SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ
Transkrypt
SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ
Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ w Zespole Szkół w Dołdze Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. 2003/15/148 z późn. zm.) Za właściwe zorganizowanie i realizację kontroli finansowej odpowiada kierownik jednostki. Istotą kontroli wewnętrznej jest skonfrontowanie stanu faktycznego ze stanem wymagalnym (postulowanym) określonym przez obowiązujące przepisy prawa ogólnego oraz unormowania wewnętrzne tj. procedury kontroli finansowej obejmujące: I. Środowisko systemu kontroli finansowej: 1) uczciwość i inne wartości etyczne dyrektora i pracowników szkoły, 2) odpowiednie kompetencje zawodowe, 3) regulamin organizacyjny, określający strukturę organizacyjną jednostki, z wykazaniem zakresu działania i odpowiedzialności nauczycieli, pracowników obsługi i dyrektora szkoły. Uregulowania organizacyjne dotyczące nauczycieli i dyrektora zawarte są w Statucie Szkoły, pracowników obsługi w Regulaminie pracy oraz w „Zakresach obowiązków”, 4) identyfikacja zadań wrażliwych: zagadnienia związane z naliczaniem i wypłatą wynagrodzeń oraz z gospodarowaniem mieniem powierzonym jednostce w użytkowanie, 5) powierzenie uprawnień: na mocy podpisanego w dn. 30 IV 2003 r. z Wójtem Gminy Porozumienia Urząd Gminy w Drelowie prowadzi obsługę finansowo-księgową szkoły. Uprawnienia dyrektora szkoły w zakresie planowania i realizacji wydatków w systemie scentralizowanej obsługi finansowo-księgowej jednostek oświatowych Zgodnie z art.5 ust.9 ustawy z dnia 7 IX 1991 r. o systemie oświaty(OSO) w celu zapewnienia obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej szkoły organy prowadzące mogą tworzyć jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół. Ustawa o systemie oświaty nie określa jednak szczegółowych zasad funkcjonowania tych jednostek. W związku z powyższym realizują one zadania związane z obsługą finansowo-księgową szkół i placówek oświatowych na podstawie ogólnych przepisów wynikających przede wszystkim z następujących aktów prawnych: a) ustawy z dnia 26 XI 1998 r. o finansach publicznych (FP), b) ustawy z dnia 29 IX 1994 r. o rachunkowości (RACH), c) rozporządzenia MF z dnia 18 XII 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (BK), d) rozporządzenia MF z dnia 29 XII 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych oraz szczegółowych zasad i terminów rocznych rozliczeń i wpłat do budżetu przez zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych (ZB). Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] Zgodnie z art.18 ust.6 i art.19 ust.6 ustawy o finansach publicznych podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest roczny plan finansowy, zwany potocznie budżetem placówki. Obowiązek przygotowania planu finansowego, zgodnie z art.125 ust.2 wyżej cytowanej ustawy spoczywa na dyrektorze szkoły. Projekt takiego planu sporządzić powinien GZd/sO posiadający odpowiednio wykwalifikowane służby finansowe, natomiast dane w nim zawarte dotyczące planowanych dochodów i wydatków powinny zostać zaproponowane i zatwierdzone przez dyrektora szkoły. Szczegółowe przepisy dotyczące sporządzania i realizacji planów finansowych znajdują się w rozporządzeniu ZB. Najważniejszym uprawnieniem dyrektora szkoły w zakresie spraw finansowych jest wyłączne prawo do podejmowania decyzji dotyczących zaciągania zobowiązań finansowych, tj. realizacji wydatków. Zgodnie z art.132 ustawy o finansach publicznych dyrektor szkoły w celu realizacji zadań dokonuje wydatków zgodnie z zatwierdzonym planem finansowym. Oznacza to, że o każdym wydatku szkoły może decydować tylko jej dyrektor, który działając w oparciu o zatwierdzony plan decyduje jakich wydatków dokonać. Również art.39 ust.1 pkt.5 ustawy o systemie oświaty wyraźnie wskazuje dyrektora szkoły jako osobę właściwą do dysponowania środkami finansowymi placówki. II. Mechanizmy systemu kontroli finansowej: 1) dokumentowanie systemu kontroli (procedury, instrukcje, zakresy obowiązków) a) przepisy określające zasady kontroli wewnętrznej: - samokontroli - kontroli funkcjonalnej b) instrukcja inwentaryzacyjna c) przepisy dotyczące gospodarowania i zabezpieczenia mienia powierzonego jednostce w użytkowanie: - ewidencja stanu majątku i jego eksploatacja zgodnie z przeznaczeniem, - ewidencja stanu majątku i jego zmian, - powierzenie odpowiedzialności za poszczególne składniki mienia, - wykonywanie okresowych przeglądów technicznych i niezbędnych remontów, - zabezpieczenie zasobów informacyjnych. 2) dokumentowanie i rejestrowanie operacji finansowych i gospodarczych zakładowy plan kont oraz przepisy normujące zasady obiegu dokumentacji finansowoksięgowej określone są na mocy podpisanego porozumienia w Regulaminach Urzędu Gminy w Drelowie 3) zatwierdzanie operacji finansowych przez dyrektora szkoły 4) nadzór dyrektora szkoły 5) rejestrowanie i uzasadnianie i zatwierdzanie odstępstw od ustalonych procedur 6) zapewnienie ciągłości działalności jednostki 7) ograniczanie dostępu do zasobów osób nieuprawnionych Fazy procesu kontroli: l. Określenie wzorca przyjętego za podstawę porównania. Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] 2. Ustalenie stanu faktycznego w zakresie objętym kontrolą i porównanie tego stanu z obowiązującą normą. 3. Zakwalifikowanie danego stanu jako prawidłowy lub nieprawidłowy . 4. Określenie ujemnych skutków odstępstw od normy. 5. Ustalenie przyczyn stwierdzonego stanu rzeczy. 6. Wskazanie pracowników odpowiedzialnych z tytułu działania lub zaniechania za powstanie nieprawidłowości, wraz z podaniem podstawy ustalenia odpowiedzialności. 7. Przyjęcie wyjaśnień od osób odpowiedzialnych na okoliczność stawianych im zarzutów. 8. Sformułowanie wniosków zmierzających do doprowadzenia stanu badanego do stanu wymaganego. Ad 1 a) przez samokontrolę rozumie się kontrolę prawidłowości wykonywanej pracy dokonywaną przez każdego pracownika. Do czynności samokontroli - oprócz analizy wykonywanej pracy - zalicza się również różne formy konsultacji, zarówno przed jak i po wykonaniu danej pracy, studiowanie przepisów oraz inne czynności mające wpływ na wykonywanie powierzonych prac. b) kontrola funkcjonalna jest wykonywana przez dyrektora szkoły. Obowiązek kontroli funkcjonalnej przewidziany jest w zakresie czynności dyrektora. - kontrola funkcjonalna pionowa, wynikającą z bezpośredniego służbowego nadzoru, - kontrola funkcjonalna pozioma, wykonywana jest przez osoby nie pełniące bezpośredniego zwierzchnictwa, ale w ramach organizacyjnego podziału obowiązków sprawują oni nadzór nad określonymi czynnościami (zgodnie z „Planem kontroli wewnętrznej”). Instrukcja kontroli finansowej, procedur gromadzenia i rozdysponowania środków publicznych I. UWAGI WSTĘPNE 1. Przestrzeganie i ścisłe stosowanie postanowień instrukcji zapewnia prawidłowe funkcjonowanie gospodarki finansowej oraz własną ochronę majątku szkoły 2. Postanowienia zawarte w instrukcji dotyczą dyrektora oraz wszystkich pracowników wykonujących zadania określone w zakresach czynności. 3. Nieprzestrzeganie postanowień instrukcji stanowi naruszenie obowiązków służbowych, za które w stosunku do osób winnych będą wyciągane wnioski służbowe i dyscyplinarne przewidziane w ustawie „ Kodeksie Pracy”. 4. Pracownicy odpowiedzialni za skuteczne sprawowanie kontroli finansowej, w wyniku których zaniechają dochodzenia roszczeń od osób winnych ponoszą również odpowiedzialność w drodze regresu, w przypadku dopuszczania do przedawnienia wszelkich należności i roszczeń /odsetki za zwłokę/. II. ORGANIZACJA l FUNKCJONOWANIE KONTROLI FINANSOWEJ 1. Kontrola finansowa ma na celu: Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] a) badanie zgodności każdego postępowania z obowiązującymi aktami prawnymi, b) badanie efektywności działania i realizacji zadań, c) badanie realizacji procesów gospodarczych, inwestycyjnych i innych rodzajów działalności przez porównanie ich z planem, normami oraz wykrywanie odchyleń i nieprawidłowości w realizacji tych zadań, d) ujawnienie niegospodarnego działania, marnotrawstwa majątku jednostki oraz ewentualnych nadużyć, e) ustalenie przyczyn i skutków stwierdzonych nieprawidłowości oraz ustalanie osób odpowiedzialnych za ich powstanie, f) wskazanie sposobów i środków umożliwiających likwidację tych nieprawidłowości, Badania i oceny należy dokonywać w zakresie celowości, gospodarności, rzetelności i legalności działania oraz sprawności organizacji pracy. 2. Za zorganizowanie i prawidłowe funkcjonowanie systemu kontroli finansowej odpowiedzialny jest Dyrektor Szkoły. Sprawuje on osobiście ogólny nadzór nad skutecznością działania tego systemu, jak również prawidłowością wykorzystania sygnałów kontroli wewnętrznej i zewnętrznej. Odpowiedzialny jest również za należyte wykorzystanie wyników kontroli. 3. Czynności kontrolne w zakresie swych uprawnień wykonują także z urzędu inni pracownicy zobowiązani do wykonywania kontroli. Zakres kontroli wykonywanej przez pracowników określony jest w zakresie czynności. 4. Kontrola finansowa dotyczy procesów związanych z gromadzeniem i rozdysponowaniem środków publicznych oraz gospodarowaniem mieniem. Kontrola wewnętrzna obejmuje: zapewnienie przestrzegania procedur kontroli oraz przeprowadzania wstępnej oceny celowości, zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków, badanie i porównanie stanu faktycznego ze stanem wymaganym, pobierania i gromadzenia środków publicznych, zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków ze środków publicznych, udzielania zamówień publicznych oraz zwrotu środków publicznych prowadzenie gospodarki finansowej zgodnie z opracowanymi procedurami kontroli Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] Kontrola finansowa dokonywana jest w formie: a) kontroli wstępnej, mającej na celu zapobieganie niepożądanym lub nielegalnym działaniom, kontrola wstępna obejmuje w szczególności badanie projektów umów , porozumień i innych dokumentów powodujących powstanie zobowiązań. Przedmiotem tej kontroli jest również działanie mające na celu sprawdzenie, czy realizowane wydatki mają swoje odbicie w planie finansowym szkoły i są z nim zgodne, a także czy są one celowe i związane z realizacją zadań szkoły. Szczególnej ocenie należy poddać celowość dokonywanych wydatków związanych z funkcjonowaniem szkoły. W trakcie tej kontroli szczególną uwagę należy zwrócić na to czy: 1) planowane wydatki są dokonywane w sposób celowy i oszczędny z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, 2) sposób dokonywania wydatków umożliwią terminową realizację zadań. Procedura wstępnej oceny celowości zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków. 1. Ustala się dla ZS wyłącznie pisemny tryb dokonywania wewnętrznych zamówień na dostawę towarów, materiałów i usług, a także zaciągania innych zobowiązań finansowych obciążających plan finansowy ZS. Zamówienie wewnętrzne jest to złożone na ustalonym druku zapotrzebowanie lub wniosek, które może składać do Dyrektora Szkoły każdy pracownik, jeżeli bieżące potrzeby wynikające z jego obowiązków służbowych wymagają określonych zakupów. 2. Zobowiązania finansowe w imieniu ZS zaciągać może wyłącznie Dyrektor lub pracownik, któremu powierza się realizacje danego zadania. Zaciągnięcie zobowiązania finansowego przez pracownika, któremu powierzono realizacje danego zadania może się odbyć wyłącznie na podstawie zatwierdzonego zapotrzebowania wewnętrznego, wniosku lub wstępnej umowy. 3. Wszystkie zobowiązania finansowe obciążające plan finansowy ZS wymagają wstępnej akceptacji (parafowania) Dyrektora szkoły lub innej osoby, której powierzy się merytoryczne zatwierdzenie danego wydatku. 4. Kontrola celowości zaciągania zobowiązań i dokonywania wydatków polega na złożeniu do Dyrektora ZS zapotrzebowania /wniosku/ podania na podstawie zamówienia wewnętrznego / wniosku wg ustalonego wzoru zawierającego uzasadnienie, oczekiwany termin realizacji, przewidywany koszt realizacji. Zapotrzebowania lub projekty umów winny Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] być wstępnie zaparafowane przez dyrektora w zakresie możliwości sfinansowania zadania w ramach planu finansowego jednostki. Ponadto zadanie objęte zapotrzebowaniem lub umową może być realizowane jedynie po uzyskaniu pisemnej akceptacji Dyrektora ZS lub innej osoby, której powierzy się merytoryczne zatwierdzenie danego zapotrzebowania. Rodzaje wydatków ze środków publicznych będących w dyspozycji dyrektora szkoły i podlegających wstępnej ocenie celowości. 1. Wydatki bieżące to m.in.: Środki czystości, materiały biurowe, materiały remontowe, leki, prasa, książki, pomoce dydaktyczne, inne materiały, woda dla pracowników, wyposażenie, badania profilaktyczne pracowników, usługi transportowe, naprawa i konserwacja sprzętu, opłaty pocztowe, inne drobne usługi. Zapotrzebowanie na ww. wydatki podlega - wstępnej kontroli merytorycznej: osoba odpowiedzialna: Dyrektor szkoły, - wstępna kontrola formalno –rachunkowa: osoba odpowiedzialna: Główny Księgowy, Wzór zapotrzebowania na dostawę towarów lub usług dot. pkt 1 (wydatki bieżące) ZAPOTRZEBOWANIE Data: Rodzaj wydatku: Cel (uzasadnienie) Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] Oczekiwany Szacunkowa wartość termin realizacji zapotrzebowania zapotrzebowania Podpis zamawiającego Zatwierdzono Główny pod względem pod względem Księgowy merytorycznym: zgodności z Zatwierdzono Data i podpis planem Data i podpis finansowym 1.a Opłaty za media: zakup gazu, energii cieplnej, energii elektrycznej, wody, wywóz nieczystości, opłaty za usługi dostępu do sieci Internet, usługi telefoniczne, Zaciąganie zobowiązań finansowych na podstawie umów z dostawcami ww. usług podlega wstępnej ocenie celowości przed podpisaniem tych umów. Projekt lub wzór umowy podlega - wstępnej kontroli merytorycznej: osoba odpowiedzialna: Dyrektor szkoły, - wstępna kontrola formalno –rachunkowa: osoba odpowiedzialna: Główny Księgowy, Realizacja czyli podpisanie umowy: osoba odpowiedzialna: Dyrektor Szkoły 2. Świadczenia z ZFŚS Wnioski o przyznanie świadczeń z ZFŚS składa się na wnioskach wg wzorów określonych w regulaminie ZFŚS. Wniosek o przyznanie świadczenia z ZFŚS podlega wstępnej kontroli merytorycznej: osoba odpowiedzialna: Dyrektor Szkoły wstępnej kontroli formalno-rachunkowej: osoba odpowiedzialna Główny Księgowy Realizacja wniosku: Dyrektor szkoły kieruje wniosek do zaopiniowania przez Komisję Socjalną ZFŚS 3. Wynagrodzenia Arkusz organizacyjny szkoły na dany rok szkolny zatwierdzony przez organ prowadzący stanowi dokument będący podstawą do dokonywania wydatków związanych z wynagrodzeniami w ciągu danego roku szkolnego, który jest zatwierdzony pod względem wstępnej oceny celowości tych wydatków. Wniosek tj. podanie kandydata do pracy o zatrudnienie podlega: Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] - wstępnej kontroli merytorycznej: osoba odpowiedzialna: Dyrektor szkoły, - wstępna kontrola formalno –rachunkowa: osoba odpowiedzialna: Główny Księgowy, Za realizację wniosku czyli przygotowanie wszelkich dokumentów związanych z zatrudnieniem pracownika, skierowaniem na badania itp. odpowiedzialny jest i umowę o pracę zawiera z kandydatem do pracy Dyrektor szkoły. Zapotrzebowania na poszczególne rodzaje wydatków środków publicznych, które zostaną poddane wstępnej ocenie celowości kieruje się wraz z dokumentem potwierdzającym dokonanie tej oceny do osób odpowiedzialnych za realizację wydatków, czyli wygenerowanie zamówień zewnętrznych do dostawców towarów lub usług, utworzenie odpowiednich umów, czy przygotowaniem decyzji. b) kontroli bieżącej, polegającej na badaniu czynności i operacji w toku ich wykonywania w celu stwierdzenia, czy przebiegają one prawidłowo. Bada się również rzeczywisty stan rzeczowych i pieniężnych składników majątkowych oraz prawidłowość ich zabezpieczenia przed kradzieżą, zniszczeniem, uszkodzeniem itp., Za bieżącą kontrolę finansową są odpowiedzialne osoby, którym powierzono realizację zadań poddanych wstępnej ocenie celowości zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków. W trakcie realizacji powierzonych im zadań powinny one zwrócić szczególną uwagę na rzetelność i kompletność dokumentów związanych z realizacją powierzonych im zadań służbowych, na sposób realizacji tych zadań, który ma zapewnić jak największą efektywność poświęconego czasu i środków niezbędnych do ich realizacji. Wszelkie inicjatywy zmian mające na celu usprawnienie organizacji pracy, efektywniejszą pracę, zwiększenie poziomu bezpieczeństwa powierzonych składników majątkowych czy też minimalizację czynników ryzyka związanych z wykonywaniem powierzonych zadań należy zgłaszać Dyrektorowi szkoły. Ponadto zobowiązuje się wszystkich pracowników Szkoły Podstawowej do zgłaszania Dyrektorowi szkoły zauważonych nieprawidłowości w gospodarowaniu mieniem szkoły. c) kontroli następnej, obejmującej badanie stanu faktycznego i dokumentów odzwierciedlających czynności już dokonane. Procedura kontroli dokumentów księgowych Dokumenty księgowe potwierdzające zaciągnięcie zobowiązań ze środków publicznych Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] przed zrealizowaniem wydatku, podlegają kontroli merytorycznej i formalno-rachunkowej przez osoby, którym powierzono odpowiedzialność na piśmie za dokonywanie kontroli. Kontrola merytoryczna dokumentu księgowego polega na zbadaniu czy - zaistniałe zdarzenie gospodarcze zostało poddane wstępnej ocenie zgodnie z procedurą wstępnej oceny celowości zaciągania zobowiązań finansowych - dane zawarte w dokumencie odpowiadają rzeczywistości - wyrażona w dowodzie operacja była celowa z gospodarczego punktu widzenia - zgodna jest z obowiązującymi przepisami - spełnia kryterium gospodarności. Dowodem dokonania kontroli merytorycznej dokumentu księgowego przez dyrektora jest data i podpis na dokumencie, a także w przypadku wydatków bieżących pieczęć „Zatwierdzono pod względem prawnym i merytorycznym”. Kontrola formalno-rachunkowa dowodu księgowego polega na stwierdzeniu czy dokument zawiera - podpisy osób odpowiedzialnych za kontrolę merytoryczną, - określenie wystawcy dokumentu - wskazanie stron uczestniczących w operacji - datę wystawienia dokumentu lub okres przeprowadzenia operacji - właściwe określenie przedmiotu operacji oraz jej wartość i liczbę Dyrektor Zespołu Szkół w Dołdze powierza dokonywanie kontroli formalno-rachunkowej dowodów księgowych Głównemu Księgowemu. Dowodem dokonania przez głównego księgowego kontroli formalno-rachunkowej jest pieczęć „ o następującej treści: „Sprawdzono pod względem formalnym i rachunkowym, data – podpis”, Złożenie podpisu przez głównego księgowego na dowodach księgowych, obok podpisu pracownika odpowiedzialnego za kontrolę merytoryczną dokumentu, oznacza, że: - nie zgłasza on zastrzeżeń do przedstawionej przez właściwych rzeczowo pracowników oceny prawidłowości merytorycznej tej operacji i jej zgodności z prawem, - nie zgłasza zastrzeżeń do kompletności oraz formalno-rachunkowej rzetelności i prawidłowości dokumentów dotyczących tej operacji, Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] - zobowiązania wynikające z operacji mieszczą się w planie finansowym dochodów i wydatków, a szkoła posiada środki finansowe na ich pokrycie. Główny księgowy w razie ujawnienia nieprawidłowości podczas dokonywania oceny dokumentu, przed złożeniem podpisu, zwraca dokument właściwemu rzeczowo pracownikowi, a w razie nie usunięcia nieprawidłowości odmawia jego podpisania. O odmowie podpisania dokumentu i jej przyczynach, główny księgowy, zawiadamia na piśmie dyrektora szkoły. Dyrektor szkoły może wstrzymać realizację zakwestionowanej operacji albo wydać w formie pisemnej polecenie jej realizacji. W celu realizacji swoich zadań główny księgowy ma prawo: - żądać od pracowników innych komórek organizacyjnych udzielania w formie ustnej lub pisemnej niezbędnych informacji i wyjaśnień, jak również udostępnienia do wglądu dokumentów i wyliczeń będących źródłem tych informacji i wyjaśnień, - wnioskować do dyrektora szkoły o określenie trybu, według którego mają być wykonywane przez inne komórki organizacyjne szkoły, niezbędne prace w celu zapewnienia prawidłowości gospodarki finansowej, ewidencji księgowej, kalkulacji kosztów i sprawozdawczości finansowej. W razie ujawnienia nieprawidłowości w czasie wykonywania kontroli należy: a) zwrócić niezwłocznie nieprawidłowe dokumenty właściwym komórkom, osobom z wnioskiem o dokonanie zmian lub uzupełnień, b) odmówić podpisu dokumentów nierzetelnych, nieprawidłowych lub dotyczących operacji sprzecznych z obowiązującymi przepisami, zawiadamiając jednocześnie na piśmie dyrektora o tym fakcie. Decyzję w sprawie dalszego postępowania podejmuje dyrektor. W razie ujawnienia nieprawidłowości w toku kontroli, osoba odpowiedzialna za kontrolę danego odcinka pracy jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić bezpośrednio przełożonego oraz przedsięwziąć odpowiednie kroki zmierzające do usunięcia tych nieprawidłowości. W razie kontroli czynu mającego cechy przestępstwa, kontrolujący niezwłocznie zawiadamia o tym dyrektora szkoły jak również zabezpiecza dokumenty i przedmioty stanowiące dowód przestępstwa. W każdym wypadku ujawnienia czynu, o którym mowa wyżej, dyrektor, po niezwłocznym zawiadomieniu organów powołanych do ścigania przestępstw obowiązany jest: Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] a) ustalić, jakie warunki i okoliczności umożliwiły przestępstwo lub sprzyjały jego popełnieniu, b) zbadać, czy przestępstwo wiąże się z zaniedbaniem obowiązków kontroli przez osoby powołane do wykonywania tych obowiązków, c) wyciągnąć na podstawie wyników przeprowadzonego badania, konsekwencji służbowych, d) przedsięwziąć środki organizacyjne zmierzające do zapobieżenia w przyszłości powstawaniu podobnych zaniedbań, e) wystąpić do sądu z powództwem cywilnym o naprawienie szkody majątkowej, przeciwko osobom bezpośrednio winnym powstania tej szkody, oraz przeciwko osobom winnym zaniechania obowiązku sprawowania skutecznej kontroli. Zaciągnięte zobowiązania finansowe sprawdzone pod względem merytorycznym i formalnorachunkowym są kierowane do Dyrektora Szkoły celem zatwierdzenia ich do wypłaty. Dokument księgowy, na którym widnieje data i podpis Dyrektora na pieczęci „Zatwierdzono do wypłaty” stanowi dyspozycję do wydania środków pieniężnych poprzez wykonanie polecenia przelewu lub wypłatę gotówkową. Data i podpis głównego księgowego na dokumencie księgowym, na pieczęci „Zatwierdzono do wypłaty” oznacza określenie miesiąca ujęcia w księgach rachunkowych i wskazanie sposobu dekretacji zdarzenia gospodarczego. Dowodem dokonania i zatwierdzenia przez głównego księgowego wpisu zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych jest wydruk dokumentu z rejestru księgowego trwale dołączony do dokumentu księgowego, podpisany przez głównego księgowego w pozycji „Zatwierdził” Opis procedur rozdysponowania środków publicznych wg podziału na rodzaje wydatków realizowanych w szkole. 1. Wydatki bieżące Zapotrzebowanie za zakup materiałów i usług niezbędnych do bieżącego funkcjonowania szkoły, pracy nauczycieli, oraz służących zapewnieniu realizacji pozostałych zadań statutowych szkoły mogą składać wszyscy pracownicy. Jeśli są to rzeczowe składniki majątku, których przewidywany okres użyteczności jest dłuższy niż 1 rok należy je odpowiednio zaewidencjonować (wg zasad określonych w procedurach Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] gospodarowania mieniem) i wydać pracownikowi. Osoba odpowiedzialną za ewidencję rzeczowych składników majątku w księgach pomocniczych jest dyrektor. Dokument księgowy należy niezwłocznie przekazać Głównemu księgowemu do kontroli. Na podstawie sprawdzonego dokumentu księgowego dyrektor dokonuje dyspozycji przelewu lub zapłaty. Dowodem dokonania dyspozycji środków pieniężnych z rachunku bankowego lub kasy szkoły jest podpis Dyrektora na pieczęci „Zatwierdzono do wypłaty”. Wydatki na media (zakup gazu, energii cieplnej, energii elektrycznej, wody, wywóz nieczystości, opłaty za usługi dostępu do sieci Internet, usługi telefoniczne) realizuje się na podstawie zawartych przez Dyrektora umów wstępnie zatwierdzonych przez Głównego księgowego. Sprawdzoną fakturę niezwłocznie kieruje się do głównego księgowego celem kontroli formalno-rachunkowej. Na podstawie sprawdzonego dokumentu księgowego dyrektor dokonuje dyspozycji przelewu lub zapłaty. Dowodem dokonania dyspozycji środków pieniężnych z rachunku bankowego lub kasy szkoły jest podpis Dyrektora na pieczęci „Zatwierdzono do wypłaty”. Świadczenia z ZFŚS są wypłacane na podstawie wniosków złożonych w sekretariacie wg wzorów i w trybie określonym w Regulaminie ZFŚS. Wniosek, wstępnie skontrolowany, zgodnie z procedurą wstępnej oceny celowości wydatków, kierowany jest do Komisji Socjalnej celem zaopiniowania przez komisję Socjalną, która sporządza protokół z posiedzenia i przekazuje go do Dyrektora. Protokół z posiedzenia komisji socjalnej podlega kontroli merytorycznej przez Dyrektora a następnie formalno-rachunkowej przez głównego księgowego. Na podstawie sprawdzonego dokumentu księgowego (protokołu) dyrektor dokonuje dyspozycji przelewu lub zapłaty. Dowodem dokonania dyspozycji środków pieniężnych z rachunku bankowego lub kasy szkoły jest podpis Dyrektora na pieczęci „Zatwierdzono do wypłaty”. Wynagrodzenia Wydatkowanie środków pieniężnych związanych z wynagrodzeniami powinno być zgodne z arkuszem organizacyjnym Szkoły zatwierdzonym na dany rok szkolny przez organ prowadzący. Zatwierdzenie arkusza organizacyjnego szkoły na dany rok szkolny oznacza, że wydatki na wynagrodzenia pracowników są zaakceptowane pod względem wstępnej oceny celowości tych wydatków. Wydatkowanie środków na pochodne od wynagrodzeń, oraz inne świadczenia pracownicze odbywa się na podstawie odrębnych przepisów tj. ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] Ustawa Karta Nauczyciela, Kodeks Pracy, obowiązujące regulaminy uchwalone przez Radę Gminy inne obowiązujące przepisy prawa. Na podstawie zatwierdzonego arkusza oraz na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach osobowych pracowników i w oparciu o obowiązujące przepisy prawne pracownik UG sporządza listę płac za każdy miesiąc roku, oraz listy wypłat pozostałych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, w trybie i w terminach określonych odpowiednimi obowiązującymi przepisami prawa. Jego podpis na liście płac oznacza sprawdzenie tej listy pod względem merytorycznym. Każda lista płac podlega kontroli pod względem formalnorachunkowym potwierdzonej podpisem na liście płac przez głównego księgowego, a następnie zatwierdzeniu do wypłaty przez Dyrektora. Dyrektor jest zobowiązany do rozliczania i kontroli merytorycznej liczby godzin ponadwymiarowych, doraźnych zastępstw, godzin nauczania indywidualnego, godzin za pracę w dniach wolnych nauczycieli itp. Każdy nauczyciel jest zobowiązany złożyć do 25 dnia każdego miesiąca rozliczenie godzin ponadwymiarowych wg wzoru w załączeniu. Podpisane przez dyrektora zestawienie, stanowi podstawę do naliczenia i wypłaty wynagrodzenia za te godziny oraz oznacza zatwierdzenie zestawienia pod względem merytorycznym. Wypłaty wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe dokonuje się łącznie z wypłatą wynagrodzenia za następny miesiąc. Natomiast wypłaty wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe przepracowane w grudniu dokonuje się najpóźniej 28 grudnia danego roku. Podanie nowego pracownika o pracę składa się w szkole. Zwolnienia z pracy - Zwolnienia lekarskie pracownik składa dyrektorowi szkoły, następnie kieruje się je do UG celem naliczenia świadczeń za czas choroby. Wnioski o dzień wolny na opiekę nad dzieckiem do lat 14-stu składa się dyrektorowi. Urlopu udziela Dyrektor szkoły na podstawie zweryfikowanego podania. Dowodem udzielenia dnia wolnego jest data podpis Dyrektora na podaniu oraz adnotacja „Wyrażam zgodę”. - Wnioski o urlopy szkoleniowe podlegają wstępnej kontroli merytorycznej przez Dyrektora Szkoły i formalno-rachunkowej przez głównego księgowego. Dowodem dokonania tej kontroli są podpisy Dyrektora szkoły i głównego księgowego na wniosku. Sprawdzony wniosek kieruje się do UG celem naliczenia wynagrodzenia z tego tytułu. Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] Urlopy wypoczynkowe: Plan urlopów wypoczynkowych dla pracowników niepedagogicznych na dany rok kalendarzowy opracowuje dyrektor do 30 maja i sporządza pisemną informacje o terminie udzielenia urlopu wypoczynkowego odrębnie dla każdego pracownika i przekazuje za potwierdzeniem odbioru pracownikowi najpóźniej do 16 czerwca Wnioski o pojedyncze dni urlopu wypoczynkowego pracownik składa do dyrektora, który przekazuje po zatwierdzeniu do UG celem naliczenia wynagrodzenia za czas urlopu. Dyrektor sporządza dokument o udzieleniu: 1. dnia wolnego na opiekę nad dzieckiem do lat 14-stu 2. urlopu szkoleniowego 3. urlopu okolicznościowego 4. pojedynczego dnia urlopu wypoczynkowego, który niezwłocznie przekazuje pracownikowi za potwierdzeniem. Wnioski o ubezpieczenie zdrowotne członków rodziny kieruje się bezpośrednio do UG, który weryfikuje wnioski pod względem merytorycznym a następnie dokonuje odpowiedniego zgłoszenia w ZUS. Wniosek o wydanie zaświadczenia o zatrudnieniu lub dochodach należy składać bezpośrednio do UG. Umowy-zlecenia oraz umowy o dzieło zawiera się z pracownikami i innymi osobami w następującym trybie zgodnym z odpowiednimi przepisami. Wnioski o urlop wychowawczy, macierzyński, na poratowanie zdrowia składa się do Dyrektora szkoły. Urlopu udziela Dyrektor szkoły na podstawie zweryfikowanego podania oraz sporządza pismo o udzieleniu urlopu, w dwóch egzemplarzach jeden do akt osobowych, drugi dla pracownika. Dokumenty związane z awansem zawodowym nauczycieli składa się do Dyrektora. Procedura udzielania zamówień publicznych – zgodnie z obowiązującymi przepisami. Opis procedur gromadzenia środków publicznych wg podziału na rodzaje dochodów gromadzonych w szkole. 1. Dochody z najmów Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] 2. Dochody za wydanie duplikatu świadectwa szkolnego lub legitymacji szkolnej 3. Dochody za dożywianie 4. Refundacja za pracę n-la. Ad. 1 Procedura najmu składników majątkowych szkoły i pobierania dochodów z tego tytułu.. Umowę najmu zawiera Dyrektor z najemcą. Po zakończeniu każdego okresu rozliczeniowego jest zobowiązany do sporządzenia i przekazania głównemu księgowemu rozliczenia godzin za wynajmy sali gimnastycznej lub sal lekcyjnych poszczególnych najemców. Fakturę obciążającą za wynajem pomieszczeń szkoły wystawia główny księgowy. W przypadku nieterminowych płatności główny księgowy ma obowiązek wezwać pisemnie do zapłaty dłużnika najpóźniej w ciągu 3 miesięcy od upływu terminu płatności. W przypadku nieuregulowania płatności w terminie 6 miesięcy od upływu terminu płatności Dyrektor szkoły wydaje decyzję o dochodzeniu należności na drodze sądowej i wypowiada umowę najmu dłużnikowi. Za nieterminowe płatności główny księgowy nalicza odsetki ustawowe i wystawia Notę odsetkową dłużnikowi. Wpłat za wynajem pomieszczeń w ZS dokonuje się na rachunek dochodów własnych. Ad.2 Uczniowie lub inne osoby ubiegające się o wydanie duplikatu świadectwa szkolnego lub legitymacji szkolnej powinni w tym celu złożyć podanie do Dyrektora. Dyrektor szkoły opiniuje podatnie i wystawia duplikat dokumentu, przed wydaniem dokumentu pobiera opłatę gotówką i przekazuje na rachunek dochodów własnych według obowiązujących stawek. Ad.3 Osoba, której powierza się obowiązek i odpowiedzialność za pobieranie i rozliczanie wpłat za dożywianie pobiera opłaty góry za każdy miesiąc w ustalonych i ogłoszonych na tablicy ogłoszeń terminach. Dyrektor wprowadza zarządzeniem, stawki za dożywianie. Wpłaty za wyżywienie przyjmowane są na kwitariuszach przychodowych. Dożywianie refundowane przez GOPS: Na podstawie decyzji o przyznaniu refundacji dla ucznia oraz sporządza w dwóch egzemplarzach rachunek oraz notę obciążającą GOPS kwotą za dożywianie w danym miesiącu. Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] Identyfikacja i zestawienie zadań wrażliwych dla gospodarki finansowej w Zespole Szkół w Dołdze 1. Pobieranie i odprowadzanie dochodów. 2. Zaciąganie zobowiązań finansowych. 3. Zabezpieczenie mienia przed kradzieżą, marnotrawstwem i zniszczeniem. 4. Zachowanie terminów płatności. 5. Należyte zabezpieczenie dostępu do dokumentacji i systemów informacji w dokumentacji Szkoły. Analiza zidentyfikowanych obszarów ryzyka mających negatywny wpływ na jednostkę 1. Dysponowanie środkami finansowymi, •w celu ograniczenia tego ryzyka wprowadzono: - bankowe rachunki bieżące dla wszystkich pracowników szkoły, - zminimalizowano operowanie gotówką. 2. Odpowiedzialność za powierzone mienie szkoły, • w celu realizacji tego zadania: - ustalono dozór nad majątkiem, - ubezpieczono majątek szkoły (ubezpieczenie budynku oraz mienia od kradzieży z rabunkiem i włamaniem), - zainstalowano kraty metalowe w oknach i drzwiach strategicznych pomieszczeń. III. Audyt wewnętrzny: Audytor dokonuje oceny systemu kontroli wewnętrznej przeprowadzając audyt operacyjny, finansowy i audyt zgodności. Audyt wewnętrzny, w zakresie dotyczącym kontroli, sprawdza m.in. jej istnienie i skuteczność. Zadaniem audytora wewnętrznego jest m.in. ocena, czy system kontroli wewnętrznej w sposób wystarczający chroni, zapobiega, wykrywa i informuje o nieprawidłowościach. Dyrektor szkoły stale ocenia funkcjonowanie systemu kontroli finansowej i jego poszczególnych elementów oraz na bieżąco rozwiązuje zidentyfikowane problemy. Zespół Szkół im.ks. Jana Twardowskiego 21-570 Drelów Dołha 1 tel./fax.+48 /83/ 371 15 24 www.zsdolha.szkolnastrona. pl e-mail: [email protected] SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W ZESPOLE SZKÓŁ w DOŁDZE