Certyfikowane materiały odniesienia w analizie - Sigma
Transkrypt
Certyfikowane materiały odniesienia w analizie - Sigma
Certyfikowane materiały odniesienia w analizie środowiskowej •Katarzyna Pokajewicz © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Materiał odniesienia Materiał lub substancja, których jedna lub więcej • Reference material, accompanied by a certificate, wartości ichwhose właściwości sąaredostatecznie jednorodne one or more of property values certified, ibynaa procedure tyle dobrze określone, mogły być stosowane do which establishes aby its traceability to an accurate realization of the unit which the propertypomiarowej values are wzorcowania przyrządu, do inoceny metody expressed, and for which each certified value is accompanied by an lub do przypisania wartości właściwości materiałów uncertainty to a stated level of confidence. VIM:1995, ISO guide 30/31 2 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Certyfikowany materiał odniesienia – definicja Zgodnie z VIM • Reference material, accompanied by a certificate, one or more of whose property values are certified, Materiał odniesienia opatrzony certyfikatem, by a procedure which establishes its traceability to an accurate realization of the unit in which the property values are charakteryzujący sięeach wartością lub wartościami expressed, and for which certified value is accompanieddanej by an uncertainty to aktóre statedcertyfikowano level of confidence. właściwości, zgodnie z procedurą zapewniającą odniesienie do dokładnej realizacji VIM:1995, ISO guide jednostki miary, w 30/31 której wyrażane są wartości danej właściwości; każdej wartości certyfikowanej powinna przy tym być przypisana niepewność odpowiadająca określonemu poziomowi ufności. © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 3 Certyfikowany materiał odniesienia (CRM) Czy każdy materiał odniesienia opatrzony certyfikatem jest CRMem? Certyfikowane materiały odniesienia muszą spełniać kilka warunków: Wartości muszą być spójne (NIST, SI) Wartości certyfikowanej musi towarzyszyć prawidłowo oszacowana niepewność Materiał musi być jednorodny Muszą być badane pod kątem stabilności Powyższe wymagania są spełniane przez CRMy producentów akredytowanych zgodnie z normą ISO/IEC 17025 i ISO Guide 34. 4 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Niepewność Definicja: parametr, związany z wynikiem pomiaru, charakteryzujący rozrzut wyników, które można w uzasadniony sposób przypisać wartości mierzonej. 68.3 % - 2s Niepewność to nie to samo co błąd! + 1s -1s 95.5 % + 2s + 3s - 3s 99.7 % Typowe poziomy niepewności w analizie chemicznej: Prosta próbka, poziom metrologiczny Prosta próbka, normalne laboratorium Próbka matrycowa 0,05-0,4% 0,5-1,5% 2-50% Problem: klienci preferują niskie wartości niepewności... Rezultat: wielu producentów CRMów szacuje niepewność zbyt optymistycznie (ignorując niewygodne elementy). 5 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Spójność (identyfikowalność) Definicja: właściwość pomiaru lub wzorca jednostki miary polegająca na tym, że można go powiązać z określonymi odniesieniami, na ogół z wzorcami państwowymi lub międzynarodowymi jednostkami miary, za pośrednictwem nieprzerwanego łańcucha porównań, z których wszystkie mają określone niepewności. (VIM 6:10 – ref: BIPM, IEC, IFCC, ISO, IUPAC, IUPAP, OIML, International Vocabulary of Basic and Metrological Terms i 1993) Zachowanie spójności pomiarowej jest warunkiem jednoznaczności wyników pomiarów, umożliwiającym ich wzajemne porównanie. Długość łańcucha porównań jest nieograniczona. Im dłuższy tym większa niepewność. Końcowa niepewność musi zawierać składowe niepewności wszystkich elementów metody pomiaru oraz niepewność materiału wyższego rzędu. X3 % Cu ±Y3 % X2 % Cu ±Y2 % X % Cu ±Y % © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 6 6 Spójność (identyfikowalność) Definicja: właściwość pomiaru lub wzorca jednostki miary polegająca na tym, że można go powiązać z określonymi odniesieniami, na ogół z wzorcami państwowymi lub międzynarodowymi jednostkami miary, za pośrednictwem nieprzerwanego łańcucha porównań, z których wszystkie mają określone niepewności. (VIM 6:10 – ref: BIPM, IEC, IFCC, ISO, IUPAC, IUPAP, OIML, International Vocabulary of Basic and Metrological Terms i 1993) Zachowanie spójności pomiarowej jest warunkiem jednoznaczności wyników pomiarów, umożliwiającym ich wzajemne porównanie. Długość łańcucha porównań jest nieograniczona. Im dłuższy tym większa niepewność. Końcowa niepewność musi zawierać składowe niepewności wszystkich elementów metody pomiaru oraz niepewność materiału wyższego rzędu. Y3 > Y2 > Y X3 % Cu ±Y3 % X2 % Cu ±Y2 % X % Cu ±Y % © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 7 7 Jak certyfikat CRMu nie powinien wyglądać? Niepewność = 0,2% Niepewność dla CRMu NIE MOŻE być taka sama lub mniejsza niż niepewność dla SRMu! Niepewność = 0,2% 8 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Jak certyfikat do CRMu nie powinien wyglądać? From Accreditation Certificate: Niepewność dla CRMu musi zawsze zawierać niepewność pomiaru plus niepewność SRMu. 9 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Akredytacja ISO 17025 i ISO Guide 34 ISO Guide 34 + 17025: „Złoty Standard“ dla producentów CRMów ISO 17025: „Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących“ ISO Guide 34: „Ogólne wymagania dotyczące kompetencji producentów materiałów odniesienia“ 10 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 11 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Nasze fabryki dited e r c e a c ng l b u in dory fulfilli d e uc to and Prod labora 5 2 0 7 1 C E I ISO/ Guide 34 ISO © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. CRMy w ofercie Sigma-Aldrich • Własne: • Partnerzy: • IRMM • Fluka (IRMM, BCR, ERM) • BAM • USP, EP • Cerilliant • Supelco • Paragon Scientific • H&D Fitzgerald • MBH Analytical • Whitehouse Scientific • ... Obecnie 4 nasze wytwórnie; sieć ponad 100 partnerów/dostawców © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 13 14 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Nieorganiczne wzorce TraceCERT® • Najwyższa jakość dzięki procesowi produkcji, zaczynając od wyboru odpowiedniego surowca, a kończąc na odpowiednim opakowaniu. Spójność do BAM Spójność do SI Spójność do NIST Łańcuch spójności pomiarowej TraceCERT® CRM do ASA, ICP i IC Czysty materiał wyjściowy Homogenizacja i ważenie Niepewność czystości = uCzyst Niepewność ważenia = uHom, Waż 15 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Dobre opakowanie Niepewność przechowywania = uMag Najwyższa dokładność Niska niepewność Spójność do NIST, BAM i SI Niepewność wg Eurachem CITAC 15 Produkcja High precision balances from mg to kg Humidity and temp monitoring 1000 kg stone table Overhead mixing system Laminar flow box (cleanroom) Teflon tubing Peristaltic pump (no cross contamination) Immediate capping Bulk in Teflon tank © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 16 Przechowywanie i stabilność 1.010 Transpiracja przez butelkę z HDPE Transpiration through HD-PE bottles relative to 1.000 gL-1 Increase of Concentration 1.2 (Fluka 50 mL) 1.008 measured (mean of 9 bottles) extrapolated 30°C 1.006 Bottle stored without Al-bag 1.004 23°C 30°C 1.002 Bottle stored in Al-bag 23°C 1.000 1.2 0 1 360 2 720 Years © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 3 1080 17 Przykładowy certyfikat TraceCERT® 18 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Wzorce TraceCERT® jednopierwiastkowe do AAS i ICP AAS Stężenie 1000 mg/L (62 pierwiastki) ICP Stężenie 1000 mg/L (62 pierwiastki) Najczęściej stosowane wzorce też o stężeniu 10 000 mg/L (25 pierwiastki) Objętość 250 ml Objętość 100 ml Data ważności: 3 lata. Data ważności: 4 lata. Dokładniejsza charakterystyka zanieczyszczeń (70 zanieczyszczeń śladowych) Opakowanie HDPE Opakowanie HDPE i dodatkowo torebka z folii aluminiowej © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 19 20 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Wzorce TraceCERT® wielopierwiastkowe 21 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Wzorce TraceCERT® jednojonowe do IC • 18 wzorców anionów nieorganicznych i 16 wzorców kationów o stężeniu 1000 mg/L. • Pakowane w butelki z HDPE o pojemności 100 ml. • Na certyfikacie dane o zanieczyszczeniach śladowych: • 13 pierwiastków dla wzorców kationów, • 7 jonów nieorganicznych dla wzorców anionów. • Data ważności na certyfikacie: 3 lata. • Dostępne są tez wzorce anionów organicznych. 22 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Wzorce TraceCERT® wielojonowe do IC 23 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Wzorce TraceCERT® na zamówienie • Platforma dostępna on-line: www.sigma-aldrich.com/csp 24 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Wzorce TraceCERT® na zamówienie - AAS i ICP 25 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Custom TraceCERT® standards – IC 26 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Nieorganiczne wzorce TraceCERT® • Dodatkowe informacje (przykładowe certyfikaty, literatura) na stronie: www.sigmaaldrich.com/tracecert 27 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Organiczne wzorce TraceCERT®: wyzwanie! • Ogromna liczba związków organicznych • Niewiele dostępnych SRMów • Zatem jak ustalić spójność pomiarową ????? 28 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Spójność z wzorcem NIST Kwas benzoesowy Materiał NIST Dimetylosulfon (IS) Fluka 41837 Acenaften Fluka 05426 29 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. NMR Ilościowy NMR (qNMR) to względna pierwotna metoda analityczna Widmo NMR mieszaniny chloroformu i bromoformu Intensywność sygnału: • Proporcjonalna do liczby protonów dających sygnał • Niezależna od struktury tej cząsteczki (przesunięcie chemiczne jest inne) © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 30 Procedura pomiaru qNMR Wzorzec wewnętrzny Ważenie Pomiar 1H-NMR Próbka Rozpuszczalnik deuterowany Przetwarzanie danych 31 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Wzorzec wewnętrzny Spójny do wzorca NIST Oznaczanie analitu Analit Dimetylosulfon Acenaften 4 protony 8.5 8.0 7.5 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 7.0 6.5 6.0 5.5 5.0 4.5 4.0 3.5 3.0 100.0000 9.0 112.2648 9.5 6 protonów 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 ppm 32 Oznaczanie analitu za pomocą qNMR •Intensywność sygnału pochodzącego od badanej substancji (Ix) i wzorca wewnętrznego (IStd) są wykorzystane do obliczenia zawartości/czystości Px • Liczba protonów dających porównywany sygnał (Nx, NStd) • Masy molowe (Mx, MStd) • Masa naważek (mx, mStd) oraz czystość wzorca wewnętrznego (PStd) © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 33 Zalety techniki qNMR Możliwość ustalenia spójności pomiarowej między różnymi związkami chemicznymi Dostarcza informacji o strukturze substancji badanego związku (technika potwierdzająca) Dostarcza informacji o obecności i strukturze ewentualnych zanieczyszczeń Niska niepewność (0,1%-0,5%) w porównaniu do klasycznych technik wyznaczania zawartości Jancke H. NMR als primäre Methode. Nachrichten aus Chemie, Technik und Laboratorium, 1998, 46, 722 Jancke, H. NMR Spectroscopy as a Primary Analytical Method, Document 98/02 to the 4th Session of the CCQM, Sèvres 1998 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 34 Klasyczna metoda wyznaczania zawartości • Czystość chromatograficzna • • • • Piki od analitu i zanieczyszczeń Zawartość wody? Rozpuszczalniki resztkowe? Substancje nieorganiczne? 35 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Klasyczna metoda wyznaczania zawartości • Wady Czystość chromatograficzna jest poprawna tylko gdy • czystość przekracza 99,5% • odpowiedź detektora na analit i zanieczyszczenia jest taka sama Oczyszczanie substancji organicznych odbywa się zwykle technikami chromatograficznymi i analiza HPLC/GC może nie ujawnić wszystkich koelujących zanieczyszczeń Dodatkowa charakteryzacja materiału (oznaczanie wody, substancji nieorganicznych, rozpuszczalników) znacznie podwyższa niepewność wartości certyfikowanej 36 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 37 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Organiczne wzorce TraceCERT® do chromatografii • wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) • aniony organiczne do IC • pestycydy • kwasy tłuszczowe/FAME • aminokwasy • antybiotyki • plastyfikatory • produkty naturalne • SVHC (bisfenol A, akrylamid…) 39 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Organiczne wzorce TraceCERT® • Analytix 02/2010 (wzorce • wewnętrzne do qNMR ) • Analytix 03/2010 (aminokwasy) • Analytix 01/2011 (WWA) • www.sigma-aldrich.com/organiccrm 40 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 41 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Resource Technology Corporation Produkcja CRM i organizacja badań biegłości od roku 1988 • RTC, Laramie, Wyoming, USA • doświadczony producent CRMów i organizator badań biegłości • “Złoty standard” akredytacji ISO 17025 + ISO Guide 34 dla producenta CRM • Akredytacja ISO 17043 dla organizatorów badań biegłości • Światowy lider dla materiałów glebowych – prestiżowa umowa/grant “CRADA” z US EPA na produkcję glebowych CRMów 42 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. WS – woda pitna, WP – ścieki, UST/LPTP - gleby, odpady stałe AM - powietrze 44 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. • Całkowicie naturalne lub fortyfikowane matryce: • gleby, osady, odpady • Anality organiczne i nieorganiczne 45 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. • Spójność pomiarowa do NIST • Minimum 1 rok ważności od daty zakupu • Wzorce: • Właściwości fizykochemiczne • Nieorganiczne • Organiczne 46 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 48 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 49 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 50 © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. Wzorce właściwości fizycznych • Certyfikowane materiały odniesienia do: • lepkości (Paragon Scientific, ISO 17025, ASTM D 2162, NIST) • gęstości (H&D Fitzgerald, ISO 9001 i 17025) • temperatury topnienia • przewodności (ISO 7888) • mętności • barwy • wielkości cząstek www.sigma-aldrich.com/physicalproperties © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 51 Dziękuję za uwagę! Trusting Your Analytical Results means Trusting Your Reference Material © 2014 Sigma-Aldrich Co. LLC. All rights reserved. 52