F Chmurom nadano cechy istot żywych. P F Źródło: Informator o sprawdzianie od roku szkolnego 2014/2015, s. 19. Możliwe odpowiedzi: Na podstawie: Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych FP FF Zadanie 4. (0–1) W tabeli podano przykłady środków poetyckich występujących w wierszu. Zaznacz T (tak) lub N (nie) w zależności od tego, czy poprawnie określono ich role w utworze. Środek poetycki i przykład Rola w utworze epitet: kwietniowa (burza) ukazuje podobieństwo dwóch przedmiotów do siebie wyraz dźwiękonaśladowczy: (deszcz) bębni oddaje odgłos deszczu T N T N Źródło: Informator o sprawdzianie od roku szkolnego 2014/2015, s. 20. TT TN NT NN Uczeń musi się wykazać nie tylko umiejętnością rozróżniania środków stylistycznych, lecz także określania ich funkcji w konkretnym utworze. Przykład III Zadanie 3. (0–1) Oceń, które z poniższych zdań jest fałszywe. Zaznacz F przy zdaniu fałszywym. 1. Gęsia skórka u człowieka może być reakcją na wychłodzenie. F 2. Występowanie gęsiej skórki u zwierząt związane jest jedynie z regulacją temperatury ciała. F 3. Gęsia skórka u ludzi pierwotnych pełniła taką samą funkcję jak u zwierząt. F Źródło: Sprawdzian od roku szkolnego 2014/2015, część 1. Przykładowy zestaw zadań, s. 3. Możliwe odpowiedzi: 5 PF Przykład II Możliwe odpowiedzi: II. Analiza i interpretacja tekstów kultury – odróżnianie fikcji artystycznej od rzeczywistości – rozpoznawanie w tekście literackim środków stylistycznych – rozpoznawanie elementów budowy wiersza (strofy, wersu, rymu, refrenu, odróżnianie wiersza rymowanego od białego) – identyfikowanie gatunków literackich, odbiór tekstów kultury na poziomie dosłownym i przenośnym – odróżnianie realizmu od fantastyki – charakteryzowanie i ocenianie bohaterów – objaśnianie morału bajki i samodzielne formułowanie przesłania baśni – odczytywanie wartości pozytywnych i ich przeciwieństw wpisanych w teksty kultury PP 1F 2F 3F 6 SPRAWDZIAN Z NOWĄ ERĄ JĘZYK POLSKI NA SPRAWDZIANIE SZÓSTOKLASISTY Zadania na dobieranie Przykład IV Zadania na dobieranie zaprezentowane w Informatorze CKE składają się z dwóch części i mogą występować w różnych wariantach. W jednym z nich najpierw należy dokonać wyboru poprawnej odpowiedzi spośród podanych A i B, a następnie jej uzasadnienia 1 lub 2 (Przykład I). Jeszcze inny wariant tego typu zadania może mieć konstrukcję, która wymaga wybrania dwóch odpowiedzi spośród podanych parami A/B i C/D (Przykład II). Zadanie 19. (0–1) Oceń, które z poniższych zdań jest prawdziwe. Zaznacz P przy zdaniu prawdziwym. 1. XIX-wieczne środki komunikacji miejskiej pozwalały na szybkie przemieszczanie się z odległych krańców miasta do centrum. P 2. Pod koniec XIX wieku w Stanach Zjednoczonych nie było żadnych środków lokomocji. P 3. W XIX wieku transport nie nadążał za potrzebami komunikacyjnymi mieszkańców miast. P Źródło: Informator o sprawdzianie od roku szkolnego 2014/2015, s. 35. Możliwe odpowiedzi: 1P 2P Kolejny wariant zadania na dobieranie, który został zaprezentowany w Informatorze Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, polega na uzupełnieniu dwóch luk w zdaniach literami A, B lub C odpowiadającymi właściwym odpowiedziom (Przykład III). Budowę opartą na dobieraniu mają także zadania, w których uczeń dokonuje wskazania odpowiedzi spośród dwóch podanych, a następnie samodzielnie uzasadnia swój wybór w krótkiej wypowiedzi (Przykład IV). 3P Bez względu na to, jaki wariant zadania typu prawda – fałsz pojawi się na sprawdzianie, za każdym razem uczeń będzie dokonywał oceny prawdziwości podanych stwierdzeń na podstawie danego tekstu kultury. Powinien zatem dokładnie się z nim zapoznać, wyszukać informacje wyrażone wprost lub pośrednio, a następnie wyciągnąć wnioski niezbędne do tego, by ocenić sformułowania zawarte w zadaniu. Warianty zadań na dobieranie Przykład I Zadanie 1. (0–1) Wybierz określenie dla tego tekstu i uzasadnij swój wybór. Zaznacz literę A albo B oraz numer 1 albo 2. Tekst ma charakter A. literacki, B. informacyjny, ponieważ 1. wyjaśnia pochodzenie i określa funkcje gęsiej skórki. 2. przedstawia rozbudowaną akcję. Źródło: Sprawdzian od roku szkolnego 2014/2015, część 1. Przykładowy zestaw zadań, s. 2. Możliwe odpowiedzi: A1 A2 B1 B2 Przykład II Zadanie 5. (0–1) Uzupełnij zdanie. Wybierz odpowiedzi spośród podanych. Czasownik mamy w zdaniu Włosy na ciele mamy zbyt cienkie i zbyt krótkie występuje w formie A/B i odnosi się do C/D. A. osobowejC. Kacpra i jego taty B. nieosobowejD. ogółu ludzi RIMDREAM/THINKSTOCK Źródło: Sprawdzian od roku szkolnego 2014/2015, część 1. Przykładowy zestaw zadań, s. 3. 7 Możliwe odpowiedzi: AC AD BC BD 8 SPRAWDZIAN Z NOWĄ ERĄ JĘZYK POLSKI NA SPRAWDZIANIE SZÓSTOKLASISTY W tak skonstruowanych zadaniach szóstoklasista wykazuje się umiejętnościami złożonymi. Aby uzyskać punkt lub punkty za zadanie, uczeń powinien wykonać dwie czynności wskazane w poleceniu. Przykład III Zadanie 8. (0–2) Przeczytaj tekst. Wybierz poprawne uzupełnienie luk 8.1. i 8.2. Droga Aniu! Martwię się, że już od miesiąca nie rozmawiasz z Gilbertem. Lubię Was i nie rozumiem, dlaczego 8.1 na niepotrzebne kłótnie. Pamiętaj, że 8.2. ,więc już wkrótce zapomnisz o przyczynie swojego zmartwienia. Twoja oddana przyjaciółka Diana 8.1.8.2. A. zabijacie czasA. czas to pieniądz B. spędzacie czas B. szkoda czasu i atłasu C. marnujecie czasC. czas leczy rany Źródło: Informator o sprawdzianie od roku szkolnego 2014/2015, s. 24. B C A B C Przykład IV Zadanie 5. (0–2) Wybierz zdjęcie, które może być ilustracją wiersza. Uzasadnij swój wybór, odwołując się do utworu Leopolda Staffa. Wybieram zdjęcie: Uzasadnienie: ................................................................................................................................................ ......................................................................................................................................................................... Źródło: Informator o sprawdzianie od roku szkolnego 2014/2015, s. 20–21. 9 Jak już wspominano, w zestawie egzaminacyjnym pojawią się również zadania otwarte: z luką oraz krótkiej i rozszerzonej odpowiedzi, czyli dłuższa wypowiedź pisemna. Będą one w głównej mierze sprawdzać umiejętności określone w wymaganiach ogólnych i szczegółowych i Przykładowe umiejętności sprawdzane w zadaniach otwartych Możliwe odpowiedzi: 8.1 8.2 A Zadania otwarte podstawy programowej w punkcie III. Oprócz sprawdzania umiejętności redagowania różnych form wypowiedzi wyszczególnionych w punkcie III.1.5. treści nauczania, zadania te posłużą również ocenie stosowania przez uczniów reguł ortograficznych i interpunkcyjnych oraz tworzenia spójnych wypowiedzi na tematy związane z bliskim środowiskiem i poznanymi tekstami kultury. Ponadto zadania otwarte pozwalają zweryfikować, w jakim stopniu szóstoklasiści opanowali umiejętności formułowania opinii, sądów lub doboru odpowiedniej argumentacji czy uzasadniania swojego zdania. III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń rozwija umiejętność wypowiadania się w mowie i w piśmie na tematy poruszane na zajęciach, związane z poznawanymi tekstami kultury i własnymi zainteresowaniami; dba o poprawność wypowiedzi własnych, a ich formę kształtuje odpowiednio do celu wypowiedzi; wykorzystując posiadane umiejętności, rozwija swoją wiedzę o języku. III.1.1. tworzy spójne teksty na tematy poruszane na zajęciach – związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury; III.1.2. dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej i nieoficjalnej sytuacji komunikacyjnej oraz zamierzonego celu; III.1.5. tworzy wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: opowiadanie z dialogiem (twórcze i odtwórcze), pamiętnik i dziennik (pisane z perspektywy bohatera literackiego lub własnej), list oficjalny, proste sprawozdanie (np. z wycieczki, z wydarzeń sportowych), opis postaci, przedmiotu, krajobrazu, ogłoszenie, zaproszenie, prosta notatka; III.1.6. stosuje w wypowiedzi pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity); III.1.7. sporządza plan odtwórczy wypowiedzi (ramowy i szczegółowy); III.2.3. stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych; III.2.5. pisze poprawnie pod względem ortograficznym, w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę o: a)wymianie głosek w wyrazach pokrewnych oraz w tematach fleksyjnych wyrazów odmiennych, b)różnicach w wymowie i pisowni samogłosek ustnych i nosowych, spółgłosek twardych i miękkich, dźwięcznych i bezdźwięcznych, c)zapisie „nie” z rzeczownikami, przymiotnikami i czasownikami, d)sposobach pisania nazw własnych i nazw pospolitych; 10 SPRAWDZIAN Z NOWĄ ERĄ JĘZYK POLSKI NA SPRAWDZIANIE SZÓSTOKLASISTY Kartka z pamiętnika III.2.6. poprawnie używa znaków interpunkcyjnych: kropki, przecinka, znaku zapytania, cudzysłowu, dwukropka, nawiasu, znaku wykrzyknika; III.2.7. operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych (na tym etapie skoncentrowanym przede wszystkim wokół tematów: dom, rodzina, szkoła i nauka, środowisko przyrodnicze i społeczne). W zależności od tekstu kultury lub tematu i określonej formy mogą także sprawdzać inne umiejętności, na przykład: I.1.9. wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście […]; II.1.1. nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje); II.1.2. konfrontuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami; II.1.10. charakteryzuje i ocenia bohaterów. 3 pkt Uczeń: z własnej perspektywy przedstawia np. wydarzenie, sytuację; prezentuje opinie, przemyślenia, refleksje; konsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; stosuje czas przeszły; tworzy tekst logicznie uporządkowany; tworzy wypowiedź rozwiniętą, bogatą treściowo. 2 pkt Uczeń: z własnej perspektywy przedstawia np. wydarzenie, sytuację; prezentuje opinie, przemyślenia, refleksje; niekonsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; LUB nie stosuje czasu przeszłego; LUB nie tworzy tekstu logicznie uporządkowanego; LUB nie tworzy wypowiedzi rozwiniętej, bogatej treściowo. 1 pkt Uczeń: z własnej perspektywy przedstawia np. wydarzenie, sytuację; prezentuje opinie, przemyślenia, refleksje; ale informacje są ogólnikowe; niekonsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; nie zachowuje dystansu czasowego. 0 pkt Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. Źródło: Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych Wpis w dzienniku Ocena dłuższej wypowiedzi pisemnej Ocena dłuższej wypowiedzi będzie dokonywana według pięciu kryteriów: treści, stylu, języka, ortografii i interpunkcji. Każdemu z nich przyporządkowano stały przedział punktów: treść – od 0 do 3 punktów styl – od 0 do 1 punktu język – od 0 do 1 punktu ortografia – od 0 do 1 punktu interpunkcja – od 0 do 1 punktu W zależności od formy wypowiedzi za treść można uzyskać maksymalnie 1, 2 lub 3 punkty. Natomiast skale oceniania stylu i poprawności językowej – gramatycznej, ortograficznej i interpunkcyjnej – są takie same dla wszystkich form wypowiedzi. W Informatorze CKE przedstawiła przykładowe oceny treści. Opowiadanie z dialogiem 3 pkt Uczeń: prezentuje z własnej perspektywy aktualne wydarzenia i/lub sytuacje, przemyślenia, uczucia, refleksje; tworzy wypowiedź rozwiniętą, bogatą treściowo; konsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; określa datę/dzień wpisu; tworzy tekst logicznie uporządkowany. 2 pkt Uczeń: prezentuje z własnej perspektywy aktualne wydarzenia i/lub sytuacje, przemyślenia, uczucia, refleksje; konsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; nie stosuje czasu przeszłego; LUB nie tworzy tekstu logicznie uporządkowanego; LUB nie tworzy wypowiedzi rozwiniętej, bogatej treściowo. 1 pkt Uczeń: prezentuje wydarzenia i/lub sytuacje z własnej perspektywy; niekonsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; nie określa daty/dnia wpisu; tworzy tekst w większości uporządkowany. 0 pkt Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. List oficjalny 3 pkt Uczeń: pisze wypowiedź, zachowując formalne wyróżniki listu (podaje miejscowość, datę, dane adresowe nadawcy i adresata); określa cel listu i tworzy wypowiedź rozwiniętą, bogatą treściowo; stosuje zwroty do adresata dostosowane do oficjalnej sytuacji komunikacyjnej; zaczyna i kończy list właściwymi zwrotami grzecznościowymi; zachowuje układ graficzny odpowiedni dla listu. 2 pkt Uczeń: pisze wypowiedź, pomijając niektóre formalne wyróżniki listu (podaje tylko dane adresowe nadawcy i adresata); określa cel listu, ale nie tworzy wypowiedzi rozwiniętej; LUB nie stosuje zwrotów do adresata dostosowanych do oficjalnej sytuacji komunikacyjnej; LUB nie zaczyna i nie kończy listu właściwymi zwrotami grzecznościowymi; LUB nie zachowuje układu graficznego odpowiedniego dla listu. 3 pkt Uczeń: konsekwentnie tworzy świat przedstawiony z różnorodnych elementów, uplastycznia je; układa wydarzenia w logicznym porządku, zachowując ciąg przyczynowo-skutkowy; konsekwentnie posługuje się wybraną formą narracji; dynamizuje akcję; wprowadza dialog; urozmaica wypowiedź. 2 pkt Uczeń: tworzy świat przedstawiony, ale niekonsekwentnie LUB nie uplastycznia go; LUB nie układa wydarzeń w logicznym porządku; LUB niekonsekwentnie posługuje się wybraną formą narracji; LUB nie dynamizuje akcji; wprowadza dialog. 1 pkt Uczeń: tworzy świat przedstawiony, ale informacje o jego elementach są ogólnikowe; niekonsekwentnie stosuje wybraną formę narracji; tworzy tekst w większości uporządkowany. 1 pkt Uczeń: pisze wypowiedź, pomijając niektóre formalne wyróżniki listu (np. podaje tylko dane adresowe nadawcy); określa cel listu; stosuje zwroty do adresata odpowiednie do oficjalnej sytuacji komunikacyjnej. 0 pkt Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. 0 pkt Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. 11 12 SPRAWDZIAN Z NOWĄ ERĄ JĘZYK POLSKI NA SPRAWDZIANIE SZÓSTOKLASISTY 3 pkt Uczeń: podaje informacje o czasie, miejscu, celu, przebiegu oraz uczestnikach relacjonowanego zdarzenia; prezentuje wydarzenia w kolejności chronologicznej; używa czasowników w czasie przeszłym i wykorzystuje słownictwo oddające relacje czasowe; logicznie i spójnie wiąże poszczególne części pracy. 2 pkt Uczeń: podaje informacje o czasie, miejscu, celu, przebiegu oraz uczestnikach relacjonowanego zdarzenia; prezentuje wydarzenia w kolejności chronologicznej, ale nie używa czasowników w czasie przeszłym; LUB nie wykorzystuje słownictwa oddającego relacje czasowe; tworzy tekst w większości uporządkowany. 1 pkt Uczeń: pomija większość informacji dotyczących relacjonowanego zdarzenia; niekonsekwentnie stosuje formy gramatyczne czasowników; zachowuje spójność w części pracy. 0 pkt Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. WOJCIECH PACEWICZ/PAP Sprawozdanie Opis postaci, przedmiotu, krajobrazu 3 pkt Uczeń: szczegółowo przedstawia obiekt opisu, np. opisuje postać; wyodrębnia i nazywa reprezentatywne elementy obiektu; wyraża swój stosunek do przedmiotu opisu pośrednio lub bezpośrednio; logicznie i spójnie wiąże poszczególne części pracy. 2 pkt Uczeń ogólnie przedstawia obiekt opisu, np. opisuje postać; wyodrębnia i nazywa wybrane elementy obiektu; nie wyraża swojego stosunku do przedmiotu opisu; LUB nie tworzy tekstu spójnego. 1 pkt Uczeń przedstawia tylko wybrane elementy obiektu opisu; zachowuje spójność w części pracy; tworzy pracę ubogą treściowo. 0 pkt Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. Realizacja pozostałych wymagań, niezależnie od formy wypowiedzi, będzie oceniana w skali 0–1 p. W odniesieniu do pozostałych kryteriów oceny dłuższej wypowiedzi pisemnej w Informatorze przedstawiono następujące zasady przyznawania punktów. Styl 1 pkt Styl konsekwentny, dostosowany do formy wypowiedzi. 0 pkt Styl niekonsekwentny lub niedostosowany do formy wypowiedzi. Jak przygotowywać uczniów do sprawdzianu? W toku przygotowań do sprawdzianu warto zwrócić uwagę na kilka aspektów. Tak jak egzaminy gimnazjalny i maturalny, sprawdzian bada, w jakim stopniu uczniowie opanowali wiadomości i umiejętności zapisane w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Jednym z warunków osiągnięcia satysfakcjonującego wyniku jest zatem rzetelna praca i dobre opanowanie wymagań z podstawy – sprzyjają temu systematyczne powtórki. Równie ważnym czynnikiem jest wyrobienie w uczniach nawyku uważnego czytania poleceń i analizowania tekstu kultury, do którego odnosi się dane zadanie. Nieuwaga w tym za- kresie niestety może skutkować wskazaniem błędnej odpowiedzi. Warto więc od początku uczulać uczniów, aby na tym etapie pracy z arkuszem unikali pośpiechu. Jak już wspomniano, na sprawdzianie pojawią się zadania różnego typu, np. prawda – fałsz, na dobieranie i z luką. Oznacza to, że szóstoklasiści będą musieli wykazać się znajomością strategii rozwiązywania zadań oraz sposobów zaznaczania odpowiedzi w karcie. Im szybciej uczniowie zaczną zaznajamiać się z kwestiami technicznymi sprawdzianu, z tym większą pewnością nauczą się planować czas pracy. Autor: Helena Pietrecka Język 1 pkt Dopuszczalne 4 błędy (fleksyjne, składniowe, leksykalne, frazeologiczne). 0 pkt Więcej niż 4 błędy (fleksyjne, składniowe, leksykalne, frazeologiczne). Ortografia 1 pkt Dopuszczalne 2 błędy. 0 pkt Więcej niż 2 błędy. Interpunkcja 1 pkt Dopuszczalne 3 błędy. 0 pkt Więcej niż 3 błędy. 13 14