Pomiar kapitału intelektualnego

Pomiar kapitału intelektualnego
Metody wyceny kapitału
intelektualnego
Wycena spółki?
• Określenie wartości monetarnej
• Może być wykonywana według różnych
podejść:
– Wycena majątkowa (majątek)
– Wycena dochodowa (źródło przyszłych dochodów)
– Porównawcza (z wykorzystaniem ROA)
Założenia metod wyceny
• określają wartość monetarną kapitału
intelektualnego
Metody wyceny kapitału intelektualnego
•
•
•
•
•
•
MV/BV
q-Tobina
Metoda CIV
Metoda KCE
Metoda VAIC
EVA
MV/BV
• MV/BV = wartość rynkowa/wartość księgowa
•
•
•
•
wartość rynkowa: iloczyn ceny akcji i liczby wyemitowanych akcji
wartość księgowa = aktywa-kapitały obce= kapitał własny
lub wartość księgowa kapitału akcyjnego
kapitał obcy: zobowiązania długo i krótkoterminowe+ fundusze
specjalne (można uwzględnić rezerwy lub nie, my nie
uwzględniamy)
• wartość powyżej 1 oznacza, że istnieje kapitał intelektualny
Uwaga!!!
Wykonujemy obliczenia dla 1 roku!!!!!!!!!!!
q-Tobina
• q-Tobina=wartość rynkowa/koszt odtworzenia
aktywów materialnych
• opracowany przez Tobina, laureata Nobla
w 1981
• prosty i zrozumiały
• powszechnie stosowany
q-Tobina – metodyka według Chunga i Pruitta
q-Tobina=(MVCS+BVPS+BVLTD+BVINV+BVCL-BVCA)/BVTA
MVCS – wartość rynkowa akcji zwykłych
BVPS – wartość księgowa akcji uprzywilejowanych
BVLTD – wartość księgowa zobowiązań długoterminowych
BVINV – wartość księgowa zapasów
BVCL –wartość księgowa zobowiązań krótkoterminowych
BVCA-wartość księgowa aktywów obrotowych
BVTA-wartość księgowa wszystkich aktywów
Uwaga!!!
Wykonujemy obliczenia dla 1 roku!!!!!!!!!!!
Metoda CIV (Calculated Intangible Value)
Etapy:
1.
Obliczenie średniego zysku przed opodatkowaniem z ostatnich trzech lub pięciu lat
(my przyjmujemy z trzech lat)
2.
Obliczanie średniej wartość aktywów materialnych z ostatnich trzech lub pięciu lat
(my przyjmujemy z trzech lat)
3.
Dzielimy średni zysk z etapu 1 przez średnią z aktywów materialnych z etapu 2.
Otrzymujemy ROA
4.
Obliczamy średnie ROA dla sektora z ostatnich trzech lub pięciu lat (my
przyjmujemy z trzech lat)
5.
Odejmowanie od średnich zysków przed opodatkowaniem (etap 1) iloczynu
średniego ROA dla sektora (etap 4) i średniej wartości aktywów materialnych firmy
(nadwyżka)
6.
Obliczanie średniej stopy podatkowej z ostatnich trzech lat, mnożenie przez
nadwyżkę z etapu 5 a wynik zostaje odjęty od kwoty nadwyżki. Jest to tzw. Premia
intelektualna
7.
Szacowanie bieżącej wartości premii, dzieląc premie intelektualną przez
odpowiednią stopę dyskontową (my przyjmujemy oprocentowanie obligacji
skarbowych). Obliczona kwota to wartość aktywów niematerialnych nieujętych
w bilansie
KCE
• Metoda oparta na ekonomicznej koncepcji
funkcji produkcji
• Wynik ekonomiczny=
=α x aktywa materialne
+β x aktywa finansowe
+δ x aktywa niematerialne
Co to są aktywa materialne?
• wg W. Gabrusewicza:
rzeczowe składniki majątku trwałego (środki
trwałe i inne rzeczowe składniki np. inwestycje
w nieruchomości)
zapasy
Co to są aktywa finansowe?
• wg W. Gabrusewicza:
należności (długo i krótkoterminowe)
środki pieniężne
inne aktywa finansowe
KCE - Etap 1
• Szacowanie rocznych znormalizowanych
zysków przedsiębiorstwa
• Zyski znormalizowane – zyski z trzech lub
pięciu poprzednich lat (my przyjmujemy
z trzech) oraz prognozę na następne 3 lata
• Zysk znormalizowany = zysk netto + wartość
wyniku zdarzeń nadzwyczajnych
• Proszę nie sugerować się przykładem
z książki!!!!
KCE - Etap 2
• Szacowanie α, β
• My przyjmujemy α=7%, β=4,5% na podstawie
zaleceń B. Leva
• Na tej podstawie szacujemy zysk przypadający
na aktywa materialne i zysk przypadający
na aktywa finansowe
KCE - Etap 3
• Szacowanie zysku z kapitału wiedzy
• Od znormalizowanego zysku obliczonego na
pierwszym etapie odejmujemy zysk z aktywów
materialnych i zysk z aktywów finansowych
• Obliczony efekt = zysk z wykorzystania wiedzy
w przedsiębiorstwie
KCE - Etap 4
• Obliczanie wartości kapitału wiedzy
• Zysk z kapitału wiedzy obliczony na etapie
trzecim dzielimy przez stopę zwrotu z kapitału
wiedzy
• B. Lev obliczył ją dla trzech sektorów:
farmaceutycznego, biotechnologii
i komputerowego jako 10,5%
TM
VAIC
• Opracowany przez A. Pulica
• Założenia:
– Metoda ta ma oszacować wartość kapitału
intelektualnego także dla przedsiębiorstw, które
nie są notowane na giełdzie
– Umożliwia analizę procesu tworzenia wartości
przez kapitał ludzki
TM
VAIC
- Etap 1
• Obliczenie wartości dodanej VA jako różnicy
między wynikami (OUT-przychody ze
sprzedaży wszystkich wyrobów i usług)
i nakładami przedsiębiorstwa (IN –wszystkie
wydatki z wyjątkiem wydatków na kapitał
ludzki)*
* Bez wynagrodzeń i ubezpieczeń
TM
VAIC
- Etap 2
• Obliczanie efektywności tradycyjnego kapitału
finansowego
• O wartości dodanej decydują trzy elementy:
– CE- capital employed, kapitał własny przedsiębiorstwa
(Aktywa-Zobowiązania)
– Kapitał ludzki
– Kapitał strukturalny
• Obliczanie efektywności wykorzystania kapitału
własnego (value added capital coefficient-VACA)
• VACA = VA/CE
TM
VAIC
- Etap 3
• Obliczanie efektywności wykorzystania
kapitału ludzkiego
• VAHU-human capital coefficient
• HC – human capital - wartość wszystkich
wydatków na pracowników*
• VAHU = VA/HC
*rachunek wyników, wariant porównawczy B V i B VI
TM
VAIC
- Etap 4
• Obliczanie efektywności wykorzystania kapitału
strukturalnego (STVA)
• STVA= SC/VA
• Wynika to z założenia, że kapitał strukturalny jest
różnicą pomiędzy kapitałem intelektualnym
a kapitałem ludzkim,
• gdzie:
• SC=VA-HC
• wynika to z założenia, że jeśli udział kapitału
ludzkiego w tworzeniu wartości dodanej rośnie,
to udział kapitału strukturalnego maleje
TM
VAIC
- Etap 5
• Sumowanie wskaźników
• VAIC = VACA + VAHU + STVA
Metoda EVA
• Ekonomiczna wartość dodana
• Różnica pomiędzy zwrotem z kapitału
a średnim ważonym kosztem kapitału