Audio, luty 2013

H I - E N D
K I N O
D O M O W E
Tu poczytasz sobie i kupisz ten numer
H I - F I
2/2013
cena 12,50 z (w tym 8% VAT)
1000-1500
-15
500
0Z
ZŁ
SŁUCHAWEK TO CZAS
AUDIO-TECHNICA ATH-A900X
BEYERDYNAMIC DT-880
DENON AH-D400
GRADO SR325
HIFIMAN HE-300
SENNHEISER MOMENTUS
SHURE SRH1440
ULTRASONE PRO 2900
YAMAHA PRO 300
AMPLI-TOP-TUNERY
Denon AVR-4520
Pioneer SC-LX86
OD HYBRYDY
DO CHARYBDY
POTWORY GŁOŚNIKOWE
60 000 ZŁ
MARTIN-LOGAN SUMMIT X
PRO-AC K6
T+A SOLITAIRE CTW 500
TRIANGLE MAGELLAN QUATUOR
TROPY BEZPRZEWODOWE
Z GRACJ GRAJ I MOC DAJ
DDynaudio
ud XEO 3
Philips A9
Hegel H300
Luxman L-550AX
ISSN 1425-171X
Indeks 332755
9 771425 171132
02
www.audio.com.pl
EYES ON QUALITY
EISA to unikalne stowarzyszenie 50 specjalistycznych magazynów
reprezentujących 19 europejskich krajów w zakresie audio, kina
domowego, foto, video, sprzętu samochodowego i przenośnego.
Każdego roku jury stowarzyszenia wybiera najlepsze urządzenia dostępne
w Europie i wyróżnia je Nagrodami EISA. Jakość zwycięskich produktów jest
niepodważalna, ustalona w niezależnych testach członkowskich magazynów,
a nagrody są przyznawane w drodze głosowania wszystkich redaktorów.
Zwycięzcy mogą używać oficjalnych log EISA – to wyjątkowe znaki
najwyższej jakości.
HOME OF AMBITION
www.eisa.eu
OD REDAKCJI
RADEK ABANOWSKI
„Osuchawkowanie” ludzkoci na caym globie
osiga ju niesamowite rozmiary. Staje si tak
powszechne jak noszenie zegarków narcznych
i moe tak si to wanie skoczy – czym, czego my
jeszcze kilka lat temu sobie nie wyobraalimy, a co
bdzie dla nastpnego pokolenia oczywistoci.
Specjalici od suchawek – tych kilka rm, które
znamy z tej dziedziny od lat – „odkuj si” za lata zapomnienia, chocia bd musieli si podzieli tym
tortem z innymi, poniewa suchawki produkuj ju
wszyscy. Najnowsze doniesienie – Martin Logan...
WOJCIECH PACUA
Technika cyfrowa staa si na tyle integraln czci
techniki audio (albo na odwrót...), e kada rma,
która produkuje wzmacniacze, potra zaimplementowa w nich przetworniki C/A, które przecie
bardzo rozszerzaj funkcjonalno „centrali” w czasach mnogoci cyfrowych róde sygnau. To tylko
kwestia czasu, kosztów... i troch „lozoi”, ale
niedugo przetwornik C/A (albo nawet odtwarzacz
strumieniowy) w integrze bdzie czym tak zwyczajnym, jak preamp gramofonowy.
GRZEGORZ DUSZA
Mimo licznych przepowiedni, e wkrótce pyta kompaktowa tra do lamusa, wci jest w czym wybiera.
Artyci – zwaszcza starszej generacji – dokadaj
wielkiej starannoci przy nagrywaniu pyt, traktujc
album jako cao, a nie jak zbiór lu
nych, przypadkowych piosenek. Na szeroko rozumianej, popowo-rockowej scenie w 2012 roku nie zabrako pyt wybitnych.
Jak co roku, przedstawiam subiektywny zestaw najciekawszych wydawnictw, pozwalajcy si zorientowa
choby w niewielkim stopniu, po co warto sign
i jakich pozycji bezwzgldnie nie powinien przeoczy
kady fan zakrcony na punkcie muzyki.
BEZ KABLA
AKTYWNIEJ
Za kadym razem, gdy testuj kolumny aktywne lub czciowo aktywne
(a spotkania z nimi wci nie s czste), krócej lub duej ponarzekam na ich
sabe spopularyzowanie, wyjaniajc, na czym polega ich wielowtkowa przewaga nad tradycyjnymi kolumnami pasywnymi. Skoro jednak po kilkudziesiciu
latach od pojawienia si tej koncepcji i rozwoju techniki, która wci zwiksza
jej zalety (wzmacniacze impulsowe i procesory cyfrowe), audiole wci nie dali
si do niej przekona, to chyba nic ju tego nie zmieni, i po wsze czasy bdziemy
tkwi w okowach tradycyjnego odseparowania wzmacniaczy i zespoów gonikowych, ze wszystkimi wynikajcymi z tego problemami, których ju tutaj wylicza
nie bd... Bo oto jest nadzieja, która przychodzi z niespodziewanego kierunku.
Zwykle udogodnienia funkcjonalne nie id w parze z podnoszeniem jakoci
d
wiku – przykadów na to jest wiele, do niedawna jednym z nich byy bezprzewodowe suchawki, grajce z reguy gorzej od tradycyjnych, „na kablu”. Ale postp
w dziedzinie transmisji bezprzewodowej, dopingowany oczekiwaniami wielkiej
rzeszy uytkowników wszelakiego sprztu audiowizualnego, aby uwolni si od
kabli, gdzie tylko si da, szybko zmienia sytuacj. I tutaj rozwój techniki bezprzewodowej spotyka si z koncepcj kolumn aktywnych, silnie j wspierajc. Moemy
bowiem przeprowadzi transmisj sygnau niskopoziomowego, czyli o maej mocy,
ale nie jestemy w stanie (przynajmniej na razie) przeprowadzi transmisji sygnau
wzmocnionego. Jeeli wic kolumny maj by bezprzewodowe, to musz by aktywne – musz mie wzmacniacze przy samych gonikach. Jeli zatem tak potoczy
si ta historia, to bdzie mona si cieszy i wstydzi zarazem. Cieszy si z tego,
e wreszcie zwyciyo lepsze rozwizanie, a wstydzi, e zmian t wymusiy nie
mdre wybory audiolów, ale zapotrzebowanie rynku masowego, który najwyszej
jakoci wcale nie ma na swoich sztandarach. Nie twierdz, e niezalene kocówki
mocy, wzmacniacze zintegrowane czy amplitunery AV zupenie strac racj bytu,
ale e znajd si na marginesie, a nie w gównym nurcie. Zostawmy nawet w spokoju hi-endowy system stereo ze wzmacniaczem lampowym, który musi by na
wierzchu, eby si grza i wieci, i par niedugich, cho na pewno niecienkich
i nietanich kabli... Wyobra
my sobie system wielokanaowy, który nie wymaga caej
zwizanej z nim dotychczas pltaniny. Bdzie problem z zasilaniem poszczególnych goników... bdzie; ale znajdzie si w pobliu gniazdko sieciowe, nawet na
etapie projektowania pomieszczenia bdzie atwiej doprowadzi zasilanie w upatrzone miejsca, ni cign przez cay pokój znane kademu
„inwestorowi” peszle. Koniec amplitunerów te jest bliski?... Takich, jakie
znamy – oby! Skocz si czasy klocowatych urzdze, które zwykle
nie pozwalaj na podczenie do siebie 4-omowych kolumn. W ogóle
skoczy si zmartwienie, jakie goniki do jakich wzmacniaczy mona
podczy. Ale nie martwmy si, e zabraknie nam zmartwie! Na
pewno wymyl nam nowe... A jak nie – to wymylimy je sobie sami!
PRENUMERATA
NAPRAWDĘ WARTO
Andrzej Kisiel
SPIS TRECI
Najwicej dzieje si w sektorze suchawek
22
przenonych, ale jest wiele nowoci, które ignoruj
utarte podziay, kreujc kategori luksusowych „nauszników” do rónorodnych zastosowa
. Klienci poszukuj suchawek uniwersalnych, które
bd dobrze pracowa (i dobrze wyglda) w kadym „rodowisku”.
Przygldamy si dwóm najnowszym, referencyjnym amplitunerom
Denona i Pioneera. Kosztuj tyle samo i „potra” niemal to samo...
czyli o wiele wicej ni najlepsze amplitunery poprzedniej generacji.
Najnowoczeniejsze ukady cyfrowe odpowiadaj ju nie tylko za jako dwiku
i obrazu, ale te za funkcje sieciowe, moduy, protokoy oraz aplikacje, które w
kolejnych sezonach pojawi si równie w ta
szych modelach.
13
52
Cztery modele drugiej
czci testu powiconego kolumnom za ok.
60 000 z prezentuj
jeszcze intensywniejsze
zrónicowanie ni pierwsza
czwórka sprzed miesica.
W hi-endzie liczy si marka
i desing, oryginalno
i luksus. Brzmienie jest
„w pakiecie”, ale ju nie
tylko o nie chodzi...
Testowane wzmacniacze nie s tanie, ale brzmi
wietnie i demonstruj doskonae parametry.
Hegel to mocarz dostarczajcy 2 x 400 W, Luxman
ma moc nisz od konkurenta, co sam producent podaje
w swoich danych, a wynika to z pracy w klasie A - on take
nie jest sabeuszem.
43
SPIS TRECI
6
87
114
02/2013/205
AKTUALNOŚCI
RYNEK I GIEŁDA
ZAPOWIEDZI
HI-FI
37
GRAMY BEZPRZEWODOWO
38
40
Dynaudio XEO 3
Philips A9
AUDIO PRZENONE
22
SŁUCHAWKI 1000–1500 ZŁ
24
25
26
AKG K551
Audio-Technica ATH-A900X
Beyerdynamic DT-880
28
29
30
32
33
34
36
Denon AH-D400
Grado SR325
HiFiMan HE-300
Sennheiser MOMENTUS
Shure SRH1440
UltraSone PRO 2900
Yamaha PRO 300
KINO DOMOWE
13
AMPLITUNERY 11 000 ZŁ
14
18
Denon AVR-4520
Pioneer SC-LX86
HI-END
43
WZMACNIACZE 20 000 – 25 000 ZŁ
44
48
Hegel H300
Luxman L-550AX
52
KOLUMNY 60 0000 ZŁ
54
62
70
78
Martin-Logan SUMMIT X
Pro-Ac K6
T+A SOLITAIRE CTW 500
Triangle MAGELLAN QUATUOR
MUZYKA
99
100
108
112
Wywiad z Włodkiem Pawlikiem
Jazz i okolice
Rock i okolice
Klasyka
7 Đ 9 ' , % . . % / 4 6 3 * ) 7 . 3 2 % 0 - 7 8%
07
1SHIPREXƓVSG^RMGƗ
;GIPYYG^G^IRMEVSG^RMG]½VQ]/)*SVE^REW^]GL
MRRS[EG]NR]GLMTV^IđSQS[]GLVS^[MƓ^Eƙ^
HƝ[MƗOMIQSHHENIQ]HS4EƙWX[EH]WTS^]GNMREW^I
RS[IQSRMXSV]074V^]MGLTVSNIOXS[ERMY^SWXEđE
^ETSƟ]G^SREXIGLRSPSKME^&PEHIEF]HSWXEVG^]ƕ
4EƙWX[YFI^OSQTVSQMWS[ƓG^]WXSƛƕFV^QMIRME
HSOđEHRSƛƕMTV^INV^]WXSƛƕNEOƓRMIKH]ƛGMIW^]PMWMƗ
NIH]RMITSWMEHEG^IPIKIRHEVR]GLQSRMXSVz[
WXYH]NR]GL07OXzVI^SWXEđ]^ETVSNIOXS[ERI
WTIGNEPRMIHPE&&'(SFVƓ[MEHSQSƛGMƓNIWXXSMƟNYƟ
RMIXV^IFEF]ƕMRƟ]RMIVIQHƝ[MƗOYEF]GMIW^]ƕWMƗ
TVSJIWNSREPRƓNEOSƛGMƓWXYH]NRƓ[I[đEWR]QHSQY
[[[OIJGSQ
(S[MIH^ WMƗ
[MƗGIN S 07
+4%GSYWXMGW+QF,%Q&VEQFYWGL0‚RIR2MIQG]
8IPIJSSR*E\)1EMPWEPIW$KTEIYGSQ
AKTUALNOCI
Niezalenie od brzmienia i wygody,
które mona oceni dopiero w tecie, elegancja tych przecie niedrogich suchawek moe by wzorem
w ich klasie cenowej, a zauwaa
si to ju na zdjciach.
MOON
BRIDGE
księżycowe
mosty
Mostki separujce
komponenty umoliwiaj
ustawienie urzdze
jedno na drugim, nie tylko
redukujc wibracje, ale
zapewniajc te przestrze
dla efektywnego
chodzenia.
MARTIN LOGAN
MIKROS 90
na test nie zdążył
O pierwszych suchawkach Martina Logana dowiedzielimy si tu przed zamkniciem
numeru, zdylimy jeszcze dorzuci informacj do „Aktualnoci”, ale nie moglimy ju czeka na ich dostpno – a szkoda, bo wanie
w tym numerze „Audio” przedstawiamy obszerny test suchawek w przedziale cenowym
1000–1500 z, do których Mikros 90 pasuj
jak ula, bo kosztuj 1200 z. Cena wskazuje,
e nie s to suchawki w technice elektrostatycznej, z której synie amerykaska rma,
lecz model majcy zdoby du popularno,
równie dziki sterowaniu dla urzdze Apple
(mikrofon i pilot na kablu), cho oczywicie
nie tylko – 3,5-mm mini-jack mona wetkn tu
i ówdzie. Uyte materiay s godne tej marki –
dominuje aluminium i prawdziwa skóra.
NAD C390DD
cyfra w serii C
Kiedy NAD zaprezentowa swój cyfrowy
wzmacniacz M2 z technologi Direct Digital, moda na suchanie muzyki z komputera
dopiero nabieraa rozpdu. Dzisiaj, gdy jest
to jeden z najbardziej gorcych tematów,
Dla posiadaczy topowych komponentów
Moon Evolution, rma ma specjaln propozycj – dziki nowemu systemowi podstaw mona nie tylko wycisn ostatnie brzmieniowe
soki, ale zyska moliwo efektownego i bardzo praktycznego ustawienia urzdze.
System podstawek Moon Bridge zosta
bowiem zaprojektowany pod ktem perfekcyjnej wspópracy z konkretnymi urzdzeniami.
Zestaw skada si ze specjalnie zaprojektowanych mostków, które umoliwiaj ustawianie
poszczególnych komponentów serii jeden na
drugim. Podstawki otaczaj nóki urzdze,
CAMBRIDGE AUDIO 651R, 751R
blu albo bay
Dwa amplitunery kina
domowego z wyszej póki cenowej powikszaj
ofert Cambridge Audio.
Zarówno 651R, jak i 751R
s wyposaone w unikalny tryb by-pass, wyczajcy
wszystkie procesory, jeli sygna pynie
np. z odtwarzacza Blu-ray, i w skaler obrazu
Anchor Bay ABT2010, pozwalajcy na zmian
rozdzielczoci do 1080p, nawet ze róde analogowych. W droszym modelu 751R zastosowano te ukad upsamplingu dla sygnau
audio do rozdzielczoci 24 bity/192 kHz.
Brytyjczycy wprowadzaj do oferty bardzo
atrakcyjne urzdzenie – nowoczeniejsze,
tasze i wci wykorzystujce rmow, cyfrow amplikacj. Wzmacniacz C 390DD
jest hybryd wzmacniacza zintegrowanego,
Najnowsza
odsona cyfrowego
wzmacniacza NAD
sprowadza rmow
technologi Direct
Digital do urzdzenia w cenie
ok. 11 000 z.
10
luty 2013
a same urzdzenia opieraj si na szczycie
podstawek, których zadaniem jest oczywicie
tumienie wibracji i separacja mechaniczna
komponentów.
Te niezwykle eleganckie konstrukcje nadaj caemu systemowi nowy wizerunek, dziki
nim ustawione na sobie urzdzenia sprawiaj
wraenie monolitu.
Zestaw czterech sztuk kosztuje 2590 z.
Oprócz cyfrowych doskonaoci, równie
wane s elementy analogowe, potne
transformatory toroidalne zasilaj klasyczne
kocówki mocy, generujc w 651R: 2 x 175 W
i 7 x100 W; a w 751R: 2 x 200 i 7 x 120 W. Model
651R kosztuje 7500 z, a 751R – 9000 z.
przetwornika DAC i systemu korekcji akustyki
pomieszczenia.
Urzdzenie ma ca gam wej cyfrowych, od optycznego poprzez wspóosiowe,
XLR, a take USB. Opcjonalnie mona zainstalowa moduy rozszerze z wejciami
analogowymi, a nawet pokusi si o kart
z portami HDMI. Wzmacniacz ma moc 150 W,
oddawan zarówno do obcienia 8-, jak
i 4-omowego. Dokadna cena urzdzenia nie
zostaa jeszcze ustalona, ale nie powinna
przekroczy 11 000 z.
www.audio.com.pl
Amplitunery AV 11 000 z KINO DOMOWE
Denon AVR-4520
Pioneer SC-LX86
SPOTKANIE
NA SZCZYCIE 10 999
www.audio.com.pl
www.audio.com.pl
cigu kilku
ostatnich sezonów koncepcja
takiego wzmacniacza zostaa jednak zaniedbana i zmarginalizowana,
bowiem centralne urzdzenie
systemu AV ma by coraz
bardziej wszechstronne.
Przygldamy si dwóm
najnowszym, referencyjnym
propozycjom Denona i Pioneera. Obydwa urzdzenia pojawiy si niedawno, kosztuj
tyle samo i „potra” niemal
to samo... czyli o wiele wicej
ni najlepsze amplitunery poprzedniej generacji.
Najnowoczeniejsze ukady
cyfrowe odpowiadaj ju
nie tylko za jako d
wiku
i obrazu, ale te za funkcje
sieciowe, moduy, protokoy
oraz aplikacje, które w kolejnych sezonach pojawi si
te w taszych modelach. Kto
chce, niech czeka, ale tak
mona czeka cae ycie...
W
luty 2013
13
TEST
TEST
Większość
amplitunerów
to urządzenia
tanie, niemające z porządnym
Hi-Fi, o Hi-Endzie
nawet nie wspominając, wiele
wspólnego. Nawet te droższe
modele były
wciąż zawstydzane przez swoich
pobratymców
- wzmacniacze
A/V, z założenia
lepsze, sięgające
wyższych pułapów cenowych.
KINO DOMOWE Amplitunery AV 11 000 z
TEST
Bezkompromisowa konstrukcja AVR-4520 jest wyjtkowa, co zdradza ju jego monstrualne
opakowanie - tak wysokie, e tworzy niemal szecian.
enon jest przykadem projektu niemal
idealnie „czystego” wzorniczo, nie
epatuje elementami na przednim
panelu – tutaj znalazy si tylko dwa
umiarkowanej wielkoci pokrta, skromna, niebieska matryca i wycznik sieciowy.
Dziki wysokiej przedniej ciance urzdzenie
prezentuje si bardzo wytwornie (trzeba tylko
pozby si naklejki z prawej strony). Mona by
si spodziewa, e uchylenie klapki „spuci ze
smyczy” niezliczon ilo malekich przycisków,
ale i tutaj AVR-4520 wyglda spokojnie; skupia
si za to na funkcjach strefowych, przyciskach
szybkiego wyboru i kluczowych kursorach, które
pozwalaj porusza si po wszystkich zakamarkach ustawie. Uchylny panel to take miejsce
dla wej podrcznych. W sferze analogowej
jest kompozyt dla obrazu, stereofoniczna para
RCA dla d
wiku i wyjcie suchawkowe, w sferze cyfrowej wejcie HDMI (z trybem MHL dla
sprztu przenonego, pracujcego pod kontrol
systemu Android, pozwalajcego na przesyanie
obrazu w formacie 1080p), i port USB, którego
podstawowym zadaniem jest wspópraca z iPodami, iPhone’ami czy iPadami.
Tyln ciank podzielono na trzy poziome
strefy. Najnisz wypenia bateria jedenastu
par terminali gonikowych – to urzdzenie
z dziewicioma kocówkami mocy (jako jedyne
w ofercie Denona ma wicej ni siedem wzmacniaczy), które moemy wykorzysta na róne
sposoby. Jednym z nich s systemy dekodowania Audyssey DSX lub DPL IIz, ale sytuacje
„obstawienia si” dziewicioma kolumnami s
bardzo rzadkie, w przeciwiestwie do tworzenia
zdalnych stref, mona te nadmiarow par
kocówek wykorzysta do bi-ampingu najwaniejszych kolumn – przednich lewej i prawej.
D
14
luty 2013
Denon AVR-4520
rodkow stref zajmuje mieszanka analogowa z wejciami RCA (s wród nich klasyczne
liniowe, dla gramofonu z wkadk MM oraz
dedykowane wejcia dla odtwarzacza sieciowego), z wielokanaowym wejciem i wyjciem
(odpowiednio 7.1 i 11.2) a take rozbudowan
gam gniazd wideo (kompozytowe oraz komponentowe). Chcc wykorzysta umiejtnoci
strefowe, mamy do dyspozycji d
wik z RCA dla
dwóch kolejnych pomieszcze, obraz z kompozytu i komponentu, a nawet z przeznaczonego
do tego celu specjalnego wyjcia HDMI; oprócz
niego s take dwa „zwyke” wyjcia HDMI dla urzdze w gównym pomieszczeniu. Wej
HDMI, nie liczc tego z przodu, jest sze. Dwa
wejcia wspóosiowe elektryczne i dwa optyczne
nie s ju w systemach AV najwaniejsze,
ale zawsze mog si przyda. Do roli pierwszoplanowej aspiruje natomiast Denon Link
HD, interfejs najnowszej generacji, który wraz
z rmowym odtwarzaczem Blu-ray (DBT-3313,
a niedugo równie inne) zapewnia bezkompromisow transmisj sygnaów audio (taktowanych jednym zegarem, aby uzyska minimalne
znieksztacenia jitter).
Nowoci, jak widz w amplitunerze pierwszy raz, jest 4-portowy przecznik sieci LAN.
Urzdzenia korzystajce z dostpu do domowej
i globalnej sieci w „ekosystemie” A/V mno si
w zastraszajcym tempie amplituner, odtwarzacz Blu-ray, telewizor, odtwarzacz sieciowy,
konsola do gier... W szafce ze sprztem robi si
coraz bardziej toczno i rzeczywicie taki przecznik wbudowany w amplituner AV, traktowany jako centrala systemu, ma duy sens, zwasz-
cza e na ogromnej tylnej ciance jest sporo
miejsca do zagospodarowania. Szkoda tylko,
e Denon nie wbudowa ukadu o prdkoci nominalnej Gigabit/s, a tylko 10/100 Mbit/s. Jest to
starsza, odchodzca ju do lamusa generacja,
cho na razie wci wystarcza do przesyania
wikszoci materiaów z plików A/V.
Czteroportowy przecznik sieci LAN u osób
nieobeznanych z poczeniami sieciowymi
moe rodzi wtpliwoci co do tego, które
gniazdo jest „wejciem”. Nie ma jednak
znaczenia, które wybierzemy, gdy wszystkie
dziaaj równorzdnie, a ukady amplitunera
podczone s do „niewidocznego”, pitego
portu wewntrz. Sieciowe zdolnoci AVR-4520
obejmuj niemal wszystko, co w tej kwestii wymylono, pomijajc zdalne sterowanie i dostp
do stacji internetowych. Denon dba o atrakcyjno moduu wbudowanymi aplikacjami
popularnych serwisów sieciowych last.fm oraz
Spotify. Urzdzenie jest zgodne z protokoem
AirPlay (dla odtwarzaczy Apple) oraz uniwersalnym DLNA, umoliwiajcym przesyanie
muzyki np. ze smartfonów dziaajcych pod
kontrol systemu Android, a take komputerów
czy dedykowanych serwerów NAS.
Samo przesyanie danych to jeszcze nie
wszystko trzeba je przecie jeszcze „obrobi”,
wic Denon ma komplet dekoderów dla najpopularniejszych formatów muzycznych, zarówno
tych skompresowanych, jak i bezstratnych,
w tym Flac o parametrach 24 bit/192 kHz.
Skalowanie obrazu z dowolnego wejcia nie
ma ogranicze (w ramach dostpnych komercyjnie technologii) i siga formatu 4K.
www.audio.com.pl
NOWA SERIA JAMO 360
Wizualne i akustyczne doznania
Dzięki zastosowaniu opatentowanej technologii Omnipolar®,
seria 360 zapewnia wyjątkowe wrażenia podczas słuchania.
Technologia ta oparta jest na zasadzie dostarczania dźwięku dookólnego,
a nie kierunkowego o wąskim skupieniu, dzięki czemu dźwięk jest słyszalny
w pełnym zakresie w każdym miejscu Twojego pomieszczenia.
S35 HCS
S35 HCS to pakiet czterech identycznych kolumn S35 oraz specjalnie zaprojektowanego głośnika centralnego C35.
Zestaw dostępny jest w dwóch kolorach wykończenia High Gloss Black i High Gloss White.
Konsbud-HiFi Sp. z o.o., ul. Nowa 23, Stara Iwiczna, 05-500 Piaseczno
tel. (22) 750-23-22, faks (22) 750-23-04, mail: [email protected], www.konsbud-hifi.pl
KINO DOMOWE Amplitunery AV 11 000 z
TEST
Historia prestiowej serii LX rozpocza si wraz z nastaniem mody na byszczc czer,
jednak z upywem czasu okazao si, e takie wykoczenie nie jest ju niczym wyjtkowym.
ioneer zdecydowa si na zmiany
w projekcie. Wyrazista, szczotkowana powierzchnia metalowego frontu
wyglda zarazem surowo i elegancko, oywiaj j srebrne piercienie pokrte
i niebieska matryca z czerwonymi akcentami.
Pioneer i Denon (i nie tylko oni) s zgodni co
do tego, e w modelach z wyszej póki liczb
przycisków, gniazd i pokrte widocznych stale
na przedniej ciance naley ogranicza, wic
wszystkie zbdne „bibeloty” wrzucono pod
uchylan klapk. Tam moemy dobra si do
wikszoci funkcji konguracyjnych, a take skorzysta z wyjtkowo rozbudowanego
systemu podrcznych gniazd. Oprócz zcz
analogowych s tutaj dwa moduy, HDMI
(tryb MHL) oraz USB. Ten ostatni skojarzono
z portem kompozytowym stosujc specjalny
przewód (jest w komplecie), wykorzystamy
dwa gniazdka (USB oraz kompozyt) do penej
obsugi iPoda, iPhone’a czy iPad’a – wcznie
z przesyaniem obrazu. Przy tej okazji warto
zwróci uwag, e USB ma bardzo wysok
wydajno prdow, moe przez nie popyn
maksymalnie 2A, co przyda si podczas adowania (i odtwarzania) materiaów z prdoernych iPadów.
Najnowszy i najlepszy amplituner Pioneera, tak jak wszystkie modele serii LX, jest
wyposaony w dziewi kocówek mocy.
Mamy jednak znowu (tak jak w Denonie) a
jedenacie terminali gonikowych. Dziki
temu moemy podczy równoczenie (ale
korzysta naprzemiennie) dodatkowe frontowe
kolumny efektowe albo kolumny w innym pomieszczeniu, ewentualnie wykona bi-amping
kolumn gównych.
P
18
luty 2013
Pioneer SC-LX86
Dla urzdze analogowych przygotowano
sze wej, w tym jedno z korekcj dla gramofonu (wkadki MM). Jest wejcie 7.1 oraz wyjcie
11.2. Gar kompozytów i komponentów dla obrazu pomoe podczy starsze urzdzenia wideo a take wykona instalacj drugiej i trzeciej
strefy. Kilka cyfrowych wej audio (elektryczne
i optyczne) te moe si przyda. Wszystko
to jest mocno rozbudowanym, ale znanym
z taszych urzdze standardem prawdziwa
nowoczesno Pioneera dotyczy oczywicie
innych, cyfrowych sfer. Amplituner ma w sumie
a siedem (nie liczc tego z przedniej cianki) wej HDMI, dwa podstawowe wyjcia
i jedno dodatkowe, dedykowane zdalnej stree.
Z tyu znajdziemy te drugi port USB, jednak
o zupenie innym przeznaczeniu. W AVR-4520
Denona tylny USB suy np. do podczenia
iPoda tutaj jest opisane jako specjalistyczne
wejcie DAC. Cay modu przejto z odtwarzaczy
strumieniowych Pioneera, a wejcie jest asynchronicznym portem USB, sucym do transmisji
danych z komputera. Tym sposobem Pioneer
moe przyj sygna o parametrach 24 bit/192
kHz (w niektórych materiaach dotyczcych aktualizacji urzdzenia spotkaem nawet wzmiank
o maksymalnej rozdzielczoci 32 bitów).
Oczywicie nie musimy bazowa na kablu
USB, aby wykorzysta multimedialny potencja
amplitunera – jest te port LAN. Jego gówn
funkcj jest oczywicie protokó DLNA, pozwalajcy czerpa dane zarówno z komputerów, jak
i urzdze przenonych pracujcych pod kon-
trol systemu Android. Pioneer moe równie
wspópracowa z domowymi serwerami NAS,
a dla uytkowników Apple obsuguje transmisj AirPlay.
Zarówno port USB, jak i transmisja LAN
wspiera wszystkie najwaniejsze formaty,
wcznie z Flac (32 bit/192 kHz), a nawet DSD.
Wprawdzie modu Wi-Fi nie jest wbudowany, lecz w komplecie z akcesoriami znajdziemy
specjalny adapter, który umoliwia zestawienie
poczenia bezprzewodowego wystarczy
podpi ma skrzyneczk do portu LAN.
Podobnie jak w przypadku taszych modeli
amplitunerów, mona dokupi specjalny modu, który zapewni transmisj Bluetooth. Pioneer nie daje si zaskoczy adnym sposobem
transmisji bezprzewodowej.
Znakomitym dodatkiem s aplikacje
sterujce dla systemów Android oraz iOS,
zapewniajce nie tylko wygodn obsug, ale
bdce take interaktywnym przewodnikiem
i instrukcj obsugi w jednym, uatwiajce
podczenie i skongurowanie systemu.
Skalowanie obrazu siga 1080p, i cho Pioneer chwali si równie rozdzielczoci 4K, to
tutaj funkcja ta pozwala tylko na przeczanie
tego typu sygnaów.
Zarówno w opisie Denona, jak i Pioneera
celowo nie rozwijam tematów dekodowania
surround, gdy pod tym wzgldem niewiele nowego si dzieje, obydwa amplitunery potra
wszystko, co powinny, SC-LX86 wyrónia si
dodatkowo certykatem THX Ultra2 Plus.
www.audio.com.pl
JESTE W RUCHU.
DAJ SI PORUSZY!
ycie jest zbyt krótkie na kompromisy. Dlatego Sennheiser tworzy wycznie najbardziej
zaawansowane rozwizania audio, dziki którym oywa dusza muzyki. Tak jest z naszymi
nowymi suchawkami Momentum: czysty i autentyczny dwik, stalowy pak, skórzane
nauszniki. Idealne, by by w ruchu – albo by poruszonym.
!PLAUZ3PZOOUL'RANICZNAàOMIANKI$œ
!PLAUZ3PZOOUL'RANICZNAàOMIANKI$œBROWA
TEL
FAKS APLAUZ APLAUZAUDIOPLWWWAPLAUZAUDIOPL
APLAUZAUDIO PL WWW APLAUZAU
TELFAKSAPLAUZ
Teraz na: www.sennheiser.pl
HI-FI Suchawki 1000 - 1500 z
TEST
MADE FOR IPHONE
Pozycja sprztu przenonego Apple staa si na tyle mocna, e
producenci urzdze Hi-Fi, mniejszych i wikszych, a przede wszystkim akcesoriów, dostosowuj sprzt do wymaga amerykaskiego
giganta. Nie tyle dziki iPodom, co telefonom iPhone (oraz smartfonom innych marek), rynek przypomnia sobie o znaczeniu suchawek i zwizanych z nimi potrzebami konsumentów. Obserwujemy
prawdziwy wysyp w tej kategorii sprztu, a niemal adne suchawki
nalece do nieformalnej kategorii przenonych, nie mog dzisiaj
si oby bez udogodnie funkcjonalnych przygotowanych wanie
z myl o uytkownikach sprztu Apple.
Nie jest to sprawiedliwe (a mówi to jako uytkownik wielu mniejszych i wikszych gadetów spod znaku „nagryzionego jabka”)
i dyskryminuje konkurencj, ale faktycznie to wanie Apple rzdzi
dzisiaj wiatem suchawek. Gdzie si nie obejrzymy, na pudekach
od sprztu widniej znajome ramki „Made for iPad, iPod, iPhone”.
Ze standardem sterowania Apple zapoznaem si na dobre przy
okazji telefonu iPhone 3G, który w komplecie mia suchawki z malekim pilotem wyposaonym w pojedynczy przycisk. Do szybko,
bo wraz z czwart generacj iPhone’a, zdalne sterowanie Apple
mocno ewoluowao, przybierajc obecn posta take i w najnowszych produktach, równie w hicie ostatnich miesicy – iPhone 5.
Pilot wyduy si i wzbogaci o cztery przyciski; dwa skrajne su do regulacji gonoci, w rodkowym kryje si pozornie skomplikowany, ale praktycznie do przyjazny algorytm odtwarzania/pauzy (pojedyncze kliknicie), przeskakiwania do kolejnego (podwójne
nacinicie przycisku) oraz poprzedniego utworu (potrójny „klik”).
Nieco problematyczny moe by ten ostatni i przyznaj, e czasem
si zdarza, i sekwencja nie chwyci. Niemniej jednak ten zamknity
w niezwykle maej i dyskretnej obudowie pilot jest wci jedn z najlepszych tego typu aplikacji. Apple jednym ruchem przegoni przerysowane pomysy z gigantycznymi pilotami mocowanymi do ubrania
za pomoc klipsów i uzbrojonymi w potne wywietlacze (i nie
mniej potne wtyki). Integraln czci rmowych suchawek do
iPhone’a jest mikrofon, który dziaa równie z niektórymi iPodami.
Nie dziwi zatem wcale ch przyjcia powyszego standardu
przez producentów suchawek, którzy projektuj wasne, dopasowane wzorniczo piloty. Warto jednak zauway, e Apple, co jest cech
immanentn tej rmy, promuje wasne rozwizania, a kadego, kto
odway si je naladowa, traktuje bardzo surowo, nie szczdzc
rodków na sdowe procesy. Nie byo im trudno podporzdkowa
sobie producentów suchawek, std w standardzie przy testowanych
modelach s doczane piloty zdalnego sterowania wanie dla
sprztu marki Apple. Natomiast zrónicowanie sygnaów moe spowodowa to, e suchawki podczone do smarftona czy odtwarzacza przenonego innej marki nie tylko strac moliwo sterowania,
ale wrcz wywoaj anomalie w dziaaniu róde.
Rozwizaniem s tu wymienne przewody sygnaowe i gniazda
przyczeniowe montowane w muszlach suchawek.
Haso „Made for iPhone” moe obejmowa szerok gam sprztu – od suchawek, po stacje dokujce, radiobudziki, kina domowe,
amplitunery, a nawet zestawy samochodowe. Znaczek przyciga
jak magnes, mimo e dla producentów – rm trzecich – oznacza
zmierzenie si z procedurami licencyjnymi, dokadnie tak samo
jak w przypadku najgoniejszego pod tym wzgldem wynalazku
Apple „AirPlay”. Ostatecznie chodzi przecie o to, eby biznes si
krci, a rma z Cupertino udowodnia niedawno jak sobie dobrze
z tym radzi, prezentujc zupenie nowy standard podcze sprztu
przenonego – „Lightning”. Posiadaczom iPhone’ów i iPadów ju
teraz s potrzebne nowe stacje dokujce. Nowy standard pilotów
sterujcych suchawkami? Poczekajmy...
22
luty 2013
Świat urządzeń przenośnych stał się dla
słuchawek bardzo mocnym bodźcem,
dzięki któremu wracają z największą od lat
pompą. Wysyp różnorodnych modeli, jaki
dzisiaj obserwujemy, stał się jednak możliwy
nie tylko za sprawą iPodów i im podobnych
odtwarzaczy. Przez długi czas słuchawki
kisiły się we własnym, często mocno już
przeterminowanym sosie, a ich producenci
byli zajęci najwyraźniej czymś innym, bo
kilka lat temu marazm rozlał się na całą
słuchawkową branżę wyjątkowo mocno.
A przecież to właśnie one zasługują na
częste odświeżanie i to z kilku powodów.
a tle kolumn, odtwarzaczy czy wzmacniaczy suchawki
s na ogó znacznie tasze i szybciej si zuywaj;
to wanie suchawki mog by traktowane jak nasza
wizytówka, element ubioru i stylu, podlegajcy reguom
i fanaberiom wiata mody. W czasach, w których suchawki domowe przestay by przyspawane do foteli i czsto z nami podróuj,
s traktowane w taki wanie sposób. Portfel atwiej zniesie ich
wymian, zwaszcza, gdy intuicja waciciela podpowiada, e
nadszed czas na co nowego, a „nowe” nie musi oznacza zastpienia czego „starego”, ale „tylko” jego uzupenienie. Dwie pary
suchawek? Jak najbardziej. Trzy? Czemu nie!
Ju sysz tryby rozpdzajcej si marketingowej maszyny, bo
wiadomo przecie nie od dzisiaj, e nie ma sprztu uniwersalnego,
bo do muzyki rockowej lepiej mie takie suchawki, a do klasyki inne... Zamknite nie dorównuj otwartym i odwrotnie. Takie
rozpasanie nie byo moliwe w przypadku kolumn; w przypadku
suchawek jest ju jak najbardziej! Nie widz równie przeszkód,
by podyktowa konieczno cosezonowej wymiany ich na nowe
– nie tylko d
wik, nie tylko styl, ale coraz popularniejsze audio
komputerowe rysuje przed suchawkami zupenie nowe perspektywy, zdalne sterowanie, regulacj gonoci…
Najwicej dzieje si w sektorze suchawek przenonych, ale jest
wiele nowoci, które ignoruj utarte podziay, kreujc kategori
luksusowych „nauszników” do rónorodnych zastosowa. Dzisiaj
decydujcym kryterium o zakupie suchawek nie jest wycznie
brzmienie ani wygoda, cho to naturalnie dwa wci bardzo
wane elementy. Klienci coraz czciej poszukuj uniwersalnoci.
Posiadajc nie tylko sprzt domowy, ale i przenony (staje si nim
przecie niemal kady produkowany obecnie telefon komórkowy),
chc, by suchawki mogy dobrze pracowa w kadym „rodowisku”. Poszukuj te dobrego wzornictwa i odrobiny
ch,
luksusu – nawet w najprostszych przedmiotach,
!
a co dopiero w suchawkach za ponad 1000 z!
N
www.audio.com.pl
Suchawki 1000 - 1500 z HI-FI
BAJERY i DEMONY
AKG K551
Audio-Technica ATH-A900X
H-A900X
Beyerdynamic DT-880
880
Denon AH-D400
Grado SR325
HiFiMan HE-300
Sennheiser MOMENTUS
ENTUS
Shure SRH1440
UltraSone PRO 2900
00
Yamaha PRO 300
w
www.audio.com.pl
luty 2013
23
TEST
TEST
SŁUCHAWKOWE
Bezprzewodowe zespoy gonikowe HI-FI
Fascynacja d
wikiem, bdca
przewodnim hasem wielu reklam
Philipsa na przestrzeni ostatnich
kilku lat, nie jest pustym frazesem.
Producent sukcesywnie rozwija lini
urzdze Fidelio podporzdkowanych w peni muzyce, wcale nie
nazbyt „multimedialnych”. Przecitnemu klientowi elektromarketu
urzdzenia te wcale nie wydaj si
tanie, ale nawet audiole dostrzeg
wyjtkow jako ich wykonania.
Philips ma ju spore dowiadczenie ze stacjami dokujcymi,
które pracuj nie tylko z applowskim sprztem „i”, ale równie ze
smartfonami i tabletami konkurencji.
Jednoczenie miniwiee holenderskiej rmy szczyc si wyranowanymi gonikami, wic wystarczyo
poczy te dwie dziedziny... Jednak
koncepcja bezprzewodowych goników wysokiej jakoci niesie ze sob
nowe wyzwania.
Do kolumn Dynaudio wracamy
do regularnie, przygldajc si
i przysuchujc konstrukcjom, które
przypominaj mi czsto moje mae
Countoury sprzed… dwudziestu lat.
W sferze samych obudów i przetworników zmienia si niewiele,
Dynaudio postanowio zostawi je
w spokoju i zrobi o wiele powaniejszy „skok cywilizacyjny”.
Zaprezentowana w zeszym roku
rodzina produktów Xeo zachowuje
rmowy styl i technik, uzupenion
jednak o co wyjtkowego – transmisj bezprzewodow. I nie tylko.
Dynaudio, wraz z caym swoim
konserwatywnym dorobkiem, „ucieka
do przodu” tam, gdzie w erze iPodów
i komputerów nieuchronnie zmierza
take caa sfera Hi-Fi i Hi-End.
BRAK KABLA
AKTYWNOCI SPRZYJA
edyn znan alternatyw dla kablowania
s obecnie fale radiowe, a doskonalenie
transmisji danych na potrzeby nowoczesnego, domowego sprztu elektronicznego (nie tylko komputerów, ale telefonów, tabletów czy telewizorów) otwiera nowe moliwoci
take w sprzcie audio.
Z jednej strony mona tworzy systemy,
które komunikuj si bezprzewodowo z caym
J
www.audio.com.pl
zastpem róde sygnau (w przypadku audio
takimi staj si komputery, take smartfony
czy tablety), a take dy do wyeliminowania
innych kabli – tych najbardziej widocznych,
czyli prowadzcych do kolumn.
Dwie róne realizacje takiej ogólnej
koncepcji przedstawiamy na przykadzie zespoów gonikowych, a w zasadzie bezprzewodowych systemów gonikowych doskonale
Dynaudio XEO 3
Philips A9
znanych rm – Dynaudio i Philipsa – cho
jake odlegych na sklepowych pókach.
Obydwie pokazuj jednak, jak drog
zmierza rozwój tego rodzaju sprztu. Obydwa
testowane produkty zdobyy w zeszym roku
nagrody EISA – to te wskazówka, e chodzi
o urzdzenia powane i pomysy dobrze
przemylane. Przyszed czas nie tylko na „bezprzewodowo”, lecz i na kolumny aktywne,
bo jedno z drugim cile si wie.
luty 2013
37
TEST
Uwolnienie kolumn od przewodów połączeniowych jest marzeniem wszystkich osób, których nie dosięgła skrajnie audiofilska, kablowa pasja. Kable jako takie nie są ani piękne, ani wygodne, często też nie
są tanie – są złem koniecznym. Ich jednoznaczna zaleta jest czysto handlowa – na klientach przekonanych, że warte są ostatniej złotówki, można sporo zarobić.
Wzmacniacze zintegrowane HI-END
W
WSZYSTKO
NIE TYLKO W KLASIE A
Hegel H300
Luxman L-550AX
www.audio.com.pl
luty 2013
43
TEST
TEST
zmacniacze zintegrowane to
nie tylko indywidualna porcja
mocy i charakterystyczne
brzmienie – to równie zrónicowana estetyka oraz funkcjonalno.
Luxman zosta wyposaony po królewsku
i to wyposaenie demonstruje bez skrpowania - klasyka japoskiej wszechstronnoci. Hegel wyglda oszczdnie i „zasadniczo” – jak na skandynawski design
przystao. Moglibymy da si uwie
i jednemu, i drugiemu, a przy wsparciu
testów odsuchowych doj do przekonania, e ten lub tamten jest dla nas
stworzony. A mimo to wcale nie musiayby
one zasugiwa na rekomendacje – prosz
wybaczy, ale wedug naszej redakcyjnej
„lozoi” i dowiadczenia, wane s te
mierzalne parametry, które werykuj to,
co czsto tylko si nam wydaje. Równie
nam, recenzentom, w testach odsuchowych. I werykacja ta, nawet w przypadku
wielu bardzo drogich urzdze, wcale nie
zawsze wypada jednoznacznie. Jednak
tym razem wszystko gra – dosownie
i w przenoni. Obydwa wzmacniacze
reprezentuj wrcz referencyjny poziom
parametrów, który kae wierzy nie tylko
w kompetencje stojcych za nimi projektantów, ale i odsuchujcych recenzentów;
ba, relacje odsuchowe wydaj si by
nawet niedoszacowane, podobne pochway dostaj czsto obiektywnie znacznie
sabsze urzdzenia.
Hegel to mocarz, który swoich
2 x 400 W nie obarcza adnymi kompromisami w zakresie innych parametrów;
Luxman ma nisz ni konkurent moc, na
co jestemy przygotowani ju w danych
producenta, a co jest usprawiedliwione
prac w szlachetnej klasie A, jednak okazuje si, e potra wykrzesa z siebie trzy
razy wicej, ni „w katalogu”! Nawet jeeli
ju nie w klasie A w sensie technicznym,
to na pewno w sensie jakociowym.
Brawa dla obydwu!
Tylko który wybra?
HI-END Wzmacniacze zintegrowane
TEST
Hegel H300
Dua powierzchnia aluminiowego frontu z minimaln liczb manipulatorów i sporym
niebieskim wywietlaczem – aparycja najlepszego wzmacniacza Hegla jest charakterystyczna
dla tego producenta i dla pónocnoeuropejskiego designu.
trzy manipulatory: pokrto
wzmocnienia,
zmiany wej
oraz mechaniczny
wycznik sieciowy. Na
kontrastowym wywietlaczu o niebieskim kolorze
odczytamy wybrane
ródo oraz gono. T
moemy ustawi w 100
krokach. Jeli uaktywnimy tryb „mute”, wskazanie to bdzie migao.
Wicej moliwoci dostajemy wraz z pilotem
zdalnego sterowania. Za
jego pomoc moemy
wyczy wywietlacz,
wyciszy wyjcie, a take
sterowa odtwarzaczem
CD Hegla. Znajduj si
na nim te trzy ciekawe
przyciski – do sterowania odtwarzaczem
softwarowym w komputerze.
S
Metalowy, czarny
pilot z male
kimi
przyciskami –
adny, chocia
niezbyt wygodny.
44
luty 2013
H300 nie jest po prostu „wzmacniaczem
zintegrowanym”, lecz „wzmacniaczem zintegrowanym z przetwornikiem C/A”. Oprócz piciu wej analogowych, liniowych, znajdziemy
na tylnej ciance take wejcia cyfrowe – dwa
elektryczne koaksjalne, dwa optyczne oraz
USB. Jest te wyjcie koaksjalne z przetaktowanym sygnaem (o zminimalizowanym jitterze). W instrukcji obsugi nie znalazem o tym
ani sowa, ale w dziale „Pytania i odpowiedzi”
na stronie internetowej producenta wyczytaem informacj, e do wej koaksjalnych oraz
optycznych moemy doprowadzi sygna do
24 bitów/192 kHz, a do USB – 24/96. To ostatnie nie jest wejciem asynchronicznym.
Wyjcia gonikowe pojawiaj si
w jednym komplecie, gniazda s zocone,
z plastikowymi osonkami. Wejcia liniowe pozwol podczy trzy róda o standardowym
poziomie, jest te specjalne wejcie dedykowane zewntrznym przedwzmacniaczom lub
procesorom kina domowego. Sygna jest z niego wysyany bezporednio do kocówki mocy,
z pominiciem przedwzmacniacza. Wejcie
zbalansowane bazuje na dobrych gniazdach
szwajcarskiego Neutrika. Na podstawie ogldzin ukadu elektronicznego mona sdzi,
e wzmacniacz ma budow zbalansowan,
a odsuch potwierdzi, e zbalansowane
ródo najlepiej podczy do wej XLR. Jeli
chcemy wykorzysta zewntrzn kocówk
mocy albo np. aktywne subwoofery, moemy
to zrobi korzystajc z wyj z przedwzmacniacza (z regulowanym poziomem sygnau).
Made in...?
Na tylnej ciance niemal wszystkich urzdze audio
znajdziemy wskazówki dotyczce kraju pochodzenia
danego produktu, tj. miejsca jego produkcji. To jedna
z podstawowych informacji wymagana przez Urzd
Celny. Zdziwiliby si jednak Pastwo porównujc to, co
si znalazo w licie przewozowym, z tym, co widnieje
na tylnej ciance. W dzisiejszych czasach „Made in X”
wcale nie gwarantuje tego, e urzdzenie rzeczywicie
zostao wyprodukowane w kraju X. onglujc kosztami
wytworzenia, podzespoów, obsadzenia pytek, kosztami
zoenia, a take innymi skadnikami ceny, mona niemal
dowolnie „ustala”, skd pochodzi dany produkt. Na
tylnej ciance Hegla H300, wzmacniacza, który otrzymaem do testu, nie ma o produkcji ani sowa. Znajdziemy
tam tylko adres norweskiej siedziby i informacj o
patencie na ukad wzmacniajcy, zgoszony w USA.
Wiedzc, e to niewielka rma, zatrudniajca niewielu
ludzi, zapytaem Andersa Ertzeida, jej przedstawiciela,
o kulisy produkcji.
„Nie mamy w tej sprawie nic do ukrycia. Wszystkie
urzdzenia Hegla s projektowane w Norwegii i tutaj,
na miejscu, budujemy prototypy. Obsadzamy niektóre
z pytek drukowanych u nas, na miejscu. Wszystkie
podzespoy i elementy kupujemy w Norwegii, ale...
obudowy s wykonywane w Chinach, tam te jest
obsadzana cz pytek (poza najwaniejszymi). Obsadzone przez nas pytki wysyamy do Chin, gdzie s instalowane w obudowach. Wybudowalimy tam wasne
laboratorium, w którym wykonujemy wstpne pomiary
i testy. Potem urzdzenia s odsyane do nas i na miejscu
dokonujemy inspekcji oraz wykonujemy kolejne testy.”
www.audio.com.pl
HI-END Wzmacniacze zintegrowane
TEST
Luxman L-550AX
Wygld wzmacniaczy Luxmana nie zmienia si od lat. To due i cikie urzdzenia, z bardzo
charakterystycznymi, duymi wska
nikami wychyowymi, podwietlanymi na kolor bursztynowy,
pokazujcymi w przyblieniu dostarczan moc.
okrte funkcji jest sze, a zmieniamy
nimi typ wkadki gramofonowej (MM/
MC), status wyjcia do nagrywania
(„On”/„Off”), aktywne wyjcia gonikowe (A, B, AB lub wszystkie wyczone –
pracuje wówczas tylko wyjcie suchawkowe),
regulacj barwy d
wiku („Treble” i „Bass”)
oraz balans midzy kanaami. Wszystkie
zmieciy si poniej grubej pytki z akrylu, zakrywajcej nie tylko wska
niki, ale take diody
funkcji „Line Straight” (skracajcej ciek
sygnau), ltra subsonicznego (przydatnego
przy gramofonach), funkcji „Mono”, przycisku
rozczajcego kocówk mocy i przedwzmacniacz oraz „Loudness”. Ju to krótkie
wyliczenie pokazuje szerokie, cho bardzo
klasyczne moliwoci funkcjonalne tego
wzmacniacza; trzeba do tego doda jeszcze
wyjcie suchawkowe i moliwo monitorowania nagrywanej tamy w trzygowicowym
magnetofonie... to ju kompletny anachronizm, ale mieszczcy si w konwencji stylistyki
z lat 70., do której nawizuje Luxman.
Po obydwu stronach frontu dominuj due
gaki – lew zmieniamy aktywne wejcie
P
Pilot
zdalnego
sterowania
Luxmana
wydaje si
mao nezyjny,
ale dziki jego
rozmiarom
przyciski s
wygodnie
rozstawione.
48
luty 2013
(4 x RCA, 1 x XLR + 1 x gramofonowe, wybrane wejcie sygnalizowane jest ma diod
LED), a praw – si gosu. Gniazda na tylnej
ciance s podzielone midzy dwa szeregi.
W górnym znajduj si wejcia i wyjcia liniowe. Wejcie gramofonowe zostao oddzielone
od pozostaych (ze zoconym zaciskiem masy
obok). Wejcie MM ma ok. 35 dB wzmocnienia, za MC – 55 dB. Oznacza to, e do tego
ostatniego naley uywa wkadek o raczej
wyszym – ni przecitna – napiciu wyjciowym; producent mówi nawet o wartociach
powyej 0,7 mV.
Czterem parom stereofonicznych wej
liniowych towarzyszy ptla do nagrywania,
wyjcie z przedwzmacniacza, wejcie na kocówk mocy oraz wejcie liniowe XLR; obok
niego ulokowano may przecznik, którym
zmieniamy faz absolutn.
Poniej znajduj si gniazda gonikowe – zocone, po dwie pary na kana (A i B).
Akceptuj banany, widy i goe druty, ale zachcabym do stosowania bananów – gniazda
umieszczono blisko siebie i widy naraaj na
zwarcie.
www.audio.com.pl
HI-END
HI-END Zespoy
Zespoy gonikowe
gonikowe 53
53 000
000 -- 73
73 000
000 zz
TEST
Kilkanaście lat ttemu nastały nowe czasy, zapanowały nowe
Kilkanaście
K
zwyczaje, eksplodował
ekspl
zwyczaje,
hedonistyczny hi-end, znaleziono
klientów na abstrakcyjnie
abs
klientów
drogie produkty, a ci, których nie
było na nie stać,
stać też zaczęli oceniać pozycję firm przez pryzmat
było
jje
ej najdroższyc
jej
najdroższych produktów. Do hi-endu wkroczyły firmy, które
wcześniej nie wspinały
ws
wcześniej
się tak wysoko.
Martin-Logan SUMMIT X
Pro-Ac K6
T+A SOLITAIRE CTW 500
Triangle MAGELLAN QUATUOR
oci zosta
zostay rzucone, kiedy JMlab wprowadzi mod
model Utopia, przelicytowujc oryginalnego Nau
Nautilusa, który by w tamtym czasie
najbardz
najbardziej awangardowym dzieem gonikkowym.
owym. Pomnik cczasów odwanych eksperymentów.
P
otem zacz si okres gonikowego hedonizmu.
Potem
Z
aprzestano pos
Zaprzestano
poszukiwa nowych rozwiza, lecz
zznane
nane ju powi
powikszano i przemnaano, licytujc
ssi
i na „wraenie”,
„wraenie jakie superkolumna zrobi na
potencjalnym kkliencie. Nawet bez jej suchania,
potencjalnym
b
a, najlepiej be
ba,
bez suchania...
Nastpio w
wyhamowanie rozwoju techniki gonikowej,
nikowej, w po
porównaniu z tempem, w jakim rozwijja
aa si wcze
jaa
wczeniej. Ale czy to czyja wina? Moe
n
aturalna kol
naturalna
kolej rzeczy – przecie instrumenty
a
kustyczne te
te zatrzymay si w rozwoju, nikt
akustyczne
n
ie wymyla nowego ksztatu skrzypiec, trbki,
nie
g
itary czy we
gitary
werbla... Goniki to nie instrumenty,
wedug pryncypialnych
pryn
wedug
przepisów Hi-Fi, maj
ttyylko – i a – wiernie odtwarza, a nie gra po
tylko
swojemu, lecz
l
swojemu,
analogia nie jest chyba zupenie chybiona
chybio – w pewnych dziedzinach osinie
gnlimy puap,
p
gnlimy
który trudno przeskoczy, i
gwatown rozwój techniki cyfrowej, te silnie
gwatowny
oddziauj
oddziaujcy
na sprzt audio, nie powinien
nas zwodzi:
zwod
nas
e w podobnym tempie bdzie
si zmienia
zmien wokó nas literalnie wszystko.
si
Najleps
Najlepszym
przykadem na „skoczono”
pewnyc wynalazków jest koo... Wiele
pewnych
mechan
mechanizmów
jest zasadniczo skoczonych, a zespó gonikowy to swoisty
nych,
mecha
mechanizm,
hybryda czca ukad
eelektryczny
lektry
z mechanicznym; technika
ccyfrowa
yfrow chyba nigdy nie zawadnie jego
cczci
zc mechaniczn, tak jak cyfrowo
ssterowany
tero
silnik samochodu nigdy nie
b
dz de facto silnikiem cyfrowym.
bdzie
N
igd Nigdy nie mów nigdy, no ale
Nigdy?
ccyfrowego,
yfro
zerojedynkowego koa nie
mog sobie wyobrazi – koo to antytemog
za „zerojedynkowoci”, to kwintesenza
cja realnego, analogowego wiata.
cja
ja
I jakim
trafem okrge s gonikowe membrany, winylowa pyta (cho
we
cy
cyfrowa
– te...), bben perkusji;
k
kula
jest te postulowan, najlepsz
for
form
obudowy gonikowej...
K
52
luty 2013
www.audio.com.pl
Zespoy gonikowe 60 000 - 66 000 z HI-END
W kocu jednak dla brzmienia kolumn najwaniejsze
byo, jest i bdzie „zestrojenie” ukadu, a ta umiejtno przychodzi wraz z dowiadczeniem, kolejnymi wykonanymi projektami; zasadnicza zmiana koncepcji, nawet na ambitniejsz i bardziej obiecujc, w duym stopniu dezaktualizuje to
dowiadczenie i zmusza do przewiczenia nowego ukadu,
a to znowu trwa i nie od razu przynosi najlepsze moliwe
efekty. Wielu producentów wybiera wic wasn, ale ju
dobrze utart, bezpieczn – i dla siebie, i dla swoich klientów – ciek. Drog konsekwentnego szlifowania wczeniej
dobrze uksztatowanej rze
by, czyli zmian, które pozwalaj
wykorzystywa wczeniej opanowane „know-how”. Z drugiej
strony trzeba wiedzie, e kady nowy ukad goników,
choby by bardzo podobny do innych, wymaga zestrojenia
od nowa – tyle e, jeeli podobnych ukadów wykonao si
ju w yciu dziesitki, a moe nawet setki, to kady kolejny
nie jest ju wielkim wyzwaniem. Czasami konstruktor lczy
nad najprostszym projektem, bo albo sobie z nim nie radzi,
albo cyzeluje takie niuanse, które inaczej brzmi rano,
a inaczej wieczorem, i wci nie moe si zdecydowa... Ale
znowu dowiadczenie podpowiada, e w rozsdnym czasie
trzeba powiedzie sobie: „do”, bo kolejne dni i tygodnie
to ju tylko krcenie si w kóko. Oczywicie mona potem
pisa i opowiada, e kolumn gonikow czy jakiekolwiek
urzdzenie dopracowywao si latami (taki wysiek jest dobrze oceniany przez audiolów), a jeeli byaby to prawda,
to w gruncie rzeczy nie najlepiej wiadczyaby o umiejtnociach konstruktora albo wskazywaa na obsesj. Ale
czy nie dziki obsesji jestemy pasjonatami? My szukamy
najlepszego brzmienia, konstruktorzy te powinni. Kto powie
o swoim dziele z penym przekonaniem: „jest skoczone i doskonae” – jest skoczony jako konstruktor... Chodzi o to, aby
w pewnym momencie pój na mdry kompromis, zacisn
zby i dla dobra sprawy... przej do projektowania kolejnej
konstrukcji.
Cztery modele drugiej czci testu powiconego kolumnom za ok. 60 000 z prezentuj jeszcze intensywniejsze
zrónicowanie ni pierwsza czwórka sprzed miesica. Pewniakiem do tytuu najwikszego oryginau (chocia ten styl
znamy w jego wydaniu od lat) wydawa si Martin Logan,
lecz niespodziewanie skontrowaa go rma T+A, stosujc
równie elektrostat, cho tylko w zakresie wysokich tonów,
tworzc w sumie kolumn bardzo specyczn, o ukadzie dotd niewidzianym. Triangle dostarczyo ostatni nietestowany
przez nas model serii Magellan, wic trudno udawa wielkie
zaskoczenie, cho to zawsze obiekt imponujcy jakoci
wykonania; Pro-Ac zupenie inaczej – w estetyce jest bardzo
powcigliwy, wrcz surowy w kontekcie ceny, ale i taka
szlachetna prostota znajduje zwolenników, zwaszcza
gdy stoi za ni renomowana marka. I taka jest prawda –
w hi-endzie najbardziej liczy si marka i desing. Jeeli to
smutna prawda, to sami próbujmy to zmieni...
www.audio.com.pl
di
l
luty 2013
53
TEST
POMYSY WCZORAJSZE
HI-END Zespoy gonikowe 53 000 - 73 000 z
TEST
Martin Logan SUMMIT X
ŚWIATŁO I DŹWIĘK
Amerykaski
sprzt audio
zazwyczaj wyglda i brzmi
powanie, czsto
wrcz potnie.
Nie zawsze wie
si to z elegancj,
ale nie brakuje te
produktów, które
fascynuj oryginalnoci i wyranowaniem. Martin
Logan zasuguje na
szczególn uwag, bo niezalenie
od brzmienia, jego
„kolumny” wygldaj
wyjtkowo, a ich forma nie jest wydumana,
lecz wie si cile
z techniczn, bardzo
zaawansowan treci.
Martin Logan to znana
marka oraz potna rma, która wybrany przez
siebie „temat” doskonale opanowaa i wci
go rozwija.
54
luty 2013
onstrukcje Martina Logana w pierwszym skojarzeniu utosamiane
z elektrostatami – przynajmniej te
najbardziej dla niego charakterystyczne – s hybrydami, czcymi elektrostatyczny przetwornik rednio-wysokotonowy
z sekcj niskotonow, bazujc na typowych
przetwornikach dynamicznych (takich, jakie
znamy z wikszoci kolumn). W najwikszym
skrócie: taki jest „klasyczny” Martin Logan,
ukad promowany przez rm jako optymalny, chocia na samym szczycie swojej oferty
stawia ona konstrukcj czysto elektrostatyczn – CLX Art, skadajc si z dwóch paneli
elektrostatycznych – rednio-wysokotonowego, jaki spotykamy w loganowych hybrydach,
i specjalnego, wikszego niskotonowego.
Tylko „oczko niej”, na pozycji „vice”
referencji, znajduje si testowany Summit X,
który tym samym jest najwikszym Loganem, reprezentujcym przedstawion wyej
koncepcj hybrydow. Pewnie std wzia si
nazwa – „summit” to w matematyce „lokalne
maksimum”. I takim jest Summit X jako najwiksza hybryda, natomiast bezwzgldnym
maksimum jest CLX Art. Ju sama charakterystyczna sylwetka hybrydy, niezalenie od
ceny, moe powodowa, e Summit X bdzie
czciej akceptowany przez klientów ni CLX
Art, majcy posta wielkiego parawanu, nie
tylko wysokiego, ale i szerokiego; ponad dwa
razy wszy Summit X, mimo e o wysokoci
pótora metra, ma sylwetk smuk i dynamiczn. Architektura loganowej hybrydy musi
poczy dwa zupenie odmienne elementy
– duy elektrostatyczny panel, któremu trzeba
zapewni otwart przestrze równie z tyu
(chocia T+A „zamkno” swój w obudowie...
ale to inna historia), i „skrzynk” dla goników niskotonowych. Pomys, aby ustawi je
tak, jak widzimy to w Summicie
X czy w innych wspóczesnych
konstrukcjach Logana, wydaje si
oczywisty, ale diabe tkwi w szczegóach – prostopadocienny
modu niskotonowy i pionowo
ustawiony panel wcale nie wygldayby tak atrakcyjnie, dopiero
pochylenie panelu, jego wygicie
(w paszczy
nie poziomej) i odejcie od kubicznej formy obudowy basowej okreliy aktualnie
obowizujcy wzór hybrydy.
K
www.audio.com.pl
Oczekiwan opraw
dla tak luksusowego produktu jest szeroki wybór
wariantów kolorystycznych – rodzaju naturalnej
okleiny pokrywajcej du
cz skrzynki basowej (elektrostatyczny panel i niektóre inne
elementy – przede wszystkim aluminiowy
„pas” biegncy przez górn ciank skrzynki
i przechodzcy w baz terminalu przyczenioworegulacyjnego na tylnej ciance – pozostaj czarne). Gama
fornirów do wyboru – czerenia naturalna, czerenia ciemna, klon,
klon „ptasie oczko”, bubinga i db lakierowany na czarno. Dodatkow atrakcj jest system owietlania – tak, system owietlenia! – skadajcy si z trzech elementów – widocznego na froncie, podwietlanego na
niebiesko logo rmy, podwietlenia tylnego panelu kontrolnego i wiata
biegncego od dou; moemy zaaranowa sobie iluminacj pochodzc z rónych kombinacji wymienionych róde wiata, na tylnym panelu
jest przeznaczony do tego specjalny przecznik.
Tyle na temat wygldu i dodatków, pora przej do treci technicznej, a jest o czym pisa. Czy pisa jednak po raz kolejny o tym, jak jest
zbudowany przetwornik elektrostatyczny? Chyba tak, przynajmniej
w skrócie, bo omawialimy to ostatni raz... kilka lat temu. W przetworniku elektrostatycznym membrana ma bardzo du powierzchni
i jednoczenie jest bardzo cienka, pozbawiona „mocowania” byaby
elastyczna. Jej odpowiednie wyprolowanie i pozycj, a take pobudzanie jej do ruchu zapewniaj sztywne, zewntrzne statory, podczone
do napicia sterujcego (zmiennego), podczas gdy sama membrana
jest polaryzowana wysokim napiciem staym. Sama zasada dziaania
nie jest wic bardzo skomplikowana, lecz problemy pozostajce do
rozwizania, aby tak pomylany przetwornik móg dostarcza d
wik
wysokiej jakoci, s niebagatelne, zupenie inne ni przy projektowaniu i produkowaniu konwencjonalnych przetworników dynamicznych.
Cay panel elektrostatyczny jest bardzo duy i jednoczenie musi by
wykonany z wysok precyzj, bowiem membrana powinna na caej powierzchni znajdowa si w ustalonej odlegoci od statorów, wszystkie
elementy musz by idealnie zaizolowane, a cay szkielet supersztywny.
Zarazem statory powinny w jak najwikszym stopniu przepuszcza fal
emitowan przez membran, przecie nie mog jej szczelnie zamkn
midzy sob; zapewnia to odpowiednie ich perforowanie, bazujce
w ostatniej generacji („XStat”) na wikszej liczbie mniejszych otworów
(„MicroPerf”), co zwiksza cakowicie powierzchni „otwart” na prac
membrany. Powoduje to zwikszenie efektywnoci i tym te producent
tumaczy mniejsze wymiary obecnych paneli w porównaniu z dawnymi
– teraz przy mniejszych wymiarach zewntrznych pojawia si podobna powierzchnia efektywnego promieniowania i podobne parametry.
Krawdzie membrany, tak jak i statorów, s uchwycone przez aluminiow ram („AirFrame”), ale s potrzebne jeszcze elementy dystansujce
membran od statorów i napinajce j optymalnie – su do tego
uoone w poprzek listwy z przezroczystego materiau („ClearSpar”).
www.audio.com.pl
R E K L A M A
Konstrukcja Summit X
wykorzystuje zasilanie do trzech
celów: dostarcza wysokie napicie
polaryzacyjne do elektrostatu,
do aktywnej (wyposaonej we
wasny wzmacniacz) sekcji
niskotonowej, a take do rozbudowanego ukadu... owietlenia
kolumny! Skoro kabel sieciowy
jest ju podczony...
luty 2013
55
HI-END Zespoy gonikowe 53 000 - 73 000 z
TEST
Po niezwykej, nieatwej do opisania hybrydowej konstrukcji
Martina Logana, a przed jeszcze bardziej zaskakujc konstrukcj T+A, moemy przez kilka stron odpocz, poznajc
znacznie bardziej konwencjonaln – na tle tamtych – kolumn Pro-Aca. K6 to jeden z najnowszych i najlepszych modeli
– równie on nie sygnalizuje, aby rma zamierzaa ostro
zmieni kurs i bardzo nas zaskoczy.
Pro-Ac K6
COŚ WYPUKŁEGO
POD WSTĄŻKĄ
ie stwierdzibym jednak, e Pro-Ac to
ostoja „konserwatyzmu”, bo nie panuje tu kompletny zastój, rma swoje
konstrukcje wci modykuje i udoskonala, lecz nie s to zmiany rewolucyjne,
skupiaj si w obrbie samych przetworników,
ich membran i innych elementów skadowych;
same konguracje przetworników, sposób
ich ltrowania w zwrotnicach, architektura
obudów, a nawet wiele szczegóów, pozostaj
w zasadzie niezmienione. I nie jest to zarzut,
ale wedle angielskiego powiedzenia: trudno
zje ciastko i je mie (cho mona go nie zje
i... wcale go nie mie), czyli trudno zadowoli
jednoczenie tradycjonalistów, jakimi jest dua
cz audiolów, i zaimponowa innowacyjnoci. Czy to wybór dyktowany przez kalkulacj,
czy przez temperament Stewarta Tylera, szefa
rmy? Pewnie po trosze przez jedno i przez
drugie. Skoro rma osigna tym sposobem
doskona pozycj, presti i wyniki – jakich
inni, nawet bardziej si „wysilajcy”, mog
tylko pozazdroci – to po co wywaa otwarte
drzwi... Trzeba jednak, i to dyktuje nie tylko rynek, ale i pasja kadego konstruktora, tworzy
nowe modele na nowych komponentach, wci
„duba” i poprawia.
Kolumny Pro-Aca nie tylko wci si broni,
ale nawet atakuj, w pewnym sensie przeywaj renesans – bowiem ich bardzo klasyczna
forma, wywodzca si z dawnej, bezpretensjonalnej prostoty, uznanej pó
niej za brzydot, od
kilku lat znowu jest w modzie, na fali nowoczesnego (tym razem) minimalizmu. Co prawda
przez wiele lat wystarczajco dua grupa
producentów udowadniaa, e o wiele lepsz
– akustycznie, abstrahujc od wygldu –
form jest obudowa w jaki sposób poamana
i powyginana, lecz skoro nawet niektórzy z nich
wrócili do obudów „skrzynkowych” (np. KEF), to
chyba tragedii nie ma... Pro-Ac konsekwentnie
trzyma si swoich prostych skrzynek, wic nie
musi si tumaczy z adnego „regresu” w tej
dziedzinie.
K6 jest jedynym (dotychczas) modelem
serii K; konstrukcja K6 wyra
nie nawizuje,
nie tylko symbolem, do droszego modelu CP6
z najlepszej serii Carbon Professional, w którym w kilku miejscach zastosowano wókno
wglowe. Co w takim razie oznacza litera K?
Wie si z zastosowaniem Kevlaru, chocia
producent nie moe tak nazwa swojej serii, bo
Kevlar to nazwa handlowa zastrzeona przez
wynalazc tego wókna i jego producenta, czyli
chemiczny koncern DuPont.
N
62
luty 2013
www.audio.com.pl
www.audio.com.pl
R E K L A M A
Wprowadzenie Kevlaru do konstrukcji Pro-Aca jest elementem
ciekawym i od strony technicznej, i marketingowej, bowiem kojarzy
si z systematycznym stosowaniem tego materiau przez inn brytyjsk rm – oczywicie B&W, która zrobia z Kevlaru jeden ze swoich
znaków identykacyjnych. Due, konkurujce rmy europejskie
zwykle unikaj podania tymi samymi ciekami, chc pokaza
wasne jako te lepsze, a wprowadzenie Kevlaru czy jakiegokolwiek
innego materiau lub rozwizania, prawie pó wieku od jego wynalezienia i wiele lat po tym, jak zacza to robi konkurencja, nie jest
pomysem byskotliwym.... Ale, po pierwsze, Kevlar przez ten czas
nie straci przecie swoich waciwoci; po drugie, kevlarowe membrany Pro-Aca s zdecydowanie inne i w zwizku z tym stosuje si
je w innych przetwornikach – nie redniotonowych, jak w ukadach
B&W, ale w niskotonowych i ewentualnie nisko-redniotonowych.
Klasyczna plecionka kevlarowa, wykorzystujc wytrzymao
i lekko owego syntetycznego wókna, pozostaje elastyczna;
w wydaniu Pro-Aca suy jako osnowa, jest zanurzona w jakiej
ywicy, która wypenia jej szczeliny, tworzy gadk powierzchni
zewntrzn, a przede wszystkim wspótworzy bardzo sztywn struktur. W taki wanie sposób Pro-Ac wykorzystuje zarówno Kevlar
(w modelu K6 i malutkich Tablette Anniversary), wókno wglowe –
w modelach CP6 i CP8, wókno szklane – w wikszoci modeli serii
Response. Firma swobodnie korzysta ze wszystkich trzech rodzajów
wókien, stosowanych w gonikowych membranach wanie dlatego, e sposób ich zastosowania, a wic nasczenie i utwardzenie,
odsuwa na drugi plan rónice midzy ich indywidualnymi parametrami; dziki sztywnoci, membrany Pro-Aca znacznie lepiej ni
wszelkiego rodzaju plecionki „mikkie” pracuj w zakresie niskich
czstotliwoci (a wic przy duych amplitudach i siach wyginajcych). Chocia tego typu membrany dominuj we wspóczesnych
konstrukcjach Pro-Aca, to uywa on te membran polipropylenowych
i celulozowych – rma ta nie buduje swojej „lozoi” na gruncie
jednego, wybranego materiau równie dlatego, e sama nie jest
producentem stosowanych przez siebie goników, lecz kupuje je od
rónych dostawców, którzy dysponuj rónymi technologiami. Pro-Ac
bardzo czsto w prezentacjach swoich konstrukcji powtarza fraz
o „gonikach Pro-Aca” i czsto wida, e s to modele inne ni standardowe Seasy czy Scan-Speaki, przygotowane na zamówienie,
zmienione pod ktem parametrów „zadanych” przez Pro-Aca, ale
na bazie technologii dostpnych u danego producenta. Podobnie
wyglda sytuacja w innych rmach redniej wielkoci, np. w AudioPhysiku – na produkcj wasnych przetworników mog sobie pozwoli tylko najwiksi, co wcale nie oznacza nieograniczonych moliwoci; zmusza do wyboru okrelonych technologii, w ramach których
atwiej jest dokonywa zmian „na miejscu”, ale zamyka rm na
inne opcje (najdrastyczniejszym przykadem jest Dynaudio, stosujce od kilkudziesiciu lat membrany polipropylenowe MSP). Firma,
która jest „skazana” na dostawy przetworników od innych producentów, nie moe tak atwo ich modykowa, ale za to moe siga
szerzej, czego przykadem jest wanie rónorodno elementów
widziana w Pro-Acu czy Sonus-Faberze. Ostatecznie sam materia
membrany nie jest a tak wany, aby rozsdny konstruktor musia
si upiera przy stosowaniu jednego, jedynego – da sobie rad
z rónymi, wszystko zaley od jakoci i parametrów konkretnego
przetwornika a take umiejtnoci konstruktora. Goniki niskotonowe, nisko-redniotonowe oraz redniotonowe s przecie ltrowane
dolnoprzepustowo i jeeli nie jest si mentalnie zwizanym z ltrami
pierwszego rzdu, to ltrami wyszego rzdu prawie zawsze mona
odltrowa rezonanse specyczne dla rónych membran; Pro-Ac nie
przystpi do klubu mioników ltrów pierwszego rzdu, nie musi
wic selekcjonowa przetworników pod tym ktem, stroi ltry do
zastosowanych goników, a nie na odwrót.
luty 2013
63
HI-END Zespoy gonikowe 53 000 - 73 000 z
TEST
T+A SOLITAIRE CTW 500
SPRAWA ZAMKNIĘTA
Tradycyjny sposób zastosowania przetwornika elektrostatycznego polega na uruchomieniu duego, szerokopasmowego
panelu – tak jak w klasycznych Quadach; doskonale znana
jest te metoda Martina-Logana – czyli poczenie elektrostatycznego panelu rednio-wysokotonowego
z sekcj niskotonow na przetwornikach
dynamicznych; rma T+A przedstawia
jeszcze inny, najrzadziej spotykany ukad,
w którym przetwornik elektrostatyczny wystpuje tylko w roli wysokotonowego.
iemiecka rma T+A wyrosa z tradycji gonikowych,
ale obecnie (a nawet ju od dawna) ma w ofercie
równie duo „elektroniki”, i to najnowoczeniejszej. To trzeba dostrzec i doceni, bo jest to jeden
z niewielu liczcych si producentów, którzy poczyli wysokie
kompetencje w obydwu dziedzinach; w tej nielicznej grupie
nie jest to rma, która czarowaaby klienta przede wszystkim
designem, miniaturyzacj, niebywaymi i niepotrzebnymi
funkcjami – T+A stawia przede wszystkim na „wartoci
tradycyjne”, czyli na jako d
wiku, mdr funkcjonalno,
a wykorzystuje do tego ogromne zasoby technologii dawnych
i najnowszych, zarówno w sferze projektowania, jak i w samej
produkcji. Urzdzenia T+A s ultranowoczesne, lecz nie
wygldaj „odlotowo” ani „lajfstajlowo” czy „oldskulowo”,
maj aparycj raczej laboratoryjn, lecz te nieprzesadnie
wystylizowan – bez wielkich gaek i hebli udajcych to,
czym nie s, z szeregami podobnych do siebie przycisków,
w normalizowanych, solidnych aluminiowych obudowach...
Pisz tylko pozornie nie na temat, gdy chc wyjani
„inynieryjn lozo” rmy, dotyczc te testowanych
kolumn, wygldajcych niezwykle i prowokacyjnie. Nie jest
to prowokacja dla prowokacji, ale skutek realizacji okrelonych zaoe akustycznych. Firma – od zawsze – czya
gruntown wiedz gonikow z deniem do tworzenia
konstrukcji niekonwencjonalnych. To stara niemiecka
szkoa w jej najlepszym wydaniu – szkoa badaczy,
poszukiwaczy, „forszerów”, autentycznie zainteresowanych tworzeniem nowych rozwiza. Kolumny T+A byy
jednymi z tych, o których marzyem za modu, jeszcze
w latach 80., przegldajc w niemieckim „Stereoplayu”
(tak, wtedy cae roczniki w bibliotece Politechniki Warszawskiej!) testy konstrukcji serii Criterion, bazujcych
na jake inspirujcych kadego hobbyst, fantastycznych, wielokrotnie zaamanych kilkumetrowych liniach
transmisyjnych; ju wtedy byy w ofercie T+A modele
Solitaire OEC, z elektrostatycznym wysokotonowym
i w caoci aktywne! Warto to zauway – w poowie
lat 80. ubiegego wieku kolumny aktywne pojawiy si
w ofertach kilku rm, które widziay przyszo w tej
technice, lecz po prawie trzydziestu latach niewiele si
zmienio – przyzwyczajenia audiolów s silniejsze
i trzymaj rozwój „aktywnoci” na wodzy. Nawet
T+A czciowo spasowaa i usuna aktywno ze
swoich referencyjnych konstrukcji. Pozostawia j
tylko w znacznie taszej wersji K-Active (cho na
wszelki wypadek jest te „normalna” seria K –
konstrukcji biernych).
N
70
luty 2013
www.audio.com.pl
... podobnej uyto do wykonania indywidualnych
oson goników niskotonowych, zainstalowanych
na bocznych ciankach.
Mimo to, do nowych Solitairów i tak trzeba bdzie podczy kabel
sieciowy – wymaga tego elektrostatyczny przetwornik wysokotonowy,
który – may czy duy – dziaa wedug tej samej zasady: potrzebuje
wysokiego napicia polaryzujcego. Elektrostatyczny tweeter w konstrukcjach T+A pojawia si nie po raz pierwszy, ale w najnowszej edycji referencyjnej serii wyrós do znacznie wikszych rozmiarów.
Nie tylko wysokotonowy elektrostat jest tu niezwyky. W sumie
najbanalniej wygldaj niskotonowe umieszczone na bocznych
ciankach (po jednym 8-calowym na kadej), z czym ju nieraz si
spotkalimy. Zaskakujco wyglda trójka redniotonowych, ustawionych jeden nad drugim, ale skoro przetwornik wysokotonowy ma pó
metra wysokoci, to trudno byo je zaaranowa inaczej – cho trzeba
wyjani, dlaczego s trzy mae, a nie jeden, ewentualnie dwa nieco
wiksze. Pytanie to nasuwa si tym bardziej, gdy patrzymy na wiksze
modele serii Solitaire, gdzie w pionowej linii ustawiono a sze przetworników redniotonowych. O ile zastosowanie trzech mona jeszcze
wytumaczy zamiarem przygotowania odpowiednio wydajnego
zespou na bazie 12-cm maluchów, to szóstka zdradza ju, e chodzi
o co wicej. O co? atwo si domyli, patrzc na znajdujcy si
obok elektrostat – o utworzenie „megaprzetwornika” redniotonowego, który nie tylko bdzie mia potencja wynikajcy z duej cznej
powierzchni membran, ale te membrany te utworz dugie „
ródo
liniowe”, zorientowane pionowo, podobnie jak pionowo jest zorientowany przetwornik elektrostatyczny. W jakim celu?
Nawet jeli w duych salonach bdziemy mogli ustawi kolumny daleko od cian bocznych, w celu uniknicia powstajcych tam
bliskich odbi, to i tak silne odbicia, zakócajce zarówno charakterystyk czstotliwociow, jak i stereofoni, bd pochodzi od podogi
i sutu – przecie nie moemy kolumn wolnostojcych odsun od
podogi... Sposobem na to jest zawenie charakterystyki kierunkowej
w paszczy
nie pionowej, czyli zredukowanie energii promieniowanej
do dou i do góry, skupienie jej na osi skierowanej w miejsce odsuchowe.
www.audio.com.pl
R E K L A M A
Obudowa Solitaire nie jest
banalna, jej wykonanie te
– goniki umieszczone na
froncie s osonite wygitym
patem perforowanej blachy...
luty 2013
71
HI-END Zespoy gonikowe 53 000 - 73 000 z
TEST
Magellany Quatuor to niemal ostatni model serii Magellan, jakiego do tej pory nie przetestowalimy.
I pewnie ostatniego nie przetestujemy, bo byby nim najwikszy Magellan Grand Concert, a to wyzwanie logistyczne, które chyba ju sobie darujemy... majc na koncie wszystkie pozostae modele:
Concerto, Cello, Duetto, no i teraz wanie oprawiane Quatuory. Dlatego te to chyba ostania okazja,
aby zapozna si za naszym porednictwem z technik i brzmieniem najlepszych
Triangli. Potem bdziemy czeka, a rma gruntownie wymieni ca seri,
która wesza ju w wiek dojrzay.
Triangle
MAGELLAN
QUATUOR
PO RAZ OSTATNI
istoria serii Magellan zacza si od pojedynczej, agowej
kolumny o takiej wanie nazwie (ale nieco innej ni obecnie najwiksze Magellan Grand Concerto), która miaa
wywindowa rm Triangle do gonikowej, hi-endowej
ekstraklasy, na najwysz pók cenow, nie tylko z nadziej na
zyski pynce wprost z jej sprzeday, ale na zmian wizerunku i skokowego podniesienia prestiu. Potem pojawi si „vice” – Magellan
Concerto, a w kolejnym ruchu, wraz z pewnymi zmianami konstrukcyjnymi – caa seria. W ten sposób rma Triangle doszlusowaa do
najwikszych europejskich potg gonikowych – B&W i Focala – oferujc podobnie szerok gam luksusowych produktów, jak widzimy
w seriach 800 i Utopia.
Ostatni etap utrwalania pozycji serii Magellan chyba troch
odbiega od pierwotnych planów majcych na celu wzmocnienie
samej marki Triangle – seria Magellan sama wyrasta na „mark”,
ma by autonomiczna i nieco sabiej kojarzona z macierzyst rm,
aby z kolei jej tasze produkty... nie psuy jej wizerunku. wiadczy to
jednak o tym, e linia Magellan ma powane perspektywy na wasny
sukces, nie peni tylko roli suebnej wzgldem caej oferty Triangle, zreszt do tego celu wystarczyby, tak jak na pocztku, jeden
agowiec – „obiekt marze”. Duy wybór modeli jest ju pomylany
pod ktem konkretnej sprzeday, bo przecie kady z nich wymaga
odrbnego opracowania, przygotowania linii produkcyjnej, a to
w przypadku tak luksusowych urzdze oznacza niebagatelne koszty. Nikt nie bdzie tylko udawa, e ma tak ofert, drukujc adne
zdjcia w katalogu – to jest obraz realnej pozycji na rynku, a nie tylko
hi-endowe pozowanie.
Na francusk mod, wszystkie modele serii Magellan (i nie tylko
jej) maj wasne nazwy, podobnie nazywa swoje kolumny Cabasse, Focal – ju nie wszystkie, a zupenie nie maj tego w zwyczaju
rmy angielskie (tylko jakie numery...). To wiadczy te o bardziej
zaangaowanym podejciu, nawet jeeli jest ono obliczone na lepszy
odbiór u klientów, to faktycznie godne pochway. Trzeba si troch
zastanowi, jaka nazwa bdzie pasowaa i do konkretnego modelu,
i do caej serii. Quatuor po francusku znaczy kwartet, co by moe
nawizuje do czterech 18-cm goników na przedniej ciance, a by
moe tylko zaznacza nisz rang w stosunku do Magellanów Concerto; najmniejsze w serii (podstawkowe) nosz nazw Duetto, ale
dlaczego pomidzy nimi jest Cello (wiolonczela), a nie Trio? Poniewa nazwa Trio zosta wykorzystana w niszej serii Genese.
H
78
luty 2013
www.audio.com.pl
R E K L A M A
Dziki proporcjom obudowy, wynikajcym z zastosowanego zestawu
przetworników, Quatuory mog uchodzi za „najprzystojniejsze” w serii Magellan. Maj szeroko tak, jak Cello, ale s od nich wysze, poniewa zawieraj dodatkowy, trzeci gonik niskotonowy; jeszcze wysze s Concerto,
te jednak s jednoczenie szersze, bo ich goniki niskotonowe s wiksze.
Dziki wysokiej i smukej sylwetce Quatuory unikaj ociaoci, jednoczenie s efektowne i odpowiednio pojemne, aby utworzy objto odpowiedni do optymalnej pracy trzech 18-cm przetworników niskotonowych.
Projektant z premedytacj „poszed w ilo”, a nie w wielko goników
niskotonowych, chcc stworzy tak wanie, strzelist kolumn, bo przecie
mia do dyspozycji równie wiksze, 22-cm przetworniki niskotonowe, jak
w Concerto; zamiast trzech „18-tek”, móg wybra dwie „22-ki”, które miayby
podobny potencja w obudowie szerszej i niszej, o bardziej klasycznych
proporcjach – i to te spodobaoby si wielu klientom, majcym zaufanie do
wikszych wooferów. Kto ma dobr orientacj w nowoczesnej technice gonikowej, a zwaszcza w tym, czym dysponuje Triangle, nie bdzie si upiera
przy duych garnkach, bowiem niskotonowe „18-tki”, jakie rma przygotowaa na potrzeby serii Magellan, s wyjtkowo wydajne i nie gorzej wyspecjalizowane w przetwarzaniu najniszego basu ni znacznie wiksze goniki;
powierzchnia te si liczy, ale trzy „18-tki” bd miay czn powierzchni
podobn jak dwie „22-ki” lub jedna „30-tka”.
Ukad z trzema niskotonowymi „18-tkami” nie jest wcale bardzo egzotyczny – jedn z najlepiej znanych, analogicznych (pod tym wzgldem) konstrukcji jest B&W 803 Diamond. Zespó goników w Quatuorze wyglda jednak
jeszcze bardziej spójnie i imponujco, poniewa przetwornik redniotonowy
(najwyej pooona „18-tka”) ma dokadnie tak sam jak goniki niskotonowe, wyjtkowo masywn obrcz kosza, wic wida lece blisko siebie
a cztery krzepkie „18-tki”, którym niewiele brakuje, aby zakwalikowa je
jako „20-tki”.
Estetyka Magellanów nie jest skromna, a jednak pozostaje w granicach
najogólniej rozumianej elegancji, aden element nie psuje harmonijnego
obrazu caoci, i w tym te jest pewna sztuka. Zwykle mówi si, e sztuk jest
stworzy wraenie elegancji przy oszczdnych rodkach wyrazu, ale dzisiaj
za eleganckie gotowi jestemy uzna z denicji niemal wszystko, co tylko proste i surowe – panuje bowiem moda na minimalizm. W takiej sytuacji nie jest
atwo zadowoli nasze „minimalistycznie wybredne” gusta, idc pod prd
i stawiajc odwanie na du porcj ozdobnych dodatków. Seria Magellan
nie jest pod tym wzgldem wyjtkowa w ofercie Triangle, taki jest styl rmy,
cho oczywicie w serii referencyjnej rozkwita on najbardziej, najlepszymi
materiaami i najwysz starannoci wykonania. Obcowanie z luksusem
zaczyna si ju podczas rozpakowywania; chocia kolumny nie przybywaj
w drewnianych skrzyniach, ale w „zwykych” kartonach, to s one podwójne,
a same kolumny s chronione przez podwójne worki – pierwszy z materiau
bardzo delikatnego, drugi (zewntrzny) z grubszego „pluszu”. Niezalenie od
rmowej techniki przetworników, jak i od stylu, zaznaczajcego si w warstwie dodatków – i do dodatków zaliczmy take niezwyky cokó – ogólna
koncepcja architektoniczna i ukadowa jest dostatecznie reprezentatywna
dla zespoów gonikowych, jakie spotykamy od pocztku XX wieku, bardziej
ni w przypadku pozostaych kolumn tego testu. Logany s jedyne w swoim rodzaju, T+A te wielce oryginalne, Pro-Aki zbyt surowe... Tymczasem
Magellany s w gruncie rzeczy „normalne”. Obudowa ma wygite boczne
cianki, co daje kilka korzyci – front zachowuje umiarkowan szeroko, ale
objto, potrzebna niskotonowym, znaczco wzrasta, fale stojce wewntrz
zostaj zredukowane, brya wyglda ciekawiej, a do tego
wysoki poysk, pooony albo na fornirze
(maho lub bubinga), albo
na lakierze biaym lub
czarnym. Jest wic wci
modny „piano black”!
Efektowne akcesoria
i odpowiednie do nich opakowanie tutaj drewniane pudeko, lakierowane
na wysoki poysk - s obowizkowe
przy kolumnach tej klasy.
www.audio.com.pl
luty 2013
79
OD REDAKCJI
W NAJBLISZYCH NUMERACH
10 x PODSTAWKOWE ZESPOY GONIKOWE
4000–5000 Z
Ratują dobry dźwięk w małych pomieszczeniach.
Amphion ION+
Paradigm STUDIO 20
Chario SYNTAR 523 R
Sonus Faber VENERE 1.5
KEF LS50
Triangle COMETE LE
Mission SX2
Vienna Haydn SE
Monitor Audio GX50
Xavian XN125 JUNIOR
10 x SUBWOOFERY 1500–2000 Z
Nisko i niedrogo.
Boston A SUB 650
Castle CUBE
Jamo SUB 660
JBL SUB-150P
Mission MS300
Monitor Audio MASS W200
Paradigm PDR-W100
REL T5
Roth Audio KH20
Wharfedale SPC-10
10 x SUCHAWKI BEZPRZEWODOWE
W czasach Bluetooth.
AKG K840KL
Creative WP-450
Denon AH-W200
Harman Kardon HARKAR BT
Panasonic RP-WF950
Philips SHD8600
Sennheiser RS 180
Sony MDR-1RBT
SoundMagic WP10
Thomson WHP3311W
WZMACNIACZE STEREO 3300 Z
Firmy, które od wzmacniaczy zaczynały, znowu się spotykają.
Arcam A-19
NAD 326BEE
Rotel RA12
PRZETWORNIKI C/A NAJNOWSZEJ GENERACJI
8000–10 000 Z
Przetworniki firm, które na cyfrze dobrze się znają.
Hegel HD25
NAD M51
Primare DAC30
ODTWARZACZ + INTEGRA 15 000 Z
Cambridge Audio 851C + 851A
Simaudio Moon 260D + 250I
GRAMOFONY 5000 Z
Acoustic Signature !ECCO
Roxan RADIUS 5 mkII
RESTEK EPOS + EDITOR + 2 X EXTENT
Odtwarzacz CD plus przedwzmacniacz plus para monobloków.
KEF-Y DUMNE BLADE
Flagowiec KEF-a przypomina żagiel na wietrze – firma jest na fali.
Miesięcznik "AUDIO" (11 numerów w roku) jest wydawany przez AVT-Korporacja sp. z o.o.
Adres wydawnictwa:
03-197 Warszawa, ul. Leszczynowa 11,
tel. (22) 257 84 99
faks (22) 257 84 00
e-mail: [email protected]
www.avt.com.pl
Dyrektor Wydawnictwa:
Wiesław Marciniak
Kontakt do Redakcji:
tel. (22) 257 84 30
faks (22) 257 84 40
e-mail: [email protected]
www.audio.com.pl
Redaktor Naczelny:
Andrzej Kisiel
tel. 724 660 400
e-mail: [email protected]
Z-ca Redaktora Naczelnego:
Radosław Łabanowski
tel. 601 360 348,
e-mail: [email protected]
Redakcja techniczna i skład:
Jarosław Sadowski,
Monika Wiśniewska
Projekt okładki i wykonanie:
AUDIOGRAF
Opracowanie graficzne:
Jarosław Sadowski
Prenumerata:
tel. (22) 257 84 22; faks (22) 257 84 44
Dział Aktualności:
Radosław Łabanowski
tel. 601 360 348
e-mail: [email protected]
Dział Marketingu i Reklamy:
Krystyna Bogdan
tel. (22) 257 84 30; 601 230 533,
faks (22) 257 84 44;
e-mail: [email protected]
Redakcja nie odpowiada za tre reklam.
AUDIO naley do
Europejskiego Stowarzyszenia
Technik Audiowizualnych
(EISA)
www.eisa-awards.org.
Wydawnictwo
AVT Korporacja
sp. z o.o. naley do
Izby Wydawców Prasy