BIURO DOKUMENTACJI ZABYTKÓW

województwo zachodniopomorskie
w
1.
KARTA EWIDENCYJNA
MIEJSCA PAMIĘCI POLEGŁYCH W CZASIE I WOJNY ŚWIATOWEJ
Pomnik upamiętnia poległych z dwóch sąsiadujących wiosek Rosowa i Chlebowa.
Obelisk na prostopadłościennym cokole i kilkustopniowej
podstawie. Obecnie elementy tworzące rozmontowane i częściowo
wywiezione. Na cokole ściany frontowej wyryty Krzyż Żelazny i
inskrypcja „ Den Heldentod starben/ für König und Vaterland/
Weltkrieg/ 1914 – 1918/ Aus der/ Gemeinde Sassenburg –
Rossow”. Na ścianach bocznych i tylnej ryte listy 16 poległych – w
kolejności zapisu: stopień wojskowy, imię, nazwisko, jednostka
wojskowa, data urodzenia, data śmierci, kraj śmierci.
Listy poległych – patrz wkładka.
1919-1926
…………………………
gmina
stargardzki
…………………………
powiat
2. Położenie obiektu.
Na dawnym cmentarzu wiejskim, na
pn-wsch. krańcu wsi, przy granicy z
Chlebowem
yt
Stara Dąbrowa
ac
ji
Za
b
miejscowość
3. Stan zachowania.
Bi
ur
390 (elementy steli od dołu
120+80+80+70) x 99 x 99 (dolny
element steli 70x70)
cokół - 40 x 110 x 110
o
Sztuczny kamień
D
ok
um
Obelisk – dość dobry, podstawa –
zły.
4. Rodzaj materiału, wymiary w cm
(wys. x szer. u podst. x gł.)
BDZ 132
7. Czas powstania, autor, fundator.
en
t
…………………………
Nr ewidencyjny karty
5. Rodzaj obiektu, forma upamiętnienia (opis), inskrypcje pamiątkowe.
ROSOWO
kó
WOJEWÓDZKI KOMITET OCHRONY
PAMIĘCI WALK I MĘCZEŃSTWA
W SZCZECINIE
8. Widok ogólny obiektu.
2
3
Bi
ur
o
D
ok
um
en
t
1
ac
ji
Za
b
yt
kó
w
9. Zdjęcia uzupełniające.
4
w
kó
yt
ac
ji
Za
b
en
t
um
ok
6
Bi
ur
o
D
5
1. Pomnik w okresie międzywojennym
(ok.1925)
2. Wejście na cmentarz i aleja główna
prowadząca do pomnika, okres
międzywojenny
3. Pozostałosci bramy cmentarnej, stan z
2014
4. Podstawa pomnika
5. Pomnik od tyłu
6. Fragment inskrypcji
13. Uwagi, uzupełnienia.
Właścicielem obu majątków był Hugo von Enckevort,
którego syn Gűnther znajduje się na liście poległych na
pomniku. Można przypuszczać, że ojciec należał do
fundatorów pomnika, lub był jego głównym sponsorem.
kó
W Rosowie (niem. Rossow) i Chlebowie (niem. Sassenburg) w 1905 mieszkało w obu wsiach i dwóch
majątkach łącznie 440 osób, w tym 217 płci męskiej.
w
10. Dane historyczne.
12. Bibliografia i źródła.
11. Lokalizacja obiektu, plan sytuacyjny.
ac
ji
Za
b
yt
Pomnik znajduje się na pocztówce datowanej na 1926
(w zbiorach Muzeum Archeologiczno-Historycznego w
Stargardzie).
en
t
Katalog zabytków powiatu stargardzkiego, red.
M. Majewski, t. I, Stargard 2010
um
Marcin Majewski, Gmina Stara Dąbrowa.
Zabytki powiatu stargardzkiego, Stargard 2013
Bi
ur
o
D
ok
Andrzej Bierca, Miejsca i formy upamiętnienia
żołnierzy poległych w I wojnie światowej w
Stargardzie i okolicach, [w:] Stargardia, T.II,
Stargard, 2002, s.223-238
Messtischblatt 1931, nr 2557
Gemeindelexikon fűr die Provinz Pommern,
Berlin 1908
14. Data założenia karty.
2001, aktualizacja 1.2015
15. Autor karty (opis i zdjęcia).
Kamila Wójcik
Aktualizacja:
Anna Bartczak
Agnieszka Osiak
16. Miejsce przechowywania dokumentacji
Biuro Dokumentacji Zabytków w Szczecinie