Opis tabel - efemerydy komet

Komety
W 2008 roku przez peryhelium przejdzie 55 znanych komet. Zamieszczona tabela podaje ich
parametry. Z tabeli tej widać, że dostępne dla obserwacji przez lornetki mogą być jedynie
komety 8P/Tuttle, 19P/Borrelly, 46P/Wirtanen i C/2007 W1 (Boattini).
Kometa 8P/Tuttle została odkryta przez P. F. A. Méchaina (Paryż, Francja)
w gwiazdozbiorze Ryb, w dniu 9 stycznia 1790 r. Kometa obserwowana była także przez
C. Messiera i W. Herschela, jednak krótki okres obserwacji nie pozwolił na ustalenie jej
dokładnej orbity oraz tego, że jest to kometa okresowa. Ponownie kometa ta została odkryta
dopiero 5 stycznia 1858 r. przez H. P. Tuttle’a (Cambridge, USA), jako duży, silnie rozmyty
obiekt. Jako pierwszy tożsamość omawianej komety z kometą obserwowaną w 1790 r.
stwierdził, po wyznaczeniu orbity, C. W. Tuttle. Kometa Tuttle’a przeszła najbliżej Ziemi
w odległości 0.7604 j.a. w właśnie styczniu 1858 r., osiągając wtedy jasność nieco
przekraczającą 7m. Od tego czasu kometa obserwowana była przy każdym powrocie
w pobliże Słońca, za wyjątkiem 1953 r. W 1980 r. osiągnęła największą, jak dotąd, jasność,
wynoszącą aż 6.5m. W związku z powrotem komety Tuttle’a w bieżącym roku można
spodziewać się wzrostu aktywności związanego z nią roju meteorowego Ursydów
Kometa 19P/Borrelly jest kometą krótkookresową należącą do kometarnej rodziny
Jowisza. Została odkryta przez A.L.N.Borrelliego w Marsylii (Francja) 28 grudnia 1904 roku.
W 1905 roku osiągnęła jasność 9m przy komie o średnicy 2’ i warkoczu o długości 10’. Przy
kolejnym powrocie w pobliże Słońca została zauważona 20 września 1911 roku. W związku
ze zbliżeniem do Ziemi na odległość zaledwie 0,53 j.a. osiągnęła wtedy jasność 8,4m.
Widoczny był także warkocz o długości aż 30’. Podobnie korzystne było zbliżenie w 1918
roku. Po zbadaniu ewolucji orbity komety okazało się, że na swojej obecnej orbicie znalazła
się na skutek serii zbliżeń z Jowiszem w latach 1817, 1853 i 1889. Zbliżenia w latach 1925 i
1932 nie były już tak korzystne, kometa Borrelly’ego osiągnęła wtedy maksymalną jasność
zaledwie odpowiednio 10m i 11m. Zbliżenie z Jowiszem w 1936 roku ponownie zmieniło orbitę
komety tak, że nie była ona obserwowana w latach 1939 i 1946. W 1953 roku obserwowano
ją siedem miesięcy po peryhelium jako obiekt o jasności 18,5m. Podobnie w latach 1960 i
1967 maksymalna jasność komety wynosiła zaledwie 15m i 16m. W 1972 roku nastąpiło
kolejne zbliżenie z Jowiszem, które ponownie zmieniło orbitę komety. Efektem tego była
maksymalna jasność komety wynosząca jedynie 18,0m w 1972 roku. Niemniej jednak w 1981
roku wystąpiła korzystna konfiguracja komety względem Ziemi, dzięki czemu osiągnęła ona
jasność aż 8,7m. Powrót komety w 1981 roku był bardzo podobny do powrotu w 1911 roku, a
kometa Borrelly’ego osiągnęła jasność aż 7,5m, przy prawie stopniowym warkoczu i 10’
głowie. Przy powrocie w pobliże Słońca w 1994 roku maksymalna jasność komety wyniosła
8,0m, natomiast w 2001 r. 10,0m.
Kolejne duże zbliżenie z Jowiszem wystąpi w 2019 roku (na odległość 0,44 j.a.), tak więc
dalsze jej losy są trudne do przewidzenia.
Kometa 46P/Wirtanen została odkryta przez Carla A. Wirtanena (California, USA) na
kliszach wykonanych 20-calowym astrografem 17 stycznia 1948 r., jako rozmyty obiekt o
jasności 16m. Kometa została ponownie odkryta przez Wirtanena w czasie swojego powrotu
do Słońca we wrześniu 1954 r., gdy osiągnęła jasność zaledwie 18.5 m. W kolejnych latach
obserwowana przy każdym powrocie, nigdy nie była jaśniejsza niż 15m. Sytuacja pogorszyła
się jeszcze bardziej w 1972 r., gdy kometa 46P przeszła zaledwie 0.28 j.a. od Jowisza, co
zmniejszyło odległość jej peryhelium z 1.61 j.a. do 1.26 j.a., a okres obiegu zmniejszył się od
6.65 do 5.87 roku. W efekcie kometa obserwowana w 1974 r. i 1980 r. nie przekroczyła
jasności 20m. Kolejne przejście w pobliżu Jowisza w 1984 r. spowodowało pojawienie się
możliwości jej zbliżeń z Ziemią. Najbliżej Ziemi, w odległości zaledwie 0.0776 j.a., kometa
Wirtanena znajdzie się w 2018 r., osiągając jasność 5m-6m.
Kometa C/2007 W1 (Boattini) została odkryta 20 listopada 2007 r. przez A. Boattiniego
(Arizona, USA) jako rozmyty obiekt 17.5m. Wstępna orbita wskazuje, że kometa ta może być
z łatwością obserwowana przez lornetki w połowie roku.
116