Kliknij tutaj - Nasze Slawiecice

Transkrypt

Kliknij tutaj - Nasze Slawiecice
ISSN 1234-4540
Gazeta
SŁAWIĘCICKA
Pismo Przyjaciół Sławięcic
Nr 28
Grudzień 1996
cena 1 zł
UROCZYSTA SESJA
Dzień 22 listopada 1996 r. zapamiętamy na długie lata. Z okazji 750
rocznicy urodzin naszej miejscowości zwołano na ten dzień w Sławięcicach uroczystą Sesję Rady Miejskiej
Kędzierzyna-Koźla. Dużą salę auli w
Zespole Szkół Chemicznych wypełniło liczne grono mieszkańców Sławięcic oraz gości. Przybyli wszyscy
radni, Zarząd Miasta z panem prezydentem Mirosławem Borzymem na
Sławięcic. W przerwie na kawę i "śląski kołacz" była okazja do wymiany
wielu refleksji, a nawet niespodziewanych spotkań. W holu auli zorganizowano ciekawą wystawę na temat
Sławięcic.
Część II Sesji była już poświęcona
normalnym roboczym sprawom aktualnym dla naszego miasta. Dziękujemy radnym K-Koźla za przyjazd do
Sławięcic na nasze "750 urodziny".
D z i ę k u j e m y panu
profesorowi JONCY za
przyjazd z Wrocławia i
wspaniały wykład.
Dziękujemy wszystkim, którzy pomogli w
zorganizowaniu tej uroczystej Sesji.
Rada
Osiedlowa
(rysunek z "Ilustrowanej Biblii Młodych")
Bóg się rodzi, moc truchleje,
Pan niebiosów
obnażony,
ogień krzepnie, blask
ciemnieje,
ma granice
Nieskończony"...
Ta jedna z najpiękniejszych kolęd oddaje
chyba w pełni paradoks rBożego Narodzenia.
CMyśmy już przywykli do tego święta, które
ma coś z czarodziejskiej baśni; chwilami nawet wśród szopek, choinek i zapachów ciasta
gubi się jego sens.
Pan Profesor dr hab. Karol J O Ń C A
podpisuje swoją pracę p.t.
"Dzieje społeczno-gospodarcze Sławięcic"
czele oraz kierownicy Wydziału
Urzędu Miejskiego. Specjalnym gościem był pan prof. dr hab. KAROL
JOŃCA z Uniwersytetu Wrocławskiego, urodzony w Sławięcicach,
wielki miłośnik historii. Wysłuchaliśmy niezwykle ciekawego wykładu
profesora JONCY na temat historii
Pozwólcie mi żyć...
Przewodniczący Rady Miejskiej
E M I L M A T U S Z Y K (z lewej) oraz
R a d n y Antoni S Z O T A
Radosnego
przeżywania
Bożego Narodzenia we
wszystkich
dniach Nowego 1997 roku życzy
Drogim
Czytelnikom
^Redakcja i Współpracownicy
"Qazety Sławięcickiej"
Nr 28
GAZETA SŁAWIĘCICKA
•
1996 Grudzień
Czy nas jeszcze
pamiętasz...?
W 1954 roku powstał Ludowy Zespół
Pieśni i Tańca pod patronatem Gminnej
Spółdzielni Samopomoc Chłopska w Sławięcicach.
Naszą rozśpiewaną i roztańczoną grupą kierowała p. Irena Kupka. Dawałyśmy
koncerty nie tylko w Sławięcicach, ale
wyjeżdżałyśmy również do większych i
mniejszych miejscowości w powiecie i
województwie.
Towarzyszył nam i akompaniował zespół muzyczny braci Bonków "Jazz Presto".
Do pobliskich miejscowości dojeżdżaliśmy furmanką, jedynym wówczas środkiem transportu naszego GS-u, natomiast
do Opola podróżowaliśmy pociągiem.
Na widokówce: Zamek, Kościół, Rosarium, Staw koło zamku, Willa
Wyszukał: J-f Galla
ZWIĄZEK EMERYTÓW I RENCISTÓW życzy
WSZYSTKIM SENIOROM
WESOŁYCH i SPOKOJNYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA
ORAZ SZCZĘŚLIWEGO AJOWEGO ROKU
1997
Zarząd Kota SłaWięcice
Caritasprzy TarąfiiSw. Katarzyny w Sławięcicach składa serdeczne T$óg zafyłać tym, którzy wspierali zbiórki
pieniężne i rzeczowe, paniom, które włączyły się bezinteresownie w wypieki ciast na dożynki ifestyn, tym, którzy
ofiarnie obsługiwali stoiska ze słodyczami i kiełbaskami.
^okazji nadchodzących świąt 'Bożego INarodzenia
oraz Iłowego rĄok.u
składamy najlepsze życzenia błogosławieństwa 'Bożego,
zdrowia, pokoju i pomyślności!
L.Anna 'Białek
"Fiicde aei dm Ende,..."
Via Soyiai Ku£tu*c££e Geae££dcJwit d&i Veuhckrn UHIMCUŁ a££m MiŁąOiedem,
£Uauoiute^łt and UcAem den Gameta SPauuecicka
£ut bioUea LUeducackto^adt m d eUc qulu neue& 9alvi '97
Na fotografii członkinie zespołu: Anna
Kubicki, Maria Rochnia, Irena Kupka,
Helga Warner, Elizabeth Szwarc, Edeltrauda Ogaza, Erika Mosler, Hildegarda
Maj, Róża Koehler.
Marysia P
De* UmjUUUL DFK Sfatuięcice
1
n
r ~
Vakój.Hakiem..."
"
Przepraszam pana
Jerzego PYKĘ,
1
że w podziękowaniu za bezinteresowną pracę w Przechodni
I p o d a ł a m niewłaściwie jego imię. |
Anna Białek 1
Touuw/jyatuu* SpoBec/^-Kufiźarta&ie Hientow
uia^yatkiM autaiw cjfoukcM. mieAyktuiciM. SEawięcic o t a j c^leinUum. "Gajciy
Shiwięcickieł lUedołycit Suiitd Bodega llaAndywiu
ptmyólWwu^a Roku '97
^amd K o £ a sHawiędce-
Dziękujemy
Pani BLADEK-KC )IILER za finansowe wsparcie druku naszej gazety
Redakcja
2
1996 Grudzień
•
GAZETA SŁAWIĘCICKA
Nr 28
Uczennice i uczniowie Szkoły Podstawowej w Sławięcicach z nauczycielką M. Beier, którzy teraz m a j ą ...
sześćdziesiąt kilka lat! ( W drugim rzędzie, drugi z lewej prof. Karol Jońca z Uniwersytetu we Wrocławiu). Kto jeszcze się rozpozna na tym zdjęciu?
Wyszukał J-f Galla
11 LISTOPADA
• Tego dnia 1918 roku Rada Regencyjna
przekazała Piłsudskiemu władzę nad wojskiem. Datę tę przyjmujemy za dzień powstania nowego państwa polskiego po wiekach
rozbiorów. Jedenasty dzień listopada, Święto
Odzyskania Niepodległości. Odzyskane święto. W okresie komunizmu obchodzone było
w podziemiu i w kościele. Władze PRL robiły
wszystko, aby usunąć tę datę z pamięci Polaków. Na szczęście nie udało się. W okresie
"Solidarności" i walki z komunizmem święto
to obchodzono uroczyście i publicznie. Były
tłumy ludzi, msze polowe z udziałem tysięcy
ludzi, wielkie wzruszenia, patriotyczne manifestacje. Niemal wszyscy Polacy w kościele.
Czasem nawet ci niewierzący. Trzeba było
być. Wypadało być! A dziś? W kościele może
ze 30 osób. Gdzie reszta? Prawda, dziś już niepotrzebne manifestacje, już nie trzeba być.
Jakaż płytka jednak to motywacja! Nasi przodkowie, którzy przelali krew za wolną Polskę i
możliwość obchodzenia tego święta, przewracają się w grobach. Wstyd, Rodacy!
•
O patriotyzmie pisałem już na tych łamach. Patriotyzm to nie wymachiwanie szabelką, wykrzykiwanie "Polska dla Polaków" itp.
Polska jest dla Polaków, Niemców, Żydów,
Rosjan, Arabów czy Eskimosów. Dla wszystkich, których tu losy rzuciły lub którzy wybrali
sobie to miejsce na Ziemi. Patriotyzm to poszanowanie i kultywowanie polskich tradycji,
polskiej kultury. To też przekazywanie tych
wartości następnemu pokoleniu. To rozmowy
z dziećmi o Polsce, a dla katolików - także zabieranie ich do kościoła na mszę za Ojczyznę
w dniu 11. listopada. Tymczasem w tym roku
tego dnia w kościele prawie nie było dzieci.
Nawet żadnego ministranta. Jakież to smutne!
Kto zaniedbał? Przede wszystkim rodzice, ale
czy tylko? Uważam, że nie! Nie wymienię tu
tych wszystkich, którzy powinni o tym dzieciom przypomnieć. Napiszę tylko: wstyd!
•
Było to na Węgrzech, już dość dawno
temu. Prowadziłem wtedy wycieczkę studentów. Jechaliśmy pociągiem, były gitary i jak
to studenci, śpiewem uprzyjemnialiśmy sobie
monotonię podróży. W pewnym momencie
podszedł do nas starszy już Węgier. Zaczęliśmy rozmawiać. Okazało się, że losy rzuciły
go na Syberię, gdzie poznał wielu Polaków.
Najbardziej zapamiętał pieśń, którą śpiewali z
odkrytymi głowami i wielkim wzruszeniem.
Zanucił ją nam, prosząc o jej zaśpiewanie. Była
to znana wszystkim Polakom pieśń "Boże, coś
Polskę". Wszyscy ją znaliśmy, więc zaśpiewaliśmy ją, oczywiście na stojąco. Było to w czasach, kiedy nikt jeszcze nie mówił o upadku
komunizmu, kiedy 11. listopada był świętem
podziemnym. Później śpiewałem tę pieśń wiele
razy. We Wrocławiu, skąd pochodzę, śpiewana była bardzo często. Podczas tej pieśni niejednemu łza zakręciła się w oku. Dla uszanowania tych łez i dla uszanowania pewnych tradycji i form, nikt w czasie jej trwania nie wychodził z kościoła. To byłby taki sam nietakt,
jak wejście do meczetu w butach czy do synagogi bez nakrycia głowy. Żaden kulturalny
człowiek tego nie zrobi. Wstyd!
Krzysztof Burdynowski
3
S k o ń c z y ł się kolejny rok.
Składamy i odkładamy na półkę
lub wyrzucamy nasz kalendarz,
który był z nami przez dwanaście miesięcy.
Różny mógł to być kalendarz.
Zwykły tylko z dniami tygodnia,
może z kartkami do wyrywania,
a każda kartka niosła informację
o bieżącym dniu, może książkowy z miejscem do zapisywania
ważnych spotkań, w y d a r z e ń ,
myśli.
Jakikolwiek by to był kalendarz, warto jeszcze raz spojrzeć
na wspólnie z nim przeżyte dni.
Można policzyć: 365 kratek,
równo uszeregowanych tydzień
KALENDARZ
po tygodniu, każda z nich oznaczała poranne wstawanie i układanie się do łóżka na nocny odpoczynek. I mycie zębów, i posiłki i wiele spraw tak zwyczajnych, że nawet ich nie zauważamy. A co jeszcze zawierały te
kratki oznaczające minione dni
naszego życia, dni nie dające się
powtórzyć, ani wypełnić inną
treścią, ani przywołać ponownie,
aby je przeżyć inaczej?
Czy te dni nie wyciekły czasem niespostrzeżenie, jak bez
sensu i pożytku wykapuje woda
z nieszczelnego kranu? Czy patrząc dziś na te kratki danych do
przeżycia dni, nie stwierdzimy,
że niektóre są po prostu... puste?
Albo - co gorsza - wypełnione
zdarzeniami, uczynkami i myślami, których dzisiaj należałoby się
wstydzić?
Przed nami nowy kalendarz i
nowych 365 kratek. To jeszcze
nie zapisane, czyste niby biała
kartka dni, które wypełnimy naszym postępowaniem w nadchodzącym roku. Oby zapisać je jak
najlepiej, z jak największym pożytkiem dla siebie, swoich bliskich, otoczenia.
Byśmy za kolejne 365 dni
mogli ze szczerym sercem pow i e d z i e ć : " B o g u niech będą
dzięki! To był dobry rok".
G.B.
Nr 28 •
GAZETA SŁAWIĘCICKA
Nazwy rocznic ślubu
używane na Śląsku
Laurka
U dobrego męża żoneczkajak
róża,
a u złego draba we trzy lata - baba.
Nieszczęście półnieszczęściem bywa z dobrą żoną,
a radość z nią dzielona zawsze podwojoną.
Dobrane małżeństwo to raj na ziemi.
Ś l u b - wesele zielone - griine Hochzeit
rocznica - w e s e l e p a p i e r o w e - papierene H o c h z e i t
5. rocznica - w e s e l e d r e w n i a n e - h o l z e r n e H o c h z e i t
6. rocznica - wesele c y n o w e - z i n n e r n e H o c h z e i t
7. rocznica - w e s e l e m i e d z i a n e - k u p f e r n e H o c h z e i t
8. rocznica - w e s e l e b l a s z a n e - b l e c h e r n e H o c h z e i t
10. rocznica - w e s e l e różane - R o s e n h o c h z e i t
12. rocznica - w e s e l e n i k l o w e - N i c k e l h o c h z e i t
12, 5. rocznica - wesele p i e t r u s z k o w e - Petersilienhochzeit
15. rocznica - wesele f i o ł k o w e lub szklane - V e i l c h e n h o c h z e i t ,
Glasernehochzeit
20. rocznica - w e s e l e c i e r n i o w e lub p o r c e l a n o w e - D o r n e n h o c h z e i t ,
porzellanene Hochzeit
25, rocznica - w e s e l e srebrne - Silberhochzeit
3 0 rocznica - w e s e l e p e r ł o w e - P e r l e n h o c h z e i t
35, rocznica - wesele płócienne - L e i n w a n d h o c h z e i t
37 rocznica - w e s e l e a l u m i n i o w e - A l u m i n i u m h o c h z e i t
4 0 rocznica - w e s e l e r u b i n o w e - R u b i n h o c h z e i t
5 0 rocznica - w e s e l e złote - g o l d e n e H o c h z e i t
60 rocznica - wesele d i a m e n t o w e - d i a m e n t e n e Hochzeit
65 r o c z n i c a - w e s e l e żelazne - eiserne H o c h z e i t
67 rocznica - wesele k a m i e n n e - steinerne H o c h z e i t
70 rocznica - w e s e l e łask pełne ( ł a s k a w e ) - G n a d e n h o c h z e i t
75, rocznica - wesele klejnotów koronnych - Kron juwelenhochzeit
Przypowieści z XIX w. "o żonie, inężu i małżeństwie" z okazji 30-tej rocznicy ślubu dedykujemy
Przyjaciołom naszej "Gazety"
pp. Marii i Pawłowi POPMJCZOM
życząc doczekania w zdrowiu i pomyślności
diamentowych godów.
Telegram
Szanownym Jubilatom
Państwa
Krystynie i Michałowi
ORSZAKOM
z okazji 45-tej rocznicy ślubu składamy moc życzeń,
Błogosławieństwa Bożego, zdrowia i pomyślności
Redakcja
ZAKŁAD PRODUKCyJNO-USŁUGOWy
Sp. z o.o. w K ę d z i e r z y n i e Koźlu
ratrudni na budowach w Niemczech:
X
X
X
X
murarzy
cieśli
płytkarzy
zbrojarzy
1996 Grudzień
Z Kalendarza Opolskiego 1996 wypisała H F.
X monferów izolacji termicznej
- warsztatowcy i monterzy
X kierowników budów z praktyką na rynku
niemieckim i ze znajomością języka niemieckiego
OEERUJEMY WYSOKIE WYNAGRODZENIE
- po zjeździe do kraju zapewniamy stałg pracę w firmie
WYMAGANE OBYWATELSTWO LUB PASZPORT NIEMIECKI.
Konłakł pod tel. 832-626, 818-132, 818-130 lub osobiscie
w siedzibie ZPU MEZ (adres: ul. Nałkowskiej 4, Kędzierzyn-Koźle),
lub w filii MEC GmbH Ernsł Reułer Słr. 25a 33104 Paderborn
łel. 0049-52-531637
Życzenia
Naszym szanownym Seniorom tradycyjnie
z okazji urodzin
Paniom:
Marii Raclieu. Mariannie Itąk, Marii Długosz, Marii
liomandcr, (Ir Marii Kotcrhie, Marii Elżbiccic Kh rpanik,
Agnieszce Majjnnsz, Łucji Paruzel, Małgorzacie Rcluis
oraz Panom:
Józefowi Cholewie, Władysławowi Wicirzykowskicniu
życzymy dużo zdrowia i pomyślności
na dalsze lata życia
Gratulacje
Moc życzeń i gratulacji Panu
Józefowi BŁACHUTOWI
z okazji 80-tej rocznicy urodzin
przesyła
4
1996 GRUDZIEŃ NR 28
Śniło
GAZETA SŁAWIECIC
mi
się
W pierwszą niedzielę Adwentu śniło mi się Dzieciątko. Sprawiło nam
wszystkim wiele radości, ponieważ:
O przyniosło na plebanię czek pokrywający koszty wszystkich nowych żyrandoli do kościoła,
O w sekretariacie Szkoły Podstawowej podłożyło potwierdzenie przyznania kredytu na budowę sali gimnastycznej,
O koło kotłowni Technikum zrzuciło hałdę węgla (pan dyrektor Król chce
dzięki temu zorganizować bal "Caritas"),
O w wielu domach pojawiły się tego wieczoru gniazdka telefoniczne z sygnałem,
O w budynku po byłym przedszkolu zabłysły wszystkie światła i rozdawano zaproszenia na bal Sylwestrowy wszystkim, którzy przechodzili tamtędy na Pasterkę,
O po kilku dniach zauważono, że także lokal Rady Osiedla uległ powiększeniu, pojawiły się w nim nowe okna, firanki, stoliki...,
O na koncie Gazety Śławięcickiej przybyło 10.000 zł, co pozwoli na wydanie kilku następnych numerów w kolorze.
Śnił Gerard Kurzaj
ŻYCZĄ
WOM
4 cobyjście bez całi rok pszołli
waszym żoneczkom i dzieciom...
4 cobyjście zdrowi byli i trocha pijyndzi z tygo geltaku jeszcze
Wom łostało...
4 cobyjście w zgodzie ze somsiadami żyli ijedyn za drugygo niekedy porzykali...
4 coby Wołs dzieci szanowały i
wiynci do Wołs tysz na łodwiedziny prziszli...
4 cobyjście z tygo Raje hu wiynci
telefonów dostali od Waszych
krewnych...
4 cobyjście sie wiynci razy w tym
roku łośmiołi a my ni płakali...
4 i sobie, coby my w grudniu, zajś
za rok, tygo podarowanygo od
Pana Boga 1997 roku nie musieli się wstydzić...
wasz Francik
Kto zapłaci
za żyrandole?
Chcielibyśmy za pośrednictwem
Gazety Śławięcickiej rozpowszechnić apel księdza proboszcza dotyczący finansowania zakupu nowych żyrandoli do naszego kościoła.
W kończącym się roku wykonano remont instalacji elektrycznej w
naszym kościele. Teraz przyszła
pora, by naszą zabytkową świątynię
przyozdobić żyrandolami z prawdziwego zdarzenia.
Część z nich jest już gotowa i
wystawiona w kościele, ale jeszcze
nie zapłacona. Jeden żyrandol średniej wielkości kosztuje 2000 nowych złotych (20 min starych). Może
ktoś (osoba indywidualna, rodzina
lub grupa osób) chciałby pomóc w
zrealizowaniu tego ważnego zakupu.
Myślimy tu zarówno o obecnych
mieszkańcach Sławięcic jak i tych
mieszkających obecnie na Zachodzie. Chętnych prosimy o zgłaszanie
się do ks. proboszcza. Z góry dziękujemy.
Redakcja
5
• Już myśleliśmy, że w tak małym osiedlu jak Sławięcice nic się nie może wydarzyć godnego opisania, zauważenia. Życie
jest jednak przebogate. Ot, choćby pomysły młodych ludzi, którzy popisali różne hasła na placu dolnym w okolicach "Hermesu" i "Diany". Ciągle czekamy na mandat
dla tych utalentowanych "pisarzy"!
• Na środku chodnika postawiono 2 znaki drogowe w centrum osiedla, w okolicach
przystanku autobusu nr 5. Kto pierwszy rozbije głowę o te "bezpieczne znaki"?
OBSERWACJE
• Rozjaśnił się bardzo wjazd do Sławięcic od strony Zalesia. Piękne lampy umożliwiają bezpieczny wjazd do osiedla, a nawet...
wieczorny spacer na cmentarz. Dziękujemy.
• Niszczeje mocno zabytkowa brama
przy wjeździe do parku od strony ul.
Wróblewskiego. Boimy się, że wkrótce stanie się ona łupem "poszukiwaczy złomu".
Prosimy o pilne zabezpieczenie antykorozyjne bramy i mocne jej osadzenie!
• W ostatnim numerze podziwialiśmy
budynek powstający przy ul. Daszyńskiego, na działce Nadleśnictwa. W międzyczasie przekopano się pod ulicą, chyba celem
doprowadzenia gazu. Szkoda tylko, że po
przekopie pozostał poprzeczny garb, który
już od kilku tygodni utrudnia poruszanie się
tą drogą.
• Mieszkańcy ul. Kołłątaja, Batorego i
przyległych regularnie zwracają się z prośbami o interwencje w sprawie ronda koło
Krzyża i bezpośredniego sąsiedztwa. Wykonana poprawa nawierzchni nie pomogła,
na jezdni regularnie jest woda, a przejeżdżające samochody chlapią błotem na przechodniów i na ogrodzenia posesji. Czy u
progu XXI wieku nie da się tak budować
ulic, by uniknąć podobnych mankamentów? Serdecznie zapraszamy na wizję lokalną!
• Chodzą słuchy, że robotnicy leśni pracują teraz głównie o zmroku, albo i później.
A może to ktoś dorabia w lesie na drugą
zmianę? Czy aby odbywa się to za wiedzą
leśników?
• Witamy sklep branży konfekcyjnej
"ARNET", powstały w pawilonie po GS-ie.
Ponoć ceny oferowanych w nim towarów
są rzeczywiście konkurencyjne. Radzimy
przekonać się osobiście!
Obserwowali
M. Grzywocz,
G.
Kurzaj
Nr 28
GAZETA SŁAWIĘCICKA
S k r o m n i entuzjaści pracy społecznej.
Z a w s z e w cieniu, j a k b y w tle naszej
Rady Osiedlowej. Dwa przeciwieństwa
charakterów.
P i o t r - poważny, zrównoważony, odpowiedzialny, solidny, precyzyjny - jednym słowem - opoka.
P a w e ł - trzpiot, żartowniś, przy czym
bardzo serdeczny, pracowity, pełen inwencji, zawsze skory do pomocy.
Na obietnicy obydwu można polegać
jak na Zawiszy. Nie są członkami R.O.
ale zawsze z nami, zawsze gotowi do pracy, niezawodni. Tak było przy organizowaniu festynu, dożynek, nie inaczej
przy organizowaniu ostatniej w tym jubileuszowym roku imprezy - uroczystej
sesji.
Kiedy padło hasło: robimy wystawę
historii Sławięcic, usłyszeliśmy tradycyjne "ja pomogę".
No i wypadałoby w tym miejscu, w
imieniu Szefa i własnym, zamieścić serdeczne słowa podziękowań.
Nim nastąpią te podziękowania, żeby nie było tak pompatycznie i sztywno, chcę wprowadzić czytelnika za kulisy naszej pracy społecznej, pokazać,
jak ona wygląda od wewnątrz.
Chcę za pomocą wybranych i
opisanych niżej scenek wprowadzić tu trochę humoru. Pracowaliśmy b o w i e m w szalonym tempie, napięciu i niepokoju - czy w ostatniej chwili nie
wyskoczy coś niespodziewanego. Żartując, wprowadzamy atmosferę śmiechu i zabawy, tym
s a m y m r o z ł a d o w u j e m y stres
Pan
związany z odpowiedzialnością
za całość "dzieła".
SCENKA I
Paweł po raz kolejny podchodzi do
mnie z pytaniem:
- Dziołcha, ale czamu tak uparłaś się,
żeby ta kobyła stała ukośnie? (mowa o największej planszy). Przeca jak oprzemy ją
na tych oknach tyż bydzie pieknie!
- Pawełku, zlituj się, taką mam wizję,
jestem "nawiedzona", przyjmi j to w końcu do wiadomości. Proszę wymyśl coś,
żeby ta kobyła stała jednak mniej więcej pod tym kątem.
- Dziołcha, nie być tako zmierzło. Łobejrzyj, tu ci ciepna reflektor, a tu w tym
•
1996 Grudzień
PIOTR I PAWEŁ
miejscu zawiesza żarówki...
- To także, syneczku, to także, ciepej
se czym tylko chcesz, ty jesteś fachowiec, ale ta plansza będzie stać tak jak
pokazałam.
Paweł podchodzi do Piotra i celowo
mówi tak głośno, by go wszyscy słyszeli:
- Wiesz Pioter, ona jest zmierzła jak
stara...., jak ten jej chłop z nią wytrzymie, ale j o to znom, j o tyż m o m baba.
Każdo jest zmierzło w tym wieku. Nie
wygromy. Trza jej ustąpić.
Ogólny śmiech. Piotr przerywa swoją
pracę, biegnie do domu po drewniane listwy, by wspólnie zamocować nieszczęsną planszę.
...I było!!!
Koniec przygotowań. Trzeba zabezpieczyć wejście do holu.
S C E N K A III
- Paulku, kochany, zwracam się do
kolegi, daj ten zamek od twojego roweru.
- Coś ty dziewczyno?! na rozum ci padło?! Dyć mi to n o w e koło jutro porwą
w robocie!
- Paulek zlituj się - tłumaczę - wypadki chodzą po ludziach. Zastanów się i
wybierz co wolisz: stracić takie fajne
koło, czy jutro od rana przybijać na planszach tło od nowa? No?
- O nie, wolę stracić koło!
Co mówiąc, ze wzrokiem, który zabiłby słonia, podaje mi zamknięcie do roweru.
A następnego dnia powaga.
Sesja. Zaproszeni goście. Pełni napięcia czekamy na reakcje ludzi. Ich zainteresowanie
jest przecież najważniejszą
oceną naszej pracy. Brak reakcji oznacza klęskę.
I... już jest reakcja: zaskoczenie, ciekawość, powaga, skupienie, wzruszenie i pochwały.
Przeżycie dla nas niezapomniane i satysfakcja... i ci młodzi ludzie, nasza młodzież (następcy? oby!), odświętnie ubrani, poważni, przejęci odpowiedzialnością za porządek i bezPaweł POPLUCZ jest wszędzie tam, gdzie trzeba coś
pieczeństwo zbiorów.
bezinteresownie pomóc załatwić, zorganizować
I wspólna radość z sukcesu.
S C E N K A II
A na ten sukces pracowali z humorem
Paweł wyszukał na zapleczu jakiś stai jednocześnie pełnym zaangażowaniem:
ry podest.
ZOFIA KOT, H E L E N A K L Y T A , MARIA G R Z Y W O C Z , FELICJA KURZAJ
- Halina, tego orła nie możemy tu pooraz P I O T R O L E S Z i P A W E Ł POwiesić. Ścianę podziurawimy i ciężki jest
PLUCZ.
jak nieszczęście, jeszcze komu g o w a
uszkodzi, co by było z pożytkiem.
Dziękując moim Koleżankom i Kole- Paulek, ty sie klupnij. Orzeł już wisi
gom za współpracę, nie zapominam o
w auli, a my mamy "chłopa z kosą", pod
wszystkich m i e s z k a ń c a c h Sławięcic,
d ę b e m zresztą. M u s i m y go umieścić
którzy zawierzyli mi swoje skarby, fogdzieś wyżej.
tografie, pamiątki, albumy. Bez ich dobrej woli nie powstałaby ta wystawa.
- A dyć ci godom dziołcha, że na tych
schodach. Kopyrtnij się tylko do dom,
Pięknie dziękuję.
mosz blisko, po jakieś tło - i bydzie piknie.
Halina Fogiel
6
1996 Grudzień
•
MAŁE KRAJOBRAZY
SŁOWA
W tyrrf r o k u z a k o ń c z y ł a się p i e r w s z a e d y cja k o n k u r s u literackiego dla m ł o d y c h autorów. Z przyjemnością informujemy Czytelników, że laureatem drugiej nagrody został m i e s z k a n i e c S ł a w i ę c i c , M a c i e k B U R D Y N O W S K I . Gratulujemy! Poniżej zamieszczamy d w a z nagrodzonych wierszy.
Renifer
GAZETA SŁAWIĘCICKA
Nr 28
Rudolf
Redakcja
(na motywach tradycyjnej świątecznej piosenki
"Rudolph the red-nosed resndeer")
Rudolf reniferem był miłym,
lecz n i e s p o d z i a n k ę z g o t o w a ł mu los:
tam, gdzie z w i e r z ą t się g ł o w y k o ń c z y ł y
on m i a ł ś w i e c ą c y , c z e r w o n y nos.
A c h , s m u t n y b y ł los renifera,
z w i e r z ę t a się w głos z n i e g o śmiały
nie m i a ł ż a d n e g o on przyjaciela,
reny b a w i ć się z nim nie chciały.
Uczniowie szkoły podstawowej w Sławięcicach zaczęli wydawać swoją gazet.kę. Nosi ona tytuł "Kurier Szkolny". Pomysł powołania do życia pisemka narodził się w klasie VIII a, ale do współpracy zaprosili też kolegów z innych klas.
Laurka
Echo z clna serca, nieuchwytne.
Woła mi: "Schwyć mnie, nim przepadnę,
Nim zblednę, stanę się błękitne,
Srebrzyste, przeźroczyste, żadne!".
Łowię je spiesznie jak motyla.
Nie abym świat dziwnością zdumiał.
Lecz by się kształtem stała chwila
I abyś bracie mnie zrozumiał.
BRAWO!
Nr 1 ukazał się w listopadzie br. Znalazły się w nim artykuły uczniów klasy
I niech wiersz, co ze strun się toczy.
VIII a, a także uczennicy kl. Va oraz
Będzie, przybrawszy tytm i dźwięki,
ucznia III a.
Tak jasny jak spojrzenie w oczy
Praca nad pismem od początku do koń/ prosty jak podanie ręki.
ca jest w pełni samodzielna, cena 1 egz.
jest umowną +- 50 gr, a pieniądze zebraNaszej kochanej polonistce i wychone ze sprzedaży będą wydane na zakup
wawczyni Pani ANNIE C H O D N I K
papieru i taśmy do drukarki, na której sami
z wyrazami wdzięczności za okazaną
drukują swoją gazetkę.
miłość i trud
Gratulujemy i życzymy młodym "dzien- "Moje Dzieci" z VIII b
nikarzom" wielu ciekawych pomysłów.
Redakcja
FIRMA HANDLOWO - USLUGOWA " PRAKTYK "
Aż p e w n e g o d n i a ś w i ą t e c z n e g o ,
p i e r w s z a g w i a z d a się miała pojawić,
p r z y b y ł Ś w i ę t y M i k o ł a j d o niego,
by R u d o l f o w i radość sprawić.
Pytanie w i ę c r e n o w i zadał,
Ig
czy z e c h c e p r o w a d z i ć j e g o sanie,
b a r d z o ś w i e c ą c y nos by się przydał
gdy p o t r z e b n e d r ó g oświetlanie.
S p o t k a n i e los rena zmieniło,
Slfada
zoszysttąm
życzenia
mieszkańcom
Sławięcic
zuszef/ęiej pomyśfności
i o troficznych
miejscowości
zv 9\[pzcn/m Ąofąi
znalazł w M i k o ł a j u przyjaciela
i innych p r z y j a c i ó ł przybyło.
Ludzie, e l f y i leśne zwierzęta,
kochali w s z y s c y renifera
i Rudolf z a w s z e o nich pamięta.
Mowa zwierząt
O d w u n a s t e j w n o c y , wiecie,
narodziło się B o ż e Dziecię.
Od n i e g o z w i e r z ę t a dar otrzymały:
0 północy mówić umiały.
NASZE PLACÓWKI SĄ DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI:
SKLEP PRZY UL. SŁAWIĘCICKIEJ 80, TEL. 815160
- okna PCV, tapety, wykładziny, artykuły techniczne, farby
1, TEL. 833102
- art. gospodarcze, gwoździe, wodno-kanalizacyjne, bojlery, farby, narzędzia
SKLEP PRZY UL. ASNYKA
16 A (DAWNY PLAC G S - U ) , TEL. 833102
- opał, materiały budowlane, skup złomu, usługi transportowe.
ZAPRASZAMY !
SKŁAD HANDLOWY UL. SŁAWIĘCICKA
U m i e j ą tak m ó w i ć d o tej pory,
lecz ciężar to dla nich j e s t spory
w y z n a ć n a p r a w d ę szczerze,
co c z u j e k a ż d e z w i e r z ę .
N a przykład m a ł p a naraz powie:
Kaseta o Sławięcicach tuż... tuż...
" J a to z a z d r o s z c z ę k r o w i e .
C h c i a ł a b y m j a d a ć kwiatki p a c h n ą c e
1 w y l e g i w a ć się na łące".
N a to k r o w a rzekła:
" P r o s z ę pani, j a b y m stąd uciekła!
T u praży słońce gorące,
j a leżę z n u ż o n a na łące.
C h c i a ł a b y m tak hasać j a k pani,
siedzieć na d r z e w i e , j e ś ć słodkie b a n a n y ! "
Te medytacje zwierzęce
k o ń c z ą się z a w s z e o p i e r w s z e j .
Z w i e r z a k i w r a c a j ą d o życia c o d z i e n n e g o
Trwają końcowe prace nad wydaniem pierwszej w dziejach kasety video mówiącej o historii Sławięcic i
dniu dzisiejszym naszego osiedla.
Kaseta zawierać będzie unikalne
zdjęcia, urywki z filmów amatorskich
z lat siedemdziesiątych, wypowiedzi
znanych osób. Zobaczymy ponownie
wszystko to co działo się ciekawego
w naszym osiedlu w roku jubileuszo-
i nie o b c h o d z i ich nic innego.
wym 750-lecia. A więc FESTYN, DOŻYNKI, S P O T K A N I E P O K O J U TEXAS-ŚLĄSK-RFN. Radzimy sTedzić
aktualne ogłoszenia. Nad kasetą pracuje firma " V I D E O P O L " pana Henryka Szymury i współpracownicy ze
Sławięcic. Cena nie będzie wygórowana! Kto wie czy taką kasetę nie wydaje
się raz na kilkadziesiąt lat. Nie przegapmy okazji!
Rada Osiedlowa
7
j
Nr 28
GAZETA SŁAWIĘCICKA
Drukujemy drugi odcinek pracy prof. dr hab. Karola .Joncy z Uniwersytetu Wrocławskiego (tak! tak! naszego rodaka urodzonego w Sławięcicach) pt. "Siadami emigracji ze Śląska Opolskiego do Teksasu w XIX w." Jak wiemy inny nasz rodak, urodzony w Sławięcicach trochę później, ks. Franciszek Kurzaj, od prawie 10 lat pracuje
w Teksasie z potomkami emigrantów, o których pisze prof. dr Jońca. Stąd nasze zainteresowanie tematem. Kilkakrotnie przeżywaliśmy już w Sławięcicach wizyty grup Amerykanów-Ślązaków. Mamy więc nadzieję, że praca ta zainteresuje Państwa. Życzymy
przyjemnej lektury, a panu profesorowi Joncy dziękujemy za udostępnienie tekstu.
Wyłania się pytanie - co skłoniło chłopów ze Śląska Opolskiego do mocno ryzykownej emigracji, do porzucenia stron
rodzinnych na zawsze? Złożyło się na to
wiele przyczyn natury osobistej, ekonomicznej i społecznej, przy czym względy
•
1996 Grudzień
skich, przeciągnęło się w Płużnicy i okolicznych wioskach do lat 50-tych XIX
wieku. Już wcześniejsze postępowanie
przed Komisją z 26 czerwca 1822 r., w
którym stroną był hrabia von Posadowsky, pan na Błotnicy oraz chłopi pańszczy-
października 1850 r. pan na Błotnicy przekazał lasyckie gospodarstwa pańszczyźniane (uneigenthumliche Robotgartnerstellen) na wyłączną własność 7 chłopom
z Płużnicy (Melchior Długi, Franz Feluś,
Johann Moczygemba, Nicolaus Kruppa,
Carl Czeslik, T h o m a s Moczygemba,
Franz Moczygemba), w zamian za roczną rentę pieniężną. Znamienne, że pod
protokołem złożyli swe podpisy pełnym
nazwiskiem i w następującej pisowni: Johan Moczigemba, Thomas Moczigemba,
Frantz Moczigemba i Carl Cieślik (!). Ciekawe, że pod późniejszym protokołem z
źniani-zagrodnicy z Płużnicy, wywotywało spory. Chłopi Stanisław i Lucas Moczygembowie, N. Długi, Jaś Scholtisek, P.
Cieślik, M. Czichala,J. Mantiik poczuli się
pokrzywdzeni i zapowiedzieli apelację.
Wyrok w postępowaniu apelacyjnym z 14
maja 1824 r. stwierdził wyraźnie, że chłopi ci mają skromne obszary ziemi ornej,
świadczą dziesięcinę na rzecz klasztoru w
Jemielnicy, a ich gospodarstwa<L. Moczygembamiał21 morgów ziemi) nie są zdolne "do uregulowania". W 1832 r. przeprowadzono postępowanie zmierzające do
zniesienia dziesięciny na rzecz klasztoru
imielnickiego. Wśród chłopów był Michał
Moczygemba jako opiekun nieletnich
dzieci z rodziny Długich. (Nawiasem dodajmy, że w dokumentach, również w
aktach chrztu w parafii płużnickiej stosowano bardzo zróżnicowaną formę zapisu
nazwisk chłopów. Z reguły niemieccy
urzędnicy Komisji Generalnej, ale i proboszcz w Płużnicy pisali np. nazwisko
Moczygembów, raz jako Moczygemba,
raz jako Miczigemba, a ks. Leopold Moczygemba pisał swe nazwisko: Moczygęba. Umieszczali też w dokumentach niemieckie imiona Michael itp., rzadziej natomiast imiona w pisowni polskiej, jak np.
Marzata, Małgorzata, Jaś itp.). Protokolant niemieckiej-pruskiej Komisji Generalnej stwierdził we wszystkich dokumentach, że pertraktujący z nim chłopi mówią
wyłącznie po polsku. Jeszcze 24 czerwca
1852 r. urzędnik przesłuchujący w Nysie
s k a z a ń c a Aleksandra M o c z y g e m b ę
stwierdził, że więzień nie włada językiem
niemieckim: "Ist der deutschen Sprache
nicht machtig". Dopiero ugodą spisaną 10
29 grudnia 1851 r. zamiast pełnego własnoręcznego podpisu T. Moczigemba złożył znak 3 krzyży (stosowany przez analfabetów). Kolejny ugodą z 29 grudnia
1851 r. zniesiono ostatecznie 12 obciążeń
feudalnych chłopów, w tym pańszczyznę
jedenastu "wolnych chałupników" z Płużnicy (Felux, Moczigemba, Probainski,
Wieczorek, Wilczek, Jarzombek, Niemietz, Kruppa, Scholtyssek, Gawlik,
Schmiga). W innej zachowanej pisemnej
ugodzie z tej samej daty zniesiono ciążące dotąd na wyżej wymienionych 7 płużnickich żagrodnikach pańszczyźnianych
obciążenia: prawo własności hrabiego
Hermanna von Posadowsky'ego do gruntów chłopskich, pańszczyznę mężczyzn w
wymiarze 285 dni rocznie, pańszczyznę
kobiet w wymiarze 277 dni rocznie oraz
obowiązek przędzenia. Chłopi utracili prawo do wypasu bydła i zbierania chrustu
w lesie pańskim, prawo do deputatu zbożowego, roszczenie wobec pana do odbudowy i restauracji budynków itd. Z zachowanych protokołów oraz map gruntowych
pochodzących z I. połowy XIX wieku
wyziera obraz Płużnicy, ale i innych wiosek - wsi o przeważającej ilości gospodarstw drobnych, niemajętnych, obciążonych do lat pięćdziesiątych XIX wieku
dużymi powinnościami na rzecz pana wsi.
Mapy gruntów wsi Płużnicy i Centawy
unaoczniają, że chłopi posiadali z reguły
nieduże, wąskie parcele ziemi ornej. Nieduże plony z uprawianej ziemi nie mogły
pokryć potrzeb życiowych rodzin chłopskich, które niemal z reguły były rodzinami wielodzietnymi,
CDN
EMIGRACJA DO TEKSASU (2)
ekonomiczne zapewne przeważały. Do
emigracji mogły zachęcać relacje zawarte
w listach osób, które wcześniej uciekły ze
Śląska. Mogły też zachęcać osobiste wspomnienia i opowiadania o lepszych warunkach egzystencji na "nowym lądzie". To
pewne, że w 1855 r. powrócił z Ameiyki
chłop Franciszek Marek pochodzący z Zalesia Śląskiego (miejscowości niezbyt odległej od Płużnicy i Strzelec Opolskich).
Landrat informował w 1856 r. władze rejencji w Opolu, że Marek został już po powrocie wcielony do wojska i odbywa obowiązkową służbę w pułku kirasjerów we
Wrocławiu. Wspomnieć można też o ailyście Hugonie Wieczorku z powiatu strzeleckiego, który po 12-letnim okresie pobytu w Stanach Zjednoczonych w 1861 r.
powrócił do Lublińca. Wieczorek byłrozbitkiem, gdyż statek, którym wracał z
Ameryki, uległ katastrofie u wybrzeży
Anglii i jego przypadkiem uratowano
wśród lodów. Co prawda relacja Wieczórka była późniejszej daty (1861 r.) i nie
mogła już zniechęcić do emigrowania
chłopów, których porwała w latach 185457 pierwsza duża fala emigracyjna.
Obraz wsi w okolicach Strzelec Opolskich, Płużnicy, Centawy, Toszka aż po
Olesno i Dobrodzień odsłaniają przed
nami akta Królewskiej Komisji Generalnej dla Śląska, która w imieniu rządu pruskiego przeprowadzała postępowanie
uwłaszczeniowe, zatem postępowanie
zmierzające do zniesienia licznych obciążeń chłopów na rzecz panów feudalnych.
Postępowanie "regulacyjne" zarządzone
królewskimi edyktami z lat 1811-1816,
zatem jeszcze w dobie wojen napoleoń-
8
1996 Grudzień
P o pełnej wrażeń audiencji zwiedzamy Bazylikę św. Piotra, wywierającą wrażenie wprost proporcjonalne do jej ogromu i wspaniałości; uczestniczymy we mszy
św. po łacinie, koncelebrowanej przez naszego księdza (był jeszcze ksiądz włoski i
amerykański, mówili niby jedną łaciną, ale
różniącą się nie do poznania), modlimy się też
u grobu św. Piotra.
To najdłuższy dzień
pielgrzymki: chodzimy
po mieście do późnego wieczora i przy
świetle księżyca poznajemy Kwirynał z
siedzibą prezydenta Włoch, uganiamy się
(kto może i ma ochotę) po Schodach Hiszpańskich i wrzucamy tradycyjny pieniążek do Fontanny di Trevi, po ciemku też
przechodzimy pod Panteon, przez Campo
di Fiori, na którym spłonął Giordano Bruno i akcję "Roma by night" kończymy u
Fontanny Czterech Rzek na Placu Navona, zbudowanym na ruinach starorzymskiego cyrku.
W czwartek upał, a my dodatkowo pocimy się podjeżdżając na strome stoki
Monte Cassino i pokonując zakręty pod
Bez
GAZETA SŁAWIĘCICKA
Nr 28
kątem 1° (słownie jednego stopnia). Ale
dojeżdżamy szczęśliwie, przechodzimy
przez dziedzińce klasztoru do przepięknej,
wyłożonej wewnątrz marmurem w różnokolorowe wzory, bazyliki, a następnie udajemy się na cmentarz żołnierzy polskich,
aby odprawić mszę świętą. Po mszy skła-
MOJA PIELGRZYMKA (2)
damy kwiaty - wywiera to na nas tym silniejsze wrażenie, że obecny wśród nas pan
Tadeusz to żywy świadek i uczestnik wydarzeń, które tu się rozegrały.
Po tych przeżyciach zjeżdżamy do miejscowości Terracina na krótki odpoczynek
nad morzem Tyrreńskim. Większość osób
wybiera plażowanie: ci, którzy zdecydowali się wejść do wody, mieli okazję przekonać się, że jest ona nieprzeciętnie jak na
polskie przyzwyczajenia ciepła i słona.
Piątek. Od rana znowu intensywne
zwiedzanie. Zaczynamy od Muzeów Watykańskich wraz ze świeżo odnowioną
Kaplicą Sykstyńską, by potem ulicą Via
tytułu...
Appia Antica dotrzeć do katakumb św.
Kaliksta. Labirynt wysokich, wąskich,
ciemnych korytarzy, od podłogi do sufitu
podziurawionych wnękami grobowymi,
niejednego mógł przyprawić o gęsią skórkę. Msza św. w jednej z kaplic jest już naprawdę niesamowita. Czujemy się jak
pierwsi chrześcijanie.
Niedaleko od wyjścia z
katakumb znajduje się
niewielki kościółek pod
nazwą "Quo vadis".
Stoi on w miejscu, w którym Chrystus objawił się opuszczającemu Rzym Piotrowi.
Można w nim oglądać kamień z odciśniętymi śladami stóp Pana Jezusa. Na końcu
autokar dowozi nas do Bazyliki św. Pawła
za Murami. Umieszczone są tu portrety
wszystkich papieży od św. Piotra do Jana
Pawła II. Legenda głosi, że gdy zabraknie
na nie miejsca, nastąpi koniec świata - ja
naliczyłam jeszcze kilkanaście wolnych
kasetonów.
Ponieważ, jeśli wierzyć legendzie, koniec świata nam jeszcze nie grozi, reszta
wspomnień w następnym numerze Gazety Śławięcickiej.
Pielgrzym Kasia B.
Starała się przypomnieć sobie kiedy i co złego zrobiła, że zaczął
pić. Przecież, kiedy w "pijackim widzie" urządzał awantury, ją obwiniał o to, że teraz pije. "To twoja wina"! - Krzyczał bełkocząc.
Pomimo swoich trzydziestu kilku lat czuła się, jak stara kobieta. Była tak bardzo zmęczona! I właśnie wczoraj w nocy, kiedy
znów zaczął ją bić, postanowiła, że odejdzie. Spakuje siebie, dzieci
i wyjedzie. Jeszcze nie bardzo wiedziała gdzie, ale decyzja jej
była nieodwołalna.
Wstała i ubrała się. Z walizką w dłoni podeszła do drzwi pokoju, w którym co roku zasiadali do kolacji Wigilijnej. W tym
roku nie będą mieli Wigilii, nie będzie Świąt..., łzy napłynęły jej
do oczu. Dopiero teraz usłyszała gwar dobiegający z pokoju. Otworzyła drzwi.
0 k
W pokoju stała choinka: zielona, |?aćhrtąę^asem jodełka, a
przy niej krzątały się jej dzieci i „On. Kiedy j ą zobaczyli, najmłodszy Jędrek zawołał "Mamusiif; patrz j a k ^ ^ i k f j i a choinka!
Tatuś ją dzisiaj kupił! To najpiękniejsza choinka?" Drzewko
było już ubrane. W zielonych gałązkach m i g o t a ^ ^ ^ k i , a na
cienkich nitkach kołysały się kolorowe hombkk^Jes&cfce tylko
trzeba powiesić łańcuchy, zrób to, przecież kaźttego rolću ty to
robisz" powiedział i czule ją objął całując w policzek-. Potem
cichutko i bardzo smutno szepnął "Wybacz", a do jej drobnej
dłoni wsunął biały opłatek.
Kiedy się obudziła, przez okno, za którym bielały drzewa ubrane w czapy śniegu, wpadały jasne promienie słońca. W głowie
miała zamęt. Jaki to dzień? Miałam zrobić dzisiaj coś ważnego!
Coś, co dawno powinnam była...?! Myśli mieszały się, a wszystko bolało: plecy, głowa, ręce.
Zwolna zaczęły powracać obrazy wczorajszego wieczoru i
nocy. Przypomniała sobie, jak z lękiem czekała do późna, jak
strach paraliżował i odbierał ochotę do pracy! Czy znów wróci
pijany, czy znów najbłahsze jej słowo i drobny gest wywołają w
nim wściekłość?! Jego obelżywe słowa i drwiny nie robiły na
niej żadnego wrażenia. Najgorsze było to, że kiedy się wściekał bił! Ileż to razy uderzyła głową o ścianę, ileż to razy ręka tak
bolała, że nie mogła wykonać najprostszej czynności.
Myślała teraz o ich całym życiu. O tych wszystkich latach spędzonych ze sobą. O spotkaniach z przyjaciółmi i pierwszych randkach, o kwiatach i upominkach, które dawał jej, ot tak po prostu
(mówił wtedy, bo cię kocham tak bardzo). O jego czułości i dobroci. Przypomniała sobie chwile, gdy rodziły się ich dzieci i o tym
jak oboje umierali ze strachu, kiedy coś złego działo się z ich pociechami. Dziś już nikt ich nie odwiedzał i oni nie odwiedzali nikogo. Co się z nimi stało, a przecież kiedyś tak bardzo się kochali!
Barbara
REDAGUJE KOLEGIUM: Grzegorz Białek, Krzysztof Burdynowski, Halina Fogel, Josef Galla, Maria Grzywocz, Gerard Kurzaj (red. nacz.), Włodzimierz Matuszewski, Piotr Olesz i współpracownicy
SIEDZIBA REDAKCJI: Biblioteka Publiczna w Sławięcicach, ul. Stefana Batorego 32. Korespondencję prosimy kierować na adres redaktora naczelnego:
47-230 Kędzierzyn Koźle, ul. Asnyka 17, tel. 8352-51
Redakcja zaprasza wszystkich do współredagowania pisma. Jesteśmy otwarci na wszelkie propozycje, uwagi, opinie. Osoby mieszkające obecnie za granicą,
a zainteresowane systematycznym otrzymywaniem „Gazety Śławięcickiej" prosimy o listowny kontakt z redakcją. Konto bankowe gazety (złotówki i waluty wymienialne):
Bank PKO SA w Kędzierzynie -Koźlu nr 553 157-859 16-232. Zgromadzone środki przeznaczone są wyłącznie na pokrycie kosztów druku. Z góry dziękujemy!
Autorzy i redakcja nie pobierają wynagrodzeń.
Skład komputerowy i druk Zakład Poligraficzny W. Wiliński, Gliwice, ul. Chopina 6, tel. 31-32-16,37-55-68, zam. 768
9
Nr 28
GAZETA SŁAWIĘCICKA
•
1996 Grudzień
SPORT • SPORT • SPORT • SPORT • SPORT
KS "Sławięcice" liderem jesieni '96
Z a k o ń c z y ł y się r o z g r y w k i piłkarskie rundy j e s i e n n e j o m i s t r z o s t w o P o d o k r ę g u Z w i ą z k u Piłki N o ż n e j w K ę d z i e r z y n i e Koźlu. W klasie C w y s t a r t o w a ł o 10 drużyn, lecz w czasie r o z g r y w e k
z p r z y c z y n o r g a n i z a c y j n o - f i n a n s o w y c h w y c o f a ł się L Z S Stara Kuźnia. L i d e r e m jesieni ' 9 6 został z e s p ó ł K S Sławięcice, b o w i e m z g r o m a d z i ł na s w o i m koncie n a j w i ę c e j p u n k t ó w i strzelonych b r a m e k pod w o d z ą trenera Stanisława Olejnika. W ostatnim m e c z u d r u ż y n a w y s t ę p o w a ł a
w n a s t ę p u j ą c y m składzie: M . Paczuła, T . Kiel, D. Burzan, K. K o n i e c z n y , K. Płocica, M . K w o czała, A. Lazar, T . Poloczek, R. H a j d u k , R. Bednarski, F. W o ł o w s k i .
TABELKI PIŁKARSKIE PODOKRĘGU ZWIĄZKU PIŁKI NOŻNEJ
W KĘDZIERZYNIE KOŹLU PO RUNDZIE JESIENNEJ '96
Klasa B seniorów
1. LZS "Odrzanka" Dziergowice I I
2. LZS Pokrzywnica
3. LZS "Victoria" Lany
4. LZS Gierałtowice
5. LZS Pawłowiczki
6. LKS "Śląsk" Reńska Wieś
7. KS "Cisowa" Kędzierzyn Koźle
8. LZS "Ruch" Steblów
9. LZS Stare Koźle
10. LZS "Rolnik" Urbanowice
11. LZS Poborszów
12. LZS Lubieszów
11
29
23
21
20
20
16
15
13
12
10
7
3
31-8
41-16
35-17
25-20
25-19
20-23
16-18
27-25
30-22
14-26
12-39
8-51
Klasa C seniorów
1. KS "Sławięcice" Kędzierzyn Koźle 8 21 43-6
2. LZS Kobylice
8 17 27-10
3. TKKF "Blachownianka" K-Koźle 8 17 27-15
4. LZS "Inter" Mechnica
8 11 14-25
5. LZS "PO-RA-WIE" Większyce 8 10 18-19
6. LZS "Naprzód" Długomiłowice 8 9 14-15
7. LZS "Fortuna" Ostrożnica
8 6 19-31
8. LZS "Odrzanka" Miejsce Odrzańskie 8 4 10-28
9. LZS Maciowakrze
8 2 8-31
10. LZS Stara Kuźnia
wycofał się
Klasa A juniorów
1. LZS "Odrzanka" Dziergowice 10
2. LKS "Śląsk" Reńska Wieś
10
3. KS "Orzeł" Polska Cerekiew
10
4. LZS Gościęcin
10
5. LZS "Rolnik" Urbanowice
10
6. LZS "Victoria" Lany
10
7. LZS Pawłowiczki
10
8. TS CPN "Odra" K-koźle
10
9. LZS "Ruch" Steblów
10
26
20
19
19
18
17
13
10
7
7
42-9
38-15
48-20
32-13
25-19
53-32
27-29
24-45
11-36
13-54
10
11. KS "Cisowa" K-Koźle
12. KS "Unia" K-Koźle
3 8-50
wycofana
Klasa trampkarzy
Grupa I
1. KS "Jarand" K-Koźle
2. KS "Sławięcice" K-Koźle
3. KS Unia K-Koźle
4. LZS Stare Koźle
5. TS CPN "Odra" K-Koźle
6. LZS "Odra" Bierawa
7. LKS "Górnik" Januszkowice
8. KS "Cisowa" K-Koźle
21
18
15
12
7
6
4
0
46-2
42-8
40-15
34-25
15-35
15-32
14-35
6-60
Grupa II
1. LZS "Ruch" Steblów
16 39-10
2. KS "Jarand II" K-Koźle
15 16-8
12 15-8
3. LZS "Odrzanka" Dziergowice
10 31-29
4. LZS Lubieszów
10 26-24
5. LZS "Naprzód" Długomiłowice
6. KS Orzeł Polska Cerekiew
8 8-25
7. LZS "Victoria" Łany
3 22-33
8. LKS "Victoria" Cisek
3 13-33
Mecz "Jarand II" Kędzierzyn-Koźle - "Victoria" Cisek
zostanie rozegrany na wiosnę przed rozgrywkami.
Grupa III
1. LKS "Śląsk" Reńska Wieś
2. LZS Pawłowiczki
3. LZS Gierałtowice
4. LZS "Fortuna" Ostrożnica
5. LZS Gościęcin
6. LZS "Po-Ra-Wie" Większyce
7. LZS "Spartan" Grudynia Wielka
8. LZS Poborszów
9. LZS Pokrzywnica
8 22 69-8
7 16 49-9
7 16 21-16
7 10 26-28
7 9 26-36
7 9 10-27
7 6 11 -48
7 4 6-19
7
14-31
Josef Galla
Z minionych lat... piłki!
TABELE PIŁKARSKIE JESIEŃ '96
III Liga śląska
Rymer Niedobczyce (2) 19 38 29-19
Górnik Lędziny (3)
19 37 31-16
Górnik Wojkowice (4) 19 37 29-17
Odra Opole (1)
19 36 31-18
Górnik MK Katowice (5) 19 32 33-22
Górnik Pszów (6)
19 3 0 2 0 - 1 2
Victoria Jaworzno (7) 19 30 24-24
AKS Niwka (8)
19 26 24-21
Rozwój Katowice (9)
19 25 23-24
Concordia Knurów (11) 19 25 19-20
Stal B.-Biała (10)
19 25 21-23
Unia Krapkowice (13) 19 24 33-22
Carbo Gliwice (12)
19 22 19-34
Olimpia Piekary Śl. (14) 19 2 1 1 8 - 2 4
CKS Czeladź (15)
19 20 18-21
GKS Jastrzębie (17)
19 19 20-29
Raków II Częst. (16)
19 18 23-36
Pasjonat Dankowice (18) 19 8 14-47
11
11
12
10
9
8
9
7
7
7
6
7
6
5
5
5
4
2
5
4
1
6
5
6
3
5
4
4
7
3
4
6
5
4
6
2
Klasa MW
Włókniarz Kietrz (1) 17 38 43-11 1 I
Kalwarianka (2)
17 36 36-11 10
Beskid Skoczów (3)
17 35 41-19 11
Piast Cieszyn (4)
17 28 21-13 8
. Unia Oświęcim (6)
17 25 36-32 8
Metal Kluczbork (7)
17 25 18-22 8
Unia K.-K. (5)
17 23 27-25
Sparta Lubliniec (9)
17 23 30-40
17 22 24-34
KS Chełmek (11)
17 21 26-22
. Góral Żywiec (12)
17 20 24-26
Śląsk Łubniany (8)
Morcinek Kaczyce (13) 17 20 19-32
Czarni Otmuchów (10) 17 19 18-19
. Motor Praszka (14)
17 17 21 -35
Włókniarz B.-B. (15)
17 13 16-37
Polonia Nysa (16)
17 13 14-36
Klasa okręgowa
Skalnik Tarnów (1)
15 38 39-14 12
Willich (2)
15 34 2 7 - 1 2 1 0
. TOR Dobrzeń (3)
15 28 28-16 8
. LZS Kuniów (6)
15 26 28-26
Unia Tułowice (4)
15 24 24-12
Małapanew Ozimek (7) 15 24 25-19
Odra CPN K.-Koźle (5) 15 23 33-23
Budowlani Strzelce (8) 15 21 23-20
ELKON Goświnowice (10) 15 20 22-24
10. Victoria Cisek (12)
15 17 23-20
11. GKS Grodków (11)
15 19 17-23
12. KKS Kluczbork (9)
15 17 22-28
13. Odra II Opole (13)
15 14 13-23
14. BTP Brzeg (14)
15 13 21-33
15. Góral Sidzina (15)
15 6 10-41
15 5 9-30
16. Pogoń Prudnik (16)
Z okazji zbliżających się świąt Bożego Narodzenia oraz
AJoWeyo Roku, Zarząd KS Sławięcice Wszystkim utrzymującym kontakt z klubem, Radnym, członkom Rady Osiedlonej, sponsorom, kibicom, a przede Wszystkim zawodnikom i trenerom dużo zdroufia, pomyślności oraz Wiele raDo 1961 roku zawody piłki nożnej rozgrywano na starym boisku, przy
ulicy Leśnej, obecnie Asnyka. Później teren należał do GS-u.
Wyszukał: J-f Galla
10
dości W nadchodzącym
1997 r. życzy
Prezes KS Sławięcice R. Masztalerz
PRZEŻYJMY TO
Na routerze
ul słaulięcickim
parku ...
Ks. Biskup JOHN
WALTER l/ANTA
Z SAN ANTONIO
(USA)
"Rozmowa między Panem, Wójtem a Plebanem"
Radnych na uroczystej sesji ul auli Zespołu Szkół
Chemicznych - rozgrzebała kaula i ... ciepłe futra
Goście z Texasu obok naszego ANIOŁA
Stara przyjaźń
nie rdzeulieje...
JESZCZE RAZ ...
Panourie! Co się tak rozpychacie>
Remont mostu na Wodnicy
Tradycyjne coroczne szczepienie pieskóuJ
Nasi Goście z Tetasu na stadionie u/ Słau/ięcicach
Procesja Bożego Ciała
Nasz Ksiądz Wikary Norbert ZA WI LAK
na boisku z młodzieżą
Luty
Styczeń
1 Ś
2 C
3 P
4 S
5 N
6 P
7 W
8 Ś
9 C
10 P
11 S
12 N
13 P
14 W
15 Ś
16 C
17 P
18 S
19 N
20 P
21 W
22 Ś
23 C
24 P
25 S
26 N
27 P
28 W
29 Ś
30 C
31 P
Nowy Rok, Mieczysława
Bazylego, Grzegorza
Daniela, Genowefy
Anieli, Elżbiety
Edwarda, Szymona
Trzech Króli
Lucjana, Rajmunda
Mścislawa, Seweryna
Juliana, Marceliny
Grzegorza, Jana
Honoraty, Matyldy
Arkadiusza, Benedykta
Bogumiła, Weroniki
Feliksa, Niny
Pawia, Izydora
Marcelego, Włodzimierza
Antoniego, Mariana
Małgorzaty, Piotra
Henryka, Mariusza
Fabiana, Sebastiana
Agnieszki, Jarosława
Wiktora, Wincentego
Ildefonsa, Rajmunda
Franciszka, Rafała
Pawła, Miłosza
Pauli, Tymoteusza
Anieli, Jerzego
Tomasza, Juliana
Franciszka, Zdzisława
Macieja, Teofila
Jana, Ludwika
S
N
P
W
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
Maj
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
Święto Pracy
Anastazego, Zygmunta
Marii
Floriana, Moniki
Ireny, Waldemara
Filipa, Jakuba
Benedykta, Ludmiły
Stanisława
Grzegorza, Katarzyny
Antoniego, Izydora
Franciszka, Władysława
Pankracego,Dominika
Roberta, Serwacego
Bonifacego, Macieja
Izydora, Zofii
Andrzeja, Małgorzaty
Sławomira, Weroniki
Eryka
Iwony
Aleksandra, Bernardyna
Jana, Wiktora
Heleny, Wiesławy
Emilii, Iwony
Joanny, Zuzanny
Magdaleny
Filipa, Pauliny
Augustyna, Juliana
Justyny, Jaromira
BOŻE CIAŁO
Jana, Joanny
Anieli
W
S
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
Brygidy, Ignacego
Marii
Oskara, Błażeja
Andrzeja, Weroniki
Agaty, Adelajdy
Doroty, Pawła
Romualda, Ryszarda
Hieronima, Sebastiana
Apolonii, Mariana
Scholastyki, Jacka
Marii, Lucjana
Eulalii, Benedykta
Grzegorza, Katarzyny
Cyryla, Metodego
Faustyna, Jowity
Daniela, Danuty
Łukasza, Zbigniewa
Konstancji, Szymona
Józefa, Konrada
Leona, Ludmiły
Feliksa, Piotra
Małgorzaty, Marty
Izabeli, Romana
Macieja, Marka
Cezarego, Wiktora
Aleksandra, Mirosława
Anastazji, Gabriela
Lecha, Romana
Czerwiec
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
Justyna, Konrada
Marcelina, Piotra
Karola, Leszka
Franciszka, Kwiryna
Bonifacego, Ferdynanda
Bogumiła
Wiesławy
Maksyma, Medarda
Anny, Pelagii
Bogumiła, Małgorzaty
Barnaby, Feliksa
Jana, Onufrego
Antoniego, Lucjana
Elizy, Michała
Jolanty, Wita
Aliny, Justyny
Alberta, Ignacego
Elżbiety, Marka
Gerwazego, Protazego
Bogny, Wincentego
Alojzego, Alicji
Jana, Tomasza
Wandy, Zenona
Jana, Danuty
Doroty, Lucji
Jana, Pawła
Marii, Władysława
Ireneusza, Leona
Piotra, Pawła
Emilii, Lucyny
Sierpień
Lipiec
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
Haliny. Mariana
Marii
Jacka, Tomasza
Elżbiety, Teodora
Antoniego, Karoliny
Lucji, Teresy
Benedykta, Klaudiusza
Eugeniusza, Elżbiety
Weroniki, Zenona
Amelii, Filipa
Benedykta, Olgi
Brunona, Jana
Ernesta
Kamila, Izabeli
Włodzimierza, Henryka
Marii
Anety, Aleksego
Emiliana, Szymona
Marcina, Wincentego
Czesława, Małgorzaty
Andrzeja, Wawrzyńca
Marii, Magdaleny
Apolinarego, Brygidy
Kingi, Krystyny
Jakuba, Krzysztofa
Anny, Joachima
Celestyna, Julii
Innocentego, Wiktora
Marty, Olafa
Julity, Piotra
Heleny, Ignacego
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
Justyny, Piotra
Gustawa
Lidii, Nikodema
Jana, Dominika
Stanisława
Stefana
Doroty, Konrada
Dominika, Emiliana
Romana, Ryszarda
Bogdana, Wawrzyńca
Klary
Euzebiusza, Lecha
Diany, Hipolita
Alfreda, Maksymiliana
Marii
Stefana, Rocha
Jacka, Mirona
Bronisława, Heleny
Jana, Bolesława
Bernarda, Sobiesława
Piusa, Joanny
Cezarego
Filipa, Róży
Bartłomieja, Jerzego
Ludwika, Luizy
Marii
Cezarego, Moniki
Augustyna, Aleksandra
Jana, Sabiny
Feliksa, Róży
Boadana. Raimunda
Kwiecień
Marzec
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Wrzesień
p Bronisława, Idziego
w Juliana, Stefana
ś Doroty, Grzegorza
cp Idy, Rozalii
Doroty, Wawrzyńca
s Beaty, Eugeniusza
N Marka, Reginy
8 P Serafiny
9 W Piotra, Jacka
10 Ś Łukasza, Mikołaja
11 C Jacka, Prota
12 P Marii, Gwidona
13 S Eugenii, Jana
14 N Bernarda
15 P Albina
16 W Edyty, Korneliusza
17 Ś Justyny, Roberta
18
Ireny, Stanisława
19
Januarego, Emilii
20
Eustachego, Filipiny
'421
Mateusza, Miry
22
Maurycego, Tomasza
23 W Bogusława, Tekli
24 Ś Gerarda, Teodora
25 C Kleofasa, Władysława
26 P Damiana, Kośmy
27 S Wincentego, Justyny
28 N Marka, Wacława
29 p Michała, Gabriela, Rafała
30 W Hieronima, Wery
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
1 W Grażyny, Ireny
Albina, Antoniny
Heleny, Pawła
2 Ś Franciszka, Władysława
3 C Ryszarda, Antoniego
Kunegundy, Tycjana
4 P Izydora, Benedykta
Eugeniusza, Kazimierza
5 S Ireny, Wincentego
Fryderyka, Teofila
6 N Celestyna, Wilhelma
Róży, Wiktora
7 P Jana, Saturnina
Perpetuy, Tomasza
8 W Cezarego, Julii
Jana, Beaty
9 Ś Dymitra, Marii
Franciszki, Dominika
10 C Makarego, Michała
Aleksandra, Marcelego
11 P Leona, Stanisława
Benedykta, Konstantyna
12 S Juliusza, Zenona
Bernarda, Grzegorza
13 N Marcina, Przemysława
Bożeny, Krystyny
14- P Justyna, Waleriana
Leona, Matyldy
15 W Anastazji, Wacława
Klemensa, Ludwiki
16 Ś Bernadety, Julii
Hilarego, Izabeli
17 C Roberta, Stefana
Patryka, Zbigniewa
18 P Alicji, Bogusławy
Cyryla, Edwarda
19 S Konrada, Leona
Józefa, Bogdana
20 N Agnieszki, Czesława
Klaudii, Maurycego
21 P Anzelma, Bartosza
Benedykta, Lubomira
22 W Leona, Łukasza
Bogusława, Katarzyny
23 Ś Wojciecha, Jerzego
Feliksa
24 C Aleksego, Grzegorza
Gabrieli, Marka
25 P Jarosława, Marka
Marii, Ireneusza
26 S Marzeny, Ryszarda
Emanueli, Teodora
27 N Teofila, Zyty
Ernesta
28 P Ludwika, Piotra
Joanny
29 W Katarzyny, Bogusława
Wiktora
30 Ś Ludwika, Mariana
Wielkanoc
Poniedz. Wielkanocny, Balbiny
Październik Listopad
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
Teresy, Igora
Dionizego
Jana, Teresy
Franciszka, Konrada
Apolinarego, Rajmunda
Artura, Brunona
Marka
Brygidy, Pelagii
Dionizego, Bogdana
Daniela, Franciszka
Aleksandra, Emanueli
Edwina, Maksymiliana
Edwarda, Teofila
Bernarda, Kaliksta
Teresy, Jadwigi
Ambrożego,Gawła
Wiktora, Małgorzaty
Łukasza, Juliana
Piotra, Ziemowita
Jana, Ireny
Jakuba, Urszuli
Filipa, Marka
Marleny, Seweryna
Marcina, Rafała
Darii, Bonifacego
Ewarysta, Lucjana
Iwony, Sabiny
Szymona, Tadeusza
Felicjana, Violetty
Przemysława, Zenobii
Augustyna, Urbana
1 S
2 N
3 P
4 W
5 Ś
6 C
7 P
8 S
9 N
10 P
11 W
12 Ś
13 C
14 P
15 S
16 N
17 P
18 W
19 Ś
20 C
21 P
22 S
23 N
24 P
25 W
26 Ś
27 C
28 P
29 S
30 N
WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH
Dzień Zaduszny, Bogdana
Marcina, Huberta
Karola, Olgierda
Sławomira, Elżbiety
Feliksa, Leonarda
Antoniego, Ernesta
Bogdana, Seweryna
Genowefy, Teodora
Andrzeja, Leona
ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI
Renaty, Witolda
Benedykta, Stanisława
Agaty, Emila
Alberta, Leopolda
Małgorzaty
Elżbiety, Grzegorza
Karoliny, Romana
Matyldy, Seweryna
Anatola, Rafała
Janusza
Cecyli, Marka
Klemensa
Jana, Flory
Erazma, Katarzyny
Konrada, Leonarda
Maksyma, Waleriana
Stefana, Zdzisława
Błażeja, Saturnina
Andrzeja
Grudzień
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
C
P
S
N
P
W
Ś
Eligiusza, Natalii
Balbiny, Pauliny
Franciszka, Ksawerego
Barbary, Jana
Krystyny, Sabiny
Mikołaja, Jaremy
Ambrożego, Marcina
Wirgiliusza, Wirginii
Leokadii, Wiesława
Bogdana, Julii
Damazego, Daniela
Aleksandra, Joanny
Lucji, Otylii
Jana, Izydora
Celiny, Waleriana
Albiny, Zdzisława
Floriana, Łazarza
Bogusława, Gracjana
Dariusza, Eleonory
Dominika, Bogumiły
Jana, Piotra
Franciszki, Zenona
Sławomira, Wiktorii
WIGILIA, Adama i Ewy
BOŻE NARODZENIE
Szczepana, Dionizego
Jana, Maksyma
Antoniego,Cezarego
Dominika, Tomasza
Eugeniusza, Seweryna
Melanii, Sylwestra

Podobne dokumenty