Plazmid kryptyczny pIGRW12 jako potencjalny wektor dla

Transkrypt

Plazmid kryptyczny pIGRW12 jako potencjalny wektor dla
0LAZMIDKRYPTYCZNYP)'27JAKOPOTENCJALNYWEKTOR
DLABIOTECHNOLOGII
4HECRYPTICPLASMIDP)'27ASAPOTENTIALVECTORFORBIOTECHNOLOGY
DR2ENATA7OLINOWSKA
MGR+RYSTYNA3TRZE˜EK
0ROFDRHAB!NDRZEJ0ŒUCIENNICZAK
0ROFDRHAB3TEFAN4YSKI
:AKŒAD-IKROBIOLOGII&ARMACEUTYCZNEJ!KADEMII-EDYCZNEJW7ARSZAWIE
)NSTYTUT"IOTECHNOLOGIII!NTYBIOTYKÌW7ARSZAWA
.ARODOWY)NSTYTUT,EKÌW7ARSZAWA
0ROFDRHAB3TEFAN4YSKIJESTKIEROWNIKIEM
:AKŒADU-IKROBIOLOGII&ARMACEUTYCZNEJ
!KADEMII-EDYCZNEJW7ARSZAWIE
STRESZCZENIE
Przygotowywanie nowych szczepów dla potrzeb biotechnologii metodami inżynierii genetycznej napotyka
często barierę w postaci braku dobrych wektorów plazmidowych. Do celów badawczych dostępnych jest
bardzo wiele różnorodnych wektorów. Ze względu na
prawa własności i ochronę patentową nie mogą być one
jednak użyte do konstrukcji szczepów produkcyjnych.
Małe plazmidy zwane kryptycznymi, ze względu na
swoją wielkość (2-5 tys. par zasad) i wysoką stabilność
mogą być szczególnie łatwo przekształcane w wektory
plazmidowe, przydatne do prac badawczych, jak i konstrukcji szczepów przemysłowych. Wyizolowano dwa
plazmidy kryptyczne ze szczepu klinicznego E. coli,
pIGRW12, pIGWZ12. Mają one wielkość, odpowiednio, 4995 i 4072 par zasad. Oznaczono kompletną sekwencję nukleotydową każdego plazmidu. Sekwencje
zostały zgłoszone do bazy GenBank NCBI, pIGRW12
– Acc. No EF088686, pIGWZ12 – Acc. No DQ311641.
Wykazano pełną stabilność segregacyjną i strukturalną
plazmidu pIGRW12K w komórkach szczepu laboratoryjnego E. coli NM522, dotyczyło to zarówno samego
plazmidu jak i plazmidu zrekombionowanego po wklonowaniu genu kodującego białko eukariotyczne. Analizując lizaty komórkowe w żelach poliakrylamidowych
stwierdzono wysoki poziom ekspresji białka heterologicznego, w komórkach obserwowano obecność ciałek
inkluzyjnych. Wysoki poziom produkcji obcego białka
przy całkowitej stabilności plazmidu w hodowlach bez
presji selekcyjnej wskazują, że badany plazmid kryptyczny może z powodzeniem zostać wykorzystany do
konstrukcji dobrego, wysokowydajnego wektora ekspresyjnego.
ABSTRCT
Preparation of new strains for biotechnology purposes
with use of genetic engineering methods often faces
shortage of plasmid vectors with desired properties. For
research purposes, many vectors are available. However, due to copyright law and patents much of them cannot be used for constructing strains for industry.
Small (so-called cryptic) plasmids, for their small size
(2 to 5 kb) and high stability, can be easily transformed
into plasmid vectors suitable both for research purposes
and construction of bacterial strains used for production.
Two cryptic plasmids have been isolated from clinical
strain of Escherichia coli, pIGRW12 and pIGWZ12.
They are of 4995 and 4072 bp, respectively. A complete nucleotide sequence of each of them has been obtained; they are submitted to database GenBank NCBI:
pIGRW12 – Acc. No EF088686, pIGWZ12 – Acc.
No DQ311641. Complete segregational and structural
stability of plasmid pIGRW12K in cells of laboratory
E. coli strain NM522 has been demonstrated, for the
plasmid itself as well as for the plasmid after recombination: with cloning gene encoding eucaryotic protein.
Lizates analysis in polyacrylamide gels demonstrated
high level of heterologic protein expression, inclusion
bodies have been observed. High level of protein production, combined with complete plasmid stability in
cultures without selection pressure, prove that cryptic
plasmid in question can be successfully used for construction of new efficient expression vector.
Key words: plasmid, vector, biotechnology
Słowa kluczowe: plazmid, wektor, biotechnologia
&ARMACEUTYCZNY
0RZEGL’D.AUKOWY
COPYRIGHT‚'RUPADR!2+WIECIÊSKIEGO
)33.†
–Ÿ^ŸžŸ¤°°U
Najważniejsze biofarmaceutyki, takie jak insulina, ludzki
hormon wzrostu, różne rodzaje interferonu są obecnie produkowane przemysłowo przez kilka światowych koncernów
farmaceutycznych. Stosowany jest w tym przypadku najstarszy z opracowanych systemów ekspresyjnych, w którym gen
kodujący białko przeznaczone do ekspresji jest sklonowany
w wektorze plazmidowym, a jako gospodarza wykorzystuje
się komórki Escherichia coli (1). Niezbędnym elementem
tego układu jest plazmidowy wektor ekspresyjny. W laboratoriach genetycznych jest w użyciu wiele klasycznych wektorów plazmidowych, wiele znakomitych wektorów można
kupić do celów badawczych. Ze względu na prawa własności i ochronę patentową nie mogą one jednak być użyte do
konstrukcji szczepów produkcyjnych. Dobrą strategią jest
więc konstrukcja własnych wektorów ekspresyjnych. Cząsteczkami, które mogą być do tego celu wykorzystane, są
plazmidy kryptyczne. Są to niewielkie koliste plazmidy (2-5
tys. par zasad) zdolne do autonomicznej replikacji w komórkach bakterii. W ostatnich latach obserwuje się rosnącą
liczbę publikacji poświęconych plazmidom kryptycznym
izolowanym z bakterii różnych gatunków (2, 3, 4, 5). Jeśli
planowany układ ekspresyjny ma wykorzystywać komórki E. coli jako gospodarza, to poszukuje się plazmidów ze
szczepów bakterii z rodziny Enterobacteriaceae. Większość
z nich ma charakter plazmidów o szerokim spektrum gospodarza i będzie zdolna do replikacji w komórkach E. coli
(6). Plazmidy bakteryjne nie niosą informacji genetycznej
niezbędnej do życia bakterii. Najmniejsze plazmidy niosą
jedynie informację niezbędną do ich replikacji. W strukturze plazmidów kryptycznych mogą się ponadto znajdować
geny mob, umożliwiające przekazanie cząsteczki plazmidu
ze szczepu plazmidowego do bezplazmidowego. Proces ten
zachodzi przy udziale dodatkowego plazmidu, tzw. plazmidu mobilizującego.Plazmidy występują często w szczepach
bakterii z rodziny Enterobacteriaceae, w 25-70% w zależności od rodzaju kolekcji (6).
We wstępnym etapie prac wytypowano kliniczny szczep
E. coli niosący cztery plazmidy. Dwa z nich, o niewielkiej
masie cząsteczkowej, zostały przeniesione do laboratoryjnego szczepu E. coli NM522. Ponieważ plazmidy te nie niosą
genów oporności na antybiotyki, po wyizolowaniu plazmidowego DNA wykonano transpozycję in vitro, wprowadzając do cząsteczek plazmidu transpozon niosący oporność na
kanamycynę (użyto zestawu <KAN-2> Insertion Kit firmy
Epicentre Biotechnologies). Tak przygotowanym preparatem transformowano komórki szczepu E. coli NM522.
Wprowadzenie transpozonu umożliwiło selekcję na podłożu
z kanamycyną tych komórek, które pobrały plazmid. Ponadto wprowadzenie do badanych plazmidów fragmentu DNA
o znanej sekwencji umożliwiło rozpoczęcie procesu sekwencjonowania plazmidów. Transpozon zawierał ponadto tzw.
polilinker, fragment DNA niosący sekwencje rozpoznawane
przez kilka podstawowych enzymów restrykcyjnych, które
zostały wykorzystane w następnym etapie badań. Oznaczono pełną sekwencję nukleotydową dwóch plazmidów: pIGRW12 i pIGWZ12. Oba plazmidy zostały zgłoszone do
bazy danych GenBank NCBI (National Center for Biotechnology Information, Stany Zjednoczone); pIGRW12 – Acc. No
EF088686, pIGWZ12 – Acc. No DQ311641. Prace nad plazmidem pIGWZ12 zostały opisane w odrębnej publikacji (2).
COPYRIGHT‚'RUPADR!2+WIECIÊSKIEGO
)33.†
¬˜‡Ÿ‡Ÿ-‚-Ÿ\¥ypAo|y-qy-Ÿ‚q-®ulJ¥Ÿ‚'¤‡
Ry¬Ÿp|J|ª-yRŸ‚–®R®Ÿ‚q-®ulJŸp–¬‚ ¬A®y¬Ÿ‚'¤FŸŸ
lŸ Ÿ XŸ |7˜®-–Ÿ ª-–¥yp¥oÔA¬Ÿ Ÿ –R‚qlp-Ao֟ ‚q-®ulJ¥GŸ u|7GŸ
GŸ GŸ Ÿ XŸ aRy¬Ÿ u|7lql®-A¬oyRGŸ ‚ «Ÿ XŸ aRyŸ ®ªlÔ®-y¬Ÿ ®Ÿ AiRk
u| -p˜oԇŸRyŸp|J|ª-y¬Ÿ‚–®R®Ÿ –-y˜‚|®|yŸp-y-u¬A¬y|ª¬Ÿ
XŸp-y‡ŸRyŸp|J¥oÔA¬Ÿ7l-tp|ŸR¥p-–l| ¬A®yRŸR7
¬˜‡Ÿ¤‡Ÿl-tp-Ÿlypq¥®¬oyRŸ„‚–®¬pt-J|ªRŸ|®y-A®|y|Ÿ˜ –®-tpԅŸ
ªŸ p|u}–p-AiŸ ˜®A®R‚¥Ÿ ‡Ÿ A|qlŸ ^¤¤GŸ yl|˜ÔARa|Ÿ ‚q-®ulJŸ
‚'¤‡Ÿ–R‚-–- Ÿ‚–®¬¸¬Al|ª¬Ÿ|aqÔJ-y¬ŸªŸulp–|˜p|k
‚lRŸp|y –-˜ |ª|k\-®|ª¬uŸ„‚|ªlÖp˜®RylRŸ¤°°°kp–| yR…
Wykonano badania sprawdzające, czy plazmid pIGRW12
może zostać użyty do konstrukcji wektora plazmidowego.
Prace prowadzono na pochodnej plazmidu pIGRW12, zawierającej transpozon kanamycynowy, oznaczonej pIGRW12K.
Testowano stabilność plazmidu pIGRW12K w komórkach laboratoryjnego szczepu E. coli. Etap fermentacji
w procesie produkcyjnego otrzymywania białka eukariotycznego prowadzony jest bez udziału antybiotyków
jako elementu selekcjonującego komórki niosące plazmid.
Stabilność wektora i zrekombinowanego plazmidu w komórkach gospodarza bez obecności presji antybiotycznej
&ARMACEUTYCZNY
0RZEGL’D.AUKOWY
–Ÿ^ŸžŸ¤°°U
jest jedną z najważniejszych właściwości szczepu konstruowanego dla potrzeb biotechnologii (7). Hodowano szczep
E. coli niosący plazmid pIGRW12K na podłożu wzrostowym bez dodatku antybiotyku przez czas odpowiadający
80 generacjom. Wykazano całkowitą stabilność plazmidu
pIGRW12K.
Wykorzystując miejsca cięcia dla enzymu restrykcyjnego
XbaI, wprowadzone do plazmidu pIGRW12 w transpozonie
kanamycynowym, sklonowano moduł zawierający gen kodujący białko eukariotyczne – ludzki hormon wzrostu – oraz
sygnały regulacyjne: promotor prokariotyczny i terminator
transkrypcji. Analizując plazmidowy DNA za pomocą trawień enzymami restrykcyjnymi i PCR potwierdzono poprawność konstrukcji plazmidu, który nazwano pIGRWKBE. Niesie on sklonowaną wstawkę w jednej z dwóch
możliwych orientacji (rys. 1). Analiza stabilności plazmidu
pIGRW12KBE wykazała jego pełną stabilność w szczepie E. coli NM522 przez 80 generacji przy braku presji
selekcyjnej. Obserwując komórki E. coli NM522 niosące
plazmid pIGRW12KBE w mikroskopie kontrastowo-fazowym stwierdzono obecność ciałek inkluzyjnych (rys. 2).
Ciałka inkluzyjne formują się przy intensywnej produkcji
białka heterologicznego. Analiza elektroforetyczna lizatów
komórkowych omawianego szczepu w żelu poliakrylamidowym wykazała obecność dodatkowego grubego prążka
białkowego na spodziewanej wysokości ok. 30 kDa (dane
nie przedstawione). Wynik ten oznacza wysoki poziom ekspresji białka eukariotycznego w szczepie E. coli niosącym
plazmid pIGRW12KEB.
Uzyskane wyniki wskazują, że plazmid kryptyczny pIGRW12 może zostać wykorzystany do konstrukcji wydajnego wektora ekspresyjnego. Wskazuje na to całkowita
stabilność, obserwowana zarówno w przypadku plazmidu
pIGRW12K jak i pIGRW12KBE, oraz wysoki poziom produkcji białka eukariotycznego. Plazmid pIGRW12K jest
stosunkowo duży, składa się z 7261 par zasad. Jego wielkość można zmniejszyć przez wykonanie delecji fragmentu
kodującego geny mob zbędne z punktu widzenia biotechnologii.
&ARMACEUTYCZNY
0RZEGL’D.AUKOWY
l²ulRyylA ª|
1. Borowicz P. Produkcja biotechnologiczna leków, w: Bielecki S. (red.), Raport perspektywy i kierunki rozwoju
biotechnologii w Polsce do 2013 r., 2006, on-line: http://
www.biotechnologia.pl/biotechnologia/12/606 (dostęp
2007-10-10).
2. Zaleski P. i wsp. The complete sequence and segregational stability analysis of a new cryptic plasmid pIGWZ12
from a clinical strain of Escherichia coli. Plasmid, 2006,
56, 228-232.
3. Sprincova A., Javorsky P., Pristas P., pSRD191, a new
member of RepL replicating plasmid family from Selenomonas ruminantium. Plasmid, 2005, 54, 39-47.
4. Stepanek, V., Valesova, R., Kyslik, P., Cryptic plasmid
pRK2 from Escherichia coli W: sequence analysis and
segregational stability. Plasmid, 2005, 54, 86-91.
5. Titok M.Z. i wsp., Bacillus subtilis soil isolates: plasmid
replicon analysis and construction of a new theta-replicating vector. Plasmid, 2003, 49, 53-62.
6. Thomas C.M. (red.), The Horizontal Gene Pool, Amsterdam, OPA, 2000.
7. Altenbuchner J., Mattes R., Escherichia coli, w: Gellissen G. (red.) Production of recombinant proteins, Wiley-VCH Verlag, Weinheim 2005, 7-43.
COPYRIGHT‚'RUPADR!2+WIECIÊSKIEGO
)33.†

Podobne dokumenty