Ultrasonografia wewnątrznaczyniowa - narzędzie

Ultrasonografia wewnątrznaczyniowa - narzędzie

kardiolog.pl
Ultrasonografia wewnątrznaczyniowa narzędzie pomocnicze w diagnostyce naczyń
wieńcowych
Badaniem uzupełniającym wynik angiografii o informacje dotyczące budowy ściany tętnicy
wieńcowej jest ultrasonografia wewnątrzwieńcowa. Umożliwia ono zobrazowanie nawet wczesnych
etapów aterogenezy w naczyniu wieńcowym. Ultrasonografia wewnątrzwieńcowa jest badaniem,
którego nie powinno się traktować jako badanie przesiewowe u bezobjawowych pacjentów, ze
względu na jego inwazyjność. Obrazowanie metodą ultrasonografie wewnątrznaczyniowej jest
praktyczną, bezpieczną, czułą i powtarzalną metodą badania patologii w obrębie naczyń
wieńcowych, zwłaszcza w przypadku zmian o niewielkim nasileniu.
Choroba niedokrwienna mięśnia sercowego jest wiodącą przyczyną zgonów w wielu rozwiniętych
krajach. W związku ze stałym wzrostem częstości tego schorzenia w populacji, dużą wagę
przywiązuje się do nowych metod obrazujących patologię naczyń wieńcowych. Do tej pory
wykorzystywano przede wszystkim angiografię wieńcową, która obrazuje dwuwymiarowo światło
naczyń i pozwala na ocenę stopnia ich zwężenia. Badaniem uzupełniającym wynik angiografii o
informacje dotyczące budowy ściany tętnicy wieńcowej jest ultrasonografia wewnątrzwieńcowa.
Umożliwia ono zobrazowanie nawet wczesnych etapów aterogenezy w naczyniu wieńcowym. Jest
to inwazyjne badanie, przeprowadzane z użyciem miniaturowej głowicy ultradźwiękowej (o średnicy
1-1.5 mm), obrazujące naczynie w postaci przekrojów poprzecznych. Przed wykonaniem badania
podaje się dożylnie heparynę oraz nitroglicerynę do naczyń wieńcowych. Mimo, iż jest to procedura
inwazyjna, poważne komplikacje są rzadkie. Do najczęstszych powikłań należy obkurczenie tętnicy
wieńcowej na cewniku. IVUS znajduje zastosowanie zarówno w trakcie procedur diagnostycznych
jak i terapeutycznych. Pozwala ona na dokładne bezpośrednie pomiary światła naczynia, ocenę
morfologii i wielkości blaszki miażdżycowej w ścianie naczynia (również w naczyniach o
prawidłowym obrazie w angiografii), ponadto pozwala określić przybliżony skład blaszki
miażdżycowej (odróżnić blaszkę bogatą w lipidy od bogatej w kolagen). Trudne do wykrycia
natomiast są świeże skrzepliny, które podobnie jak krew są mało echogeniczne. Ultrasonografia
wewnątrzwieńcowa jest badaniem, którego nie powinno się traktować jako badanie przesiewowe u
bezobjawowych pacjentów, ze względu na jego inwazyjność.
"IVUS znajduje zastosowanie zarówno w trakcie procedur
diagnostycznych jak i terapeutycznych. Pozwala ona na
dokładne bezpośrednie pomiary światła naczynia, ocenę
morfologii i wielkości blaszki miażdżycowej w ścianie
naczynia - również w naczyniach o prawidłowym obrazie w
angiografii - ponadto pozwala określić przybliżony skład
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 1/3
kardiolog.pl
blaszki miażdżycowej - odróżnić blaszkę bogatą w lipidy od
bogatej w kolagen."
Wskazania diagnostyczne
- Naczynia wieńcowe, które w badaniu angiograficznym wyglądają prawidłowo: prawidłowy wynik
koronarografii występuje w około 10-15% pacjentów, z podejrzeniem patologii w obrębie naczyń
wieńcowych, poddawanych temu badaniu. U takich pacjentów u których występują kliniczne objawy
choroby wieńcowej IVUS pozwala stwierdzić zmiany miażdżycowe w miejscach wyglądających
angiograficznie prawidłowo. Wskazania do diagnostycznej IVUS obejmują również zmiany trudne
do oceny w angiografii: w rozwidleniach tętnic, w pniu lewej tętnicy wieńcowej, ostialne,
asymetryczne. Dzięki zastosowaniu IVUS wykryto wiele ważnych mechanizmów w których
koronarografia może niedoszacować obecność i zaawansowanie miażdżycy naczynia.
- graniczne zwężenia naczyń wieńcowych: ocena wzrokowa i angiografia ilościowa są zawodnymi
metodami w przypadku zmian granicznych i często nie dają informacji wystarczających do podjęcia
decyzji o rewaskularyzacji. IVUS znacznie zawęża pole diagnostycznej niepewności w zmianach
określanych jako graniczne na podstawie koronarografii. Wskazaniem do rewaskularyzacji jest
minimalne pole powierzchni światła tętnicy poniżej 6mm2 dla lewej tętnicy wieńcowej i poniżej
4mm2 dla pozostałych głównych tętnic wieńcowych
- waskulopatia w przeszczepionym sercu: przyspieszony rozwój waskulopatii naczyń wieńcowych
jest podstawową przyczyną śmiertelności u pacjentów z przeszczepionym sercem po pierwszym
roku od transplantacji. Większość ośrodków transplantacyjnych wykonuje koronarografię co roku u
pacjentów po przeszczepie, jednak często nie udaje się wykryć miażdżycy przed wystąpieniem
objawów. Ultrasonografia wewnątrznaczyniowa naczyń wieńcowych jest dokładną i powtarzalną
metodą. Dostarcza informacji ułatwiających zrozumienie choroby naczyń serca przeszczepionego i
uzmysławia, że patologia ta jest znacznie bardziej częsta niż dotychczas to stwierdzano stosując
wyłącznie angiografię.
"Bezpieczeństwo wewnątrznaczyniowej utrasonografii
zostało dobrze udokumentowane, z rzadkimi przypadkami
powikłań. Najczęściej spotykanym powikłaniem jest
ogniskowy skurcz naczynia wieńcowego, ustępujący po
podaniu dowieńcowym nitrogliceryny."
Wskazania interwencyjne
- planowanie przezskórnej interwencji wieńcowej: dobór wielkości balonu, rozważenie techniki
interwencji, ocena miażdżycy w odcinku, w którym jest planowana interwencja.
- stentowanie pod kontrolą IVUS: w badaniach klinicznych wykazano znamienny statystycznie
spadek ilości ponownej interwencji wymaganej po stentowaniu podczas wewnątrznaczyniowej
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 2/3
kardiolog.pl
ultrasonografie.
- ocena wyniku przezskórnej interwencji: ocena rozprężenia stentu - wykrywanie konieczności
ponownego stosowania balonu wewnątrzwieńcowego, rozpoznanie powikłań po przezskórnej
interwencji takich jak zakrzepica, rozwarstwienie ściany naczynia
IVUS dostarcza dodatkowych cennych informacji ponad te zdobyte podczas badania
koronarograficznego. Jako metoda wspomagająca przezskórne interwencje na naczyniach
wieńcowych, wewnątrznaczyniowa ultrasonografia znajduje sobie miejsce jako bardzo dobre
narzędzie pomocne podczas takich zabiegów
W przyszłości IVUS będzie zapewne coraz częściej używany jako narzędzie badawcze
skuteczności potencjalnych terapii przeciwmiażdżycowych (np. terapia wysokimi dawkami statyn).
Rozwijająca się wiedza na temat analizy sygnału ultrasonograficznego pozwala na coraz lepszą i
dokładniejszą analizę ściany naczynia uwzględniającą jego akustyczność (analiza częstotliwości
sygnału) i elastyczność (elastografia).
Bezpieczeństwo wewnątrznaczyniowej utrasonografii zostało dobrze udokumentowane, z rzadkimi
przypadkami powikłań. Najczęściej spotykanym powikłaniem jest ogniskowy skurcz naczynia
wieńcowego, ustępujący po podaniu dowieńcowym nitrogliceryny. Częstość powikłań po IVUS
utrzymuje się na poziomie kilku procent (dotyczy skurczu naczynia, dyssekcji lub uwięźnięcia
cewnika, przebicia naczynia czy rzadko zawału serca).
Obrazowanie metodą ultrasonografii wewnątrznaczyniowej jest praktyczną, bezpieczną, czułą i
powtarzalną metodą badania patologii w obrębie naczyń wieńcowych, zwłaszcza w przypadku
zmian o niewielkim nasileniu. Ponadto użycie metody wewnątrznaczyniowej ultrasonografii nie
wydłuża istotnie czasu trwania procedury interwencyjnej. Największą wadą tej techniki pozostaje
niestety wysoki koszt jednorazowych głowic wewnątrznaczyniowych.
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 3/3