Spotkanie informacyjne dla beneficjentów Działanie 5.4.1 POIG, 3

Spotkanie informacyjne dla beneficjentów Działanie 5.4.1 POIG, 3 października 2012 r.
1. Czy w ramach jednego wniosku można ubiegać się o dofinansowanie kosztów
postępowania zgłoszeniowego dla kilku wynalazków (są to wynalazki powiązane ze
sobą, ale będą dla nich opracowywane odrębne zgłoszenia patentowe). Czy też dla
każdego wynalazku należy złożyć odrębny wniosek o dofinansowanie?
Zgodnie z Instrukcją wypełnienia wniosku, jeden wniosek o dofinansowanie może dotyczyć
tylko jednej kategorii przedmiotu zgłoszenia (wynalazku albo wzoru użytkowego albo wzoru
przemysłowego) dla jednego wytworu intelektualnego. Wyjątek może stanowić grupa
przedmiotów, która zostanie objęta jednym zgłoszeniem do organu ochrony własności
przemysłowej (np. zgłoszeniem złożonym) i wspólnymi opłatami urzędowymi. W jednym
wniosku o dofinansowanie można uwzględnić przykładowo kilka wzorów przemysłowych,
stanowiących komplet lub warianty/odmiany jednego wzoru pod warunkiem, że stanowią one
przedmiot jednego zgłoszenia w danym trybie/procedurze zgłoszeniowej. Innymi słowy - jeśli
zastosowana procedura pozwala na zawarcie kilku wzorów w jednym zgłoszeniu objętych
wspólną opłatą - wówczas analogicznie można uwzględnić ten zestaw wzorów w jednym
wniosku o dofinansowanie. W pozostałych przypadkach należy złożyć odrębne wnioski
o dofinansowanie.
Powyższa zasada dotyczy oczywiście wszystkich projektów realizowanych w ramach
poddziałania 5.4.1 POIG tzn. nie tylko dotyczących rejestracji wzorów przemysłowych, ale
także zgłaszania wynalazków. Zasada ta służąca przede wszystkim przejrzystości
i jednoznaczności opisu projektu jest taka, że projekt / wniosek o dofinansowanie powinien
dotyczyć jednego, konkretnego przedmiotu zgłoszenia objętego określoną procedurą
zgłoszeniową lub ewentualnie kilkoma procedurami zgłoszeniowymi realizowanymi
w różnych trybach. Dlatego też w sytuacji, gdy w przypadku konkretnej grupy wynalazków
możliwe byłoby ujęcie jej w ramach wspólnej procedury zgłoszeniowej, zasadnym byłoby
uwzględnienie realizacji tej procedury w jednym wniosku/projekcie. Natomiast w przypadku,
kiedy wynalazki są co prawda w jakiś sposób ze sobą powiązane, ale ich zgłaszanie będzie
odbywało się w ramach osobnych procedur patentowych, wskazane jest złożenie odrębnego
wniosku o dofinansowanie na każdą z procedur zgłoszeniowych prowadzących do uzyskania
określonych patentów. W takim przypadku fakt powiązania wynalazków objętych różnymi
projektami należałoby wykazać w punkcie 19 każdego z wniosków o dofinansowanie,
poprzez umieszczenie w tym miejscu krótkiego opisu powiązań danego projektu (a w tym
przypadku przedmiotu zgłoszenia) z innymi projektami realizowanymi w ramach programów
pomocowych z perspektywy 2007-2013 tj. także w ramach poddziałania 5.4.1 POIG.
2. Wydatki określone w projekcie są podawane w PLN podczas kiedy wiele wydatków np.
związanych z opłatami urzędowymi jest ponoszonych w innych walutach. Jaki byłby w
takim przypadku właściwy kurs przeliczeniowy? Np. średni kurs NBP z dnia
ogłoszenia naboru wniosków o dofinansowanie?
Budżet projektu określony we wniosku o dofinansowanie sporządzany jest w złotówkach.
Dlatego też w sytuacji, kiedy planowany byłby zakup w walucie obcej wydatek ten
należałoby przeliczyć na PLN. Obowiązek oszacowania wysokości budżetu projektu w tym
przyjęcia odpowiedniego prognozowanego kursu wymiany służącego do przeliczania na PLN
poszczególnych wydatków ponoszonych w innych walutach leży po stronie wnioskodawcy.
Tym samym dokumentacja programowa nie określa jaki kurs ma zostać zastosowany do
przeliczania planowanych wydatków. Przyjęty przez wnioskodawcę sposób kalkulacji
zaplanowanych w ramach projektu nakładów (a w związku z tym także wysokość
prognozowanego kursu walutowego) należy uzasadnić w punkcie 14 wniosku
o dofinansowanie. Wiarygodność tego uzasadnienia oraz zastosowana przez przedsiębiorcę
metodologia określenia wysokości budżetu jest następnie przedmiotem oceny merytorycznej
projektu w ramach kryterium „wydatki są kwalifikowane w ramach działania, uzasadnione,
racjonalne i adekwatne do zakresu i celów projektu oraz celów Działania”. Wspomniane
uzasadnienie kalkulacji budżetu musi być sformułowane w sposób przekonujący, tak, żeby
poszczególne wydatki nie zostały uznane za przeszacowane. Zakwestionowanie przez
oceniających niektórych wydatków lub ich części, może bowiem skutkować obniżeniem
kwoty dofinansowania. Należy pamiętać, że oceniający mają możliwość usuwania
(i przenoszenia do wydatków niekwalifikujących się do objęcia wsparciem) wydatków
jedynie do wysokości 10% łącznych wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem.
W przypadku kiedy wysokość zakwestionowanych wydatków przekroczy ww. 10% udział
w łącznej kwocie wydatków kwalifikowanych, ocena merytoryczna projektu zakończy się
wynikiem negatywnym, a wniosek zostanie odrzucony. Prognozowany kurs walutowy należy
zatem przyjąć w racjonalny sposób tj. taki jaki pozwoli ograniczyć ryzyko kursowe, ale także
nie narazi wnioskodawcy na zarzuty oceniających dotyczące przeszacowania wysokości
wydatków.
3. Proszę o informację, czy z punktu widzenia dokumentacji konkursowej jak i zapisów
rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2 kwietnia 2012 r. w sprawie
udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej
w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007–2013, istnieje
możliwość udzielenia wsparcia różnym wnioskodawcom na ubieganie się o ochronę
patentową dotyczącą tego samego wynalazku, ale obowiązującą na terytorium innych
krajów (jako podstawa prawna do patentu we wniosku o dofinansowanie zostałaby
wskazana cesja praw)?
Podstawową zasadą wynikającą z zapisów Art. 11 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r.
Prawo własności przemysłowej (Dz.U. 2001 nr 49 poz. 508, z późn. zm.) jest przysługiwanie
prawa do uzyskania patentu na wynalazek twórcy lub wspólnie współtwórcom wynalazku.
Zgodnie natomiast z Art. 12 ust. 1 Ustawy prawo do uzyskania patentu na wynalazek jest
zbywalne i podlega dziedziczeniu, przy czym zgodnie z ust. 2 umowa o przeniesienie tego
prawa wymaga, pod rygorem nieważności, zachowania formy pisemnej. Ponadto zgodnie
z Art. 20 Ustawy, twórca wynalazku uprawniony do uzyskania patentu, może przenieść to
prawo nieodpłatnie lub za uzgodnioną zapłatą na rzecz przedsiębiorcy albo przekazać mu
wynalazek do korzystania.
Zgodnie z powyższym, co do zasady, możliwe jest ubieganie się o uzyskanie patentu na
wynalazek przez podmiot, na który prawa do uzyskania patentu zostały przeniesione na
podstawie umowy cesji dokonanej przez twórcę wynalazku. W związku z powyższym, co do
zasady, brak jest także podstaw do kwestionowania prawidłowości udzielenia takiemu
podmiotowi wsparcia w ramach Poddziałania 5.4.1 POIG na dokonanie zgłoszenia
wynalazku.
W takim przypadku istotne jest także to, że zgodnie z zapisami § 42 ust. 1 pkt 1 i 2
rozporządzenia z dnia 2 kwietnia 2012 r. w sprawie udzielania przez PARP pomocy
finansowej w ramach POIG, 2007-2013, wsparcie na uzyskanie ochrony prawa własności
przemysłowej jest udzielane z przeznaczeniem na pokrycie kosztów przygotowania
i dokonania zgłoszenia wynalazku oraz prowadzenia postępowania przez zawodowego
pełnomocnika przed właściwym dla danego zakresu terytorialnego organem własności
przemysłowej w celu uzyskania ochrony przyznawanej przez ten organ.
W tym kontekście uwzględnić należy także fakt, że patent jest czasowym prawem ochronnym
o charakterze terytorialnym. Patent jest bowiem prawem do wyłącznego korzystania
z wynalazku przez określony czas, w sposób zarobkowy na terytorium danego państwa lub
państw, przyznanym przez kompetentny organ państwowy, regionalny lub
międzynarodowy. Oznacza to, że jeden wynalazek może być ochroniony kilkoma patentami
o różnym zasięgu terytorialnym. Taka sytuacja będzie miała miejsce także w przypadku
omawianych projektów.
Ponadto, zgodnie z zapisami instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie za ogólny cel
projektu realizowanego w ramach poddziałania 5.4.1 POIG, należy przyjąć przygotowanie
i rozpoczęcie właściwej procedury wnioskowej lub jej fazy w zakresie ochrony własności
przemysłowej. Cel ten odzwierciedlają wymagane wskaźniki produktu i rezultatu. Zgodnie
z ww. instrukcją, wymaganym produktem danego projektu jest co najmniej jedna stworzona
dokumentacja niezbędna i gotowa do dokonania zgłoszenia np. wynalazku do wybranego
organu ochrony własności przemysłowej, a wymaganym rezultatem projektu co najmniej
jedno dokonane zgłoszenie np. wynalazku do wybranego organu ochrony własności
przemysłowej lub kontynuacja danej procedury zgłoszeniowej (realizacja kolejnej fazy tej
procedury).
W związku z powyższym, zarówno rozporządzenie jak i dokumentacja programowa nie
wykluczają możliwości ubiegania się o udzielenie wsparcia na dokonanie zgłoszenia tego
samego rozwiązania przez dwa różne podmioty, z których każdy będzie się ubiegał
o uzyskanie prawa ochronnego o innym zasięgu terytorialnym.
W takiej sytuacji, każdy z podmiotów ma szansę osiągnąć cele projektu w postaci
przygotowania i rozpoczęcia właściwej procedury zgłoszeniowej do wybranego organu
w celu uzyskania ochrony własności przemysłowej na danym terytorium tj. odrębnych
patentów.
W tym przypadku ważne są także zapisy punktu 24 wniosku o dofinansowanie, w którym
między innymi wykazać należy podstawę prawną do uzyskania patentu. Odpowiednia rubryka
tego punktu jest wypełniana w sytuacji, kiedy zgłaszający nie jest twórcą przedmiotu
zgłoszenia (np. wynalazku) tj. np. w sytuacji, kiedy wnioskodawcy przysługuje prawo do
ubiegania się o ochronę na danym terytorium na podstawie cesji praw twórcy rozwiązania.
Podsumowując: co do zasady brak jest przeciwwskazań do udzielenia wsparcia w ramach
poddziałania 5.4.1 POIG na dokonanie zgłoszenia wynalazku przez wnioskodawcę
posiadającego prawa do uzyskania patentu na podstawie umowy cesji zawartej z twórcą
wynalazku oraz udzielenia wsparcia różnym wnioskodawcom, którzy dokonywaliby
zgłoszenia tego samego wynalazku w ramach oddzielnych projektów, przy czym każdy
projekt dotyczyłby dokonania zgłoszenia w innych krajach.
Oddzielną kwestią w omawianym przypadku jest jednak skuteczność zapisów danej umowy
cesji jako podstawy do wywodzenia z niej praw do uzyskania patentu na wynalazek.
Skuteczność przeniesienia określonych praw mogłaby zostać potwierdzona jedynie na
podstawie analizy konkretnych zapisów. W związku z powyższym w sytuacji, kiedy
w przypadku danego projektu po udzieleniu wsparcia zaistnieją wątpliwości co do posiadana
przez wnioskodawcę praw do uzyskania patentu/wzoru użytkowego/wzoru przemysłowego,
przedsiębiorca może zostać wezwany do dostarczenia kopii dokumentacji potwierdzającej
posiadanie takich praw (np. kopii umowy cesji). Na tej podstawie sprawdzeniu podlegać
będzie skuteczność dokonania przeniesienia/scedowania określonych praw do przedmiotu
zgłoszenia.
4. W przypadku zgłoszenia wzoru przemysłowego w ramach procedury OHIM opłata
urzędowa związana ze zgłoszeniem wzoru przemysłowego obejmuje od razu opłatę za
pierwszy okres objęty ochroną i publikację, nie ma wyszczególnienia opłaty za
zgłoszenie, przy czym zgłoszenie nie będzie rozpatrywane bez wcześniejszego
uiszczenia ww. opłaty. Czy zatem cała ta kwota jest kosztem kwalifikowanym?
Tak, do dofinansowania kwalifikują się wszelkie opłaty urzędowe związane ze zgłoszeniem
wzoru przemysłowego dotyczące wszelkich czynności dokonywanych w trakcie
postępowania prowadzonego przez dany organ udzielający ochrony do czasu uzyskania
danego prawa własności przemysłowej np. zarejestrowania wzoru przemysłowego.
5. Wydatki związane z postępowania w celu obrony prawa, w związku z wniesieniem
zarzutów w trakcie rozpatrywania zgłoszenia lub wniesieniem sprzeciwu po
przyznaniu prawa - czy dobrze rozumiem, że są to koszty kwalifikowane, które nie
stanowią pomocy de minimis (usługi rzecznika patentowego)?
Wydatki związane z prowadzeniem postępowania w celu obrony prawa mogą dotyczyć
zarówno obsługi przez zawodowego pełnomocnika jak i innych kategorii wydatków
wymienionych w § 42 ust. 5 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego
z dnia 2 kwietnia 2012r. w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju
Przedsiębiorczości pomocy finansowej w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka, 2007-2013, (Dz.U. z 2012 r., poz. 438), które okazałyby się niezbędne do
prowadzenia takiego postępowania tj. np. konieczne opłaty urzędowe, ewentualne
tłumaczenia itp. Zasadniczo wydatki związane z prowadzeniem postępowania w celu obrony
prawa stanowią pomoc publiczną (tj. nie stanowią pomocy de minimis). Wyjątek od tej zasady
(nie obejmujący w zasadzie rejestracji wzorów przemysłowych, gdyż odnosi się tylko do
wieloetapowych procedur zgłoszeniowych) dotyczy jedynie projektów obejmujących
prowadzenie postępowania wyłącznie przed właściwym krajowym, regionalnym lub unijnym
organem ochrony własności przemysłowej, w przypadku gdy międzynarodowa, unijna lub
regionalna faza procedury ochrony własności przemysłowej została zakończona przed
złożeniem wniosku o udzielenie wsparcia. Wtedy to kwota dofinansowania do wszystkich
wydatków związanych z takim projektem bez względu na ich rodzaj, stanowi pomoc de
minimis. Przykładem takiej procedury jest np. dokonywanie zgłoszenia wynalazku w ramach
procedury PCT, która jest procedurą składającą się z dwóch zasadniczych etapów
międzynarodowego oraz następnie krajowego/regionalnego. Jeżeli zatem projekt dotyczył
jedynie realizacji drugiego etapu, po zakończeniu pierwszego jeszcze przed złożeniem
wniosku o dofinansowanie wtedy cały projekt byłby objęty pomocą de minimis.
6. Kiedy następuje zakończenie projektu?
Termin zakończenia realizacji projektu wnioskodawca sam określa w projekcie/wniosku
o dofinansowanie. Powinien on zostać ustalony w sposób pozwalający na poniesienie
wszystkich wydatków kwalifikowanych przewidzianych w projekcie oraz pozwalający na
osiągnięcie wszystkich zakładanych rezultatów projektu określonych w punkcie 13 wniosku
o dofinansowanie. Należy przy tym pamiętać, że okres kwalifikowalności wydatków
w ramach danego projektu w Poddziałaniu 5.4.1 może trwać jedynie do dnia uzyskania prawa
własności przemysłowej, a w przypadku postępowania w związku z wniesieniem sprzeciwu
do dnia zakończenia takiego postępowania. W związku z tym, wnioskodawca określając
termin zakończenia realizacji projektu, powinien uwzględnić powyższe ograniczenia.
Oczywiście na etapie wniosku jest to przede wszystkim termin przewidywany przez
wnioskodawcę. W przypadku kiedy w toku realizacji projektu okaże się, że termin ten jest
zbyt krótki, wtedy na uzasadniony wniosek beneficjenta możliwa jest jego zmiana w drodze
aneksu na zasadach określonych w treści umowy o dofinansowanie.
7. Czy zakończenie
o dofinansowanie?
projektu
może
nastąpić
przed
podpisaniem
umowy
Tak, projekt a zatem i ponoszenie wydatków kwalifikowanych może się rozpocząć
najwcześniej dzień po złożeniu wniosku o dofinansowanie (wyjątkiem mogą tu być wydatki
związane z uzyskaniem wstępnego orzeczenia rzecznika), a następnie powinien być
realizowany zgodnie z zaplanowanym harmonogramem rzeczowo-finansowym. Projekt
oczywiście może się zakończyć jeszcze przed podpisaniem umowy o dofinansowanie.
W takiej sytuacji jednak wnioskodawca będzie musiał w całości sfinansować projekt ze
środków własnych, gdyż możliwość wypłaty wsparcia pojawi się dopiero po podpisaniu
umowy o dofinansowanie i spełnieniu warunków dotyczących rozliczenia projektu
określonych w umowie o dofinansowanie. W takim przypadku wnioskodawca bierze na siebie
także ryzyko zrealizowania projektu i poniesienia wydatków jeszcze przed uzyskaniem
informacji o wyniku oceny oraz rekomendowaniu projektu do dofinansowania.
8. Czy do wsparcia kwalifikuje się projekt zakładający realizację krajowej procedury
zgłoszeniowej?
Tak, przedmiotem projektu może być dokonanie zgłoszenia i prowadzenie postępowania
w ramach procedury zgłoszeniowej prowadzonej przed właściwym krajowym organem
ochrony własności przemysłowej. Pamiętać jednak należy, że istnieje wyjątek od tej zasady
wynikający z zapisów § 42 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego
z dnia 2 kwietnia 2012r. w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju
Przedsiębiorczości pomocy finansowej w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka, 2007-2013, (Dz.U. z 2012 r., poz. 438), zgodnie z którym wsparcie na uzyskanie
ochrony własności przemysłowej nie może zostać udzielone z przeznaczeniem na pokrycie
wydatków bezpośrednio związanych z dokonaniem zgłoszenia wynalazku, wzoru użytkowego
lub wzoru przemysłowego do Urzędu Patentowego RP, w celu uzyskania ochrony wyłącznie
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W związku z tym z możliwości udzielenia wsparcia
wykluczona została realizacja polskiej, krajowej procedury zgłoszeniowej. Jednocześnie, co
do zasady, do dofinansowania kwalifikują się projekty dotyczące realizacji innych krajowych
procedur zgłoszeniowych takich jak np. prowadzona przed Urzędem Patentowym Stanów
Zjednoczonych krajowa procedura ubiegania się o ochronę patentową na terytorium USA.
9. Co w przypadku poddziałania 5.4.1 POIG należy rozumieć pod pojęciem trwałości
projektu?
W przypadku poddziałania 5.4.1 POIG kwestia zapewnienia trwałości rezultatów projektu
przez okres minimum 3 lat od zakończenia projektu sprowadza się przede wszystkim do
niedokonywania zasadniczych jego modyfikacji i dotyczy w szczególności zachowania praw
własności do praw nabytych w związku z realizacją projektu. Oznacza to, że w wymaganym
okresie 3 lat, wnioskodawca nie może zbyć nabytych praw. Ponadto, wnioskodawca jest
zobowiązany do przechowywania wszelkiej dokumentacji (technicznej, finansowej, itp.)
związanej z realizacją projektu, gotowej do udostępnienia podczas wizyt monitoringowych
lub kontroli dokonywanych przez uprawnione instytucje przez okres 10 lat od udzielenia
pomocy publicznej. Na etapie aplikowania o wsparcie kwestię zachowania trwałości projektu
wnioskodawca potwierdza podpisując deklarację zawartą w VI części wniosku
o dofinansowanie. W jednym z punktów tej deklaracji wnioskodawca zobowiązuje się do
zapewnienia trwałości i utrzymania własności rezultatów projektu przez okres minimum 3 lat
od zakończenia jego realizacji. Dodatkowo w punkcie 23 wniosku o dofinansowanie,
wnioskodawca powinien opisać swoje plany związane z gospodarczym wykorzystaniem
zgłaszanych przedmiotów praw własności przemysłowej w przyszłości, wskazać
przewidywane źródła finansowania dalszego prowadzenia działalności gospodarczej oraz
ewentualne kierunki planowanego rozszerzenia/rozwoju/dywersyfikacji działalności
gospodarczej. W opisie należałoby zatem wskazać strategię określającą sposób w jaki
wnioskodawca zamierza zarządzać prawami własności przemysłowej uzyskanymi w związku
z realizacją projektu tj. np. skomercjalizowanie przedmiotu zgłoszenia poprzez wprowadzenie
go na rynek, udzielanie licencji innymi podmiotom działającym na rynku.
10. W jaki sposób należy określić etap prac badawczo-rozwojowych?
Prawidłowe określenie etapu działalności badawczej, której efektem są wytwory intelektualne
(tj. przedmiot zgłoszenia) będące przedmiotem praw własności przemysłowej w projekcie jest
w przypadku poddziałania 5.4.1 POIG kwestią bardzo istotną, która decyduje o ustaleniu
możliwej maksymalnej intensywność wsparcia odpowiedniej dla danego projektu. Wyboru
odpowiedniego etapu prac B+R dokonuje wnioskodawca w punkcie 22 wniosku
o dofinansowanie. Dodatkowo w tym samym punkcie wnioskodawca zawrzeć musi
uzasadnienie dokonanego wyboru poprzez opisanie okoliczności, które doprowadziły do
powstania danego przedmiotu praw własności przemysłowej (np. wynalazku). Uzasadnienie
to powinno zostać opracowane w kontekście obowiązujących definicji poszczególnych
etapów prac badawczo-rozwojowych tj. w wiarygodny sposób potwierdzać, że zakres
przeprowadzonych prac badawczo-rozwojowych jest faktycznie zgodny z definicją
wybranego etapu. Podane uzasadnienie musi zatem w jednoznaczny sposób odwoływać się do
obowiązującej definicji wskazanego przez wnioskodawcę etapu prac badawczo-rozwojowych.
Pełne definicje prac badawczo-rozwojowych tj. badań podstawowych, badań przemysłowych
oraz prac rozwojowych znajdują się w art. 30 pkt 2-4 rozporządzenia Komisji (WE) nr
800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze
wspólnym rynkiem w zastosowaniu art.87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie
wyłączeń blokowych) (Dz. U. UE L 214 z 09.08.2008 r.).
W przypadku ubiegania się o dofinansowanie w ramach Poddziałania 5.4.1 należy jednak
pamiętać, że wsparcie nie może być udzielone w przypadku, gdy przedmiot praw własności
przemysłowej powstał w wyniku badań podstawowych.