przeglad_seks_16 - Przegląd Seksuologiczny

przeglad_seks_16 - Przegląd Seksuologiczny

ZJAWISKO RYTUALNEGO
WYKORZYSTYWANIA
– SATANIZM
lek. med. Anita B∏a˝ejewska, lek. med. Beata B∏a˝ejewska,
prof. dr hab. med. Zbigniew Lew-Starowicz, mgr Sylwia J´drzejewska
Streszczenie
Przypadki rytualnego wykorzystywania dzieci pojawi∏y si´ w Stanach Zjednoczonych oko∏o 1983 r. Rok
póêniej liczba zanotowanych przypadków gwa∏townie si´ zwi´kszy∏a. Pod koniec roku 1987, instytucje
zajmujàce si´ ochronà dzieci i policja, odnotowa∏y ponad 100 przypadków rytualnego wykorzystywania
dzieci w ca∏ym kraju. Mniej wi´cej w tym samym czasie pojawi∏y si´ pog∏oski o porywaniu osób w celach
wykorzystywania rytualnego. RównoczeÊnie pewna grupa ludzi, g∏ównie kobiet, opowiadajàcych o tym, ˝e
uda∏o im si´ uciec z grup satanistycznych, w których poddawane by∏y w dzieciƒstwie rytua∏om, sta∏a si´
przedmiotem powszechnego zainteresowania. W latach siedemdziesiàtych kobieta zdiagnozowana jako
osoba cierpiàca na zaburzenia osobowoÊci, w czasie przeprowadzanego leczenia, podczas sesji hipnozy
wyzna∏a swojemu terapeucie, ˝e w przesz∏oÊci by∏a wykorzystywana seksualnie podczas obrz´dów rytualnych
przez grup´ doros∏ych. Podobne wyznania pojawi∏y si´ w ksià˝ce „Michelle Remembers”, która szybko
po opublikowaniu osiàgn´∏a komercyjny sukces. W paêdzierniku 1983 r. m∏oda dziewczyna z Kalifornii
oskar˝y∏a swojego ojczyma o zmuszanie jej do udzia∏u w rytualnym obrz´dzie satanistycznym, w czasie
którego by∏a zmuszona do zabicia noworodka, a potem do wzi´cia udzia∏u w rytualnym seksie z cz∏onkami
grupy.
S∏owa kluczowe
satanizm, wykorzystywanie seksualne dzieci
THE PHENOMEN OF SATANIC RITUAL ABUSE
Summary
Claims by children that they were ritually abused first surfaced in the US in about 1983. By mid-1984, the
number of such reports had skyrocketed, and by the end of 1987, child protection agencies and police
across the country had validated about 100 such cases. About the same time, a spate of rumors, or „urban
legends” with Satanist themes began spreading throughout the country. Concurrently, a small number of
people, mostly women, became the focus of media reports with lurid claims about having escaped from
satanic cult that tortured them as children. During the 1970s, women diagnosed as suffering from Multiple
Personality Disorder, while undergoing hypnotherapy, told therapists they „remembered” having been
sexually assaulted by groups of adults performing sadomasochistic acts. Satanism first appeared in these
stories in the bestselling book Michelle Remembers. In October, 1983, for instance, a California girl
accused her stepfather of participating in a satanic cult that had forced her to kill an infant, eat feces, and
engage in ritualistic sex.
Key words
satanism, sexual abuse of children
Pracownia Seksuologii
Klinicznej i Sàdowej
w Klinice Po∏o˝nictwa
i Ginekologii
CMKP
PRACA RECENZOWANA
Przeglàd Seksuologiczny, paêdziernik/grudzieƒ 2008, nr 16
lek. med. Anita
B∏a˝ejewska,
lek. med. Beata
B∏a˝ejewska
prof. dr hab. med.
Zbigniew
Lew-Starowicz
mgr Sylwia
J´drzejewska
Kierownik Pracowni:
prof. dr hab. med.
Zbigniew
Lew-Starowicz
17
Poj´cie „szatan” swojà historià si´ga czasów staro˝ytnych. Rycina, pochodzàca z
3 000 r. przed Chrystusem, przedstawiajàca
m´˝czyzn´ z g∏owà koz∏a, otoczonego
przez oddajàce mu kult zwierz´ta zosta∏a
odnaleziona w dolinie Indus (Cywilizacja Doliny Indus) na terenie dzisiejeszego Pakistanu. Podobne wyobra˝enie mo˝na równie˝
odnaleêç w sztuce Staro˝ytnego Babilonu.
Jednak wspó∏czesny satanizm, a raczej
miejsce, w którym najcz´Êciej mo˝na si´
z nim spotkaç to Stany Zjednoczone. To tam
w roku 1966 w San Francisco, Anthon Lavey
za∏o˝y∏ KoÊció∏ Szatana. Tam te˝ satanizm
doczeka∏ si´ prawnego uznania poprzez rejestracj´ ruchów satanistycznych. Równie˝
tam prawo musia∏o si´ zajàç okrutnymi rytua∏ami satanistycznymi i ich ofiarami.
Pod koniec lat 70-tych satnizm znalaz∏
dla siebie dogodne warunki rozwoju. Dla
generacji post-baby boom, która musia∏a
stawiç czo∏a niepewnej sytuacji mateialnej,
cz´sto braku pracy, niepewnej przysz∏oÊci,
satanizm wyda∏ si´ nader interesujàcy
na wiele sposobów [1]. Ksià˝ki, takie jak The
Spear of Destiny, The Occult Reich czy
Hitler: The Occult Messiah okaza∏y si´ komercyjnym sukcesem. Do póênych lat 80-tych
synteza satanizmu heavy-metalowego z nazistowskim arianizmem stawa∏a si´ coraz
lepiej dostrzegalna. Przemys∏ fonograficzny
w dobie wzrostu popularnoÊci zespo∏ów
rokowych, zaczà∏ promowaç grupy typu
Abraxas Foundation of Evil, Aryan Youth
Movement oraz The Temple of Psychick
Youth, które ∏àczy∏y ideologi´ satanizmu
z nazizmem, k∏adàc nacisk przede wszystkim na promocj´ przemocy. To w tym okresie opini´ publicznà poruszy∏a sprawa morderstwa Sharon Tate, czy ma∏˝eÊtwa La
Bianca (dokonanych przez Grup´ Mansona).
W roku 1980 wydana zosta∏a równie˝ ksià˝ka Michelle Remembers Lawrenca Pazdera,
zawierajàca wspomnienia z dzieciƒstwa,
w którym jak opowiada bohaterka – zosta∏a
„wybrana na Pann´ M∏odà Samego Szatana”. To wszystko razem sprawi∏o, ˝e tematem satanizmu i przest´pstw rytualnych
na jego tle zainteresowa∏o si´ szersze grono
odbiorców, a opinia publiczna zaciekawi∏a
si´ tematem rytua∏ów satanistycznych. Nadal
jednak badania nad satanizmem sà niejako
w powijakach. Nale˝y poza tym pami´taç, ˝e
18
nie wszystkie grupy okreÊlajàce si´ przydomkiem „satanistyczne” praktykujà w ten
sam, rytualny sposób.
W 1989 r. Los Angeles Country Commission for Women zdefiniowa∏o poj´cie „rytualnego wykorzystywania” (ang. Ritual abuse)
jako „brutalnà form´ wykorzystywania dzieci, nastolatków oraz doros∏ych, na tle fizycznym, seksualnym i psychicznym, majàcà
formy obrz´du. Obrz´dy rytualne nie zawsze
sà równoznaczne z satanistycznymi. Jakkolwiek, wi´kszoÊç z ocala∏ych (poszkodowanych) przyznaje, ˝e zosta∏a poddana
rytualnemu wykorzystywaniu, które by∏o
cz´Êcià satanistycznego uwielbienia, majàcego na celu w∏àczenie ich w rytua∏ i praktyk´ satanistycznà. Rytualne wykorzystywanie
bardzo rzadko zwiàzane jest tylko z jednym
incydentem. Najcz´Êciej jest zjawiskiem
przewlek∏ym, powtarzajàcym si´ przez pewien okreÊlony czas [1].
Nadal bardzo niewiele wiemy na temat
samych rytua∏ów satanistycznych, ich dok∏adnego przebiegu. Informacje rzadko kiedy pochodzà od bezstronnego obserwatora,
czyli osoby, która nie jest cz∏onkiem takiej
grupy. Zwykle tymi naocznymi Êwiadkami –
informatorami, sà ofiary takich rytua∏ów.
Godnym odnotowania jest fakt, ˝e ofiary sà
w stanie zrelacjonowaç tylko fragmenty zdarzeƒ, nigdy zaÊ ca∏oÊci rytua∏u [2]. Wi´kszoÊç ofiar w trakcie swojej psychoterapii
opisuje doÊç podobne akty „okrucieƒstwa”
pope∏aniane na nich w trakcie satanistycznego rytua∏u, które s∏u˝à swoistej indoktrynacji danej osoby, w∏àczenia jej do grupy
satanistycznej. Przewa˝ajàca cz´Êç zarejestrowanych rytua∏ów satanistycznych koncentruje si´ wokó∏ tematu Êmierci i ponownych narodzin. I tak na przyk∏ad, pacjenci
przypominajà sobie w trakcie psychoterapii,
˝e byli w trumnie, zakopywani w ziemi
(cz´sto z martwym zwierz´ciem albo nawet
zmar∏ym cz∏owiekiem). Aby oderwaç osob´
poddawanà takiemu rytua∏owi, od otaczajàcej jà dotychczas rzeczywistoÊci, a tak˝e by
ca∏kowicie obaliç jej dotychczasowà wiar´
w porzàdek Êwiata, cz´sto separuje si´ jà
od tego zewn´trznego Êwiata, narkotyzuje,
poddaje torturom, gwa∏ci.
Niektóre ofiary rytua∏ów satanistycznych
by∏y po raz pierwszy wykorzystane w bardzo
m∏odym wieku. Celem takiego post´powania by∏a ch´ç pewnego rodzaju prewencji
Przeglàd Seksuologiczny, paêdziernik/grudzieƒ 2008, nr 16
przypomnienia, czy uÊwiadomiena sobie
przez ofiar´, tego co si´ wydarzy∏o. Pierwotna wiktymizacja, cz´sto w wieku 4–6 lat, powodowa∏a, ˝e wspomnienia z tego okresu
ukryte by∏y g∏´boko w podÊwiadomoÊci.
Zwykle wiàza∏o si´ to z faktem zastraszenia,
zjawiska prania mózgów, które by∏y cz´sto
nieodzownym elementem procesu indoktrynacji. Wykorzystywanie, czy póêniejsze
„pranie mózgów” mia∏o pomóc w zerwaniu
wi´zów rodzinnych, a nat´pnie w przywiàzaniu ofiar do danej grupy satanistycznej, które tak naprawd´, mia∏o si´ odbyç dopiero
w póêniejszym okresie ich ˝ycia. Z relacji
niektórych ofiar jasno wynika∏o, ˝e by∏y one
pobudzane seksualnie podczas zmuszania
ich do oglàdania, a nawet udzia∏u w aktach
przemocy i okrucieƒstwa. Tym samym, powodowa∏o to, obok uczucia wstydu, czy
zmieszania, dodatkowe poczucie pewnego
rodzaju braku zaufania do reakcji swojego
organizmu. Podniecenie seksualne, którego
doÊwiadcza∏y ofiary w trakcie tych strasznych aktów, mia∏o za zadanie dodatkowo
pog∏´biç poczucie alienacji, oddalenia
od w∏asnego cia∏a. Dziecko wykorzystywane, winà za to co si´ wydarzy∏o, tak naprawd´ wbrew jego woli, cz´sto obarcza siebie.
To poczucie bezsilnoÊci nagle przemienia
si´ w wiar´, ˝e jest si´ „dzieckiem diab∏a”.
Wiele osób zadaje pytanie: Co tak naprawd´ jest momentem prze∏omowym ca∏ego tego procesu? Kiedy dziecko-ofiara staje
si´ dzieckiem-cz∏onkiem grupy satanistycznej? Czy jest to wynik tortur, cz´sto zarówno
psychicznych jak i fizycznych, etap prze∏omowy po serii uderzeƒ, cz´stych z∏amaƒ
koƒczyn, gwa∏tów, czy po prostu wynik udanej mistyfikacji, kiedy dziecko przestaje wierzyç, w to co widzi, kiedy oglàdane sceny
morderstw okazujà si´ tylko grà pozorów?
Niestety wraz z zakoƒczeniem wykorzystywania rytualnego, koszmar ofiar nie koƒczy si´ tak po prostu. G∏ównie najm∏odsze
ofiary cierpià na ró˝norodne dolegliwoÊci,
co powoduje zahamowanie ich prawid∏owego rozwoju. Do najcz´Êciej odnotowywanych problemów zalicza si´ brak asymilacji
z rówieÊnikami. Zauwa˝a si´, ˝e dzieci b´dàce ofiarami wykorzystywania, majà tendencj´ do agresywnego zachowania, prowokowania konfliktów z innymi dzieçmi,
niszczenia zabawek, na których inscenizujà
brutalne sceny, które zapami´tane z w∏asnego
wykorzystywania. Równie cz´sto ofiary skar˝à si´ na problemy z zasypianiem, gdy˝
podczas snu, uruchamia si´ podÊwiadomoÊç, w której zakodowane zosta∏y przykre
wspomnienia z okresu wykorzystywania.
Bardzo cz´sto oprawcy wmawiajà swoim
ofiarom, ˝eby by∏y nieustannie czujne, bo
w nocy mogà pojawiç si´ „si∏y nieczyste” by
je porwaç i zabiç. Aby zniszczyç wi´zi ∏àczàce ofiar´ z rodzinà, oprawcy podczas rytualnych obrz´dów i hipnozy wmawiajà im, ˝e
rodzina to wróg, który pragnie ich Êmierci
i ˝e w zwiàzku z tym muszà byç ciàgle czujne.
Z tego powodu u dzieci tych tak cz´sto
wyst´pujà problemy z jedzeniem w domu
rodzinnym, gdy˝ bojà si´, ˝e przygotowywane przez cz∏onków rodziny po˝ywienie
mog∏o zostaç zatrute. Strach o w∏asne ˝ycie sprawia, ˝e ofiary cz´sto podejmujà,
prewencyjnie, próby zabójstwa „rodziców
oprawców”.
Osoby, które w przesz∏oÊci by∏y ofiarami
wykorzystywania rytualnego, rzadko kiedy
same proszà o pomoc, prawie nigdy nie
zg∏aszajà si´ z w∏asnej inicjatywy do specjalistów. Uwa˝ajà bowiem, ˝e ˝aden lekarz, terapeuta ich opowieÊci nie uzna za prawdziwe, a oni sami zostanà okreÊleni mianem
„wariatów”. Jest to cz´sto wynik wieloletniego procesu wmawiania im przez grup´ satanistycznà, ˝e nikt poza cz∏onkami tej grupy
nie jest w stanie ich zrozumieç.
Leczenie takich osób jest zwykle procesem trudnym i d∏ugotrwa∏ym, podczas którego ju˝ na wst´pie lekarz powinien poinformowaç pacjenta o problemach, jakie mogà
w czasie terapii wyniknàç, a zw∏aszcza
o tym, ˝e w pewnym jej momencie przykre
wspomnienia, jakie dotychczas ukryte by∏y
g∏´boko w podÊwiadomoÊci, mogà powróciç ze zdwojonym nat´˝eniem i trzeba byç
na to psychicznie przygotowanym. Ogólnie
mo˝na wyró˝niç kilka podstawowych etapów leczenia:
1. Wytworzenie emocjonalnej wi´zi mi´dzy pacjentem a terapeutà.
2. Obalenie wiary pacjenta w mistyfikacje, którym by∏ poddawany w czasie wykorzystywania rytualnego.
3. Pogodzenie si´ z przesz∏oÊcià i odkrywanie nowych celów w ˝yciu.
4. Hipnoza, leczenie alternatywnymi metodami, np. poprzez sztuk´.
5. Dalsza hospitalizacja.
Przeglàd Seksuologiczny, paêdziernik/grudzieƒ 2008, nr 16
19
Bardziej szczegó∏owe omówienie tych
etapów znajduje si´ w cytowanym piÊmiennictwie.
Wydaje si´, ˝e rytualne wykorzystywanie
dzieci jest zjawiskiem w zasadzie marginalPiÊmiennictwo
K O M U N I K A T
1. Sakheim D.K., Devine S.E. (1992) Out of Darkness. Exploring Satanism
& Ritual Abuse. Lexington Books, New York.
2. Richardson J.T., Best J., Bromley D.G. (1991) The Satanism Scare. Aldine
de Gruyter, New York.
3. Lyons A. (1988) Satan wants You: The Cult of Devil Worship in America.
Mysterious Press, New York.
4. Breiner S.J. (1990) Slaoughter of the Innocents. Plenum, New York.
5. Washington F. (1990) Sex, Cash and Family Favors: New Allegations
Rock Covenant House. Newsweek, 21, 115.
nym. Jednak trzeba pami´taç, ˝e nie branie
go w ogóle pod uwag´ i traktowanie ka˝dego przypadku wykorzystywania dzieci
w sposób schematyczny, mo˝e mieç bardzo
negatywny wp∏yw na proces terapeutyczny.
Ka˝dy przypadek wykorzystywania jest du˝ym wyzwaniem dla terapeuty, a dodatkowy
aspekt rytualny w takich przypadkach mo˝e
sprawiç, ˝e przeoczenie go uniemo˝liwi zrozumienie problemów, z jakimi boryka si´
ofiara. ◗
W dniach 26–28 wrzeÊnia 2008 r., w Toruniu,
w trakcie II Konferencji Naukowej Polskiego Towarzystwa Medycyny Seksualnej,
odby∏o si´ Walne Zgromadzenie Cz∏onków,
na którym dokonano wyboru nowych w∏adz stowarzyszenia.
W sk∏ad nowego Zarzàdu PTMS powo∏ano:
– prof. Zbigniew Lew-Starowicz – prezes
– dr Andrzej Depko – vice-prezes
– dr Jolanta Wieczerzak – skarbnik
– dr Aleksandra Robacha – sekretarz
Cz∏onkami Zarzàdu zostali:
– prof. Barbara Darewicz
– dr Roman Karnowski
– dr Janusz Paleolog
W sk∏ad Komisji Rewizyjnej powo∏ano:
– dr Marka Janickiego
– dr Marka Sawk´
– dr Zbigniewa Raja
W sk∏ad Sàdu Kole˝eƒskiego weszli:
– dr Micha∏ Szymaƒski
– dr Romuald Kirstein
– dr Jerzy Celer
W imieniu Zarzàdu PTMS
Sekretarz – Aleksandra Robacha
20
Przeglàd Seksuologiczny, paêdziernik/grudzieƒ 2008, nr 16