Basic Life Support - obejmuje sekwencje czynności wykonywanych

BLS
Basic Life Support - obejmuje sekwencje czynności wykonywanych w przypadku
nagłego zatrzymania krążenia lub oddychania
Podjęcie ich możliwie szybko umożliwi dostarczenie do narządów utlenowanej krwi
do czasu rozpoczęcia zaawansowanych czynności resuscytscyjnych. Nieodwracalne
zmiany w mózgu u poszkodowanego przebywającego w normalnych warunkach
termicznych zaczynają się już po 4-6 min od momentu zatrzymania pracy serca.
Wykonanie podstawowych czynności resuscytacyjnych nie wymaga żadnego
sprzętu, a technika jest na tyle prosta, że umożliwia opanowanie zasad BLS
każdemu.
ALGORYTM BLS OBEJMUJE NASTĘPUJĄCE CZYNNOŚCI:
1. Bezpieczeństwo
Zapewnienie bezpieczeństwa sobie i osobie poszkodowanej. Pierwszoplanową
czynnością jest wyeliminowanie ryzyka, szybka ocena sytuacji i odpowiedz na 2
pytania: Czy warunki w miejscu zdarzenia pozwalają na bezpieczne zbliżenie się
do osoby poszkodowanej? Czy możemy ją dotykać.
Katalog potencjalnych zagrożeń obejmuje także te, które są odpowiedzialne za
stan ofiary: prąd elektryczny, jeżdżące na miejscu zdarzenia pojazdy, działania
osób trzecich (akty terroru), substancje trujące, gazy.
Ryzyko zarażenia się chorobą zakaźną od osoby poszkodowanej jest małe, a
przy zastosowaniu podstawowych środków ochrony: rękawiczki, maski, okularów
– praktycznie niemożliwe.
2. Ocena świadomości
Chwytamy oburącz głowę i potrząsając głosem pytamy: „Co się stało’’, „Jak się
pan czuje”, „Jak się Pan nazywa”
Jeśli poszkodowany reaguje pozostawiamy go w miejscu i pozycji, w której
został znaleziony (pod warunkiem, że jest to bezpiecznie), oceniamy jego stan i
jeśli jest taka potrzeba wzywamy pomoc.
3. Wołanie o pomoc
Jeśli poszkodowany nie reaguje – wołamy o pomoc. Jeżeli są świadkowie
zdarzenia polecamy stanowczym głosem osobie wskazanej przez nas, aby
wezwała pogotowie.
4. „ A” Udrożnienie dróg oddechowych
Aby człowiek mógł oddychać musi spełniać jeden warunek – posiadać drożne
drogi oddechowe. Żeby to uzyskać kładziemy jedna rękę na czole ofiary, a
opuszki palców drugiej ręki kładziemy na kostnej części żuchwy i unosimy
podbródek ku górze. Ruch ten odbywa się w granicach fizjologicznych
ruchomości stawów kręgosłupa i nie wymaga odginania głowy „na siłę”.
Następnie rozwieramy szczękę oceniając zawartość jamy ustnej, jeżeli widzimy
wolne ciała obce – wygarniamy je palcami na zewnątrz, jeśli nie widzimy wolnych
ciał obcych w jamie ustnej nie szukamy ich „na ślepo”.
5. „B” Sprawdzenie obecności oddechu
Pochylając się i przykładając nasze ucho do ust poszkodowanego staramy się
usłyszeć uchem, wyczuć na policzku strumień uchodzącego powietrza, a kątem
oka obserwujemy ruchy klatki piersiowej. Skojarzenie tych trzech elementów daje
obiektywną ocenę obecności oddechu. Na ocenę mamy 10 sekund tylko tyle i aż
tyle. Należy zachować cierpliwość i poświęcić te 10 sekund na jednoznaczną
ocenę obecności oddechu.
Po zakończonym szybkiego badania urazowego, jeśli poszkodowany nadal
oddycha układamy go w pozycji bocznej bezpiecznej, dokonując co 1 minutę
ocenę stanu chorego w oczekiwaniu na nadejście pomocy.
6. Wezwanie pomocy
Jeśli poszkodowany nie oddycha, musimy zapewnić jak najszybsze dostarczenie
defibrylatora w tym celu:
- sprawdzamy czy osoba poproszona w punkcie 2 o wezwanie pomocy zrobiła to
- używając własnego telefonu komórkowego wzywamy pogotowie, określając
rodzaj zdarzenia, liczbę ofiar, charakter obrażeń, przedsięwzięte środki i miejsce
zdarzenia
- udajemy się do najbliższego telefonu – pozostawiając ofiarę z drożnymi
drogami oddechowymi i wzywamy pomoc
Zasada ta – wezwanie pomocy po stwierdzeniu braku oddechu dotyczy
poszkodowanych, u których podejrzewamy migotanie komór. Stąd konieczność
zapewnienia szybkiej obecności defibrylatora – najskuteczniejszego urządzenia
zdolnego odwrócić migotanie komór. Zazwyczaj są to osoby dorosłe z chorobą
wieńcową.
Nieco inaczej postępujemy u ofiar zdarzeń gdzie najczęstszym mechanizmem
zatrzymania krążenia jest pierwotne zatrzymanie oddychania. W tej grupie
pomoc wzywamy po 1 minucie czynności resuscytacyjnych. Jest duże
prawdopodobieństwo, że uda się przywrócić czynność układu krążenia i
oddechowego, a nawet świadomość wykonując resuscytacje krążeniowo –
oddechową u poszkodowanych z tej grupy, gdyż istnieje duże
prawdopodobieństwo, że nie doszło do migotania komór, zatem nie będzie
konieczności zastosowania defibrylatora.
Zwykle są to osoby, które doznały obrażeń w wyniku podtopienia, zatrucia
(także alkoholem), oraz niemowlęta i dzieci, u których zatrzymanie krążenia jest
zazwyczaj następstwem niewydolności oddechowej.
7. „C” Masaż serca
Technika wykonywania masażu serca przedstawia się następująco:
Pacjenta zawsze należy ułożyć na plecach, koniecznie na twardym podłożu.
Układamy nasadę dłoni na środku klatki piersiowej i wykonujemy ucisk klatki
piersiowej na głebokość 5 centymetrów w tempie 100 na minutę. Czas ucisku i
relaksacji powinien być taki sam. Klatka piersiowa po uciskach powinna wrócić do
swojego pierwotnego kształtu. Ważne jest, aby przerwy w masażu były jak
najkrótsze. Należy pamiętać, aby ręce były wyprostowane w stawach łokciowych.
Ucisk wynika z oparcia się ciężarem swojego ciała na mostku. Zwalniając ucisk nie
należy odrywać rąk i nie zmienia się ich położenia.
8. Wdechy ratownicze
Utrzymują drożność dróg oddechowych, zatykając skrzydełka nosa ofiary
obejmujemy szczelnie jego usta naszymi ustami i staramy się powoli przez okres
około 1 sekundy wtłoczyć własne powietrze do jego dróg oddechowych
obserwując kątem oka ruchy klatki piersiowej. Pomiędzy wdechami odrywamy
usta, aby nie wtłoczyć dwukrotnie tej samej porcji powietrza. Objętość oddechu
powinna powodować zauważalny ruch klatki piersiowej. Szybkie wtłoczenie
powietrza napełni żołądek z wszelkimi konsekwencjami, co znacznie obniży
komfort i bezpieczeństwo wentylacji. Odmianą tej metody jest wentylacja usta –
nos, lub usta – usta, nos. Wskazania do takiej wentylacji obejmują: różnice
anatomiczne, ratowanie dzieci i przez dzieci, ratowanie w wodzie, obrażenia
wkoło ust.
9. Kontynuacja „Resuscytacji Krążeniowo-Oddechowej”:
Stosunek uciśnięć do wdechów wynosi 30:2 niezależnie od liczby ratowników.
RKO możemy wykonywać pomijając wdechy ratownicze, jeśli występują u
ratownika opory natury moralnej (jama ustna zanieczyszczona wymiocinami,
obrażenia wkoło ust), ale decydując się na ten sposób musimy koniecznie
utrzymywać drożność dróg oddechowych.
Kryteria zaprzestania czynności resuscytacyjnych:
- powrót spontanicznych czynności życiowych – ( np. poszkodowany poruszył
ręką, nogą itd.),
- przybycie na miejsce zdarzenia wyspecjalizowanych służb ratowniczych,
- wyczerpanie ratowników
BIBLIOGRAFIA:
BLS – www.prc.kraków.pl
Pozostałe - Stany Zagrożenia Życia, Postępowanie Bezprzyrządowe, Książka opracowana przez zespół
Katedry Anastezjologii i Intensywnej Terapii Akademii Medycznej im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
pod redakcją prof. dr. Hab. Med. Witolda Jurczyka, dr. Med. Andrzeja Łakomego, wyd. I Kraków 2005,
ISBN 83-87779-07-5