ŚW. MELCHIORA GRODZIECKIEGO

7 września 2016 r. – Środa
ŚW. MELCHIORA GRODZIECKIEGO
(Kapłana i Męczennika)
B. Melchioris Grodziecki Presb. et Mart. - III classis
Tempora: Feria Quarta infra Hebdomadam XVI post Octavam Pentecostes
września 2016r. - kolor szat czerwony - Środa – Św. Melchiora Grodzieckiego, Kapłana i Męczennika. ( 3. kl.) Msza
Latabitur, Gloria, modlitwa wł. w Proprium, bez Credo, prefacja zwykła.
Melchior urodził się w Cieszynie w szlacheckiej rodzinie herbu Radwan około 1584 r. Studia średnie odbywał w
wiedeńskim kolegium jezuitów, gdzie kształciło się wielu Polaków, wśród nich także św. Stanisław Kostka († 1568). Musiał
wyróżniać się wśród swoich kolegów, skoro - jak sam pisze w jednym ze swoich listów do rodziców (1602) - został przyjęty do
Kongregacji Mariańskiej, do której przyjmowano tylko najlepszych i najwybitniejszych uczniów. Był to równocześnie początek jego życia zakonnego. 22 maja 1603 r. rozpoczął nowicjat w Brnie, którego fundatorami byli jego stryjowie: Jan i
Wacław. Razem z nim odbywał nowicjat Stefan Pongracz, późniejszy towarzysz jego męczeńskiej śmierci. Wśród pierwszych
nowicjuszy tego klasztoru znalazł się także św. Edmund Campion, stracony w Anglii za wiarę w roku 1584. Po dwuletniej
próbie 22 maja 1605 r. Melchior złożył śluby zakonne. Zgodnie z ówczesnym zwyczajem zakonu, po nowicjacie nie udał się
na studia, ale na praktykę nauczycielską do Brna (1605-1606) i do Kłodzka (1606-1607), gdzie jezuici mieli swoje kolegia.
Równocześnie uzupełniał wykształcenie muzyczne. Od roku 1609 rozpoczął trzyletnie studia filozoficzne w Pradze. Ponieważ nie okazywał w tym kierunku większych uzdolnień, skierowano go na dwuletni kurs teologii. W roku 1614 otrzymał
święcenia kapłańskie. Pierwsze lata kapłańskiego życia spędził w Pradze, gdzie głosił kazania i spowiadał w języku czeskim, który poznał w czasie nowicjatu i studiów w Czechach. Przez rok pełnił obowiązki kaznodziei we wsi Kopanina. Około roku 1616 powierzono mu kierownictwo bursy praskiej dla ubogich studentów. Stanowiła ona równocześnie zalążek
małego seminarium. Kiedy wybuchła wojna trzydziestoletnia (1618-1648), Melchior udał się na Węgry i pozostał tam w
kolegium jezuickim w Homonnie. Tutaj też 16 czerwca 1619 r. złożył śluby wieczyste. Wkrótce wysłano go w charakterze
kapelana wojskowego do Koszyc. Razem z Melchiorem wysłano tam również Stefana Pongracza, który był Węgrem. Pongracz miał służyć katolikom węgierskim, a Melchior - polskim i czeskim. Swoją posługę pełnili zarówno wśród wojskowych,
jak i dla małej grupy ludności cywilnej. Święty Melchior Grodziecki Kiedy wojska Rakoczego zajęły Koszyce, aresztowano
także kapłanów, którzy szukali schronienia na zamku: kanonika strzygomskiego Marka Kriża (Chorwata), Melchiora
Grodzieckiego i Stefana Pongracza. Pastor protestancki, Alwinczy, domagał się wymordowania wszystkich katolików w
mieście. Sprzeciwiono się temu, ale wydano wyrok śmierci na trzech kapłanów. Rakoczy zatwierdził ten wyrok. Jego hajducy dokonali straszliwej egzekucji. Po północy z 7 na 8 września 1619 r. w towarzystwie pastora Alwinczy'ego hajducy
udali się na zamek. Najpierw usiłowali nakłonić kapłanów do wyrzeczenia się wiary katolickiej. Kiedy zaś groźby okazały
się daremne, na miejscu zamordowali kanonika Kriża. Nad jezuitami zaś zaczęli się znęcać i torturować ich, aby wymusić
na nich odstępstwo. Umocowali do belki każdego z nich i podnosili w górę. Nogi obciążano kamieniami. Ciało krajali nożami i wyrywali jego kawały obcęgami. Świeże rany przypalali pochodniami. Głowę okręcali sznurem i ściskali tak mocno,
że oczy wychodziły na wierzch. Wśród niesłychanych mąk obaj jezuici powtarzali tylko imiona Pana Jezusa i Najświętszej
Maryi Panny. Kiedy wreszcie siły katów opadły, dobili swoje ofiary, toporem obcinając im głowy. Ciała męczenników wrzucono do kloaki. Wieść o dokonanej zbrodni obiegła lotem błyskawicy Koszyce. Wywołała oburzenie nawet wśród protestantów. Rada miejska poleciła katowi pogrzebać ciała kapłanów. Wywieziono je do posiadłości w Also-Sobes koło Koszyc. Stąd
w roku 1636 przeniesiono je do Trnawy, gdzie po kilkakrotnej zmianie miejsca spoczęły w klasztorze urszulanek. Liczne
łaski i cuda przypisywane wstawiennictwu Melchiora i jego towarzyszy oraz kult zataczający coraz większe kręgi na Słowacji, Węgrzech, Morawach i Śląsku doprowadziły do rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego już w roku 1628. Dopiero jednak 15 stycznia 1905 r. Melchior i jego dwaj towarzysze zostali przez św. Piusa X uznani za błogosławionych. Kanonizował
ich św. Jan Paweł II w 1995 r. Św. Melchior jest patronem archidiecezji katowickiej. W ikonografii męczennicy przedstawiani są w szatach jezuickich.
3 klasy
Szaty czerwona
Ps 63,11
Laetabitur iustus in Domino, et sperabit in eo:
et laudabuntur omnes recti corde.
Ps 63,.2
Ps. Słuchaj, Boże, głosu mojego, gdy się żalę; od stra- Ps. Exaudi, Deus, orationem meam, cum deprechu przed wrogiem zachowaj me życie. V. Chwała Oj- cor: a timore inimici eripe animam meam. V.
cu.
Gloria Patri.
ORATIO:
Prosimy Cię, Panie, niech nas wspierają modlitwy bło- Beati Martyris tui Melchioris, quaesumus, Dogosławionego Męczennika Twego Melchiora, abyśmy mine, precibus adiuvemur; ut, cuius gloriamur
ciesząc się jego triumfem, naśladowali stałość w wie- triumpho, fidei constantiam imitemur. Per Dominum.
rze. Przez Pana.
LECTIO:
2 Tym 2,8-10; 3,10-12
INTROITUS:
Sprawiedliwy weseli się w Panu i do Niego się ucieka,
a wszyscy prawego serca się chlubią.
Ze swojego więzienia w Rzymie św. Paweł poucza Tymoteusza, że wszyscy wyznawcy Chrystusa muszą wziąć udział w Jego
cierpieniu, zanim staną się uczestnikami zmartwychwstania.
Najmilszy: Pamiętaj, że Pan Jezus Chrystus z rodu
Dawida powstał z martwych według Ewangelii mojej,
dla której pracuję aż do więzów, niby złoczyńca. Ale
słowo Boże nie jest związane. Przeto wszystko znoszę
ze względu na wybranych, aby i oni dostąpili zbawienia, które jest w Chrystusie Jezusie z chwałą niebieską. Lecz ty poznałeś z bliska moją naukę, postępowanie, zamiary, wiarę, wytrwałość, miłość, cierpliwość,
Caríssime: Memor esto, Dóminum Iesum
Christum resurrexísse a mórtuis ex sémine David, secúndum Evangélium meum, in quo labóro
usque ad víncula, quasi male óperans: sed verbum Dei non est alligátum. Ideo ómnia sustíneo
propter eléctos, ut et ipsi salútem consequántur,
quæ est in Christo Iesu, cum glória coelésti. Tu
autem assecútus es meam doctrínam, institutió-
prześladowania, uciski, jakie mię spotkały w Antiochii, w Ikonium i w Lystrze. Jakie prześladowania
zniosłem i jak ze wszystkich wybawił mię Pan. I wszyscy, którzy chcą żyć pobożnie w Chrystusie Jezusie,
prześladowanie cierpieć będą.
nem, propósitum, fidem, longanimitátem, dilectiónem, patiéntiam, persecutiónes, passiónes:
quália mihi facta sunt Antiochíæ, Icónii et
Lystris: quales persecutiónes sustínui, et ex ómnibus erípuit me Dóminus. Et omnes, qui pie
volunt vívere in Christo Iesu, persecutiónem
patiéntur.
GRADUALE:
Sprawiedliwy chociażby upadł, nie pozostanie na ziemi, bo rękę jego Pan podtrzymuje.
V. Lituje się o każdym czasie i użycza: potomstwu jego
będą błogosławić.
ALLELUJA:
Alleluja, alleluja. V. Kto idzie za mną, nie chodzi w
ciemności, lecz będzie miał światłość życia wiecznego.
Alleluja.
EVANGELIUM:
Onego czasu: Rzekł Jezus uczniom swoim: «Nic nie
masz zakrytego, co by wyjawione być nie miało, ani
też tajemnego, czego by wiedzieć nie miano. Co wam
mówię w ciemności, opowiadajcie na świetle, i co usłyszycie na ucho, głoście na dachach. A nie bójcie się
tych, którzy zabijają ciało, duszy zaś zabić nie mogą.
Raczej bójcie się Tego, który może i duszę, i ciało zatracić w piekle. Czyż za drobny pieniądz nie sprzedają
dwóch wróbli? A żaden z nich nie upadnie na ziemię
bez Ojca waszego. A nawet włosy wasze na głowie są
wszystkie policzone. Nie lękajcie się tedy, lepsi jesteście wy niż wiele wróbli. Każdego tedy, który mnie
wyzna przed ludźmi, wyznam i ja przed Ojcem moim,
który jest w niebiesiech».
Ps36,24.26
Iustus cum ceciderit, non collidetur: quia Dominus supponit manum suam.
V. Tota die miseretur, et commodat: et semen
eius in benedictione erit.
J 8,12
Alleluia, alleluia. V. Qui sequitur me, non ambulat in tenebris: sed habebit lumen vitae aeternae. Alleluia.
Mt 10, 26-32
In illo témpore: Dixit Iesus discípulis suis: Nihil
est opértum, quod non revelábitur; et occultum,
quod non sciétur. Quod dico vobis in tenebris,
dícite in lúmine: et quod in aure audítis,
prædicáte super tecta. Et nolíte timére eos, qui
occídunt corpus, ánimam autem non possunt
occídere; sed potius timéte eum, qui potest et
ánimam et corpus pérdere in gehénnam. Nonne
duo pásseres asse véneunt: et unus ex illis non
cadet super terram sine Patre vestro? Vestri autem capílli cápitis omnes numeráti sunt. Nolíte
ergo timére: multis passéribus melióres estis
vos. Omnis ergo, qui confitébitur me coram
homínibus, confitébor et ego eum coram Patre
meo, qui in coelis est.
OFFERTORIUM:
Ps 20,4n
Panie, włożyłeś mu na głowę koronę z drogich kamie- Posuisti, Domine, in capite eius coronam de lapide pretioso: vitam petiit a te, et tribuisti ei,
ni; błagał Cię o życie, a Tyś go nim obdarzył, alleluja.
alleluia.
SECRETA:
Panie, niech nasza ofiara znajdzie przyjęcie u Ciebie i Accepta sit in conspectu tuo, Domine, nostra
niech posłuży nam ku zbawieniu przez modły tego, w devotio: et eius nobis fiat supplicatione salutaktórego uroczystość ją składamy. Przez Pana.
ris, pro cuius solemnitate defertur. Per Dominum.
PRAEFATIO:
Zaprawdę godne to i sprawiedliwe, słuszne i zbawien- Vere dignum et iustum est, æquum et salutáre,
ne, abyśmy zawsze i wszędzie Tobie składali dzięk- nos tibi semper et ubíque grátias agere: Dómine
czynienie, Panie, Ojcze Święty, wszechmogący, wiecz- sancte, Pater omnípotens, ætérne Deus: per
ny Boże, przez Chrystusa, Pana naszego. Przez Niego Christum, Dóminum nostrum. Per quem maTwój majestat chwalą Aniołowie, uwielbiają Państwa, iestátem tuam laudant Angeli, adórant Dominaz lękiem czczą Potęgi, Niebiosa i Moce niebios oraz tiónes, tremunt Potestátes. Coeli coelorúmque
błogosławieni Serafini we wspólnej wysławiają rado- Virtútes ac beáta Séraphim sócia exsultatióne
ści. Z nimi to, prosimy, dozwól i naszym głosom wołać concélebrant. Cum quibus et nostras voces ut
admitti iubeas, deprecámur, súpplici confessiow pokornym uwielbieniu:
ne dicéntes:
J 12,26
COMMUNIO:.
Kto by chciał mi służyć, niech mnie naśladuje, a gdzie Qui mihi ministrat, me sequatur: et ubi sum ego,
ja jestem, tam będzie i sługa mój.
illic et minister meus erit.
POSTCOMMUNIO:
Pokrzepieni uczestnictwem w świętej uczcie, prosimy
Cię, Panie, Boże nasz, abyśmy za przyczyną świętego
Melchiora., Męczennika Twego, doznali skutków tajemnicy, którą ze czcią sprawujemy. Przez Pana.
Refecti participatione muneris sacri, quaesumus, intercedente beato Melchioris cuius
exsequimur cultum, intercedente beato Melchioris Martyre tuo, sentiamus effectum. Per
Dominum.