Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u.
Transkrypt
Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u.
[ Powietrze ] Materiały do projektowania [ Woda ] nr 01/2010 [ Ziemia ] Oddziały kod miasto pocztowy ulica telefon telefax e-mail: 1. Buderus Poznań 62-080 Tarnowo Podgórne Krucza 6 +48 61 816 71 00 +48 61 816 71 60 [email protected] 2. Buderus Katowice 41-253 Czeladź Wiejska 46 +48 32 295 04 00 +48 32 295 04 14 [email protected] 3. Buderus Gdańsk 80-299 Gdańsk Galaktyczna 32 +48 58 340 15 00 +48 58 340 15 15 [email protected] 4. Buderus Warszawa 02-230 Warszawa Jutrzenki 102/104 +48 22 863 27 66 +48 22 863 27 78 [email protected] 5. Buderus Wrocław 55-070 Nowa Wieś Wrocławska Wymysłowskiego 3 +48 71 364 79 00 +48 71 364 79 06 [email protected] 6. Buderus Rzeszów 35-232 Rzeszów Miłocińska 15 +48 17 863 51 50 +48 17 863 51 50 [email protected] 7. Buderus Szczecin 72-005 Przecław Al. Kasztanowa 17 +48 91 432 51 14 +48 91 432 51 19 [email protected] 8. Buderus Olsztyn 10-521 Olsztyn Partyzantów 16 A +48 89 533 96 39 +48 89 539 10 55 [email protected] 9. Buderus Kraków 30-716 Kraków Przewóz 38 +48 12 653 07 65 +48 12 653 07 66 [email protected] 10. Buderus Opole 45-123 Opole Budowlanych 46 B +48 77 454 98 88 +48 77 454 98 98 [email protected] 11. Buderus Kielce 25-668 Kielce Hubalczyków 30 +48 41 345 92 04 +48 41 346 54 52 [email protected] 12. Buderus Bydgoszcz 85-758 Bydgoszcz Przemysłowa 8 +48 52 346 58 80 +48 52 346 58 85 [email protected] 13. Buderus Łódź 94-104 Łódź Obywatelska 102/104 +48 42 648 87 60 +48 42 648 89 09 [email protected] 14. Buderus Lublin 20-484 Lublin Inżynierska 8 H +48 81 441 59 41 +48 81 441 59 40 [email protected] 15. Buderus Białystok 15-008 Białystok Ryska 1 +48 85 653 90 99 +48 85 653 98 99 [email protected] Lp. Autoryzowany Partner Handlowy: Buderus Technika Grzewcza Sp. z o.o. ul. Krucza 6 62-080 Tarnowo Podgórne tel.: +48 61 816 71 00 fax: +48 61 816 71 60 e-mail: [email protected] www.buderus.pl © by Buderus Technika Grzewcza Sp. z o.o. Opracowanie graficzne: Wydawnictwo Horyzont, www.wydawnictwohoryzont.pl [ Buderus ] Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. Ciepło jest naszym żywiołem Spis treści 1 Podgrzewacze i zasobniki Logalux marki Buderus do podgrzewania wody użytkowej .................................................. 2 1.1 1.2 Komfort ciepłej wody .......................................................................................................................................................................................................... 2 Oznaczanie podgrzewaczy i zasobników wody użytkowej marki Buderus ....................................................................................................... 3 2 Informacje podstawowe . ............................................................................................................................................................. 4 2.1 2.2 2.3 Systemy podgrzewania wody użytkowej ...................................................................................................................................................................... 4 Rodzaje źródeł ciepła dla podgrzewaczy . .................................................................................................................................................................. 10 Regulacja temperatury c.w.u. przy zastosowaniu urządzeń regulacyjnych Logamatic . ............................................................................. 17 3 Wymiarowanie podgrzewaczy .................................................................................................................................................. 20 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 Wskazania podstawowe .................................................................................................................................................................................................. 20 Dobór podgrzewacza wg wskaźnika zapotrzebowania dla budynków mieszkalnych ................................................................................. 29 Dobór podgrzewacza wg mocy trwałej c.w.u. . ......................................................................................................................................................... 44 Dobór podgrzewacza wg szczytowego zapotrzebowania c.w.u. . ...................................................................................................................... 56 Dobór podgrzewacza przy pomocy wykresu zapotrzebowania ciepła . ............................................................................................................76 Dobór podgrzewacza do basenu pływackiego ........................................................................................................................................................ 82 4 Wybór podgrzewaczy i zasobników . ....................................................................................................................................... 85 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 Podgrzewanie wody użytkowej z marką Buderus ................................................................................................................................................... 85 Stojące podgrzewacze wody użytkowej Logalux ST, SU oraz SF ( z wbudowanym wymiennikiem ciepła) ......................................... 88 Leżące podgrzewacze wody użytkowej Logalux L oraz LT ................................................................................................................................. 101 Systemy ładowania zasobników: zestaw WT Logalux LAP z zasobnikiem Logalux SF oraz podgrzewaczem SU .......................... 118 Systemy ładowania zasobników: zestaw WT Logalux LSP z zasobnikiem Logalux SF oraz LF ............................................................. 123 5 Pomoce przy doborze . ............................................................................................................................................................. 137 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 Współczynniki korekcyjne przy doborze podgrzewaczy . ................................................................................................................................... 137 Wskaźnik zapotrzebowania dla budynków mieszkalnych .................................................................................................................................. 138 Średnie wartości zapotrzebowania c.w.u. oraz energii cieplnej . ...................................................................................................................... 142 Pływalnia kryta / basen kąpielowy . ............................................................................................................................................................................ 144 Hale sportowe ................................................................................................................................................................................................................... 144 Obiekty rzemieślnicze i przemysłowe . ...................................................................................................................................................................... 145 Formularz do ustalenia wielkości podgrzewaczy wody (wzory do skopiowania) ....................................................................................... 145 6 Dodatek ....................................................................................................................................................................................... 148 Podstawowe wzory . ........................................................................................................................................................................................................ 148 Wielkości obliczeniowe . ................................................................................................................................................................................................ 149 Punkty pomiarowe wielkości obliczeniowych . ....................................................................................................................................................... 150 7 Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych . .............................................................................. 151 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 Biwalentne podgrzewacze c.w.u. Logalux SM ....................................................................................................................................................... 151 Podgrzewacze c.w.u. z syfonem termicznym Logalux SL . .................................................................................................................................. 153 Zespolony, dwufunkcyjny podgrzewacz /zasobnik c.w.u. Logalux P750 S . ................................................................................................. 155 Zespolony, dwufunkcyjny zasobnik /podgrzewacz c.w.u. Logalux PL…/2S ................................................................................................. 157 Zasobnik ciepła zespolony z wężownicą do podgrzewania c.w.u. Duo FWS ............................................................................................... 159 Zalecany dobór ilości kolektorów słonecznych do wielkości zasobników/podgrzewaczy c.w.u. ......................................................... 163 8 DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej ..................................................... 164 8.1 Kategorie zapotrzebowania oraz linie sumaryczne ............................................................................................................................................. 164 8.2 Wykres pojemności cieplnej ........................................................................................................................................................................................ 167 8.3 Opis programu .................................................................................................................................................................................................................. 173 8.4 Wskazania do wyboru systemu podgrzewaczy pojemnościowych lub systemu ładowania zasobników ........................................... 175 8.5 Przykłady ............................................................................................................................................................................................................................ 176 8.5.1 Zapotrzebowanie kompleksowe (budynek jednorodzinny z dwoma łazienkami) ....................................................................................... 176 8.5.2 Podział normalny, przy dowolnym czasie trwania cyklu (kemping) . ............................................................................................................... 182 8.5.3 Podział normalny wg DIN 4708 (budynek mieszkalny wielorodzinny) . ......................................................................................................... 188 8.5.4 Zapotrzebowanie cykliczne (koszary) . .................................................................................................................................................................... 194 8.6 Słownik pomocniczy do programu DIWA ............................................................................................................................................................... 200 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 1 Podgrzewacze i zasobniki wody użytkowej Logalux marki Buderus Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 1 Podgrzewacze i zasobniki wody użytkowej Logalux marki Buderus 1.1 Komfort ciepłej wody 1.1.1 Projektowanie dla różnych przypadków zapotrzebowania ciepłej wody użytkowej Praktycznie nieograniczony dostęp i to w każdej ilości ciepłej wody użytkowej, stał się obecnie oczywistością. Aby spełnić warunek dostarczenia „każdej wymaganej ilości”, należy starannie przeprowadzić analizę zapotrzebowania c.w.u., w celu ustalenia wielkości podgrzewacza wody użytkowej. Trafność przeprowadzonej analizy zapotrzebowania c.w.u. wzrasta wraz z ilością dostępnych danych wejściowych oraz z ich dokładnością. Obszerny, nowoczesny i aktualny program produkcyjny podgrzewaczy z odpowied- nią regulacją marki Buderus, w zasadzie pokrywa wszystkie występujące przypadki zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową. Zasadniczo istnieje możliwość dokonania wyboru zbiorników stojących lub leżących, niezależnie od tego, czy przewiduje się system podgrzewaczy pojemnościowych lub system ładowania zasobników ciepłej wody. Ta czynność jest ważnym punktem przy wstępnym doborze. Należy przy tym zwrócić uwagę, na: • wielkość istniejącej powierzchni, na której można ustawić urządzenia, • uwzględnienie wymiarów zbiorników, decydujących o możliwości ich wprowadzenia do pomieszczenia zainstalowania, • wysokość pomieszczenia zainstalowania zbiorników. Należy przy tym dążyć do uzyskania możliwie obszernych i dokładnych informacji, dotyczących projektowanej instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej. W celu dodatkowego wsparcia, opracowano niniejsze „Materiały do projektowania”. 1.1.2 Projektowanie z wykorzystaniem „Materiałów” W rozdziale „Informacje podstawowe”, przedstawiono systemy przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz rodzaje jej podgrzewania, przy zastosowaniu odpowiedniej automatycznej regulacji podgrzewania wody. W rozdziale „Wymiarowanie podgrzewaczy”, wyjaśniono postępowanie związane z doborem wielkości podgrzewaczy pojemnościowych. Podano najpierw teoretyczne podstawy dokonywania obliczeń, objaśniając je następnie przykładami praktycznymi. Umożliwia to łatwy dobór wielkości podgrzewaczy, przez wstawienie danych wyjściowych odpowiednich dla danego obiektu. 2 Rozdział „Wybór podgrzewaczy i zasobników”, obok danych technicznych poszczególnych typoszeregów podgrzewaczy pojemnościowych i zasobników, zawiera również wykresy mocy oraz przykłady instalacji, wraz z połączeniami hydraulicznymi. Zebranie informacji umożliwiających właściwy dobór podgrzewaczy pojemnościowych wody użytkowej, w większości przypadków jest problemem zasadniczym. Obok wielu tabel zawierających wielkości wytyczne dla zapotrzebowania ciepłej wody użytkowej, jako specjalną pomoc w doborze, opracowano formularz ułatwiający zebranie tych danych technicznych. Zawartość arkusza przedstawiono na stronie 26. W dodatku, na stronach 148 i 149 zestawiono w sposób przejrzysty, najważniejsze wzory podstawowe oraz przynależne wielkości przeliczeniowe. W rozdziale 8, przedstawiono program komputerowy „DIWA”, do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej, z jego szczegółowym opisem oraz przykładami obliczeń dla różnego typu obiektów. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Podgrzewacze i zasobniki wody użytkowej Logalux marki Buderus Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 1.2 Oznaczanie podgrzewaczy i zasobników wody użytkowej marki Buderus Rodzaj podgrzewacza /zasobnika Wyposażenie Sposób podgrzewu H C Rodzaj pow. grzejnej (wymiennika ciepła) Medium grzewcze Moc cieplna S Poj. zbiorników od... do [l] 70 … 110 Logalux HC70 120 Logalux S120 300 … 1000 F Oznaczenie (najmniejszego w typoszeregu) 1) 1) Logalux SF300 -1 300 Logalux SL300-1 2) -2 300 … 500 Logalux SL300-2 2) M 300 … 500 Logalux SM300 T 160 … 300 Logalux ST160/4 U 160 … 1000 Logalux SU160 L 2) Logalux SU160 W 135 … 200 Logalux L135/1 F 400 … 3000 Logalux LF400 T 135 … 300 Logalux LT135/1 N 400 … 3000 Logalux LTN400 H 400 … 3000 Logalux LTH400 D 400 … 3000 Logalux LTD400 800 … 6000 Logalux L2F800 N 800 … 6000 Logalux L2TN800 H 800 … 6000 Logalux L2TH800 D 800 … 6000 Logalux L2TD800 1200 … 2250 Logalux L3F1200 N 1200 … 2250 Logalux L3TN1200 H 1200 … 2250 Logalux L3TH1200 D 1200 … 2250 Logalux L3TD1200 L L2 F T L3 F T H wiszący L leżący L2leżący (2 zbiorniki) L3leżący (3 zbiorniki) S stojący C Classic - 1wymiennik ciepła F podgrzew zewn. z syfonem termicznym (system ładowania) - 2wymiennik ciepła L zbiornik ładowany z syfonem termicznym warstwowo oraz gładkorurowy M podgrzewacz wymiennik ciepła multiwalentny T wyposażenie Top U podgrzewacz uniwersalny D para N normalna moc cieplna H wysoka moc cieplna 1) 1) podgrzewacz (biały) do kotłów grzewczych naściennych (patrz „Materiały do projektowania” dotycz. kotłów kondens. Logamax plus GB..., oraz kotłów Logamax U...) 2)podgrzewacz wody do układów słonecznych (patrz „Materiały do projektowania” dot. techniki solarnej Logasol, do podgrzewu c.w.u. oraz wspierania ogrzewania obiektu) 3/1 Przegląd oznaczeń podgrzewaczy i zasobników wody użytkowej marki Buderus. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 3 Informacje podstawowe Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 2 Informacje podstawowe 2.1 Systemy podgrzewania wody użytkowej 2.1.1 System podgrzewaczy pojemnościowych Zasada działania Systemy przygotowania wody użytkowej w podgrzewaczach pojemnościowych, znane są w praktyce pod nazwą „pojemnościowych podgrzewaczy c.w.u.”. Z reguły, są to przypadki jednego pojemnościowego podgrzewacza. W systemie pojemnościowego przygotowania c.w.u., woda zimna (wodociągowa) jest podgrzewana i przygotowana do poboru przez użytkowników. Służy do tego podgrzewacz pojemnościowy, składający się ze zbiornika oraz zintegrowanego z nim wymiennika ciepła (⇒ 4/1). Wymiennik ciepła znajduje się zawsze w dolnej części zbiornika, dzięki czemu możliwe jest wykorzystanie zjawiska grawitacji, w wyniku którego „lżejsza” dzięki różnicy gęstości podgrzana woda użytkowa unosi się ku górze, w kierunku króćca poboru ciepłej wody, powodując równocześnie na tej zasadzie rozpływ wody w całej objętości zasobnika. System podgrzewania pojemnościowego umożliwia przygotowanie i dostarczenie dużych ilości ciepłej wody, zabezpieczających jej szczytowe zapotrzebowanie, przy wykorzystywaniu relatywnie małej mocy grzewczej. Niezależnie od wielkości mocy grzewczej zainstalowanego kotła, możliwy jest bezzwłoczny pobór całej będącej do dyspozycji w podgrzewaczu pojemnościowym ilości ciepłej wody, i to w dużej ilości. Po wykorzystaniu pewnej części zmagazynowanej w podgrzewaczu ciepłej wody, możliwe jest jeszcze dostarczanie jedynie takiej ilości ciepłej wody, która odpowiada tzw. wydajności trwałej (ciągłej), zabudowanego w podgrzewaczu wymiennika ciepła. W trybie wydajności trwałej, wpływająca do podgrzewacza woda zimna jest podgrzewana na zasadzie przeciwprądu – z pełną mocą źródła ciepła. AW 1 2 VH RH 3 Jeżeli pomieszczenie zainstalowania nie nadaje się do umieszczenia w nim jednego dużego podgrzewacza pojemnościowego lub nie można wprowadzić największego będącego do dyspozycji podgrzewacza, możliwe jest odpowiednie połączenie ze sobą kilku stojących lub leżących podgrzewaczy, w celu uzyskania większej pojemności łącznej (połączenie równoległe ⇒ 5/1, połączenie szeregowe ⇒ 5/2). ➡ Specjalnym przypadkiem zastosowań, jest przyłączenie kilku pojemnościowych podgrzewaczy wody, do jednej centrali cieplnej. Pozwala to między innymi, przy korzystaniu tylko z jednego źródła ciepła, na równoczesne uzyskiwanie zróżnicowanych poziomów temperatury ciepłej wody, np. 60°C dla natrysków w hotelu oraz 70°C na potrzeby kuchni. Opis: AW– wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej RH – powrót czynnika grzewczego VH – zasilanie czynnikiem grzewczym 1 – izolacja cieplna 2 – zbiornik podgrzewacza 3 – zintegrowany wymiennik ciepła EK 4/1 Zasada działania systemu pojemnościowego podgrzewania wody użytkowej z wykorzystaniem jednego podgrzewacza Sposoby podgrzewania wody użytkowej Podgrzewanie wody użytkowej w systemie podgrzewania pojemnościowego, możliwe jest: • przy pomocy kotła grzewczego • z sieci ciepłowniczej zdalaczynnej lub lokalnej sieci cieplnej (z centralną kotłownią dla kilku budynków) 4 • przy wykorzystaniu energii słonecznej (biwalentne podgrzewacze c.w.u). • za pomocą energii elektrycznej (dodatkowe podgrzewanie elektryczne, np. w lecie) • przy użyciu pary. O tym, jaki sposób pojemnościowego podgrzewania wody jest dozwolony, zależy od rodzaju zintegrowanego wymiennika cie- pła. W zależności od typu podgrzewacza pojemnościowego, można zastosować: wspawany lub wymienny wymiennik ciepła z rur gładkich, wymienny wymiennik ciepła z rur ożebrowanych wykonanych z różnych materiałów, zestaw grzałek elektrycznych, rurowy przewód spalinowy gazowego podgrzewacza wody (sposoby podgrzewania wody w podgrzewaczach ⇒ strona 10). Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Informacje podstawowe Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej przekracza 110°C. W układach podgrzewania wody użytkowej z wykorzystaniem energii elektrycznej (⇒ strona 15), niezbędne jest użycie termostatu wraz z czujnikiem temperatury. Specjalne urządzenie regulacyjne, obok regulatora temperatury zawiera również ogranicznik temperatury bezpieczeństwa (STB), w razie ewentualnej potrzeby odłączenia zasilania elektrycznego, ze względów bezpieczeństwa. Przy podgrzewaniu c.w.u. za pomocą kotła grzewczego (⇒ strona 10) lub instalacji słonecznej (⇒ strona 14), stosowane są zwykłe metody regulacji automatycznej, to jest sterowanie przy użyciu energii pomocniczej (elektrycznej) pomp lub zaworów z siłownikiem na obiegu grzewczym. Podobne wskazówki do projektowania regulacji jak przy podgrzewaniu z kotła grzewczego, obowiązują przy pośrednim podgrzewaniu wody, ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej (z zastosowaniem węzła cieplnego) lub z lokalnej sieci cieplnej, współpracującej z centralą cieplną. Przy bezpośrednim podgrzewaniu wody ciepłem zdalaczynnym (⇒ strona 12) lub parą (⇒ strona 16), w obiegu grzewczym należy zastosować regulator temperatury bezpośredniego działania (pracujący bez energii pomocniczej), który posiada jeszcze funkcję ogranicznika temperatury bezpieczeństwa (STB), jeżeli temperatura czynnika grzewczego na zasilaniu Właściwości pojemnościowego systemu podgrzewania wody użytkowej • Wysoka niezawodność, bezproblemowe użytkowanie instalacji. • Możliwość zastosowania do wszystkich rodzajów wody pitnej. • Łatwa regulacja, dokładne utrzymywanie zadanej wartości temperatury, nie dochodzi do przegrzewów c.w.u. • Sterowanie czasowe, pozwalające na zmniejszenie strat ciepła. • Opis wszystkich wymagań komfortu użytkowania c.w.u. • System pojemnościowy, możliwy również jako kombinacja kilku stojących lub leżących podgrzewaczy wody użytkowej (połączenie równoległe ⇒ 5/1, połączenie szeregowe ⇒ 5/2). • Możliwość przyłączenia kilku pojemnościowych podgrzewaczy wody o zróżnicowanych wartościach wymaganej temperatury (np. 60°C dla natrysków w hotelu oraz 70°C dla potrzeb kuchni), do jednego tylko źródła ciepła. • Łatwe czyszczenie emaliowanych zbiorników. • Większe zapotrzebowanie miejsca, w stosunku do systemów przepływowego podgrzewania ciepłej wody przez urządzenia elektryczne lub gazowe. Właściwości równoległego połączenia podgrzewaczy • Optymalne dostosowanie do specjalnych okoliczności pomieszczenia zainstalowania podgrzewaczy. • Duża wydajność (moc) trwała poboru ciepłej wody użytkowej. • Podgrzewacze mogą być czyszczone i konserwowane pojedynczo, co zapewnia ciągłość dostawy c.w.u. ➡ Połączeń podgrzewaczy należy dokonać w układzie Tichelmanna. Układy regulacji dla systemów podgrzewaczy pojemnościowych Zadaniem układów regulacji pracy pojemnościowych systemów podgrzewania wody, jest możliwie dokładne utrzymywanie zadanej wartości temperatury c.w.u. w podgrzewaczach. Rodzaj zastosowanej regulacji zależy od sposobu podgrzewania wody i dlatego został przy nim opisany. AW VH RH EK ➡ Urządzenia regulacyjne Logamatic marki Buderus, stosowane do regulacji temperatury ciepłej wody w systemie pojemnościowego podgrzewania wody użytkowej, zestawiono w tabeli 18/1. ➡ W przypadku zastosowania systemu pojemnościowego zaleca się staranny dobór podgrzewaczy, ponieważ błędy projektowe jak np. przewymiarowanie lub niedowymiarowanie, prowadzą do utraty mocy lub obniżenia komfortu korzystania z ciepłej wody użytkowej. Opis: AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej RH – powrót czynnika grzewczego VH – zasilanie czynnikiem grzewczym 5/1 Zasada działania systemu pojemnościowego składającego się z dwóch połączonych równolegle podgrzewaczy pojemnościowych (w układzie Tichelmanna) Właściwości szeregowego połączenia podgrzewaczy • Optymalne dostosowanie do specjalnych okoliczności pomieszczenia zainstalowania podgrzewaczy. VH RH • Wysoka wartość szczytowego rozbioru c.w.u. • Większe schłodzenie wody grzewczej niż w pojedynczym podgrzewaczu, co stwarza idealne warunki do podgrzewu wody z kotła kondensacyjnego lub zdalaczynnej siecią ciepłowniczej. AW EK Opis: AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej RH – powrót czynnika grzewczego VH – zasilanie czynnikiem grzewczym 5/2 Zasada działania systemu pojemnościowego złożonego z dwóch połączonych szeregowo podgrzewaczy pojemnościowych Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 5 Informacje podstawowe Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 2.1.2 System ładowania zasobników c.w.u. Zasada działania System ładowania zasobników c.w.u. różni się od systemu podgrzewaczy pojemnościowych, przede wszystkim umiejscowieniem wymiennika ciepła do podgrzewania wody użytkowej. O ile w systemie podgrzewaczy pojemnościowych każdy podgrzewacz posiada zintegrowany wymiennik ciepła, to w systemie ładowania znajduje się przynajmniej jeden zasobnik c.w.u., nie posiadający wymiennika ciepła. W odróżnieniu od systemu podgrzewaczy pojemnościowych, gdzie zintegrowany wymiennik ciepła podgrzewa wodę w zbiorniku od dołu do góry (zjawisko grawitacji), w systemach ładowania zasobnik wody (bez zintegrowanego wymiennika ciepła) „ładowany” jest podgrzaną wodą użytkową (c.w.u.) od góry do dołu t.j. warstwowo, przy pomocy pompy ładującej c.w.u. Dlatego mówi się także o zasobniku ładowanym warstwowo (zasada ładowania warstwowego). Ze względu na zlokalizowanie wymiennika ciepła, rozróżnia się podstawowy podział na: • system ładowania zasobników c.w.u. z zewnętrznym wymiennikiem ciepła, t.zn. że wymiennik umieszczony jest na zewnątrz zbiornika zasobnikowego (zestaw wymiennika ciepła: Logalux LAP Sposoby podgrzewania ciepłej wody Typowymi sposobami podgrzewania ciepłej wody w systemie ładowania zasobników są: • przy pomocy kotła grzewczego (preferuje się kotły kondensujące), • ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej lub innego systemu zdalnego (np. z kotłowni ogrzewającej kilka budynków). Zestawy zewnętrznych wymienników ciepła Logalux LAP oraz LSP zawierają wymienniki płytowe wykonane z blachy nierdzewnej, posiadają dużą moc cieplną i nadają się do obu sposobów podgrzewu. Zestaw wymiennika Logalux LAP może być wykorzystany do podgrzewu biwalentnego (z dwóch źródeł), we współpracy ze sto- 6 zamontowany na zasobniku ⇒ 8/1, lub Logalux LSP zlokalizowany obok zasobnika ⇒ 8/2). • system ładowania zasobników c.w.u. z wewnętrznym wymiennikiem ciepła, t.zn. że wymiennik umiejscowiony jest wewnątrz jednego ze zbiorników zasobnikowych. Jest to kombinacja podgrzewacza pojemnościowego ze zintegrowanym wymiennikiem ciepła oraz zasobnika c.w.u. niewyposażonego w wymiennik ciepła (⇒ 9/1). Jeżeli pobór ciepłej wody z zasobnika będzie tak duży, że zareaguje na to układ regulacji automatycznej i załączy pompę ładującą, to rozróżnia się przy tym dwa przypadki: 1. Jeżeli moc cieplna odpowiadająca wielkości poboru c.w.u. jest mniejsza niż maksymalna moc wymiennika ciepła, to żądaną ilość ciepłej wody uzyska się już w wyniku jej przepływu przez wymiennik. Ilość zakumulowanej w zasobniku ciepłej wody, pozostaje zachowana. 2.Gdy moc cieplna odpowiadająca wielkości poboru c.w.u. wzrasta i przekracza maksymalną moc wymiennika ciepła, to będzie pobierana także ciepła woda zakumulowana w zasobniku. Przy dalszym zapotrzebowaniu, przez dowolny przeciąg czasu można pobierać c.w.u. jącym podgrzewaczem pojemnościowym Logalux SU, jeżeli zintegrowany z podgrzewaczem wymiennik ciepła z rur gładkich, zostanie podłączony do instalacji słonecznej (⇒ strona 118). ⇒ Przy zestawach wymienników ciepła Logalux LAP oraz LSP, temperatura na zasilaniu po stronie pierwotnej może wynosić maksymalnie 75°C (uniknięcie zakamieniania). Jeżeli twardość wody przekracza 8°n, to maksymalną temperaturę zasilania należy ograniczyć nawet do 70°C, celem uniknięcia zakamieniania wymiennika płytowego. Dezynfekcja termiczna systemów ładowania zasobników c.w.u., tzn. podgrzewanie pojemności zasobników do 70°C (⇒ strona 22), przy twardości wody prze- w ilości odpowiadającej maksym. mocy wymiennika ciepła („mocy trwałej”). Jeżeli pomieszczenie zainstalowania nie nadaje się do umieszczenia w nim jednego dużego zasobnika wody lub nie można wprowadzić największego będącego do dyspozycji zasobnika, możliwe jest połączenie szeregowe lub równoległe kilku stojących lub leżących zasobników, które wraz z wymiennikiem ciepła tworzą system ładowania, celem uzyskania większej pojemności łącznej zasobników. Przy większym strumieniu przepływu w cyrkulacji c.w. należy uwzględnić sekundowy przepływ systemu ładowania. Powinien on być wiekszy, aby proces ładowania przebiegał właściwie. W przeciwnym razie, należy zaprojektować wyłączenie cyrkulacji podczas ładowania. ➡ Specjalnym przypadkiem zastosowań, jest przyłączenie kilku systemów ładowania c.w.u. do jednej centrali cieplnej. Pozwala to np. przy korzystaniu tylko z jednego źródła ciepła, na równoczesne uzyskiwanie zróżnicowanych poziomów temperatury ciepłej wody, np. 60°C dla natrysków w hotelu oraz 70°C na potrzeby kuchni. kraczającej 8°n, jest możliwe jedynie w koniecznych przypadkach. W systemie ładowania zasobników c.w.u. z wewnętrznym wymiennikiem ciepła, oprócz podgrzewania wody za pomocą kotła grzewczego lub z sieci cieplnej zdalaczynnej, możliwe jest podgrzewanie parą wodną (⇒ strona 9). Zestawy grzałek elektrycznych (wyposażenie dodatkowe) podgrzewają wodę się w zbiorniku od dołu do góry, a więc na zasadzie systemu podgrzewaczy pojemnościowych. Dlatego ich zastosowanie w systemie ładowania zasobników c.w.u. ma sens jedynie jako dodatkowe źródło energii, np. w lecie. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Informacje podstawowe Reguły regulacji automatycznej systemów ładowania zasobników wody użytkowej Ponieważ zasadą działania systemu ładowania zasobników c.w.u. jest ładowanie (podgrzewanie) od góry do dołu, a więc zupełnie inaczej niż w systemie podgrzewaczy pojemnościowych, układ regulacji musi uwzględniać tą właściwość. Polega ona na tym, że w systemie ładowania zasobników temperaturę ciepłej wody „uzyskuje się” na zewnątrz zasobników, a jej wartość odczytuje się dopiero po dopłynięciu wody do zasobnika, za pomocą czujnika temperatury w zasobniku. Toteż, wskazania czujnika temperatury w zasobniku, nie mają wpływu na temperaturę ciepłej wody ładującej zasobnik. Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej • zasobnik wypełniony jest wodą zimną (np. o temperaturze 10°C) lub • proces ładowania uaktywnia się, gdy osiągnięta zostaje wartość histerezy załączania układu sterowania (np. przy histerezie wynoszącej 5 K oraz wartości zadanej temperatury w zasobniku 60°C, załączenie procesu ładowania następuje przy wartości temperatury wody wynoszącej 55°C). Możliwe jest zainstalowanie zaworu ograniczającego przepływ w obiegu wtórnym za wymiennikiem ciepła i nastawienie obliczonej wielkości przepływu, co pozwali uzyskać wymaganą wartość temperatury ciepłej wody. Jest to możliwe, jeżeli znana jest moc cieplna wymiennika ciepła oraz parametry temperaturowe. W pierwszym przypadku należy nastawić mniejszy przepływ podgrzewanej wody, musi on przetransformować dużą różnicę temperatur z 10°C do 60°C. W drugim przypadku, przyrost temperatury o 5 K jest niewielki, tak więc przy nastawionej na stałe małej wartości przepływu, przy odpowiednio wysokiej temperaturze na zasilaniu czynnika grzewczego, ciepła woda może osiągnąć zbyt wysoką temperaturę, skutkiem czego ewentualnie może być niebezpieczeństwo poparzenia. Dobór układu automatycznej regulacji, musi uwzględniać możliwość wystąpienia tych obydwóch ekstremalnych przypadków. Mamy do czynienia z dwoma ekstremalnymi przypadkami, które mogą panować przy załączaniu procesu ładowania: Rodzaj zastosowanej regulacji dla systemu ładowania zasobników c.w.u. zależy również od sposobu podgrzewania i dlatego Właściwości systemu ładowania zasobników c.w.u. • Szybka dyspozycyjność ciepłej wody. • Pełne podgrzanie całej pojemności zasobnika. • Wysoka wielkość szczytowego poboru, gdyż po rozładowaniu zasobnika, natychmiast jest do dyspozycji pełna moc wymiennika ciepła. • Duże schłodzenie czynnika grzewczego, dzięki czemu uzyskuje się niską temperaturę wody powrotnej, a to są idealne warunki do podgrzewu wody ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej oraz rozwiązań wykorzystujących kondensację. Niewielka strata ciśnienia. Łatwe czyszczenie zasobników. Należy zwracać uwagę na twardość wody, aby uniknąć zjawiska zakamieniania płytowego wymiennika ciepła. Możliwość elastycznego projektowania mocy cieplnej wymiennika oraz pojemności zasobnika c.w.u., stosownie do danej instalacji. • • • • jest tam także opisany. Zasada działania jest jednakowoż zasadniczo jednakowa. Przy podgrzewaniu wody za pomocą kotła grzewczego (⇒ strona 10), występują zwykłe układy regulacji, które przy pomocy (elektrycznej) energii pomocniczej, sterują odpowiednimi pompami lub zaworami z organami nastawczymi, w obiegach grzewczych. Wskazówki do projektowania układów regulacji procesu podgrzewania wody użytkowej przez kocioł grzewczy, w równej mierze obowiązują także przy pośrednim podgrzewaniu wody z sieci ciepłowniczej zdalaczynnej (za pośrednictwem węzłów cieplnych) wzgl. z innego systemu zdalnego, zasilanego z centrali cieplnej. Przy bezpośrednim podgrzewaniu wody ciepłem zdalaczynnym (⇒ strona 12), w obiegu grzewczym należy zastosować regulator temperatury bezpośredniego działania (pracujący bez energii pomocniczej), który posiada jeszcze funkcję ogranicznika temperatury bezpieczeństwa (STB), jeżeli temperatura czynnika grzewczego na zasilaniu przekracza 110°C. ➡ Urządzenia regulacyjne Logamatic marki Buderus, stosowane do regulacji temperatury ciepłej wody w systemie ładowania zasobników, zestawiono w tabeli 19/1. • W przypadku budynków mieszkalnych, często możliwe jest zastosowanie mniejszych zbiorników, w porównaniu z systemem podgrzewaczy pojemnościowych. ➡ Przy projektowaniu należy pamiętać, że systemy ładowania zasobników muszą być wyregulowane lub wymagają stosownej regulacji automatycznej. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 7 Informacje podstawowe Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej System ładowania zasobników z zewnętrznym zestawem wymiennika ciepła Logalux LAP lub LSP Wymiennik ciepła zlokalizowany nad zasobnikiem W tym wariancie mamy do dyspozycji zestaw wymiennika ciepła Logalux LAP (system ładowania z „nasadzonym” na zasobniku wymiennikiem płytowym), dostępny w różnych wielkościach (⇒ 8/1). Zestaw wymiennika ciepła Logalux LAP stosowany jest z zasobnikami stojącymi Logalux SF lub z podgrzewaczami pojemnościowymi Logalux SU (⇒ strona 118). Dla zestawów wymienników ciepła Logalux LAP, wielkość minimalnej przyłączonej mocy cieplnej (do doboru pompy w obiegu pierwotnym), wynosi: • 20 kW dla wymiennika LAP 1.1/1.2 • 35 kW dla wymiennika LAP 2.1/2.2 • 60 kW dla wymiennika LAP 3.1/3.2 ➡ Jeżeli przewiduje się równoczesną pracę na potrzeby ogrzewania budynku oraz podgrzewanie wody użytkowej, należy zaprojektować dodanie tych mocy, do mocy cieplnej kotła (⇒ strona 24). Wymiennik ciepła zlokalizowany obok zasobnika W tym wariancie, oferuje się zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP (system ładowania ze zlokalizowanym obok zasobnika wymiennikiem płytowym), dostępny w różnych wielkościach mocy (⇒ 8/2). Zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP może współpracować z pojedynczym zasobnikiem c.w.u., albo z kilkoma zasobnikami Logalux SF/Logalux LF, połączonymi równolegle lub szeregowo (⇒ strona 123). Zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP dobierany jest według wymaganej mocy cieplnej oraz spadku ciśnienia po stronie c.w.u. Na dopływie czynnika grzew- czego występuje regulator temperatury bezpośredniego działania oraz zawór regulacyjny, na którym należy nastawić taką wartość przepływu czynnika grzewczego, aby na wypływie c.w.u. uzyskać wymaganą wartość temperatury. Praca ciągła pompy ładującej zasobnik c.w.u. – mniejsza pojemność zasobnika Przy ciągłej pracy pompy ładującej zasobnik, po każdym poborze ciepłej wody następuje natychmiastowe podgrzanie wody w zasobniku, do nastawionej wartości zadanej. Pozwala to na dobór zasobników o nieco mniejszej pojemności. Na podstawie doświadczeń, wariant taki należy wybrać dla zasobników o pojemności ponad 1000 litrów, w instalacjach z długotrwałym poborem ciepłej wody, bez krótkotrwałych poborów szczytowych. Okresowa praca pompy ładującej zasobnik c.w.u. – większa pojemność zasobnika W przypadku pracy okresowej, pompa ładująca zasobnik c.w.u. załączana jest tyl- ko w razie potrzeby, t.j. dopiero wtedy, gdy pewna część wody zostanie z zasobnika pobrana, wzgl. schłodzona. Przy większych rozbiorach ciepłej wody należy zatem do- brać zasobnik o większej pojemności, aby zapewnić wystarczający zapas c.w.u. Zaletą okresowo pracującej pompy ładującej, jest niższe zużycie energii elektrycznej. RH VH AW Opis: AW – wypływ ciepłej wody Opis oznaczeń (→ 8/1 oraz 8/2): EK – dopływ wody zimnej RH – powrót czynnika grzewczego AW – wypływ ciepłej wody VH – zasilanie czynnikiem grzewczym EK – dopływ wody zimnej RH – powrót czynnika grzewczego VH – zasilanie czynnikiem grzewczym EK 8/1 Zasada działania systemu ładowania zasobnika z zewnętrznym zestawem wymiennika ciepła Logalux LAP zlokalizowanym nad zasobnikiem AW VH RH Opis: AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej RH – powrót czynnika grzewczego VH – zasilanie czynnikiem grzewczym EK 8/2 Zasada działania systemu ładowania zasobnika z zewnętrznym zestawem wymiennika ciepła Logalux LSP zlokalizowanym obok zasobnika 8 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Informacje podstawowe Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej System ładowania zasobników c.w.u. z wewnętrznym wymiennikiem ciepła Zestawy zbiorników Ten wariant systemu ładowania zasobników jest realizowany np. z zastosowaniem podgrzewaczy pojemnościowych Logalux LT... (od pojemności 400 l) oraz zasobników c.w.u. Logalux LF. Jest to kombinacja systemu ładowania z wewnętrznym wymiennikiem ciepła, gdyż wymiennik ciepła systemu ładowania znajduje się wewnątrz jednego ze zbiorników, mianowicie w podgrzewaczu pojemnościowym Logalux LT... W tej kombinacji – jak zwykle w systemie ładowania – występuje co najmniej jeden zbiornik bez zintegrowanego wymiennika ciepła, a mianowicie Logalux LF o tej samej pojemności, który jest ładowany podgrzaną wodą użytkową (⇒9/1). ➡ W opisanym systemie ładowania, oprócz podgrzewania wody za pomocą kotła grzewczego lub ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej, możliwe jest podgrzewanie parą wodną. Konieczna jest w tym przypadku kombinacja podgrzewacza pojemnościowego Logalux LTD ze zintegrowanym wymiennikiem ciepła zasilanym parą oraz zasobnika c.w.u. Logalux LF bez wymiennika ciepła. Zasada działania systemu Ten wariant systemu ładowania zasobników, do podgrzewania wody wykorzystuje zintegrowany wymiennik ciepła z rur gładkich (wężownicę) dolnego podgrzewacza pojemnościowego Logalux LT… Pompa ładująca ciepłej wody tłoczy wodę w celu podgrzania, z górnego zasobnika ciepłej wody Logalux LF, do podgrzewacza po- jemnościowego Logalux LT... Podgrzana woda użytkowa zasila następnie zasobnik Logalux LF, ładując go od góry do dołu. lux LF, będzie wypierana do dolnego podgrzewacza pojemnościowego Logalux LT… Dopływająca do dolnego podgrzewacza pojemnościowego Logalux LT… woda zimna, zostanie tam podgrzana przy pomocy zintegrowanego wymiennika ciepła (wężownicy) i jest do dyspozycji, jako wydajność (moc) trwała, stosownie do mocy cieplnej wymiennika ciepła (wężownicy). Właściwości systemu • Wysoka wielkość poboru szczytowego. • Możliwość zastosowania do wszystkich wartości twardości wody. Króciec poboru ciepłej wody jest podłączony do dolnego podgrzewacza pojemnościowego. Ponieważ woda zimna dopływa równocześnie do obu zbiorników, ciepła woda z górnego zasobnika wody Loga- • Dobre dostosowanie do różnych zapotrzebowań c.w.u. oraz różnych wielkości przepływu wody grzewczej. • Oprócz podgrzewania wody za pomocą kotła grzewczego lub ze zdalaczynnej EK AW VH RH PS2 sieci ciepłowniczej, możliwe jest podgrzewanie parą. ➡ Doboru pompy ładującej ciepłej wody dokonać na podstawie wydajności (mocy) ciągłej podgrzewacza pojemnościowego Logalux LT… Opis: AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej PS2– pompa ładująca c.w.u. (w obiegu wtórnym) RH – powrót czynnika grzewczego VH – zasilanie czynnikiem grzewczym 9/1 Zasada działania systemu ładowania zasobników jako kombinacja podgrzewacza pojemnościowego Logalux LT... (od pojemności 400 l) oraz leżącego na nim zasobnika c.w.u. Logalux LF Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 9 Informacje podstawowe Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 2.2 Rodzaje źródeł ciepła dla podgrzewaczy 2.2.1 Podgrzewanie wody za pomocą kotła grzewczego Zasadniczo nie ma znaczenia, czy kocioł grzewczy opalany jest olejem, gazem, energią elektryczną lub paliwem stałym. Temperatura czynnika grzewczego wynosi z reguły poniżej 110°C. Jeżeli przekracza ona 110°C, należy przewidzieć dodatkowy ogranicz- nik temperatury bezpieczeństwa (STB), do przerwania trybu pracy grzewczej. ➡ Wskazówki projektowe dotyczące regulacji układów przygotowania c.w.u. przy podgrzewaniu przez kocioł grzewczy, obowiązują w większości także przy pośrednim podgrzewaniu wody, ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej (za pośrednictwem węzła cieplnego) lub z innego systemu zdalnego doprowadzania ciepła, np. przy zastosowaniu centralnego źródła ciepła, zasilającego kilka budynków. System podgrzewaczy pojemnościowych podgrzewanych przez kocioł grzewczy Podgrzewacze pojemnościowe Podstawowym założeniem konstrukcyjnym dla procesu podgrzewu oraz regulacji podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. marki Buderus jest wymiennik ciepła, zlokalizowany w dolnej części podgrzewaczy. Pozwala to wykorzystać efekt cyrkulacji grawitacyjnej w całej pojemności podgrzewacza, podczas procesu podgrzewania. Dlatego ważnym kryterium oceny pod- grzewaczy, jest rodzaj oraz wielkość powierzchni grzewczej wymiennika ciepła. Oferowane podgrzewacze pojemnościowe c.w.u. marki Buderus typu Logalux, posiadają zintegrowane wymienniki ciepła lub możliwość zabudowy dodatkowego wymiennika ciepła, dobranego optymalnie do każdorazowej pojemności podgrzewacza. Systemy podgrzewaczy pojemnościo- wych c.w.u. należy zaprojektować tak, aby będąca do dyspozycji moc cieplna, odpowiadała mocy cieplnej zintegrowanych wymienników ciepła. Celem powinno być, aby przerwy w ogrzewaniu obiektu były możliwie krótkie, a podgrzewanie wody odbywało się bez przerw w pracy kotła grzewczego (bez t.zw. „taktowania”). Regulacja temperatury ciepłej wody Podstawowym celem regulacji systemu podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. jest utrzymywanie możliwie dokładnie, zadanej wartości temperatury c.w. w podgrzewaczu. Nowoczesne układy regulacji, jak np. urządzenia regulacyjne Logamatic marki Bude- rus, umożliwiają to, pozwalają sensownie wykorzystać energię i zapewniają ekonomiczną pracę instalacji (⇒ strona 17). Regulacja temperatury c.w.u. w podgrzewaczach pojemnościowych c.w.u. odbywa się zwykle przy udziale: • sterownika regulacyjnego kotła grzewczego Logamatic z funkcją podgrzewu c.w.u., lub • niezależnego urządzenia regulacyjnego Logamatic, do podgrzewu wody użytkowej (⇒ 18/1). Jedna pompa ładująca podgrzewacza oraz jeden czujnik temperatury Dzięki regulatorowi temperatury z zanurzeniowym czujnikiem temperatury c.w.u. umieszczonym w podgrzewaczu (alternatywnie można wykorzystać czujnik przy- lgowy), możliwe jest sterowanie pompą ładującą lub zaworem regulacyjnym, aby utrzymywać zadaną wartość temperatury w podgrzewaczu. Wielkość dozwolonej odchyłki od wartości zadanej nastawiana jest jako wielkość histerezy załączania oraz wyłączania w regulatorze. Zastosowanie zaworu zwrotnego za pompą ładującą na przewodzie zasilającym czynnika grzewczego, pozwala uniknąć niepożądanego schłodzenia podgrzewacza przez obieg grzewczy. Logamatic AW VH PS RH KR FW EK Opis: Logamatic.... – sterownik regulacyjny kotła grzewczego Logamatic lub niezależne urządzenie regulacyjne Logamatic do podgrzewu wody użytkowej (⇒ 18/1). AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej FW – czujnik temperatury c.w.u. KR – zawór zwrotny PS – pompa ładująca w obiegu grzewczym RH – powrót czynnika grzewczego VH – zasilanie czynnikiem grzewczym 10/1 Zasada regulacji podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. z pompą ładującą w obiegu grzewczym i z czujnikiem temperatury 10 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Informacje podstawowe Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej System ładowania zasobników c.w.u. przy podgrzewaniu wody z kotła grzewczego Wstępna regulacja temperatury wody grzewczej na zasilaniu Z zasady możliwe jest nastawienie na sterowniku regulacyjnym kotła grzewczego Logamatic 4000, stałej wartości tempera- tury na zasilaniu wody grzewczej po stronie pierwotnej, stosownie do wymaganej temperatury c.w.u. Pozwala to uniknąć przekroczenia temperatury ciepłej wody w obiegu wtórnym. Jeżeli wstępna regula- cja temperatury zasilania wody grzewczej nie byłaby możliwa, należy zaprojektować zawór mieszający, aby ograniczyć temperaturę wody grzewczej na zasilaniu, a tym samym moc cieplną wymiennika ciepła. Jedna pompa ładująca oraz dwa czujniki temperatury Zasadę prostej regulacji temperatury ciepłej wody w systemie ładowania zasobników c.w.u. przedstawia schemat 11/1. Do regulacji temperatury c.w.u. nie zostaje uwzględniona regulacja obiegu kotła. Jeżeli ograniczenie temperatury zasilania wzgl. strumienia wody grzewczej przez regulację kotła jest niemożliwe, to alternatywą jest zastosowanie regulatora temperatury bezpośredniego działania, bez energii pomocniczej (zasada ⇒ 13/1). W tym prostym wariancie regulacji uruchomienie kotła grzewczego jest problematyczne. Jeżeli kocioł np. w lecie nie osiągnął jeszcze dostatecznie wysokiego poziomu temperatury, to sterowana w funkcji czasu, a więc pracująca w sposób ciągły pompa ładująca, tłoczy podczas rozgrzewania się kotła, zimną lub niedostatecznie podgrzaną wodę użytkową do górnej części zasobnika c.w.u., schładzając tym samym gorącą część zasobnika. Rozwiązaniem tego problemu, jest okresowo pracująca pompa ładująca, w zależności od temperatury c.w. W celu sterowania pompą ładującą PS2 (po stronie wtórnej), przy użyciu czujnika temperatury załączania FWEin oraz czujnika temperatury wyłączania FWAus, należy zastosować urządzenie regulacyjne Logamatic 4117, do sterowania procesem podgrzewania wody użytkowej (⇒19/1). Dwie pompy ładujące oraz trzy czujniki temperatury Nowoczesny układ regulacji temperatury c.w.u. steruje dwoma pompami ładującymi, przy pomocy trzech czujników temperatury (⇒ 11/2). Przekroczenie wartości histerezy czujnika FW2 umieszczonego w połowie wysokości zasobnika, podaje sygnał do załączenia kotła grzewczego oraz obu pomp ładujących. Czujnik FW3 wyłączający pracę pomp, zlokalizowany jest w dolnej części zasobnika. Układ re- gulacji porównuje mierzoną przez czujnik referencyjny FW1 temperaturę ładowania zasobnika, z nastawioną wartością zadaną temperatury, utrzymując temperaturę ładowania na stałym poziomie, za pomocą modulacyjnego sterowania pomp. Logamatic AW VH FWEin FWAus RH EK PS2 Opis : Logamatic.... – sterownik regulacyjny kotła grzewczego Logamatic lub niezależne urządzenie regulacyjne Logamatic do podgrzewu wody użytkowej (⇒ 19/1). AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej FW...– czujnik temperatury c.w.u. KR – zawór zwrotny PS1 – pompa ładująca zasobnik (po stronie pierwotnej) PS2 – pompa ładująca c.w.u. (po stronie wtórnej) RH – powrót czynnika grzewczego VH – zasilanie czynnikiem grzewczym 11/1 Zasada działania prostego układu regulacji ładowania zasobnika c.w.u. z jedną pompą ładującą oraz dwoma czujnikami temperatury; stałowartościowa regulacji temperatury na zasilaniu po stronie pierwotnej Logamatic AW FW1 VH PS1 FW2 KR FW3 RH EK PS2 Opis : Logamatic.... – sterownik regulacyjny kotła grzewczego Logamatic lub niezależne urządzenie regulacyjne Logamatic do podgrzewu wody użytkowej (⇒ 19/1). AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej FW...– czujnik temperatury c.w.u. KR – zawór zwrotny PS1 – pompa ładująca zasobnik (po stronie pierwotnej) PS2 – pompa ładująca c.w.u. (po stronie wtórnej) RH – powrót czynnika grzewczego VH – zasilanie czynnikiem grzewczym 11/2 Zasada działania nowoczesnego układu regulacji ładowania zasobnika c.w.u. z dwoma pompami ładującymi (po stronie pierwotnej i wtórnej) oraz trzema czujnikami temperatury ➡ Układ regulacji z dwoma pompami ładującymi oraz trzema czujnikami temperatury, umożliwia płynną regulację przepływów w obiegach pierwotnym i wtórnym, pozwa- la uniknąć schłodzenia ogrzanej górnej części zasobnika podczas rozruchu kotła grzewczego, wyklucza przegrzanie ciepłej wody. Przy szeregowym połączeniu kilku zasobników, możliwa jest dowolna lokalizacja czujnika załączającego. Natomiast czujnik wyłączający należy umieścić w dolnej części ostatniego zasobnika. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 11 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Informacje podstawowe 2.2.2 Podgrzewanie wody ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej Ważnym czynnikiem wpływającym na efektywność ekonomiczną oraz niezawodność działania przy zasilaniu z sieci zdalaczynnej, są instalacje odbiorcze. Dzięki dużej różnicy temperatur pomiędzy zasilaniem i powrotem czynnika grzewczego, t.zn. dobremu schłodzeniu sieciowej wody grzewczej w domowym węźle cieplnym, wzgl. w instalacji domowej, można uzyskać niskie temperatury na powrocie czynnika grzewczego. ➡ W niniejszym podrozdziale przedstawiono wyłącznie właściwości bezpośredniego podgrzewania c.w.u. ciepłem pochodzącym z sieci ciepłowniczej. W przypadkach pośredniego podgrzewania c.w.u. ciepłem z sieci zdalaczynnej (poprzez węzeł cieplny) wzgl. z sieci związanej z centralą cieplną, obowiązują w zasadzie takie same wskazania projektowe, jak przy podgrzewaniu wody użytkowej z kotła grzewczego (⇒ strona 10). System podgrzewaczy pojemność c.w.u. zasilanych z sieci ciepłowniczej (zasilanie bezpośrednie) Dobór podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. ➡ Bezpośrednie przyłączenie do sieci ciepłowniczej podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. za pośrednictwem regulatora temperatury bezpośredniego działania jest możliwe, jeżeli posiada on mufę do zabudowania tulei zanurzeniowej (Logalux SF300 do SF1000 z zabudowanym wymiennikiem ciepła z rur ożebrowanych lub Logalux LTN wzgl. LTH). Jeżeli podgrzewacz nie posiada mufy do zamontowania tulei, to możliwa jest regulacja przy pomocy regulatora temperatury z czujnikiem oraz zaworu z siłownikiem elektrycznym. Podstawą doboru podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. w Niemczech jest norma DIN 4708-2, z uwzględnieniem instrukcji Związku Przedsiębiorstw Ciepłowniczych (AGFW). W tabelach „Moce cieplne na potrzeby c.w.u.” oraz na wykresach mocy dla podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. Logalux marki Buderus, podane są znamionowe współczynniki mocy wg DIN 4708 (⇒ rozdział 4). Regulacja temperatury ciepłej wody ➡ Przy bezpośrednim przyłączeniu do sieci ciepłowniczej, ze względu na dyspozycyjne ciśnienie czynnika grzewczego, wystarczającym jest zastosowanie regulatora temperatury bezpośredniego działania TRoH (⇒ 12/1). Jak tylko czujnik FTRoH regulatora temperatury osiągnie wartość zadaną, na- stępuje zamknięcie zaworu regulacyjnego i odcięcie dopływu czynnika grzewczego. Przy doborze zaworu regulacyjnego należy uwzględnić warunki techniczne przyłączenia do sieci cieplnej wydane przez dostawcę ciepła, zakres zmian wartości zadanej temperatury na termostacie oraz dyspo- zycyjną różnicę ciśnień. Dyspozycyjna różnica ciśnień rozstrzyga o zastosowaniu zaworu odciążonego lub nie odciążonego ciśnieniowo. Każdy rodzaj zanieczyszczeń wpływa na szczelność, a więc również na niezawodną pracę zaworu. Z tego względu, zalecana jest zabudowa filtra zanieczyszczeń (SMF). Urządzenia zabezpieczające ➡Przy temperaturach zasilania powyżej 110 °C, zgodnie z normą DIN 4753 niezbędne jest zastosowanie ogranicznika temperatury bezpieczeństwa (STB). Nadzoruje on przy pomocy czujnika FSTB, temperaturę ciepłej wody w górnej części podgrzewacza. Przy zabudowie ogranicz- nika temperatury czynnika grzewczego na powrocie, czujnik FR należy zamontować bezpośrednio na przyłączeniu powrotu z podgrzewacza c.w.u. FSTB Jeżeli w wyniku doboru dokonanego wg normy DIN 4708 musi być przyjęta maksymalna wartość współczynnika mocy NL dla podgrzewacza (wg właściwej tabeli „Moc AW FTRoH VH RH SMF TRoH FR EK Opis: TRoH – AW – EK – FR – FSTB – FTRoH– RH – SMF – VH – cieplna na potrzeby c.w.u.”), należy przyjąć nastawę ogranicznika temperatury powrotu pojedynczego podgrzewacza o 5K wyższą, niż to wynika z wymagań dostawcy ciepła. Przez to ograniczenie temperatury powrotu przy mocy trwałej (ciągłej) nie jest kwestionowane. Jeżeli wyższa nastawa nie jest dozwolona, to jako podstawę doboru należy przyjąć wartość temperatury powrotu o 5K niższą (np. zamiast 70/50°C tylko 70/45°C). zawór regulatora temperatury bezpośredniego działania wraz z układem STB (konieczny dla temperatur na zasilaniu powyżej 110 °C) oraz z ogranicznikiem temperatury czynnika grzewczego na powrocie (jeżeli konieczny) wypływ ciepłej wody dopływ wody zimnej czujnik temperatury powrotu (jeżeli konieczny) czujnik ogranicznika temperatury bezpieczeństwa czujnik regulatora temperatury bezpośredniego działania powrót czynnika grzewczego filtr zanieczyszczeń zasilanie czynnikiem grzewczym 12/1 Zasada działania układu regulacji podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. przy bezpośrednim zasilaniu z sieci ciepłowniczej; np. Logalux SF z zabudowanym wymiennikiem ciepła z rur ożebrowanych (wyposażenie dodatkowe) 12 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Informacje podstawowe System ładowania zasobników c.w.u. przy zasilaniu z sieci ciepłowniczej (zasilanie bezpośrednie) powinna przekraczać 75°C. Przy wyższych temperaturach na zasilaniu, należy przewidzieć ograniczenie. Bezpośrednia regulacja objętościowego strumienia przepływu czynnika grzewczego Przy bezpośrednim przyłączeniu do zdalaczynnej sieci ciepłowniczej, mamy ustaloną określoną wartość ciśnienia dyspozycyjnego. Dlatego nie jest wymagana pompa w obiegu pierwotnym, wystarcza zastosowanie regulatora temperatury (TRoH) bezpośredniego działania (⇒13/1). Tuleję pomiarową czujnika FTRoH regulato- ra temperatury bezpośredniego działania, umieścić możliwie szczelnie, na wypływie ciepłej wody, po stronie wtórnej wymiennika ciepła. Jest on nastawiony na stałą temperaturę ładowania. Właściwy organ nastawczy regulujący wielkość strumienia przepływu czynnika grzewczego, umieszczony jest po stronie pierwotnej, na zasilaniu czynnikiem grzewczym. Temperatura zasilania w systemie ładowania, nie ➡ Aby utrzymać wymaganą przez dostawcę energii cieplnej różnicę temperatur zasilania i powrotu czynnika grzewczego, w obiegu wtórnym należy zaprojektować zawór Tacosetter, regulujący wielkość przepływu. Jedna pompa ładująca oraz dwa czujniki temperatury Jeżeli po stronie wtórnej będzie zastosowane urządzenie regulacyjne: Logamatic 4117 wzgl. SPI 1042 przeznaczone do podgrzewania wody użytkowej (⇒19/1), to pompa ładująca ciepłej wody PS2 (w obiegu wtórnym) będzie sterowana za pomocą czujnika temperatury załączającego FWEin oraz czujnika temperatury FWAus, wyłączającego pracę pompy. urządzenie regulacyjne Logamatic załącza pompę ładującą ciepłej wody PS2, ta przetłacza zimną wodę z zasobnika przez wymiennik ciepła, omywając następnie czujnik FTRoH regulatora temperatury bezpośredniego działania. Czujnik temperatury powoduje otwarcie organu nastawczego TRoH, wywołując dopływ czynnika grzewczego. Przy maksymalnym objętościowym strumieniu przepływu czynnika grzewczego, wymiennik ciepła natychmiast daje maksymalną moc, a temperatura ładowania ciepłej wody po stronie wtórnej wymiennika ciepła, zaczyna wzrastać. Jak tylko nastawiona wartość temperatury c.w. zostanie przekroczona, regulator powoli zaczyna się zamykać, zmniejszając strumień przepływu czynnika grzewczego, czyli moc cieplną wymiennika ciepła i to tak długo, aż osiągnie położenie, przy którym temperatura ładowania ciepłej wody odpowiada nastawionej wartości zadanej. Jeżeli w zasobniku c.w.u. w miejscu zainstalowania czujnika temperatury FWAus również zostanie osiągnięta żądana wartość temperatury ciepłej wody, to ładowanie zasobnika jest zakończone, a układ regulacji wyłącza pompę ładującą. Po przekroczeniu wartości histerezy załączania na czujniku temperatury FWEin, Logamatic FSTB FTRoH VH FWEin SMF TRoH FWAus RH FR PS2 SA Opis: Logamatic....–urządzenie regulacyjne Logamatic 4117 lub SPI 1042, sterujące podgrzewem wody użytkowej (⇒ 19/1) TRoH – organ nastawczy regulatora temperatury bezpośredniego działania wraz z układem STB (wymaganym dla temperatur na zasilaniu powyżej 110°C) oraz ogranicznikiem temperatury AW czynnika grzewczego na powrocie (jeżeli konieczny) AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej FR – czujnik temperatury ogranicznika temperatury powrotu (jeżeli konieczny) FSTB – czujnik ogranicznika temperatury bezpieczeństwa FTRoH– czujnik regulatora temperatury bezpośredniego działania FW... – czujnik temperatury ciepłej wody PS2 – pompa ładująca ciepłej wody (regulacja czasu pracy EK w funkcji temperatury przez urządzenie regulacyjne Logamatic 4117 lub SPI 1042) RH – powrót czynnika grzewczego SA – zawór regulacyjny przepływu, np. Tacosetter SMF – filtr zanieczyszczeń VH – zasilanie czynnikiem grzewczym 13/1 Zasada działania układu regulacji systemu ładowania zasobnika c.w.u. z jedną pompą ładującą oraz dwoma czujnikami temperatury, przy bezpośrednim przyłączeniu do zdalaczynnej sieci ciepłowniczej (zasilanie przez regulator temperatury bezpośredniego działania ) ➡ Zasada układu regulacji polega na zastosowaniu pompy ładującej c.w.u., sterowanej w funkcji temperatury, nie pracującej w sposób ciągły (⇒ strona 8). Przy użyciu pompy ładującej sterowanej w funkcji czasu tzn. pracującej w trybie ciągłym, można zrezygnować z zastosowania układu regulacji automatycznej Logamatic. Przy pompie ładującej pracującej w trybie ciągłym, unika się zwłoki podczas kolejnych cykli pracy instalacji, na podgrzanie rurociągów oraz wymiennika ciepła. Zasobnik jest przy tym w pełni podgrzany. Wadą takiego rozwiązania, są wyższe koszty energii elektrycznej, pobieranej przez ciągle pracującą pompę. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 13 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Informacje podstawowe 2.2.3 Podgrzewanie wody z instalacji słonecznej Biwalentne pojemnościowe podgrzewacze wody Idealnym rozwiązaniem dla podgrzewania wody z termicznej instalacji słonecznej, są biwalentne pojemnościowe podgrzewacze wody, z dwoma wbudowanymi wymiennikami ciepła. Kocioł grzewczy będzie załączany jedynie podczas niedoborów energii słonecznej, dostarczając wodę grzewczą do górnego wymiennika ciepła (⇒ 14/1). Innym rozwiązaniem jest podgrzewanie stojącego podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. z instalacji słonecznej, do którego dodatkowo podłączony jest zewnętrzny wymiennik ciepła, ogrzewany konwencjonalnie (⇒ 14/1). Bardzo dobrze nadaje się do tego wyposażenie zestawu wymiennika ciepła Logalux LAP, marki Buderus (⇒ strona 118). Zestaw jest nasadzony na podgrzewaczu pojemnościowym Logalux SU, podgrzewanym biwalentnie, którego zintegrowany wymien- Regulacja procesu podgrzewania wody z instalacji słonecznej Praca termicznej instalacji słonecznej, t.zn. załączanie pompy obiegowej układu słonecznego ma sens jedynie wtedy, jeżeli temperatura w kolektorach słonecznych jest wyższa, niż w podgrzewaczu. Ponieważ w termicznych instalacjach słonecznych nie są rozstrzygającymi dokładne wartości temperatury lecz różnica temperatur, znajdują tutaj zastosowanie takie rodzaje regulatorów, które bazują właśnie na różnicy temperatur. Te elektroniczne regulatory wychwytują przy pomocy czujników temperatury, różnicę temperatur pomię- dzy kolektorem słonecznym, a podgrzewaczem. Jeżeli ilość energii słonecznej nie jest wystarczająca do pokrycia zapotrzebowania c.w.u., konieczne jest dogrzewanie wody użytkowej, przez konwencjonalne źródło ciepła. Dla kombinowanej regulacji pracy układów: kocioł grzewczy-instalacja słoneczna, opracowano specjalne moduły funkcyjne, do wypróbowanego modułowego systemu regulacyjnego Logamatic. Można np. solarny moduł funkcyjny FM244 zabudować w sterowniku regulacyjnym kotła grzewczego Logamatic 2107, i regulować nik ciepła (wężownica) z rur gładkich, jest podłączony do instalacji słonecznej. ➡ W przypadku wykorzystywania instalacji słonecznej zarówno do podgrzewania wody użytkowej, jak również do wspomagania instalacji ogrzewczej, opracowano specjalne zbiorniki dwufunkcyjne, które oprócz podgrzewacza pojemnościowego wody użytkowej, zawierają zasobnik ciepła związany z instalacją ogrzewczą. instalację słoneczną z jednym użytkownikiem (podgrzewaczem). Funkcyjny moduł solarny FM443 do instalacji słonecznej z dwoma użytkownikami, w której znajdują się dwa układy odbioru ciepła. Moduł FM443 może być zainstalowany w złączu wtykowym dowolnego cyfrowego urządzenia regulacyjnego, modułowego systemu regulacyjnego Logamatic 4000. ➡ Przy podgrzewaniu wody w podgrzewaczach z instalacji słonecznej, celowym jest zalecane ograniczenie do minimum czasu pracy pompy cyrkulacyjnej. RH VH AW AW VH VH FSS2 FW FW FW RH RH VS VS FSS1 FSS1 EK VS RS EK Logalux SM300, SM400, SM500 Opis : AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej FSS1– czujnik temperatury w dolnej części podgrzewacza (instalacja słoneczna) FSS2– czujnik progowy w górnej części podgrzewacza (instalacja słoneczna) FW – czujnik temperatury ciepłej wody (dogrzewanie konwencjonalne) FSS1 RS RS Logalux SL300-2, SL400-2, SL500-2 Logalux LAP1.1, LAP2.1, LAP3.1 Logalux SU400-100, SU500-100, SU750-100, SU1000-100 RH – powrót czynnika grzewczego (dogrzewanie konwencjonalne) RS – powrót z podgrzewacza (instalacja słoneczna) VH – zasilanie czynnikiem grzewczym (dogrzewanie konwencjonalne) VS – zasilanie podgrzewacza (z instalacji solarnej) 14/1 Połączenia hydrauliczne biwalentnych słonecznych podgrzewaczy wody z górnym wymiennikiem ciepła, względnie z nasadzonym zestawem wymiennika ciepła Logalux LAP do konwencjonalnego dogrzewania c.w.u. ➡ Szczegółowe opisy zawierają „Materiały do projektowania” dotyczące instalacji słonecznych. 14 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Informacje podstawowe 2.2.4 Podgrzewanie wody za pomocą energii elektrycznej Dodatkowe ogrzewanie przy pomocy energii elektrycznej, może zapewnić podgrzanie wody użytkowej w okresie, gdy z różnych powodów musi być całkowicie wyłączone źródło ciepła. ➡ Praca dodatkowego elektrycznego podgrzewania wody jest dopuszczalna jedynie przez przełącznik: dodatkowe podgrzewanie elektryczne/kocioł grzewczy. Przy pro- jektowaniu elektrycznego podgrzewania c.w.u., należy przestrzegać przepisów lokalnego przedsiębiorstwa energetycznego. Zestaw grzałek elektrycznych Zestawy grzałek elektrycznych przewidziano do zabudowy w dolnej części danych typów zbiorników wody. Podgrzewają one wodę w zbiorniku na zasadzie cyrkulacji grawitacyjnej, niezależnie od przyjętego systemu podgrzewania wody użytkowej. Zastosowanie grzałek elektrycznych możliwe jest w kilku typoszeregach podgrzewaczy pojemnościowych i zasobników marki Buderus. Możliwy jest również późniejszy montaż grzałek. ➡ Zestawy grzałek elektrycznych przeznaczone do typoszeregów podgrzewaczy i zasobników Logalux SU oraz SF, wyposażone są w regulatory oraz ograniczniki temperatury bezpieczeństwa. Elektryczny system ładowania W elektrycznym systemie ładowania LSE, zestaw grzałek elektrycznych nie jest zainstalowany w zbiorniku podgrzewacza, lecz na przewodzie spinającym rurociągi zasilania i powrotu, doprowadzone do podgrzewacza c.w.u. Elektryczny system ładowania nadaje się tylko do podgrzewaczy pojemnościowych, z wbudowanymi wymiennikami ciepła z rur gładkich. użytkowej zawierającej tlen lecz w wodzie grzewczej, daje to następujące korzyści: • brak osadzania się kamienia na powierzchni grzałek, • elementy grzewcze nie korodują • podwyższona niezawodność użytkowania • dłuższa żywotność urządzeń. wyposażenie dodatkowe do współpracy z systemami regulacyjnymi marki Buderus: Logamatic EMS, 2000, 3000 i4000 (ze sterownikiem Logamatic 4201 dopiero od wersji 6.12, jednakże nie działa z Logamatic HW 4201) pod warunkiem, że zastosowane urządzenie regulacyjne posiada funkcję sterowania podgrzewem ciepłej wody, przez oddziaływanie na pompę ładującą podgrzewacza (w systemie podgrzewacza pojemnościowego). Ponieważ grzałki w elektrycznym systemie ładowania nie są zanurzone w wodzie Elektryczny system ładowania LSE jest całkowicie zmontowany i okablowany, w dwóch wariantach (LSE bez obudowy; LSE_V z obudową) i dostarczany w trzech wielkościach mocy. Nadaje się jako PS KR AW KR VS FW LSE RS EK Opis : AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej FW – czujnik temperatury ciepłej wody KR – zawór zwrotny LSE – elektryczny system ładowania LSE PS – pompa ładująca podgrzewacza pojemnościowego RS – powrót z podgrzewacza pojemnościowego VS – zasilanie podgrzewacza pojemnościowego 15/1 Elektryczny system ładowania LSE zamontowany na rurociągu spinającym przewody zasilania i powrotu doprowadzone do podgrzewacza, służący do podgrzewania wody za pomocą wymiennika ciepła z rur gładkich; praca systemu możliwa jedynie przy wyłączonym kotle grzewczym Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 15 Informacje podstawowe Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 2.2.5 Podgrzewanie wody parą wodną Wymagania Przy doborze urządzeń do podgrzewania wody użytkowej parą wodną, należy przestrzegać przepisów VDI 2035 (obowiązu- ją w Niemczech) „Zapobieganie szkodom w instalacjach do podgrzewania wody użytkowej”. Na ich podstawie, dla marki Buderus sporządzono arkusz roboczy Odprowadzanie kondensatu Przy wykorzystywaniu pary wodnej do podgrzewania wody, należy zapewnić swobod- ny odpływ kondensatu. Jest to konieczne, dla uniknięcia zalegania (powstawania „korków”) kondensatu w wymienniku ciepła. Regulacja Do podgrzewania wody użytkowej przy pomocy pary, wystarcza zastosowanie regulatora temperatury bezpośredniego działania (⇒ 16/1, pozycja 6). Przy wyborze podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. należy zwrócić uwagę na to, aby możliwe było zainstalowanie czujnika temperatury (poz. 7) tego regulatora. Jest to możliwe w przypadku leżących podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. Logalux LTD, L2TD, względnie L3TD, z wymiennym wymiennikiem ciepła z rur gładkich (wężownicą) przeznaczonym do ogrzewania parą wodną. Przy zastosowaniu kombinacji kilku podgrzewanych parą podgrzewaczy pojemnościowych, należy oddzielnie regulować pracę każdego podgrzewacza. ➡ Jeżeli podgrzewacz nie jest przeznaczony do ciągłego poboru ciepłej wody lecz jej magazynowania na okresy rozbiorów szczy- EZ EK 2 3 4 2 6 AKO 8 towych, w przypadku zastosowania leżących podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. Logalux LTD, L2TD, wzgl. L3TD, w celu wygrzania całej pojemności podgrzewacza, przewidziane jest zastosowanie przewodu spinającego (bypassowego) wraz z pompą (poz. 4) pomiędzy wypływem ciepłej, a dopływem zimnej wody. Do sterowania pracą pompy bypassowej przewidziane jest zastosowanie urządzenia regulacyjnego Logamatic SPI 1022 lub SPZ 1022 (⇒ 18/1). AW Logamatic SPI 1022 1 K8. Znajdują się tam wskazówki dotyczące uzdatniania wody do wytwarzania pary wodnej. 5 7 Opis : AW – wypływ ciepłej wody AKO – odpływ kondensatu ED – dopływ pary EK – dopływ wody zimnej EZ – dopływ cyrkulacji 1 – zawór regulacyjny 2 – zawór odcinający 3 – zawór zwrotny 4 – pompa bypassowa 5 – czujnik temperatury do układu regulacji bypassu ED 6 – regulator temperatury bezpośredniego działania 7 – czujnik regulatora temperatury 8 – pływakowy odwadniacz kondensatu z automatycznym odpowietrzeniem 16/1 Przewód spinający (bypassowy) przy leżącym pojemnościowym podgrzewaczu wody użytkowej Logalux LTD, z parowym wymiennikiem ciepła; sterowanie pracą pompy bypassowej przy pomocy urządzenia regulacyjnego Logamatic SPI 1022 (wzór ⇒ 117/1). (dalsza armatura ⇒117/1) 16 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Informacje podstawowe Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 2.3 Regulacja temperatury c.w.u. przy zastosowaniu urządzeń regulacyjnych Logamatic 2.3.1 Funkcje sterowania przygotowaniem c.w.u. kotłowego sterownika regulacyjnego Logamatic Funkcje sterowania przygotowaniem c.w.u. Sterowniki regulacyjne kotłów Logamatic EMS, 2107, 4121 i 4211, a także moduł funkcyjny FM441 (wyposażenie dodatkowe cyfrowych sterowników regulacyjnych Logamatic 4...) przeznaczone są do regulacji tempertury c.w.u. w systemie podgrzewaczy pojemnościowych. System regulacyjny Logamatic oferuje w tym celu m. in. następujące funkcje: • wybieg pompy ładującej zasobnika, w celu wykorzystania ciepła zakumulowanego w kotle, do dalszego podgrzewania wody użytkowej, • oszczędnościowa funkcja letnia, do sterowania pracą kotła grzewczego wyłącznie na potrzeby podgrzewania wody użytkowej (ograniczająca straty ciepła na utrzymanie kotła w stanie gotowości), • funkcja czasowa dla okresowego załączania pompy cyrkulacyjnej oraz automatycznej funkcji dezynfekcji termicznej (⇒ strona 22; nie jest realizowana przez sterownik Logamatic 2107), • swobodny wybór przedziału czasowego podgrzewania wody w podgrzewaczu, w celu uniknięcia niepotrzebnego podgrzewu (np. w nocy); tej funkcji nie posiada sterownik Logamatic 2107. Optymalizacja czasowa funkcji priorytetu c.w.u. w systemie regulacyjnym Logamatic 4000 Przy funkcji optymalizacji czasowej należy ustalić jedynie końcowy czas, po któ- rym c.w.u. oraz ogrzewane pomieszczenia, uzyskają wymagane temperatury. Wychodząc od tego punktu czasowego, układ regulacji oblicza punkty czasowe załączania pracy grzewczej oraz podgrzewania wody użytkowej. Podgrzewanie ciepłej wody powinno zakończyć się do czasu załączenia pracy kotła grzewczego na ogrzewanie pomieszczeń . Tem p erat u ra ϑ [˚C] a b Opis: a – temperatura ciepłej wody użytkowej b – temperatura pomieszczeń – punkt czasowy załączenia podgrzewu c.w.u. – punkt czasowy załączenia ogrzewania pomieszczeń – końcowy punkt czasowy (osiągnięcia żądanej temperatury c.w.u. oraz pomieszczeń) Czas t [s] 17/1 Optymalizacja załączania systemu regulacyjnego Logamatic 4000 w połączeniu z optymalizacją czasową funkcji priorytetu podgrzewania c.w.u. 2.3.2 Niezależne układy regulacji Logamatic do podgrzewania wody użytkowej Ponieważ w przeważającej ilości przypadków regulacja temperatury c.w.u. realizowana jest przez nowoczesne sterowniki regulacyjne kotłów grzewczych, sterowanie procesem podgrzewania c.w.u. przez niezależny układ regulacji, jest ograniczone do nielicznych zastosowań. Zastosowanie niezależnych układów regulacji Logamatic do sterowania podgrzewaniem wody użytkowej, wchodzi w rachubę w następujących przypadkach: • kocioł grzewczy pracuje jako stałotemperaturowy, • podgrzewacz pojemnościowy współpracuje z systemem ładowania, a roz- szerzenie cyfrowego układu regulacji Logamatic 4... o moduł funkcyjny FM 445, nie jest możliwe, • podłączony jest dodatkowy układ podgrzewania elektrycznego, • kilka podgrzewaczy pojemnościowych w jednej instalacji, wymaga oddzielnej regulacji ( różnych wartości temperatur c.w.u. lub różnych czasów poboru c.w.u.), • urządzenie regulacyjne przejmuje zadania dodatkowe (np. urządzenie regulacyjne Logamatic SPI steruje pracą anody inercyjnej, zainstalowanej w zasobnikach Logalux LF oraz podgrzewaczach logalux LT ,od pojemności 400 l). ➡ Przegląd urządzeń regulacyjnych Logamatic do sterowania podgrzewem c.w.u., podzielonych na systemy podgrzewaczy pojemnościowych oraz systemy ładowania zasobników c.w.u., zawierają tabele 18/1 oraz 19/1. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 17 Informacje podstawowe Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 2.3.3 Urządzenia regulacyjne Logamatic dla systemu podgrzewaczy pojemnościowych Urządzenie regulacyjne Typ podgrzewacza Rodzaj podgrzewu Logamatic EMS Logalux ST, SU, SM, SL, L lub LT, P, PL Kotły grzewcze naścienne oraz stojące •Sterownik regulacyjny kotła grzewczego z modułem obsługowym do obiegów grzewczych oraz układu podgrzewania c.w.u. •Regulacja temperatury c.w.u. przez wysterowanie pompy ładującej podgrzewacza pojemność; wyposażenie: czujnik temp. c.w.u., regulator temperatury c.w.u. do 80°C, możliwość podłączenia pompy ładującej, przełącznik pracy ręcznej, możliwość funkcji priorytetu podgrzewania c.w.u., możliwość ustawienia czasu wybiegu pomp. •Uwaga: wolno stosować wyłącznie pompy jednofazowe, nie jest możliwe zastosowanie elektrycznego podgrzewania c.w.u. Logamatic 2107 Logalux ST, SU, SM, SL, L lub LT, P, PL Kotły grzewcze stojące •Sterownik regulacyjny kotła grzewczego z modułem obsługowym do obiegów grzewczych oraz układu podgrzewania c.w.u. •Regulacja temperatury c.w.u. przez wysterowanie pompy ładującej podgrzewacza pojemność.; wyposażenie: czujnik temp. c.w.u., regulator temperatury c.w.u. do 60°C, możliwość podłączenia pompy ładującej, przełącznik pracy ręcznej, możliwość funkcji priorytetu podgrzewania c.w.u., możliwość ustawienia czasu wybiegu pomp. •Uwaga: wolno stosować wyłącznie pompy jednofazowe, nie jest możliwe zastosowanie elektrycznego podgrzewania c.w.u. Logamatic 4121 4211 Logalux ST, SU, SM, SL, L lub LT, P, PL Naścienne kotły grzewcze ze sterownikiem Logamatic 4121; kotły stojące ze sterownikiem Logamatic 4211 •Sterownik regulacyjny kotła grzewczego z modułem obsługowym do obiegów grzewczych oraz układu podgrzewania c.w.u. •Regulacja temperatury c.w.u. przez wysterowanie pompy ładującej podgrzewacza pojemność.; wyposażenie: czujnik temp. c.w.u., regulator temperatury c.w.u. do 90°C, możliwość podłączenia pompy ładującej oraz pompy cyrkulacyjnej, przełącznik pracy ręcznej, możliwość funkcji priorytetu podgrzewania c.w.u., możliwość ustawienia czasu wybiegu pomp. •Funkcja dezynfekcji termicznej oraz meldunków błędów (na module obsługowym lub w systemie komunikacji zdalnej Logamatic, w postaci klarownego tekstu). •Uwaga: Układ regulacji temperatury c.w.u. w podgrzewaczu pojemnościowym nie działa przy zastosowaniu modułu funkcyjnego FM445, przeznaczonego dla systemu ładowania zasobników c.w.u. (19/1). Można stosować wyłącznie pompy jednofazowe, nie jest możliwe zastosowanie elektrycznego podgrzewania c.w.u. Moduł funkcyjny FM441 Logalux ST, SU, SM, SL, L lub LT, P, PL Naścienne kotły grzewcze ze sterownikiem Logamatic 4122 lub 4323; kotły stojące z Logamatic 4311, 4322 lub 4323 •Moduł funkcyjny jako wyposażenie dodatkowe lub uzupełnienie modułowego systemu regulacyjnego Logamatic 4000, sterujący jednym obiegiem grzewczym oraz jednym układem przygotowania c.w.u. •Regulacja temperatury c.w.u. poprzez wysterowanie pompy ładującej podgrzewacza pojemnościowego; wyposażenie jak dla sterownika Logamatic 4121 oraz 4211. •Funkcja dezynfekcji termicznej oraz meldunków błędów (na module obsługowym lub w systemie komunikacji zdalnej Logamatic, w postaci klarownego tekstu). •Uwaga: alternatywnie można zastosować moduł funkcyjny FM445 (← 19/1)! W sterowniku wolno umieścić tylko jeden moduł! Można stosować wyłącznie pompy jednofazowe, nie jest możliwe elektryczne podgrzewanie c.w.u. Logamatic 4115 Logalux ST, SU, SM, SL, L lub LT, P, PL Kotły grzewcze stałotemperaturowe; kotły bez regulacji temperatury c.w.u.; pośrednie zasilanie z sieci ciepłowniczej zdalaczynnej, przy maksym. temp. zasilania do 110°C •Sterowanie pompą ładującą podgrzewacza c.w.u. oraz członem nastawczym do regulacji temperatury c.w.u., przy temp. zasilania wody grzewczej maksym. do 110°C . •Wyposażenie: czujnik temperatury c.w.u., regulator temperatury c.w.u. do 90°C, przełącznik pracy ręcznej, załączanie funkcji oszczędnościowej pracy w lecie, możliwość funkcji priorytetu podgrzewania c.w.u., wyjście sygnału bezpotencjałowego, możliwość ustawienia czasu wybiegu pomp, przełącznik stanu pracy: „dodatkowe ogrzewanie elektryczne/kocioł grzewczy”. •Możliwość doposażenia w ogranicznik temperatury bezpieczeństwa - STB (moduł dodatkowy ZM 436), jeżeli temperatura wody grzewczej na zasilaniu przekracza 110°C. •Uwaga: można stosować wyłącznie pompy jednofazowe! Logamatic SPI 1022 SPZ 1022 Logalux LT.... (≥ 400 l) Kotły grzewcze stałotemperaturowe; kotły bez regulacji temperatury c.w.u.; pośrednie zasilanie z sieci ciepłowniczej zdalaczynnej, przy maksym. temp. zasilania do 110°C •Sterowanie pompą ładującą podgrzewacza c.w.u. oraz anodą inercyjną, załączanie funkcji oszczędnościowej pracy letniej, termometr do Logalux LT...400 do LT...1500 (wyposażenie dodatkowe zamiast wyposażenia podstawowego Logamatic SPI 1010). •Logamatic SPZ 1022 - urządzenie regulacyjne jak Logamatic SPI 1022, jednakże do sterowania dwoma anodami inercyjnymi, do podgrzewaczy LT...2000 do LT....3000 (wyposażenie dodatkowe zamiast wyposażenia podstawowego Logamatic SPZ 1010). •Uwaga: przy kilku pogrzewaczach Logalux L2T... lub L3T… potrzebny jest tylko jeden sterownik Logamatic SP...1022, do pozostałych podgrzewaczy wystarczy zastosowanie Logamatic SP...1010 będącego ich wyposażeniem podstawowym! Logamatic SPI 1030 SPZ 1030 Logalux LT.... (≥ 400 l) Podgrzewanie jak z Logamatic SP...1022, jednakże przy temp. na zasilaniu ponad 110°C, z ogranicznikiem temperatury bezpieczeństwa (STB) •Urządzenia regulacyjne podobne do Logamatic SP...1022, jednakże dodatkowo ze sterowaniem 3-drogowym zaworem mieszającym z siłownikiem elektrycznym, do regulacji utrzymywania zadanej temperatury na zasilaniu czynnikiem grzewczym (bez funkcji oszczędnościowej pracy w lecie). Funkcje oraz wyposażenie 18/1 Możliwości zastosowań i funkcje urządzeń regulacyjnych Logamatic do regulacji temper. c.w.u. w systemach podgrzewaczy pojemność. 18 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Informacje podstawowe Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 2.3.4 Urządzenia regulacyjne Logamatic dla systemu ładowania zasobników c.w.u. Urządzenie regulacyjne Typ podgrzewacza Rodzaj podgrzewu Moduł funkcyjny FM445 Logalux LAP z Logalux SF lub SU, względnie Logalux LSP z Logalux SF lub LF Stojące kotły grzewcze ze sterownikiem Logamatic 4311, 4312 lub 4323; naścienne kotły grzewcze ze sterownikiem Logamatic 4122 lub 4323 •Moduł funkcyjny jako wyposażenie dodatkowe lub doposażenie modułowego systemu regulacyjnego Logamatic 4000. •Sterowanie dwoma pompami ładującymi (po stronie pierwotnej i wtórnej) oraz 3-drogowym zaworem mieszającym z siłownikiem elektrycznym, do regulacji dopływu ciepła. •Wyposażenie: 3 czujniki temperatury (wyłączania, załączania oraz temperatury w wymienniku ciepła), regulator temperatury c.w.u. do 90°C, możliwość podłączenia dwóch pomp ładujących oraz pompy cyrkulacyjnej, dwa przełączniki pracy ręcznej, wyjście sygnału bezpotencjałowego, sterowanie 3-drogowym zaworem mieszającym z siłownikiem elektrycznym. •Funkcje ochrony przed osadzaniem się kamienia kotłowego, dezynfekcji termicznej oraz meldunków błędów (na urządzeniu regulacyjnym Logamatic lub w systemie komunikacji zdalnej Logamatic, w postaci klarownego tekstu). •Uwaga: alternatywnie można zastosować moduł funkcyjny FM441! (⇒ 18/1) W sterowniku wolno umieścić tylko jeden moduł! Można stosować wyłącznie pompy jednofazowe. Logamatic 4126 Logalux LAP z Logalux SF lub SU, względnie Logalux LSP z Logalux SF lub LF Stojące kotły grzewcze bez Logamatic 4211, 4311, 4312 lub 4313; naścienne kotły grzewcze bez Logamatic 4121, 4122 lub 4313; zasilanie pośrednie ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej •Sterowanie dwoma pompami ładującymi (po stronie pierwotnej i wtórnej) oraz 3-drogowym zaworem mieszającym z siłownikiem elektrycznym, do regulacji dopływu ciepła. •Wyposażenie: analogiczne jak modułu funkcyjnego FM445 oraz dodatkowo moduł obsługowy. •Funkcje ochrony przed osadzaniem się kamienia kotłowego, dezynfekcji termicznej oraz meldunków błędów (w postaci klarownego tekstu lub powiadamianie przez system komunikacji zdalnej Logamatic). •Uwaga: Można stosować wyłącznie pompy jednofazowe ! Nie jest możliwe przyłączenie elektrycznego podgrzewania c.w.u. Przy zastosowaniu sterownika Logamatic 4116 do regulacji temperatury c.w.u. w kilku zasobnikach Logalux L2F lub L3F, wystarcza zamontowanie w każdym z zasobników sterownika SPI 1010 (będącego ich wyposażeniem podstawowym)! Logamatic 4117 Logalux LAP z Logalux SF lub SU, względnie Logalux LSP z Logalux SF lub LF Zasilanie z sieci ciepłowniczej zdalaczynnej lub z innego systemu zdalnego doprowadzenia ciepła; zasilanie bezpośrednie przy maksymalnej temper. czynnika grzewczego na zasilaniu do 110°C •Sterowanie pompą ładującą ciepłej wody użytkowej we współpracy z regulatorem temperatury bezpośredniego działania (przy zasilaniu z sieci ciepłowniczej zdalaczynnej lub innego systemu zdalnego doprowadzenia ciepła, przy maksymalnej temperaturze czynnika grzewczego na zasilaniu do 110°C). •Z dwoma czujnikami temperatury (załączania i wyłączania,), regulatorem temperatury c.w.u. do 90°C, możliwością przełączania punktów pomiarowych oraz wyjściem sygnału bezpotencjałowego. •Możliwość doposażenia w ogranicznik temperatury bezpieczeństwa (dodatkowy moduł ZM436), przy temperaturze wody grzewczej na zasilaniu przekraczającej 110 °C •Uwaga: Nie jest możliwe zastosowanie elektrycznego podgrzewania c.w.u. Przy zastosowaniu sterownika Logamatic 4117 do regulacji temperatury c.w.u. w kilku zasobnikach Logalux L2F lub L3F, wystarcza zamontowanie w każdym z zasobników sterownika SPI 1010 (urządzenie regulacyjne do sterowania anodą inercyjną, jako wyposażenie podstawowe zasobników Logalux LF) ! Logamatic SPI 1042 Logalux LSP z Logalux LF Zasilanie z sieci ciepłowniczej zdalaczynnej lub z innego systemu zdalnego doprowadzenia ciepła; zasilanie bezpośrednie przy maksymalnej temp. czynnika grzewczego na zasilaniu do 110°C •Sterowanie pompą ładującą ciepłej wody użytkowej we współpracy z regulatorem temperatury bezpośredniego działania. Wyposażenie: dwa czujniki temperatury (załączania i wyłączania,), regulator temperatury c.w.u. do 90°C, termometr, załączanie funkcji oszczędnościowej pracy w lecie, regulacja sterowania anodą inercyjną w celu katodowej ochrony antykorozyjnej zasobników c.w.u. Logalux LF (wyposażenie dodatkowe zamiast wyposażenia podstawowego Logamatic SPI 1010) •Uwaga: Można stosować wyłącznie pompy jednofazowe! Przy kilku zasobnikach Logalux L2F lub L3F potrzebny jest tylko jeden sterownik SPI 1042, do pozostałych zasobników wystarcza zastosowanie regulatora Logamatic SPI 1010, będącego ich wyposażeniem podstawowym! Przy zastosowaniu sterownika Logamatic 4117 do regulacji temperatury c.w.u. w kilku zasobnikach, wystarcza zamontowanie w każdym z zasobników sterownika SPI 1010 (urządzenie regulacyjne do sterowania anodą inercyjną, jako wyposażenie podstawowe zasobników Logalux LF) ! Funkcje oraz wyposażenie 19/1 Możliwości zastosowań oraz funkcje urządzeń regulacyjnych Logamatic do regulacji temperatury c.w.u. w systemach ładowania zasobników Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 19 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy 3 Wymiarowanie podgrzewaczy 3.1 Wskazania podstawowe 3.1.1 Przepisy i wytyczne Przepis Oznaczenie Instalowanie oraz wyposażenie instalacji ogrzewczych i do podgrzewania ciepłej wody użytkowej Ochrona wody pitnej przed zanieczyszczeniami w instalacjach wodociągowych oraz ogólne wymagania dla urządzeń DIN EN 1717 zabezpieczających przed zanieczyszczeniem przez przepływ zwrotny DIN 1988-1 Wymagania techniczne dla instalacji wodociągowych (TRWI), wymagania techniczne DVGW – część 1: wymagania ogólne Wskazanie DIN 1988-2 TRWI – część 2: Projektowanie oraz wykonanie; części składowe, urządzenia, materiały ⇒ strona 21 DIN 1988-3 DIN 4701 TRWI – część 3: Określanie średnic rurociągów Zasady wyznaczania zapotrzebowania ciepła (mocy grzewczej) budynków Centralne instalacje podgrzewania c.w.u. (⇒ dobór podgrzewaczy pojemnościowych z wykorzystaniem współczynników zapotrzebowania oraz mocy, strona 29) Instalacje ciepła zdalaczynnego – część 1: wyposażenie bezpieczeństwa domowych węzłów cieplnych, przyłączonych do zdalaczynnych sieci ciepłowniczych Instalacje ogrzewania wodnego – część 1: otwarte i zamknięte, zabezpieczone fizycznie instalacje źródeł ciepła o temperaturze na zasilaniu do 120° C – wyposażenie zabezpieczające Instalacje ogrzewania wodnego – część 2: zamknięte, zabezpieczone termostatycznie instalacje źródeł ciepła o temperaturze na zasilaniu do 120° C – wyposażenie zabezpieczające Instalacje ogrzewania – część 3: zamknięte, zabezpieczone termostatycznie instalacje źródeł ciepła o znamionowej mocy cieplnej 50 kW, z wymuszonym obiegiem w źródle ciepła oraz maksymalnej temperaturze na zasilaniu do 95°C – wyposażenie zabezpieczające Instalacje ogrzewania wodą gorącą z temperaturą na zasilaniu powyżej 110 °C (zabezpieczone przed wzrostem ciśnienia ponad 0,5 bar [w nadciśnieniu]); wymagania i wykonanie Podgrzewacze oraz instalacje podgrzewania wody użytkowej i przemysłowej – część 1: wymagania, oznakowanie, wyposażenie, badanie Podgrzewacze oraz instalacje podgrzewania wody użytkowej i przemysłowej – część 8: izolacja cieplna podgrzewaczy c.w.u. o pojemności znamionowej do 1000 l – wymagania oraz badania DIN 4708 DIN 4747-1 DIN 4751-1 DIN 4751-2 DIN 4751-3 DIN 4752 DIN 4753-1 DIN V473-8 ⇒ strona 24 DIN EN 12897 Zaopatrzenie w wodę – ustalenia dla pośrednio podgrzewanych, zamkniętych pojemnościowych podgrzewaczy wody DIN 18032-1 DIN 18380 DIN 18381 DIN 18421 – Hale sportowe – hale oraz pomieszczenia dla sportu i wielofunkcyjnego wykorzystania – część 1: zasady projektowania VOB 1); instalacje ogrzewcze oraz centralne instalacje podgrzewania c.w.u. VOB 1); roboty montażowe instalacji wodnych, gazowych oraz kanalizacyjnych wewnątrz budynków VOB 1); roboty izolacyjne na instalacjach technicznych AVB 2); woda Instalacje podgrzewania oraz rozprowadzania wody użytkowej; środki techniczne zapobiegające rozmnażaniu się bakterii Legionella w nowych instalacjach ⇒ strona 22 DVGW W 553 Wymiarowanie systemów cyrkulacyjnych w centralnych instalacjach podgrzewania c.w.u. ⇒ strona 22 EN 806 Zasady techniczne dla instalacji wodociągowych TRD 701 Wymagania techniczne dla kotłów parowych: instalacje kotłów parowych z wytwornicami pary grupy II 97/23/EG VDI 2035 Dyrektywa europejska dla urządzeń ciśnieniowych (DGR) Zapobieganie szkodom w instalacjach ogrzewania wodnego Technika cieplna AGAW wentylacyjna, doprowadzenie AGAW odprowadzenie wody w basenach krytych AGAW otwartych DVGW W 551 VDI 2089 VDI 6001 ⇒ strona 19 Modernizacja instalacji sanitarnych – instalacje wodociągowe VDI 6003 Instalacje do podgrzewania wody użytkowej – kryteria komfortu kategorie wymagań do projektowania, oceny, stosowania VDI 6023 Higiena w instalacjach wodociągowych AGFW... Arkusze danych przedsiębiorstw dostarczających energię cieplną Instalacje elektryczne DIN VDE 0100 Higiena w instalacjach wodociągowych VDE 0190 DIN 18 382 Arkusze danych przedsiębiorstw dostarczających energię cieplną VOB 1); kable i instalacje elektryczne w budynkach 20/1 Wyciąg ważniejszych przepisów i wytycznych do projektowania i wykonania instalacji podgrzewania wody użytkowej 1) 2) VOB – przepisy dotyczące robót budowlanych (w Niemczech) – część C: Ogólne wymagania techniczne dotyczące robót budowlanych (ATV) Wyciąg z przepisów dotyczących robót budowlanych w budownictwie wysokościowym przy szczególnym uwzględnieniu budownictwa mieszkaniowego ➡ Zamówienia aktualnych wydań norm DIN, obejmujących wszystkie dziedziny techniki, można realizować przez wydawnictwo Beuth. Dokładne informacje w tym zakresie dostępne są pod adresem internetowym: www.beuth.de 20 ➡ Specjalistyczne wymagania techniczne dostępne są również we właściwych organizacjach technicznych. W Niemczech jest to: Deutschen Vereinigung des Gasund Wasserfaches e.V. Adres internetowy: www.dvgw.de Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy W Polsce należy uwzględniać przepisy obowiązujące w naszym kraju. Poniżej, niektóre z nich: • Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 19.11.2002 r. w sprawie wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. • PN-92/B-0706: Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu. • PN-B-01706/Az1: Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu (Zmiana Az1). • PN-EN 1717: Ochrona przed wtórnym zanieczyszczeniem wody w instalacjach wodociągowych. • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 06.11.2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przyłączenia po stronie wody wodociągowej wg DIN 1988-2 (TRWI) Poz. armatura dopływ w. zimnej wypływ c.w. wejście cyrkulac. 1 Organ odcinający • 1) – • 1) 2 Zawór redukujący ciśnienie • 2) – – 3 Zawór (kurek) kontrolny • 3) – – 4 Urządzenie zapobiegające przepływowi zwrotnemu • – – Manometr-króćce przyłączeniowe (do 1000 l) 4) • – – 5 6 Manometr (ponad 1000 l) 4) • – – Membranowy zawór bezpieczeństwa • – – 7 Zawór napowietrzający i odpowietrzający – • – 8 Zawór odcinający z zaworem odwadniającym – • – Pompa cyrkulacyjna sterowana w funkcji czasu – – • 10 9 Zawór zwrotny – – • 11 Trójnik oraz kurek odwadniający • – – 21/1Armatura na przyłączeniach wody wodociągowej do podgrzewacza wody użytkowej wg DIN 1988-2 (usytuowanie ⇒ 21/2 Objaśnienie oznakowań: • wymagane wg DIN1988; – nie jest wymagane Niezbędne zastosowanie dwóch organów odcinających Wymagany, gdy ciśnienie w sieci wodociągowej jest wyższe niż dopuszczalne nadciśnienie robocze podgrzewacza lub wyższe, niż ciśnienie zadziałania zainstalowanego zaworu bezpieczeństwa 3) Niezbędny w przypadku zastosowania zaworu redukującego ciśnienie 4) Przy podgrzewaczach o pojemności do 1000 litrów przewidzieć króćce przyłączeniowe do manometru; przy pojemnościach o pojemności ponad 1000 litrów, zgodnie z normą DIN 4753-1 niezbędne jest zainstalowanie manometru 1) 2) 7 8 AW EZ 1 9 10 1 1 2 4 5 EK 3 6 Opis : AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej EZ – wejście cyrkulacji 1 Pozycje ⇒ 21/1 Całość armatury montowana na obiekcie 11 21/2 Usytuowanie armatury na przyłączeniach wody wodociągowej do podgrzewacza wody użytkowej wg DIN 1988-2 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 21 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy Przewody cyrkulacyjne W instalacji rozprowadzającej ciepłą wodę użytkową, możliwie blisko miejsc jej poboru, powinny być zainstalowane odgałęzienia do rurociągu cyrkulacyjnego, doprowadzonego do podgrzewacza. W tym obiegu cyrkuluje ciepła woda. Dzięki temu, natychmiast po otwarciu punktów poboru, użytkownik ma do dyspozycji ciepłą wodę. W przypadku większych budynków (wielorodzinnych, hoteli, itp.) instalowanie przewodów cyrkulacyjnych jest interesujące także w aspekcie strat wody. W odległych punktach poboru, jeżeli nie zastosowano przewodów cyrkulacyjnych, konieczne jest nie tylko długie oczekiwanie na dopłynięcie ciepłej wody, ale odpływa także dużo wody niewykorzystanej (strata). Sterowanie cyrkulacją c.w.u. w funkcji czasu Zgodnie z zarządzeniem o oszczędzaniu energii (EnEV − obowiązującymi w Niemczech), instalacje cyrkulacyjne muszą być wyposażone w samoczynnie działające sterowanie do wyłączania pompy cyrkulacyjnej (maksymalnie 8 godzin na dobę wg DVGW-arkusz W551) oraz zaizolowane termicznie zgodnie z uznanymi zasadami techniki, aby uniknąć strat ciepła. Różni- ca temperatur pomiędzy wypływem ciepłej wody oraz powrotem cyrkulacji do podgrzewacza, nie powinna przekraczać 5K (⇒ 22/1). Średnice rurociągów cyrkulacyjnych są wymiarowane wg normy DIN 1988-3, względnie wg wskazówek zawartych w arkuszu roboczym DVGW W553. W instalacjach o pojemności przewodów rozbiorczych c.w. > 3 l pomiędzy wypływem c.w.u. z podgrzewacza a punktem poboru, a także w dużych instalacjach, należy wykonywać instalacje cyrkulacyjne, zgodnie z arkuszem roboczym DVGW W551. Dezynfekcja termiczna Wykorzystując rurociągi cyrkulacyjne, można podwyższyć temperaturę w przeważającej części instalacji ciepłej wody, a tym samym przeprowadzić „dezynfek- cję termiczną”, celem unieszkodliwienia bakterii (np. bakterii Legionella). Przy dezynfekcji termicznej, wskazane jest zastosowanie armatury czerpalnej z regulacją termostatyczną. ➡ W niewielkich instalacjach, przy podgrzewaniu wody w podgrzewaczach z instalacji słonecznej, zgodnie z arkuszem roboczym DVGW W551, czas pracy pompy cyrkulacyjnej powinien być ograniczony do minimum. ➡ Pompy cyrkulacyjne oraz przyłączone do instalacji węże z tworzyw sztucznych, muszą być odporne na temperaturę powyżej 60 °C. AW PZ EK KR EZ Opis : AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej EZ – wejście cyrkulacji KR – zawór zwrotny PZ – pompa cyrkulacyjna ze sterowaniem czasowym Armatura ⇒ 21/2 22/1 Schemat obiegu cyrkulacji c.w.u. Zachowanie higieny przy podgrzewaniu c.w.u. - zapobieganie rozmnażaniu się bakterii Legionella Arkusz roboczy DVGW W551 wśród instalacji podgrzewu c.w.u.,rozróżnia: • Instalacje małe - w domach jedno- i dwurodzinnych rury miedziane Ø x grub. ścianki [mm] - instalacje z podgrzewaczami o pojemności poniżej 400 l, jeżeli pojemność pojedynczych przewodów rozbiorczych ciepłej wody, pomiędzy podgrzewaczem a punktem poboru, wynosi maksymalnie 3 litry (⇒ 22/2). Nie uwzględnia się przy tym rurociągów cyrkulacyjnych. • Instalacje duże, do których zalicza się wszystkie pozostałe instalacje, np. - budynki mieszkalne, hotele - domy opieki dla osób starszych, szpitale - urządzenia sportowe i przemysłowe - kampingi, baseny pływackie długość przewodów o pojemności 3 l [m] rury miedziane Ø x grub. ścianki [mm] długość przewodów o pojemności 3 l [m] 10 x 1,0 60,0 22 x 1,0 9,5 12 x 1,0 38,0 28 x 1,0 5,7 15 x 1,0 22,5 28 x 1,5 6,1 18 x1,0 14,9 35 x 1,5 3,7 22/2 Długość przewodów o pojemności 3 l 22 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy Funkcje sterowania przygotowaniem c.w.u. • temperatura 60°C – zawsze dostępna w podgrzewaczu (temperatura utrzymywana) • przy wstępnym stopniu podgrzewu, cała pojemność wody musi być raz na dobę podgrzana do temperatury 60 °C • podgrzewacz pojemnościowy musi posiadać odpowiedni otwór rewizyjny • rurociągi cyrkulacyjne oraz towarzyszące ogrzewanie wzdłuż rurociągów c.w.u., należy doprowadzić do armatury w punktach poboru ciepłej wody • maksymalne schłodzenie wody cyrkulacyjnej nie powinno przekraczać 5K • sterowanie czasowe nie powinno przerywać pracy instalacji na okres dłuższy, niż 8 godzin. ➡ W przypadku podgrzewaczy pojemnościowych wody użytkowej marki Buderus: Logalux ST i SU, jak również Logalux LT (do 300 l), zagwarantowane jest całkowite podgrzanie podgrzewacza. Przy leżących podgrzewaczach pojemnościowych wody użytkowej Logalux LT..., L2T..., oraz L3T... (powyżej 400 l), należy przewidzieć pompę bypassową (⇒ 23/1, pozycja 4), która przetłacza wodę będącą w podgrzewaczu. AW EZ EK Opis: AW – wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej EZ – wejście cyrkulacji 1 – zawór regulacyjny 2 – organ odcinający 3 – zawór zwrotny 4 – pompa bypassowa 1 2 3 4 2 Armatura ⇒ 21/2 wydajność pompy bypassowej mBP [l/h ] 23/1 Przewód bypassowy przy pojemnościowych podgrzewaczach wody Logalux LT… powyżej 400 l (wzór ⇒114/1) 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 0 100 200 300 400 500 600 700 przenoszona moc cieplna Q [kW] 23/2 Wymiarowanie pompy bypassowej dla dezynfekcji termicznej Ładowanie podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. lub wewnętrznym wymienniku ciepła, kotle grzewczym, rurociągach także na rurociągach i armaturze. Pompa ładująca podgrzewacza c.w.u. Praca pompy ładującej podgrzewacza c.w.u. jest sterowana przez sterownik regulacyjny kotła grzewczego lub niezależne urządzenie regulacyjne do podgrzewania wody użytkowej. Należy przy tym pamiętać, że w układach regulacji, w których regulacja prędkości obrotowej pomp odbywa się przez oddziaływanie na przebieg sinusoidy napięcia zasilającego (np. sterownik systemu regulacyjnego Logamatic 4000 marki Buderus z modułem funkcyjnym FM 445 lub regulator sterujący podgrzewem wody użytkowej Logamatic 4126) nie można stosować pomp z silnikami trójfazowymi. Jako podstawę doboru t.zw.„pompy obiegu pierwotnego” należy przyjąć efektywną moc cieplną, a więc moc przyłączonego kotła grzewczego, albo moc przenoszoną przez zewnętrzny lub wewnętrzny wymiennik ciepła. Łączna strata ciśnienia składa się z sumy strat ciśnienia na zewnętrznym Zawór regulacyjny z siłownikiem elektrycznym W niektórych przypadkach może okazać się, że nie przewidziano specjalnej pompy ładującej, ale mamy zawsze określoną dyspozycyjną różnicę ciśnień. W takich przypadkach należy zainstalować zawór ➡ Sterowanie zaworem regulacyjnym regulacyjny z siłownikiem elektrycznym, z siłownikiem elektrycznym wymaga zaktóry w razie potrzeby otwiera dopływ stosowania urządzenia regulacyjnego czynnika grzewczego, a po osiągnięciu żą- Logamatic, którego regulator temperatudanej temperatury c.w.u. w podgrzewaczu ry dysponuje trzema wyjściami (zestyki „otwórz”/„zamknij”). pojemnościowym, zamyka się. ➡ Pompa powinna być zamontowana przed elementem, o największym oporze hydraulicznym. Za pompą, w kierunku przepływu czynnika grzewczego, należy w każdym przypadku zamontować zawór zwrotny. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 23 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Dodatek do mocy kotła ze względu na podgrzewanie wody użytkowej zgodnie z DIN 4708-2 Zapotrzebowanie mocy cieplnej do ogrzewania budynków oraz podgrzewania wody użytkowej Podczas każdorazowego projektowania instalacji podgrzewu wody użytkowej należy sprawdzić, czy celowym jest powiększenie mocy kotła (dodatek do mocy kotła). W okresie ostatnich dwudziestu lat, w regularnych odstępach czasowych, obniżano dopuszczalne wartości specyficznych cech, wpływających na straty ciepła nowobudowanych budynków. Wynikiem tego są bardzo niskie wielkości zapotrzebowania ciepła budynków, które właściwie wymagają niewielkich mocy kotłów - byłyby one jednak niewystarczające do podgrzewania także wody użytkowej. Dla zapew- nienia komfortu użytkowania c.w.u., często konieczne jest zwiększenie mocy kotła. Rozstrzygnięcie co do wielkości dodatku mocy do kotła grzewczego, wynika z trzech wymagań podanych w normie DIN 4708-2, przy pomocy której wymiarowana jest instalacja przygotowania c.w.u.: 1. Ustalony współczynnik znamionowy mocy NL wybranego podgrzewacza pojemnościowego c.w.u., musi mieć co najmniej taką wartość, jak obliczony współczynnik znamionowy zapotrzebowania mocy N 2.Moc cieplna kotła QK musi być co najmniej tak duża jak moc trwała (ciągła) QD, która niezbędna jest do osiągnię- cia wymaganej wartości współczynnika znamionowego mocy NL 3.Moc cieplna kotła QK musi być co najmniej tak duża, jak suma zapotrzebowania ciepła na ogrzewanie budynku QN,Geb oraz dodatku do mocy kotła QWW na potrzeby podgrzewania ciepłej wody użytkowej. Jako wielkość szacunkową dodatku do mocy kotła (kW), może być przyjęta wartość współczynnika znamionowego zapotrzebowania mocy N. Obliczeniową wartość dodatku do mocy kotła grzewczego QWW uzyskuje się z wykresu 24/1. ➡ Najwyższa wartość QK określa moc grzewczą kotła do zainstalowania. dodatek do mocy kotła na podgrzewanie wody użytkowej QWW [kW] 60 50 40 30 25 20 10 0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 wspołczynnik znamionowy zapotrzebowania mocy N 45 50 24/1Dodatek do mocy kotła grzewczego na podgrzewanie wody użytkowej na podstawie współczynnika znamionowego zapotrzebowania mocy N Przykład Dane: • budynek wielorodzinny z 25 mieszkaniami • zapotrzebowanie ciepła na ogrzewanie budynku ok. 75 kW • obliczony współczynnik znamionowego zapotrzebowania mocy N = 20 Odczyt z wykresu: dodatek do mocy kotła QWW = 25 kW Minimalną moc grzewczą kotła QK oblicza się na podstawie zapotrzebowania ciepła na ogrzewanie budynku oraz dodatku do mocy kotła : QK = 75 kW + 25 kW = 100 kW 24 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Moc kotła dla budynków jedno- i dwurodzinnych Im mniejszy jest budynek, tym relatywnie większy jest udział zapotrzebowania mocy cieplnej na podgrzewanie c.w.u. Pojemność cieplna 150-litrowego podgrzewacza zawierającego wodę o temperaturze ϑSp =60 °C, wynosi ok. 9 kWh. Przy krótkim czasie podgrzewania ta = 40 min, wzrasta współczynnik korekcyjny x = 0,85 Moc kotła dla budynków wielorodzinnych do 30 mieszkań Dla zrozumienia tego typu budynków, przywołano wykres 25/1. Przedstawiono na nim, niezależnie od siebie, wielkości zapotrzebowania mocy cieplnej na cele ogrze- Moc kotła dla budynków wielorodzinnych powyżej 30 mieszkań Ustalanie mocy cieplnej kotła jest tutaj zasadniczo podobne, jak dla mniejszych bu- 40 Każdy rodzaj dłuższej przerwy w pracy grzewczej (np. obniżenie nocne, podgrzewanie wody w podgrzewaczu), prowadzi do bardziej lub mniej odczuwalnego obniżenia temperatury pomieszczeń, co może być skompensowane jedynie przez większą moc cieplną kotła. wania budynków oraz na podgrzewanie wody użytkowej, w zależności od ilości jednostek mieszkaniowych w budynku. W zakresie ilości mieszkań pomiędzy 20 oraz 30, przeważa zapotrzebowanie mocy dynków wielorodzinnych, maksymalnie do 30 mieszkań • należy ustalić moc kotła na pokrycie strat cieplnych budynku oraz niezależnie zapotrzebowanie mocy do podgrze- ➡ W przypadku budynków energooszczędnych, moc zainstalowanego kotła grzewczego należy ustalać na podstawie czasu nagrzewania się podgrzewacza wody (30 do maksymalnie 45 minut), co pozwoli uzyskać komfort użytkowania ciepłej wody użytkowej. na podgrzewanie wody, a więc należy dobrać większy kocioł. Czy zwiększenie mocy kotła jest wystarczające, można odczytać z wykresu 24/1. wu wody użytkowej, odpowiadającej znamionowemu współczynnikowi mocy podgrzewacza NL • wykazaną różnicę porównać z wykresem 24/1 a 30 b 20 ilość jednostek mieszkaniowych n i efektywna moc przyłączeniowa do ok. 16 kW (⇒ strona 57). 10 Opis: a–zapotrzebowanie mocy cieplnej na podgrzewanie wody użytkowej, odpowiadające znamionowemu współczynnikowi mocy pogrzewacza NL b–normatywna moc na ogrzewanie budynku, według Rozporządzenia o oszczędności energii (EnEV – obowiązuje w Niemczech) 5 4 3 2 1 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 moc cieplna Q [kW] → 25/1 Przedstawienie zapotrzebowania mocy cieplnej na ogrzewanie budynków oraz na podgrzewanie wody użytkowej Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 25 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.1.2 Procedury w doborze podgrzewaczy Sposób postępowania Zasadniczo, każdy dobór podgrzewacza pojemnościowego wody użytkowej, powinien być przeprowadzony wg następujących, opisanych poniżej czynności: • Przeprowadzenie analizy zapotrzebowania Jako pomoc w analizie, służy dwuczęściowy arkusz danych (⇒ 26/1 i 26/2) • Uwzględnienie specyfiki źródła ciepła • Uwzględnienie regulacji i jej zachowania się • Ustalenie postępowania w doborze podgrzewacza Ustalenie wielkości podgrzewacza pojemnościowego marki Buderus do podgrzewania wody użytkowej, jest możliwe przy pomocy różnych sposobów. Wyboru przyjętej metody dokonać wg okoliczności praktycznych. • Opracować rozwiązanie Formularz danych do przeprowadzenia analizy zapotrzebowania Część 1 formularza danych obok ogólnych informacji o obiekcie, zawiera dane o miejscu zainstalowania, układzie regulacji oraz rodzaju podgrzewu. Część 2 formularza danych zawiera specyficzne dane o obiekcie. Przy tym rozstrzyga się, dla jakiego obiektu podgrzewacz jest dobierany: budynku mieszkalnego, budynku o charakterze mieszkalnym, zakładu przemysłowego, basenu kąpielowego lub obiektu sportowego. ➡ Z uzyskanych danych wynikają różne sposoby doboru podgrzewacza pojemnościowego, które w niniejszym rozdziale będą objaśnione na przykładach. Opis oznaczeń (⇒ 26/2) Wskazówki do procedur doboru podgrzewaczy pojemnościowych: Budynki jednorodzinne ⇒ strony 29, 34 i 76, budynki wielorodzinne ⇒ strony 29 i 37 Budynki o charakterze mieszkalnym − zalecany jedynie program doborowy DIWA (⇒ strona 27) Obiekty rzemieślnicze i przemysłowe ⇒ strona 44, 47, 56 i 62 Obiekty sportowe ⇒ strona 72 Baseny kąpielowe ⇒ strona 82 Formularz do ustalenia wielkości pojemnościowych podgrzewaczy wody (część 2/2) Formularz do ustalenia wielkości pojemnościowych podgrzewaczy wody (część 1/2) Rodzaj budynku: Obiekt Budynki mieszkalne: Miejscowość Ulica Partner do rozmów T e le f o n Opracował T elefaks Kolejny nr grupy mieszkań Ilość pomieszczeń mieszkalnych Punkty poboru c.w.u. Ilość/zapotrzebowanie c.w.u. na jedno użycie w litrach Ilość mieszkań Wanna Natrysk Umywalka Bidet Nowa instalacja Zmiana 1 / / / / Wymiana instalacji Rozszerzenie 2 / / / / 3 / / / / 4 / / / / / / / / / / / / Wymagane parametry Istniejące parametry Współczynnik zapotrzebowania N Współczynnik zapotrzebowania N Moc trwała l/h kW Pobór szczytowy c.w.u. l/h Moc trwała kW Pobór szczytowy c.w.u. l/min l/min Temperatura wody zimnej ˚C Temperatura wody zimnej ˚C Temperatura w podgrzewaczu ˚C Temperatura w podgrzewaczu ˚C Temperatura poboru c.w.u. System podgrzewaczy pojemnościowych Podgrzewacz stojący ˚C Temperatura poboru c.w.u. System podgrzewaczy pojemnościowych Podgrzewacz stojący System ładowania zasobników Podgrzewacz leżący Cyrkulacja Ilość pokoi tylko z wanną ˚C System ładowania zasobników Podgrzewacz leżący Rzemiosło/przemysł Inne mm Rodzaj zakładu przemysłowego Powierzchnia do ustawienia: dł. x szer. mm Zapotrzebowanie c.w.u. Wysokość pomieszczenia mm Do mycia się Regulacja automatyczna Regulacja elektroniczna za pomocą urządzenia regulacyjnego kotła grzewczego Niezależny regulator do podgrzewu c.w.u. z ogranicznikiem temperatury bezpieczeństwa (STB) Regulator temperatury bezpośredniego działania z STBS Źródło ciepła Sala gimnastyczna Kondensujący kocioł grzewczy Całkowita moc cieplna kW kW m 3 /h z tego na podgrzewanie c.w.u. kW kW m 3 /h ˚C ˚C (w lecie) ˚C ˚C (w lecie) mbar mbar Temperatura powrotu Strata ciśnienia Nadciśnienie pary wodnej kg/h kW umywalek natrysków średni mocny miejsc w umywalni szereg. h Zapotrzebow. równomierne l/h Zapotrzebowanie szczytowe l/min kW Internat sportowy Ilość osób na jednym ćwiczeniu Inne Ilość natrysków Pobór c.w.u. przez 1 natrysk l/min Basen pływacki Basen halowy bar 26/1Formularz do analizy zapotrzebowania, przy określaniu wielkości podgrzewacza pojemnościowego c.w.u (część 1; kopia wzoru ⇒ 146/1) 26 lekki Ilość: Sport Stałotemper. kocioł grzewczy Temperatura zasilania Do produkcji Para wodna Niskotemper. kocioł grzewczy Stopień zabrudzenia pracy Możliwy czas podgrzewu kW Ciepło zdalaczynne Ilość osób na zmianie Sposób poboru c.w.u. z ogranicznikiem temp. powrotu Moc przyłącza elektrycznego Kocioł grzewczy Ilość pokoi tylko z umywalką Zapotrzebowanie c.w.u. na jedno użycie w litrach Otwór do wprowadzenia: szer. x wys. Przewidywany dodatk. podgrzew elektryczny Ilość pokoi tylko z natryskiem Wyposażenie pokoi Zapotrzebowanie c.w.u. Cyrkulacja Wprowadzenie/ustawienie Hotele, domy opieki społecznej lub podobne Basen otwarty Powierzchnia niecki basenowej m2 Czas korzystania z natrysków min/h Ilość natrysków Pobór c.w.u. przez 1 natrysk 26/2 Formularz do analizy zapotrzebowania, przy określaniu wielkości podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. (część 2; kopia wzoru ⇒ 147/1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) l/min Wymiarowanie podgrzewaczy Układy regulacji W celu dokonania wyboru układu regulacji, należy wyjaśnić następujące kwestie • Można założyć działanie elektrycznego (elektronicznego) układu regulacji lub zastosowanie regulatora temperatury bezpośredniego działania (bez energii pomocniczej)? • Czy jest przewidziany ogranicznik temperatury bezpieczeństwa (STB)? • Czy przepisy wymagają zastosowania ogranicznika temperatury powrotu? Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej • Czy przewiduje się dodatkowe podgrzewanie elektryczne? • Czy dobrano zewnętrzny wymiennik ciepła? • Czy możliwe jest wykonanie wszystkich niezbędnych podłączeń na wybranym podgrzewaczu pojemnościowym? • Czy wybrany podgrzewacz posiada wszystkie wymagane możliwości do zabudowania? Ponadto, niektóre z tych pytań mogą mieć ewentualny bezpośredni wpływ na dobór wielkości podgrzewacza. Ogranicznik temperatury powrotu redukuje z reguły moc cieplną przenoszoną przez wymiennik ciepła, t.zn. może być konieczny podgrzewacz o większej pojemności. Takiego podgrzewacza wymaga także przewidziane dla okresu letniego dodatkowe podgrzewanie elektryczne, szczególnie w dużych instalacjach, gdzie moc cieplna kotła znacznie przekracza wielkości mocy, możliwe do pobrania z przyłączenia do sieci elektroenergetycznej. Program DIWA do doboru wielkości podgrzewaczy Zakres zastosowań Program „DIWA” pomaga w obliczeniach oraz optymalizacji podgrzewaczy dla różnych zapotrzebowań ciepłej wody użytkowej. Możliwe jest wymiarowanie podgrzewaczy dla budynków mieszkalnych, zgodnie z DIN 4708 (dla budynków jedno- oraz wielorodzinnych), jak również obliczenia do specjalnych zapotrzebowań, np. hoteli lub obiektów przemysłowych. Zintegrowana z programem metoda linii sumarycznych, pozwala na dokonanie obliczeń przy wahających się rozbiorach c.w., w wielu innych przypadkach zastosowań. Kategorie zapotrzebowania Łącznie, do wyboru jest pięć kategorii zapotrzebowania: • normalny podział wg DIN 4708, do ustalenia współczynnika zapotrzebowania dla budynków jedno- oraz wielorodzinnych, • normalny podział, przy dowolnym czasie trwania cykli poboru (ze względu na podwyższoną jednoczesność poboru) dla mieszkań zakładowych, siedzib firm, hoteli, internatów, campingów, itp., • podział blokowy, dla poborów ciągłych (np. w rzeźniach) lub pojedynczych poborów szczytowych (np. w restauracjach), • zapotrzebowanie cykliczne, do ustalenia wielkości podgrzewacza oraz mocy (wydajności) dla obiektów sportowych lub innych obiektów, w których mają miejsce kolejne, powtarzające się cykle zapotrzebowania, • kompleksowe zwiększone zapotrzebowanie, do określenia zapotrzebowania dla różnych celów, w różnych ilościach oraz przy zróżnicowanych temperaturach i czasie poboru (np. w szpitalach). Zakres funkcji Przy pomocy programu „DIWA”, możliwe jest: • sporządzenie danych o klientach oraz instalacjach • przedstawienie graficzne wyników obliczeń oraz ich wydrukowanie • korzystanie z banku danych dotyczących podgrzewaczy marki Buderus. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 27 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Przegląd procedur programu doboru podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. Kryteria poboru Możliwe procedury obliczeń ręcznych Dodatek do mocy kotła Kategoria programu DIWA Mieszane „zasiedlenie” budynku Współczynnik zapotrzebowania wg DIN 4708 Tak Normalny podział wg DIN 4708 ⇒ strona 29 ⇒ strona 32 ⇒ strona 34 Kompleksowe zwiększone zapotrzebowanie Metoda linii sumarycznych (zalecana tylko wraz z programem doborowym DIWA) Tak Kompleksowe zwiększone zapotrzebowanie ⇒ strona 27 ⇒ strona 76 Budynek wielorodzinny Mieszane „zasiedlenie” mieszkań osobami Wyznaczanie współczynnika zapotrzebowania mocy zgodnie z normą DIN 4708 Zależnie od wielkości budynku Normalny podział wg DIN 4708 ⇒ strona 29 ⇒ strona 37 Mieszkania zakładowe, siedziby firm, hotele, internaty, campingi Pobory o podobnym charakterze, większa jednoczesność poboru, niż w domach wielorodzinnych Budynki o charakterze mieszkalnym na podstawie DIN 4708 (zalecane tylko wraz z programem doborowym DIWA) Normalny podział, dowolny czas trwania cykli Mieszane „zasiedlenie” budynku ⇒ strona 27 Długie okresy poboru, (np. w produkcji), przy stałej ilości poboru Zastosowanie wykresów dla mocy (wydajności) trwałej Tak Podział blokowy dla poborów ciągłych ⇒ strona 44 ⇒ strona 47 Pełne przygotowanie zapasu c.w.u.na rozbiór szczytowy, przy długim czasie podgrzewu (ponad 2 godz.) Nie Zapotrzebowanie cykliczne ⇒ strona 62 Tak Kompleksowe zwiększone zapotrzebowanie lub zapotrzebowanie cykliczne ⇒ strona 27 ⇒ strona 76 Raczej tak Podział blokowy dla zapotrzebowania trwałego (tylko do wymiarowania, bez doboru podgrzewacza) ⇒ strona 51 Obiekt Budynek jednorodzinny Obiekty przemysłowe oraz rzemieślnicze Krótkie okresy poboru, przy dużej wielkości poboru (np. prysznice w zakładach pracy, na koniec zmiany) Przewidziana kombinacja pełnego przygotowania zapasu c.w.u. oraz mocy trwałej, wg metody linii sumarycznych (zalecana tylko wraz z programem doborowym DIWA) Wskazówki projektowe Ubojnie, rzeźnie Rozbiory gwałtowne, najczęściej przy temperaturze c.w.u. powyżej 65°C Moc trwała i /lub przygotowanie pełnego zapasu; zastosować procedurę wyznaczającą liczbę „k” dla temperatur poboru powyżej 65°C Restauracje Pojedyncze rozbiory szczytowe, najczęściej przy temperaturze c.w. powyżej 65°C Pełne przygotowanie zapasu połowy zapotrzebowania c.w.u. w porze obiadowej Nie Podział blokowy dla pojedynczych szczytów poboru ⇒ strona 49 Hale sportowe, obiekty treningowe, koszary, przedszkola Duże wielkości poboru w krótkim czasie, najczęściej na jeden prysznic przypadają 1-2 osoby, najczęściej występują stosunkowo długie czasy podgrzewania wody Pełne przygotowanie zapasu c.w.u. na rozbiór szczytowy, przy krótszym czasie podgrzewu (do 2 godzin) dla każdej grupy liczącej ok. 25 osób (dla koszar i przedszkoli odpowiednio więcej), DIN 18032 Nie Zapotrzebowanie cykliczne ⇒ strona 72 Pływalnie Dział przygotowania wody; prysznice działają w czasie od 30 do 45 minut Postępowanie zgodnie z wytycznymi VDI 2089. Tak Zapotrzebowanie kompleksowe lub cykliczne ⇒ strona 82 ⇒ strona 83 Sauny, kluby fitness, obiekty medyczne Pobór od równomiernego, do burzliwego (w zależności od wielkości obiektu) Kombinacja pełnego przygotowania zapasu c.w.u. oraz mocy trwałej, wg metody linii sumarycznych (zalecana tylko wraz z programem doborowym DIWA) Tak Zapotrzebowanie kompleksowe lub cykliczne ⇒ strona 27 ⇒ strona 76 28/1 Kryteria wyboru procedur przy doborze podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. 28 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.2 Dobór podgrzewacza wg wskaźnika zapotrzebowania dla budynków mieszkalnych 3.2.1 Norma DIN 4708 jako pomoc w obliczeniach dla budynków mieszkalnych zapotrzebowania szczytowego u wszystkich mieszkańców budynku. Mieszkania zakładowe, hotele, domy opieki dla osób starszych oraz inne budynki mające charakter obiektów mieszkalnych, nie wchodzą w zakres ważności normy DIN 4708. Zakres ważności normy DIN 4708 Norma DIN 4708 jest podstawą do obliczania wartości współczynnika zapotrzebowania N dla różnorodnie zasiedlonych budynków mieszkalnych, w celu umożliwienia doboru pogrzewaczy ciepłej wody użytkowej. Budynki są różnorodnie zasiedlone (różne ilości osób w poszczególnych mieszkaniach) przez osoby różnych zawo- dów, których rozkład dnia jest w każdym przypadku inny i przez to wymagają ciepłej wody o różnych porach. Następstwem tego są długie okresy poboru c.w.u., przy stosunkowo małych poborach szczytowych. Jednostka mieszkaniowa Norma DIN 4708 definiuje pojęcie „jednostki mieszkaniowej” i przyporządkowuje jej wartość współczynnika zapotrzebowania N = 1. Współczynnik zapotrzebowania określa, że zapotrzebowanie ciepłej wody użytkowej obliczanego budynku, odpowia- da N-krotnemu zapotrzebowaniu jednej jednostki mieszkaniowej. Za „jednostkę mieszkaniową” uważa się cztery pomieszczenia, w których mieszka przeciętnie trzy do czterech osób. Jako obliczeniowy punkt poboru przyjmowana jest normalna wanna kąpielowa NB 1 (wyposażenie znormalizowane ⇒ 139/1). Według wskaźników zapotrzebowania w punktach poboru wV (⇒ 140/1), otrzymuje się z tego zapotrzebowanie energii na podgrzanie wody użytkowej wynoszące: 3,5 x 5820 Wh = 20370 Wh. Cykl rozbioru c.w.u. W założeniach teoretycznych normy DIN 4708 przyjęto cykl rozbioru c.w.u., w którym rozbiór początkowo powoli wrasta, w pobliżu środka cyklu osiąga wartość maksymalną, a pod koniec znowu powoli spada (krzywa Gaussa). Cykl rozbioru podzielono przy tym abstrakcyjnie na 5 czasów poboru oraz 4 przerwy, przy czym trzeci pobór c.w.u. trwa zawsze 10 minut. Wszystkie inne czasy poboru, jak również przynależne do nich wielkości rozbiorów c.w.u., dla wartości współczynnika zapotrzebowania mocy w zakresie od N = 1 do N = 300, ustalono w normie DIN 4708-3. Dobór podgrzewacza pojemnościowego Aby dobrać podgrzewacz przy pomocy współczynnika zapotrzebowania lub znamionowego współczynnika mocy, należy spełnić trzy warunki: 1. Znamionowy współczynnik mocy NL podgrzewacza, musi mieć wartość co najmniej taką, jak obliczony współczynnik zapotrzebowania N. 2.Moc cieplna kotła musi być co najmniej taka, jak podana razem ze znamionowym współczynnikiem mocy, wydajność trwała (ciągła) c.w.u. przy temperaturach 10/45 °C. 3.Jeżeli kocioł grzewczy przewidziany jest zarówno do pracy na potrzeby grzewcze, jak również do podgrzewu wody użytkowej, wymagany jest dodatek do mocy kotła (⇒ strona 24). Innymi słowy, bazą zakresu ważności normy DIN 4708 jest niewielkie prawdopodobieństwo jednoczesnego wystąpienia Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 29 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.2.2 Obliczanie współczynnika zapotrzebowania dla budynków mieszkalnych Formularz do obliczania współczynnika zapotrzebowania Zapotrzebowanie c.w.u. przy centralnym zaopatrzeniu mieszkań Nr projektu: Data: Numer arkusza: Opracował: Obliczenie współczynnika zapotrzebowania N do ustalenia wielkości pojemnościowego podgrzewacza c.w.u. Projekt „Jednostka mieszkaniowa” wg DIN 4708-2 Uwagi Przykład wypełnienia formularza 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Uwagi 1 4 ∑n= n· p z Ilość punktów poboru x zapotrzebowanie punktów poboru w Wh p Zapotrzebowanie punktów poboru w Wh Ilość osób w mieszkaniu n Skrócony opis Ilość mieszkań r Tryb obliczeń: kolumny Ilość punktów poboru Ilość pomieszczeń mieszkalnych Numer grupy mieszkań punkty poboru (na mieszkanie) Wh wV z · wV n · p · ∑ wV 6·8 5·9 5 820 20 370 3·4 1 3,5 3,5 1 NB 1 5 820 ∑ (n·p· ∑ wV ) = 1 20370 Wh Σ(n · p · Σw ) N = ---------------------------------- V - = ----------------------------------------------------------------------------------------------- = 3,5 · 5820 20 370 Wh 20370 Wh 1 30/1 Formularz jako pomoc w obliczaniu współczynnika zapotrzebowania, z przykładowymi wartościami dla „jednostki mieszkaniowej” wg normy DIN 4708-2 (kopia wzoru ⇒ 141/1) Sposób postępowania • W odpowiednie kolumny formularza, należy wstawić dane: 1. Kolejny numer grupy mieszkań, o takiej samej ilości pomieszczeń oraz wyposażeniu sanitarnym 2. Ilość pomieszczeń mieszkalnych (pokoi) na podstawie projektu budowlanego (przykład: r = 4; ⇒ 30/1, ) 3. Ilość mieszkań, względnie jednostek mieszkaniowych (przykład: n = 1; ⇒ 30/1, ) 30 4. Ilość osób w mieszkaniu, na podstawie danych administracji lub z tabeli 138/1 (przykład ⇒ 31/1 oraz 30/1, ) 5. Wynik mnożenia wartości zamieszczonych w kolumnach 3 oraz 4 6. Liczba punktów poboru, które uwzględniono według tabel 139/1 lub 139/2 7. Krótkie oznaczenie podanych w kolumnie 6 punktów poboru, na podstawie tabeli 140/1 (przykład ⇒ 31/2 oraz 30/1, ) 8. Zapotrzebowanie punktów poboru na podstawie danych z tabeli 140/1 (przykład ⇒ 31/2 oraz 30/1, ) 9. Wynik mnożenia wartości zamieszczonych w kolumnach 6 oraz 8 10.Wynik mnożenia wartości zamieszczonych w kolumnach 5 oraz 9 • Zsumować wartości zapisane w kolumnie 10, a wynik wstawić do równania w dolnej części formularza (przykład ⇒ 33/1, ) • Obliczyć współczynnik zapotrzebowania N (przykład ⇒ 30/1, ). Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy Wskaźniki do ustalania zapotrzebowania ciepłej wody użytkowej Ilość pomieszczeń oraz ilość osób w mieszkaniu Ilość osób w mieszkaniu p określa, ile osób rzeczywiście przebywa w danym mieszkaniu, a tym samym korzysta z ciepłej wody. Jeżeli nie dysponuje się danymi o rzeczywistej ilości osób w mieszkaniu, można zastosować przeciętne „zaludnienie” mieszkań, z tabeli 138/1. Ilość pomieszczeń r w każdym mieszkaniu, odpowiada łącznej ilości pokoi mieszkalnych, sypialni, pomieszczeń pobytu osób, w jednym mieszkaniu. Nie uwzględnia się pomieszczeń towarzyszących, jak kuchnia (nie dotyczy to kuchni będącej „pomieszczeniem mieszkalnym”), sień, korytarz, łazienka, skrytka. „Jednostka mieszkaniowa” wg DIN 4708 składa się z czterech pomieszczeń mieszkalnych, a zamieszkuje ją przyjęta ilość mieszkańców wynosząca 3,5 (przykład ⇒ 31/1 i 30/1, ). Ilość punktów poboru oraz zapotrzebowanie punktów poboru W normie DIN 4708 ustalono, które punkty poboru ciepłej wody w mieszkaniu, są uwzględniane przy obliczaniu zapotrzebowania c.w.u. Rozróżnia przy tym normalne wyposażenie mieszkań (⇒ 139/1) oraz wyposażenie komfortowe (⇒ 139/2). Dla „jednostki mieszkaniowej” jako naliczany punkt Liczba porządkowa ilość pomieszczeń r Ilość osób/mieszkanie 2 ½ 1) 2,3 3 2,7 3½ 3,1 4 3,5 4½ 3,9 5 4,3 31/1Wyciąg z tabeli „Zaludnienie mieszkań”; Przykład wyróżniony kolorem niebieskim (pełna tabela ⇒ 138/1) 1) Jako ½ pomieszczenia zaliczane są sienie zamieszkałe oraz ogrody zimowe poboru wg tabeli 139/1, przyjmuje się jedynie wannę kąpielową wg DIN 4475-E (1700 x 750 mm). Taka wanna, wg tabeli 140/1 otrzymuje oznaczenie skrótowe (symbol) NB 1 (przykład ⇒ 31/2 oraz 30/1, ). punkcie poboru. Według danych zamieszczonych w tabeli 140/1, wielkość zapotrzebowania punktu poboru dla normalnej wanny kapielowej wynosi 5820 Wh (przykład ⇒ 31/2 oraz 30/1, ). Wielkość zapotrzebowania punktu poboru wv podaje, jaka ilość ciepła jest konieczna do przygotowania ciepłej wody, w każdym Urządzenie pobierające c.w.u. Skrót (symbol) Wielkość poboru VE przy każdorazowym użyciu 1) l Zapotrzebowanie punktu poboru wv na każde użycie Wh 1 Wanna kąpielowa, DIN 4475-E (1600 x 700) NB 1 140 5820 2 Wanna kapielowa, DIN 4475-E (1700 x 750) NB 2 160 6510 3 Wanna do małych pomieszczeń lub wanna nasiadowa KB 120 4890 31/2 Wyciąg z tabeli „Zapotrzebowanie energii cieplnej przez różne urządzenia pobierające c.w.u. w mieszkaniach, jako wskaźniki do formularza 141/1”; przykład oznaczono kolorem niebieskim (pełna tabela ⇒ 140/1) 1) W przypadku wanien kąpielowych, równocześnie pojemność użytkowa Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 31 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.2.3 Dobór podgrzewaczy według wskaźnika zapotrzebowania Każdy pojemnościowy podgrzewacz wody użytkowej posiada znamionowy współczynnik mocy NL, który podaje, dla ilu „jednostek mieszkaniowych” wystarcza moc podgrzewacza. Wychodząc ze współczynnika zapotrzebowania N, projektuje się taki podgrzewacz, którego znamionowy współczynnik mocy NL jest większy lub równy współczynnikowi zapotrzebowania. Z jednej strony, Buderus oferuje możliwość doboru podgrzewacza w kombinacji z ko- tłem grzewczym (możliwość zastosowania podgrzewacza o pojemności do 300 l). Z drugiej strony, możliwy jest niezależny dobór podgrzewacza przy pomocy danych dotyczących mocy oraz wymiarów. Dobór podgrzewaczy (do 300 litrów) w zestawie z kotłem grzewczym 300 l. Tabele te zawierają m. in. wymagane wartości współczynnika znamionowego mocy NL (przykład ⇒ 32/1, ). oferowanych przewodów łączących kocioł grzewczy z podgrzewaczem, włącznie z odpowiednią pompą ładującą podgrzewacza (⇒ 32/1, ). Pomoce w doborze Katalog produktów marki Buderus, w rozdziałach dotyczących określonych typów kotłów grzewczych, zawiera tabele „Wydajności trwałej c.w.u.” dla wszystkich wielkości mocy kotłów, w zestawie z różnymi podgrzewaczami pojemnościowymi do ➡ Podane wydajności c.w.u. poszczególnych zestawów kotła z podgrzewaczem, będą osiągnięte tylko przy zastosowaniu Kryteria doboru podgrzewaczy pojemnościowych Przy pomocy rysunków z wymiarami oraz tabeli „Wymiary” zamieszczonych w katalogu produktów marki Buderus moż- na sprawdzić, czy określony zestaw kotła grzewczego i podgrzewacza, uwzględniając rzeczywiste możliwości wprowadzenia i wymiary pomieszczenia, może być zainstalowany w przeznaczonym do tego po- mieszczeniu. W przypadku niemożności wprowadzenia lub ustawienia zestawu w pomieszczeniu zainstalowania, można rozważyć inną kombinację (np. z podgrzewaczem leżącym). Kompletne wyposażenie zestawu Zestaw kocioł grzewczy-podgrzewacz pojemnościowy c.w.u., składa się z: • kotła grzewczego z palnikiem lub bez palnika, • układu regulacji automatycznej, • pojemnościowego podgrzewacza c.w.u., • rurociągi łączące kocioł grzewczy z podgrzewaczem, wraz z pompą ładującą podgrzewacza oraz zaworem zwrotnym. ➡ Możliwe jest zastosowanie kolejnych elementów wyposażenia dodatkowego. Wielkość kotła 17 Znamionowy współcz. mocy NL Logalux SU 160 1) Moc (wydajność) trwała 4) Ponowny czas podgrzewu wody Znamionowy współcz. mocy NL Logalux SU 200 1) Znamionowy współcz. mocy NL Logalux SU 300 1) t1 5) t2 6) Tryb pracy niskotemperaturowej 2) Tryb pracy ze stałą temperaturą 3) Moc (wydajność) trwała 4) Ponowny czas podgrzewu wody t1 5) t2 6) Tryb pracy niskotemperaturowej 2) Tryb pracy ze stałą temperaturą 3) Moc (wydajność) trwała 4) Ponowny czas podgrzewu wody 21 Tryb pracy niskotemperaturowej 2) Tryb pracy ze stałą temperaturą 3) t1 5) t2 6) 28 34 1,9 2,3 kW l/h min min 17 21 28 33 418 516 688 757 35 28 21 18 44 39 32 28 3,1 3,8 kW l/h min min 17 21 28 34 418 516 688 835 41 33 25 24 49 41 35 32 5,0 9,0 kW l/h min min 17 21 28 34 418 516 688 835 62 50 37 33 69 57 46 41 32/1Dane o wydajności c.w.u. kotłów Logano G125 BE Eco/G125 Eco w zestawie ze stojącym podgrzewaczem pojemnościowym wody użytkowej Logalux SU 1) Połączonych przy pomocy oferowanych rurociągów łączących kocioł z podgrzewaczem Określone przez normy zakładowe producenta wyrobów marki Buderus Temperatura na zasilaniu kotła ϑV = 80 °C, temperatura c.w.u. w podgrzewaczu ϑSp = 60 °C 4) Przy podgrzaniu od 10 °C do 45 °C, przy ϑV = 80 °C 5) Kocioł grzewczy w stanie gorącym, czas ponownego podgrzania pojemności podgrzewacza od 10 °C do 60°C 6) Kocioł grzewczy w stanie zimnym, czas ponownego podgrzania pojemności podgrzewacza od 10 °C do 60°C 2) 3) 32 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Niezależny dobór podgrzewaczy przy pomocy danych o mocy oraz wymiarach podgrzewaczy Pomoce w doborze Niniejsze materiały do projektowania, w rozdziale 4 zawierają odpowiednie tabele z da- nymi o wielkościach wydajności trwałych c.w.u. wszystkich podgrzewaczy pojemnościowych marki Buderus, przy różnych ro- dzajach podgrzewu. Tabele te zawierają m. in. znamionowe współczynniki mocy NL (przykład ⇒ 33/1, ). Kryteria doboru podgrzewaczy pojemnościowych Przy pomocy odpowiednich rysunków z wymiarami oraz tabeli „Wymiary” moż- na sprawdzić, czy określony podgrzewacz, uwzględniając rzeczywiste możliwości wprowadzenia i wymiary pomieszczenia, może być zainstalowany w przeznaczo- nym do tego pomieszczeniu. W razie potrzeby, można zastosować kombinacje mniejszych podgrzewaczy, współpracujących ze sobą. Pojemność. podgrzewacz c.w.u. Logalux Temp. wody grzewczej na zasilaniu Trwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u. na wypływie2) Znamionowy współczynnik mocy NL1) przy temp. wody w podgrzewaczu 60°C °C 45°C Zapotrzebowanie wody grzewczej Strata ciśnienia w wężownicy 60°C l/h kW l/h kW m3/h mbar SU 400 50 60 70 80 90 – – 13,8 14,5 15,3 311 744 1081 1486 1838 12,7 30,3 44,0 60,5 74,8 – – 605 814 1098 – – 35,2 47,3 63,8 7,00 250 SU 500 50 60 70 80 90 – – 17,0 17,8 18,9 446 933 1324 1757 2230 18,2 38,0 53,9 71,5 90,8 – – 700 1041 1372 – – 40,7 60,5 79,8 4,95 350 33/1 Wyciąg z tabeli „Wydajności c.w.u. stojących podgrzewaczy pojemnościowych Logalux SU400 do SU1000, podgrzewanych przy pomocy kotła grzewczego, przy dużym zapotrzebowaniu wody grzewczej”; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (pełna tabela ⇒ 93/1) 1) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wody zimnej wody na dopływie 10°C Instalacje z dwoma lub trzema podgrzewaczami • W przypadku instalacji z dwoma lub trzema podgrzewaczami, odpowiedni znamionowy współczynnik mocy NL wybranego podgrzewacza odczytany z tabeli „Trwałe wydajności c.w.u.”, należy pomnożyć przez podaną poniżej wartość mnożnika: - przy dwóch podgrzewaczach, mnożnik = 2,4 - przy trzech podgrzewaczach, mnożnik = 3,8. • Należy przy tym uwzględnić następujące warunki: - podgrzewacze powinny być jednakowej wielkości - wydajność (moc) trwała c.w.u. jest dwu- lub trzykrotnie większa, niż pojedynczego podgrzewacza - podgrzewacze powinny być połączone systemie Tichelmanna. Przykład Dane: 2 podgrzewacze pojemnościowe c.w.u. Logalux SU400 Odczyt: 1 podgrzewacz pojemnościowy NL = 14,5 (⇒ 33/1, ) Obliczenie: dla 2-ch podgrzewaczy: NL = 14,5 x 2,4 = 34,8 ➡ Do podgrzewania wody użytkowej ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej, obowiązują inne wartości mocy oraz inne wielkości mnożników. Wartości współczynnika znamionowego mocy NL dla innych, niż ujęte w tabeli „Trwałe wydajności c.w.u.” wartości mocy grzewczych oraz strumieni przepływów wody grzewczej, można określić przy pomocy odpowiednich wykresów mocy. Tabele te oraz wykresy zawierające dane wydajności trwałej c.w.u., a także dalsze wskazówki do doboru podgrzewaczy o wybranych wymiarach, wielkościach mocy, a także przykłady instalacji, zawarte są w rozdziale 4, w podrozdziałach dotyczących odpowiednich typoszeregów podgrzewaczy. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 33 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.2.4 Przykład dla budynku jednorodzinnego Zadanie do wykonania Dane: Budynek jednorodzinny • 4 mieszkańców (bezpośredni inwestor, dlatego znana jest ilość mieszkańców) • 1 wanna kąpielowa GB • 2 umywalki • 1 bidet • 1 zlewozmywak • temperatura c.w. w podgrzewaczu ϑSP = 60°C • kocioł grzewczy niskotemperaturowy o mocy 15 kW • stojący podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. (przyjęty dla uproszczenia) ➡Przy zastosowaniu programu doborowego DIWA, wybrano kategorię zapotrzebowania „Normalny podział wg DIN 4708”. Do ustalenia: Współczynnik zapotrzebowania N Typ oraz wielkość podgrzewacza pojemnościowego. Opracowanie Współczynnik zapotrzebowania Współczynnik zapotrzebowania N można obliczyć przy pomocy formularza 141/1 „Zapotrzebowanie c.w.u. przy centralnym zaopatrzeniu mieszkań” (przykład ⇒ 35/2). Ilość punktów poboru które należy uwzględnić oraz zapotrzebowanie punktów poboru, ustala się wg tabel 139/2 oraz 140/1. Pomieszczenie Łazienka Kuchnia • obu umywalek nie uwzględnia się (przykład ⇒ 34/1, ) • bidet w tym przypadku uwzględnia się, ponieważ istnieje więcej, niż dwa „małe odbiorniki” (przykład ⇒ 34/1 i 35/2, ) • zlewozmywaka również nie uwzględnia się (przykład ⇒ 34/1, ) • zapotrzebowanie punktu poboru – wanny kąpielowej GB, wynosi 8720 Wh (przykład ⇒ 35/1 i 35/2, ) • zapotrzebowanie punktu poboru – bidetu, wynosi 810 Wh (przykład ⇒ 35/1 i 35/2, ) Wyposażenie istniejące Przy ustalaniu zapotrzebowania, zastosować jak poniżej: Wanna kąpielowa 1) Jaka istnieje, wg tabeli 140/1, nr kolejny 2-4 Kabina natryskowa 1) Jaka istnieje, ewentualnie obejmuje dodatkowe urządzenia wg tabeli 140/1 nr kolejny 5-7, jeżeli z rozmieszczenia urządzeń wynika, że możliwe jest równoczesne korzystanie z nich 2) Umywalka 1) (nie uwzględnia się) Bidet 3) (nie uwzględnia się) Zlewozmywak kuchenny (nie uwzględnia się) 34/1 Wyciąg z tabeli „ Uwzględnianie urządzeń do poboru ciepłej wody w mieszkaniach o wyposażeniu komfortowym 4) ...”; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (pełna tabela ⇒ 139/1) 1) Wielkości odmienne od normalnego wyposażenia 2) 3) 4) 34 O ile nie występuje wanna kąpielowa, należy wstawić jak w przypadku normalnego wyposażenia, zamiast kabiny natryskowej wannę kąpielową, wg tabeli „Zapotrzebowanie punktów poboru wv” (⇒ 140/1). Jeżeli w takim przypadku przewidziane jest zastosowanie kilku różnych kabin natryskowych, to dla kabiny natryskowej o największym zapotrzebowaniu punktu poboru, należy wstawić dane wanny kąpielowej Jeżeli występuje więcej niż dwa „małe odbiorniki” należy uwzględnić bidet Za wyposażenie komfortowe uważa się występowanie innych lub rozległych urządzeń, aniżeli podane jako normalne wyposażenie mieszkania Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Nr kolejny Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Urządzenie pobierające ciepłą wodę użytkową Skrót Wielkość poboru VE na jednorazowe użycie urządzenia1) l Zapotrzebowanie punktu poboru wV na każdorazowy pobór Wh 4890 3 Wanna do małych pomieszczeń i wanna nasiadowa KB 120 4 Wanna do dużych pomieszczeń (1800 x 750 mm) GB 200 5 Kabina natryskowa 2) z baterią mieszającą i oszczędnym natryskiem BRS 40 1) 1630 ... ... ... ... ... 9 Bidet BD 20 810 8720 35/1Wyciąg z tabeli „Zapotrzebowanie energii cieplnej przez różne urządzenia pobierające c.w.u. w mieszkaniach, jako wskaźniki do formularza 141/1”; przykład oznaczono kolorem niebieskim (pełna tabela ⇒ 140/1) 1) W przypadku wanien kąpielowych równocześnie pojemność użytkowa 2) 3) Uwzględniać jedynie w przypadkach występowania wanny oraz kabiny natryskowej Odpowiada czasowi wykorzystania, wynoszącemu 6 minut Zapotrzebowanie c.w.u. przy centralnym zaopatrzeniu mieszkań Nr projektu: Data: Numer arkusza: Opracował: Obliczenie współczynnika zapotrzebowania N do ustalenia wielkości pojemnościowego podgrzewacza c.w.u. Projekt Budynek jednorodzinny Uwagi 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Uwagi z Wh wV z· wV n·p· ∑ wV 6·8 5·9 3·4 Tryb obliczeń: kolumny 1 ∑n= n·p Ilość punktów poboru x zapotrzebowanie punktów poboru w Wh p Zapotrzebowanie punktów poboru w Wh Ilość osób w mieszkaniu n Skrócony opis Ilość mieszkań r Ilość punktów poboru Ilość pomieszczeń mieszkalnych Numer grupy mieszkań punkty poboru (na mieszkanie) 4 4 1 GB 8 720 8 720 34 880 1 BD 810 810 3 240 1 Σ ( n · p ΣwV ) N = --------------------------------- = 3,5 · 5820 ∑ (n·p· ∑ wV ) = 38120 Wh ----------------------------------------------------------------------------------------------20 370 Wh = Natrysk jest zintegrowany w wannie 38120 Wh 1,9 35/2 Formularz jako pomoc w obliczeniach, do przykładu z budynkiem jednorodzinnym (kopia wzoru ⇒141/1) Wyniki pośrednie Współczynnik zapotrzebowania N =1,9 po obliczeniach na formularzu 141/1 (przykład ⇒ 35/2) ➡ Na podstawie tego współczynnika zapotrzebowania, dobiera się typ i wielkość podgrzewacza (⇒ 36/1, ). Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 35 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Typ oraz wielkość podgrzewacza ➡ Należy dobrać taki podgrzewacz pojemnościowy wody użytkowej, którego znamionowy współczynnik mocy NL ma wartość co najmniej taką, jak współczynnik zapotrzebowania N. Dla uproszczenia przyjęto podgrzewacz stojący. Jego wymiary muszą odpowiadać możliwościom wprowadzenia do pomieszczenia oraz ustawienia w pomieszczeniu zainstalowania. Uwzględniając obliczoną wartość współczynnika zapotrzebowania N = 1,9, odpowiednim jest podgrzewacz typu Logalux SU, którego znamionowy współczynnik NL znajduje się w pożądanym zakresie. 17 Wielkość kotła Znamionowy współcz mocy NL Logalux SU 160 1) Logalux SU 200 1) Logalux SU 300 1) Przy wyborze wielkości podgrzewacza (do 300 l pojemności) zaleca się zestaw: kocioł grzewczy-podgrzewacz pojemnościowy (⇒ strona 37). Zaprojektowany tam kocioł grzewczy niskotemperaturowy (⇒ strona 34), można sprawdzić w wierszu „Tryb pracy niskotemperaturowej” (przykład ⇒ 36/1, ). Tryb pracy niskotemperaturowej Tryb pracy ze stałą temperaturą 3) Ponowny czas podgrzewu wody t1 5) t2 6) Znamionowy współcz. mocy NL Tryb pracy niskotemperaturowej Tryb pracy ze stałą temperaturą 3) Ponowny czas podgrzewu wody t1 5) t2 6) Znamionowy współcz. mocy NL Tryb pracy niskotemperaturowej 2) Tryb pracy ze stałą temperaturą 3) Moc (wydajność) trwała 4) t1 5) t2 6) 34 2,3 17 21 28 33 418 516 688 757 35 28 21 18 44 39 32 28 2) Moc (wydajność) trwała 4) 28 1,9 kW l/h min min Moc (wydajność) trwała 4) Ponowny czas podgrzewu wody 21 2) 3,1 3,8 kW l/h min min 17 21 28 34 418 516 688 835 41 33 25 24 49 41 35 32 5,0 9,0 kW l/h min min 17 21 28 34 418 516 688 835 62 50 37 33 69 57 46 41 36/1 Dane o wydajności c.w.u. kotłów Logano G125 BE Eco/G125 Eco w zestawie ze stojącym podgrzewaczem pojemnościowym wody użytkowej Logalux SU; przykład wyróżniony kolorem niebieskim 1) Połączonych przy pomocy oferowanych rurociągów łączących kocioł z podgrzewaczem 5) 6) 2) 3) 4) Określone przez normy zakładowe producenta wyrobów marki Buderus Temperatura na zasilaniu kotła ϑV = 80°C, temperatura c.w.u. w podgrzewaczu ϑSp = 60 °C Przy podgrzaniu od 10°C do 45 °C, przy ϑV = 80°C Kocioł grzewczy w stanie gorącym, czas ponownego podgrzania pojemności podgrzewacza od 10 °C do 60°C Kocioł grzewczy w stanie zimnym, czas ponownego podgrzania pojemności podgrzewacza od 10 °C do 60°C Wyniki: Współczynnik zapotrzebowania N = 1,9, wg obliczeń na formularzu 141/1 (przykład ⇒ 35/2). Pojemnościowy podgrzewacz c.w.u. Logalux SU200 o pojemności 200 l (⇒ 36/1). ➡ Dla pojemnościowego podgrzewacza c.w.u. Logalux SU160, podana wielkość znamionowego współczynnika mocy NL wynosi 1,9 (⇒ 36/1, ). Teoretycznie, podgrzewacz taki byłby wystarczający dla podgrzania wody użytkowej. Jednak praktyka wykazała, że w zakresie niższych wartości znamionowego współczynnika mocy, dobór podgrzewacza powinien być przyjęty tak, aby przy jednakowych wielkościach współczynnika zapotrzebowania N i znamionowego współczynnika mocy NL, dobierać następną (większą) wielkość podgrzewacza. W przedstawionym przykładzie, występuje podgrzewacz Logalux SU200, dla którego przynależny znamionowy współczynnik mocy NL = 3,1(⇒ 36/1, ). 36 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.2.5 Przykład dla budynku wielorodzinnego Kompleksowym przykładem doboru pojemnościowego podgrzewacza wody użytkowej z wykorzystaniem współczynnika zapotrzebowania, jest budynek mieszkalny wielorodzinny. Dla instalacji centralnego przygotowania ciepłej wody użytkowej dla budynku mieszkalnego wielorodzinnego, najpierw oblicza się współczynnik zapotrzebowania N. Na tej podstawie, ustala się typ i wielkość podgrzewacza. Do tego służą 4 możliwości rozwiązania, a mianowicie dla rodzajów podgrzewu wody za pomocą kotła grzewczego lub ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej, oraz każdorazowo wariant: system podgrzewaczy pojemnościowych lub system ładowania zasobników c.w.u. Sposób postępowania Stosownie do postawionego zadania, należy określić: 1. Współczynnik zapotrzebowania N 2.Typ oraz wielkość podgrzewacza dla systemu podgrzewaczy pojemnościowych, przy podgrzewaniu za pomocą kotła grzewczego. 3.Typ oraz wielkość zasobnika, dla systemu ładowania zasobników, przy podgrzewaniu za pomocą kotła grzewczego. 4.Typ oraz wielkość zasobnika dla systemu ładowania zasobników, przy podgrzewaniu ze zdalaczynnej cieciciepłowniczej. Typ oraz wielkość podgrzewacza dla systemu ładowania podgrzewaczy pojemnościowych podgrzewanych przez ciepło pochodzące ze zdalaczynnej sieci grzewczej. W praktyce nakład czasu na obliczenia obniża się, ponieważ rodzaj podgrzewu jest zwykle zadany. Przykład zawiera wszystkie zadania obliczeniowe, także wtedy, gdy dobrany w międzyczasie podgrzewacz może być przyjęty jako dowiedziony, właściwy wariant rozwiązania. ➡ Specjalne dane podane są przy każdorazowo postawionym zadaniu. ➡ Przy zastosowaniu programu doborowego DIWA wybrano kategorię zapotrzebowania „Normalny podział zgodnie z normą DIN 4708”. Zadanie 1 Dane: Duży budynek wielorodzinny, z trzema grupami mieszkań • 10 mieszkań 2-pokojowych, wyposażonych w: -1 kabinę natryskową z normalnym natryskiem -1 umywalkę -1 zlewozmywak • 2 mieszkania 4-pokojowe, wyposażone w: -1 normalną wannę kąpielową -1 umywalkę -1 zlewozmywak • 3 mieszkania 5-pokojowe, wyposażone w: -1 normalną wannę kąpielową -1 umywalkę -1 zlewozmywak Do ustalenia: Współczynnik zapotrzebowania N Opracowanie Współczynnik zapotrzebowania mocy N należy obliczyć wg formularza 141/1 „Zapotrzebowanie c.w.u. przy centralnym zaopatrzeniu mieszkań”. ➡ Sposób wypełniania tego formularza, przedstawiono w przykładzie dla budynku jednorodzinnego (⇒ strona 34). Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 37 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Zapotrzebowanie c.w.u. przy centralnym zaopatrzeniu mieszkań Nr projektu: Data: Numer arkusza: Opracował: Obliczenie współczynnika zapotrzebowania N do ustalenia wielkości pojemnościowego podgrzewacza c.w.u. Projekt Budynek mieszkalny wielorodzinny z apartamentami Uwagi Przykład wypełnienia formularza 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Uwagi n·p z Ilość punktów poboru x zapotrzebowanie punktów poboru w Wh p Zapotrzebowanie punktów poboru w Wh Ilość osób w mieszkaniu n Skrócony opis Ilość mieszkań r Ilość punktów poboru Ilość pomieszczeń mieszkalnych Numer grupy mieszkań punkty poboru (na mieszkanie) Wh wV z· wV n·p· ∑ wV 6·8 5·9 3·4 Tryb obliczeń: kolumny 1 2 10 2,5 25,0 1 NB 1 5 820 5 820 145 500 2 4 2 3,5 7,0 1 NB 1 5 820 5 820 40 740 3 5 3 4,3 12,9 1 NB 1 5 820 5 820 75 078 ∑n= ∑ (n·p· ∑ wV ) = 15 261318 Wh Σ ( n · p Σw ) N = ------------------------------V---- = ----------------------------------------------------------------------------------------------20 370 Wh 3,5 · 5820 = Musi być wybrany NB 1 261318 Wh 12,8 38/2 Formularz jako pomoc w obliczeniach, do przykładu z budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym (kopia wzoru⇒141/1) Wynik 1: Współczynnik zapotrzebowania N = 12,8 wg obliczeń na formularzu 141/1 (przykład ⇒ 38/1) ➡ Na podstawie tego współczynnika zapotrzebowania oraz dalszych wartości zadanych, opracowano kolejne zadania 2 do 5 (⇒ strona 39). 38 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Zadanie 2 Dane: • obliczona wartość współczynnika zapotrzebowania N = 12,8 (⇒ 38/1) • żeliwny kocioł grzewczy Logano G225 • moc cieplna kotła QK = 55 kW • temperatura na zasilaniu kotła ϑV = 70°C • temperatura c.w.u. w podgrzewaczu ϑSP = 60°C • stojący podgrzewacz pojemnościowy ze wspawanym wymiennikiem ciepła z rur gładkich (przyjęty dla ułatwienia) Do ustalenia: ➡ Założono podgrzewanie c.w.u. przy pomocy kotła grzewczego. Dla obliczonej wartości współczynnika zapotrzebowania budynku mieszkalnego wielorodzinnego, założono zastosowanie podgrzewacza c.w.u. działającego wg systemu podgrzewaczy pojemnościowych, dla którego należy ustalić: Typ oraz wielkość podgrzewacza. Wielkość trwałej wydajności (mocy) c.w.u. QD w kW. Objętościowy strumień przepływu wody grzewczej VH w l/h, wzgl. w m3/h. Stratę ciśnienia po stronie wody grzewczej ΔpH w mbar. Opracowanie 2 Aby dobrać typ i wielkość podgrzewacza, z tabel „Trwałe wydajności c.w.u.” (⇒ rozdział 4) należy dobrać taki podgrzewacz pojemnościowy c.w.u., którego znamionowy współczynnik mocy NL ma co najmniej tak dużą wartość, jak dany współczynnik zapotrzebowania N. Po wstępnym doborze typu podgrzewacza (założono podgrzewacz stojący; Pojemność. podgrzewacz c.w.u. Logalux Temp. wody grzewczej na zasilaniu wybrano Logalux SU400 do SU1000), z tabeli 93/1 wynika, że odpowiednim jest pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux SU400 (przykład ⇒ 39/1, ). Podgrzewacz ten przy wymienionych warunkach ma znamionowy współczynnik mocy NL = 13,8 (⇒ 39/1, ), a więc spełnia osiągnięcie obliczonej wartości współczynnika zapoTrwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u. na wypływie2) Znamionowy współczynnik mocy NL1) przy temp. wody w podgrzewaczu 60°C °C SU 400 50 60 70 80 90 – – 13,8 14,5 15,3 trzebowania N = 12,8 (⇒ 38/1, ). Przewidziana moc kotła grzewczego QK = 55 kW jest również większa, niż minimalna wydajność (moc) trwała c.w.u. = 44,0 kW (⇒ 39/1, ). Z tabeli 39/1 można również odczytać wielkość objętościowego strumienia przepływu wody grzewczej oraz straty ciśnienia po stronie wody grzewczej . 45°C Zapotrzebowanie wody grzewczej Strata ciśnienia w wężownicy m3/h mbar 60°C l/h kW l/h kW 311 744 1081 1486 1838 12,7 30,3 44,0 60,5 74,8 – – 605 814 1098 – – 35,2 47,3 63,8 7,00 250 39/1 Wyciąg z tabeli „Wydajności trwałe c.w.u. podgrzewaczy Logalux SU400 do SU1000”; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (pełna tabela⇒ 93/1) 1) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wody zimnej wody na dopływie 10°C Wynik 2: Podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. Logalux SU400, o pojemności 400 l. QD = 44 kW, przy ϑV = 70°C. Objętościowy strumień przepływu wody grzewczej VH = 7,0 m3/h. Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ΔpH = 250 mbar. ➡ W systemie podgrzewaczy pojemnościowych, wybrany tryb pracy jest możliwy. Tym samym, zbędne jest w normalnych warunkach projektowych, rozpatrywanie wariantu pracy w systemie ładowania zasobników (zadanie 3). Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 39 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Zadanie 3 Dane: • obliczona wartość współczynnika zapotrzebowania N = 12,8 (⇒ 38/1) • żeliwny kocioł grzewczy Logano G225 • moc cieplna kotła QK = 55 kW • temperatura c.w.u. w podgrzewaczu ϑSP = 60°C • stojący zasobnik c.w.u. z zestawem wymiennika ciepła Logalux LAP (przyjęty dla ułatwienia) Do ustalenia: ➡ Założono podgrzewanie c.w.u. przy pomocy kotła grzewczego. Dla zadanego współczynnika zapotrzebowania N wielorodzinnego budynku mieszkalnego, należy ustalić odpowiedni system ładowania zasobnika c.w.u.: Typ oraz wielkość zasobnika c.w.u. Moc (wydajność) trwałą systemu ładowania QD w kW Wielkość wymiennika ciepła Wartość temperatury na zasilaniu ϑV w 0C Opracowanie 3 Zasobnik c.w.u. oraz wydajność (moc) trwała systemu ładowania Przy pomocy wykresów mocy dobiera się taki zasobnik marki Buderus, którego znamionowy współczynnik mocy NL w systemie ładowania zasobnika, ma wartość co najmniej taką, jak zadany współczynnik zapotrzebowania N. Na podstawie tego znamionowego współczynnika mocy, z wykresu 120/2 (przy założeniu zasobnika stojącego) można określić zestaw zasobnik – wymiennik ciepła, dla którego osiągnięcie wydajności (mocy) trwałej c.w.u. przy temperaturze wody w zasobniku 60°C, wystarczy dyspozycyjna moc cieplna kotła grzewczego = 55 kW. Z wykresu 120/2 (⇒ przykład 40/1) można odczytać, że przy wartości znamionowe- go współczynnika mocy = 12,8 w rachubę wchodzi zarówno zasobnik c.w.u. Logalux SF300 z trwałą wydajnością systemu ładującego QD = 49 kW , jak też zasobnik c.w.u. Logalux SF400 z trwałą wydajnością (mocą) QD = 33 kW. Ponieważ w budynkach przeważnie zainstalowane są natryski (⇒ strona 37), tzn. mniejsze odbiorniki w odróżnieniu od wanien, wybrano mniejszy zasobnik c.w.u. Logalux SF300 . Wymagana wydajność (moc) trwała systemu ładowania wynosząca 49 kW, jest pokryta przez będącą do dyspozycji moc cieplną kotła grzewczego wynoszącą 55 kW. ➡ Do doboru systemu ładowania zasobników c.w.u., służy także wykres dotyczący ϑsp = ϑsp = 45 ˚C 50 ˚C 0 100 500 750 400 300 150 150 150 200 100 100 100 50 50 Moc trwała c.w.u. Q D [kW] Moc trwała c.w.u. Q D [kW] 250 100 ➡ Załączana okresowo pompa ładująca c.w.u. jest optymalnym trybem pracy tego systemu ładowania zasobnika c.w.u. w połączeniu z urządzeniem regulacyjnym marki Buderus Logamatic 4126, 4117 lub 4...., z modułem funkcyjnym FM445. ϑsp = ϑsp = 55 ˚C 60 ˚C 200 150 pracującej w sposób ciągły pompy ładującej c.w.u. (⇒ 120/3). W przykładzie dla budynku mieszkalnego wielorodzinnego, należałoby jednakże wybrać wykres dla pompy ładującej c.w.u. pracującej okresowo, ponieważ przewidziano mniejszy zasobnik, którego czas podgrzewu wynosi tylko 20 minut. W stosunku do pompy pracującej w sposób ciągły, pozwala to na utrzymanie niższych kosztów energii elektrycznej. 49 33 0 12,8 30 40 50 60 70 80 0 0 Znamionowy współczynnik mocy N L 40/1Pojemność zasobników c.w.u. Logalux SF300 do SF1000 w systemie ładowania zasobników, w zależności od znamionowego współczynnika mocy NL, wydajności (mocy) trwałej oraz temperatury c.w.u. w zasobniku, przy okresowo pracującej pompie ładującej c.w.u.; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór ⇒120/2) 40 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wielkość wymiennika ciepła oraz temperatura na zasilaniu Do określenia zasobnika w systemie ładowania zasobników c.w.u., należy teraz dobrać właściwy zestaw wymiennika ciepła Logalux LAP. Do współpracy z zasobnikiem c.w.u. Logalux SF300 zasługują na uwagę zestawy wymienników ciepła Logalux LAP1.2, LAP2.2 oraz LAP3.2 (⇒ strona 118). Do zestawu wymiennika ciepła Logalux LAP1.2 konieczna jest, jak to wynika z wykresu 121/1, temperatura na zasilaniu = 76°C. Ta może jednak wynosić maksymalnie 75°C, a w przypadku wody zawierającej związki wapnia i twardości powyżej 8 °n, nawet maksymalnie tylko 70°C. Dlatego dobrano Logalux LAP2.2 . Z wykresu 121/2 mocy trwałej zestawu wymiennika ciepła Logalux LAP2.2 można odczytać, że przy będącej do dyspozycji mocy cieplnej kotła grzewczego = 55 kW oraz zadanej temperaturze c.w.u. w zasobniku ϑSP = 60°C, temperatura na zasilaniu osiąga wartość 70 °C (przykład ⇒ 41/1, ). 120 100 90 W 60 ϑ 60 55 50 55 70 50 10 / 45 … ˚ C 80 W Moc trwała c.w.u. QD [kW] 110 40 30 20 50 60 70 80 90 temperatura na zasilaniu czynnika grzewczego ϑV [˚C] 41/1Moc trwała zestawów wymienników ciepła Logalux LAP2.1 oraz LAP2.2; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór 121/2) Wynik 3: Zasobnik c.w.u. Logalux SF300, o pojemności 300 l. Moc (wydajność) trwała c.w.u. na osi temperatury w zasobniku ϑSP = 60 °C (⇒ 40/1): QD = 49 kW dla systemu ładowania zasobników c.w.u. Zestaw wymiennika ciepła Logalux LAP 2.2. Temperatura na zasilaniu, przy wykorzystaniu dyspozycyjnej mocy cieplnej kotła grzewczego QK = 55 kW (⇒ 44/1): ϑV = 70°C. ➡ Alternatywnie do (podanego wcześniej) zestawu wymiennika ciepła Logalux LAP, do współpracy z zasobnikiem c.w.u. Logalux SF300 możliwe jest również zastosowanie zestawu wymiennika ciepła Logalux LSP (⇒ strona 126), lub innego odpowiedniego wymiennika. Przy pomocy programów doborowych wymienników ciepła udostępnianych przez ich producentów, wymiennik można dobrać odpowiednio do istniejących temperatur i mocy. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 41 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Zadanie 4 Dane: • obliczona wartość współczynnika zapotrzebowania N = 12,8 (⇒ 38/1) • zapotrzebowanie ciepła budynku (= moc przyłączona) około 55 kW • pośrednie przyłączenie do zdalaczynnej sieci ciepłowniczej przez węzeł cieplny • temperatury wody grzewczej dla węzła cieplnego w okresie letnim ϑV/ϑR = 70/40°C • maksymalna dopuszczalna strata ciśnienia po stronie czynnika grzewczego (zadana przez dostawcę ciepła) ΔpH = 250 mbar • temperatura c.w.u. w podgrzewaczu ϑSP = 60°C • stojący zasobnik c.w.u. z zestawem wymiennika ciepła Logalux LSP (przyjęty dla ułatwienia) • regulacja przy pomocy Logamatic 4126 Do ustalenia: ➡ Założono podgrzewanie c.w.u. ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej. Dla zadanego współczynnika zapotrzebowania N wielorodzinnego budynku mieszkalnego, należy ustalić odpowiedni system ładowania zasobnika c.w.u.: Typ oraz wielkość zasobnika c.w.u. Moc (wydajność) trwałą systemu ładowania QD w kW. Wielkość wymiennika ciepła. Strumień objętościowy czynnika grzewczego VH w l/h, wzgl. w m3/h. Stratę ciśnienia po stronie czynnika grzewczego ΔpH w mbar. Opracowanie 4 Zasobnik c.w.u. oraz wydajność (moc) trwała systemu ładowania Przy pomocy wykresów mocy dobiera się taki zasobnik marki Buderus, którego znamionowy współczynnik mocy NL w systemie ładowania zasobnika, ma wartość co najmniej taką, jak zadany współczynnik zapotrzebowania N. Na podstawie tego znamionowego współczynnika mocy, z wykresu 131/1 (przy założeniu zasobnika stojącego) można określić zestaw zasobnik – wymiennik ciepła, dla którego osiągnięcie wydajności (mocy) trwałej c.w.u. przy temperaturze wody w zasobniku 60°C, wystarczy przyłączona moc cieplna = 55 kW. Z wykresu 131/1 (⇒ przykład 42/1) można odczytać, że przy wartości znamionowe- go współczynnika mocy = 12,8 w rachubę wchodzi zarówno zasobnik c.w.u. Logalux SF300 z trwałą wydajnością systemu ładującego QD = 49 kW , jak też zasobnik c.w.u. Logalux SF400 z trwałą wydajnością (mocą) QD = 33 kW. Ponieważ w budynkach przeważnie zainstalowane są natryski (⇒ strona 37), t. zn. mniejsze odbiorniki w odróżnieniu od wanien, wybrano mniejszy zasobnik c.w.u. Logalux SF300 . Wymagana wydajność (moc) trwała systemu ładowania wynosząca 49 kW, jest pokryta przez będącą do dyspozycji przyłączoną moc cieplną, wynoszącą 55 kW. ➡ Do doboru systemu ładowania zasobników c.w.u., służy także wykres dotyczący ϑsp = ϑsp = 45 ˚C 50 ˚C 0 100 500 300 750 400 ϑsp = ϑsp = 55 ˚C 60 ˚C 200 250 150 150 200 100 100 50 100 100 50 0 12,8 30 40 50 60 70 80 znamionowy współczynnik mocy N L 49 moc trwała c.w.u. QD [kW] moc trwała c.w.u. QD [kW] 150 150 pracującej w sposób ciągły pompy ładującej c.w.u. (⇒131/2). W przykładzie dla budynku mieszkalnego wielorodzinnego, należałoby jednakże wybrać wykres dla pompy ładującej c.w.u. pracującej okresowo, ponieważ przewidziano mniejszy zasobnik, którego czas podgrzewu wynosi tylko 20 minut. W stosunku do pompy pracującej w sposób ciągły, pozwala to na utrzymanie niższych kosztów energii elektrycznej. ➡ Załączana okresowo pompa ładująca c.w.u. jest optymalnym trybem pracy tego systemu ładowania zasobnika c.w.u. w połączeniu z urządzeniem regulacyjnym marki Buderus Logamatic 4126, 4117 lub 4...., z modułem funkcyjnym FM445. 33 0 0 42/1 Pojemność zasobników c.w.u. Logalux SF300 do SF1000 w systemie ładowania zasobników, w zależności od znamionowego współczynnika mocy NL, wydajności (mocy) trwałej oraz temperatury c.w.u. w zasobniku, przy okresowo pracującej pompie ładującej c.w.u. (…); przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór ⇒ 131/1) 42 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wielkość wymiennika ciepła oraz dane znamionowe po stronie c.w.u. Do określenia zasobnika w systemie ładowania zasobników c.w.u., należy teraz dobrać właściwy zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP. Do współpracy z zasobnikiem c.w.u. Logalux SF300 zasługują na zasobnik Logalux uwagę wg tabeli 128/2 Logalux LSP1 oraz LSP2 (⇒ przykład 43/1). Dla zadanej różnicy temperatur wody grzewczej 70/40°C pasuje jednakże tylko Logalux LSP2 . Zastosowano system ładowania Logalux SF300 z LSP2, ponieważ znamionowy zestaw wymiennika ciepła Logalux współczynnik mocy NL = 13,1 ma wartość większą, niż obliczony współczynnik mocy N = 12,8. Do tego, podana w tabeli 128/2 wymagana moc trwała c.w.u. systemu ładującego zasobnika = 50 kW (przykład ⇒ 43/1, ), będzie pokryta przez dyspozycyjną, przyłączoną moc cieplną. dane o mocy c.w.u. przy temperaturach c.w.u. 10/60°C 1) przy temperaturach zasilania i powrotu wody grzewczej 70/50°C SF300 70/40°C znamionowy współczynnik mocy NL moc trwała [kW] znamionowy współczynnik mocy NL moc trwała [kW] 6,7 20 9,2 30 10,0 33 13,1 LSP1 LSP2 50 43/1Wyciąg z tabeli „Dane o mocy c.w.u. zestawu wymiennika Logalux LSP1 do LSP4 we współpracy z zasobnikami c.w.u. Logalux SF300 do SF1000”; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (pełna tabela ⇒ 128/2) 1) Temperatura c.w.u. na wypływie 60 °C, przy temperaturze wody zimnej na dopływie 10°C Dane znamionowe po stronie grzewczej systemu ładowania zasobników c.w.u. Dla podanych wcześniej danych o instalacji (⇒ strona 42) zaleca się dokonać doboru systemu ładowania zasobników na podstawie wartości uzyskanych z tabeli 128/1 „Dane o mocy c.w.u. zestawów wymienników ciepła LSP” (przykład ⇒ 43/2). zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP2 Wprawdzie przyjęty w przykładzie system ładowania zasobnika nie wykorzystuje w pełni będącej do dyspozycji przyłączonej mocy cieplnej = 55 kW, jednak dobór znacznie się uprościł. Przy objętościowym strumieniu przepływu po stronie wtórnej 860 l/h , uzyskuje się założoną różnicę temperatur wody grzew- czej 70/40°C . System ładowania zasobnika c.w.u. Logalux SF300 (⇒ 43/1, ) wraz z LSP2 (⇒ 43/1, ) pozwala na przeniesienie trwałej mocy c.w.u. ok. 50 kW , przy objętościowym strumieniu przepływu czynnika grzewczego 1440 l/ h (⇒ 43/2, ) oraz stracie ciśnienia 250 mbar . różnica temperatur wody grzewczej 1) strumień przepływu po stronie wtórnej moc trwała c.w.u. przy temp. c.w.u. 10/60 °C2) strumień przepływu wody grzewczej strata ciśnienia °C l/h kW l/h mbar 70/50 70/40 70/30 572 860 1148 33 50 67 1440 250 43/2Wyciąg z tabeli „Dane o mocy c.w.u. zestawu wymiennika ciepła Logalux LSP”; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (pełna tabela ⇒ 128/1) 1) Zadane rożnice temperatur uzyskuje się po wyregulowaniu wymienionego strumienia przepływu po stronie wtórnej 2) Temperatura c.w.u. na wypływie 60°C, przy temperaturze wody zimnej na dopływie 10°C Wynik 4: Zasobnik c.w.u. Logalux SF300, o pojemności 300 l. Moc trwała (wydajność) c.w.u. na osi temperatury w podgrzewaczu ϑSP = 60° C (⇒ 42/1): QD = 49 kW dla systemu ładowania podgrzewaczy; wartość tabelaryczna QD = 50 kW (⇒ 43/1). Zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP2. Objętościowy strumień przepływu czynnika grzewczego VH = 1440 l/ h. Strata ciśnienia po stronie czynnika grzewczego ΔpH = 250 mbar. ➡Zaletą systemu ładowania zasobników c.w.u. w stosunku do systemu podgrzewaczy pojemnościowych jest to, że po pobraniu zmagazynowanej w zasobniku ciepłej wody, natychmiast do dyspozycji jest pełna moc wymiennika ciepła., co umożliwia dalszy pobór ciepłej wody. Przy innych temperaturach doboru, odmienne dane można określić za pomocą wykresów mocy trwałej, ewentualnie przez interpolację i obliczenia. Objętościowe strumienie przepływu po stronie pierwotnej i wtórnej, regulowane są automatycznie przez urządzenie regulacyjne Logamatic 4126, bez regulacji wstępnej. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 43 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy 3.3 Dobór podgrzewacza według mocy (wydajności) trwałej c.w.u. 3.3.1 Wykres mocy trwałej jako pomoc w obliczeniach (przedstawienie zasady) W trybie mocy trwałej, do podgrzewacza pojemnościowego powinno być doprowadzone dokładnie tyle samo energii, ile jest odbierane po stronie c.w.u. Podgrzewacz pracuje przy tym jako podgrzewacz przepływowy. Do podgrzewacza wpływa woda zimna o temperaturze ok. 10°C, a wypływa ciepła woda o żądanej temperaturze. W trybie mocy trwałej, pojemność podgrzewacza nie ma znaczenia; moc trwała jest zależna od powierzchni grzejnej oraz od proporcji temperatur. ➡ Jako pomoc w obliczeniach, do każdego podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. marki Buderus, istnieje wykres mocy trwałej. Zakresy mocy trwałej Na wykresie mocy trwałej, każdej temperaturze zasilania jest przyporządkowane szare pole, ograniczone od góry i od dołu (⇒ 44/1). Na przykład, pole ϑV = 80°C jest ograniczone krzywymi ϑWW = 10/ 45°C oraz ϑWW = 10/60°C . To pole wyznacza zakres, w którym podgrzewacz pojemnościowy przy wystarcza- jącej mocy cieplnej oraz przy temperaturze na zasilaniu 80°C i temperaturze 10°C na dopływie wody zimnej, może trwale dostarczać ciepłą wodę o temperaturze na wyjściu w zakresie od 45 °C do 60°C. Dodatkowe wartości można ustalić przez interpolację lub ekstrapolację, i przedstawić przy pomocy linii pomocniczych. Przykłady wielkości dodatkowych: • temperatura c.w.u. na wyjściu (⇒ 45/1) • strata ciśnienia oraz objętościowy strumień przepływu wody grzewczej (⇒ 45/2) • temperatura zasilania (⇒ 83/1) ∆pH / mbar ϑW 90 60 50 200 4,6 10 / 45 … ˚C W 100 3,3 50 2,3 60 45 ϑV / ˚C 80 40 60 50 20 10 0 0 Wielkości zależne: QD – moc (wydajność) trwała c.w.u. w kW oraz w l/h, przy temperaturze ciepłej wody na wyjściu ϑWW = 45°C ΔpH– strata ciśnienia po stronie wody grzewczej w mbar VH – objętościowy strumień przepływu wody grzewczej w m3/h ϑWW– temperatura ciepłej wody na wyjściu w °C, przy temperaturze wody zimnej na dopływie ϑKW = 10°C ϑV – temperatura zasilania wody grzewczej w °C ΔϑH– różnica temperatur po stronie wody grzewczej w K ϑR – temperatura powrotu wody grzewczej w °C (uzyskana ze wzoru: ϑR = ϑV - ΔϑH ) 45 70 30 60 Moc trwała c.w.u. QD [kW] 500 400 300 7,4 6,6 5,8 VH / m 3/h 60 45 45 2 4 6 8 10 12 14 16 Różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 44/1 Zakresy mocy trwałej podgrzewacza pojemnościowego Logalux SU300 (wzór ⇒ 97/2) 44 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy (⇒ 45/1), uzyskując krzywe dla temperatur 50 °C i 55 °C • Przesunąć linię pomocniczą na zewnątrz pola, w odstępie 5°C (⇒ 45/1), uzyskując krzywe odpowiadające wartościom temperatury 40 °C i 65 °C Dodatkowe wartości temperatury na wyjściu c.w.u. • Odstęp pomiędzy krzywymi 45 °C a 60° C, podzielić na 3 równe odstępy (przykład 45/1, punkty dla 50 °C i 55 °C) • Poprowadzić linie pomocnicze, równoległe do krzywych ograniczających pole ➡ Dalsze przesuwanie krzywych w kierunku temperatur 35 °C oraz 70 °C, nie odpowiada rzeczywistym wartościom mocy. Odczyt wartości Przykład 1 Podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. Logalux SU300 przy poborze mocy 38 kW, powinien dostarczać ciepłą wodę o temperaturze 45°C. Temperatura na zasilaniu czynnika grzewczego wynosi 80°C. Jakie warunki po stronie wody grzewczej powinny być dotrzymane ? Dane: QD = 38 kW ϑWW = 45 °C (ϑV = 80°C) Odczytane (⇒45/2): ΔpH = 200 mbar VH = 4,6 m3/ h ΔϑH = 7 K Przykład 2 Jaką moc trwałą może przenieść podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. Logalux SU300, jeżeli temperatury po stronie wody grzewczej zadane są temperatury 80/70 °C, a po stronie c.w.u. 10/55°C ? Dane: VH = 80 °C-70 °C = 10 K ϑWW = 55 °C (ϑV = 80 °C) Odczytane (⇒ 45/2): QD = 31 kW ΔpH = 70 mbar VH = 2,6 m3/ h ϑV / ˚C 40 60 70 45 50 20 50 55 65 60 45 45 0 0 2 4 6 8 10 12 14 16 Różnica temperatur ∆ϑH [K] po stronie wody grzewczej 45/1 Wykres mocy trwałej dla Logalux SU300 z liniami pomocniczymi dla dodatkowych wartości temperatury c.w.u. na wyjściu; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór ⇒ 97/2) 90 ϑW 200 4,6 10 / 45 … ˚C W 100 3,3 70 2,6 80 60 38 31 20 10 0 0 50 2,3 45 C 80 45 50 ϑV /˚ 60 30 10 50 2,3 500 400 300 7,4 6,6 5,8 VH / m 3/h 60 60 45 70 10 / 45 … ˚C W 40 ∆pH / mbar 100 3,3 200 4,6 60 ϑW 90 50 60 Moc trwała c.w.u. QD [kW] 500 400 300 7,4 6,6 5,8 50 VH / m 3/h Moc trwała c.w.u. QD [kW] ∆pH / mbar 60 50 55 60 45 45 2 4 6 7 8 10 12 14 16 Różnica temperatur ∆ϑH [K] po stronie wody grzewczej 45/2 Wykres mocy trwałej dla Logalux SU300 z liniami pomocniczymi dla wartości dodatkowych; przykłady wyróżniono kolorem niebieskim (wzór ⇒ 97/2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 45 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy 3.3.2 Procedury obliczeń przy doborze podgrzewaczy według mocy trwałej c.w.u. ➡ W celu doboru podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. na podstawie mocy trwałej c.w.u., należy określić dane o zapotrzebo- waniu mocy, typie i wielkości podgrzewacza, a także do doboru pompy. Określenie zapotrzebowania mocy Wymaganą moc cieplną można obliczyć na podstawie wzoru (148/5): Strumień objętościowy przepływu należy określić jako sumę wszystkich poje- dynczych poborów. Można je ustalić na podstawie: • pomiarów na instalacji (jeżeli ona już istnieje) • szacunków dokonanych przy użyciu statystycznych wartości średnich z tabel, lub wartości uzyskanych na podstawie doświadczeń • obliczenia przeciętnych, specyficznych ilości poboru oraz określenia na tej podstawie zapotrzebowania łącznego • przeliczenia jednostek przepływu [l/h] lub [m3/h], na [kW], na podstawie przedstawionego powyżej wzoru podstawowego (⇒ 148/5; porównanie jednostek). Dobór podgrzewacza Doboru podgrzewacza można dokonać przy uwzględnieniu znanych danych, w połączeniu z wykresami mocy trwałej. Jeżeli wymagana temperatura ciepłej wody na wyjściu z podgrzewacza ma być wyższa niż 65°C, to należy postępować jak w przykładzie dla rzeźni (⇒ strona 51). Przy doborze podgrzewacza należy mieć na uwadze, aby: • Zastosować właściwy wykres dla podgrzewaczy leżących lub stojących • Dobierać stratę ciśnienia nie większą, niż ok. 350 mbar • Ewentualnie uwzględnić wielkość minimalnego zapasu ciepłej wody • Szczególnie przy wysokich temperaturach na zasilaniu czynnika grzewczego oraz/lub temperatury c.w.u. w podgrzewaczu, rozważyć uwzględnienie współczynnika zabrudzenia wymiennika z rur gładkich (wężownicy). • Nie wybierać mocy trwałej c.w.u. większej, niż będąca do dyspozycji moc cieplna przeznaczona do podgrzewu. Obliczenie objętościowego strumienia przepływu wody grzewczej Dla mocy trwałej c.w.u., z wykresu mocy trwałej podgrzewacza, można określić różnicę temperatur ΔϑH po stronie wody grzewczej. Mając te dane, można obliczyć objętościowy strumień przepływu wody grzewczej, na podstawie wzoru podstawowego (148/4): QD = VWW · ΔϑWW · c VH = Qeef ΔϑH · c Określenie straty ciśnienia po stronie wody standartowe można znaleźć w tabelach grzewczej „Dane o mocy c.w.u.”, dla poszczególnych Do doboru pompy w obiegu wody grzew- typów podgrzewaczy. Dla specjalnych czej, konieczne jest określenie straty ciśnie- przypadków doboru, stratę ciśnienia możnia po stronie wody grzewczej. Wartości na odczytać z wykresu mocy trwałej (przez 46 interpolację ⇒ 45/2), wzgl. z wykresu strat ciśnienia, w zależności od strumienia przepływu wody grzewczej. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy 3.3.3 Przykład dla temperatur c.w.u. do 65°C (przedstawienie zasad) Zadanie ➡ Przy temperaturach c.w.u. na wylocie w zakresie od 45 °C do 65 °C, podgrzewacz może być dobrany według wykresu mocy trwałej. W tym zakresie temperatur, możliwe jest ustalenie danych o mocy c.w.u. dla temperatur innych niż 45 °C lub 65 °C, przez ekstrapolację lub interpolację lub (⇒ 45/1). Dane: • pobór ciepłej wody VWW = 1600 l/ h • temperatura na wyjściu ciepłej wody ϑWW = 65°C • temperatura zasilania wody grzewczej ϑV = 90°C • udział mocy cieplnej kotła grzewczego na podgrzewanie wody użytkowej: Qeff = ok. 100 kW • ilość zapasu (zmagazynowanej) ciepłej wody: ok. 40 do 50% zapotrzebowania • leżący podgrzewacz pojemnościowy Do ustalenia: Typ oraz wielkość podgrzewacza Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ΔpH w mbar. Objętościowy strumień przepływu wody grzewczej VH w l/h, wzgl. m3/h Różnica temperatur po stronie wody grzewczej ΔϑH w K. Temperatura wody na powrocie ϑR w °C Opracowanie Moc trwała c.w.u. Zadany pobór ciepłej wody, przy pomocy danej różnicy temperatur (ϑK = 10°C), można przeliczyć na wymaganą moc trwałą c.w.u., wg wzoru podstawowego 148/5: Typ oraz wielkość podgrzewacza c.w.u. Do doboru typu oraz wielkości podgrzewacza (zadany podgrzewacz leżący), jako sprawdzający się należy przyjąć wykres mocy trwałej c.w.u., dotyczący podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. Logalux LTN750 oraz ∆pH / mbar VWW · ΔϑWW · c 1600 l/h · (65-10) K · kWh QD = 860 l · K QD = 102 kW LTN950, ponieważ podgrzewacz Logalux LTN950 umożliwia uzyskanie wymaganego 50 % zapasu ciepłej wody (800 l). Na wykresie mocy trwałej 112/1, przy założonej temperaturze zasilania wody grzew- 500 400 300 200 13,0 11,6 10,0 8,2 50 4,2 10 W ϑW 90 200 czej 90°C, naniesiono linię pomocniczą dla temperatury ciepłej wody = 65°C (przykład ⇒ 47/1). Z wykresu mocy ciągłej, możliwa do jednoznacznego odczytania, jest tylko przynależna różnica temperatur po stronie wody grzewczej ΔϑH = 25 K . 100 5,8 100 VH / m 3/h ➡ Podgrzewacz dobrać na podstawie mocy trwałej c.w.u., metodą iteracji. ˚C 80 ϑV / ˚C 45 60 ? 60 45 70 102 45 60 65 50 55 60 60 45 50 55 50 moc trwała c.w.u. QD [kW] /… 45 150 45 0 0 10 25 30 różnica temperatur po stronie wody grzwewczej ∆ϑH [K] 40 47/1 Wykres mocy trwałej c.w.u. dla Logalux LTN750 i LTN950; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wielkości zależne ⇒ 44/1, wzór ⇒ 112/1) ➡ Dla tego specjalnego przypadku doboru, należy najpierw obliczyć strumień przepływu wody grzewczej . Stratę ciśnienia po stronie wody grzewczej , można następnie odczytać z wykresu spadku ciśnienia dla danego podgrzewacza. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 47 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy Strumień objętościowy przepływu wody grzewczej Strumień objętościowy przepływu wody grzewczej oblicza się wg wzoru podstawowego 148/ 4: QK ΔϑH · c QD = 102 kW · 860 l · K 25 K · kWh VH = 3509 l/h VH = grzewacza pojemnościowego Logalux LTN950 , odczytuje się stratę ciśnienia po stronie wody grzewczej (przykład ⇒ 48/ 1). Spadek ciśnienia po stronie wody grzewczej Wychodząc z obliczonego strumienia objętościowego przepływu wody grzewczej , z wykresu strat ciśnienia 111/1 dla pod- 60 50 0 0… 300 250 0 200 95 55 0 150 0… 40 0… 10 0 0 20 75 Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ∆p H [m b ar] 37 5 2 0,8 0,9 1 1,5 2 3,5 4 5 6 7 8 9 10 Strumień przepływu wody grzewczej VH [m 3/h] 48/1 Spadek ciśnienia po stronie wody grzewczej Logalux LTN400 do LTN3000; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór ⇒ 111/ 1) Wynik: Typ podgrzewacza pojemnościowego c.w.u Logalux LTN950,o pojemności 950 l, w tym możliwy jest 50 % zapas c.w.u. (800 l) Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ΔpH = 37 mbar Strumień objętościowy przepływu wody grzewczej VH = 3509 l/h Różnica temperatur po stronie wody grzewczej ΔϑH = 25 K Temperaturę na powrocie ϑR uzyskuje się z wyliczenia: ϑR = ϑV - ΔϑH = 70°C 48 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy 3.3.4 Przykład obliczeń dla restauracji Zadanie ➡ Instalacje przygotowania ciepłej wody użytkowej w restauracjach i gościńcach powinny być zaprojektowane tak, aby pokryć występujące zapotrzebowania szczytowe. Dane: • Restauracja wydająca przeciętnie 170 posiłków dziennie, z czego 50 w godzinach południowych oraz 120 wieczorem (w przeciągu ok. trzech godzin) • Maksymalna temperatura zasilania wody grzewczej ϑV = 80°C Do ustalenia: Zapotrzebowanie ciepłej wody VWW, w l Typ oraz wielkość podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. Moc cieplna Qeff w kW, dla czasu podgrzewu ta ≈ 0,5 h Objętościowy strumień przepływu wody grzewczej VH w m3/h Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ΔpH w mbar ➡ Przy zastosowaniu programu obliczeniowego DIWA, należy wybrać kategorię zapotrzebowania „Podział blokowy – pojedyncze zapotrzebowanie szczytowe”. Opracowanie Zapotrzebowanie c.w.u. oraz moc cieplna ➡ Aby zwymiarować podgrzewacz pojemnościowy, należy ustalić największe dobowe zapotrzebowanie c.w.u. w kuchni. Ponieważ przeważająca część posiłków przypada na wieczór, należy to również uwzględnić przy doborze podgrzewacza. Przy doborze podgrzewaczy do obiektów rzemieślniczo-przemysłowych, pomocą w doborze są tabele, zawierające wskaźniki zapotrzebowania (⇒ 142/2 oraz 153/1). Przy pomocy wskażnika (przykład ⇒ 49/1) można wyznaczyć łączne zapotrzebowania ciepłej wody: VWW = 120 · 4 l = 480 l Do wieczornego zużycia, powinno być więc przygotowane 480 litrów ciepłej wody o temperaturze 60°C. Łączne zapotrzebowanie ciepłej wody nie dotyczy jednak jednorazowego poboru. Część zużywana jest na przygotowanie posiłków, a następnie, z godzinnym opóźnieniem, na zmywanie. Dla uzyskania wymaganej ilości 480 l ciepłej wody, należy obliczyć: • na podstawie wzoru 148/2 pojemność cieplną podgrzewacza, przy założeniu ηSP = 1 (ponieważ cała ilość wody będzie zużyta): ➡ na podstawie wzorów 148/7 oraz 148/8 efektywną moc przyłączoną, z uwzględnieniem korekcyjnego współczynnika przenoszenia ciepła x = 0,85 (⇒137/2, krzywa „a” dla 0,5 h): QSP ta· x Qeff = Qeff = 27,9 kWh 0,5 h · 0,85 Qeff = 65,6 kW QSP = VSP · (ϑSP - ϑKW) · ηSP · c QSP = 480 l · 50 K · 1,0 · 1 · kWh 860 l · K QSP = 27,9 kWh Użytkownik Zapotrzebowanie c.w.u. Wielkość zużycia w odniesieniu do l Temperatura c.w.u. na wyjściu °C Średnie zapotrzebownie ciepła Wh Biurowce 10 - 40 osoby i doby 45 390 - 1550 Obiekty handlowe 10 - 40 zatrudnionego i doby 45 390 -1 550 4 4 1-go posiłku 1-go posiłku 60 - 65 60 - 65 170 -190 170 -190 Restauracje, gościńce - na przygotowanie posiłków - przesunięcie czasowe na zmywanie 49/1 Wyciąg z tabeli „Wskaźniki średniego zapotrzebowania c.w.u. oraz energii cieplnej, dla różnych odbiorców”; przykład oznaczono kolorem niebieskim (pełna tabela ⇒ 142/2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 49 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Typ oraz wielkość podgrzewacza Odpowiedni podgrzewacz, powinien uprzednio przygotować zapotrzebowaną ilość c.w. W rachubę wchodzi więc, tylko taki podgrzewacz, którego pojemność wynosi co najmniej 480 litrów. Ponadto, powinien on zapewnić moc trwałą c.w.u. na poziomie minimum 65,6 kW , aby możliwe było ponowne podgrzanie wody w podgrzewaczu, w przeciągu pół godziny. Wymiarowanie podgrzewaczy peratury na zasilaniu wynoszącej maksymalnie 80°C (przykład ⇒ 50/ 1). Z tabeli można również odczytać wielkość strumienia przepływu wody grzewczej oraz stratę ciśnienia po stronie wody grzewczej . Podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. Logalux SU500, przy przy Qeff = 60,5 kW wymaga możliwego do przyjęcia czasu podgrzewania, obliczonego z przekształconego wzoru podanego na str. 49: Doboru podgrzewacza dokonać na podstawie tabeli 93/1 „Dane o mocy ciągłej c.w.u. Logalux SU400 do SU1000”, przez zestrojenie wartości żądanej z dyspozycyjną mocą trwałą c.w.u. odpowiedniego podgrzewacza, przy uwzględnieniu tem- Pojemność. podgrzewacz c.w.u. Logalux Temp. wody grzewczej na zasilaniu ta = ta = ➡ Następny co do wielkości podgrzewacz Logalux SU750 o mocy Qeff = 73,7 kW , pokrywa wprawdzie w pełni wymaganą moc trwałą c.w.u. wynoszącą 65,6 kW, ale musiałoby być dodatkowo (bez potrzeby) podgrzane 250 l wody użytkowej. QSP Qeff · x 27,9 kWh 60,5 kWh · 0,85 ta = 0,54 h = 32,5 min Znamionowy współczynnik mocy NL1) przy temp. wody w podgrzewaczu 60°C °C Trwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u. na wypływie2) 45°C Zapotrzebowanie Strata ciśnienia wody grzewczej w wężownicy 60°C l/h kW l/h kW m3/h mbar 7,00 250 SU 400 50 60 70 80 90 – – 13,8 14,5 15,3 311 744 1081 1486 1838 12,7 30,3 44,0 60,5 74,8 – – 605 814 1098 – – 35,2 47,3 63,8 SU 500 50 60 70 80 90 – – 17,0 17,8 18,9 446 933 1324 1757 2230 18,2 38,0 53,9 71,5 90,8 – – 700 1041 1372 – – 40,7 60,5 79,8 SU 750 50 60 70 80 90 – – 24,9 27,4 32,2 554 1163 1838 2176 2811 22,6 47,3 74,8 88,6 114,4 – – 899 1267 1740 – – 52,3 73,7 101,2 4,95 4,30 350 350 50/1Wyciąg z tabeli „Wydajności c.w.u. podgrzewaczy Logalux SU400 do SU1000, podgrzewanych przy pomocy kotła grzewczego, przy dużym zapotrzebowaniu wody grzewczej”; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (pełna tabela ⇒ 93/1) 1) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz o ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wody zimnej wody na dopływie 10°C Wynik: Zapotrzebowanie c.w.u.: 2 x 480 litrów, o temperaturze 60°C Podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. Loglux SU500 o pojemności 500 litrów, spełnia te wymagania Moc (wydajność) trwała c.w.u. Qeff w 60,5 kW, przy temperaturze zasilania ϑV = 80 °C, dla czasu podgrzewania ta = 32,5 min. Strumień przepływu wody grzewczej VH = 4,95 m3/h Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ΔpH = 350 mbar ➡ Dla uniknięcia pogorszenia komfortu cieplnego ogrzewania, przerwa w pracy kotła na potrzeby c.o. z powodu podgrzewania wody użytkowej, nie powinna przekraczać pół godziny . Podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. Logalux SU500 dla którego czas podgrzewania wynosi 32,5 minuty jest jednakże wystarczający, ponieważ rzeczywisty czas podgrzewu będzie krótszy, jeżeli obliczone zapotrzebowanie szczytowe nie będzie wykorzystywane w całości. Następny co do wielkości podgrzewacz Logalux SU750 o pojemności 750 litrów, byłby w tym przykładzie nieuzasadniony ze względów ekonomicznych. 50 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy 3.3.5 Przykład obliczeń dla rzeźni (temperatura c.w.u. powyżej 65 °C) Zadanie ➡ Jeżeli wymagana temperatura c.w.u. wynosi powyżej 65°C, nie jest możliwe uzyskanie przynależnych wartości mocy z wykresu mocy ciągłej, poprzez ekstrapolację. W takim przypadku, należy obliczyć logarytmiczną różnicę temperatur oraz przeprowadzić porównanie współczynnika przewodzenia ciepła (współczynnika „k”). Dane: • efektywna moc przyłączona Qeff = 280 kW • temperatura zasilania wody grzewczej ϑV = 100°C • temperatura c.w.u. na wyjściu ϑWW = 80 °C • ze względu na uwarunkowania lokalizacyjne, projektuje się podgrzewacz leżący; przewiduje się podgrzewacz Logalux LT... 2500 do LT... 3000 ➡ Przy zastosowaniu programu obliczeniowego DIWA, należy wybrać kategorię zapotrzebowania c.w.u.: „Podział blokowy – zapotrzebowanie trwałe”. Do ustalenia: Typ oraz wielkość podgrzewacza pojemnościowego c.w.u Strumień przepływu wody grzewczej VH w l/h, wzgl. w m3/h Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ΔpH w mbar Różnica temperatur po stronie wody grzewczej ΔϑH w K Temperatura na powrocie wody grzewczej ϑR w °C Opracowanie mocy trwałej 113/3, jako linię strat ciśnienia przyjmuje się jako słuszną, krzywą przy ΔpH = 300 mbar (przykład ⇒ 51/1, ). Przyjęto to jako podstawę do dalszych obliczeń. Tym samym, ustalono stałą prędkość przepływu w wymienniku ciepła. ➡ Z wykresów mocy trwałej, możliwy jest odczyt mocy trwałej jedynie dla temperatur c.w.u. na wyjściu, maksymalnie do 65°C (⇒ 45/ 1) W punkcie pracy , dla zadanej mocy przyłączonej Qeff = 280 kW, różnica temperatur po stronie wody grzewczej wynosi ΔϑH Z wykresu mocy trwałej, można odczytać = 10 K. Na tej samej linii strat ciśnienia, ten dane dotyczące mocy w punkcie pracy . punkt jest ważny do przyjęcia podgrzewu Dla przewidywanej temperatury zasilania wody od ϑKW = 10° do ϑWW = 80°C, przy zawody grzewczej ϑV = 100°C oraz podgrze- danej temperaturze zasilania ϑV = 100°C. waniu wody od ϑKW = 10°C do ϑWW = 60°C, Punkt pracy Celowym jest obliczenie najpierw na podstawie dostępnych danych, wartości współczynnika „k” w rzeczywistym punkcie pracy, z możliwą do przeniesienia mocą. Do tego wybrano podgrzewacz Logalux LTN . Na przynależnym wykresie ∆p H / mbar 200 19,0 50 9,6 ϑ 90 500 480 450 W W 400 ˚C 80 45 60 200 45 50 150 45 ˚C 60 45 70 300 280 250 10 45 /… 60 45 ϑV / 350 100 100 13,8 100 550 moc trwała c.w.u. QD [kW] 500 400 300 30,0 27,0 23,2 VH / m 3/h 600 otrzymuje się moc QD ∼ 480 kW oraz różnicę temperatur po stronie wody grzewczej ΔϑH ∼ 17 K. 60 60 55 50 0 17 20 10 0 30 różnica temperatur po stronie wody grzwewczej ∆ϑH [K] 40 51/1 Moc trwała c.w.u. Logalux LTN2500 oraz LTN3000; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wielkości zależne ⇒ 44/1, wzór⇒ 113/ 3) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 51 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wartość współczynnika „k” w rzeczywistym punkcie pracy Należy najpierw obliczyć logarytmiczną różnicę temperatur Δϑmin wymiennika ciepła z rur gładkich, w punkcie pracy ze wzoru 148/10: Δϑmin = Δϑduże - Δϑmałe ln (Δϑduże/Δϑmałe) Różnica temperatur Δϑduże jest większą różnicą temperatur, Δϑmałe mniejszą różnicą temperatur, jaka powstaje pomiędzy wodą grzewczą a użytkową, na początku wzgl. na końcu wymiennika ciepła. Te różnice temperatur można obliczyć na podstawie temperatur występujących po stronie wody grzewczej (ΔϑH) , wzgl. wody użytkowej (ΔϑWW). ΔϑH :100 °C ΔϑWW : 60 °C Przez przekształcenie podstawowego wzoru 148/11, można określić współczynnik „k”. Dla powierzchni grzejnej wymiennika ciepła podgrzewaczy c.w.u. Logalux LTN 2500 oraz LTN 3000 = A = 11,5 m2 (⇒ 105/2) uzyskuje się: kstary = 83 °C 10 °C kstary = Δϑmałe = 40 K Δϑduże = 73 K Δϑmałe = Wartość współczynnika „k” w założonym punkcie pracy Ponieważ w rozpatrywanym przykładzie wymagana moc 280 kW jest wielkością zadaną, dla punktu pracy można również wyznaczyć logarytmiczną różnicę temperatur Δϑmin oraz odpowiednią wartość współczynnika „k”. ΔϑH :100 °C ΔϑWW : 80 °C 73 K - 40 K ln (73 K/40K) Q A · Δϑmin 480 kW 11,5 m2 · 54,9 K kstary = 0,760 = 54,9 K kW m2 · K Z tej wartości, otrzymuje się nowy współczynnik „k”: knowy = 280 kW 11,5 m2 · 43,3 K knowy = 0,563 kW m2 · K 90 °C 10 °C Δϑmałe = 20 K Δϑduże = 80 K Δϑmałe = 80 K - 20 K ln (80 K/20K) = 43,3 K Porównanie wartości współczynników „k” Porównanie obydwu wartości współczynników przewodzenia ciepła: kstary oraz knowy prowadzi do ogólnego wniosku, że w przypadku zastosowania wyższych temperatur, przy takim samym strumieniu przepływu wody grzewczej oraz stałym spadku ciśnie- nia po stronie wody grzewczej, wartość współczynnika k wzrasta. Wszystkie wielkości mocy, dla których współczynnik przewodzenia ciepła knowy jest mniejszy niż kstary, mogą zatem być przeniesione. ➡ Jeżeli maksymalna moc podgrzewacza dla wyższych temperatur c.w.u. na wyjściu jest wartością szukaną, to przedstawiona procedura obliczeniowa musi być powtórzona ewentualnie kilkakrotnie, każdorazowo dla innej linii straty ciśnienia. Wynik: Odpowiednimi są oba podgrzewacze pojemnościowe c.w.u.: Logalux LTN2500 lub LTN3000 Strumień przepływu wody grzewczej dla Q = 280 kW i ΔϑH = 10 K, wg wzoru 148/4: VH = 280 kW l·K 10 K · 860 kWh VH = 24080 l/h ≈ 24,1 m3/h Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ΔpH = 300 mbar Różnica temperatur po stronie wody grzewczej ΔϑH = 10 K Temperatura na powrocie: ϑR = ϑV - ΔϑH = 90°C 52 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Zadanie ➡ Na przykładzie wysokociśnieniowej instalacji parowej o nadciśnieniu powyżej 1,0 bar, będzie przedstawiony dobór podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. wykorzystywanej do celów przemysłowych, przy wysokim, ciągłym poborze wody. Wysokociśnieniowe instalacje parowe są niedozwolone do celów ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych. Dane: • Zakład przemysłowy z ciągłym poborem ciepłej wody wynoszącym 3700 l/h • Temperatura ciepłej wody użytkowej ϑWW = 60°C • Temperatura wody zimnej ϑKW = 10 °C • Medium grzewcze: para wodna o nadciśnieniu 2,5 bar • Temperatura pary nasyconej: 133°C przy nadciśnieniu 2,0 bar Do ustalenia: Typ oraz wielkość podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. Przepływ masowy pary mDa w kg/h Przepływ masowy kondensatu mKo w kg/h Opracowanie Moc (wydajność) trwała c.w.u. do doboru podgrzewacza Najpierw należy obliczyć moc, wymaganą do godzinowego poboru ciepłej wody w ilości 3700 litrów o temperaturze 60°C, wg wzoru 148/5: ➡ Wobec ciągłego poboru ciepłej wody, przewidziano podgrzewanie wody użytkowej przy mocy trwałej. W tym przypadku, wielkość podgrzewacza odgrywa drugorzędną rolę. Może być zastosowany mniejszy podgrzewacz, który posiada odpowiednią moc trwałą. QD = VWW · ΔϑWW · c QD = 3700 W tabeli 109/1 można więc sprawdzić, który podgrzewacz takiej mocy dostarcza (przykład ⇒ 53/1). Ponieważ tabela nie podaje mocy trwałej c.w.u. dla zadanej wartości nadciśnienia roboczego wynoszącej 2,5 bar, należy dokonać oszacowania. Dla zakresu mocy pomiędzy 2,0 bar a 3,0 bar nadciśnienia pary, wybrano podgrzewacz pojemnościowy Logalux LTD 400. l 1 kW · h · · · 50 K h 860 l·K QD = 215 kW Pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux Temperatura c.w.u. Moc trwała ciepłej wody użytkowej w kW 1) oraz wymagane średnice znamionowe przewodów kondensatu, przy nadciśnieniu pary wodnej, wynoszącym °C 0,1 bar 0,3 bar 0,5 bar 1,0 bar 2,0 bar 3,0 bar 4,0 bar 5,0 bar LTD400 45 60 81 81 105 105 122 122 163 163 233 209 279 256 326 302 372 349 LTD550 45 60 81 81 105 105 122 122 163 163 233 209 279 256 326 302 372 349 53/1Wyciąg z tabeli „Wielkości mocy c.w.u. Logalux LTD w powiązaniu z pływakowym oddzielaczem kondensatu”; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (pełna tabela ⇒ 109/1) Wymagana średnica nominalna przewodu kondensatu: DN15 1) Wszystkie wielkości mocy uzyskuje się jedynie przy ograniczonej prędkości przepływu pary w króćcach przyłączeniowych wymiennika ciepła z rur gładkich oraz przy swobodnym odpływie kondensatu, bez zatorów Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 53 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Moc (wydajność) trwała c.w.u. przy brakujących wartościach tabelarycznych Należy najpierw sprawdzić, czy podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. Logalux LTD 400 przy nadciśnieniu pary wodnej 2,5 bar, może dostarczyć trwałą moc c.w.u. w wysokości 215 kW. Wartością wyjściową jest podana w tabeli moc trwała c.w.u. podgrzewacza Logalux LTD 400, przy nadciśnieniu pary 2,0 bar. Dla mocy (wydajności) trwałej c.w.u. wynoszącej 209 kW, przy temperaturze pobieranej c.w.u. 60 °C (⇒ 53/1, ), temperaturze pary wodnej nasyconej 133°C i nadciśnieniu pary 2,0 bar oraz kondensacji przy 100°C około ciśnienia atmosferycznego, uzyskuje się następujące zależności temperaturowe: ΔϑH : 133°C ΔϑWW : 60°C 100°C 10°C Δϑmałe = 73 K Δϑduże = 90 K Dla tych wielkości, logarytmiczna różnica temperatur wg wzoru 148/10 ma wartość: Δϑmin = 90 K - 73 K ln (90 K/73K) = 81,2 K Przez przekształcenie podstawowego wzoru 148/11, można określić współczynnik „k”. Dla powierzchni grzejnej wymiennika ciepła podgrzewacza c.w.u. Logalux LTD400 = A = 2,6 m2 (⇒ 105/2) uzyskuje się: k= k= Q A · Δϑmin 209 kW 2,6 m2 · 81,2 K k = 0,990 kW m2 · K Na podstawie tego współczynnika „k” oblicza się najpierw moc trwałą c.w.u. przy nadciśnieniu pary 2,5 bar, przez to polepsza się przewodzenie ciepła, a obliczona wartość współczynnika „k” stanowi dolną granicę dla tego przypadku doboru. Aby możliwe było obliczenie współczynnika „k”, wpierw należy określić logarytmiczną różnicę temperatur Δϑmin dla danego przypadku doboru: ΔϑH : 138°C ΔϑWW : 60°C 100°C 10°C Δϑmałe = 78 K Δϑduże = 90 K Δϑmin = 90 K - 78 K ln (90 K/78K) = 83,9 K Ze wzoru 148/11 uzyskuje się więc: Q = A · k Δϑmin QSP = 2,6m2 · 0,990 kWh · 83,9 K m2 · K Q = 216 kW Wybrany podgrzewacz może przenieść wymaganą moc w wysokości 215 kW , przy nadciśnieniu pary nasyconej 2,5 bar. 54 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wynik: Pojemnościowy podgrzewacz c.w.u Logalux LTD 400, o pojemności 400 litrów Przepływ masowy pary, określany jest na podstawie ilorazu mocy oraz entalpii pary wodnej nasyconej (przykład ⇒ 55/1, ): mDa = Q h” mDa = 215 kW · kg = 284 kg/h 0,7568 kWh Przepływ masowy kondensatu określa się na podstawie ilorazu mocy mKo = Q r mKo = 215 kW · kg = 360 kg/h 0,5965 kWh Nadciśnienie pary wodnej bar oraz ciepła parowania (⇒ 55/1, ): Temperatura pary wodnej nasyconej °C Entalpia pary wodnej h” kWh//kg Ciepło parowania r kWh/kg 0,1 102,3 0,7444 0,6253 0,2 104,8 0,7453 0,6233 0,3 107,1 0,7464 0,6217 0,4 109,3 0,7472 0,6200 0,5 0,6 111,4 113,3 0,7481 0,7489 0,6184 0,6169 0,7 115,2 0,7497 0,6156 0,8 116,9 0,7506 0,6142 0,9 118,6 0,7511 0,6128 1,0 120,2 0,7518 0,6116 1,5 127,4 0,7546 0,6058 2,0 133,5 0,7568 0,6009 2,5 138,9 0,7588 0,5965 3,0 143,6 0,7604 0,5925 3,5 147,9 0,7619 0,5888 4,0 151,8 0,7632 0,5854 5,0 158,8 0,7654 0,5792 55/1 Parametry pary wodnej; przykład wyróżniono kolorem niebieskim Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 55 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.4 Dobór podgrzewacza wg szczytowego zapotrzebowania c.w.u. 3.4.1 Obliczenie mocy cieplnej do podgrzewania c.w.u Przebieg procesu podgrzewania ciepłej wody W odróżnieniu od mocy (wydajności) trwałej c.w.u., podczas podgrzewania nie ma poboru wody przez użytkowników. W następstwie podgrzewania, w sposób ciągły wzrasta temperatura ciepłej wody w podgrzewaczu. W miarę, jak woda użytkowa podgrzewa się, obniża się moc cieplna wymiennika ciepła, gdyż z założenia temperatura zasilania czynnika grzewczego jest stała. Jeżeli pojemność wodna podgrzewacza zostanie podgrzana w czasie tx do zadanej temperatury, to teoretycznie powinien on przyjąć ilość ciepła QDx · tx. Odpowiada ona powierzchni poniżej prostej QDx (⇒ 56/2, krzywa a). W odróżnieniu od trybu mocy trwałej, gdzie przez cały czas przekazywana jest jednakowa moc, obniża się postępująca z upływem czasu, możliwa do przeniesienia dyspozycyjna teoretyczna moc przyłączona Qteor. (moc wymiennika ciepła). Przenoszona ilość ciepła (⇒ 56/2, powierzchnia zakreskowana poniżej krzywej b) jest więc mniejsza, niż przy trybie mocy trwałej. Oznacza to, że po upływie czasu tX cała pojemność podgrzewacza nie osiągnie zadanej temperatury. Aby osiągnąć zadaną temperaturę w czasie tx, należy podnieść teoretyczną moc przyłączoną Qteor. do takiej wartości, aż pole znajdujące się poniżej krzywej Qeff będzie odpowiadało brakującej ilości ciepła, t.zn. będzie jednakowo duża, jak powierzchnia poniżej krzywej QDx (⇒ 56/3). Efektywna moc przyłączona Qeff jest potrzebna do ustalenia wielkości kotła oraz ilości wody grzewczej (dla doboru pomp). Teoretyczna moc przyłączona Qteor. jest wykorzystywana do określania czasu podgrzewania. AW VH Opis AW – wyjście ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej RH – powrót czynnika grzewczego VH – zasilanie czynnikiem grzewczym ϑV VH Wielkości przeliczeniowe ⇒ strona 149 ∆ϑH RH ϑR EK Moc trwała c.w.u. QD [kW] 56/1 Przebieg procesu podgrzewania: brak poboru c.w.u., wyłącznie doprowadzanie ciepła, Δ ϑH zmienia się w sposób ciągły QDx a Opis a – moc przenoszona w trybie mocy trwałej b – moc przenoszona podczas procesu podgrzewu c.w.u. c – podwyższona moc przenoszona podczas procesu podgrzewu c.w.u. Wielkości przeliczeniowe ⇒ strona 149 Qtheor. b Czas t [h] tx Moc trwała c.w.u. QD [kW] 56/2 Przebieg procesu podgrzewania oraz tryb mocy trwałej QDx a Q c eff Qtheor. b Czas t [h] Opis a – moc przenoszona w trybie mocy trwałej b – moc przenoszona podczas procesu podgrzewu c.w.u. c – podwyższona moc przenoszona podczas procesu podgrzewu c.w.u. Wielkości przeliczeniowe ⇒ strona 149 tx 56/3 Teoretyczna oraz efektywna moc przyłączona (moc wymiennika ciepła) 56 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Współczynnik korekcyjny „x” przenoszonej mocy cieplnej Wykres 137/2 pokazuje wielkości współczynnika korekcyjnego „x” przenoszonej mocy cieplnej w funkcji czasu podgrzewu (przykład ⇒ 57/1). Jeżeli temperatura powrotu czynni- (dla zadanej temperatury w podgrzewaczu ka grzewczego jest wyższa niż zadana tem- = 45°C). Jeżeli temperatura powrotu czynniperatura c.w.u. w podgrzewaczu, obowiązuje ka grzewczego jest niższa niż zadana tempekrzywa „a” (dla zadanej temperatury c.w.u. ratura c.w.u. w podgrzewaczu, to obowiązują w podgrzewaczu = 60°C), wzgl. krzywa „b” odpowiednio krzywe „c” lub „d”. Przykład Dane: • czas podgrzewu ta = 1 h • temperatura c.w.u. w podgrzewaczu ϑSP = 60°C • temperatura powrotu ϑR < 60°C Korekcja mocy wymiennika ciepła Q • Obowiązuje krzywa „c” (⇒ 57/1): współczynnik korekcyjny przenoszonej mocy cieplnej x = 0,85 Q = xteor. • Obliczenie efektywnej mocy przyłączonej Qeff (mocy wymiennika ciepła) na podstawie wzoru 148/8: eff ➡ W celu odczytania teoretycznej mocy przyłączonej Qteor. z wykresu mocy trwałej podgrzewacza, należy wybrać krzywą temperatury na wyjściu c.w. z podgrzewacza, która odpowiada temperaturze c.w.u. zadanej w podgrzewaczu. Objętościowy współczynnik korekcyjny „y” Przy tworzeniu zapasu wody w podgrzewaczu z wymiennikiem ciepła z rur gładkich, należy zawsze uwzględnić, że podgrza- nie 100% całkowitej pojemności podgrzewacza do pożądanej temperatury, nie jest możliwe. Aby obliczyć użyteczną pojemność podgrzewacza, należy uwzględnić objętościowy współczynnik korekcyjny „y”, wg tabeli 137/1 (przykład ⇒ 57/2). Przykład Dane: • obliczona pojemność podgrzewacza VSp = 160 l • przyjęto podgrzewacz Logalux SU160 Korekcja pojemności podgrzewacza • objętościowy współczynnik korekcyjny „y” = 0,94 (⇒ 57/2) • pojemność użytkowa podgrzewacza VSp = 160 l · 0,94 = 150,40 l ➡ Gdyby wybrano następny co do wielkości podgrzewacz Logalux SU200 o pojemności 200 litrów, to pojemność użytkowa podgrzewacza wyniosłaby jedynie 188 litrów. Pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux 1,00 SU Objętościowy współczynnik korekcyjny „y” (stojący) 0,94 LT (leżący) 0,96 LT > 400 (leżący) 0,90 Współczynnik korekcyjny „x” przenoszenia mocy ST 0,90 a c b d 57/2 Objętościowy współczynnik korekcyjny „y” dla czasu poboru od 15 do 20 minut; przy krótszych czasach poboru wartość współczynnika zredukować o 0,05; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór ⇒ 137/1) 0,85 0,80 0,70 0,5 1 Czas podgrzewu t a [h] 1,5 2 Opis: a –temperatura powrotu wody grzewczej, wyższa niż temperatura c.w.u. w podgrzewaczu np. 60°C, przy mocy trwałej, odniesionej do temperatur po stronie c.w.u. 10/60°C b –jak „a”, jednak w odniesieniu do temperatur 10/45°C c –temperatura powrotu wody grzewczej, niższa niż temperatura c.w.u. w podgrzewaczu np. 60°C, przy mocy trwałej, odniesionej do temperatur po stronie c.w.u. 10/60°C d –jak „c”, jednak w odniesieniu do temperatur 10/45°C 57/1 Współczynnik korekcyjny „x” przenoszonej mocy; przykład oznaczono kolorem niebieskim (wzór ⇒ 137/2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 57 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy 3.4.2 Zapotrzebowanie szczytowe z długim czasem podgrzewu (ponad 2 godziny) mycia się pracowników na koniec zmiany. Przy tego rodzaju zapotrzebowaniu, możliwe jest często także długie, wielogodzinne podgrzewanie wody. ➡ Przy doborze wielkości podgrzewacza, należy podjąć decyzję o wyborze pomiędzy dwoma spotykanymi wariantami: systemem podgrzewaczy pojemnościowych, a systemem ładowania zasobników. Wariant systemu podgrzewaczy pojemnościowych Całkowite zapotrzebowanie będzie przygotowane wcześniej. Dla tego wariantu wystarcza moc cieplna, zwymiarowana odpowiednio do dyspozycyjnego czasu podgrzewu i w typowych przypadkach jest relatywnie niska. Jeżeli decydujemy się na wybór systemu podgrzewaczy pojemnościowych, a więc zbiorników z wbudowanym wymiennikiem ciepła, należy na wszelki wypadku uwzględnić objętościowy współczynnik korekcyjny „y”, stosownie do opisu na str. 57. ➡ Całkowite zapotrzebowanie ciepłej wody musi być przygotowane wcześniej, ponieważ w systemie podgrzewaczy pojemnościowych, podczas krótkich poborów szczytowych, nie można wliczać częściowych udziałów mocy trwałej. Wariant systemu ładowania zasobników c.w.u. Tylko część całkowitego zapotrzebowania jest przygotowywana wcześniej, reszta podgrzewana jest przez moc trwałą, za pomocą wymiennika ciepła. Pierwszeństwo w tworzeniu koncepcji systemu ładowania zasobników c.w.u. powinny mieć takie instalacje, w których możliwe jest dowol- ne przyporządkowanie pojemności zasobnika i mocy wymiennika ciepła. ➡ Przy pracy systemu ładowania zasobników w odniesieniu do procesu regulacji należy mieć na uwadze, aby już po rozpoczęciu poboru c.w.u. czynnik grzewczy zasilał wymiennik ciepła. Pozwala to na zastosowanie mniejszego wymiennika ciepła. Przypadek zastosowania Jako zapotrzebowanie szczytowe rozumiany jest pobór dużej ilości ciepłej wody w krótkim czasie. Typowym tego przykładem jest zakład przemysłowy, w którym ciepła woda potrzebna jest wyłącznie do Rozstrzygnięcie o wyborze systemu 58 Dla doboru wymiennika ciepła do podgrzewu wody użytkowej, miarodajną jest moc cieplna, z będących do dyspozycji: kotła grzewczego lub zdalaczynnej sieci ciepłowniczej. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie podgrzewaczy 3.4.3 Procedury obliczeń przy długim czasie podgrzewu Procedury obliczeniowe objaśniają postępowanie krok po kroku, w obu wariantach: systemie podgrzewaczy pojemnościowych oraz systemie ładowania zasobników c.w.u. ➡ Porównanie obu wariantów, wskazuje elementy wspólne oraz różnice w obliczeniach. Określenie wielkości zużycia, względnie zapotrzebowania System podgrzewaczy pojemnościowych oraz system ładowania zasobników (jednakowo w obu wariantach) qm= V · t · Δϑ 59/1 Wzór dla średniego jednostkowego zużycia ciepłej wody, w czasie jednego poboru Sumę wszystkich pojedynczych poborów, • szacunków przy pomocy średnich war- • obliczeń średniego jednostkowego zapoustala się na podstawie: tości statystycznych z tabel lub wartotrzebowania, w czasie jednego poboru • pomiarów na instalacji (w przypadku inści pochodzących z doświadczeń stalacji istniejących) Wielkości obliczeniowe: qm – średnie zapotrzebowanie jednostkowe w czasie jednego poboru w [kWh] V – strumień przepływu objętościowego wody w [l/ h] t – czas trwania poboru c.w.u. w [h] c – ciepło właściwe wody w [kWh/ (860 ·l · K)] Δϑ – różnica temperatur w [K] ( ⇒ strona 149) Obliczenie pojemności cieplnej podgrzewacza (zasobnika c.w.u.) System podgrzewaczy pojemnościowych oraz system ładowania zasobników (jednakowo w obu wariantach) QSp= qm · n 59/2 Wzór dla pojemności cieplnej podgrzewacza (zasobnika c.w.u.) Pojemność cieplną podgrzewacza otrzymuje się z ekstrapolacji średniego jednostkowego zużycia w czasie jednego poboru, na całkowite zużycie c.w.u. ➡ Przy tworzeniu 100 % zapasu potrzebnej ciepłej wody, pojemność cieplna podgrzewacza jest równa całkowitemu poborowi, względnie całkowitemu zapotrzebowaniu c.w.u. Wielkości obliczeniowe: QSp – pojemność cieplna podgrzewacza w [kWh] n – ilość poborów Dalsze wielkości obliczeniowe ⇒ 59/1 Obliczenie pojemności podgrzewacza Wariant systemu podgrzewaczy pojemnościowych VSp = QSp y · ΔϑWW ·c 59/3 Wzór na pojemność podgrzewacza w systemie podgrzewaczy pojemnościowych ➡ W systemie podgrzewaczy pojemnościowych należy uwzględnić, że nie jest możliwe podgrzanie całej pojemności podgrzewacza do żądanej wartości temperatury. Nie- zbędną pojemność podgrzewacza można obliczyć za pomocą objętościowego współczynnika korekcyjnego „y”, dotyczącego stopnia wykorzystania podgrzewacza (⇒ strona 57). Przy tworzeniu 100 % zapasu wymaganej ilości ciepłej wody, obliczona pojemność podgrzewacza odpowiada szukanej wielkości podgrzewacza. Wariant systemu ładowania zasobników VSp = QSp ΔϑWW ·c 59/4 Wzór na pojemność zasobnika w systemie ładowania zasobników Wielkości obliczeniowe (⇒ 59/3 i 59/4): VSp– pojemność podgrzewacza (zasobnika) w [ l ] y – objętościowy współczynnik korekcyjny Dalsze wielkości obliczeniowe ⇒ 59/1 ➡ Przy tworzeniu 100 % zapasu wymaganej ilości ciepłej wody, obliczona po- jemność zasobnika odpowiada szukanej wielkości zasobnika. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 59 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Obliczanie efektywnej mocy przyłączonej Wariant systemu podgrzewaczy pojemnościowych Qeff = Qteor. QSp x = ta · x 60/1 Wzór na efektywną moc przyłączoną w systemie podgrzewaczy pojemność (przekształcony wzór 148/7 i wstawiony do 148/8) ➡ Proces podgrzewu w systemie podgrzewaczy pojemnościowych, różni się zasadniczo od systemu ładowania zasobników, co jednakże jest bez znaczenia przy dłu- gim (ponad dwie godziny) czasie podgrzewu. Dopiero, jeżeli czas podgrzewu jest krótszy niż dwie godziny, przy obliczeniach efektywnej mocy przyłączonej do syste- mu pojemnościowego, należy uwzględnić współczynnik korekcyjny przenoszonej mocy „x” (⇒ strona 57). Wariant systemu ładowania zasobników Qeff = Qteor. = QSp ta 60/2 Wzór na efektywną moc przyłączoną w systemie ładowania zasobników (przekształcony wzór 148/7) ➡ W systemie ładowania zasobników, efektywna moc przyłączona jest równa teoretycznej mocy przyłączonej. Wielkości obliczeniowe (⇒ 60/1 oraz 60/2): Qeff –efektywna moc przyłączona (moc wymiennika ciepła) w [kW] Qtheor–teoretyczna moc przyłączona (moc wymiennika ciepła) w [kW] QSp –pojemność cieplna podgrzewacza w [kWh] ta –czas podgrzewania w [ h ] x –współczynnik korekcyjny przenoszonej mocy przy czasie podgrzewu dłuższym niż 2 godziny, x = 1 Dobór podgrzewacza pojemnościowego lub wymiennika ciepła Wariant systemu podgrzewaczy pojemnościowych Podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. jest dobierany odpowiednio do określonej pojemności i odpowiedniej mocy trwałej, w wykonaniu leżącym lub stojącym, przy uwzględnieniu efektywnej mocy przyłączonej Qeff oraz odpowiednich temperatur. ➡ W wariancie systemu podgrzewaczy pojemnościowych nie można uwzględnić, w odróżnieniu od wariantu systemu ładowa- Wariant systemu ładowania zasobników Należy rozróżnić dwie możliwości: • Całkowita pojemność zasobnika tworzy zapas c.w.u. Zasobnik jest dobierany odpowiednio do określonej pojemności, w wykonaniu leżącym lub stojącym. Wymiennik ciepła dobiera się odpowiednio do obliczonej efektywnej mocy przyłączonej, przy uwzględnieniu odpowiednich temperatur. 60 nia zasobników, częściowej mocy trwałej podczas poboru c.w.u., ponieważ zwykle źródło ciepła załączane jest dopiero wówczas, kiedy pobrane jest około połowy ilości zmagazynowanego ciepła. Do chwili załączenia kotła grzewczego, minęła już połowa czasu poboru c.w.u. W najbardziej niekorzystnym przypadku może się zdarzyć, że kocioł grzewczy w momencie załączenia, jest wychłodzony aż do temperatury otoczenia. Podczas fazy na- • Tylko część zapotrzebowania c.w.u. przygotowana jako zapas. Zależnie od wielkości będącej do dyspozycji efektywnej mocy przyłączonej, obliczona pojemność zasobnika może być zredukowana. Różnica musi potem być wyrównana przez wymiennik ciepła. grzewania się kotła, z podgrzewacza nadal będzie pobierana ciepła woda. Oznacza to, że aż do czasu gdy temperatura wody w kotle będzie dostatecznie wysoka aby oddawać ciepło do wody użytkowej, duża część pojemności podgrzewacza powyżej wymiennika ciepła z rur gładkich, będzie również zimna. W krótkim czasie pozostałym do końca poboru c.w., kocioł grzewczy nie jest w stanie podgrzać wody użytkowej do zadanej temperatury. ➡ Efektywna moc przyłączona Qeff wymiennika ciepła, musi być odniesiona do rzeczywistego czasu poboru c.w. Jeżeli załączenie pracy wymiennika ciepła oraz źródła ciepła następuje natychmiast po rozpoczęciu poboru ciepłej wody, uzyskuje się mniejszy wymiennik ciepła. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Ustalanie parametrów do doboru pomp System podgrzewaczy pojemnościowych oraz system ładowania zasobników (jednakowo w obu wariantach) VH = Qeff ΔϑH · c 61/1Wzór na objętościowy strumień przepływu wody grzewczej w systemie podgrzewaczy pojemnościowych oraz objętościowy strumień przepływu wody grzewczej (po stronie pierwotnej) w systemie ładowania zasobników (wyprowadzony ze wzoru 148/4) Wielkości przeliczeniowe ⇒ 61/2 Z wykresu mocy trwałej określonego podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. (⇒ rozdział 4), dla systemu podgrzewaczy pojemnościowych można ustalić różni- cę temperatur po stronie wody grzewczej, a strumień objętościowy przepływu wody grzewczej obliczyć. W systemie ładowania zasobników c.w.u., strumień przepływu wody grzewczej oblicza się przy uwzględnieniu efektywnej mocy przyłączonej oraz temperatur po stronie czynnika grzewczego. Ustalenie straty ciśnienia po stronie wody grzewczej (do doboru pomp) Wariant systemu podgrzewaczy pojemnościowych Stratę ciśnienia w wymienniku ciepła z rur gładkich (wężownicy) przy obliczonym j.w. strumieniu przepływu wody grzewczej VH, można uzyskać z wykresu strat ciśnienia, przeznaczonego dla wybranego podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. marki Bu- derus (⇒ rozdział 4). Przy doborze pompy, należy uwzględnić również pozostałe straty ciśnienia w instalacji. Wariant systemu ładowania zasobników ciepłej wody Stratę ciśnienia w wymienniku ciepła przy obliczonym j.w. strumieniu przepły- wu wody grzewczej VH, można uzyskać wg danych producenta wymiennika. Przy doborze pompy obiegu pierwotnego, należy uwzględnić również pozostałe straty ciśnienia w instalacji. Ustalenie straty ciśnienia po stronie c.w.u. (dobór pompy w obiegu wtórnym) Wariant systemu podgrzewaczy pojemnościowych ➡ Nie występuje ! Wielkości obliczeniowe (⇒ 61/1): VH – strumienia przepływu wody grzewczej w [l/h] mWW – wielkość poboru ciepłej wody w [l/h] Qeff – efektywna moc przyłączona (moc wymiennika ciepła) w [kW] c – ciepło właściwe wody w [kWh/ (860 ·l · K) ΔϑH – różnica temperatur po stronie wody grzewczej w [K] ΔϑWW– różnica temperatur po stronie wody użytkowej w [K] Wariant systemu ładowania zasobników c.w.u. Ilość pobranej ciepłej wody, podgrzanej w wymienniku ciepła oblicza się ze wzoru: VWW = Qeff ΔϑWW · c 61/2Wzór na wielkość poboru ciepłej wody (po stronie wtórnej) systemie ładowania zasobników c.w.u. Stratę ciśnienia w wymienniku ciepła po stronie ciepłej wody użytkowej, przy wielkości strumienia przepływu VWW, można uzyskać na podstawie danych producenta wymiennika. Przy doborze pompy w obie- gu wtórnym, należy uwzględnić również pozostałe straty ciśnienia w instalacji. Podgrzewanie wody użytkowej parą wodną lub ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej maksymalną wartość spadku ciśnienia. dopuszczalnego Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 61 System podgrzewaczy pojemnościowych oraz system ładowania zasobników (jednakowo w obu wariantach) Przy podgrzewaniu wody parą wodną, należy uwzględnić wielkość mocy trwałej dla danego nadciśnienia pary. W przypadkach podgrzewania wody ciepłem ze zdalaczynnych sieci ciepłowniczych, należy uwzględnić odpowiednie temperatury w trybie pracy letniej oraz każdorazowo Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.4.4 Przykład zakładu przemysłowego (przedstawienie zasady) Zadanie ➡ W obiektach rzemieślniczych i przemysłowych rozpoznaje się ilość miejsc do mycia według rodzaju pracy lub gałęzi przemysłu oraz według ilości zatrudnionych na najliczniejszej zmianie. Dane: • istniejąca instalacja natryskowa dla 90 osób • przygotowanie zapasu całkowitego zapotrzebowania c.w.u., wzgl. zredukowanego zapotrzebowania • możliwy długi czas podgrzewu c.w.u. (kilka godzin) • wielkość zużycia ciepłej wody: 8 l/ min, na każdy punkt poboru • temperatura c.w.u. w podgrzewaczu: ϑSp = 60°C • czas kąpieli pod prysznicem: 6 min, co oznacza średnie typowe zużycie energii cieplnej = 1,675 kWh na każdą kąpiel, przy ϑWW = 40°C (⇒142/1) • temperatura zasilania wody grzewczej ϑV = 80 °C; podgrzewacz pojemnościowy leżący (z warunków zabudowy) • 18 natrysków dla 90 osób, rodzaj pracy umiarkowanie brudny (wytyczne ⇒ 145/1) • łączny czas korzystania z pryszniców: ok. 30 min. Do ustalenia: pojemność cieplna podgrzewacza QSp w kWh pojemność podgrzewacza VSp w l efektywna moc przyłączona Qeff w kW czas podgrzewu ta w [h] strumień przepływu wody grzewczej VH w l/h strata ciśnienia ΔpH w mbar temperatura na powrocie ϑR w°C ➡ Przy zastosowaniu programu doborowego DIWA, należy wybrać kategorię: „zapotrzebowanie cykliczne”. Opracowanie Pojemność cieplna podgrzewacza c.w.u. Najpierw należy ustalić wielkość całkowitego zapotrzebowania c.w.u. (przy tworzeniu 100 % zapasu potrzebnej ilości wody, jest to wielkość pojemności cieplnej pod- Pojemność podgrzewacza Na podstawie pojemności cieplnej podgrzewacza , oblicza się jego pojemność VSp, po przekształceniu wzoru podstawowego 148/ 2: Warianty rozwiązań W dalszym rozpracowaniu tego zadania, będą pokazane następujące trzy różne warianty rozwiązania: • wariant A: System podgrzewaczy pojemnościowych z podgrzewaczem Logalux LNT3000 (⇒ strona 63) 62 grzewacza) wg wzoru 59/ 2, przy jej pobraniu przez 90 osób: QSp = 90 · 1,675 kWh QSp = 151 kWh VSp = 151 kWh · 860 l · K (60-10)K · kWh · 0,9 VSp = 2885 l ≈ 3000 l • wariant B: System ładowania zasobników c.w.u. (przy tworzeniu 100 % zapasu ciepłej wody) z zewnętrznym wymiennikiem ciepła oraz zasobnikiem c.w.u. Logalux LF3000 (⇒ strona 64) • wariant C: System ładowania zasobników ciepłej wody (przy tworzeniu 50 % zapasu ciepłej wody) z zewnętrznym wymiennikiem ciepła oraz zasobnikiem c.w.u. Logalux LF1500 (⇒ strona 65) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Opracowanie (Wariant A) ➡ W wariancie A (strona 62), dla obliczonej pojemności podgrzewacza , dobrano sys- tem pojemnościowych podgrzewaczy wody, z podgrzewaczem Logalux LTN3000. Efektywna moc przyłączona Na podstawie ustalonej pojemności cieplnej podgrzewacza c.w.u. , uwzględniając współczynnik korekcyjny mocy przenoszonej „x” (⇒ strona 57), oblicza się efektywną moc przyłączoną , ze wzoru 60/1. Wybrano czas podgrzewu ta = 1 h , aby umożliwić korzystanie z wykresu mocy trwałej. Współczynnik korekcyjny mocy przenoszonej „x” wynosi więc 0,85 (⇒ 57/1). Parametry do doboru pomp Z wykresu mocy trwałej 113/3 dotyczącego podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. Logalux LTN2500 oraz LTN3000, wychodząc z efektywnej mocy przyłączonej , można odczytać różnicę temperatur po stronie wody grzewczej ΔϑH = 28 K (przykład ⇒ 63/1). ➡ Jeżeli nie jest możliwe odczytanie wielkości strumienia przepływu wody grzewczej z wykresu mocy trwałej, do obliczenia służy 61/1. 600 ∆p / mbar ——––H–––————— VH / m 3/h 50 —– 9,6 90 /… ˚C ˚C 80 ϑV / 60 45 60 45 70 60 QD [kW] Moc trwała c.w.u. 100 10 60 45 250 178 150 W 45 400 300 100 —– 13,8 ϑ 500 350 178 kWh · 860 l · K 28 K · kWh VH = 5467 l/h W 450 Na podstawie różnicy temperatur po stronie wody grzewczej , otrzymuje się wielkość strumienia przepływu wody grzewczej : VH = 500 400 300 200 —– —– —– —– 30,0 27,0 23,2 19,0 100 550 QSp ta · x 151 kWh Qeff = = 178 kW 1 h · 0,85 Qeff = 60 45 55 45 50 0 0 10 20 28 Różnica temperatur po stronie ∆ϑH [K] wody grzewczej 40 63/1 Moc trwała c.w.u. Logalux LTN2500 oraz LTN3000; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór ⇒ 113/ 3) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 63 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Na podstawie wielkości strumienia przepływu wody grzewczej , z wykresu strat ciśnienia 111/1 dotyczącego podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. Logalux LTN400 do LTN3000, można odczytać stratę ciśnienia po stronie wody grzewczej . Z krzywej dotyczącej wybranego podgrzewacza Logalux LTN3000, dla stru- mienia przepływu wody grzewczej VH ≈ 5,5 m3/h , możliwe jest odczytanie straty ciśnienia po stronie wody grzewczej ΔpH : 18 mbar (przykład ⇒ 64/1). Wyniki częściowe (wariant A): Pojemność cieplna podgrzewacza QSp = 151 kWh Pojemność podgrzewacza VSp = 3000 l Efektywna moc przyłączona Qeff = 178 kW Czas podgrzewu ta = 1 h Strumień przepływu wody grzewczej VH = 5467 l/h Strata ciśnienia ΔpH = 18 mbar Temperaturę na powrocie uzyskuje się z obliczenia: ϑR = ϑV - ΔϑH = 52°C 60 50 30 0 0 200 0 95 0… 300 250 40 0… 10 0… 55 0 150 0 18 75 Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ∆p H [m b ar] 40 5 2 0,8 0,9 1 4 5,5 Strumień przepływu wody grzewczej VH [m 3/h] 1,5 2 3 8 9 10 64/1 Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej Logalux LTN400 do LTN3000; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór ⇒ 111/1) Opracowanie (wariant B) ➡ W wariancie B (⇒ strona 62), dobrano system ładowania zasobnika c.w.u. z zewnętrznym wymiennikiem ciepła oraz zasobnikiem Logalux LF3000 (zapewniają- cego stworzenie 100 % zapasu zapotrzebowanej c.w.u.). Ponieważ przy zastosowaniu zewnętrznego wymiennika ciepła możliwy jest długi czas podgrzew c.w.u., wybrano Efektywna moc podgrzewu c.w.u. Efektywną moc przenoszenia wymiennika ciepła można ustalić wg wzoru 60/1, na podstawie pojemności cieplnej zasobnika c.w.u. QSp = 151 kWh (⇒strona 62, ), uwzględniając czas podgrzewania ta = 3 h . W systemie ładowania zasobników c.w.u. z zewnętrznym wymiennikiem ciepła, należy zastosować współczynnik korekcyjny przenoszonej mocy, x = 1. w tym przykładzie 3-godzinny czas podgrzewu. To czyni możliwym zredukowanie mocy cieplnej wymiennika, a więc mniejszy i tańszy wymiennik. QSp Qeff = t · x a 151 kWh = 50,3 kWh Qeff = 3 h · 0,85 Wyniki częściowe (wariant B): Pojemność cieplna zasobnika c.w.u. QSp = 151 kWh Pojemność zasobnika VSp = 3000 l Efektywna moc przyłączona Qeff = 50,3 kW Czas podgrzewu ta = 3 h Wartości strumienia przepływu wody grzewczej VH, straty ciśnienia ΔpH oraz temperatury na powrocie ϑR, uzyskuje się dla poszczególnego typu wymiennika ciepła, dla odpowiedniej różnicy temperatur po stronie wody użytkowej: 10/60°C ( ⇒ strona 128). 64 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Opracowanie (Wariant C) ➡ Ponieważ w wariancie C w odróżnieniu od wariantu B (⇒ strona 64), tworzony jest tylko 50 % zapas zapotrzebowanej c.w.u., Pojemność cieplna zasobnika c.w.u. Na podstawie wzoru 148/2 określa się pojemność cieplną , dla „przepołowionej” pojemności zasobnika. W systemie ładowania zasobników c.w.u. przyjmuje się sprawność zasobnika ηSP = 1. Efektywna moc przyłączona Łączny czas używania pryszniców, wynosi 30 minut (⇒ strona 62). W tym czasie, musi pracować wymiennik ciepła. Ponieważ podawane moce wymienników odnoszą się do jednej godziny, musi nastąpić przeliczenie: Qreszt. 64 kWh QWT = t = 0,5 h eff przewidziano zasobnik Logalux LF1500, o pojemności 1500 l . QSp = VSp · (ϑSp - ϑKW) · ηSp · c kWh QSP = 1500 l · 50 K · 1 · 860 · (l ·K) QSp = 87,2 kWh Ponieważ w systemie ładowania zasobników możliwe jest przenoszenie ciepła ze stałą mocą, odpowiednio: QWT = 128 kW Na podstawie wielkości różnicy pomiędzy całkowitym zapotrzebowaniem c.w.u. (⇒ strona 62, ), a pojemnością cieplną zasobnika , dobierany jest wymiennik ciepła: Qreszt. = 151 kWh - 87 kWh Qreszt. = 64 kWh QSP 87 kWh ta = Q = 128 kW WT ta = 0,68 h = 40 min Przy pomocy wartości efektywnej mocy wymiennika ciepła, można określić rzeczywisty czas podgrzewu , przez przekształcenie wzoru 60/2: Wyniki częściowe (wariant C): Wariant C wymaga, przy wyznaczonej całkowitej pojemności cieplnej zasobnika QSp = 151 kWh, jedynie resztowego zapotrzebowania Qreszt = 64 kWh, dla doboru wymiennika ciepła przy tworzeniu 50% zapasu zapotrzebowania ciepłej wody Pojemność zasobnika VSp = 1500 l, przy tworzeniu 50 % zapasu zapotrzebowania ciepłej wody Efektywna moc przyłączona Qeff = 128 kW Czas podgrzewu ta = 40 min Wartości strumienia przepływu wody grzewczej VH, straty ciśnienia ΔpH oraz temperatury na powrocie ϑR, uzyskuje się dla poszczególnego typu wymiennika ciepła, dla odpowiedniej różnicy temperatur po stronie wody użytkowej: 10/60°C (⇒ strona 128). Wynik zadania: Porównanie kosztów instalacji tych trzech wariantów rozwiązań wykazuje, że wariant C jest najkorzystniejszym w zakresie kosztów. Założeniem do zrealizowania jest regulacja automatyczna, która spowoduje szybkie podgrzewanie wymiennika ciepła, natychmiast po rozpoczęciu poboru c.w.u. Można to optymalizować przez głębokie usytuowanie załączającego czujnika temperatury. Ponadto, źródło ciepła musi natychmiast podawać do dyspozycji wystarczającą temperaturę i moc. Ponieważ szczególnie płytowe wymienniki ciepła są wrażliwe na zakamienianie się przy twardej wodzie, należy zwracać uwagę na jakość wody. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 65 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.4.5 Przykład podgrzewacza zasilanego parą wodną Zadanie ➡ Na przykładzie zakładu przemysłowego o wysokim zapotrzebowaniu ciepłej wody w stosunkowo krótkim czasie, będzie przedstawiony dobór podgrzewacza zasilanego parą wodną, przy pełnym przygotowaniu zapasu zapotrzebowanej c.w.u. Dane: • wymagana ciepła woda w ilości ok. 2,1 m3 w przeciągu 20 minut • temperatura poboru ciepłej wody 60°C, przy temperaturze wody zimnej ϑKW = 10°C • medium grzewcze: para o nadciśnieniu 2,0 bar • wymagany czas podgrzewu: ta = 1 h • pełne przygotowanie zapasu zapotrzebowanej c.w.u. Do ustalenia: Typ oraz wielkość podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. Wartość zadana temperatury c.w.u. w podgrzewaczu Opracowanie ➡ Ze względu na duży pobór c.w.u. w stosunkowo krótkim czasie, całkowita ilość pobieranej wody będzie podgrzana wcześniej (stworzenie zapasu). Dobrano podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. Logalux LTD2000 . Ponieważ nie jest możliwe 100 % podgrzanie wody do żądanej temperatury, musi być uwzględniony objętościowy współczynnik korekcyjny „y”, wg tabeli 57/2. Dla wybranego podgrzewacza: y = 0,9. Użyteczna pojemność podgrzewacza redukuje się przez to do VSp = 1800 l. Aby jednak możliwe było zastosowanie tej wielkości podgrzewacza, należy nastawić wyższą temperaturę wody w podgrzewaczu. W celu ustalenia zadanej temperatury c.w.u. w podgrzewaczu potrzebne jest obliczenie wymaganej ilości ciepła wg wzoru 163/2, dla pobrania 2100 litrów ciepłej wody: Pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux Temperatura c.w.u. Aby przygotować całkowity zapas zapotrzebowanej ciepłej wody, zadana temperatura c.w.u. w podgrzewaczu musi być nastawiona na wartość 68 °C . QSp = VSp · (ϑSp – ϑKW) · c QSp = 2100 l · (60 – 10) K · kWh 860 l · K QSp = 122 kWh Temperaturę wody tworzącej zapas, oblicza się teraz w oparciu o wzór 148/2, z pojemności cieplnej podgrzewacza : ∆ϑ = ϑSp – ϑKW = Q V·c Q ϑSp = V · c + ϑKW 122 kWh · 860 l · K +10 °C ϑSp = 1800 l · kWh ➡ Uwaga: niebezpieczeństwo oparzenia się! Koniecznie należy przewidzieć zawór mieszający ciepłej wody. Moc trwała c.w.u. (⇒ 66/1, ) dobranego podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. Logalux LTD2000, przy temperaturze c.w.u. w podgrzewaczu 68 °C jest położona wprawdzie nieco poniżej 419 kW, ale mimo to znacznie powyżej koniecznych 122 kW . Pozwala to łatwo spełnić wymaganie, aby czas podgrzewu wynosił co najwyżej jedną godzinę. ϑSp = 68 °C Moc trwała ciepłej wody użytkowej w kW 1) oraz wymagane średnice znamionowe przewodów kondensatu, przy nadciśnieniu pary wodnej, wynoszącym °C 0,1 bar 0,3 bar 0,5 bar 1,0 bar 2,0 bar 3,0 bar 4,0 bar 5,0 bar2) LTD1500 45 60 LTD2000 45 60 122 122 163 163 157 157 209 209 186 186 244 244 244 244 326 326 349 314 465 419 419 384 558 512 488 454 651 605 558 523 744 698 66/1 Wyciąg z tabeli „Moc trwała c.w.u. Logalux LTD w powiązaniu z pływakowymi oddzielaczami kondensatu”; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (pełna tabela ⇒109/1) Wymagane średnice odprowadzenia kondensatu DN15 1) 66 DN20 DN25 Wszystkie wielkości mocy uzyskuje się jedynie przy ograniczonej prędkości przepływu strumienia pary w króćcach przyłączeniowych wymiennika ciepła z rur gładkich oraz przy swobodnym odpływu kondensatu, bez zatorów Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wynik zadania: Podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. Logalux LTD2000, o pojemności 2000 litrów Zadana temperatura c.w.u. w podgrzewaczu ϑSp = 68 °C Uwaga: Niebezpieczeństwo oparzenia się! Koniecznie należy przewidzieć zawór mieszający ciepłej wody (⇒ 67/2) ! Pojemność podgrzewacza c.w.u. wynosząca 2000 litrów jest wystarczająca, ponieważ zadana wartość temperatury ciepłej wody w podgrzewaczu jest wyższa niż temperatura wody pobieranej. W przypadku, gdy nie jest dozwolone przekroczenie zadanej temperatury c.w.u. w podgrzewaczu = 60 °C, należy dobrać większy podgrzewacz lub kilka mniejszych, aby w ten sposób umożliwić efektywne stworzenie zapasu c.w.u., w ilości co najmniej 2,1 m3. ➡ Przy tworzeniu większych zapasów ciepłej wody należy zwrócić uwagę, aby w celu podgrzania całej pojemności podgrzewacza, przewidzieć przewód spinający (bypass) rurociąg wyjściowy c.w.u. z podgrzewacza, z rurociągiem doprowadzającym wodę zimną (⇒ 67/2). EZ AW Logamatic SPZ 1022 EK AKO– odpływ kondensatu AW – wyjście ciepłej wody ED – dopływ pary EK – dopływ wody zimnej EZ – wejście cyrkulacji 1 – zawór regulacyjny 2 – zawór odcinający 3 – zawór zwrotny 4 – pompa bypassowa 5 – czujnik temperatury dla układu regulacji bypassu 6 – termostatyczny zawór mieszający ciepłej wody 6 1 2 3 4 2 ED AKO 5 (dalsze elementy armatury ⇒ 117/1) 67/2 Połączenia hydrauliczne podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. Logalux LTD2000 z zaworem mieszającym ciepłej wody (oznaczonym kolorem niebieskim) dla ochrony przed oparzeniem, a także z urządzeniem regulacyjnym Logamatic SPZ 1022 oraz z przewodem spinającym (bypassowym - oznaczonym kolorem niebieskim) w celu podgrzania całej pojemności podgrzewacza, przy tworzeniu dużych zapasów ciepłej wody.; należy zapewnić swobodny odpływ kondensatu ! (wzór ⇒ 117/1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 67 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.4.6 Zapotrzebowanie szczytowe przy krótkim czasie podgrzewu (do 2 godzin) Przypadek zastosowania Pod pojęciem zapotrzebowania szczytowego rozumie się pobór dużej ilości ciepłej wody, w bardzo krótkim czasie. Jeżeli w pewnych odstępach czasu przewidziane jest wystąpienie kilku rozbiorów szczytowych w ciągu dnia, czas podgrze- wu pomiędzy nimi może być relatywnie krótki. Pomimo pewnych odrębności, obowiązują te same założenia, jak dla zapotrzebowania szczytowego z długim czasem podgrzewu. ➡ Przy doborze wielkości podgrzewacza, należy podjąć decyzję o wyborze pomiędzy dwoma spotykanymi wariantami: systemem podgrzewaczy pojemnościowych, a systemem ładowania zasobników. Rozstrzygnięcie o wyborze systemu podgrzewu Wariant systemu podgrzewaczy pojemnościowych W systemie podgrzewaczy pojemnościowych, w czasie poboru c.w.u. nie moż- na uwzględniać częściowej mocy trwałej, a to oznacza, że cała potrzebna ilość ciepłej wody musi być przygotowana wcześniej, jako zapas (⇒ także strona 58). Wariant systemu ładowania zasobników ciepłej wody W systemie ładowania zasobników ciepłej wody, jeżeli jest do dyspozycji odpowied- nia moc przyłączona, część wymaganego zapotrzebowania ciepłej wody jest dostarczana przez zewnętrzny wymiennik ciepła (⇒ także strona 58). 3.4.7 Procedury obliczeniowe dla krótkiego czasu podgrzewu Procedury obliczeniowe objaśniają postępowanie krok po kroku, w obu wariantach: systemie podgrzewaczy pojemnościowych oraz systemie ładowania zasobników c.w.u. ➡ Porównanie obu wariantów, wskazuje elementy wspólne oraz różnice w obliczeniach. Określenie wielkości zużycia, względnie zapotrzebowania System podgrzewaczy pojemnościowych oraz system ładowania zasobników (jednakowo w obu wariantach) Średnie typowe zużycie ciepłej wody na jeden pobór, oblicza się analogicznie do zapotrzebowania szczytowego z długim czasem podgrzewu, wg wzoru 59/1: qm = V · t · c · ∆ϑ 68 Wielkości obliczeniowe ⇒ 59/1 Sumę wszystkich pojedynczych odbiorów ustala się według: • pomiarów na instalacji (w przypadkach istniejących instalacji) • szacunków przeprowadzonych przy pomocy średnich wartości statystycznych zawartych w tabelach lub wartości uzyskanych z doświadczeń • obliczenia wielkości średniego jednostkowego zużycia, w czasie jednego poboru. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Obliczanie pojemności cieplnej podgrzewaczy / zasobników c.w.u. System podgrzewaczy pojemnościowych oraz system ładowania zasobników (jednakowo w obu wariantach) Pojemność cieplna podgrzewacza/zasobnika c.w.u. wynika z ekstrapolacji średniego typowego zużycia c.w.u. w czasie jednego poboru, na całkowite zużycie c.w.u., według wzoru 59/2: kowitemu zużyciu, wzgl. całkowitemu zapotrzebowaniu c.w.u. QSp = qm · n Wielkości obliczeniowe ⇒ 59/2 ➡ Przy tworzeniu 100 % zapasu zapotrzebowanej c.w.u., pojemność cieplna podgrzewacza/zasobnika jest równa cał- Obliczenie pojemności podgrzewaczy / zasobników c.w.u. wego współczynnika korekcyjnego „y”, dotyczącego stopnia wykorzystania podgrzewacza (⇒ strona 57), wg wzoru 59/3: Wariant systemu podgrzewaczy pojemnościowych ➡ W systemie podgrzewaczy pojemnościowych należy uwzględnić, że nie jest możliwe podgrzanie całej pojemności podgrzewacza do żądanej wartości temperatury. Niezbędną pojemność podgrzewacza można obliczyć za pomocą objętościo- Wielkości przeliczeniowe ⇒ 59/3 Wariant systemu ładowania zasobników ciepłej wody W tym wariancie, pojemność zasobnika oblicza się wg wzoru 59/4: ➡ Przy tworzeniu 100 % zapasu wymaganej ilości ciepłej wody, obliczona pojemność zasobnika odpowiada szukanej wielkości zasobnika. VSp = VSp = QSp y · ∆ϑWW · c ➡ Przy tworzeniu 100 % zapasu wymaganej ilości ciepłej wody, obliczona pojemność podgrzewacza odpowiada szukanej wielkości podgrzewacza. QSp ∆ϑWW · c Wielkości obliczeniowe ⇒ 59/4 Obliczanie efektywnej mocy przyłączonej Wariant systemu podgrzewaczy pojemnościowych Obliczenie efektywnej mocy przyłączonej w systemie podgrzewaczy pojemnościowych, odnosi się do wzoru 60/1: Qeff = QSp Qteor. x = ta · x ➡ Proces podgrzewu w systemie podgrzewaczy pojemnościowych, różni się zasadniczo od systemu ładowania zasobników. Przy czasach podgrzewu krótszych niż dwie godziny, należy uwzględnić współczynnik korekcyjny przenoszonej mocy „x” (⇒ strona 57). Wielkości obliczeniowe ⇒ 60/1 Wariant systemu ładowania zasobników W systemie ładowania, efektywna moc przyłączona jest równa teoretycznej mocy przyłączonej i uzyskuje się ją ze wzoru 60/2: Qeff = Qteor. = QSp ta Wielkości obliczeniowe ⇒ 60/2 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 69 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Dobór podgrzewacza pojemnościowego lub wymiennika ciepła ➡ W wariancie systemu podgrzewaczy pojemnościowych nie można uwzględnić, w odróżnieniu od wariantu systemu ładowania zasobników, częściowej mocy trwałej podczas poboru c.w.u., ponieważ zwykle źródło ciepła załączane jest dopiero wówczas, kiedy pobrane jest około połowy ilości zmagazynowanego ciepła. Do chwili załączenia kotła grzewczego, minęła już połowa czasu poboru c.w.u. W najbardziej niekorzystnym przypadku może się zdarzyć, że kocioł grzewczy w momencie załączenia, jest wychłodzony aż do temperatury otoczenia. Podczas fazy nagrzewania się kotła, z podgrzewacza nadal będzie pobierana ciepła woda. Oznacza to, że aż do czasu gdy temperatura wody w kotle będzie dostatecznie wysoka aby oddawać ciepło do wody użytkowej, duża część pojemności podgrzewacza powyżej wymiennika ciepła z rur gładkich, będzie również zimna. W krótkim czasie pozostałym do końca poboru c.w., kocioł grzewczy nie jest w stanie podgrzać wody użytkowej do zadanej temperatury. Wariant systemu ładowania zasobników Należy rozróżnić dwie możliwości: • Całkowita pojemność zasobnika tworzy zapas c.w.u. Zasobnik jest dobierany odpowiednio do określonej pojemności, w wykonaniu leżącym lub stojącym. Wymiennik ciepła dobiera się odpowiednio do obliczonej efektywnej mocy przyłączonej, przy uwzględnieniu odpowiednich temperatur. • Tylko część zapotrzebowania c.w.u. przygotowana jako zapas. Zależnie od wielkości będącej do dyspozycji efektywnej mocy przyłączonej, obliczona pojemność zasobnika może być zredukowana. Różnica musi potem być wyrównana przez wymiennik ciepła. ➡ Efektywna moc przyłączona Qeff wymiennika ciepła, musi być odniesiona do rzeczywistego czasu poboru c.w. Jeżeli załączenie pracy wymiennika ciepła oraz źródła ciepła następuje natychmiast po rozpoczęciu poboru ciepłej wody, uzyskuje się mniejszy wymiennik ciepła. a strumień objętościowy przepływu wody grzewczej obliczyć wg wzoru 61/1: W systemie ładowania zasobników c.w.u., strumień przepływu wody grzewczej oblicza się przy uwzględnieniu efektywnej mocy przyłączonej oraz temperatur po stronie czynnika grzewczego. Wariant systemu podgrzewaczy pojemnościowych Podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. jest dobierany odpowiednio do powyżej określonej pojemności i odpowiedniej mocy trwałej, w wykonaniu leżącym lub stojącym, przy uwzględnieniu efektywnej mocy przyłączonej Qeff oraz odpowiednich temperatur. Ustalanie parametrów do doboru pomp System podgrzewaczy pojemnościowych oraz system ładowania zasobników (jednakowo w obu wariantach) Z wykresu mocy trwałej określonego podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. (⇒ rozdział 4), dla systemu podgrzewaczy pojemnościowych można ustalić różnicę temperatur po stronie wody grzewczej, 70 VH = Qeff ∆ϑH · c Wielkości obliczeniowe ⇒ 61/1 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Ustalanie straty ciśnienia po stronie wody grzewczej (do doboru pomp) Wariant systemu podgrzewaczy pojemnościowych Stratę ciśnienia w wymienniku ciepła z rur gładkich (wężownicy) przy uprzednio obli- czonym strumieniu przepływu wody grzewczej VH, można uzyskać z wykresu strat ciśnienia, przeznaczonego dla wybranego podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. marki Buderus (⇒ rozdział 4). Przy doborze pompy, należy uwzględnić również pozostałe straty ciśnienia w instalacji. Wariant systemu ładowania zasobników ciepłej wody Stratę ciśnienia w wymienniku ciepła przy uprzednio obliczonym strumieniu przepły- wu wody grzewczej VH, można uzyskać wg danych producenta wymiennika. Przy doborze pompy obiegu pierwotnego należy uwzględnić również pozostałe straty ciśnienia w instalacji. Ustalenie straty ciśnienia po stronie c.w.u. (dobór pompy w obiegu wtórnym) Wariant systemu podgrzewaczy pojemnościowych ➡ Nie występuje ! Wariant systemu ładowania zasobników c.w.u. Ilość pobranej ciepłej wody podgrzanej w wymienniku ciepła, oblicza się ze wzoru 61/2: VWW = Qeff ∆ϑWW · c Stratę ciśnienia w wymienniku ciepła po stronie ciepłej wody użytkowej, przy wielkości strumienia przepływu VWW, można uzyskać na podstawie danych producenta wymiennika. Przy doborze pompy w obiegu wtórnym, należy uwzględnić również pozostałe straty ciśnienia w instalacji. Wielkości obliczeniowe (⇒ 61/1): Podgrzewanie wody użytkowej parą wodną lub ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej System podgrzewaczy pojemnościowych oraz system ładowania zasobników (jednakowo w obu wariantach) Przy podgrzewaniu wody parą wodną, należy uwzględnić wielkość mocy trwałej dla danego nadciśnienia pary. W przypadkach podgrzewania wody ciepłem ze zdalaczynnych sieci ciepłowniczych, należy uwzględnić odpowiednie temperatury w trybie pracy letniej, oraz każdorazowo maksymalną wartość dopuszczalnego spadku ciśnienia. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 71 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.4.7 Przykład obiektu sportowego Zadanie ➡ Przykład obiektu sportowego obrazuje typowy przypadek doboru podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. dla szczytowego rozbioru ciepłej wody, przy krótkim czasie podgrzewu wody. Czas podgrzewania wody nie powinien być dłuższy niż regulaminowy czas trwania meczu piłkarskiego. Zasady projektowania oraz budowy hal sportowych, reguluje (w Niemczech) norma DIN 18032-1. Dane: • instalacja natryskowa z ilością 2 x 10 natrysków • przewidywana moc cieplna kotła grzewczego Qeff = 45 kW • utworzenie zapasu całkowitego zapotrzebowania ciepłej wody • temperatura c.w.u. w podgrzewaczu: ϑSp = 60°C • temperatura zasilania wody grzewczej ϑV = 70°C • podgrzewacz pojemnościowy stojący, ze względu na warunki zabudowy Należy uwzględnić co najmniej 28 osób: • 2 drużyny piłkarskie • 3 graczy rezerwowych • 3 sędziów (główny i 2 liniowych) Do ustalenia: średnie jednostkowe zużycie wody, na jedno mycie pod prysznicem qm w kWh pojemność podgrzewacza VSp w l typ i wielkość podgrzewacza teoretyczna moc przyłączona Qteor. w kW czas podgrzewu ta w [h] strumień przepływu wody grzewczej VH w l/h temperatura na powrocie ϑR w °C strata ciśnienia ΔpH w mbar, po stronie wody grzewczej ➡ Przy zastosowaniu programu doborowego DIWA, należy wybrać kategorię: „zapotrzebowanie cykliczne”. Opracowanie Jednostkowe zapotrzebowanie energii cieplnej W celu zaopatrzenia hali sportowej, zaleca się temperaturę c.w.u. 40°C, przy jej jednostkowym poborze w ilości 8 litrów na minutę. Wskaźniki zapotrzebowania ilości energii cieplnej można znaleźć w rozdziale 5 „Pomocy w doborze”. Według tabeli 142/1, przy czasie kąpieli pod natryskiem wynoszącym 6 minut, zapotrzebowanie Pojemność cieplna podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. Na podstawie średniego jednostkowego zużycia , można ustalić całkowite zapotrzebowanie energii cieplnej (przy 100 % zapasie, równym pojemności cieplnej pod- grzewacza) dla 28 odbiorców (osób), wg wzoru 59/2: Wielkość jednostkowego poboru c.w.u. Temperatura c.w.u na wyjściu energii cieplnej wynosi 1675 Wh, dla jednej osoby oraz jednej kąpieli (przykład ⇒ 72/1, ). QSp = 28 · 1,675 kWh QSp = 46,9 kWh Średnie zapotrzebowanie energii cieplnej na jedną kąpiel pod natryskiem, przy czasie kąpieli wynoszącym: 4 min. 5 min. 6 min. 7 min. 10 min. 8 35 40 45 Wh 930 1155 1305 Wh 1165 1395 1630 Wh 1395 1675 1955 Wh 1630 1955 2280 Wh 2325 2790 3255 10 35 40 45 1165 1395 1630 1455 1745 2035 1745 2095 2440 2035 2440 2850 l/min. °C 2910 3490 4070 72/1 Wyciąg z tabeli „Średnie zapotrzebowanie energii cieplnej na jedną kąpiel pod natryskiem, przy zróżnicowanych czasach trwania kąpieli oraz warunków poboru c.w.”; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (pełna tabela ⇒ 142/1) 72 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Typ oraz wielkość podgrzewacza c.w.u. Doboru typu podgrzewacza można dokonać przy pomocy tabel „Wielkości mocy trwałej c.w.u.”(⇒ rozdział 4). Na podstawie obliczonej pojemności cieplnej podgrzewacza , dobrano typ podgrzewacza po- jemnościowego c.w.u. Logalux SU400 do SU1000. Wymaganą pojemność podgrzewacza , oblicza się przez przekształcenie wzoru 148/2. Podgrzanie 100% całkowitej pojemności podgrzewacza do żądanej temperatury, Pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux nie jest możliwe. W tych warunkach, należy wprowadzić do obliczeń objętościowy współczynnik korekcyjny „y”, wg tabeli 137/ 1 (przykład ⇒ 73/1). Objętościowy współcz. korekcyjny „y” SU ST (stojący) 0,94 LT (leżący) 0,96 LT > 400 (leżący) 0,90 73/1 Objętościowy współczynnik korekcyjny „y” dla czasu poboru od 15 do 20 minut; przy krótszych czasach poboru, współczynnik należy zmniejszyć o 0,05; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór ⇒ 137/1) Według tabeli 137/1 dla podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. Logalux SU, objętościowy współczynnik korekcyjny ma wartość: y = 0,94 (⇒ 73/1). Przy czasie poboru poniżej 15 minut, wartość tę należy zredukować o 0,05: y= 0,94 – 0,05 =0,89 Moc cieplna przenoszona przez wymiennik ciepła Moc cieplna przenoszona przez wymiennik ciepła (wężownicę) podgrzewacza pojemnościowego c.w.u., obniża się ze Z tą wartością, przez przekształcenie podstawowego wzoru 148/2, uzyskuje się: Właściwym podgrzewaczem pojemnościowym c.w.u. jest zatem Logalux SU1000, o pojemności 1000 litrów . 46,9 · kWh l·K · 860 · (60 –10) K · 0,89 kWh VSp = 906 l VSp = wzrostem temperatury c.w.u. w podgrzewaczu (⇒ strona 56). Aby możliwe było przenoszenie wystarczającej mocy, konieczne jest podwyższenie teoretycznej mocy przenoszenia. Będzie to uwzględnio- ne, dzięki współczynnikowi korekcyjnemu przenoszenia mocy „x”, uzyskanemu z wykresu 137/2 (przykład ⇒73/2). Współczynnik korekcyjny podnoszenia „x” 1,00 0,90 a b c d 0,85 Opis : 0,80 0,70 a –temperatura na powrocie wody grzewczej; wyższa niż temperatura c.w.u. w podgrzewaczu wynosząca np. 60°C, przy mocy trwałej odniesionej do temperatur po stronie ciepłej wody 10/60°C b –jak „a”, jednakże odniesiona do temperatur 10/45°C c –temperatura na powrocie wody grzewczej; niższa niż temperatura c.w.u. w podgrzewaczu wynosząca np. 60°C, przy mocy trwałej odniesionej do temperatur po stronie ciepłej wody 10/60°C d –jak „c”, jednakże moc trwała odniesiona do temperatur 10/45°C 0,5 1 Czas podgrzewu ta [h] 1,5 2 77/ 2 Współczynnik korekcyjny przenoszenia mocy „x”; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór ⇒ 137/ 2) Szacunkowy, efektywny czas podgrzewu wynosi jedną godzinę. Z krzywej „c” uzyskuje się wartość współczynnika korekcyjnego przenoszonej mocy: x = 0,85 (⇒ 73/2). Teoretyczną wartość przenoszonej mocy można obliczyć, przez przekształ- Qteor. = Qeff · x = 45 kW · 0,85 cenie wzoru podstawowego 148/8: Qteor = 38,25 kW Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 73 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Czas podgrzewu c.w.u. Ze wzoru podstawowego 148/7 możliwe jest określenie czasu podgrzewu ta , dla zredukowanej teoretycznej mocy przyłączonej Qteor.: ta = nie mogą po stronie wody grzewczej być odczytane z wykresu mocy trwałej, można wrysować dodatkową linię strat ciśnienia (przykład ⇒ 45/2). Ponieważ przez interpolację uzyskuje się jedynie wartości przybliżone, zalecaną alternatywą jest obliczenie wielkości strumienia przepływu wody grzewczej , odpowiednio jak na stronie 70. Parametry do doboru pomp Do obliczenia wielkości strumienia przepływu wody grzewczej , z wykresu mocy trwałej podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. Logalux SU1000 (⇒ 98/2), można odczytać różnicę temperatur po stronie wody grzewczej ΔϑH = 28 K (przykład ⇒ 74/1), przy zadanej mocy cieplnej kotła grzewczego Qeff = 45 kW, temperaturze na zasilaniu czynnika grzewczego ϑV = 70 °C oraz temperaturze c.w.u. w podgrzewaczu ϑSp = 60°C. ➡ Jeżeli wielkości strumienia przepływu wody grzewczej oraz spadku ciśnienia Znając wartość różnicy temperatur po stronie wody grzewczej można obliczyć wielkość strumienia przepływu wody grzewczej na podstawie wzoru 65/1: 100 90 ϑW C 80 60 60 45 kW · 860 l · K 28 K · kWh VH = 1382 l/h VH = Temperaturę na powrocie można obliczyć, jako różnicę pomiędzy zadaną temperaturą zasilania wody grzewczej, a różnicą temperatur po stronie wody grzewczej : ϑR = ϑV – ∆ϑH = 42 °C 1 45 0 /… ˚ C W 60 100 —– 2,0 45 45 45 Qeff ∆ϑH · c 200 —– 2,9 45 100 VH = 500 400 350 300 —– —– —– —– 4,5 4,0 3,8 3,5 70 ϑV / ˚ Moc trwała QD [kW] ∆p / mbar ——––H–––————— VH / m 3/h 150 QSp 46,9 kWH Qteor. = 38,25 kW QSp Qteor. = 1,23 h = 74 min. ta = 45 60 60 50 —– 1,4 25 —– 1,0 50 55 45 0 28 0 10 20 40 Różnica temperatur po stronie ∆ϑH [K] wody grzewczej 50 74/1 Moc trwała c.w.u. Logalux SU1000; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór ⇒ 98/2) 74 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej waczy pojemnościowych c.w.u. Logalux SU400 do SU1000 (⇒ 96/2), można odczytać wysokość strat ciśnienia po stronie wody grzewczej , dla podgrzewacza Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej Na podstawie obliczonego objętościowego strumienia przepływu wody grzewczej z wykresu strat ciśnienia dla podgrze- pojemnościowego Logalux SU1000 (przykład⇒ 75/1). 300 100 65 15 0 50 20 0 40 00 75 0 ST 50 0 20 30 0 40 0 30 10 10 SU Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ∆p H [m b ar] 200 5 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1 1,4 2 3 Strumień przepływu wody grzewczej VH [m 3/h] 75/1 Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej Logalux SU400 do SU1000; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór⇒ 96/ 2) Wynik zadania: Jednostkowe zużycie c.w.u. podczas jednej kąpieli pod natryskiem qm = 1,675 kWh Pojemność cieplna podgrzewacza QSp = 46,9 kWh Typ oraz wielkość podgrzewacza: Logalux SU1000, o 1000 litrów Teoretyczna moc przyłączona Qteor. = 38,25 kW Czas podgrzewu ta = 74 min Strumień przepływu wody grzewczej VH = 1382 l/h Temperatura na powrocie wody grzewczej ϑR = 42°C Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ΔpH = 65 mbar Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 75 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.5 Dobór podgrzewacza przy pomocy wykresu zapotrzebowania ciepła 3.5.1 Metoda linii sumarycznych Wykres zapotrzebowania ciepła umożliwia graficzne przedstawienie zapotrzebowania energii na podgrzewanie wody użytkowej, przede wszystkim przy kompleksowych profilach zapotrzebowania. Konstrukcja wykresu zapotrzebowania ciepła może być także określona, jako metoda linii sumarycznych. ➡ Ze względu na możliwe niedokładności przy konstruowaniu wykresu zapotrzebowania ciepła, przy zastosowaniu metody linii sumarycznych zalecany jest koniecznie program obliczeniowy DIWA (⇒ 28/1). Zapotrzebowanie energii do podgrzewania wody użytkowej Moc podgrzewu c.w.u. oraz pojemność cieplna podgrzewacza Założono, że wanna kąpielowa będzie napełniona ciepłą wodą o temperaturze 40°C, w ilości 150 litrów, w przeciągu 10 minut. Na podstawie wzoru 148/3, wypełnienie wanny ma pojemność cieplną: Deficyt zapotrzebowania energii cieplnej na końcu cyklu poboru wody, może pokryć podgrzewacz o pojemności cieplnej QSp ≥ 2,9 kWh. QH = QH · t QNB = mNB · ∆ϑWW · c QNB = Jeżeli na potrzeby podgrzewania wody użytkowej jest do dyspozycji przykładowo moc grzewcza QH = 14 kW, to na podstawie wzoru 148/1, możliwa do przeniesienia w ciągu 10 minut ilość energii cieplnej, wynosi: 150 l · (40 – 10) K · kWh 860 l · K QNB = 5,2 kWh Przedstawienie graficzne na wykresie zapotrzebowania ciepła Wykres 76/1 jest już zastosowaniem wykresu zapotrzebowania ciepła. Wychodząc z pojemności cieplnej QNB wody wypełniającej wannę oraz czasu jej napełniania =10 minut, w wyniku uzyskuje się QH = 14 kW · 10 min · h 60 min. QH = 2,3 kWh punkt zapotrzebowania dla wanny kąpielowej. Nachylenie linii zapotrzebowania łączącej punkt zerowy wykresu z punktem , odpowiada wymaganej wielkości mocy podgrzewu, wg przekształconego wzoru podstawowego 148/1: QNB = 5,2 kWh· 60 min. 10 min · h QNB = 31,2 kW 6 1,2 kW 4 QNB =3 QSp NB 3 Q Ilość energii cieplnej Q [kWh ] 5,2 2,3 QH 1 0 QH 0 =1 4 kW Czas t [min] Opis : QH – teoretyczna moc cieplna źródła ciepła, na potrzeby podgrzewu wody użytkowej QH – ilość energii cieplnej (pojemność cieplna) dostarczona do podgrzewu wody użytkowej QNB – moc cieplna wymagana do napełnienia wanny kąpielowej QNB – pojemność cieplna wody wypełniającej wannę QSp – teoretycznie wymagana pojemność cieplna podgrzewacza (deficyt zapotrzebowania) Dalsze wielkości obliczeniowe ⇒ strona 149 10 76/1 Napełnianie wanny kąpielowej z wykorzystaniem mocy trwałej oraz pojemności cieplnej podgrzewacza Analogicznie, nachylenie linii grzewczej pomiędzy punktem zerowym i punktem , odpowiada mocy podgrzewu QH =14 kW. Z tego bezpośrednio wynika, że przy większej mocy linia grzewcza jest bardziej stroma, 76 a tym samym teoretycznie wymagana pojemność cieplna podgrzewacza QSp (deficyt zapotrzebowania) byłaby mniejsza. Przy mocy cieplnej = QH = QNB = 31,2 kW, nie byłby potrzebny zasobnik. Zazwyczaj, źródło ciepła nie jest w stanie przygotować w krótkim czasie mocy szczytowej, do podgrzewu na zasadzie przepływowej. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Teoretyczna pojemność cieplna podgrzewacza c.w.u. Odczytywanie teoretycznej wielkości pojemności cieplnej podgrzewacza c.w.u. Na wykresie zapotrzebowania ciepła, należy przesunąć równolegle linię grzewczą Obliczenie pojemności podgrzewacza c.w.u. Przy mocy kotła grzewczego QH = 14 kW oraz czasie napełniania wanny kąpielowej 10 minut, byłaby przeniesiona pojemność cieplna QH = 2,3 kWh, jako moc trwała (⇒ 76/1). Odpowiada jej ilość ciepłej wody o temperaturze 40°C, obliczona wg przekształconego wzoru podstawowego 148/3: QH = 14 kW tak, aby trafiła w punkt zapotrzebowania (⇒ 77/1). W punkcie przecięcia z osią rzędnych, można odczytać teoretyczną pojemność cieplną podgrze- VWW = QWW (ϑWW – ϑKW) · c VWW = 2,3 kWh · 860 l · K (40 – 10) K · kWh VWW = 67 l wacza c.w.u. QSp = 2,9 kWh. Na podstawie teoretycznej pojemności cieplnej, można ustalić odpowiednią pojemność podgrzewacza. Jako różnicę do napełnienia wanny kąpielowej wodą w ilości 150 litrów o temperaturze 40 °C, przy teoretycznej wymaganej temperaturze w podgrzewaczu ϑSp = 40°C, uzyskuje się w wyniku pojemność podgrzewacza: VSp = 150 l – 67 l = 83 l 6 QH . 4 QH Opis : – teoretyczna moc cieplna źródła ciepła, H na potrzeby podgrzewu wody użytkowej QH – ilość energii cieplnej (pojemność cieplna) dostarczona do podgrzewu wody użytkowej – moc cieplna wymagana do napełnienia wanny kąpielowej NB QNB – pojemność cieplna wody wypełniającej wannę QSp – teoretycznie wymagana pojemność cieplna podgrzewacza (deficyt zapotrzebowania) 4 kW =1 kW 2,9 2 N. B . =3 1,2 QNB QS p Q Ilość energii cieplnej Q [kWh ] 5,2 1 0 0 . =14 QH kW Czas t [min] Dalsze wielkości obliczeniowe ⇒ strona 149 10 77/1 Określanie teoretycznej pojemności cieplnej podgrzewacza c.w.u. przy zadanej mocy cieplnej Praktyczne wpływy Wysokość temperatury w podgrzewaczu Przyjęta teoretyczna wartość temperatury w podgrzewaczu 40 °C, praktycznie zapewne nie znajdzie zastosowania, ponieważ nie można wykluczyć strat ciepła na drodze do punktów poboru. Poza tym, przy wyższej temperaturze wody w podgrzewaczu, wystarczyłby mniejszy podgrzewacz. Przyjmując ϑSp = 55°C, zgodnie z przekształconym wzorem podstawowym 148/2, byłaby wymagana pojemność podgrzewacza: QSp (ϑWW – ϑKW) · c 2,9 kWh · 860 l · K VSp = (55 – 10) K · kWh VSp = VSp = 55 l Objętościowy współczynnik korekcyjny „y" Jest w zwyczaju, korygować wielkość podgrzewacza przy pomocy współczynnika „y”, który uwzględnia niepełne ładowanie całej pojemności zbiornika (⇒ strona 57). Przy nowoczesnych podgrzewaczach on właściwie odpada, zwłaszcza, że praktycznie zastosowana pojemność podgrzewa- cza, w stosunku do wyliczonej wartości VSp, zawsze musi być ukierunkowana na następną, dostępną w handlu wielkość podgrzewacza. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 77 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Pełna moc podgrzewu w systemie ładowania zasobników c.w.u. Wykres zapotrzebowania ciepła 77/1 zakłada z góry, że pobór 83 litrów wody ze zbior- nika oraz podgrzewanie 67 litrów na drodze przepływowej przy pomocy QH = 14 kW, odbywa się równocześnie. ➡ Możnaby przyjąć z góry, że zasada podgrzewania wody użytkowej, właściwie odpowiada systemowi ładowania zasobników. Zredukowana moc podgrzewu w systemie podgrzewaczy pojemnościowych Na początku poboru ciepłej wody z w pełni naładowanego podgrzewacza, jego wymiennik ciepła zanurzony jest w wodzie o wyrównanej temperaturze, i dlatego nie może oddać swojej pełnej mocy (⇒ 78/2, pozycja A). Podczas opróżniania się podgrzewacza (pozycja B), moc cieplna wymiennika zwiększa się. Na końcu poboru c.w.u. (pozycja C), podgrzewacz ma wyrównaną temperaturę, przy wyrównany poprzez odpowiednie zwiększenie QSp . Na wykresie zapotrzebowania ciepła należy przesunąć równolegle linię grzewczą Q’H tak, aby trafiła w punkt zapotrzebowania (⇒ 78/2). W punkcie przecięcia z osią rzędnych, można odczytać wielkość skorygowanej pojemności cieplnej podgrzewacza Q’Sp. ∆ϑSp= QH VSp · c Przenosząc tą sytuację na wykres zapotrzebowania ciepła, można poznać deficyt zapotrzebowania (-QSp), który musi być Zasada działania 40 ˚C 40 ˚C AW Q H = 14 kW Opis oznaczeń (⇒ 78/1 oraz 78/2): 40 ˚C 10 ˚C EK VWW = 6,7 l/min VSp = 8,3 l/min Σ V = 15 l/min System ladowania zasobników c.w.u. AW AW – EK – VSp – VWW– ∑V – QH – Q’H – QNB – QNB – QSp – - QSp– Q’Sp– wypływ ciepłej wody dopływ wody zimnej część poboru c.w.u. przez zasobnik część poboru c.w.u. (przez zewnętrzny wymiennik ciepła) całkowity pobór do napełnienia wanny teoretyczna moc cieplna źródła ciepła do podgrzewu c.w.u. rzeczywista moc cieplna źródła ciepła do podgrzewu c.w.u. moc podgrzewu wymagana do napełnienia wanny kąpielowej pojemność cieplna wypełnienia wanny kąpielowej teoretycznie wymagana pojemność cieplna podgrzewacza (deficyt zapotrzebowania) dodatkowy deficyt zapotrzebowania minimalna pojemność cieplna podgrzewacza (deficyt zapotrzebowania) Dalsze wielkości obliczeniowe ⇒ strona 149 EK 78/1 Zasada działania systemu ładowania zasobników c.w.u.: pobór c.w.u. pokrywany z pojemności zasobnika oraz przez moc trwałą wymiennika ciepła EK EK EK 4 Q‘ S p QS p Q‘ H 2 1 0 kW QH 3,2 ,2 t QNB 0 A 5 B Czas t [min] 82/2 Zasada działania systemu podgrzewaczy pojemnościowych ciepłej wody: pobór oraz podgrzewanie ciepłej wody w warunkach deficytu energii cieplnej odwzorowanego na diagramie zapotrzebowania ciepła 78 –QSp kW 31 AW 4 =1 = AW 5,2 NB AW 6 C Q B Ilość energii cieplnej Q [kWh ] A Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 10 C Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Opóźnienia (czasy martwe) w załączaniu do pracy systemu podgrzewaczy pojemnościowych Sytuacja pogarsza się, jeżeli moc cieplna będzie zażądana dopiero po pobraniu z podgrzewacza określonej ilości ciepłej wody, a źródło ciepła dopiero wówczas poda wodę o temperaturze wymaganej do ładowania. Czas opóźnień w załączaniu źródła ciepła, nazywany jest również czasem martwym. Wynika on z położenia czujnika temperatury oraz stanu pracy systemu podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. Należy przy tym rozróżnić, pomiędzy czasem martwym t1 do momentu zareagowania czujnika temperatury ciepłej wody AW t1 55 ˚C FW t1 + t2 t1 + t2 t2 FK PS KR EK FW w podgrzewaczu, a czasem martwym t2, t j. chwili, kiedy źródło ciepła podało czynnik grzewczy, o temperaturze ładowania (⇒ 79/1). Czasy martwe t1 i t2 mogą być w sumie ewentualnie dłuższe, niż okres zapotrzebowania ciepłej wody. Opis AW– wypływ ciepłej wody EK – dopływ wody zimnej FK – czujnik temperatury w kotle FW– czujnik temperatury c.w.u. (w podgrzewaczu) KR – zawór zwrotny PS – pompa ładująca podgrzewacza t1 – czas martwy podgrzewacza t2 – czas martwy kotła 79/1 Czasy martwe w systemie podgrzewaczy pojemnościowych Przygotowanie pełnego zapasu c.w.u. na zapotrzebowanie szczytowe ➡ Jeżeli wystąpią wszystkie opisane wywierające wpływ czynniki, konsekwencją tego jest przygotowanie całkowitego zapasu c.w.u. na zapotrzebowanie szczytowe. W przypadku wanny kąpielowej, przy temperaturze ciepłej wody w podgrzewaczu 55°C, w oparciu o wzór podstawowy 148/2, wymagana pojemność podgrzewacza wynosi: VSp = QSp (ϑWW – ϑKW) · c VSp = 5,2 kWh · 860 · l · K (55 – 10) K · kWh VSp = 100 l Minimalnym wymaganiem jest, aby na początku poboru szczytowego, do dyspozycji był całkowicie naładowany podgrzewacz. W najbardziej niekorzystnym przypadku, podgrzewacz może być rozładowany prawie do wysokości umiejscowienia czujnika temperatury. Czas martwy t1 jest potem wprawdzie bardzo krótki, ale do dyspozycji jest także tylko około 50 % pojemności cieplnej podgrzewacza (⇒ 80/1). To jest podstawa, dla której w budynkach jednorodzinnych standardowo stosowane są podgrzewacze, o pojemności do 200 litrów. Aby przygotować całkowity zapas ciepłej wody na krótkotrwały pobór szczytowy, należy przeanalizować kompleksowe profile zapotrzebowania w długich przedziałach czasowych, dla właściwego zakresu zastosowań wykresu zapotrzebowania ciepła. Należy także uwzględnić czas martwy podgrzewacza t1 (⇒ 80/1). Czas martwy kotła t2, w sezonie grzewczym najczęściej nie ma znaczenia, dzięki stałej gotowości podania właściwej temperatury. ➡ Podgrzewacz mógłby być mniejszy przy tym samym komforcie dostawy ciepłej wody i można byłoby go zwymiarować z większą pewnością, gdyby „zarządca” podgrzewacza, t.j. technika regulacyjna, uwzględniała opisane czynniki wpływające na proces podgrzewu wody. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 79 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.5.2 Konstrukcja prostego wykresu zapotrzebowania ciepła Krótkotrwałe szczytowe zapotrzebowanie c.w.u. Wychodząc z przypadku zapotrzebowania ciepłej wody dla wanny kąpielowej (⇒ strona 76) oraz konieczności przygotowania pełnego zapasu, można rozwinąć wykres zapotrzebowania ciepła 80/1. Należy przy tym przyjąć, że podgrzewacz po ok. 28 mi- nutach od rozpoczęcia poboru , będzie ponownie dysponował pełną pojemnością cieplną. Możliwe więc będzie, w tych przedziałach czasowych, powtarzanie dowolnie często, takich samych poborów. Wymagają one oczywiście każdorazowo pełnej mocy cieplnej kotła. Możliwa do pobrania pojemność cieplna podgrzewacza Aż do punktu czasowego A (⇒ 80/1) występuje dodatnia pojemność cieplna podgrzewacza, przy czym nie jest możliwe ustalenie, czy on osiągnął także użyteczną temperaturę. Dopływająca od dołu woda zimna, pobiera większość oddawanej mocy cieplnej i podgrzewa się przy tym w sposób „przepływowy”, stosownie do: Wielkość poboru ciepłej wody (przepływ) z podgrzewacza VSp wynika z równania opisującego mieszania się wody: VSp = VWW ϑSp – ϑWW +1 ϑWW – ϑKW Przy zadanej wielkości poboru ciepłej wody do napełnienia wanny kąpielowej VWW = 15 l/min., przy ϑWW = 40 °C oraz przyjętej temperaturze c.w. w podgrzewaczu ϑSp = 55°C (⇒ strona 77), można obliczyć: QH ∆ϑWW = c · VSp Z tego wynika wymaganie dla najczęstszych praktycznych przypadków zastosowań, dla których nie jest przewidywana linia grzewcza lecz linia zapotrzebowania, aby buforować krótkotrwałe szczytowe zapotrzebowania QSp . VSp = 15 l/min. 55 °C – 40 °C +1 40 °C – 10 °C VSp = 10 l/min Przy pojemności 100 litrów, podgrzewacz będzie całkowicie rozładowany po 10 minutach. Wypływająca teraz ciepła woda ma temperaturę 30°C, jeżeli moc cieplna będzie do dyspozycji natychmiast po rozpoczęciu poboru. Temperatura wody będzie odpowiednio niższa, jeżeli wystąpi oddziaływanie czasu martwego t1 (⇒ 80/1). 12 B H 10 Q Q Sp 50 % Q Opis Sp 6 QH –teoretyczna moc cieplna źródła ciepła na potrzeby podgrzewu c.w.u. QNB–pojemność cieplna wypełnienia wanny QSp–teoretyczna wymagana pojemność cieplna podgrzewacza (deficyt zapotrzebowania) t1 –czas martwy podgrzewacza A NB 4 QS p Q Ilość energii cieplnej Q [kWh ] 8 50 % Q 2 0 0 t1 10 Sp 20 30 t1 40 50 Dalsze wielkości obliczeniowe ⇒ strona 149 Czas t [min] 80/1 Ustalanie teoretycznej wielkości pojemności cieplnej podgrzewacza przy zadanej wartości mocy cieplnej Minimalna pojemność cieplna podgrzewacza Dodatnia pojemność cieplna ok.1,2 kWh do punktu czasowego A (⇒ 80/1), odpowiada podwyższeniu temperatury o ΔϑWW = 10 K, a z tym temperatury poboru ϑWW = 20°C. W rozpatrywanym przypadku nie będzie niekorzystnych następstw, ponieważ po poborze szczytowym rozbiorze nie następuje 80 kolejne zapotrzebowanie c.w.u., a podgrzewacz będzie ponownie ładowany. We wszystkich innych przypadkach, pojemność cieplna podgrzewacza w żadnym punkcie czasowym nie powinna spaść poniżej wartości minimalnej Q’Sp. W rozpatrywanym przypadku (⇒ 80/1), w oparciu o wzór 148/2, jest to: Q'Sp = VSp ·(ϑSp – ϑKW) · c Q'Sp = 100 l · (40 – 10) K · kWh 860 l · K Q'Sp = 3,5 kWh Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.5.3 Kompleksowy teoretyczny profil zapotrzebowania Pojemność cieplna podgrzewacza Pojemność cieplna podgrzewacza QSp została dobrana odpowiednio do krótkotrwa- łego poboru szczytowego c.w.u., pomiędzy punktami zapotrzebowania i z wykresu zapotrzebowania ciepła 81/1 i wynosi: QSp = 35 kWh – 15 kWh = 20 kWh Minimalna pojemność cieplna podgrzewacza Dla wybranej temperatury w podgrzewaczu ϑSp = 60°C oraz temperatury pobo- ru c.w. ϑWW = 40°C, pojemność cieplna podgrzewacza c.w.u. nie powinna spaść poniżej Q’Sp = 12 kWh. Na tej podstawie ustalono punkty A i B (⇒ 81/1). Moc grzewcza Wymaganą moc grzewczą podgrzewacza pojemnościowego c.w.u. (moc trwałą) można obliczyć przy pomocy wzoru podstawowego 148/1, wykorzystując wartości pojemności cieplnych zapotrzebowania całkowitego (⇒ 81/1, punkt C) oraz przy pełnym rozładowaniu podgrzewacza (punkt A), a także przynależne do nich czasy: Wielkość podgrzewacza oraz rozpoczęcie podgrzewu Wielkość podgrzewacza oblicza się na podstawie wzoru podstawowego 148/2: wzgl. 400 litrów, jako następna co do wielkości, dostępna w handlu pojemność podgrzewacza. Q2 – Q1 t2 – t1 60 kWh – 35 kWh 8h–6h QH = 12,5 kW QH = czas martwy t1, a tym samym oddać równocześnie do dyspozycji moc grzewczą . Wykres zapotrzebowania ciepła 81/1 pozwala rozpoznać, że przy wykorzystaniu podgrzewania wody dopiero po 50 % rozładowaniu podgrzewacza , pojawia się deficyt. Zamiast możliwej korekty pojemności cieplnej podgrzewacza w górę (w przedłożonym przypadku odpowiada to przygotowaniu całego zapasu c.w.u.), lepiej jest skrócić QSp VSp = QH = (ϑWW – ϑKW) · c 20 kWh · 860 l · K (60 – 10) K · kWh VSp = 344 l VSp = 65 C 60 55 50 B Q Sp QH 45 Ilość energii cieplnej Q [kWh ] 40 Q ' Sp A 35 30 25 Opis oznaczeń Q Sp QH – QSp – Q’Sp– t1 – 20 15 QS p 50 % Q 10 Sp 5 0 0 1 2 3 t1 4 5 6 7 8 9 10 11 12 teoretyczna moc grzewcza źródła ciepła na potrzeby podgrzewu wody użytkowej teoretyczna wymagana pojemność cieplna podgrzewacza (deficyt zapotrzebowania) minimalna pojemność cieplna podgrzewacza (deficyt zapotrzebowania) czas martwy podgrzewacza Dalsze wielkości obliczeniowe ⇒ strona 149 Czas t [h] 81/1 Konstruowanie linii grzewczej na wykresie zapotrzebowania ciepła ➡ Ze względu na możliwe niedokładności podczas konstruowania wykresu zapotrze- bowania ciepła, przy stosowaniu metody linii sumarycznych, zaleca się koniecznie korzystanie z programu obliczeniowego DIWA (⇒ 28/1). Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 81 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.6 Dobór podgrzewacza do basenu pływackiego 3.6.1 Wytyczne 2089 VDI jako pomoc w obliczeniach Wskaźniki Z wartości tabelarycznych zawartych w Wytycznych 2089 VDI (Niemieckiego Związku Inżynierów), można uzyskać dane dotyczące zużycia ciepłej wody oraz wartości porównawcze, do wymiarowania podgrzewaczy pojemnościowych wody użytkowej, do basenów pływackich (⇒ strona 144). Dla doboru podgrzewaczy przy pomocy nomogramu (⇒ 82/1), następujące dane wyjściowe muszą być znane, wzgl. należy je oszacować: • powierzchnia niecki basenu w m2 • efektywna wydajność wody do każdego natrysku w l/ min • szacunkowy, całkowity czas użytkowania natrysków w min/h • udział [w %] przygotowanego wcześniej zapasu wody, w całkowitym zapotrzebowaniu ciepłej wody Nomogramu do doboru podgrzewaczy dla basenu pływackiego 80 12 l / 10 l/ min Efe ktyw na w min yda 8l jnoś 6l /m Wymagana ilość natrysków 70 /m in in ćw 60 50 40 30 ody 20 10 h / min 3 h w kó n/ i 5m s try a h zn in/ ia m n 40 /h ta ys in h rz / m o in k 45 m as 50 Cz 150 3 112 6 223 9 335 330 12 447 15 558 18 670 21 781 24 893 27 1005 30 1116 300 450 600 750 900 Powierzchnia niecki basenu [m 2] 40 33 % %c ałk ow ite ca go łko za wi po te trz go eb za ow po an trz ia eb ow an ia 2000 1800 3000 4000 5000 6000 7000 Przygotowany zapas c.w.u. przy 60 ˚C [l] 82/1 Nomogram do doboru podgrzewaczy dla basenu pływackiego (według VDI – arkusz 2089, wydanie z kwietnia1993); przykład dla pływalni krytej wyróżniono kolorem niebieskim (⇒ strona 83) 82 1050 ia an ow eb trz po za go te wi łko ca 30 /h min 100 % 20 25 200 Moc trwała przy 1 0 /4 2 ˚C [kW] 600 500 400 300 Całkowita wydajność wody [l/min] Całkowity pobór c.w.u. o temp. 4 2 ˚C [m 3/h ] 700 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3.6.2 Przykład pływalni krytej (przedstawienie zasady) Zadanie ➡ Na przykładzie krytej pływalni, zostanie przedstawiony dobór instalacji do podgrzewania wody użytkowej. Przy relatywnie dużej pojemności podgrzewacza, istnieje zasadniczo możliwość zastosowania kilku mniejszych podgrzewaczy, współpracujących ze sobą. Dane: • pływalnia kryta o powierzchni niecki basenu 600 m2 • wydajność wody na każdy natrysk 8 l/min, z samoczynnym odcięciem czasowym • czas korzystania z natrysków 40 min/h • przygotowanie 33 % całkowitego zapotrzebowania c.w.u. (przyjmuje się podgrzewacz leżący) • temperatura zasilania wody grzewczej ϑV = 85°C • temperatura ciepłej wody ϑWW = 60°C Do ustalenia: wymagana ilość pryszniców moc trwała c.w.u. QD w kW, do podgrzewu 10/42 °C pojemność podgrzewacza VSp w l typ oraz wielkość podgrzewacza różnica temperatur po stronie wody grzewczej ΔϑH w K strumień przepływu wody grzewczej VH w m3/h strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ΔpH w mbar ➡ Przy zastosowaniu programu doborowego DIWA, należy wybrać kategorię: „Kompleksowe zwiększone zapotrzebowanie”. Opracowanie Wartości odczytane z nomogramu: • Wychodząc z wielkości powierzchni niecki basenu i wiodąc po nomogramie (⇒ 82/1), odczytujemy: ilość natrysków 30 sztuk moc trwałą c.w.u. QD = 330 kW pojemność podgrzewacza VSp ≈ 1800 l Parametry do doboru pompy Stosownie do ustalonej pojemności podgrzewacza , dobrano leżący podgrzewacz pojemnościowy wody użytkowej Logalux L2TH1900 . Jest to podgrzewacz podwójny, składający się z dwóch podgrzewaczy wody Logalux LTH950. Dla wymaganej temperatury zasilania 85 °C, na wykresie mocy trwałej podgrzewacza pojemnościowego Logalux LTH950 (⇒112/2) należy nanieść linię pomocniczą dla temperatury na wyjściu ciepłej wody = 60°C. Linię tą uzyskuje się jako linię wypośrodkowaną pomiędzy krzywą ϑWW =10/60°C w polu ϑV = 80°C, a krzywą ϑWW = 10/60°C w polu ϑV = 90 °C (przykład ⇒ 83/1). Możliwe jest odczytanie różnicy temperatur po stronie wody grzewczej , przy mocy trwałej c.w.u. QD = 165 kW (dla każdego podgrzewacza) . Strumienia przepływu wody grzewczej oraz straty ciśnienia po stronie wody grzewczej , nie da się dokładnie określić z wykresu ∆p H / mbar 500 400 9,2 8,3 VH / m 3/h 165 kW · 860 l · K 3 K · kWh VH = 4730 l/h W W 10 200 5,8 /… ˚C 45 90 250 60 85 60 /˚ ϑV 45 60 70 165 150 ? 45 C 80 200 100 4,1 60 45 50 2,8 60 45 60 100 50 Moc trwała c.w.u. QD [kW] VH = 300 7,1 ϑ 100 300 mocy trwałej. Objętościowy strumień przepływu wody grzewczej , wg wzoru podstawowego 148/4 wynosi: 50 45 55 0 0 10 20 30 Różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 40 87/1 Moc trwała c.w.u. Logalux LTH750 oraz LTH950; przykład wyróżniono kolorem niebieskim (wzór ⇒112/2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 83 Wymiarowanie podgrzewaczy Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej Mając obliczony strumień przepływu wody grzewczej można odczytać stratę ciśnienia po stronie wody grzewczej do podgrzewacza pojemnościowego Logalux LTH950, z wykresu strat ciśnienia dotyczącego podgrzewaczy pojemnościo- wych wody użytkowe Logalux LTH400 do LTH3000 (przykład ⇒ 84/1). 600 400 300 300 0 0 150 0 50 200 250 0… 140 …5 750 … 950 200 400 Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ∆p H [m b ar] 500 100 50 3 4 4,7 10 20 30 Strumień przepływu wody grzewczej VH [m 3/h] 84/1 Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej Logalux LTH400 do LTH3000; przykład wyróżniono kolorem niebieskim Wynik: ilość natrysków 30 sztuk moc trwała c.w.u. Qeff = 330 kW pojemność podgrzewacza VSp = 2000 l Typ oraz wielkość podgrzewacza Logalux L2TH1900 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ΔϑH = 30 K łączny strumień przepływu wody grzewczej przez podwójny podgrzewacz VH = 9,4 m3/h strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ΔpH = 140 mbar (przy podłączeniu podgrzewaczy w układzie Tichelmanna, a więc równolegle) Alternatywnie do podwójnego podgrzewacza Logalux L2TH1900, może być również zastosowany podgrzewacz pojemnościowy c.w.u. Logalux LTH2000. Niezbędne dane dotyczące tego podgrzewacza, można ustalić analogicznie, jak powyżej. 84 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4 Wybór podgrzewaczy i zasobników c.w.u. 4.1 Podgrzewanie wody użytkowej z marką Buderus 4.1.1 Podgrzewacze/zasobniki dla każdego celu zastosowania Podgrzewacze pojemnościowe oraz zasobniki c.w.u. marki Buderus, stosowane są w różnych wariantach systemów: podgrzewaczy pojemnościowych lub ładowania zasobników c.w.u. Posiadają bardzo efektywną izolację cieplną z poliuretanu, wolnego od związków FCKW. Zbiorniki o pojemności do 300 litrów, posiadają wykonaną fabrycznie izolację z pianki twardej. Od pojemności 400 litrów, izolacja cieplna zbiorników wykonana jest z pianki miękkiej lub segmentów z pianki twardej, a montuje się ją po zainstalowaniu zbiornika. Wewnątrz zbiorników, marka Buderus oferuje termoglazurę DUOCLEAN MTK (MTK = technologia wieloskładnikowa), zapewniającą zachowanie wysokich standardów higienicznych dla powierzchni kontaktujących się z wodą użytkową. Zabezpieczenie przed korozją zapewnia system ochrony katodowej z termoglazurą DUOCLEAN MTK oraz anodą magnezową, wzgl. bezobsługową anodą inercyjną. Wszystkie pojemnościowe podgrzewa- cze wody marki Buderus z wbudowanymi wymiennikami ciepła, są certyfikowane wg europejskiej dyrektywy ciśnieniowej 97/ 23/ EG. Dostępne są również podgrzewacze pojemnościowe przystosowane do specjalnych rodzajów pogrzewu (np. ciepłem zdalaczynnym lub parą), a także, do specjalnych jakości wody (np. wykonanie dla wody morskiej). Podgrzewacze/zasobniki stojące Stojące podgrzewacze pojemnościowe Logalux ST lub SU, a także zasobniki c.w.u. Logalux SF, można ustawiać w różnych wariantach, obok kotła grzewczego. Stojące podgrzewacze pojemnościowe Logalux ST (o poj. do 300 litrów), dostępne są w różnych zestawach z kotłem, przy zachowaniu jednolitego wystroju plastycznego. Dostępne są również stosowne przewody łączące kocioł z podgrzewaczem, wraz z pompą ładującą podgrzewacza oraz zaworem zwrotnym. Zestaw kotła grzewczego i stojącego obok podgrzewacza, jest klasycznym, szczególnie interesującym wariantem, jeśli w pomieszczeniu zainstalowania jest wystarczająca ilość miejsca. Przez zestawienie kilku stojących podgrzewaczy, z których każdy ma pojemność do 1000 litrów, można uzyskać każdą żądaną pojemność podgrzewacza „wspólnie zestawionego”. W zależ- ności zarówno od systemu (podgrzewaczy pojemnościowych lub ładowania zasobników), jak również od oraz wariantu połączeń (równoległego lub szeregowego), należy zwrócić uwagę na specjalne wymagania co do orurowania, po stronie wody grzewczej oraz po stronie ciepłej wody. Dzięki wystarczająco dużym otworom rewizyjnym, wszystkie podgrzewacze stojące można łatwo czyścić oraz konserwować. simum 500 kg, co z ustawionym na nich kotłem grzewczym tworzy jednostkę, pozwalającą na oszczędność miejsca. Przez otwory rewizyjne można łatwo przeprowadzać przeglądy konserwacyjne zbiorników. Pojemnościowe podgrzewacze wody użytkowej Logalux LT o pojemności większej niż 400 litrów oraz zasobniki ciepłej wody Logalux LF, jako zbiorniki pojedyncze lub kombinacja kilku zbiorników leżących, dają często jedyną sensowną możliwość, ulokowania w obiekcie dużej pojemności podgrzewaczy. Do konserwacji oraz rewizji, wystarczającymi są istniejące włazy, otwierane ręcznie. Podgrzewacze/zasobniki leżące Leżące podgrzewacze pojemnościowe Logalux L oraz LT (o pojemności do 300 litrów) są do nabycia w różnych zestawach z kotłem grzewczym, z określonym wystrojem plastycznym oraz kompletnym przewodem łączącym kocioł z podgrzewaczem. Podgrzewacze te można obciążać do mak- Podgrzewacze do zastosowań specjalnych ➡ Podgrzewaczy do specjalnych przypadków zastosowań, nie uwzględniono w tym rozdziale. Przy ich wyborze obowiązują kryteria, które różnią się od zasad doboru użytych w tych materiałach. Podgrzewacze pojemnościowe współpracujące z kotłami naściennymi Nowoczesne, naścienne kotły grzewcze marki Buderus mają budowę kompaktową i zajmują mało miejsca. Określony optymalnie co do wymiarów jak i wystroju plastycznego, podgrzewacz pojemnościowy w białej obudowie, można zamontować poniżej (nie wymaga dodatkowej powierzchni), lub obok naściennego kotła grzewczego. ➡ Materiały do projektowania dla wybranych naściennych kotłów grzewczych, zawierają istotne wskazówki dotyczące podgrzewania wody użytkowej. ➡ Materiały do projektowania „Technika solarna Logasol do podgrzewania wody użytkowej oraz wspomagania ogrzewania”, traktują zarówno o podgrzewaczach wody użytkowej, jak i o układach kombinowanych, do podgrzewania wody użytkowej ze wspomaganiem solarnym instalacji ogrzewczej. Podgrzewacze solarne Doboru podgrzewaczy solarnych dokonuje się w zależności od projektowanego systemu słonecznego (solarnego) oraz ustalonej ilości kolektorów słonecznych. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 85 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.1.2 Wybrane cechy i właściwości podgrzewaczy oraz zasobników c.w.u. Logalux Podgrzewacz Wymiennik /zasobnik Logalux System /wykonanie •podgrzewacz pojemnościowy wody użytkowej, ze wspawanym wymiennikiem ciepła z rur gładkich •ochrona antykorozyjna przez anodę magnezową, bezobsługową anodę inercyjną z urządzeniem regulacyjnym, jako osprzęt dodatkowy •wystrój plastyczny dostosowany do kotłów grzewczych Logano G125 oraz G144 •wymiennik ciepła z rur ożebr. (osprzęt dodatk.) do biwalentnego podgrzewu z instalacji słonecznej lub alternatywnie grzałka elektryczna (dodatk.) zabudowana w pokrywie otworu rewizyjnego, z przodu •inny osprzęt dodatkowy: urządzenia regulacyjne (⇒ 18/1), termometr, elektryczny system ładowania LSE (przyłączenie do wymiennika ciepła z rur gładkich) ST160/4 do ST300/4 SU160 (W) do SU300 (W) Zintegrowany System podgrzewaczy pojemnościowych /stojący L135/1 do L200/1 Zintegrowany System podgrzewaczy pojemnościowych /leżący LT … od 400 l SF300 do SF1000 Zewnętrzny zestaw wymiennika ciepła Logalux LAP lub LSP SU400 do SU1000 Zewnętrzny zestaw wymiennika ciepła Logalux LAP LF od 400 l •podgrzewacz pojemnościowy wody użytkowej, ze wspawanym wymiennikiem ciepła z rur gładkich •ochrona antykorozyjna przy pomocy anody magnezowej •wymiennik ciepła z rur ożebr. (osprzęt dodatk.) do biwalentnego podgrzewu z instalacji słonecznej lub alternatywnie grzałka elektryczna(dodatk.) zabudowana w pokrywie otworu rewizyjnego, z przodu •inny osprzęt dodatkowy: urządzenia regulacyjne (⇒18/1), termometr, elektryczny system ładowania LSE (przyłączenie do wymiennika ciepła z rur gładkich) •podgrzewacz pojemnościowy wody użytkowej, ze wspawanym wymiennikiem ciepła z rur gładkich •ochrona antykorozyjna przez anodę magnezową, bezobsługową anodę inercyjną z urządzeniem regulacyjnym, jako osprzęt dodatkowy •wymiennik ciepła z rur ożebr. (osprzęt dodatk.) do biwalentnego podgrzewu z instalacji słonecznej, zabudowany w otworze rewizyjnym z przodu; zestaw wymien. ciepła LAP do późniejszej zabudowy •inny osprzęt dodatkowy: urządzenia regulacyjne (⇒ 18/1), grzałka elektryczna (alternat. do wym. z rur ożebrow.) oraz elektryczny system ładowania LSE (przyłączenie do wymiennika ciepła z rur gładkich) •dostarczany także w wykonaniu do wody morskiej (z dodatkową warstwą pokrywającą) SU400 (W) do SU1000 (W) LT135/1 do LT300/1 Właściwości (ogólne cechy ⇒ strona 85)1) Zewnętrzny zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP •podgrzewacz pojemnościowy wody użytkowej, ze wspawanym wymiennikiem ciepła z rur gładkich •ochrona antykorozyjna przez anodę magnezową, bezobsługową anodę inercyjną z urządzeniem regulacyjnym, jako osprzęt dodatkowy •Logalux L z wystrojem plastycznym dostosowanym do kotłów Logano G144 oraz S125 •Logalux LT z wystrojem plastycznym dostosowanym do kotła Logano G125 •inny osprzęt dodatkowy: urządzenia regulacyjne (⇒ 18/1), termometr oraz elektryczny system ładowania LSE (przyłączenie do wymiennika ciepła z rur gładkich) •podgrzewacz pojemnościowy wody użytkowej, z wymiennym wymiennikiem ciepła z rur gładkich •wymiennik ciepła w wykonaniu: normalnej mocy (LTN), wysokiej mocy (LTH), do pary wodnej (LTD) •Logalux LT…, jako podgrzewacz pojemnościowy pojedynczy, podwójny (L2T…) lub potrójny (L3T…) •ochrona antykorozyjna przy pomocy bezobsługowej anody inercyjnej, wraz z urządzeniem regulacyjnym Logamatic SPI 1010 (od 2000 l pojemności pojedynczego podgrzewacza -2 anody inercyjne z urządzeniem regulacyjnym SPZ 1010) •urządzenia regulacyjne (⇒ 18/1) oraz grzałki elektryczne do nabycia jako wyposażenie dodatkowe •certyfikowany przez TÜV lub dostarczany w wykonaniu morskim (z dodatkową warstwą pokrywającą) System ładowania zasobników c.w. /stojący •zasobnik c.w.u. (bez wymiennika) oraz zestaw wymiennika ciepła Logalux LAP (nasadzony) lub LSP (boczny), z wymiennikiem płytowym ze stali szlachetnej, dla dużych mocy, przy małych gabarytach •Logalux LAP kpl., montowany na pokrywie górnego otworu rewizyjn., z odpowiednią izolacją cieplną •Logalux LSP kompletnie zmontowany, z odpowiednią izolacją cieplną, ustawiony obok zasobnika; zestaw przyłączeniowy zasobnika oraz przewody łączące wymiennik z zasobnikiem – do nabycia jako osprzęt dodatkowy •inny osprzęt dodatkowy: urządzenia regulacyjne (⇒ 18/1), wymiennik ciepła z rur ożebrowanych lub alternat. grzałka elektryczna (oba elementy do zabudowania w pokrywie przedniego otworu rewizyjn.) •dostarczany także w wykonaniu morskim (z dodatkową warstwą pokrywającą) System ładowania zasobników c.w. /stojący •zasobnik c.w.u. oraz zestaw wymiennika ciepła Logalux LAP (nasadzony) z płytowym wymiennikiem ciepła ze stali szlachetnej, dla dużych mocy cieplnych, przy małych gabarytach •Logalux LAP kpl., montowany na pokrywie górnego otworu rewizyjn., z odpowiednią izolacją cieplną •możliwy podgrzew biwalentny z instalacji słonecznej, przez wspawany wymiennik ciepła z rur gładk. •inny osprzęt dodatkowy: urządzenia regulacyjne (⇒ 19/1) oraz grzałka elektryczna (zabudowa w pokrywie otworu rewizyjnego) •dostarczany także w wykonaniu morskim (z dodatkową warstwą pokrywającą) ⇒ Logalux SU400 do SU1000 (system podgrzewaczy pojemnościowych) System ładowania zasobników c.w. /leżący •zasobnik c.w.u. (bez wymiennika) oraz zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP (boczny), z płytowym wymiennikiem ciepła ze stali szlachetnej, dla dużych mocy cieplnych, przy małych gabarytach •Logalux LSP kompletnie zmontowany, z odpowiednią izolacją cieplną, ustawiony obok zasobnika; zestaw przyłączeniowy zasobnika oraz przewody łączące wymiennik z zasobnikiem – do nabycia jako osprzęt dodatkowy •Logalux LF jako zasobnik pojedynczy, podwójny (L2F) lub potrójny (L3F) •ochrona antykorozyjna przy pomocy bezobsługowej anody inercyjnej, wraz z urządzeniem regulacyjnym Logamatic SPI 1010 •urządzenia regulacyjne (⇒ 19/1) do nabycia jako osprzęt dodatkowy; grzałka elektryczna z urządzeniem regulacyjnym – na zapytanie •dostarczany także w wykonaniu morskim (z dodatkową warstwą pokrywającą) 86/1 Wybrane cechy i właściwości podgrzewaczy oraz zasobników c.w.u. Logalux, dla systemu podgrzewaczy pojemnościowych oraz systemu ładowania zasobników c.w.u. 1) Ochrona cieplna wszystkich zbiorników do 300 l z pianki twardej, od 400 l z pianki twardej lub miękkiej (zdejmowanej) 86 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.1.3 Pomoc w wyborze podgrzewaczy pojemnościowych oraz zasobników c.w.u. Logalux (bez podgrzewaczy małych oraz solarnych) Pojemność podgrzewacza Pojemnościowy podgrzewacz wody użytkowej Logalux w systemie podgrzewaczy pojemnościowych ze zintegrowanym wymiennikiem ciepła stojący l Zasobnik c.w.u. Logalux w systemie ładowania zasobników z zewnętrznym zestawem wymiennika ciepła leżący stojący leżący wymiennik ciepła z rur gładkich1) wymienik ciepła z rur ożebrow.2) wymiennik ciepła z rur gładkich1) wymiennik ciepła z rur gładkich3) Logalux LAP4) Logalux LSP4) Logalux LSP4) wspawany wymienny wspawany wymienny nasadzany z boku z boku LF400 135 160 ST160/4 SU160 200 ST200/4 SU200 300 ST300/4 SU300 SF300 400 SU400 SF400 500 SU500 SF500 5) 5) 5) L135/1 LT135/1 L160/1 LT160/1 L200/1 LT200/1 LT300/1 SF300 LT…400 550 SF400 SU4006) SF400 SF500 SU500 SF500 6) LT…550 750 SU750 LF550 LT…750 SF750 800 L2T…800 950 LT950 SU7506) SF750 1000 SU10006) SU1000 LF750 L2F8007) 7) SF1000 SU1000 LF950 SF1000 1100 7) L2T…1100 L2F11007) 1200 L3T…12008) L3F12008) 1500 LT1500 LF1500 1500 L2T…15007) L2F15007) 1650 L3T…16508) L3F16508) 1900 L2T…1900 L2F19007) 2000 LT…2000 2250 L3T…2250 2500 LT…2500 7) LF2000 L3F22508) 8) LF2500 3000 LT…3000 LF3000 3000 L2T…30007) L2F30007) 4000 L2T…40007) L2F40007) 5000 L2T…50007) L2F50007) 6000 LT2…6000 L2F60007) Dane techniczne ⇒ str. 88 ⇒ str. 90, 92 ⇒ str. 94 ⇒ str. 101 ⇒ str. 103 ⇒ str. 105 ⇒ str. 118 ⇒ str. 118 ⇒ str. 123, 126 ⇒ str. 124, 126 87/1 Pomoc w wyborze podgrzewaczy pojemnościowych oraz zasobników c.w.u. Logalux do zastosowania w systemach podgrzewaczy pojemnościowych oraz systemach ładowania zasobników ciepłej wody użytkowej. Podgrzewany przez kocioł grzewczy, ciepło zdalaczynne lub centralę cieplną (w sposób zbliżony do ciepła zdalaczynnego) Podgrzewany przez kocioł grzewczy, ciepło zdalaczynne, poprzez wbudowany wymiennik ciepła z rur ożebrowanych (wyposażenie dodatkowe) 3) Logalux LTN oraz LTH podgrzewane przez kocioł grzewczy lub ciepło zdalaczynne (bezpośrednio lub pośrednio); Logalux LTD podgrzewany parą wodną 4) Podgrzewany przez przez kocioł grzewczy lub ciepło zdalaczynne (bezpośrednio lub pośrednio) 5) Może być dostarczany także w białej obudowie jako Logalux SU...W do kotłów naściennych 6) Logalux LAP wraz z Logalux SU jest odpowiedni do biwalentnego podgrzewania przez instalację słoneczną 7) Logalux L2... – podwójny podgrzewacz/zasobnik (leżący jeden na drugim) 8) Logalux L3... – potrójny podgrzewacz/ zasobnik /zasobnik c.w.u. (leżące jeden na drugim) 1) 2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 87 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.2 Stojące podgrzewacze wody użytkowej Logalux ST, SU oraz SF (z wbudowanym wymiennikiem ciepła) 4.2.1 Wymiary oraz dane techniczne Logalux ST160/4 do ST300/4 T AB R1 HAB EZ R3/4 HEZ VS R1 HVS D H punkt pomiarowy RS R1 HRS EK R1.1/4 HEK 88/1 Wymiary stojących podgrzewaczy pojemnościowych wody użytkowej Logalux ST160/4 do ST300/4 ST160/4 ST200/4 ST300/4 l 160 200 300 Pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux Pojemność podgrzewacza Średnica D ØFD mm mm 557 495 557 495 674 610 Głębokość T mm 583 583 708 H mm 1250 1510 1515 mm 1600 1800 1950 Wysokość bez nóżek Wysokość pomieszczenia 1) Zasilanie podgrzewacza HVS mm 644 644 682 Powrót podgrzewacza HRS mm 238 238 297 Dopływ wody zimnej ØEK HEK DN mm R1 57 R1 57 R 1¼ 60 Wejście cyrkulacji HEZ mm 724 724 762 Wyjście c.w.u. HAB mm 1111 1371 1326 l 4,5 4,5 8,0 kWh/24h 1,9 2,1 2,3 kg 98 110 145 Pojemność wody grzewczej Ilość ciepła na utrzymanie w gotowości 2) Ciężar netto 3) Maks. nadciśnienie robocze bar 16 woda grzewcza/10 woda użytkowa Maks. temperatura robocza °C 160 woda grzewcza/95 woda użytkowa Powierzchnia grzejna wymiennika ciepła z rur gładkich m² Nr certyfikatu na podstawie badań typu wg dyrektywy 97/23/EG 0,9 0,9 Z-DDK-MUC-02-318302-15 88/2 Wymiary oraz dane techniczne stojących podgrzewaczy pojemnościowych wody Logalux ST160/4 do ST300/4 1) Minimalna wysokość pomieszczenia, wymagana do wymiany anody magnezowej 2) Przy temperaturze c.w.u. w podgrzewaczu 65°C oraz temperaturze pomieszczenia 20°C (według DIN V 4753-8) 3) Ciężar wraz z opakowaniem jest o ok. 5% większy 88 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 1,21 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.2.2 Moc/wydajność podgrzewaczy Logalux ST160/4 do ST300/4 Podgrzewanie przez kocioł grzewczy, przy dużym zapotrzebowaniu wody grzewczej Podgrzewacz wody Logalux Temperatura wody grzewczej na zasilaniu Współczynnik mocy NL przy temperat. c.w.u.1) Trwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u.2) 60°C °C 50 60 70 80 90 ST300/4 – – 9,3 10,0 10,7 45°C Zapotrzebowanie wody grzewczej Strata ciśnienia w wężownicy 60°C l/h kW l/h kW m³/h mbar 295 520 710 945 1220 12,0 21,2 28,8 38,5 49,6 – – 360 545 760 – – 20,9 31,7 44,2 5,0 223 89/1 Moc/wydajność c.w.u. Logalux ST300/4 1) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wejściowa wody zimnej wynosi 10°C Podgrzewanie przez kocioł grzewczy, przy zredukowanym zapotrzebowaniu wody grzewczej (standard przy doborze) Podgrzewacz wody Logalux Temperatura wody grzewczej na zasilaniu Współczynnik mocy NL przy temperat. c.w.u.1) Trwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u.2) 60°C °C 45°C Zapotrzebowanie Strata ciśnienia wody grzewczej w wężownicy 60°C l/h kW l/h kW ST160/4 50 60 70 80 90 – – 2,4 2,6 3,0 265 440 625 805 1000 10,7 17,9 25,4 32,8 40,7 – – 335 475 635 – – 19,4 27,5 36,9 ST200/4 50 60 70 80 90 – – 4,1 4,2 4,6 265 440 625 805 1000 10,7 17,9 25,4 32,8 40,7 – – 335 475 635 – – 19,4 27,5 36,9 ST300/4 50 60 70 80 90 – – 9,1 9,7 10,1 285 510 695 875 1040 11,6 20,7 28,2 35,6 42,4 – – 355 500 645 – – 20,7 29,2 37,6 m³/h mbar 2,0 190 2,6 63 89/2 Moc/wydajność c.w.u. Logalux ST160/4 do ST300/4 1) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wejściowa wody zimnej wynosi 10°C Instalacja z dwoma lub trzema podgrzewaczami • Mnożnik do współczynnika mocy NL: - przy 2 podgrzewaczach = 2,4 - przy 3 podgrzewaczach = 3,8 Przykład ( ⇒ strona 33) Warunki: • podgrzewacze jednakowej wielkości • moc/wydajność trwała c.w.u. jest odpowiednio dwu- lub trzykrotnie większa, niż pojedynczego podgrzewacza • wykonanie połączeń w układzie Tichelmanna. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 89 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.2.3 Wymiary oraz dane techniczne Logalux SU160 (W) do SU300 (W) D H H AW AW R1 HH Widok z góry Widok z góry Logalux SU160 (W) Logalux SU200 (W) Logalux SU300 (W) A1 EZ R¾ VS R1 M 1) Ø19 H VS RS R1 H RS H EZ A1 2) EK A2 A2 H EK 15–25 wspawana zanurzeniowa tuleja pomiarowa możliwość zabudowy grzałki elektrycznej (osprzęt dodatk.) lub alternatywnie wymiennika ciepła z rur ożebrowanych (sprzęt dodatkowy) dla podgrzewu biwalentnego 1) 2) 90/1 Wymiary stojących podgrzewaczy pojemnościowych wody Logalux SU160 (W) do SU300 (W) Pojemnościowy podgrzewacz wody użytkowej Logalux SU160W SU200W SU300W l 160 200 300 ØD1 mm 556 556 672 H mm 1188 1448 1465 mm 1600 1800 1950 Pojemność podgrzewacza Średnica Wysokość Wysokość pomieszczenia 1) Zasilanie podgrzewacza HVS mm 644 644 682 Powrót podgrzewacza HRS mm 238 238 297 Zasilanie/powrót podgrzewacza z rur ożebr. zabudow. w przednim otworze rewizyjnym2) Ø Wysok. cal mm R½ 294 R½ 294 R½ 382 Wysokość otworu rewizyjnego2) HH mm 309 309 397 Dopływ wody zimnej ØEK HEK cal mm R1 57 R1 57 R 1¼ 60 Wejście cyrkulacji HEZ mm 724 724 762 Wyjście c.w.u. HAW mm 1111 1371 1326 Rozstaw nóżek A1 A2 mm mm 289 333 289 333 400 408 m² 0,9 0,9 1,21 Pojemn. wody grzewczej w wym. z rur gładkich l 4,5 4,5 8,0 Pojemn. wody grzewczej w wym. z rur ożebr.2) l ≈ 0,5 ≈ 0,5 ≈ 0,5 kWh/24h 1,8 2,0 2,1 kg 98 110 145 Powierzchnia grzejna wymmiennika rur gładkich Ilość ciepła na utrzymanie w gotowości 3) Ciężar netto 4) Maks. nadciśnienie robocze bar 16 woda grzewcza/10 woda użytkowa Maks. temperatura robocza °C 160 woda grzewcza/95 woda użytkowa Nr certyfikatu na podstawie badań typu wg dyrektywy 97/23/EG Z-DDK-MUC-02-318302-15 90/2 Wymiary oraz dane techniczne stojących podgrzewaczy pojemnościowych wody Logalux SU160 (W) do SU300 (W) Minimalna wysokość pomieszczenia, wymagana do wymiany anody magnezowej Możliwość zabudowy grzałki elektrycznej (wyposażenie dodatkowe) lub alternatywnie wymiennika ciepła z rur ożebrowanych (wyposażenie dodatkowe) dla podgrzewu biwalentnego 3) Przy temperaturze c.w.u. w podgrzewaczu 65°C oraz temperaturze pomieszczenia 20°C(wg DIN V 4753-8) 4) Ciężar wraz z opakowaniem jest o ok. 5% większy 1) 2) 90 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.2.4 Moc/wydajność podgrzewaczy Logalux SU160 (W) do SU300 (W) Podgrzewanie przez kocioł grzewczy, przy dużym zapotrzebowaniu wody grzewczej Podgrzewacz wody Logalux Temperatura wody grzewczej na zasilaniu Współczynnik mocy NL przy temperat. c.w.u.1) Trwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u.2) 60°C °C 50 60 70 80 90 SU300 SU300W – – 9,3 10,0 10,7 45°C Zapotrzebowanie wody grzewczej Strata ciśnienia w wężownicy 60°C l/h kW l/h kW m³/h mbar 295 520 710 945 1220 12,0 21,2 28,8 38,5 49,6 – – 360 545 760 – – 20,9 31,7 44,2 5,0 223 91/1 Moc/wydajność c.w.u. Logalux SU300/W 1) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wejściowa wody zimnej wynosi 10°C Podgrzewanie przez kocioł grzewczy, przy zredukowanym zapotrzebowaniu wody grzewczej (standard przy doborze) Podgrzewacz wody Logalux Temperatura wody grzewczej na zasilaniu Współczynnik mocy NL przy temperat. c.w.u.1) Trwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u.2) 60°C °C 45°C Zapotrzebowanie wody grzewczej Strata ciśnienia w wężownicy m³/h mbar 2,0 190 2,6 63 60°C l/h kW l/h kW SU160/ SU160 W 50 60 70 80 90 – – 2,4 2,6 3,0 265 440 625 805 1000 10,7 17,9 25,4 32,8 40,7 – – 335 475 635 – – 19,4 27,5 36,9 SU200/ SU200 W 50 60 70 80 90 – – 4,1 4,2 4,6 265 440 625 805 1000 10,7 17,9 25,4 32,8 40,7 – – 335 475 635 – – 19,4 27,5 36,9 SU300/ SU300 W 50 60 70 80 90 – – 9,1 9,7 10,1 285 510 695 875 1040 11,6 20,7 28,2 35,6 42,4 – – 355 500 645 – – 20,7 29,2 37,6 91/2 Moc/wydajność c.w.u. Logalux SU160 (W) do SU300 (W) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wejściowa wody zimnej wynosi 10°C 1) Instalacja z dwoma lub trzema podgrzewaczami • Mnożnik do współczynnika mocy NL: - przy 2 podgrzewaczach = 2,4 - przy 3 podgrzewaczach = 3,8 Przykład ( ⇒ strona 33) Warunki: • podgrzewacze jednakowej wielkości • moc/wydajność trwała c.w.u. jest odpowiednio dwu- lub trzykrotnie większa, niż pojedynczego podgrzewacza • wykonanie połączeń w układzie Tichelmanna. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 91 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.2.5 Wymiary oraz dane techniczne Logalux SU400 do SU1000 DSP D H AW Widok zgóry H AW A1 EZ R¾ VS R1¼ H EZ H VS M 1) HH Ø19 2) RS R1¼ EK A2 H RS H EK wspawana zanurzeniowa tuleja pomiarowa możliwość zabudowy grzałki elektrycznej (osprzęt dodatkowy) lub alternatywnie wymiennika ciepła z rur ożebrowanych (sprzęt dodatkowy) dla podgrzewu biwalentnego 1) 2) 92/1 Wymiary stojących podgrzewaczy pojemnościowych wody Logalux SU400 do SU1000 Pojemnościowy podgrzewacz wody użytkowej Logalux SU400 SU500 SU750 SU1000 l 400 490 750 1000 ØDSp mm mm mm 1) 810 8502) 650 810 8502) 650 960 10002) 800 10601) 11002) 900 H mm 1550 1850 1850 1920 Wysokość pomieszczenia mm 1880 2150 2150 2220 Szerokość wymagana do wprowadzenia mm 660 660 810 910 Pojemność podgrzewacza ØD Średnica Wysokość 1) 1) Zasilanie podgrzewacza HVS mm 790 940 973 1033 Powrót podgrzewacza HRS mm 303 303 283 326 Zasilanie/powrót podgrzewacza z rur ożebr. zabudow. w przednim otworze rewizyjnym3) Ø Wysok. cal mm R½ 393 R½ 393 R½ 373 R½ 386 Wysokość otworu rewizyjnego3) HH mm 408 408 388 401 Dopływ wody zimnej ØEK HEK cal mm R 1¼ 148 R 1¼ 148 R 1½ 133 R 1½ 121 Wejście cyrkulacji HEZ mm 912 1062 1065 1126 Wyjście c.w.u. ØAW HAW cal mm R 1¼ 1343 R 1¼ 1643 R 1¼ 1648 R 1½ 1721 Rozstaw nóżek A1 A2 mm mm 483 419 483 419 628 546 711 615 m² 1,63 2,2 3,0 3,7 Powierzchnia grzejna wymmiennika rur gładkich Pojemn. wody grzewczej w wym. z rur gładkich l 12 16 23 28 Pojemn. wody grzewczej w wym. z rur ożebr.3) l 0,5 0,5 0,5 0,5 5,131) 3,942) 5,551) 4,312) 319 406 Ilość ciepła na utrzymanie w gotowości4) Ciężar netto 5) kWh/24h kWh/24h kg 3,421) 2,872) 195 4,041) 2,942) 238 Maks. nadciśnienie robocze bar 16 woda grzewcza/10 woda użytkowa Maks. temperatura robocza °C 1606) woda grzewcza/95 woda użytkowa Nr certyfikatu na podstawie badań typu wg dyrektywy 97/23/EG Z-DDK-MUC-02-318302-15 92/2 Wymiary oraz dane techniczne stojących podgrzewaczy pojemnościowych wody Logalux SU400 do SU1000 Przy Logalux …-80, z płaszczem izolacji cieplnej gr. 80 mm z miękkiej pianki poliuretanowej Przy Logalux …-100, z płaszczem izolacji cieplnej gr. 100 mm z miękkiej pianki poliuretanowej 3) Możliwość zabudowy grzałki elektrycznej (wyposażenie dodatkowe) lub alternatywnie wymiennika ciepła z rur ożebrowanych (wyposażenie dodatkowe) dla podgrzewu biwalentnego 4) Przy temperaturze c.w.u. w podgrzewaczu 65°C oraz temperaturze pomieszczenia 20°C(wg DIN V 4753-8) 5) Ciężar wraz z opakowaniem jest o ok. 5% większy 6) Dopuszczalne tylko w powiązaniu z zestawem wymiennika ciepła 1) 2) 92 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.2.6. Moc/wydajność podgrzewaczy Logalux SU400 do SU1000 Podgrzewanie przez kocioł grzewczy, przy dużym zapotrzebowaniu wody grzewczej Podgrzewacz wody Logalux Temperatura wody grzewczej na zasilaniu Współczynnik mocy NL przy temperat. c.w.u.1) Trwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u.2) 60°C °C 45°C Zapotrzebowanie wody grzewczej Strata ciśnienia w wężownicy 60°C l/h kW l/h kW m³/h mbar SU400 50 60 70 80 90 – – 13,8 14,5 15,3 311 744 1081 1486 1838 12,7 30,3 44,0 60,5 74,8 – – 605 814 1098 – – 35,2 47,3 63,8 7,00 250 SU500 50 60 70 80 90 – – 17,0 17,8 18,9 446 933 1324 1757 2230 18,2 38,0 53,9 71,5 90,8 – – 700 1041 1372 – – 40,7 60,5 79,8 4,95 350 SU750 50 60 70 80 90 – – 24,9 27,4 32,2 554 1163 1838 2176 2811 22,6 47,3 63,0 88,6 114,4 – – 899 1267 1740 – – 52,3 73,7 101,2 4,30 350 SU1000 50 60 70 80 90 – – 30,8 34,8 39,3 757 1419 1987 2487 3068 30,8 57,8 80,9 101,2 124,9 – – 1098 1551 1968 – – 63,8 90,2 114,4 3,80 350 93/1 Moc/wydajność c.w.u. Logalux SU400 do SU 1000 (instalacje z dwoma lub trzema podgrzewaczami ⇒ strona 33) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wejściowa wody zimnej wynosi 10°C 1) Podgrzewanie przez kocioł grzewczy, przy zredukowanym zapotrzebowaniu wody grzewczej (standard przy doborze) Podgrzewacz wody Logalux Temperatura wody grzewczej na zasilaniu Współczynnik mocy NL przy temperat. c.w.u.1) Trwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u.2) 60°C °C 45°C Zapotrzebowanie wody grzewczej Strata ciśnienia w wężownicy 60°C l/h kW l/h kW m³/h mbar SU400 50 60 70 80 90 – – 13,6 14,1 14,7 271 662 959 1311 1636 11,0 27,0 39,1 53,4 66,6 – – 520 728 993 – – 30,3 42,4 57,8 3,5 75 SU500 50 60 70 80 90 – – 16,7 17,2 17,9 392 757 1135 1486 1595 16,0 30,8 46,2 60,5 75,9 – – 605 870 1145 – – 35,2 50,6 66,6 2,5 90 SU750 50 60 70 80 90 – – 21,7 24,3 29,3 473 974 1297 1825 2365 19,3 39,6 52,8 74,3 96,3 – – 757 1059 1456 – – 44,0 61,6 84,7 2,2 100 SU1000 50 60 70 80 90 – – 27,8 30,6 34,5 595 1135 1581 1559 2500 24,2 46,2 64,4 79,8 101,8 – – 889 1220 1551 – – 51,7 71,0 90,2 1,9 90 93/1 Moc/wydajność c.w.u. Logalux SU400 do SU 1000 (instalacje z dwoma lub trzema podgrzewaczami ⇒ strona 33) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wejściowa wody zimnej wynosi 10°C 1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 93 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.2.7 Wymiary oraz dane techniczne Logalux SF300 do SF500 (z zabudowanym wymiennikiem ciepła) DSP D H AW HAW AL R1¼ HAL EZ R¾ HEZ Widok z góry A1 M1 1) Rp¾ RH3) HH HVH,RH VH3) A2 M2 2) VH/RH3) EK R1¼ HEK mufa przy Logalux SF300 wspawana tuleja zanurzeniowa ø zewn. 19 mm; od Logalux SF400 czujnik przylgowy 3) jako wyposażenie dodatkowe do nabycia wymiennik ciepła z rur ożebrowanych 1) 2) 94/1 Wymiary stojących zasobników wody Logalux SF300 do SF500; przy zastosowaniu jako pojemnościowy podgrzewacz wody, należy zamówić (wyposażenie dodatk.) wymiennik ciepła z rur ożebrow. i zabudować go w przednim otworze rewizyjnym Zasobnik wody użytkowej SF300 SF400 SF500 l 300 400 500 ØDSp mm mm mm 672 –1) –1) 2) 810 8503) 650 8102) 8503) 650 H mm 14654) 1550 1850 Szerokość do wprowadzenia mm 680 660 660 Wysokość pomieszczenia mm 1845 – – Pojemność podgrzewacza ØD Średnica Wysokość 5) Zasilanie/powrót podgrzewacza z rur ożebrowanych (zabudowa w przednim otworze rewizyjnym) ØVH/RH HVH/RH cal mm R½ 3824) R½ 393 R½ 393 Wysokość otworu rewizyjnego HH mm 3974) 408 408 Dopływ wody zimnej HEK mm 60 148 148 Wejście cyrkulacji HEZ mm 762 912 1062 Wyjście c.w.u. ØAW HAW cal mm R1 13264) R 1¼ 1343 R 1¼ 1643 Króciec ładowania HAL mm 10774) 1102 1252 Rozstaw nóżek A1 A2 mm mm 400 408 419 483 419 483 l 0,5 0,5 0,5 2,20 2,201) 3,32 2,773) 3,942) 2,843) 110 153 186 Poj. wody grzewczej w wymienniku z rur ożebrowanych Ilość ciepła na utrzymanie w gotowości7) kWh/24h 4) 4) 1)2) 2) Ciężar netto8) kg Maks. nadciśnienie robocze bar 10 Maks. temperatura robocza °C 95 94/2 Wymiary oraz dane techniczne stojących zasobników wody Logalux SF300 do SF500; przy zastosowaniu jako pojemnościowy podgrzewacz wody, należy zamówić (jako wyposażenie dodatkowe) wymiennik ciepła z rur ożebrowanych i zabudować go w przednim otworze rewizyjnym Płaszcz izolacji cieplnej z twardej pianki poliuretanowej o grub. 50 mm, nie pozwalający się zdejmować Przy Logalux …-80, z płaszczem izolacji cieplnej gr. 80 mm z miękkiej pianki poliuretanowej 3) Przy Logalux …-100, z płaszczem izolacji cieplnej gr. 100 mm z miękkiej pianki poliuretanowej 4) Z doliczeniem 15-20 mm dla nóżek ustawczych 5) Minimalna wysokość pomieszczenia wymagana dla wymiany anody magnezowej 6) Wymiennik ciepła z rur ożebrowanych do nabycia jako wyposażenie dodatkowe 7) Z wbudowanym wymiennikiem ciepła z rur ożebrowanych (wyposażenie dodatkowe); przy temperaturze c.w.u 8) Ciężar wraz z opakowaniem jest o ok. 5% większy 1) 2) 94 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.2.8 Wymiary oraz dane techniczne Logalux SF300 do SF500 (z zabudowanym wymiennikiem ciepła) Moc/wydajność trwała c.w.u. z zabudowanym wymiennikiem ciepła z rur ożebrowanych, przy podgrzewaniu wody ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej Oznaczenie Temperatura wody grzewczej na zasilaniu Strumień przepływu 300 l/h (Dp = 110 mbar) Wydajność trwała Wydajność trwała Znamion. Wydajność trwała Wydajność trwała Znamion. c.w.u. 10/45°C c.w.u. 10/60°C współczynnik c.w.u. 10/45°C c.w.u. 10/60°C współczynnik mocy NL mocy NL °C SF300 SF400 SF500 Strumień przepływu 600 l/h (Dp = 365 mbar) l/h kW l/h kW l/h kW l/h kW 60 2,4 190 7,8 – – 3,3 295 12,0 – – 65 3,1 235 9,6 – – 4,6 370 15,0 – – 70 3,5 280 11,3 100 5,7 5,7 435 17,7 170 10,0 80 5,1 385 15,6 185 10,7 7,5 550 22,5 300 17,5 60 3,51) 190 7,8 – – 5,21) 295 12,0 – – 65 4,3 235 9,6 – – 6,4 370 15,0 – – 70 5,4 280 11,3 100 5,7 7,9 435 17,7 170 10,0 80 7,6 385 15,6 185 10,7 11,1 550 22,5 300 17,5 60 4,61) 190 7,8 – – 6,81) 295 12,0 – – 65 5,6 235 9,6 – – 8,4 370 15,0 – – 70 6,9 280 11,3 100 5,7 10,5 435 17,7 170 10,0 80 10,0 385 15,6 185 10,7 12,9 550 22,5 300 17,5 1) 1) 95/2 Moc/wydajność c.w.u. LogaluxSF300 do SF500, z zabudowanym wymiennikiem ciepła z rur ożebrowanych (wyposażenie dodatkowe); moc/wydajność zasobników ciepłej wody Logalux SF300 do SF500 (bez zabudowanego wymiennika) w powiązaniu z zestawem wymiennika Logalux LAP (system ładowania zasobników z nabudowanym płytowym wymiennikiem ciepła) ⇒ 119/1, wzgl. w powiązaniu z zestawem wymiennika ciepła Logalux LSP (system ładowania zasobników płytowym wymiennikiem ciepła, ustawionym z boku zasobnika) ⇒ 128/2 1) temperatura c.w.u. w zasobniku = 55°C Dp = opór hydrauliczny wymiennika po stronie wody grzewczej Instalacja z dwoma lub trzema podgrzewaczami • Mnożnik do współczynnika mocy NL: - przy 2 podgrzewaczach = 2,4 - przy 3 podgrzewaczach = 3,8 Przykład ( ⇒ strona 33) Warunki: • podgrzewacze jednakowej wielkości • moc/wydajność trwała c.w.u. jest odpowiednio dwu- lub trzykrotnie większa, niż pojedynczego podgrzewacza • wykonanie połączeń w układzie Tichelmanna. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 95 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.2.9 Wykresy mocy Logalux ST oraz SU ➡ Wartości standardowe do doboru podgrzewaczy, są podane w tabelach dla poszczególnych typów podgrzewaczy. W przypadkach specjalnych, odpowiednie wartości można określić z wykresów. Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux ST160/4 do ST300/4 oraz SU160 (W) do SU300 (W) 500 Metody doboru podgrzewaczy ⇒ strona 28 300 SU ST1 160, 60/ SU2 4, S 0 T20 0 0/4 strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ∆p H [m b ar] 400 Objaśnienie znaków we wzorach ⇒ strona 148 200 0 30 /4 SU 300 T S 100 0 1 2 3 4 5 strumień przepływu wody grzewczej VH [m 3/h] 96/1 Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej (wartości standardowe ⇒ tabela 89/1 i 89/2 oraz 91/1 i 91/2) Podgrzewanie przy małym strumieniu przepływu wody grzewczej Logalux SU400 do SU1000 Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux SU400 do SU1000 300 40 0 500 50 0 200 50 40 40 0 30 00 75 0 50 0 20 10 10 5 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1 strumień przepływu wody grzewczej VH 1,5 [m 3/h] 96/2 Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej (wartości standardowe ⇒ tabela 93/2) 96 2 3 75 0 00 10 300 SU strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ∆p H [m b ar] 100 SU strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ∆p H [m b ar] 400 200 100 90 80 70 3 4 5 6 7 strumień przepływu wody grzewczej VH [m 3/h] 96/3 Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej (wartości standardowe ⇒ tabela 93/1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 8 9 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 500 400 300 200 ∆pH / mbar 100 VH / m 3/h 1,5 3,4 3,0 2,6 2,2 60 45 20 45 50 2,3 60 45 80 40 30 20 60 45 60 45 45 10 0 10 / 45 … ˚C W 50 60 60 45 100 3,3 200 4,6 ˚C 80 ϑV / ˚C 45 ϑW ϑV / 50 1,05 70 45 / … ˚C 60 70 30 50 moc trwała c.w.u. QD [kW] 50 W 10 500 400 300 7,4 6,6 5,8 VH / m 3/h 60 60 ϑW 40 ∆pH / mbar moc trwała c.w.u. QD [kW] 90 50 10 Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux SU300 oraz ST300/4 90 Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux SU160, SU200 oraz ST160/4, ST200/4 0 30 0 10 20 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 0 2 4 6 8 10 12 14 16 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 97/1 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 89/2 oraz 91/1 i 91/2) 97/2 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 89/1 oraz 91/1 i 91/2) Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux SU400 Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux SU500 ∆pH / mbar 50 2,8 4,2 110 100 100 70 60 45 20 10 60 45 90 ϑV / 50 30 90 2,5 50 1,85 45 60 40 100 2,66 25 —– 1,3 45 60 45 55 55 45 10 0 0 97/3 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 93/1 oraz 93/2) ˚C 60 20 45 0 10 20 30 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 60 80 70 70 60 45 80 60 30 60 10 45 /… ˚ C 60 45 W 90 moc trwała c.w.u. QD [kW] 100 90 ϑV / ˚C 45 50 40 1 45 0 /… ˚C W 80 60 ϑW ϑ W 25 1,85 80 60 moc trwała c.w.u. QD [kW] 90 70 500 400 350 300 200 5,9 5,3 4,95 4,6 2,8 VH / m 3/h 50 110 VH / m 3/h 9,3 8,0 7,0 6,2 100 ∆pH / mbar 400 300 250 200 100 40 0 10 20 30 40 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 97/4 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 93/1 oraz 93/2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 97 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux SU750 500 400 350 300 —– —– —– —– 5,0 4,5 4,3 3,9 ϑW 100 80 45 ϑV / ˚C 80 70 60 50 —– 1,55 45 70 60 60 50 40 45 25 —– 1,07 50 20 100 45 100 50 45 60 60 1 45 0 /… ˚ C W 100 —– 2,0 45 45 45 60 60 50 —– 1,4 25 —– 1,0 55 50 55 30 ϑW 90 100 —– 2,2 200 —– 2,9 80 90 70 ϑV / ˚C 90 150 60 60 moc trwała c.w.u. QD [kW] 10 45 /… ˚ C 60 45 100 500 400 350 300 —– —– —– —– 4,5 4,0 3,8 3,5 W 120 110 ∆p / mbar ——––H–––————— VH / m 3/h 200 moc trwała c.w.u. QD [kW] 130 200 —– 3,2 60 ∆p / mbar ——––H–––————— VH / m 3/h 140 Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux SU1000 45 10 0 0 0 10 20 30 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 98/1 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 93/1 oraz 93/2) 98 40 0 10 20 30 40 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 50 98/2 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 93/1 oraz 93/2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.2.10 Przykłady instalacji Logalux ST, SU oraz SF (z zabudowanym wymiennikiem ciepła) ➡ Przedstawione przykłady instalacji są jedynie niewiążącymi wskazaniami do moż- liwego połączenia hydraulicznego, bez roszczeń co do kompletności. Dla prak- tycznych realizacji, obowiązują właściwe reguły wiedzy technicznej. Podgrzewanie wody użytkowej przy pomocy kotła grzewczego podgrzewacz pojedyczy 5 4 AW EZ 1 2 3 1 7 9 10 EK 1 8 AW wyjście ciepłej wody EK wody dopływ zimnej EZ dopływ cyrkulacji RS powrót z podgrzewacza VS zasilanie podgrzewacza czynnikiem grzewczym 1 zawór odcinający 2 pompa cyrkulacyjna z czasowym układem sterującym 3 zawór zwrotny 4 zawór odcinający z kurkiem spustowym 5 zawór napowietrzająco-odpowietrzający 6 membranowy zawór bezpieczeństwa, sprawdzony wg DIN 4753-1 (1 szt. dla każdego podgrzewacza, jeżeli są pojedynczo odcinane) 7 zawór redukcyjny, jeżeli ciśnienie w sieci wodociągowej jest wyższe niż 80 % ciśnienia, przy którym następuje zadziałanie zaworu bezpieczeństwa 8 zawór do pobierania próbek 9 zawór zapobiegający przepływowi zwrotnemu 10 króćce przyłączeniowe do manometru, zgodnie z DIN 4753-1, dla podgrzewaczy o pojemności do 1000 litrów; manometr zgodnie z DIN 4753-1, dla podgrzewaczy o pojemności ponad 1000 litrów 11 trójnik oraz kurek spustowy (ważny dla szybkiego płukania/spustu) 12 pompa ładująca podgrzewacza 13 membranowy zawór bezpieczeństwa, sprawdzony zgodnie z DIN 4753-1, konieczny przy zastosowaniu dodatkowego podgrzewu grzałką elektryczną, do zabezpieczenia wymiennika ciepła z rur gładkich przy odciętym obiegu grzewczym; ciśnienie zadziałania zaworu takie samo, jak zaworu bezpiecz. kotła grzewczego 14 zawór spustowy 6 1 13 1 3 12 1 VS 11 RS 14 1 połączenie równoległe (możliwość odcięcia pojedynczych podgrzewaczy) 5 4 AW 1 2 3 1 1 7 9 10 EZ EK 8 6 6 1 1 6 1 1 11 1 12 3 VS 1 1 1 13 RS 11 1 14 13 11 1 14 13 11 1 14 Wszystkie elementy są wyposażeniem obiektowym 99/1 Połączenia hydrauliczne podgrzewaczy pojemnościowych c.w.u. Logalux SU.... (połączenie równoległe) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 99 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewanie wody użytkowej ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej (przedstawienie zasad) Podgrzewanie ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej (zasilanie bezpośrednie) Logalux SF… z zabudowanym wymiennikiem ciepła z rur ożebrowanych 4 5 AW 1 2 3 1 EZ 6 1 7 9 10 EK 8 1 12 13 11 17 15 16 1 14 1 18 19 1 VHF 19 RHF 1 AWwyjście ciepłej wody EK dopływ wody zimnej EZ dopływ cyrkulacji RHFpowrót czynnika grzewczego do zdalaczynnej sieci cieplnej VHFzasilanie czynnika grzewczego ze zdalaczynnej sieci cieplnej 1 zawór odcinający 2 pompa cyrkulacyjna z czasowym układem sterującym 3 zawór zwrotny 4 zawór napowietrzająco odpowietrzający 5 zawór odcinający z kurkiem spustowym 6 membranowy zawór bezpieczeństwa; sprawdzony zgodnie z DIN 4753-1, średnica znamionowa DN20 przy uwzględnieniu mocy zamieszczonych w tabeli 95/1 (maksymalna moc grzewcza 150 kW) Dla innych czynników grzewczych lub temperatur c.w.u. należy określić właściwą maksymalną moc grzewczą i dobrać większy zawór bezpieczeństwa! 7 zawór redukcyjny, jeżeli ciśnienia w sieci wodociągowej jest wyższe, niż 80 % ciśnienia zadziałania zaworu bezpieczeństwa 8 zawór do pobierania próbek 9 zawór zapobiegający przepływowi zwrotnemu 10 króćce przyłączeniowe do manometru, zgodnie z DIN 4753-1, dla podgrzewaczy o pojemności do 1000 litrów; manometr zgodnie z DIN 4753-1, dla podgrzewaczy o pojemności ponad 1000 litrów 11 trójnik oraz kurek spustowy (ważny dla szybkiego płukania/spustu) 12 czujnik ogranicznika temperatury bezpieczeństwa, przy temperaturze na zasilaniu ponad 110°C 13 czujnik regulatora temperatury 14 czujnik ogranicznika temperatury na powrocie (w koniecznych przypadkach) 15 zawór spustowy 16 regulator temperatury bezpośredniego działania, z ogranicznikiem temperatury bezpieczeństwa przy temperaturze na zasilaniu ponad 110°C oraz ogranicznikiem temperatury na powrocie 17 filtr zanieczyszczeń 18 organ nastawczy 19 termometr Wszystkie elementy stanowią wyposażenie obiektowe 100/1 Hydrauliczne połączenia zasobników wody Logalux SF… jako przedstawienie zasad 100 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.3 Leżące pojemnościowe podgrzewacze wody użytkowej Logalux L oraz LT 4.3.1 Wymiary oraz dane techniczne Logalux L135/1 do L200/1 380 L 659 AW HAW HRS RS HEZ EZ HEK/ HEL EK/EL VS 650 310 FL HVS 262 101/1 Wymiary leżących pojemnościowych podgrzewaczy wody użytkowej Logalux L135/1 do L200/1 Pojemnościowy podgrzewacz wody użytkowej Logalux Pojemność podgrzewacza L135/1 L160/1 L200/1 l 135 160 200 Długość L mm 843 953 1108 Rozstaw nóżek FL mm 390 500 655 Zasilanie podgrzewacza ØVS HVS cal mm R1 378 R1 378 R1 378 Powrót podgrzewacza ØRS HRS cal mm R1 378 R1 378 R1 378 Wejście cyrkulacji ØEZ HEZ cal mm R¾ 328 R¾ 328 R¾ 328 Dopływ wody zimnej ØEK HEK cal mm R 1¼ 83 R 1¼ 83 R 1¼ 83 Spust ØEL HEL cal mm R 1¼ 83 R 1¼ 83 R 1¼ 83 Wyjście wody ciepłej ØAW HAW cal mm R1 578 R1 578 R1 578 5 6 7 m² 0,58 0,81 0,93 kWh/24h 1,2 1,3 1,4 Maksymalne obciążenie ciężarem kg 500 500 500 Ciężar netto 2) kg 90 104 116 Pojemność wody grzewczej l Powierzchnia grzejna wymmiennika ciepła rur gładkich Ilość ciepła na utrzymanie w gotowości 1) Maks. nadciśnienie robocze bar 16 woda grzewcza/10 woda użytkowa Maks. temperatura robocza °C 110 woda grzewcza/95 woda użytkowa Nr certyfikatu na podstawie badań typu wg dyrektywy 97/23/EG Z-DDK-MUC-318302-16 101/2 Wymiary oraz dane techniczne leżących pojemnościowych podgrzewaczy wody użytkowej Logalux L135/1 do L200/1 Przy temperaturze c.w.u. w podgrzewaczu 65°C oraz temperaturze pomieszczenia 20°C(wg DIN V 4753-8) Ciężar wraz z opakowaniem jest o ok. 5% większy 1) 2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 101 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.3.2 Moc/wydajność podgrzewaczy Logalux L135 do L200/1 Podgrzewanie przez kocioł grzewczy, przy dużym zapotrzebowaniu wody grzewczej Pojemność. podgrzewacz c.w.u. Logalux Temperatura wody Współczynnik mocy NL grzewczej na zasilaniu przy temperaturze wody w podgrzewaczu1) Trwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u. na wyjściu2) 60°C °C 45°C Zapotrzebowanie wody grzewczej Strata ciśnienia w wężownicy 60°C l/h kW l/h kW m³/h mbar L135/1 80 2,4 556 22,7 308 18,0 3,5 77 L160/1 80 3,7 721 29,4 396 23,1 3,5 92 L200/1 80 4,9 814 33,1 468 27,1 4,0 133 102/1 Moc/wydajność c.w.u. Logalux L135/1 do L200/1 Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wejściowa wody zimnej wynosi 10°C 1) Podgrzewanie przez kocioł grzewczy, przy zredukowanym zapotrzebowaniu wody grzewczej Pojemność. podgrzewacz c.w.u. Logalux Temperatura wody Współczynnik mocy NL grzewczej na zasilaniu przy temperaturze wody w podgrzewaczu1) Trwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u. na wyjściu2) 60°C °C 45°C Zapotrzebowanie wody grzewczej Strata ciśnienia w wężownicy 60°C l/h kW l/h kW m³/h mbar L135/1 80 2,3 528 21,6 297 17,3 2,8 50 L160/1 80 3,5 699 28,4 385 22,2 2,8 60 L200/1 80 4,6 759 30,8 424 24,8 2,8 68 102/1 Moc/wydajność c.w.u. Logalux L135/1 do L200/1 Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wejściowa wody zimnej wynosi 10°C 1) Instalacja z dwoma lub trzema podgrzewaczami • Mnożnik do współczynnika mocy NL: - przy 2 podgrzewaczach = 2,4 - przy 3 podgrzewaczach = 3,8 Przykład ( ⇒ strona 33) Warunki: • podgrzewacze jednakowej wielkości • moc/wydajność trwała c.w.u. jest odpowiednio dwu- lub trzykrotnie większa, niż pojedynczego podgrzewacza • wykonanie połączeń w układzie Tichelmanna 102 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.3.3 Wymiary oraz dane techniczne Logalux LT135/1 do LT300/1 380 659 L HVS VS R1 656 AW R1 HAW RS R1 HRS EZ R¾ HEZ EK/EL R1¾ HEK/ HEL 15–25 15–25 FL 310 192 103/1 Wymiary leżących pojemnościowych podgrzewaczy wody użytkowej Logalux LT135/1 do LT300/1 Pojemnościowy podgrzewacz wody użytkowej Logalux Pojemność podgrzewacza LT135/1 LT160/1 LT200/1 LT300/1 l 135 160 200 300 Długość L mm 882 992 1147 1537 Rozstaw nóżek FL mm 390 500 655 1045 Zasilanie podgrzewacza HVS mm 378 378 378 378 Powrót podgrzewacza HRS mm 378 378 378 378 Wejście cyrkulacji HEZ mm 328 328 328 328 Dopływ wody zimnej HEK mm 83 83 83 83 Spust HEL mm 83 83 83 83 Wyjście wody ciepłej HAW mm 578 578 578 578 5 6 7 11 0,58 0,81 0,93 1,50 kWh/24h 1,1 1,2 1,4 1,7 Maksymalne obciążenie ciężarem kg 500 500 500 500 Ciężar netto kg 86 100 112 165 Pojemność wody grzewczej Powierzchnia grzejna wymmiennika ciepła rur gładkich Ilość ciepła na utrzymanie w gotowości 1) 2) l m² Maks. nadciśnienie robocze bar 16 woda grzewcza/10 woda użytkowa Maks. temperatura robocza °C 110 woda grzewcza/95 woda użytkowa Nr certyfikatu na podstawie badań typu wg dyrektywy 97/23/EG Z-DDK-MUC-318302-16 103/2 Wymiary oraz dane techniczne leżących pojemnościowych podgrzewaczy wody użytkowej Logalux LT135/1 do LT300/1 Przy temperaturze c.w.u. w podgrzewaczu 65°C oraz temperaturze pomieszczenia 20°C(wg DIN V 4753-8) Ciężar wraz z opakowaniem jest o ok. 5% większy 1) 2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 103 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.3.4 Moc/wydajność podgrzewaczy Logalux LT135/1 do LT300/1 Podgrzewanie przez kocioł grzewczy, przy dużym zapotrzebowaniu wody grzewczej Pojemność. podgrzewacz c.w.u. Logalux Temperatura wody Współczynnik mocy NL grzewczej na zasilaniu przy temperaturze wody w podgrzewaczu1) Trwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u. na wyjściu2) 60°C °C 45°C Zapotrzebowanie wody grzewczej Strata ciśnienia w wężownicy 60°C l/h kW l/h kW m³/h mbar LT135/1 80 2,4 556 22,7 308 18,0 3,5 77 LT160/1 80 3,7 721 29,4 396 23,1 3,5 92 LT200/1 80 4,9 814 33,1 468 27,1 4,0 133 LT300/1 80 9,6 1202 49,0 689 40,0 5,0 240 104/1 Moc/wydajność c.w.u. Logalux LT135/1 do LT300/1 1) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wejściowa wody zimnej wynosi 10°C Podgrzewanie przez kocioł grzewczy, przy zredukowanym zapotrzebowaniu wody grzewczej Pojemność. podgrzewacz c.w.u. Logalux Temperatura wody Współczynnik mocy NL grzewczej na zasilaniu przy temperaturze wody w podgrzewaczu1) Trwała wydajność c.w.u. przy temperaturze c.w.u. na wyjściu2) 60°C °C 45°C Zapotrzebowanie wody grzewczej Strata ciśnienia w wężownicy 60°C l/h kW l/h kW m³/h mbar LT135/1 80 2,3 528 21,6 297 17,3 2,8 50 LT160/1 80 3,5 699 28,4 385 22,2 2,8 60 LT200/1 80 4,6 759 30,8 424 24,8 2,8 68 LT300/1 80 9,2 1070 43,6 605 35,2 2,8 80 104/2 Moc/wydajność c.w.u. Logalux LT135/1 do LT300/1 1) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wejściowa wody zimnej wynosi 10°C Instalacja z dwoma lub trzema podgrzewaczami • Mnożnik do współczynnika mocy NL: - przy 2 podgrzewaczach = 2,4 - przy 3 podgrzewaczach = 3,8 Przykład ( ⇒ strona 33) Warunki: • podgrzewacze jednakowej wielkości • moc/wydajność trwała c.w.u. jest odpowiednio dwu- lub trzykrotnie większa, niż pojedynczego podgrzewacza • wykonanie połączeń w układzie Tichelmanna 104 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.3.5 Wymiary oraz dane techniczne Logalux LT…, L2T… oraz L3T… (od 400 litrów) B L DSp LSp H3 H3 AW AW EZ 1) H3 EZ H3 VS VS RS EK H3 RS H3 EK H2 H2 AW AW EZ 1) H2 EZ H2 VS VS RS EK H HAW EZ HEZ HVS VS RS EK A A2 A3 2) H2 RS H2 EK AW 1) 2) 2) HRS HEK A2 mufa R 1¼ (np. do regulatorów bezpośr. działania) tuleja pomiarowa R ¾ oraz kolejna mufa R ¾ w pokrywie otworu rewizyjnego 1) 2) 105/1 Wymiary leżących pojemnościowych podgrzewaczy wody Logalux LT…, L2T…, L3T… (od 400 litrów) Pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux Pojemność podgrzewacza l Pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux Pojemność podgrzewacza l Pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux Pojemność podgrzewacza l LT... 400 LT... 550 LT... 750 LT... 950 LT... 1500 LT... 2000 LT... 2500 LT... 3000 400 550 750 950 1500 2000 2500 3000 L2T... 800 L2T... 1100 L2T... 1500 L2T... 1900 L2T... 3000 L2T... 4000 L2T... 5000 L2T... 6000 2 x 400 2 x 550 2 x 750 2 x 950 2 x 1500 2 x 2000 2 x 2500 2 x 3000 L3T... 1200 L3T... 1650 L3T... 2250 – – – – – – – – – – 3 x 400 3 x 550 3 x 750 – – – – – Średnica ØDSp mm 650 800 800 900 1000 1250 1250 1250 Szerokość B mm 810 1000 1000 1100 1200 1450 1450 1450 Długość L L SP mm mm 1600 1355 1510 1265 1910 1665 1910 1665 2405 2160 2150 1905 2570 2325 2970 2725 Wysokość H H2 H3 mm mm mm 830 1680 2530 1010 2030 3050 1010 2030 3050 1110 2230 – 1210 2430 – 1460 2930 – 1460 2930 – 1460 2930 – Rozstaw nóżek A (LT/L2T) A (L3T) A2 A3 mm mm mm mm 400 600 410 535 470 700 400 470 470 700 400 865 520 – 420 820 560 – 445 1270 680 – 505 890 680 – 505 1310 680 – 505 1710 Zasilanie podgrzewacza ØVS HVS H2VS H3VS mm mm mm mm DN50 540 1390 2240 DN50 550 1570 2590 DN50 550 1570 2590 DN50 550 1670 – DN65 585 1805 – DN80 725 2195 – DN80 990 2460 – DN80 990 2460 – Powrót podgrzewacza ØRS HRS H2RS H3RS mm mm mm mm DN50 240 1090 1940 DN50 250 1270 2590 DN50 250 1270 2590 DN50 250 1370 – DN65 285 1505 – DN80 285 1755 – DN80 290 1760 – DN80 290 1760 – 105/2 Wymiary oraz dane techniczne leżących pojemnościowych podgrzewaczy wody Logalux LT…, L2T…, L3T… (od 400 litrów) c.d. ⇒ na stronie następnej Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 105 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej c.d. tabeli ze strony 105 Pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux Pojemność podgrzewacza l Pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux Pojemność podgrzewacza l Pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux Pojemność podgrzewacza l LT... 400 LT... 550 LT... 750 LT... 950 LT... 1500 LT... 2000 LT... 2500 LT... 3000 400 550 750 950 1500 2000 2500 3000 L2T... 800 L2T... 1100 L2T... 1500 L2T... 1900 L2T... 3000 L2T... 4000 L2T... 5000 L2T... 6000 2 x 400 2 x 550 2 x 750 2 x 950 2 x 1500 2 x 2000 2 x 2500 2 x 3000 L3T... 1200 L3T... 1650 L3T... 2250 – – – – – – – – – – 3 x 400 3 x 550 3 x 750 – – – – – Dopływ wody zimnej ØEK HEK H2EK H3EK cal mm mm mm R 1½ 145 995 1845 R 1½ 160 1180 2200 R 1½ 160 1180 2200 R 1½ 160 1280 – R2 165 1385 – R2 165 1635 – R 2½ 175 1645 – R 2½ 175 1645 – Wejście cyrkulacji ØEZ HEZ H2EZ H3EZ cal mm mm mm R 1¼ 470 1310 2160 R 1¼ 570 1590 2610 R 1¼ 570 1590 2610 R 1¼ 620 1740 – R 1½ 690 1910 – R 1½ 835 2305 – R2 835 2305 – R2 835 2305 – Wyjście ciepłej wody Ø AW HAW H2AW H3AW cal mm mm mm R 1½ 705 1555 2405 R 1½ 860 1880 2900 R 1½ 860 1880 2900 R 1½ 960 2080 – R2 1055 2275 – R2 1300 2770 – R 2½ 1295 2765 – R 2½ 1295 2765 – LTN LTH LTD l l l 2 x 10 2x9 2 x 10 2 x 10 2x9 2 x 10 2 x 14 2 x 12 2 x 10 2 x 14 2 x 12 2 x 10 3 x 18 3 x 14 3 x 10 4x9 4 x 14 4 x 10 5 x 18 5 x 14 5 x 10 5 x 18 5 x 14 5 x 10 L2TN L2TH L2TD l l l 2/2 x 10 2/2 x 9 2/2 x 10 2/2 x 10 2/2 x 9 2/2 x 10 2/2 x 14 2/2 x 12 2/2 x 10 2/2 x 14 2/2 x 12 2/2 x 10 2/3 x 18 2/3 x 14 2/3 x 10 2/4 x 9 2/4 x 14 2/4 x 10 2/5 x 18 2/5 x 14 2/5 x 10 2/5 x 18 2/5 x 14 2/5 x 10 L3TN L3TH L3TD l l l 3/2 x 10 3/2 x 9 3/2 x 10 3/2 x 10 3/2 x 9 3/2 x 10 3/2 x 14 3/2 x 12 3/2 x 10 – – – – – – – – – – – – – – – Pojemność wody grzewczej Powierzchnia grzejna Ciężar (netto) LTN LTH LTD m² m² m² 2,6 4,2 2,6 2,6 4,2 2,6 3,6 5,6 2,6 3,6 5,6 2,6 6,9 9,75 3,9 8,4 11,2 5,2 11,5 16,25 6,5 11,5 16,25 6,5 L2TN L2TH L2TD m² m² m² 5,2 8,4 5,2 5,2 8,4 5,2 7,2 11,2 5,2 7,2 11,2 5,2 13,8 19,5 7,8 16,8 22,4 10,4 23 32,5 13 23 32,5 13 L3TN L3TH L3TD m² m² m² 7,8 12,6 7,8 7,8 12,6 7,8 10,8 16,8 7,8 – – – – – – – – – – – – – – – LTN LTH LTD kg kg kg 330 363 330 367 400 367 470 520 439 517 567 486 875 957 819 1145 1254 1068 1300 1436 1204 1460 1596 1364 L2TN L2TH L2TD kg kg kg 682 748 682 762 828 762 968 1068 906 1066 1156 1004 1784 1948 1672 2331 2549 2177 2641 2913 2449 2961 3233 2769 L3TN L3TH L3TD kg kg kg 1034 1133 1034 1157 1256 1157 1466 1616 1373 – – – – – – – – – – – – – – – Maks. nadciśnienie robocze bar 16 woda grzewcza/10 ciepła woda użytkowa Maks. temperatura robocza °C 160 woda grzewcza/95 ciepła woda użytkowa Certyfikacja według dyrektywy dotyczącej urządzeń ciśnieniowej Nr. P-DDK-MUC-02-318302-71 105/2 Wymiary oraz dane techniczne leżących pojemnościowych podgrzewaczy wody Logalux LT…, L2T…, L3T… (od 400 litrów) 106 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.3.6 Moc/wydajność Logalux LT…, L2T… oraz L3T… (od 400 litrów) Podgrzewane przez kocioł grzewczy, pojemnościowe podgrzewacze wody Logalux LTN (wykonanie normalne) Pojemność. podgrzewacz wody Logalux Temperatura wody grzewczej na zasilaniu Zapotrzebowanie Strata ciśnienia Trwała wydajność c.w.u. przy Współczynnik mocy NL w wężownicy przy temperat. c.w.u.1) temperaturze c.w.u.2) na wypływie wody grzewczej w podgrzewaczu 60°C °C 45°C 60°C l/h kW l/h kW LTN400 50 60 70 80 90 – – 17 22 26 726 1254 1892 2453 3014 30 51 77 100 123 – – 1122 1452 1892 – – 65 85 110 m³/h LTN550 50 60 70 80 90 – – 17 22 26 726 1254 1892 2453 3014 30 51 77 100 123 – – 1122 1452 1892 – – 65 85 110 LTN750 50 60 70 80 90 – – 37 49 59 1034 1826 2794 3641 4400 42 74 114 148 179 – – 1496 2134 2706 – – 87 124 157 LTN950 50 60 70 80 90 – – 41 53 68 1034 1826 2794 3641 4400 42 74 114 148 179 – – 1496 2134 2706 – – 87 124 157 LTN1500 50 60 70 80 90 – – 70 94 113 1573 2706 4114 5533 6721 64 110 168 225 274 – – 2222 3212 4070 – – 129 187 237 15,5 LTN2000 50 60 70 80 90 – – 101 134 160 2079 3553 5434 7315 8899 85 144 221 298 362 – – 2926 4224 5368 – – 170 246 312 20,5 LTN2500 50 60 70 80 90 – – 148 199 242 2739 4719 7128 9592 11627 111 191 290 390 473 – – 3806 5500 6930 – – 221 320 403 LTN3000 50 60 70 80 90 – – 156 210 255 2739 4719 7128 9592 11627 111 191 290 390 473 – – 3806 5500 6930 – – 221 320 403 mbar 12,0 11,0 350 26,0 107/1 Moc/wydajność c.w.u. Logalux LTN400 do LTN3000 (wykonanie normalne) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wejściowa wody zimnej wynosi 10°C 1) Instalacja z dwoma lub trzema podgrzewaczami • Mnożnik do współczynnika mocy NL: - przy 2 podgrzewaczach = 2,4 - przy 3 podgrzewaczach = 3,8 Przykład ( ⇒ strona 33) Warunki: • podgrzewacze jednakowej wielkości • moc/wydajność trwała c.w.u. jest odpowiednio dwu- lub trzykrotnie większa, niż pojedynczego podgrzewacza • wykonanie połączeń w układzie Tichelmanna ➡ Przy podgrzewaniu wody ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej, obowiązują inne wartości mocy oraz inne mnożniki. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 107 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewane przez kocioł grzewczy, podgrzewacze wody Logalux LTH (wymiennik ciepła wysokiej mocy) Pojemność. podgrzewacz wody Logalux Temperatura wody grzewczej na zasilaniu Zapotrzebowanie Strata ciśnienia Trwała wydajność c.w.u. przy Współczynnik mocy NL w wężownicy przy temp. c.w.u.1) temperaturze c.w.u.2) na wypływie wody grzewczej w podgrzewaczu 60°C °C 45°C 60°C l/h kW l/h kW m³/h LTH400 50 60 70 80 90 – – 26 34 42 979 1881 2794 3674 4587 40 77 114 150 187 – – 1408 2266 3058 – – 82 132 178 LTH550 50 60 70 80 90 – – 29 39 46 979 1881 2794 3674 4587 40 77 114 150 187 – – 1408 2266 3058 – – 82 132 178 LTH750 50 60 70 80 90 – – 46 58 74 1287 2519 3806 4961 5940 52 102 155 202 241 – – 1848 2948 3828 – – 108 171 223 LTH950 50 60 70 80 90 – – 55 70 86 1287 2519 3806 4961 5940 52 102 155 202 241 – – 1848 2948 3828 – – 108 171 223 LTH1500 50 60 70 80 90 – – 95 126 147 1881 3641 5533 7447 9086 77 148 225 303 370 – – 2926 4334 5654 – – 170 252 319 11,1 LTH2000 50 60 70 80 90 – – 125 184 226 2420 4774 7315 9845 11990 98 194 298 400 487 – – 3894 5676 7370 – – 227 330 426 15,0 LTH2500 50 60 70 80 90 – – 195 270 332 3146 6226 9548 12881 15620 128 252 389 525 636 – – 5016 7700 9944 – – 292 448 578 LTH3000 50 60 70 80 90 – – 205 281 344 3146 6226 9548 12881 15620 128 252 389 525 636 – – 5016 7700 9944 – – 292 448 578 8,7 7,8 350 19,8 108/1 Moc/wydajność c.w.u. Logalux LTH400 do LTH3000 (wymiennik ciepła wysokiej mocy) 1) Według normy DIN 4708 współczynnik mocy dla danych standardowych (tłusty druk) odniesiono do ϑV = 80°C oraz ϑSp = 60°C; minimalne zapotrzebowanie ciepła odpowiada mocy trwałej c.w.u. [kW] przy 45°C 2) Temperatura wejściowa wody zimnej wynosi 10°C Instalacja z dwoma lub trzema podgrzewaczami • Mnożnik do współczynnika mocy NL: - przy 2 podgrzewaczach = 2,4 - przy 3 podgrzewaczach = 3,8 Przykład ( ⇒ strona 33) Warunki: • podgrzewacze jednakowej wielkości • moc/wydajność trwała c.w.u. jest odpowiednio dwu- lub trzykrotnie większa, niż pojedynczego podgrzewacza • wykonanie połączeń w układzie Tichelmanna ➡ Przy podgrzewaniu wody ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej, obowiązują inne wartości mocy oraz inne mnożniki. 108 mbar Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewane parą wodną, pojemnościowe podgrzewacze wody Logalux LTD Pojemność. podgrzewacz wody Logalux Temperatura c.w.u. Moc trwała c.w.u. [kW]1) /zwymiarowanie pływakowego odwadniacza kondensatu przy nadciśnieniu pary °C 0,1 bar 0,3 bar 0,5 bar 1,0 bar 2,0 bar 3,0 bar 4,0 bar 5,0 bar2) LTD400 45 60 81/DN 15 81/DN 15 105/DN 15 122/DN 15 163/DN 15 233/DN 15 279/DN 15 326/DN 15 372/DN 15 105/DN 15 122/DN 15 163/DN 15 209/DN 15 256/DN 15 302/DN 15 349/DN 15 LTD550 45 60 81/DN 15 81/DN 15 105/DN 15 122/DN 15 163/DN 15 233/DN 15 279/DN 15 326/DN 15 372/DN 15 105/DN 15 122/DN 15 163/DN 15 209/DN 15 256/DN 15 302/DN 15 349/DN 15 LTD750 45 60 81/DN 15 81/DN 15 105/DN 15 122/DN 15 163/DN 15 233/DN 15 279/DN 15 326/DN 15 372/DN 15 105/DN 15 122/DN 15 163/DN 15 209/DN 15 256/DN 15 302/DN 15 349/DN 15 LTD950 45 60 81/DN 15 81/DN 15 105/DN 15 122/DN 15 163/DN 15 233/DN 15 279/DN 15 326/DN 15 372/DN 15 105/DN 15 122/DN 15 163/DN 15 209/DN 15 256/DN 15 302/DN 15 349/DN 15 LTD1500 45 60 122/DN 15 122/DN 15 157/DN 15 186/DN 15 244/DN 15 349/DN 15 419/DN 20 488/DN 20 558/DN 20 157/DN 15 186/DN 15 244/DN 15 314/DN 15 384/DN 20 454/DN 20 523/DN 20 LTD2000 45 60 163/DN 15 209/DN 15 244/DN 15 326/DN 15 465/DN 20 558/DN 20 651/DN 20 744/DN 25 163/DN 15 209/DN 15 244/DN 15 326/DN 15 419/DN 20 512/DN 20 605/DN 20 698/DN 25 LTD2500 45 60 204/DN 15 262/DN 15 308/DN 15 407/DN 20 582/DN 20 698/DN 25 814/DN 25 930/DN 25 204/DN 15 262/DN 15 308/DN 15 407/DN 20 523/DN 20 640/DN 25 756/DN 25 872/DN 25 LTD3000 45 60 204/DN 15 262/DN 15 308/DN 15 407/DN 20 582/DN 20 698/DN 25 814/DN 25 930/DN 25 204/DN 15 262/DN 15 308/DN 15 407/DN 20 523/DN 20 640/DN 25 756/DN 25 872/DN 25 109/1 Moc c.w.u. Logalux LTD400 do LTD3000 (wymiennik ciepła zasilany parą wodną) w powiązaniu z pływakowym oddzielaczem kondensatu W tabeli podano wymagane średnice przewodów kondensatu (DN..) Wszystkie moce uzyskuje się tylko przy ograniczonej prędkości strumienia pary, w króćcach przyłączeniowych wymiennika ciepła z rur gładkich (wężownicy) 2) Moce podgrzewaczy zasilanych parą wodną o temperaturze ponad 160°C i odpowiednio do tego, o nadciśnieniu pary wyższym niż 5 bar, a także o temperaturze c.w.u. ponad 60°C – na zapytanie 1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 109 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.3.7 Wykresy mocy podgrzewaczy Logalux L oraz LT ➡ Wartości standardowe do doboru podgrzewaczy, są podane w tabelach dla poszczególnych typów podgrzewaczy. W przypadkach specjalnych, odpowiednie wartości można określić z wykresów. Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux L135/1 do L300/1 oraz LT135/1 do LT300/1 240 220 Metody doboru podgrzewaczy ⇒ strona 28 30 0/ 1 180 LT 20 0 /1 LT 160 L2 00 /1 , 140 T1 60 /1 120 60 /1 ,L 100 80 60 , /1 35 L1 /1 35 L1 strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ∆p H [m b ar] Objaśnienie znaków we wzorach ⇒ strona 148 200 1 LT 40 20 0 1 2 3 5 4 strumień przepływu wody grzewczej VH [m 3/h] 110/1 Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej (wartości standardowe ⇒ tabela 102/1 i 102/2 oraz 104/1 i 104/2) Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTN oraz LTH 1,5 4 3 0,5 2 1 0,5 1 2 3 4 5 10 pobór c.w.u. VWW 20 30 [m 3/h] 110/2 Strata ciśnienia po stronie c.w.u. oraz prędkość przepływu w króćcach przyłączeniowych 110 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) prędkość przepływu v [m /s] 1 (R 2 R 2) 000 0…3 00 ( 1 250 …20 …95 5 150 0 0( R 11 /2) 10 /2) 20 400 strata ciśnienia po stronie c.w.u. ∆p WW [m b ar] 30 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTH400 do LTH3000 600 500 500 400 400 100 50 10 5 30 20 strumień przepływu wody grzewczej VH [m 3/h] 111/1 Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej (wartości standardowe ⇒ tabela 107/1) 100 6,4 90 0 300 0 200 150 0 50 250 0… 200 6,7 ϑ W 90 60 45 60 45 45 45 60 10 2,0 60 60 10 45 /… ˚ C 100 4,7 45 60 ˚C 80 150 ϑV / 45 100 50 55 45 50 3,3 60 70 80 70 45 moc trwała c.w.u. QD [kW] ˚C ϑV / ˚C 45 … moc trwała c.w.u. QD [kW] / 10 W 60 30 20 500 400 300 10,5 9,5 8,1 VH / m 3/h 200 60 40 …5 950 ∆pH / mbar 50 4,5 ϑW 100 30 [m 3/h] Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTH400 do LTH550 110 50 20 10 W 120 70 5 strumień przepływu wody grzewczej VH 130 80 4 100 140 90 3 100 150 VH / m 3/h 14,2 12,8 11,1 9,0 50 111/2 Strata ciśnienia po stronie wody grzewczej (wartości standardowe ⇒ tabela 108/1) Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTN400 do LTN550 ∆pH / mbar 500 400 300 200 100 45 6 45 0 60 4 200 400 300 0 250 0… 200 150 0 50 50 …5 400 …9 0 200 300 750 … 300 strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ∆p H [m b ar] 600 750 strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ∆p H [m b ar] Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTN400 do LTN3000 55 10 0 0 0 10 20 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 111/3 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 107/1) 30 0 10 20 30 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 40 111/4 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 108/1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 111 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTN750 do LTN950 500 400 300 200 13,0 11,6 10,0 8,2 ∆p H / mbar 100 5,8 45 60 60 50 112/1 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 107/1) 90 40 80 C 500 400 300 12,9 11,6 10,2 VH / m 3/h 100 450 90 60 ϑV / 200 100 5,9 45 50 4,1 60 70 250 45 150 45 100 50 55 45 50 45 ˚C 80 300 60 ˚C ϑV / 70 moc trwała c.w.u. QD [kW] 90 80 ˚C 60 45 60 60 ˚C 45 350 … /… 45 60 5 4 60 150 / 10 10 W 50 5,8 45 200 W ϑW 250 200 8,4 ϑW 400 60 moc trwała c.w.u. QD [kW] 55 45 ∆pH / mbar 100 8,2 0 45 45 60 55 0 0 10 20 30 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 112/3 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 107/1) 112 50 2,8 60 45 0 10 20 30 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 300 50 100 45 Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTH1500 500 400 300 200 18,0 16,2 14,2 11,8 VH / m 3/h 100 4,1 60 112/2 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 108/1) Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTN1500 ∆pH / mbar ˚C 45 60 45 0 40 0 10 20 30 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 100 150 50 0 350 200 55 45 /… 100 60 45 10 60 /˚ 60 45 70 100 60 W ϑV 80 ϑV / ˚C 45 200 5,8 W 45 70 moc trwała c.w.u. QD [kW] ˚C 150 50 /… moc trwała c.w.u. QD [kW] 10 W 50 4,2 60 ϑW 45 250 300 7,1 ϑ 100 300 90 200 500 400 9,2 8,3 VH / m 3/h 100 VH / m 3/h 50 ∆pH / mbar Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTH750 do LTH950 40 0 10 20 30 40 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 112/4 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 108/1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 50 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTN2000 ∆pH / mbar Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTH2000 500 400 300 200 24,0 22,0 19,0 15,5 VH / m 3/h ∆pH / mbar 100 5,9 650 450 550 60 45 50 90 ˚C 80 300 45 45 250 200 100 45 10 /… 45 ˚C 60 100 8,1 60 60 50 4,7 60 55 45 50 0 0 113/1 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 107/1) 113/2 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 108/1) Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTN2500 do LTN3000 750 250 45 60 200 45 50 150 45 60 60 90 ϑV / 450 400 350 45 60 45 50 —– 7,4 300 250 150 100 50 100 10,7 60 ˚C 500 200 55 45 80 550 70 60 45 70 300 60 60 ˚C 80 60 45 ϑV / 350 45 600 moc trwała c.w.u. QD [kW] 90 C 400 50 9,6 ˚C 10 45 /… ˚ /… W 10 W W 650 ϑ 200 15,0 ϑW 700 500 450 500 400 300 23,2 21,0 18,4 VH / m 3/h 750 100 550 ∆pH / mbar 100 13,8 100 500 400 300 200 30,0 27,0 23,2 19,0 VH / m 3/h 600 Podgrzewanie przez kocioł grzewczy Logalux LTH2500 do LTH3000 50 ∆pH / mbar 50 0 10 20 30 40 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 40 0 10 20 30 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] moc trwała c.w.u. QD [kW] 350 150 55 45 50 100 45 400 50 60 60 45 450 ϑV / 6 45 0 150 W 70 80 ˚C ϑV / 70 ˚C 200 … 250 W 60 / 10 45 60 moc trwała c.w.u. QD [kW] 90 50 4,1 W 45 300 ϑ 500 ϑW moc trwała c.w.u. QD [kW] 350 200 11,5 100 100 600 400 100 500 400 300 18,0 16,0 14,0 VH / m 3/h 60 45 55 45 50 0 0 10 20 30 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 113/3 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 107/1) 40 0 0 10 20 30 40 różnica temperatur po stronie wody grzewczej ∆ϑH [K] 50 113/4 Moc trwała c.w.u. (wartości standardowe ⇒ tabela 108/1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 113 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.3.8 Przykłady instalacji Logalux LT… oraz L2T… (od 400 litrów) ➡ Przedstawione przykłady instalacji są jedynie niewiążącymi wskazaniami do możliwego połączenia hydraulicznego, bez roszczeń co do kompletności. Dla praktycznych realizacji, obowiązują właściwe reguły wiedzy technicznej. Podgrzewanie wody użytkowej przy pomocy kotła grzewczego AW Wyjście ciepłej wody EK Dopływ wody zimnej EZ Wejście cyrkulacji RS Powrót z podgrzewacza VS Zasilanie podgrzewacza czynnikiem grzewczym 1 Membranowy zawór bezpieczeństwa; badanie typu wg DIN 4753-1, rozdział 6.3 (1 szt. dla każdego podgrzewacza, jeżeli są pojedynczo odcinane). Przy mocy podgrzewu max. 150 kW średnica nominalna DN20 dla Logalux: LTN400 do LTN950, LTH400 EK L2TN800 do L2TN1900, L2TH800 L3TN1200 do L3TN2250 oraz L3TH1200. Przy mocy podgrzewu max. 1000 kW średnica nominalna DN32 dla Logalux: LTN2000 do LTN3000, LTH1500 do LTH3000, L2TN4000 do L2TN6000 oraz L2TH3000 do L2TH6000. Średnice nominalne zaworów podano przy uwzględnieniu mocy wg DIN 4708, dla temperatury na zasilaniu 80°C. Przy innych temperaturach zasilania, należy określić właściwą maksymalną moc podgrzewu! 2 Zawór spustowy 3 Zawór odcinający 4 Zawór napowietrzjąco-odpowietrzający 5 Zawór odcinający z kurkiem spustowym 6 Pompa cyrkulacyjna z zegarem sterującym 7 Zawór zwrotny 8 Pompa ładująca podgrzewacza 9 Zawór redukcyjny, jeżeli ciśnienie w sieci wodociągowej jest wyższe niż 80 % ciśnienia zadziałania zaworu bezpieczeństwa 10 Zawór do pobierania próbek 11 Zawór zapobiegający przepływowi zwrotnemu EK 12 Króćce do przyłączenia manometru zgodnie z DIN 4753-1, przy podgrzewaczach do poj. 1000 l; manometr wg DIN 4753-1 przy podgrzewaczach o pojemności ponad 1000 litrów 13 Trójnik oraz kurek spustowy (ważny dla szybkiego płukania/spustu) 14 Membranowy zawór bezpieczeństwa; badanie typu wg DIN 4753-1, konieczny przy zastosowaniu dodatkowego podgrzewu elektrycznego, do zabezpieczenia wymiennika ciepła z rur gładkich przy odciętym obiegu grzewczym; ciśnienie zabezpieczenia takie, jak zaworu bezpieczeństwa kotła grzewczego Wszystkie elementy stanowią wyposażenie obiektowe Logalux LT… EZ 3 6 1 3 9 AW 7 11 12 5 14 4 3 3 10 3 7 8 3 VS 2 3 RS 13 Logalux L2T… (połączenie równoległe) EZ 1 3 9 11 12 10 AW 3 6 7 5 14 4 3 3 3 7 8 3 VS 2 13 114/1 Połączenia hydrauliczne pojemnościowych podgrzewaczy wody Logalux LT… oraz L2T… (połączenie równoległe) 114 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 3 RS Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewanie ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej AW Wyjście ciepłej wody EK Dopływ wody zimnej EZ Wejście cyrkulacji RHF Powrót do sieci zdalaczynnej VHF Zasilanie z sieci zdalaczynnej 1 Membranowy zawór bezpieczeństwa; badanie typu wg DIN 4753-1 (1 szt. dla każdego podgrzewacza, jeżeli są pojedynczo odcinane). Przy mocy podgrzewu max. 150 kW średnica nominalna DN20 dla Logalux: EK LTN400 do LTN950 oraz LTH400 do LTH950. Przy mocy podgrzewu max. 250 kW średnica nominalna DN25 dla Logalux: LTN1500 do LTN3000 oraz LTH1500 do LTH3000. Średnice nominalne zaworów podano przy uwzględnieniu mocy wg DIN 4708, dla temperatury na zasilaniu 80°C. Przy innych temperaturach zasilania, należy określić właściwą maksymalną moc podgrzewu! 2 Zawór spustowy 3 Zawór odcinający 4 Zawór napowietrzjąco-odpowietrzający 5 Zawór odcinający z kurkiem spustowym 6 Pompa cyrkulacyjna z zegarem sterującym 7 Zawór zwrotny 8 Zawór redukcyjny, jeżeli ciśnienie w sieci wodociągowej jest wyższe niż 80 % ciśnienia zadziałania zaworu bezpieczeństwa 9 Zawór do pobierania próbek 10 Zawór zapobiegający przepływowi zwrotnemu 11 Króćce do przyłączenia manometru zgodnie z DIN 4753-1, przy podgrzewaczach do poj. 1000 l; manometr wg DIN 4753-1 przy podgrzewaczach o pojemności ponad 1000 litrów 12 Trójnik oraz kurek spustowy (ważny dla szybkiego płukania/spustu) 13 Czujnik ogranicznika temperatury bezpieczeństwa przy temperaturze zasilania powyżej 110°C EK 14 Czujnik regulatora temperatury 15 Czujnik ogranicznika temperatury powrotu (jeżeli jest wymagany) Uwaga! Czujnik termostatu umieścić na przyłączeniu, t.zn. w mufie na kolanie przewodu przyłączeniowego 16 Regulator temperatury bezpośredniego działania z ogranicznikiem temperatury bezpieczeństwa przy temperaturze na zasilaniu powyżej 110°C oraz z ogranicznikiem temperatury powrotu 17 Filtr zanieczyszczeń 18 Organ nastawny 19 Termometr Wszystkie elementy stanowią wyposażenie obiektowe Logalux LT… EZ 1 3 AW 5 3 6 8 10 11 4 7 3 3 9 13 16 17 14 15 2 3 12 3 3 18 VHF 19 RHF 3 Logalux L2T… (połączenie równoległe) EZ AW 5 3 6 1 4 7 3 8 10 11 3 9 13 16 17 3 14 15 12 3 2 3 3 18 VHF 19 3 RHF 115/1 Połączenia hydrauliczne pojemnościowych podgrzewaczy wody Logalux LT… oraz L2T… (połączenie równoległe) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 115 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewanie ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej 2 × Logalux LT… (połączenie szeregowe) AW Wyjście ciepłej wody EK Dopływ wody zimnej EZ Wejście cyrkulacji RHF Powrót do sieci zdalaczynnej VHF Zasilanie z sieci zdalaczynnej 1 Membranowy zawór bezpieczeństwa; badanie typu wg DIN 4753-1 (1 szt. dla każdego podgrzewacza, jeżeli są pojedynczo odcinane). Przy mocy podgrzewu max. 150 kW średnica EK nominalna DN20 dla Logalux: LTN400 do LTN950 oraz LTH400 do LTH950. Przy mocy podgrzewu max. 250 kW średnica nominalna DN25 dla Logalux: LTN1500 do LTN3000 oraz LTH1500 do LTH3000. Średnice nominalne zaworów podano przy uwzględnieniu mocy wg DIN 4708, dla temperatury na zasilaniu 80°C. Przy innych temperaturach zasilania, należy określić właściwą maksymalną moc podgrzewu! 2 Zawór spustowy 3 Zawór odcinający 4 Zawór napowietrzjąco-odpowietrzający 5 Zawór odcinający z kurkiem spustowym 6 Pompa cyrkulacyjna z zegarem sterującym 7 Zawór zwrotny 8 Zawór redukcyjny, jeżeli ciśnienie w sieci wodociągowej jest wyższe niż 80 % ciśnienia zadziałania zaworu bezpieczeństwa 9 Zawór do pobierania próbek 10 Zawór zapobiegający przepływowi zwrotnemu 11 Króćce do przyłączenia manometru zgodnie z DIN 4753-1, przy podgrzewaczach do poj. 1000 l; manometr wg DIN 4753-1 przy podgrzewaczach o pojemności ponad 1000 litrów 12 Trójnik oraz kurek spustowy (ważny dla szybkiego płukania/spustu) 13 Czujnik ogranicznika temperatury bezpieczeństwa przy temperaturze zasilania powyżej 110°C 14 Czujnik regulatora temperatury 15 Czujnik ogranicznika temperatury powrotu (jeżeli jest wymagany) Uwaga! Czujnik termostatu umieścić na przyłączeniu, t.zn. w mufie na kolanie przewodu przyłączeniowego 16 Regulator temperatury bezpośredniego działania z ogranicznikiem temperatury bezpieczeństwa przy temperaturze na zasilaniu powyżej 110°C oraz z ogranicznikiem temperatury powrotu 17 Filtr zanieczyszczeń 18 Organ nastawny 19 Termometr 20 Odpowietrznik Wszystkie elementy stanowią wyposażenie obiektowe EZ 1 3 6 20 3 8 10 11 5 4 7 3 3 9 AW 13 17 16 14 15 2 12 3 18 3 3 VHF 19 Logalux L2T… (połączenie równoległe) EZ 1 3 8 10 11 EK 9 3 6 7 3 AW 5 4 3 13 14 17 16 15 12 2 3 3 18 3 VHF 19 3 116/1 Połączenia hydrauliczne pojemnościowych podgrzewaczy wody Logalux LT… oraz L2T… (połączenie szeregowe) 116 RHF 3 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) RHF Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewanie wody parą wodną Logalux LTD EZ 1 2 7 6 9 10 EK 2 8 AKO 2 5 14 2 AW 4 3 15 12 13 ED 11 AW Wyjście ciepłej wody AKOOdpływ kondensatu ED Dopływ pary EK Dopływ wody zimnej EZ Wejście cyrkulacji 1 Membranowy zawór bezpieczeństwa; badanie typu wg DIN 4753-1 (1 szt. dla każdego podgrzewacza, jeżeli są pojedynczo odcinane). Przy mocy podgrzewu max. 150 kW średnica nominalna DN20 dla Logalux: LTN400 do LTN950 oraz LTH400 do LTH950. Przy mocy podgrzewu max. 250 kW średnica nominalna DN25 dla Logalux: LTN1500 do LTN3000 oraz LTH1500 do LTH3000. Średnice nominalne zaworów podano przy uwzględnieniu mocy wg DIN 4708, dla temperatury na zasilaniu 80°C. Przy innych temperaturach zasilania, należy określić właściwą maksymalną moc podgrzewu! 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Organ odcinający Zawór napowietrzjąco-odpowietrzający Zawór odcinający z kurkiem spustowym Pompa cyrkulacyjna z zegarem sterującym Zawór zwrotny Zawór redukcyjny, jeżeli ciśnienie w sieci wodociągowej jest wyższe niż 80 % ciśnienia zadziałania zaworu bezpieczeństwa Zawór do pobierania próbek Zawór zapobiegający przepływowi zwrotnemu Króćce do przyłączenia manometru zgodnie z DIN 4753-1, przy podgrzewaczach do pojemności 1000 l; manometr wg DIN 4753-1 przy podgrzewaczach o pojemności ponad1000 litrów Trójnik oraz kurek spustowy (ważny dla szybkiego płukania/spustu) Czujnik regulatora temperatury 13 14 15 Regulator temperatury bezpośredniego działania Pływakowy oddzielacz kondensatu (bez regulacji temperatury) z automatycznym odpowietrzaniem Czujnik ogranicznika temperatury bezpieczeństwa przy temperaturze zasilania powyżej 110°C Wszystkie elementy stanowią wyposażenie obiektowe 117/1 Połączenia hydrauliczne pojemnościowego podgrzewacza wody Logalux LTD (z zapewnieniem swobodnego odpływu kondensatu) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 117 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.4 System ładowania zasobników: zestaw wymiennika ciepła Logalux LAP z zasobnikiem Logalux SF oraz z podgrzewaczem Logalux SU 4.4.1 Wymiary i dane techniczne Logalux LAP z Logalux SF oraz SU DSP RS VS 1 powrót podgrzewacza (instalacja słoneczna) 1 zasilanie podgrzewacza (instalacja słoneczna) zestaw wymiennika ciepła Logalux LAP (orurowanie na górnej pokrywie otworu rewizyjnego) 2 2 zasobnik Logalux SF (należy zamówić oddzielnie) 4) 3 podgrzewacz Logalux SU HH (zamówić oddzielnie) D DSP VL/RL AW H 1 H LAP AW H AW EZ R¾ M 1) Rp¾ EZ R¾ VS R1¼ M 1)2) RS R1¼ EK H EZ 3 M2 3) EK R1¼ H VL/RL H EK H LAP 1 H AW 2/3 A2 H EZ RL5) VL5) H VS H RS A1 H EK Mufa do zabudowy na obiekcie tulei ochronnej Tuleja ochronna wspawana, wewn. Ø 19 mm 3) Przy Logalux SF300 tuleja ochronna wspawana, wewn. Ø 19 mm; od Logalux SF400 opaska zaciskowa do czujnika przylgowego 4) Możliwość zabudowy grzałki elektr. (wyposaż. dodatk.); przy Logalux SF alternatywnie wymiennik z rur ożebr. do ogrzew. biwalent. (⇒ 123/1) 5) Rury przyłączeniowe po stronie grzewczej przynależą do zakresu dostawy tylko przy Logalux LAP1.2 oraz 3.2 1) 2) 118/1 Wymiary zestawu wymiennika Logalux LAP, montowanego na zasobniku wody Logalux SF lub podgrzewaczu Logalux SU Zestaw wymiennika ciepła LAP 1.2/2.2/3.2 z zasobnikiem wody Logalux z pojemnościowym podgrzewaczem Logalux Pojemność podgrzewacza LAP 1.1/ LAP 2.1/ LAP 3.1 SF300 SF400 SF500 SF750 SF1000 – SU400 SU500 SU750 SU1000 l 300 400 500 750 1000 Średnica ØD ØDSp mm mm 672 –1) 8502) 650 8502) 650 10002) 800 11002) 900 Wysokość H 2100 mm 1645 1730 2030 2030 Szerokość do wprowadzenia zbiornika mm 680 660 660 810 910 Wysokość pomieszczenia zainstalowania mm 20053) 2090 2390 2390 2460 Zasilanie/powrót Zestaw wymiennika ciepła Logalux LAP Ø HLAP cal mm R1 1565 R1 1650 R1 1950 R1 1950 R1 2020 Dopływ wody zimnej ØEK HEK cal mm R 1¼ 604) R 1¼ 148 R 1¼ 148 R 1½ 133 R 1½ 121 Wejście cyrkulacji HEZ mm 7624) 912 1062 1065 1126 Wyjście ciepłej wody ØAW HAW cal mm R1 13264) R 1¼ 1343 R 1¼ 1643 R 1¼ 1648 R 1½ 1721 Rozstaw nóżek A1 A2 mm mm 400 408 419 483 419 483 546 628 615 711 118/2 Wymiary zestawu wymiennika ciepła Logalux LAP w kombinacji z zasobnikiem wody Logalux SF oraz pojemnościowym podgrzewaczem wody Logalux SU Płaszcz izolacji cieplnej z twardej pianki poliuretanowej grubości 50 mm, niezdejmowalny Przy Logalux SF…-100 oraz SU…-100, płaszcz izolacji cieplnej z miękkiej pianki poliuretanowej grubości 100 mm 3) Do montażu wymiennika ciepła, zestawy Logalux LAP 4) Doliczyć 15 do 20 mm na nóżki ustawcze 1) 2) Zestaw wymiennika ciepła LAP 1.1 kg Ciężar1) (netto) Wymiennik płytowy wbudowany Pompa ładująca ciepłej wody wbudowana LAP 1.2 16,4 Alfa Laval CB 27-18H (V22, V22) LAP 2.1 LAP 2.2 LAP 3.1 LAP 3.2 17,0 18,0 Alfa Laval CB 27-24H (V22, V22) Alfa Laval CB 27-34H (V22, V22) Grundfos UP 20-45 N Max. strumień przepływu po stronie wtórnej l/h 1400 1650 Maks. nadciśnienie robocze bar 30 po stronie wody grzewczej/10 po stronie wody użytkowej Maks. temperatura robocza °C 752) po stronie wody grzewczej/70 po stronie wody użytkowej 118/3 Dane techniczne zestawu wymiennika ciepła Logalux LAP Doliczyć ciężar zbiornika (Logalux SF ⇒ 123/2; Logalux SU ⇒ 92/2); ciężar z opakowaniem około 5 % większy Przy twardości wody począwszy od 8 °n, należy ograniczyć temperaturę wody na zasilaniu do 70°C 1) 2) 118 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 1800 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.4.2 Moc zestawów wymienników ciepła Logalux LAP z Logalux SF oraz SU Podgrzewanie przez kocioł grzewczy, zestaw wymiennika Logalux LAP z Logalux SF oraz SU400 do SU1000 Zasobnik c.w.u. Logalux SF, lub podgrzewacz wody Logalux SU1) SF300 SF400 SU400 SF500 SU500 SF750 SU750 SF1000 SU1000 Zestaw wymiennika ciepła Logalux Moc c.w.u. przy temperaturach c.w.u. 10/60°C 2) przy temperaturach wody grzewczej na zasilaniu/powrocie 70/50°C Zapotrzebowanie wody grzewczej Minim. moc kotła Strata ciśnienia mbar 75/50°C Współczynnik mocy NL Moc trwała Współczynnik mocy NL Moc trwała kW m³/h kW LAP1.2 11,3 42,6 13,2 53,5 1,86 20 210 LAP2.2 14,4 57,6 16,4 71,5 2,45 ≈ 35 210 LAP3.2 20,5 81,8 23,7 101,4 3,40 ≈ 60 210 LAP1.1 14,9 42,6 17,0 53,5 1,86 20 210 LAP2.1 18,5 57,6 21,2 71,5 2,45 ≈ 35 210 LAP3.1 25,1 81,8 29,6 101,4 3,40 ≈ 60 210 LAP1.1 17,4 42,6 20,5 53,5 1,86 20 210 LAP2.1 21,4 57,6 24,6 71,5 2,45 ≈ 35 210 LAP3.1 27,8 81,8 33,0 101,4 3,40 ≈ 60 210 LAP1.1 23,8 42,6 27,2 53,5 1,86 20 210 LAP2.1 28,8 57,6 32,4 71,5 2,45 ≈ 35 210 LAP3.1 36,2 81,8 42,5 101,4 3,40 ≈ 60 210 LAP1.1 29,7 42,6 33,3 53,5 1,86 20 210 LAP2.1 35,3 57,6 38,7 71,5 2,45 ≈ 35 210 LAP3.1 43,7 81,8 50,3 101,4 3,40 ≈ 60 210 kW 119/1 Moc c.w.u. zestawów wymienników ciepła Logalux LAP, w połączeniu z zasobnikami c.w.u. Logalux SF300 do SF1000 oraz z pojemnościowymi podgrzewaczami wody Logalux SU400 do SU1000 Przy podgrzewaczach Logalux SU obowiązują tylko wartości dla mocy trwałej, a nie dla współczynnika mocy Temperatura ciepłej wody na wyjściu 60°C, przy temperaturze wody zimnej na dopływie 10°C 3) Przy twardości wody począwszy od 8 °n, należy ograniczyć temperaturę wody na zasilaniu do 70°C 1) 2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 119 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.4.3 Wykresy dla Logalux LAP z Logalux SF oraz SU Logalux SF300 do SF1000 30 ) 1 1 1/2 0 (R 0 (R 5 4 3 0,5 prędkość przepływu v [m /s] /4) 1 1 10 …75 Objaśnienie znaków we wzorach ⇒ strona 148 20 100 Sposoby doboru podgrzewaczy ⇒ strona 28 1,5 300 strata ciśnienia po stronie wody grzewczej ∆p WW [m b ar] ➡Wykresy mocy dla Logalux LAP obowiązują dla wszystkich rodzajów podgrzewu. Wartości standardowe do doboru zasobników, podane są w odpowiednich tabelach. W przypadkach specjalnych, odpowiednie wartości można określić z wykresów. 2 1 0,5 1 2 3 4 5 powrót c.w.u. VWW 10 20 30 [m 3/h] 120/1 Strata ciśnienia po stronie c.w.u. oraz prędkość przepływu przez króćce przyłączeniowe System ładowania zasobników z Logalux SF300 do SF1000 0 750 200 150 100 50 100 100 50 50 70 80 0 00 75 0 10 300 400 50 0 100 150 100 0 0 10 20 30 40 50 60 120/2 Pojemność zasobników w zależności od współczynnika mocy NL, mocy trwałej c.w.u. oraz temperatury w zasobniku, bez ciągłej pracy pompy ładującej c.w.u. (np. w powiązaniu z urządz. regulacyjnym Logamatic 4116, 4117 lub Logamatic 4… z modułem funkcyjnym FM445) 100 100 50 0 współczynnik mocy N L 120 150 200 150 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 współczynnik mocy N L 50 0 50 moc trwała c.w.u QD [kW] 100 moc trwała c.w.u QD [kW] 150 200 150 moc trwała c.w.u QD [kW] moc trwała c.w.u QD [kW] 150 150 ϑsp = ϑsp = 55 ˚C 60 ˚C 250 300 250 ϑsp = ϑsp = 45 ˚C 50 ˚C 100 200 500 ϑsp = ϑsp = 55 ˚C 60 ˚C 400 ϑsp = ϑsp = 45 ˚C 50 ˚C System ładowania zasobników z Logalux SF300 do SF1000 0 120/3 Pojemność zasobników w zależności od współczynnika mocy NL, mocy trwałej c.w.u. oraz temperatury w zasobniku, przy ciągłej pracy pompy ładującej c.w.u. (np. przez przyłączenie do nastawianego zegara czasowego, staraniem inwestora) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Logalux LAP1.1 oraz LAP1.2 Logalux LAP2.1 oraz LAP2.2 120 90 110 100 60 50 50 10 45 /… ˚ C 60 55 60 55 40 70 W 50 WW 50 80 W 10 / 45 … ˚C 60 90 ϑ moc trwała c.w.u. QD [kW] 70 ϑ moc trwała c.w.u. QD [kW] 80 40 30 30 20 20 50 60 70 80 90 temperatura zasilania czynnika grzewczego ϑV [˚C] 121/1 Moc trwała c.w.u. (podstawa ⇒ tabela 119/1) 50 60 70 80 temperatura zasilania czynnika grzewczego ϑV [˚C] 90 121/2 Moc trwała c.w.u. (podstawa ⇒ tabela 119/1) Logalux LAP3.1 oraz LAP3.2 120 110 90 60 55 60 W 70 50 10 /… ˚C 45 80 ϑW moc trwała c.w.u. QD [kW] 100 50 40 30 20 50 60 70 80 90 temperatura zasilania czynnika grzewczego ϑV [˚C] 121/3 Moc trwała c.w.u. (podstawa ⇒ tabela 119/1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 121 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.4.4 Przykłady instalacji Logalux LAP z Logalux SF oraz SU ➡ Przedstawione przykłady instalacji są jedynie niewiążącymi wskazaniami do moż- liwego połączenia hydraulicznego, bez roszczeń co do kompletności. Dla prak- tycznych realizacji, obowiązują właściwe reguły wiedzy technicznej. Podgrzewanie Logalux LAP z kotła grzewczego lub ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej Logalux LAP z Logalux SF 3 4 1 5 RH 6 VH 7 8 AW 6 AW wyjście ciepłej wody EK dopływ wody zimnej EZ wejście cyrkulacji RH powrót czynnika grzewczego RS powrót podgrzewacza (instalacja słoneczna) VH zasilanie czynnikiem grzewczym VS zasilanie podgrzewacza (inst. słoneczna) 1 zestaw wymiennika ciepła Logalux LAP 2 zasobnik c.w.u. Logalux SF lub pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux SU 3 membranowy zawór bezpieczeństwa; badanie typu wg DIN 4753-1 (1 szt. dla każdego zbiornika, jeżeli są pojedynczo odcinane) 4 zawór zwrotny (staraniem inwestora) 5 pompa ładująca podgrzewacza (staraniem inwestora) 6 organ odcinający (staraniem inwestora) 7 zawór napowietrzjąco-odpowietrzający 8 zawór odcinający z kurkiem spustowym 9 pompa cyrkulacyjna z zegarem sterującym 10 króćce do przyłączenia manometru zgodnie z DIN 4753-1, przy podgrzewaczach do poj. 1000 l; manometr wg DIN 4753-1 przy podgrzewaczach o pojemności ponad 1000 litrów 11 zawór zapobiegający przepływowi zwrotnemu 12 zawór do pobierania próbek 13 zawór redukcyjny, jeżeli ciśnienie w sieci wodociągowej jest wyższe niż 80 % ciśnienia zadziałania zaworu bezpieczeństwa 14 trójnik oraz kurek spustowy (ważny dla szybkiego płukania/spustu) 15 czujnik temperatury załączania 16 czujnik temperatury wyłączania 17 czujnik w dolnej części podgrzewacza solarnego 18 pompa cyrkulacyjna do codziennego przewarstwienia wg DVGW W551 4 9 6 EZ 2 6 10 11 13 15 6 EK 16 12 14 Logalux LAP z Logalux SU (alternatywnie z Logalux SF i zabudowanym wymiennikiem ciepła z rur ożebrowanych) instalacja słoneczna 3 4 1 5 RH 6 VH 7 8 15 2 VS 16 17 AW 6 6 4 9 6 EZ 18 4 6 6 10 11 13 6 EK 12 RS 14 122/1 Hydrauliczne przyłączenie zestawu wymiennika ciepła Logalux LAP, w powiązaniu z pojemność. podgrzewaczem wody Logalux SU lub zasobnikiem c.w.u. Logalux SF w systemie ładowania zasobników, przyłącza zbiorników ⇒ strony 92 i 94 122 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.5 Systemy ładowania zasobników: zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP z Logalux SF oraz LF 4.5.1 Wymiary oraz dane techniczne Logalux SF 300 do SF1000 DSP D H AW HAW AL HAL EZ R¾ HEZ A1 M1 1) Rp¾ HH RH3) 3) VH3) A2 M2 2) EK R1¼ HEK mufa do tulei zanurzeniowej, do wykonania na obiekcie przy Logalux SF300 tuleja wspawana, wewn. Ø 19 mm; od Logalux SF400 opaska zaciskowa do czujnika przylgowego 3) możliwość zabudowy grzałki elektr. (wyposaż. dod.) lub alternatywnie wymiennika z rur ożebr. (wyposaż. dod.) do ogrzew. biwalentnego 1) 2) 123/1 Wymiary stojących zasobników c.w.u. Logalux SF300 do SF1000 SF300 SF400 SF500 SF750 SF1000 l 300 400 500 750 1000 ØDSp mm mm mm 672 –1) –1) 8102) 8503) 650 8102) 8503) 650 9602) 10003) 800 1060 11003) 900 H mm 14654) 1550 1850 1850 1920 Szerokość do wprowadzenia mm 680 660 660 810 910 Wysokość pomieszczenia mm 1845 1880 2150 2150 2220 Zasobnik wody użytkowej Pojemność podgrzewacza ØD Średnica Wysokość 5) 5) Zasilanie/powrót podgrzewacza z rur ożebrowanych (zainst. w przednim otworze rewizyjnym)6) ØVH/RH HVH/RH cal mm R½ 3824) R½ 393 R½ 393 R½ 373 R½ 386 Wysokość otworu rewizyjnego6) HH mm 3974) 408 408 388 401 Dopływ wody zimnej ØEK HEK mm R 1¼ 604) R 1¼ 148 R 1¼ 148 R 1½ 133 R 1½ 121 Wejście cyrkulacji HEZ mm 7624) 912 1062 1065 1126 Wyjście c.w.u. ØAW HAW cal mm R1 13264) R 1¼ 1343 R 1¼ 1643 R 1¼ 1648 R 1½ 1721 Króciec ładowania ØAL HAL mm R 1¼ 10774) R 1¼ 1102 R 1¼ 1252 R 1½ 1448 R 1½ 1496 Rozstaw nóżek A1 A2 mm mm 400 408 419 483 419 483 546 628 615 711 l 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 2,201) 2,773) 2,843) 3,843) 4,213) 110 153 186 244 348 Poj. wody grzewczej w wymienniku z rur ożebrowanych6) Ilość ciepła na utrzymanie w gotowości7) kWh/24h Ciężar8) (netto) kg Maks. nadciśnienie robocze bar 10 Maks. temperatura robocza °C 95 123/2 Wymiary oraz dane techniczne stojących zasobników wody Logalux SF300 do SF1000; Płaszcz izolacji cieplnej z twardej pianki poliuretanowej o grub. 50 mm, nie pozwalający się zdejmować Przy Logalux …-80, z płaszczem izolacji cieplnej gr. 80 mm z miękkiej pianki poliuretanowej 3) Przy Logalux …-100, z płaszczem izolacji cieplnej gr. 100 mm z miękkiej pianki poliuretanowej 4) Z doliczeniem 15-20 mm dla nóżek ustawczych 5) Minimalna wysokość pomieszczenia wymagana dla wymiany anody magnezowej 6) Możliwość zabudowania grzałki elektrycznej (wyposażenie dodatkowe) lub alternatywnie wymiennika ciepła z rur ożebrowanych (wyposażenie dodatkowe), do podgrzewau biwalentnego 7) Przy temperaturze c.w.u. w podgrzewaczu 65°C oraz temperaturze pomieszczenia 20°C (wg DIN V 4753-8) 8) Ciężar wraz z opakowaniem jest o ok. 5% większy 1) 2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 123 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wybór podgrzewaczy i zasobników 4.5.2. Wymiary oraz dane techniczne Logalux LF, L2F, L3F B L DSp LSp H3 H3 AW AW AL 1) H3 AL EZ EK H3 EK H2 H2 AW AW AL 1) H2 AL EZ HEK H HAW AW AL HAL EZ A2 A3 2) HEZ EK A 2) H2 EZ EK 1) 2) H3 EZ HEK A2 mufa R 1¼ (np. do regulatora bezpośredniego działania) tuleja zanurzeniowa oraz kolejna mufa R ¾ w pokrywie otworu rewizyjnego 1) 2) 124/1 Wymiary leżących zasobników c.w.u. Logalux LF, L2F, L3F Zasobnik c.w.u. Logalux LF400 Pojemność zasobnika l Zasobnik c.w.u. Logalux Pojemność zasobnika l Zasobnik c.w.u. Logalux 400 LF550 LF750 LF950 LF1500 LF2000 LF2500 LF3000 550 750 950 1500 2000 2500 3000 L2F800 L2F1100 L2F1500 L2F1900 L2F3000 L2F4000 L2F5000 L2F6000 2 x 400 2 x 550 2 x 750 L3F1200 L3F1650 L3F2250 Pojemność zasobnika l 2 x 950 2 x 1500 2 x 2000 2 x 2500 2 x 3000 – – – – – 3 x 400 3 x 550 3 x 750 – – – – – Średnica DSp mm 650 800 800 900 1000 1250 1250 1250 Szerokość B mm 810 1000 1000 1100 1200 1450 1450 1450 Długość L L Sp mm mm 1600 1355 1510 1265 1910 1665 1910 1665 2405 2160 2150 1905 2570 2325 2970 2725 Wysokość H H2 H3 mm mm mm 830 1680 2530 1010 2030 3050 1010 2030 3050 1110 2230 – 1210 2430 – 1460 2930 – 1460 2930 – 1460 2930 – Rozstaw stóp A (LF/L2F) A (L3F) A2 A3 mm mm mm mm 400 600 410 535 470 700 400 470 470 700 400 865 520 – 420 820 560 – 445 1270 680 – 505 890 680 – 505 1310 680 – 505 1710 Króćce ładowania Ø AL HAL H2AL H3AL cal mm mm mm R 1½ 605 1455 2305 R 1½ 760 1780 2800 R 1½ 760 1780 2800 R 1½ 860 1980 – R2 935 2155 – R2 1180 2650 – R 2½ 1145 2615 – R 2½ 1145 2615 – Wejście wody zimnej ØEK HEK H2EK H3EK cal mm mm mm R 1½ 145 995 1845 R 1½ 160 1180 2200 R 1½ 160 1180 2200 R 1½ 160 1280 – R2 165 1385 – R2 165 1635 – R 2½ 175 1645 – R 2½ 175 1645 – Wejście cyrkulacji ØEZ HEZ H2EZ H3EZ cal mm mm mm R 1¼ 470 950 1430 R 1¼ 570 1150 1730 R 1¼ 570 1150 1730 R 1¼ 620 1250 – R 1½ 690 1390 – R 1½ 835 1680 – R2 835 1680 – R2 835 1680 – 124/2 Wymiary oraz dane techniczne leżących zasobników c.w.u. Logalux LF, L2F, L3F 124 c.d. ⇒ na stronie następnej Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wybór podgrzewaczy i zasobników c.d. tabeli ze strony 124 Zasobnik c.w.u. Logalux Pojemność zasobnika l Zasobnik c.w.u. Logalux Pojemność zasobnika l LF400 LF550 LF750 LF950 LF1500 LF2000 LF2500 LF3000 400 550 750 950 1500 2000 2500 3000 L2F800 L2F1100 L2F1500 L2F1900 L2F3000 L2F4000 L2F5000 L2F6000 2 x 400 2 x 550 2 x 750 L3F1200 L3F1650 L3F2250 Zasobnik c.w.u. Logalux Pojemność zasobnika l Wyjście c.w.u. Ø AW HAW H2AW H3AW Ciężar LF L2F L3F 2 x 950 2 x 1500 2 x 2000 2 x 2500 2 x 3000 – – – – – 3 x 400 3 x 550 3 x 750 – – – – – cal mm mm mm R 1½ 705 1555 2405 R 1½ 860 1880 2900 R 1½ 860 1880 2900 R 1½ 960 2080 – R2 1055 2275 – R2 1300 2770 – R 2½ 1295 2765 – R 2½ 1295 2765 – kg kg kg 290 602 914 327 685 1040 367 762 1157 414 860 – 708 1450 – 923 1887 – 1022 2085 – 1182 2405 – Maks. nadciśnienie robocze bar 10 Maks. temperatura robocza °C 95 124/2 Wymiary oraz dane techniczne leżących zasobników c.w.u. Logalux LF, L2F, L3F Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 125 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.5.3 Wymiary oraz dane techniczne Logalux LSP z Logalux SF oraz LF AWwyjście ciepłej wody EK dopływ wody zimnej RH powrót czynnika grzewczego (wymiennik) VH zasilanie czynnikiem grzewczym (wymiennik) 1 płytowy wymiennik ciepła 2 kurek KLE (do czyszczenia wymiennika) 3 termometr 4 zawór bezpieczeństwa 5 punkt pomiarowy ogranicznika temperatury bezpieczeństwa 6 punkt pomiarowy regulacji temparatury 7 zawór odcinający c.w.u. 77 8 zawór odcinający wody zimnej 5 9 Tacosetter (do regulacji strumienia przepływu po stronie wtórnej, w trybie podgrzewu zdalaczynnego) 10 pompa ładująca c.w.u. 11 tabliczka znamionowa 12 ochrona cieplna 30 5 12 12 1 2 3 VH 2 4 5 6 7 98 RH 0 AW 9 10 EK 8 3 2 11 72 5 63 5 0 34 61 5 B 12 15 -25 12 126/1 Wymiary zestawu wymiennika ciepła Logalux LSP Zestaw wymiennika Logalux LSP1 LSP2 LSP3 LSP4 LSP5 Wysokość mm 980 980 980 980 980 Szerokość mm 660 690 720 830 860 Głębokość mm 340 340 340 340 340 cal cal Rp 1 G 1¼ Rp 1 G 1¼ Rp 1 G 1¼ Rp 1¼ G 1¼ Rp 1¼ G 1¼ kg 23 25 28 41 47 Grundfos UPS 25-60 B Grundfos UPS 25-60 B Grundfos UPS 25-60 B Grundfos UPS 32-80 B Grundfos UPS 32-80 B Przyłączenia strona c.w.u strona grzewcza wym. Ciężar1) (netto) Wbudowana pompa ładująca c.w.u. Maksymalne nadciśnienie robocze bar 30 woda grzewcza/10 woda użytkowa Maksymalna temperatura robocza °C 752) woda grzewcza/70 woda użytkowa 126/2 Wymiary oraz dane techniczne zestawu wymiennika ciepła Logalux LSP Ciężar z opakowaniem jest ok. 10% większy Przy twardości wody powyżej 8°n, maksymalną temperaturę wody grzewczej na zasilaniu należy ograniczyć do 70°C 1) 2) 126 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Zestaw przyłączeniowy zasobnika W celu przyłączenia zestawu wymiennika ciepła Logalux LSP do zasobnika wody Logalux SF lub LF, jako wyposażenie dodatkowe można otrzymać zestaw przyłączeniowy zasobnika. Zawiera on kolano 90° do przyłączenia zasilania (górą) oraz specjalny czwórnik do przyłączenia powrotu (dołem); zostało to zoptymalizowane na stanowisku próbnym (⇒ 127/3). W czwórniku zintegrowane są: dopływ wody zimnej, odejście do zestawu wymiennika ciepła Logalux LSP, przyłącze do opróżnienia zasobnika oraz zawór zwrotny, dla uniknięcia nieprawidłowej cyrkulacji. Przewody łączące wymiennik z zasobnikiem Do połączenia zestawu przyłączeniowego zasobnika z zestawem wymiennika ciepła Logalux LSP, dostępne są jako wyposażenie dodatkowe, odpowiednie przewody połączeniowe, wykonane z zaizolowanych cieplnie, uzbrojonych rur falistych ze stali szlachetnej (⇒ 127/3; pomoc w doborze ⇒ 127/4). Średnica nominalna Długość [mm] R 1/Rp 1¼ DN25 620 B R 1/Rp 1¼ DN25 820 R 1¼ C R 1/Rp 1¼ DN25 920 SF750 do SF1000 R 1½ D R 1/Rp 1¼ DN25 1020 LF400 do LF950 R 1½ E R 1¼/Rp 1¼ DN32 670 LF1500 i LF2000 R2 F R 1¼/Rp 1¼ DN32 1020 LF2500 i LF3000 R 2½ Typ Gwinty przyłączeń A Gwint przyłącza SF300 do SF500 Zasobnik wody Logalux 1 5 6 2 3 Opis: EK dopływ wody zimnej EL króciec spustowy 1 zawór odcinający ciepłej wody (Logalux LSP) 2 przewód łączący wymiennik z zasobnikiem 3 kolano 90° (z zestawu przyłączen. zasobnika) 4 czwórnik (z zestawu przyłączen. zasobnika) 5 zawór odcinający wody zimnej (Logalux LSP) 6 tabliczka znamionowa 2 EK EL 4 127/3 Zestaw przyłączeniowy zasobnika oraz przewody łączące wymiennik z zasobnikiem, dla zestawu wymiennika ciepła Logalux LSP Zasobnik wody Logalux Odpowiednie przewody łączące wymiennik ciepła z zasobnikiem1) przy zastosowaniu zestawu wymiennika Logalux LSP1 górne LSP2 dolne górne LSP3 dolne górne LSP4 LSP5 dolne górne dolne górne dolne SF300 C A C A C A – – – – SF400 B B B B B B – – – – SF500 B B B B B B – – – – SF750 C C C C C C F F F F SF1000 D D D D D D F F F F LF400 C A C A C A – – – – LF550 C A C A C A – – – – LF750 C A C A C A F E F E LF950 C A C A C A F E F E LF1500 – – C B C B F E F E LF2000 – – – – D C F F F F LF2500 – – – – D D F F F F LF3000 – – – – – – F F F F 127/4 Zestaw przyłączeniowy zasobnika oraz przewody łączące wymiennik z zasobnikiem, dla zestawu wymiennika ciepła Logalux LSP Do wykonania każdego połączenia odpowiedniego typu, konieczne jest przyłączenie na zasilaniu (górne) oraz na powrocie (dolne) 1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 127 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.5.4 Moc zestawów wymienników ciepła Logalux LSP z Logalux SF oraz LF Moc trwała c.w.u. zestawów wymiennika ciepła Logalux LSP Zestaw Przepływ po Przepływ po Temperatury wymiennika wody grzewczej1) stronie wtórnej2) stronie wtórnej2) ciepła Logalux LSP °C l/h l/min Moc trwała ciepłej wody przy temperaturach c.w.u. 10/60°C3) 4) Przepływ wody Strata grzewczej ciśnienia kW l/h mbar LSP1 70/50 70/40 70/30 346 518 691 6 9 12 20 30 40 865 250 LSP2 70/50 70/40 70/30 572 860 1148 10 15 20 33 50 67 1440 250 LSP3 70/50 70/40 1148 1724 20 29 67 100 2880 250 LSP4 70/50 70/40 2758 4136 46 70 160 240 6900 250 LSP5 70/50 70/40 3560 5342 60 89 207 310 8900 250 128/1 Moc trwała c.w.u. zestawów wymiennika ciepła Logalux LSP Podane różnice temperatur wody grzewczej uzyskuje się po wyregulowaniu wymienionego przepływu po stronie wtórnej Przepływ po stronie wtórnej przy uwzgl. straty ciśnienia na zaworze zwrotnym (czwórnik) i przewodach połączeniowych 3) Moc trwała c.w.u. przy uwzględnieniu straty ciśnienia na zaworze zwrotnym (czwórnik) i przewodach połączeniowych 4) Temperatura ciepłej wody na wyjściu 60°C, przy temperaturze wody zimnej na dopływie 10°C 1) 2) Moc trwała c.w.u. zestawów wymiennika ciepła Logalux LSP z Logalux SF Zasobnik wody Logalux SF300 SF400 SF500 SF750 SF1000 Zestaw wymiennika ciepła Logalux Moc ciepłej wody przy temperaturach c.w.u. 10/60°C1) przy temperaturach wody grzewczej na zasilaniu i powrocie 70/50°C 70/40°C Współczynnik mocy NL Moc trwała kW Współczynnik mocy NL Moc trwała kW LSP1 6,7 20 9,2 30 LSP2 10,0 33 13,1 50 LSP3 15,0 67 22,0 100 LSP1 9,2 20 12,1 30 LSP2 13,3 33 16,2 50 LSP3 19,0 67 28,0 100 LSP1 10,5 20 14,7 30 LSP2 15,7 33 21,5 50 LSP3 25,4 67 35,4 100 LSP1 17,5 20 20,0 30 LSP2 21,0 33 26,9 50 LSP3 31,5 67 43,1 100 LSP4 62,0 160 88,0 240 LSP5 76,0 207 111,0 310 LSP1 21,7 20 26,0 30 LSP2 27,0 33 32,3 50 LSP3 37,7 67 50,0 100 LSP4 72,0 160 102,0 240 LSP5 88 207 125,0 310 128/2 Moc c.w.u. zestawów wymiennika ciepła Logalux LSP1 do LSP5 w powiązaniu z zasobnikiem Logalux SF300 do SF1000 Temperatura ciepłej wody na wyjściu 60°C, przy temperaturze wody zimnej na dopływie 10°C 1) 128 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Moc c.w.u. zestawów wymiennika ciepła Logalux LSP z Logalux LF Zasobnik wody Logalux LF400 LF550 LF750 LF950 LF1500 LF2000 LF2500 LF3000 Zestaw wymiennika ciepła Logalux Moc ciepłej wody przy temperaturach c.w.u. 10/60°C1) przy temperaturach wody grzewczej na zasilaniu i powrocie 70/50°C 70/40°C Współczynnik mocy NL Moc trwała kW Współczynnik mocy NL Moc trwała kW LSP1 9,2 20 12,3 30 LSP2 13,5 33 16,9 50 LSP3 19,0 67 22,0 100 LSP1 11,6 20 15,3 30 LSP2 17,0 33 23,1 50 LSP3 26,5 67 36,4 100 LSP1 17,5 20 20,2 30 LSP2 21,7 33 27,5 50 LSP3 31,6 67 42,3 100 LSP4 62,0 160 88,0 240 LSP5 76,0 207 111,0 310 LSP1 21,0 20 25,0 30 LSP2 26,0 33 31,3 50 LSP3 36,0 67 48,2 100 LSP4 69,0 160 99,0 240 LSP5 87,0 207 124,0 310 LSP2 32,1 33 39,8 50 LSP3 43,0 67 56,0 100 LSP4 83,0 160 117,0 240 LSP5 104,0 207 144,0 310 LSP3 49,0 67 63,0 100 LSP4 94,0 160 130,0 240 LSP5 114,0 207 160,0 310 LSP3 56,0 67 70,0 100 LSP4 103,0 160 139,0 240 LSP5 122,0 207 174,0 310 LSP4 111,0 160 147,0 240 LSP5 131,0 207 181,0 310 129/2 Moc c.w.u. zestawów wymiennika ciepła Logalux LSP1 do LSP5 w powiązaniu z zasobnikiem Logalux SF400 do SF3000 1) Temperatura ciepłej wody na wyjściu 60°C, przy temperaturze wody zimnej na dopływie 10°C Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 129 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.5.5 Wykresy dla Logalux LSP z Logalux SF oraz LF Logalux SF300 do SF1000 /4) 20 1 2) 1 1/ 0 (R …75 5 0 (R 1 1 10 100 Objaśnienie znaków we wzorach ⇒ strona 148 1,5 300 Sposoby doboru zasobników ⇒ strona 28 strata ciśnienia po stronie c.w.u. ∆p WW [m b ar] 30 4 3 0,5 prędkość przepływu v [m /s] ➡ Wartości standardowe do doboru zasobników podane są w odpowiednich tabelach. W przypadkach specjalnych, odpowiednie wartości można określić z wykresów. 2 1 0,5 1 2 3 4 5 10 pobór c.w.u VWW 20 30 [m 3/h] 130/1 Strata ciśnienia po stronie c.w.u. oraz prędkość przepływu przez króćce przyłączeniowe Logalux LF400 do LF3000 1,5 4 3 0,5 2 1 0,5 1 2 3 4 5 10 20 30 pobór c.w.u VWW [m 3/h] 130/2 Strata ciśnienia po stronie c.w.u. oraz prędkość przepływu przez króćce przyłączeniowe 130 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) prędkość przepływu v [m /s] 1 R2 (R 000 ( 0 …3 200 0 1 250 5 150 0… …95 0 (R 1 1 2) /2) 10 /2) 20 400 strata ciśnienia po stronie c.w.u. ∆p WW [m b ar] 30 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej System ładowania zasobników z Logalux SF300 do SF1000 100 0 200 100 100 50 50 50 70 80 150 System ładowania zasobników z Logalux LF oraz L2F 100 150 200 250 300 150 150 100 100 150 100 70 50 0 0 100 200 200 200 300 współczynnik mocy N L 131/3 Pojemność zasobników w zależności od współczynnika mocy NL, mocy trwałej c.w.u. oraz temperatury w zasobniku, bez ciągłej pracy pompy ładującej c.w.u. (np. w powiązaniu z urządz. regulacyjnym Logamatic 4116, 4117 lub Logamatic 4… z modułem funkcyjnym FM445) 400 350 300 250 200 150 0 150 250 250 250 0 200 300 300 300 600 250 350 350 350 400 550 750 950 300 150 0 25 2000 00 400 350 400 800 150 400 moc trwała c.w.u. QD [kW] 200 450 400 moc trwała c.w.u. QD [kW] 200 0 ϑsp = ϑsp = 55 ˚C 60 ˚C 0 300 250 250 100 ϑsp = ϑsp = 45 ˚C 50 ˚C 100 40 50000 0 100 250 0 150 300 150 0 System ładowania zasobników z Logalux LF oraz L2F 0 200 300 800 250 350 600 300 350 400 5000 0 moc trwała c.w.u. QD [kW] 400 350 400 0 150 0 200 0 400 550 750 950 400 0 50 131/2 Pojemność zasobników w zależności od współczynnika mocy NL, mocy trwałej c.w.u. oraz temperatury w zasobniku, przy ciągłej pracy pompy ładującej c.w.u. (np. przez przyłączenie do nastawianego zegara czasowego, staraniem inwestora) ϑsp = ϑsp = 55 ˚C 60 ˚C 450 50 50 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 współczynnik mocy N L 131/1 Pojemność zasobników w zależności od współczynnika mocy NL, mocy trwałej c.w.u. oraz temperatury w zasobniku, bez ciągłej pracy pompy ładującej c.w.u. (np. w powiązaniu z urządz. regulacyjnym Logamatic 4116, 4117 lub Logamatic 4… z modułem funkcyjnym FM445) 100 100 0 współczynnik mocy N L ϑsp = ϑsp = 45 ˚C 50 ˚C 75 100 moc trwała c.w.u. QD [kW] 0 0 10 20 30 40 50 60 10 00 200 100 0 300 400 50 0 150 150 moc trwała c.w.u. QD [kW] 100 moc trwała c.w.u. QD [kW] 150 150 moc trwała c.w.u. QD [kW] moc trwała c.w.u. QD [kW] 150 200 100 ϑsp = ϑsp = 55 ˚C 60 ˚C 250 150 150 ϑsp = ϑsp = 45 ˚C 50 ˚C 300 250 750 200 500 ϑsp = ϑsp = 55 ˚C 60 ˚C 400 ϑsp = ϑsp = 45 ˚C 50 ˚C System ładowania zasobników z Logalux SF300 do SF1000 100 70 0 50 100 150 200 250 300 współczynnik mocy N L 131/4 Pojemność zasobników w zależności od współczynnika mocy NL, mocy trwałej c.w.u. oraz temperatury w zasobniku, przy ciągłej pracy pompy ładującej c.w.u. (np. przez przyłączenie do nastawianego zegara czasowego, staraniem inwestora) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 131 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4.5.6 Przykłady instalacji Logalux LSP z Logalux SF lub LF Rodzaj podgrzewu Urządzenia regulacyjne Przykład Kocioł grzewczy, przy temperaturze zasilania ϑV ≤ 75°C – moduł funkcyjny FM445 (dla urządzeń regulacyjnych Logamatic 4121, 4112, 4211, 4311, 4312 lub 4313), lub urządzenie regulacyjne Logamatic 4126 (funkcje regulacyjne ⇒ 19/1) ⇒ 133/1 ⇒ 134/1 ⇒ 135/1 Kocioł grzewczy, przy temperaturze zasilania ϑV ≤ 75°C – moduł funkcyjny FM445 (dla urządzeń regulacyjnych Logamatic 4121, 4112, 4211, 4311, 4312 lub 4313), lub urządzenie regulacyjne Logamatic 4126 (funkcje regulacyjne ⇒ 19/1) – pompa po stronie wtórnej, ze stałą prędkością obrotów – zawór mieszający do regulacji mocy ⇒ 133/1 ⇒ 134/1 ⇒ 135/1 Ciepło zdalaczynne – węzeł cieplny, przy temperaturze zasilania ϑV ≤ 75°C, zasilanie pośrednie – moduł funkcyjny FM445 (dla urządzeń regulacyjnych Logamatic 4121, 4112, 4211, 4311, 4312 lub 4313), lub urządzenie regulacyjne Logamatic 4126 (funkcje regulacyjne ⇒ 19/1) ⇒ 133/1 ⇒ 134/1 ⇒ 135/1 – moduł funkcyjny FM445 (dla urządzeń regulacyjnych Logamatic 4121, 4112, 4211, 4311, 4312 lub 4313), lub urządzenie regulacyjne Logamatic 4126 (funkcje regulacyjne ⇒ 19/1) – pompa po stronie wtórnej, ze stałą prędkością obrotów – zawór mieszający do regulacji mocy ⇒ 133/1 ⇒ 134/1 ⇒ 135/1 Ciepło zdalaczynne – węzeł cieplny, przy temperaturze zasilania ϑV ≤ 75°C, zasilanie pośrednie Hydraulika ϑV ϑV 1 x na system ładowania zasobnika: Jedna centrala grzewcza dla kilku budynków (podobnie jak przy sieci zdalaczynnej) przy temperaturze zasilania ϑV ≤ 75°C Ciepło zdalaczynne – węzeł cieplny, przy temperaturze zasilania ϑV ≤ 75°C, zasilanie bezpośrednie – regulator temperatury bezpośredniego działania (jako zawór przelotowy) – pompa ładująca c.w.u. z zaworem regulacyjnym Tacosetter – urządz. regulacyjne Logamatic 4117 lub urządzenie regulacyjne Logamatic SPI 1042 (funkcje regulacyjne ⇒ 19/1) – regulator temperatury bezpośr. działania (jako 3-drog. zawór mieszający) – pompa ładująca c.w.u. z zaworem regulacyjnym Tacosetter – urządz. regulacyjne Logamatic 4117 lub urządzenie regulacyjne Logamatic SPI 1042 (funkcje regulacyjne ⇒ 19/1) ⇒ 136/1 132/1 Przegląd możliwych schematów hydraulicznych dla systemów ładowania zasobników, z zestawem wymiennika ciepła Logalux LSP oraz zasobnikami Logalux SF lub LF ➡ Przykłady instalacji są jedynie niewiążącym wskazaniem możliwych połączeń 132 hydraulicznych – bez roszczeń co do kompletności. Dla praktycznych realizacji, obowiązują właściwe reguły wiedzy technicznej. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewanie z kotła grzewczego lub ciepłem zdalaczynnym (zasilanie pośrednie) Maksymalne temperatury zasilania 75°C (do 8°n), wzgl. 70°C (od 8°n) AW 6 22 12 6 AW Wyjście ciepłej wody EK Dopływ wody zimnej EZ Wejście cyrkulacji R Urządzenie regulacyjne Logamatic (⇒132/1) RH Powrót czynnika grzewczego VH Zasilanie czynnikiem grzewczym 1 Zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP 2 Zasobnik wody Logalux SF wzgl. alternatywnie Logalux LF (⇒135/1) 3 Płytowy wymiennik ciepła 4 Pojemnik czujnika z miejscem pomiarowym do urządzenia regulacyjnego 5 Termometr 6 Organ odcinający (obiektowy) 7 Zawór kulowy (zakres dostawy Logalux LSP) 8 Membranowy zawór bezpieczeństwa (zakres dostawy Logalux LSP) 9 Membranowy zawór bezpieczeństwa (wyposażenie obiektowe); badanie typu wg DIN 4753-1. Przy mocy podgrzewu max. 150 kW średnica nominalna DN20 dla Logalux: SF300 do SF400 (wzgl. LF400). Przy mocy podgrzewu max. 250 kW średnica nominalna DN25 dla Logalux: SF500 do SF1000 (wzgl. LF500 do LF950). Przy mocy podgrzewu max. 1000 kW średnica nominalna DN32 dla Logalux: LF1500 do LF3000. Średnice zaworów podano przy uwzględnieniu mocy, wprowadzonych do tabel 128/1 do129/1 (przy innych czynnikach grzewczych wzgl. temperaturach c.w.u., należy określić właściwą maksymalną moc podgrzewu!). 10 Zawór do napełniania oraz spustu 11 Zawór do dokładnej regulacji (Tacosetter) 12 Zawór zwrotny 13 Punkt pomiarowy czujnika temper. załączania 14 Punkt pomiarowy czujnika temper. wyłączania 15 Czwórnik z zestawu przyłączeniow. zasobnika (⇒ 127/3) ze zintegrowanym zaworem zwrotnym, a także z zaworem spustowym 16 Zawór redukcyjny, jeżeli ciśnienie w sieci wodociągowej jest wyższe niż 80 % ciśnienia zadziałania zaworu bezpieczeństwa 17 Zawór do pobierania próbek 18 Zawór zapobiegający przepływowi zwrotnemu 19 Króćce do przyłączenia manometru zgodnie z DIN 4753-1, przy podgrzewaczach o pojemności ponad 1000 l 20 Pompa obiegu pierwotnego (w obiegu grzewczym) 21 Pompa w obiegu wtórnym, pompa ładująca c.w.u. 22 Pompa cyrkulacyjna (przy urządzeniu regulacyjnym Logamatic SPI 1041 z obiektowym zegarem sterującym) 23 3-drogowy zawór mieszający (sterowany elektrycznie) 24 Zawór napowietrzająco-odpowietrzający 25 Zawór odcinający z kurkiem spustowym Wszystkie elementy, oprócz Logalux LSP wraz ze śrubunkami wymiennika ciepła po stronie pierwotnej, są wyposażeniem obiektowym! 25 EZ 24 2 R 8 5 6 3 VH 7 4 20 12 10 5 6 21 RH 10 9 7 13 11 14 10 1 15 6 16 18 19 6 EK 17 Alternatywa AW 6 22 12 6 25 EZ 24 2 R 6 23 3 M VH 8 5 7 4 20 12 10 5 6 21 RH 10 9 7 13 11 14 10 1 15 6 16 18 19 6 EK 17 133/1 Przyłączenie hydrauliczne zestawu wymiennika ciepła Logalux LSP w powiązaniu z zasobnikiem wody Logalux SF, w systemie ładowania zasobników; przedstawione zasady obowiązują zasadniczo także dla zasobników leżących Logalux LF (⇒ 135/1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 133 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewanie z kotła grzewczego lub ciepłem zdalaczynnym (zasilanie pośrednie) Maksymalne temperatury zasilania 75°C (do 8°n), wzgl. 70°C (od 8°n); zasobniki połączone szeregowo (zwrócić uwagę na podwyższone straty ciśnienia, w stosunku do połączenia równoległego!) AW AW Wyjście ciepłej wody EK Dopływ wody zimnej EZ Wejście cyrkulacji R Urządzenie regulacyjne Logamatic (⇒132/1) RH Powrót czynnika grzewczego VH Zasilanie czynnikiem grzewczym 1 Zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP 2 Zasobnik wody Logalux SF wzgl. alternatywnie Logalux LF (⇒135/1) 3 Płytowy wymiennik ciepła 4 Pojemnik czujnika z miejscem pomiarowym do urządzenia regulacyjnego 5 Termometr 6 Organ odcinający (obiektowy) 7 Zawór kulowy (zakres dostawy Logalux LSP) 8 Membranowy zawór bezpieczeństwa (zakres dostawy Logalux LSP) 9 Membranowy zawór bezpieczeństwa (wyposażenie obiektowe); badanie typu wg DIN 4753-1 (1 szt. na zasobnik, jeżeli są odcinane pojedynczo). Przy mocy podgrzewu max. 150 kW średnica nominalna DN20 dla Logalux: SF300 do SF400 (wzgl. LF400). Przy mocy podgrzewu max. 250 kW średnica nominalna DN25 dla Logalux: SF500 do SF1000 (wzgl. LF500 do LF950). Przy mocy podgrzewu max. 1000 kW średnica nominalna DN32 dla Logalux: LF1500 do LF3000. Średnice zaworów podano przy uwzględnieniu mocy, wprowadzonych do tabel 128/1 do129/1 (przy innych czynnikach grzewczych wzgl. temperaturach c.w.u., należy określić właściwą maksymalną moc podgrzewu!). 10 Zawór do napełniania oraz spustu 11 Zawór do dokładnej regulacji (Tacosetter) 12 Zawór zwrotny 13 Punkt pomiarowy czujnika temp. załączania (dalsze możliwe usytuowania – zakreskowano) 14 Punkt pomiarowy czujnika temp. wyłączania 15 czwórnik z zestawu przyłączeniow. zasobnika (⇒ 127/3) ze zintegrowanym zaworem zwrotnym, a także z zaworem spustowym 16 Zawór redukcyjny, jeżeli ciśnienie w sieci wodociągowej jest wyższe niż 80 % ciśnienia zadziałania zaworu bezpieczeństwa 17 Zawór do pobierania próbek 18 Zawór zapobiegający przepływowi zwrotnemu 19 Króćce do przyłączenia manometru zgodnie z DIN 4753-1, przy podgrzewaczach o pojemności ponad 1000 l 20 Pompa obiegu pierwotnego (w obiegu grzewczym) 21 Pompa w obiegu wtórnym, pompa ładująca c.w.u. 22 Pompa cyrkulacyjna 23 Zawór napowietrzająco-odpowietrzający 24 Zawór odcinający z kurkiem spustowym Wszystkie elementy, oprócz Logalux LSP wraz ze śrubunkami wymiennika ciepła po stronie pierwotnej, są wyposażeniem obiektowym! 6 22 12 6 24 EZ 9 23 R 5 6 VH 3 10 5 10 7 11 21 RH 2 7 4 20 12 2 8 10 13 13 13 14 10 1 15 6 16 18 19 6 EK 17 Zasobniki połączone równolegle AW 6 22 12 6 24 EZ 9 23 R VH 5 6 3 10 5 21 RH 10 10 1 2 7 4 20 12 2 8 7 11 13 14 15 6 16 18 19 6 EK 17 134/1 Przyłączenie hydrauliczne zestawu wymiennika ciepła Logalux LSP w powiązaniu z dwoma zasobnikami wody Logalux SF, w systemie ładowania zasobników; przedstawione zasady obowiązują zasadniczo także dla zasobników leżących Logalux LF (⇒ 135/1) 134 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewanie z kotła grzewczego lub ciepłem zdalaczynnym (zasilanie pośrednie) Maksymalne temperatury zasilania 75°C (do 8°n), wzgl. 70°C (od 8°n) EZ AW 24 6 22 R AW Wyjście ciepłej wody EK Dopływ wody zimnej EZ Wejście cyrkulacji R Urządzenie regulacyjne Logamatic (⇒132/1) VH RH Powrót czynnika grzewczego VH Zasilanie czynnikiem grzewczym 1 Zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP 2 Zasobnik wody Logalux LF wzgl. alternatywnie Logalux SF (⇒ 133/1 i 135/1) RH 3 Płytowy wymiennik ciepła 4 Pojemnik czujnika z miejscem pomiarowym do urządzenia regulacyjnego 5 Termometr 6 Organ odcinający (obiektowy) 7 Zawór kulowy (zakres dostawy Logalux LSP) 8 Membranowy zawór bezpieczeństwa (jak poz. 8) 9 Membranowy zawór bezpieczeństwa (wyposażenie obiektowe); badanie typu wg DIN 4753-1 (1 szt. na zasobnik, jeżeli są odcinane pojedynczo). Przy mocy podgrzewu max. 150 kW średnica nominalna DN20 dla Logalux: LF400 (wzgl. SF300 do SF400). Przy mocy podgrzewu max. 250 kW średnica nominalna DN25 dla Logalux: LF500 do LF950 (wzgl. SF500 do SF1000). Przy mocy podgrzewu max. 1000 kW średnica nominalna DN32 dla Logalux: LF1500 do LF3000... Średnice zaworów podano przy uwzględnieniu mocy, wprowadzonych do tabel 128/1 do129/1 (przy innych czynnikach grzewczych wzgl. temperaturach c.w.u., należy określić właściwą maksymalną moc podgrzewu!) 10 Zawór do napełniania oraz spustu 11 Zawór do dokładnej regulacji (Tacosetter) 12 Zawór zwrotny 13 Punkt pomiarowy czujnika temper. załączania VH (przeciwległa strona zasobnika) 14 Punkt pomiarowy czujnika temper. wyłączania 15 Czwórnik z zestawu przyłączeniow. zasobnika (⇒ 127/3) ze zintegrowanym zaworem zwrotnym, a także z zaworem spustowym 16 Zawór redukcyjny, jeżeli ciśnienie w sieci RH wodociągowej jest wyższe niż 80 % ciśnienia zadziałania zaworu bezpieczeństwa 17 Zawór do pobierania próbek 18 Zawór zapobiegający przepływowi zwrotnemu 19 Króćce do przyłączenia manometru zgodnie z DIN 4753-1, przy podgrzewaczach o pojemności ponad 1000 l 20 Pompa obiegu pierwotnego (w obiegu grzewczym) 21 Pompa w obiegu wtórnym, pompa ładująca c.w.u. 22 Pompa cyrkulacyjna 23 Zawór napowietrzająco-odpowietrzający 24 Zawór odcinający z kurkiem spustowym Wszystkie elementy, oprócz Logalux LSP wraz ze śrubunkami wymiennika ciepła po stronie pierwotnej, są wyposażeniem obiektowym! 8 5 6 3 7 10 5 21 10 9 6 4 20 12 23 12 2 7 11 13 10 14 1 15 6 16 18 19 6 EK 17 Zasobniki połączone równolegle EZ AW 24 6 22 R 8 5 6 3 7 10 5 21 10 10 1 9 6 4 20 12 23 12 2 7 11 13 14 15 15 6 16 18 19 6 EK 17 135/1 Przyłączenie hydrauliczne zestawu wymiennika ciepła Logalux LSP w powiązaniu z jednym lub dwoma zasobnikami wody Logalux LF, w systemie ładowania zasobników; przedstawione zasady obowiązują zasadniczo także dla zasobników stojących Logalux SF (⇒ 133/1 oraz 134/1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 135 Wybór podgrzewaczy i zasobników Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Podgrzewanie ze zdalaczynnej sieci ciepłowniczej (zasilanie bezpośrednie) Maksymalne temperatury zasilania 75°C (do 8 °n), wzgl. 70°C (od 8 °n) (przyłączenie po stronie pierwotnej obowiązuje dla równoległego, a także szeregowego połączenia) AW 6 23 14 6 25 EZ 24 2 R 5 6 VH 3 10 7 4 9 8 12 5 22 6 7 15 13 16 12 RH 12 11 1 17 6 18 20 21 6 EK 19 AW Wyjście ciepłej wody EK Dopływ wody zimnej EZ Wejście cyrkulacji R Urządzenie regulacyjne Logamatic (⇒132/1) RH Powrót czynnika grzewczego VH Zasilanie czynnikiem grzewczym 1 Zestaw wymiennika ciepła Logalux LSP 2 Zasobnik wody Logalux SF wzgl. alternatywnie Logalux LF 3 Płytowy wymiennik ciepła 4 Pojemnik czujnika z miejscem pomiarowym do STB (powyżej 110°C) oraz regulatora temperatury bez pośredniego działania 5 Termometr 6 Organ odcinający (obiektowy) 7 Zawór kulowy (zakres dostawy Logalux LSP) 8 Filtr zanieczyszczeń 9 Regulator temperatury bezpośredniego działania, jako zawór przelotowy z ogranicznikiem temperatury powrotu 10 Membranowy zawór bezpieczeństwa (zakres dostawy Logalux LSP) 11 Membranowy zawór bezpieczeństwa (wyposażenie obiektowe); badanie typu wg DIN 4753-1. Przy mocy podgrzewu max. 150 kW średnica nominalna DN20 dla Logalux: SF300 do SF400 (wzgl. LF400). Przy mocy podgrzewu max. 250 kW średnica nominalna DN25 dla Logalux: SF500 do SF1000 (wzgl. LF500 do LF950). Przy mocy podgrzewu max. 1000 kW średnica nominalna DN32 dla Logalux: LF1500 do LF3000. Średnice zaworów podano przy uwzględnieniu mocy, wprowadzonych do tabel 128/1 do129/1 (przy innych czynnikach grzewczych wzgl. temperaturach c.w.u., należy określić właściwą maksymalną moc podgrzewu!). 12 Zawór do napełniania oraz spustu 13 Zawór do dokładnej regulacji (Tacosetter) 14 Zawór zwrotny 15 Punkt pomiarowy czujnika temp. załączania 16 Punkt pomiarowy czujnika temp. wyłączania 17 Czwórnik z zestawu przyłączeniow. zasobnika (⇒ 127/3) ze zintegrowanym zaworem zwrotnym, a także z zaworem spustowym 18 Zawór redukcyjny, jeżeli ciśnienie w sieci wodociągowej jest wyższe niż 80 % ciśnienia zadziałania zaworu bezpieczeństwa 19 Zawór do pobierania próbek 20 Zawór zapobiegający przepływowi zwrotnemu 21 Króćce do przyłączenia manometru zgodnie z DIN 4753-1, przy podgrzewaczach o pojemności ponad 1000 l 22 Pompa w obiegu wtórnym, pompa ładująca c.w.u. 23 Pompa cyrkulacyjna (przy urządzeniu regulacyjnym Logamatic SPI 1042 z obiektowym zegarem sterującym) 24 Zawór napowietrzająco-odpowietrzający 25 Zawór odcinający z kurkiem spustowym Wszystkie elementy, oprócz Logalux LSP wraz ze śrubunkami wymiennika ciepła po stronie pierwotnej, są wyposażeniem obiektowym! 136/1 Przyłączenie hydrauliczne zestawu wymiennika ciepła Logalux LSP w powiązaniu z zasobnikiem wody Logalux SF, w systemie ładowania zasobników; przedstawione zasady obowiązują zasadniczo także dla zasobników leżących Logalux LF 136 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Pomoce przy doborze Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 5. Pomoce przy doborze 5.1 Współczynniki korekcyjne przy doborze podgrzewaczy ➡ Określenie wielkości podgrzewaczy pojemnościowych wody użytkowej marki Buderus może nastąpić z różnych punktów widzenia i jest ukierunkowane na warunki zastosowania. Między innymi musi być uwzględnione, czy trwała moc c.w.u. jest wy- magana w trybie ciągłym, czy tylko krótkotrwale oraz czy konieczny jest duży zapas c.w.u. dla zapotrzebowania szczytowego. 5.1.1 Pokrycie zapotrzebowania c.w.u. przez moc trwałą Dobór podgrzewaczy pojemnościowych wody użytkowej odbywa się przy pomocy wykresów mocy trwałej (⇒ str.44), jeśli maksymalna moc trwała c.w.u. podgrzewacza jest wymagana krótkotrwale lub w trybie ciągłym. Z podanych dalej danych, co najmniej trzy muszą być znane: • moc trwała c.w.u. • temperatura zasilania wody grzewczej • różnica temperatur wody grzewczej • temperatura c.w.u. na wyjściu (40°C do 65°C), przy temperaturze wejściowej wody zimnej 10°C • strata ciśnienia po stronie wody grzewczej. 5.1.2 Pokrycie zapotrzebowania c.w.u. przez przygotowanie zapasu dla poborów szczytowych Współczynnik korekcyjny przenoszonej mocy „x” ➡ Przy poborach szczytowych, które powtarzają się w określonych odstępach czasowych, do podgrzewania wody w podgrzewaczu pojemnościowym, miarodajną jest efektywna moc trwała Qeff (= mocy przyłączonej). Obowiązujący dla systemu podgrzewaczy pojemnościowych współczynnik korekcyjny „x” (⇒ strona 57), umożliwia określenie efektywnej mocy trwałej Qeff, uwzględniając czas podgrzewania, przy przebiegu podgrzewu bez równoczesnego poboru ciepłej wody. Opis oznaczeń (schemat 137/2): a temperatura powrotu wody grzewczej, wyższa niż temperatura c.w. w podgrzewaczu np. 60°C, przy mocy trwałej odniesionej do temperatur po stronie ciepłej wody 10/60°C b jak „a”, jednak odniesiona do temperatur 10/45°C c temperatura powrotu wody grzewczej, niższa niż temperatura c.w. w podgrzewaczu np. 60°C, przy mocy trwałej odniesionej do temperatur po stronie ciepłej wody 10/60°C d jak „c”, jednak odniesiona do temperatur 10/45°C Pojemnościowy podgrzewacz wody Logalux Objętościowy współczynnik korekcyjny „y” SU ST (stojący) 0,94 LT (leżący) 0,96 LT > 400 (leżący) 0,90 137/1 Objętościowy współczynnik korekcyjny „y” dla czasu poboru od 15 do 20 minut; przy krótszych czasach poboru, współczynnik zredukować o 0,05 1,00 współczynnik korekcyjny przenosz. mocy Objętościowy współczynnik korekcyjny „y” Pojemność znamionowa pojemnościowego podgrzewacza wody użytkowej musi być większa od wymaganej pojemności podgrzewacza. Nie jest możliwe 100% podgrzanie całkowitej pojemności podgrzewacza, do żądanej wartości temperatury (⇒ strona 57). Udział będącej do dyspozycji wody o żądanej temperaturze w podgrzanym podgrzewaczu, uzyskuje się z tabeli 137/1. 0,90 a c b d 0,80 0,70 0,5 1 1,5 2 czas podgrzewu t a [h] 137/2 Współczynnik korekcyjny przenoszonej mocy „x” Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 137 Pomoce przy doborze Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 5.2 Wskaźnik zapotrzebowania dla budynków mieszkalnych Wskaźnik zapotrzebowania N określa ile „jednostek mieszkaniowych” zawiera budynek mieszkalny. Obliczenie odbywa się w oparciu o normę DIN 4708-2. Jedną z najważniejszych pomocy podczas obliczeń jest formularz „Zapotrzebowanie c.w.u. przy centralnym zaopatrzeniu mieszkań”. Przy pomocy wskaźnika mocy, z ta- bel zawierających wielkości mocy można określić wymaganą wielkość podgrzewacza oraz przynależną moc trwałą. 5.2.1 Wytyczne do ustalenia zapotrzebowania c.w.u. w budynkach mieszkalnych llość pomieszczeń oraz zaludnienie mieszkań Ilość pomieszczeń „r” w mieszkaniu, odpowiada ilości pokoi mieszkalnych, sypialni oraz pomieszczeń stałego pobytu. Nie uwzględnia się pomieszczeń pomocniczych, jak kuchnia (nie dotyczy kuchni mieszkalnej), sień, korytarz, łazienka lub garderoba. Zaludnienie mieszkań (ilość osób w mieszkaniu) „p” określa ile osób rzeczywiście mieszka w danym mieszkaniu, a tym samym korzysta z ciepłej wody. Jeżeli nie dysponuje się danymi o rzeczywistym zaludnieniu mieszkania, można zastosować przeciętne zaludnienie, z tabeli 138/ 1. Uwzględnianie istniejących punktów poboru ciepłej wody Według normy DIN 4708, przy doborze pojemnościowych podgrzewaczy c.w.u., na ogół pod uwagę brane są jedynie największe punkty poboru. Jeżeli występuje tylko kabina prysznicowa, to mimo tego, przyjmuje się wartość jak dla wanny kąpielowej. Punkty poboru takie jak umywalki, bidety oraz zlewozmywaki kuchenne, nie są na ogół uwzględniane. Jeżeli chodzi o wyposażenie mieszkania w urządzenia sanitarne, należy zasadniczo rozróżnić pomiędzy wyposażeniem standardowym (⇒ 139/1), a komfortowym (⇒ 139/2). Ilość pomieszczeń „r” Zaludnienie (ilość osób) „p” 1 2,01) 1½ 2,0 2) 2 2,0 2½ 2,3 3 2,7 3½ 3,1 4 3,5 4½ 3,9 5 4,3 5½ 4,6 6 6½ 5,0 5,4 7 5,6 ➡ Dla punktów poboru nad wannami kąpielowymi oraz innymi urządzeniami, dla których wielkości poboru odbiegają od wartości podanych w tabeli 140/1, należy oddzielnie obliczyć zapotrzebowanie punktu poboru wV [Wh] oraz wprowadzić je do formularza obliczeniowego 141/1. Obowiązuje wzór podstawowy 148/3. Przyjmując symbole z formularza obliczeniowego oraz tabeli 140/1, przyjmuje on postać: wV = VE . Dϑ . c Jako różnica temperatur Dϑ, przyjmowana jest wartość 35 K. 138/1 Zaludnienie mieszkań jako jako wytyczne do formularza 141/1 1) 2) 138 Zaludnienie p=2,5, jeśli występują przeważnie mieszkania z jednym lub dwoma pomieszczeniami Jako ½ pomieszczenia liczy się zamieszkałą sień Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Pomoce przy doborze Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Punkty poboru c.w.u. w mieszkaniach z wyposażeniem standardowym Pomieszczenie Wyposażenie istniejące Łazienka Kuchnia Przy ustalaniu zapotrzebowania, uwzględnić: wanna kąpielowa, DIN 4475-E (1600 x 700 mm), 140 l wannę kapielową, DIN 4475-E, 1600x700 mm), 140 l lub kabina natryskowa z baterią mieszającą i normalnym natryskiem wannę kapielową, DIN 4475-E, 1600x700 mm), 140 l 1 umywalka (nie uwzględnia się) zlewozmywak kuchenny (nie uwzględnia się) 139/1 Uwzględnienie urządzeń pobierających c.w.u. w mieszkaniach ze standardowym wyposażeniem sanitarnym, do ustalenia ilości punktów poboru „z” (⇒ 141/1) oraz zapotrzebowania c.w.u. w punktach poboru wV (⇒ 140/1) Punkty poboru c.w.u. w mieszkaniach z wyposażeniem komfortowym1) Pomieszczenie Wyposażenie istniejące wanna kąpielowa 2) Łazienka kabina natryskowa taką, jaka istnieje, ewentualnie z dodatkowym urządzeniem wg tabeli 140/1, poz. nr 5-7, jeżeli wg przyporządkowania możliwe jest tam jednoczesne korzystanie z niego 3) (nie uwzględnia się) bidet (nie uwzględnia się) zlewozmywak kuchenny (nie uwzględnia się) wanna kąpielowa wannę – jaka istnieje w pokoju gościnnym – wg tabeli 140/1, poz. nr 1-4 , przyjmując 50 % zapotrzebowania punktu poboru wV lub Pokój gościnny taką, jaka istnieje, wg tabeli 140/1, poz. nr 2-4 umywalka 4) Kuchnia Przy ustalaniu zapotrzebowania, uwzględnić: kabina natryskowa kabinę – jaka istnieje, ewentualnie z dodatkowym urządzeniem wg tabeli 140/1, poz. nr 5-7, przyjmując 100 % zapotrzebowania punktu poboru wV umywalka 100 % zapotrzebowania punktu poboru wg tab. 140/15) bidet 100 % zapotrzebowania punktu poboru wg tabeli 140/1 139/2 Uwzględnienie urządzeń pobierających c.w.u. w mieszkaniach z wyposażeniem komfortowym, do ustalenia ilości punktów poboru „z” (⇒141/1) oraz zapotrzebowania c.w.u. w punktach poboru wV (⇒ 140/1) Za komfortowe, uważa się występujące w mieszkaniu wyposażenie inne lub bogatsze, niż podane dla wyposażenia standardowego (⇒ 139/1) Wielkości różniące się od wyposażenia standardowego (⇒ 139/1). 3) O ile nie występuje wanna kąpielowa, należy wstawić – jak w przypadku wyposażenia standardowego – zamiast kabiny natryskowej, wannę wg tabeli „Zapotrzebowanie punktów poboru wV” (⇒ 140/1). Jeżeli w takim przypadku występuje kilka różnych kabin natryskowych, to dla kabiny natryskowej o największym zapotrzebowaniu punktu poboru, należy wstawić dane dotyczące wanny kąpielowej 4) Bidet uwzględnia się, jeżeli występuje więcej niż dwa „małe punkty poboru” 5) W przypadku, jeżeli w pokoju gościnnym nie występuje wanna kąpielowa lub kabina natryskowa 1) 2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 139 Pomoce przy doborze Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Zapotrzebowanie przez punkty poboru c.w.u. Nr poz. Urządzenie pobierające c.w.u. Oznaczenie skrótowe Wielkość poboru VE przy jednokrotnym wykorzystaniu 1) Zapotrzebowanie przez punkt poboru wV podczas każdego poboru l Wh 1 Wanna kąpielowa, DIN 4475-E (1600 x 700 mm) NB1 140 5820 2 Wanna kąpielowa, DIN 4475-E (1700 x 700 mm) NB2 160 6510 3 Wanna do małych pomieszczeń oraz wanna nasiadowa KB 120 4890 4 Wanna do dużych pomieszczeń (1800 x 750 mm) GB 200 8720 5 Kabina natryskowa z baterią mieszającą i natryskiem oszczędnościowym BRS 402) 1630 6 Kabina natryskowa z baterią mieszającą i natryskiem standardowym (normalnym) BRN 90 3660 7 Kabina natryskowa z baterią mieszającą i natryskiem luksusowym BRL 180 7320 8 Umywalka WT 17 700 9 Bidet BD 20 810 10 Mała umywalka do rąk HT 9 350 11 Zlewozmywak kuchenny SP 30 1160 140/1 Zapotrzebowanie energii cieplnej różnych urządzeń pobierających c.w.u. w mieszkaniach, jako wytyczne do formularza 141/1 1) Przy wannach jest to jednocześnie pojemność użytkowa 2) Odpowiada czasowi użytkowania 6 minut 5.2.2 Zapotrzebowanie c.w.u. przy centralnym zaopatrzeniu mieszkań (formularz wg DIN 4708 – wzór) ➡ Przy doborze ze wskaźnikiem zapotrzebowania N, należy ustalić wielkości obliczeniowe i nanieść je na formularzu „Zapotrzebowanie c.w.u. przy centralnym 140 zaopatrzeniu mieszkań” (⇒ 141/1). Przykład wypełniania formularza, objaśniono na stronie 30. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Pomoce przy doborze Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Zapotrzebowanie c.w.u. przy centralnym zaopatrzeniu mieszkań Nr projektu: Data: Numer arkusza: Opracował: Ustalenie wskaźnika zapotrzebowania N, do określenia wielkości pojemnościowego podgrzewacza wody Projekt Uwagi 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Wh n · p · ∑ wV Uwagi Tryb obliczeń: kolumny n·p wV z · wV 3·4 6·8 5·9 ∑ (n · p · ∑ wV ) = ∑n= N = z Ilość punktów poboru x zapotrzebowanie punktów poboru w Wh p Zapotrzebowanie punktów poboru w Wh n Krótki opis (oznaczenie) Zaludnienie r Ilość punktów poboru Ilość mieszkań punkty poboru (na mieszkanie) Ilość pomieszczeń Kolejny numer grupy mieszkań 1 Σ ( n · p · Σ wV ) = 3,5 · 5820 20 370 Wh = 141/1 Formularz do określenia wskaźnika N dla budynków mieszkalnych wymóg zgodnie z normą DIN 4708-2 (wytyczne ⇒ na stronie 138 i następnych) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 141 Pomoce przy doborze Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 5.3 Średnie wartości zapotrzebowania c.w.u. oraz energii cieplnej Zapotrzebowanie energii cieplnej na jedną kąpiel pod natryskiem, wg czasu trwania oraz warunków poboru Wielkość poboru c.w.u. Temperatura c.w.u. na wyjściu1) Średnie zapotrzebowanie energii cieplnej2) na jedną kąpiel pod natryskiem, przy czasie trwania kąpieli: 4 min. 5 min. 6 min. 7 min. 10 min. ºC Wh Wh Wh Wh Wh 8 35 40 45 930 1115 1305 1165 1395 1630 1395 1675 1955 1630 1955 2280 2325 2790 3255 10 35 40 45 1165 1395 1630 1455 1745 2035 1745 2095 2440 2035 2440 2850 2910 3490 4070 12 35 40 45 1395 1675 1955 1745 2095 2440 2095 2510 2930 2440 2930 3420 3490 4185 4885 l/min. 142/1 Średnie zapotrzebowanie energii cieplnej na jedną kąpiel pod natryskiem przy różnych czasach trwania kąpieli oraz warunkach poboru 1) 2) Założenie: temperatura wody zimnej na wejściu 10°C Wartości zaokrąglono do 5 Wh Średnie zapotrzebowanie c.w.u. oraz energii cieplnej przez różnych odbiorców Odbiorca Zapotrzebowanie c.w.u. Wielkość odniesienia l Temperatura c.w.u.na wyjściu1) Zapotrzebowanie energii cieplnej2) °C Wh Natryski: • obiekty sportowe • przemysł, praca mało brudząca • przemysł, praca mocno brudząca 35 40 55 na 1 natrysk na 1 natrysk na 1 natrysk 40 40 40 1220 1395 1920 Urządzenia kąpielowe • wanny standardowe • duże wanny • wanny do hydroterapii • wanny do dużych pomieszczeń 120 200 300 300 na 1 kąpiel na 1 kąpiel na 1 kapiel na 1 kąpiel 45 45 45 45 4885 8140 12210 12210 Budynek mieszkalny jednorodzinny • prosty standard • średni standard • podwyższony standard 30 40 50 na osobę i dobę na osobę i dobe na osobę i dobę 60 60 60 1745 2325 2910 Budynek mieszkalny wielorodzinny • budownictwo mieszkalne socjalne • budownictwo powszechne • budown. o podwyższonym standardzie 25 35 45 na osobę i dobę na osobę i dobę na osobę i dobę 60 60 60 1455 2035 2620 Hotele, apatamentowce • zwykłe • 2-ej klasy • 3-ej klasy 30 50 70 na łóżko i dobę na łóżko i dobę na łóżko i dobę 60 60 60 1745 2910 4070 36-42 30-36 50 30 na 1 natrysk na 1 natrysk na osobę i dobę na osobę i dobę 45 45 40 60 1465-1710 1220-1465 1745 1745 na ucznia i dobę na ucznia i dobę 45 45 205-610 1220-2035 na osobę i dobę 45 1220-2035 Rzemiosło/przemysł • przy długim poborze szczytowym • przy krótszym poborze szczytowym • wartości przybliżone dla utrzymania w czystości stanowisk3) Szkoły • bez natrysków • z natryskami 5-15 30-50 Koszary 30-50 142/1 Wskaźniki średniego zapotrzebowania c.w.u. oraz energii cieplnej przez różnych odbiorców 142 c.d. ⇒ na stronie następnej Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Pomoce przy doborze Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej c.d. tabeli ze strony 142 Odbiorca Zapotrzebowanie c.w.u. Wielkość odniesienia Temperatura c.w.u. na wyjściu1) Zapotrzebowanie energii cieplnej2) °C Wh l Baseny kryte • ogólnodostępne • prywatne 60 30 na 1 użytkownika na 1 użytkownika 40 40 2095 1050 Sauny • ogólnodostępne • prywatne 100 50 na 1 użytkownika na 1 użytkownika 40 40 3490 1745 Obiekty sportowe 25-40 na 1 natrysk 40 875-1395 40 na 1 użytkownika 60 2325 200-400 na pacjenta i dobę 45 8140-16280 50 70 90 na łóżko i dobę na łóżko i dobe na łóżko i dobę 60 60 60 2910 4070 5235 Budynki biurowe 10-40 na osobę i dobę 45 410-1630 Domy handlowe 10-40 na pracownika i dobę 45 410-1630 4 4 na 1 posiłek na 1 posiłek 60-65 60-65 235-255 235-255 40 na 1 m² powierzchni wypieku 60 2325 1 40 na 1 m² powierzchni roboczej na pracownika i dobę 60 60 60 2325 60 na 1 świnię i tydzień 60 3490 2 40 na 1 m² powierzchni roboczej na 1 pracownika i dobę 60 60 120 2325 400 50 200 na godzinę na godzinę na godzinę 60 60 60 23255 2910 11630 250-300 na 100 l piwa 60 14535-17440 1-1,5 na 1 litr mleka 75 75-115 Pralnie 250-300 na 100 kg bielizny 75 18900-22680 Zakłady fryzjerskie • salon męski • salon damski • sprzątanie zakładu 55-90 150-200 1 na 1 stanowisko pracy i dobę na 1 stanowisko pracy i dobę na 1 m² powierzchni zakładu 45 45 45 2240-3660 6100-8140 40 Kluby fitness Kąpiele lecznicze Szpitale • ze zwykłym wyposażen. medycznym • z przeciętnym wyposażen. medycznym • z bogatym wyposażeniem medycznym Restauracje, jadłodajnie • na przygotowanie • na zmywanie naczyń po posiłku Piekarnie • przygotowanie ciasta, czyszczenie maszyn i urządzeń • sprzątanie zakładu • mycie ciała pracowników (natryski, umywalki) Masarnie • gotowanie, czyszczenie maszyn i urządzeń • sprzątanie zakładu • mycie ciała pracowników (natryski, umywalki) Ubojnie • kadzie z flakami (o pojemności 100 l) • kadzie rosołowe • kadzie do parzenia wieprzowiny (200 l) Browary Mleczarnie 142/2 Wskaźniki średniego zapotrzebowania c.w.u. oraz energii cieplnej przez różnych odbiorców 1) Założenie: temperatura wody zimnej na wejściu 10°C 2) Wartości zaokrąglono do 5 Wh 3) Włącznie z zapotrzebowaniem dla kuchni oraz do sprzątania Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 143 Pomoce przy doborze Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 5.4 Pływalnia kryta/basen kąpielowy Wartości doświadczalne Przy podgrzewaniu wody użytkowej w systemie podgrzewaczy pojemnościowych, uwzględnia się rzeczywisty czas użytkowania natrysków (według frekwencji odwiedzających), tylko od 25 do 45 minut w ciągu godziny. lacja pomieszczeń oraz uzdatnianie wody w basenach kąpielowych”. Z tabel 144/1 oraz 144/2 można wywieść dane o zapotrzebowaniu c.w.u., konieczne do zwymiarowania podgrzewacza. Dla wartości różniących się jest do dyspozycji nomogram. Przykład doboru podgrzewacza pojemnościowego przy pomocy nomogramu dla basenu kąpielowego, objaśniono na stronie 83. ➡ Wytyczne dla instalacji do podgrzewania wody użytkowej w pływalniach krytych lub basenach kąpielowych są wyjęte z wytycznych VDI 2089 „Ogrzewanie, wenty- Dane do doboru ciepłej wody na podstawie wielkości niecki basenowej Powierzchnia wody niecki basenowej Ilość natrysków Wielkość poboru c.w.u. przez 1 natrysk m² do 150 10 151 do 450 20 na każde dalsze 150 10 dodatkowo Zapotrzebowanie c.w.u. przez 1 osobę normalne maksymalne Temperatura c.w.u. na wyjściu l/s l/min l l °C 0,20-0,27 12-16 50-80 150 maks. 421) 144/1 Dane do doboru c.w.u. dla pływalni krytych/basenów kąpielowych, w zależności od wielkości niecki basenowej 1) Do zwymiarowania podgrzewaczy zalecane jest 60°C (ochrona przed bakteriami Legionella), jako temperatura obliczeniowa Dane porównawcze o korzystaniu z natrysków Czas korzystania z natrysków1) Wielkość poboru c.w.u. przez 1 natrysk Czas trwania kąpieli pod natryskiem jednej osoby, przy zużyciu 80 l c.w.u. min./h l/min. min. 35-45 8 6,25-10,00 30-40 10 5,00-8,00 25-35 12 4,20-6,75 144/2 Dane porównawcze o wykorzystaniu natrysków w pływalniach krytych 1) Przy oszczędnych instalacjach natryskowych z regulowanymi głowicami natrysków dla jednorazowych nastaw ilości wody oraz samoczynnym urządzeniem wyłączającym, może być przyjęty najkrótszy czas korzystania z natrysków 5.5 Hale sportowe Zalecenia Dla hal sportowych, zalecane są następujące dane przy doborze: • temperatura ciepłej wody 40°C • pobór ciepłej wody przez natrysk 8 l/min • czas kąpieli jednej osoby pod prysznicem 4 min 144 • 25 osób biorących udział w ćwiczeniach • temperatura w podgrzewaczu 60°C (ochrona przed bakteriami Legionella) • czas podgrzewu wody 50 min. ➡ Zasady oraz wskazówki do projektowania instalacji do podgrzewania wody użytkowej w halach sportowych, zawiera norma DIN 18032-1. Przy doborze podgrzewaczy pojemnościowych, należy zastosować procedurę dla zapotrzebowania szczytowego z krótkim czasem podgrzewu (przykład ⇒ strona 72). Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Pomoce przy doborze Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 5.6 Obiekty rzemieślnicze i przemysłowe ➡ Przy ustalaniu ilości oraz wyposażenia stanowisk przeznaczonych do mycia się i kąpieli pracowników w obiektach rze- mieślniczych i przemysłowych, zgodnie z normą DIN 18228-3 należy kierować się rodzajem pracy lub gałęzi przemysłu, a także ilością zatrudnionych na najliczniejszej zmianie. Ilość miejsc do mycia oraz natrysków, należy rozdzielić wg stwierdzonych warunków. Ilość stanowisk do mycia się i kąpieli na 100 osób Stopień zabrudzenia pracy Zwykłe warunki pracy Nadzwyczajne warunki pracy1) lekki 15 – średni 202) – mocny 253) 25 145/1 Wytyczne do ilości stanowisk do mycia się i kąpieli pod natryskiem, w rzemiośle i przemyśle, według warunków pracy 1) 2) 3) Niebezpieczne warunki pracy, lub gdy produkty stawiają szczególne wymagania higieniczne 2 stanowiska do mycia się i kąpieli,odpowiadają 1-mu prysznicowi 1 stanowisko do mycia się i kąpieli, odpowiada 1-mu prysznicowi Średnie zapotrzebowanie na mycie się i kąpiel oraz czas korzystania z urządzeń Urządzenie pobierające c.w.u. Pobór c.w.u. Czas korzystania Zużycie c.w.u. podczas 1-go wykorzystania Temperatura c.w.u. na wyjściu Średnie zapotrzebowanie energii cieplnej na jedno wykorzystanie1) l/min. min l °C Wh 6 5 30 35 870 Umywalnia szeregowa z zaworem wylotowym 6-10 3-5 30 35 870 Umywalnia szeregowa z zaworem natryskowym 3-5 3-5 15 35 435 Okrągła umywalnia zdrojowa dla 6 osób 20 3-5 60 35 1740 Okrągła umywalnia zdrojowa dla 10 osób 25 3-5 75 35 2175 Instalacja natryskowa bez przebieralni 8 62) 50 35 1450 Instalacja natryskowa z przebieralnią 10 153) 80 35 2320 Wanna kapielowa 25 304) 250 35 7250 Umywalka 145/2 Wytyczne zapotrzebowania c.w.u. oraz energii cieplnej dla stanowisk do mycia się i kąpieli, w rzemiośle i przemyśle 1) 2) 3) 4) Średnie zapotrzebowanie energii cieplnej na 1 zatrudnionego i dobę ⇒ 142/ 2 Czas kąpieli pod prysznicem bez przebierania się Wraz z czasem czynności towarzyszących, przy czym rzeczywisty czas kąpieli wynosi ok. 8 minut Wraz z czasem czynności towarzyszących 5.7 Formularz do ustalenia wielkości pojemnościowych podgrzewaczy wody użytkowej (wzory do kopiowania) Ustalenie wielkości pojemnościowych podgrzewaczy wody użytkowej marki Buderus jest możliwe przy pomocy różnych metod (strona 26). Przy wyborze właściwej metody, należy kierować się względami praktycznymi. ➡ Jako pomoc w analizie zapotrzebowania c.w.u. jest do dyspozycji dwuczęściowy formularz (⇒ strony 146, 147) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 145 Pomoce przy doborze Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Formularz do ustalenia wielkości pojemnościowych podgrzewaczy wody (część 1/2) Obiekt Miejscowość Ulica Partner do rozmów T e le f o n Opracował T elefaks Nowa instalacja Zmiana Wymiana instalacji Rozszerzenie Wymagane parametry Istniejące parametry Współczynnik zapotrzebowania N Współczynnik zapotrzebowania N l/h Moc trwała kW Pobór szczytowy c.w.u. l/h Moc trwała Pobór szczytowy c.w.u. l/min kW l/min Temperatura wody zimnej ˚C Temperatura wody zimnej ˚C Temperatura w podgrzewaczu ˚C Temperatura w podgrzewaczu ˚C Temperatura poboru c.w.u. System podgrzewaczy pojemnościowych Podgrzewacz stojący ˚C Temperatura poboru c.w.u. System podgrzewaczy pojemnościowych Podgrzewacz stojący ˚C System ładowania zasobników Podgrzewacz leżący Cyrkulacja System ładowania zasobników Podgrzewacz leżący Cyrkulacja Inne Wprowadzenie/ustawienie Otwór do wprowadzenia: szer. x wys. mm Powierzchnia do ustawienia: dł. x szer. mm Wysokość pomieszczenia mm Regulacja automatyczna Regulacja elektroniczna za pomocą urządzenia regulacyjnego kotła grzewczego Niezależny regulator do podgrzewu c.w.u. Z ogranicznikiem temperatury bezpieczeństwa (STB) Regulator temperatury bezpośredniego działania Z STBS Przewidywany dodatk. podgrzew elektryczny Źródło ciepła z ogranicznikiem temp. powrotu Moc przyłącza elektrycznego Kocioł grzewczy kW Ciepło zdalaczynne Para wodna Niskotemper. kocioł grzewczy Stałotemper. kocioł grzewczy Kondensujący kocioł grzewczy Całkowita moc cieplna kW kW m 3 /h kg/h z tego na podgrzewanie c.w.u. kW kW m 3 /h kW Temperatura zasilania ˚C ˚C (w lecie) Temperatura powrotu ˚C ˚C (w lecie) mbar mbar Strata ciśnienia Nadciśnienie pary wodnej 146/1 Formularz do analizy zapotrzebowania c.w.u., dla określenia wielkości pojemnościowych podgrzewaczy wody użytkowej (część 1 – wzór do kopiowania; część 2 ⇒ 147/1) 146 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) bar Pomoce przy doborze Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Formularz do ustalenia wielkości pojemnościowych podgrzewaczy wody (część 2/2) Rodzaj budynku: Budynki mieszkalne: Kolejny nr grupy mieszkań Ilość pomieszczeń mieszkalnych Punkty poboru c.w.u. Ilość/zapotrzebowanie c.w.u. na jedno użycie w litrach Ilość mieszkań Wanna Natrysk Umywalka Bidet 1 / / / / 2 / / / / 3 / / / / 4 / / / / / / / / / / / / Hotele, domy opieki społecznej lub podobne Ilość pokoi tylko z wanną Ilość pokoi tylko z natryskiem Ilość pokoi tylko z umywalką Wyposażenie pokoi Zapotrzebowanie c.w.u. na jedno użycie w litrach Zapotrzebowanie c.w.u. Rzemiosło/przemysł Rodzaj zakładu przemysłowego Zapotrzebowanie c.w.u. Do mycia się Ilość osób na zmianie Stopień zabrudzenia pracy lekki Ilość: umywalek natrysków średni mocny miejsc w umywalni szereg. Sposób poboru c.w.u. Możliwy czas podgrzewu Do produkcji h Zapotrzebow. równomierne l/h Zapotrzebowanie szczytowe l/min kW Sport Sala gimnastyczna Internat sportowy Ilość osób na jednym ćwiczeniu Inne Ilość natrysków Pobór c.w.u. przez 1 natrysk l/min Basen pływacki Basen halowy Basen otwarty Powierzchnia niecki basenowej m2 Czas korzystania z natrysków min/h Ilość natrysków Pobór c.w.u. przez 1 natrysk l/min 146/1 Formularz do analizy zapotrzebowania c.w.u., dla określenia wielkości pojemnościowych podgrzewaczy wody użytkowej (część 2 – wzór do kopiowania; część 1 ⇒ 146/1) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 147 Dodatek Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 6 Dodatek Podstawowe wzory Ilość ciepła (energii cieplnej) Q Q = Q · t w kWh kW · h Efektywna moc przyłączona Qeff Qeff = w kWh Qteor. x kW 148/1 Wzór podstawowy i ujednolicenie jednostek dla ilości ciepła wzgl. pojemności cieplnej 148/8 Wzór podstawowy i ujednolicenie jednostek dla efektywnej mocy przyłączonej (mocy wymiennika ciepła) Pojemność cieplna podgrzewacza QSp Pobór c.w.u. z podgrzewacza VSp QSp = VSp · (ϑSp – ϑKW) · ηSp · c w kWh I · K · kWh I·K VSp = Qeff (ϑWW – ϑKW) · c w l/h kW · I · K K · kWh 148/2 Wzór podstawowy i ujednolicenie jednostek dla pojemności cieplnej podgrzewacza 148/9 Wzór podstawowy i ujednolicenie jednostek dla wielkości poboru c.w.u. z podgrzewacza Pojemność cieplna c.w.u. QWW Logarytmiczna różnica temperatur ∆ϑmin. QWW = VWW · (ϑWW – ϑKW) · c w kWh I · K · kWh I·K ∆ϑmin. = ∆ϑduże – ∆ϑmałe In (ϑduże/ϑmałe) wK K K·K 148/3 Wzór podstawowy i ujednolicenie jednostek dla pojemności cieplnej c.w.u. 148/10 Wzór podstawowy i ujednolicenie jednostek dla logarytmicznej różnicy temperatur Obj. strumień przepływu wody grzewczej VH Przenoszona moc cieplna Q VH = QK ∆ϑH · c w l/h kWh · I · K K · kWh 148/4 Wzór podstawowy i ujednolicenie jednostek dla strumienia objętościowego wody grzewczej Moc trwała c.w.u. QD QD = VWW · ∆ϑWW · c Q = A · k · ∆ϑmin w kW m² · kW · K m² · K 148/11 Wzór podstawowy i ujednolicenie jednostek dla przenoszonej mocy cieplnej w kWh I · K · kWh h·I·K Punkty pomiarowe dla wielkości obliczeniowych ⇒ str. 150 Wielkości obliczeniowe ⇒ strona 149 148/5 Wzór podstawowy i ujednolicenie jednostek dla mocy trwałej c.w.u. Ilość ciepłej wody użytkowej mWW ∆ϑSp VWW = VSp · ∆ϑ – ∆ϑ WW KW wl I·K K 148/6 Wzór podstawowy i ujednolicenie jednostek dla ilości ciepłej wody użytkowej Czas podgrzewu ta ta = QSp Qteor. = VSp · ∆ϑSp · ηSp · c Qteor. wh I · K · kWh I · K · kW 148/7 Wzór podstawowy i ujednolicenie jednostek dla czasu podgrzewu; (Qteor. dla systemu podgrzewaczy pojemnościowych ⇒ 148/8) 148 Indeksy: a D eff H K KW ln m R Sp teor. V WT WW podgrzewanie (podgrzew) moc trwała efektywna (y) woda grzewcza kocioł grzewczy woda zimna logarytmiczna średni powrót podgrzewacz/zasobnik teoretyczna (y) zasilanie wymiennik ciepła ciepła woda Ponieważ objętość 1 l wody odpowiada dokładnie masie 1 kg, w odpowiednich wzorach podano objętość V, a nie masę „m”. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Dodatek Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wielkości obliczeniowe Wielkość Oznaczenie we wzorach Moc cieplna • moc kotła grzewczego • moc trwała c.w.u. • moc wymiennika ciepła (moc trwała) • teoretyczna moc przyłączona • efektywna moc przyłączona Ilość ciepła (energii cieplnej) • pojemność cieplna podgrzewacza/zasobnika • pojemność cieplna c.w.u. K D WT teor. eff Q QSp QWW Objętościowy strumień przepływu wody • strumień przepływu wody zimnej • pobór z podgrzewacza • strumień przepływu wody grzewczej KW Sp H Jednostka kW kW kW kW kW kW kWh kWh kWh l/h l/h l/h l/h Ilość wody • pojemność podgrzewacza • ilość c.w.u. (zmieszanej) V VSp VWW l l l Temperatura • temperatura wody zimnej1) • temperatura wody w podgrzewaczu • temperatura c.w.u. na wyjściu (zmieszanej) • temperatura zasilania czynnika grzewczego • temperatura powrotu czynnika grzewczego ϑ ϑKW ϑSp ϑWW ϑV ϑR °C °C °C °C °C °C Różnica temperatur • różnica temperatur po stronie wody grzewczej • podgrzewanie pojemności podgrzewacza • różnica temperatur po stronie c.w.u. Δϑ ΔϑH = ϑV – ϑR ΔϑSp = ϑSp – ϑKW ΔϑWW = ϑWW – ϑKW K K K K Czas • czas podgrzewu t ta h, min h, min Strata ciśnienia • strata ciśnienia po stronie wody grzewczej • strata ciśnienia po stronie ciepłej wody2) Δp ΔpH ΔpWW mbar mbar mbar Prędkość przepływu 3) v m/s Ciepło właściwe wody 1 kWh c = · 860 l·K c kWh/(l · K) Powierzchnia grzejna (powierzchnia wymiennika) A m² Współczynnik przenikania ciepła k kW/ m² · K Współczynnik korekcyjny przenoszonej mocy cieplnej x Objętościowy współczynnik korekcyjny y Sprawność podgrzewacza ηSp Znamionowy współczynnik mocy NL Współczynnik zapotrzebowania • prowizoryczny współczynnik zapotrzebowania N NV 149/1 Wielkości obliczeniowe do wymiarowania systemu podgrzewaczy pojemnościowych oraz systemów ładowania zasobników, do podgrzewania wody użytkowej (punkty pomiarowe ⇒ strona 150; podstawowe wzory ⇒ strona 148/8) 1) 2) 3) Z reguły temperatura wody zimnej ϑKW = 10°C; możliwe inne wartości, jeżeli np. podgrzewacz jest połączony szeregowo Podgrzewacz wzgl. zasobnik i zewnętrzny wymiennik ciepła w systemie ładowania Pomierzona na króćcach przyłączeniowych podgrzewacza Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 149 Dodatek Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Punkty pomiarowe wielkości obliczeniowych QWW VWW VWW ϑWW QSp VSp VSp ϑSp VH ϑV ∆p Sp ∆ϑ sp QK ∆pH ∆ϑH ∆ϑ WW QWT ϑKW ϑR VKW 150/1 Przegląd punktów pomiarowych wielkości obliczeniowych w systemie podgrzewaczy pojemnościowych (podstawowe wzory ⇒ strona 148; wielkości obliczeniowe ⇒ strona 149) QWW VWW VWW ϑWW VWW VH QSp VSp VSp ϑSp ϑV ∆pH ∆ϑH QWT ∆p WW ∆ϑ WW ∆ϑWW ϑKW ϑR VKW 150/2 Przegląd punktów pomiarowych wielkości obliczeniowych w systemie ładowania zasobników (podstawowe wzory ⇒ strona 148; wielkości obliczeniowe ⇒ strona 149) 150 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 7 Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych 7.1 Biwalentne podgrzewacze c.w.u. Logalux SM • Z dwoma wymiennikami ciepła – wężownicami z rur gładkich; górna wężownica jest zasilana z kotła grzewczego, a dolna z instalacji słonecznej • System ochrony przed korozją, polegający na zastosowaniu najwyższej jakości termoglazury Duoclean MKT marki Buderus oraz zabudowanej izolowanej anody magnezowej ( przy SM400 oraz SM500) Oznaczenie • Dużych rozmiarów otwory rewizyjne, umożliwiające łatwe czyszczenie oraz konserwację • Niewielkie straty ciepła, dzięki zastosowaniu izolacji termicznej, wolnej od związków FCKW • Warstwa izolacji cieplnej o grubości 50 mm z twardej pianki poliuretanowej, wolnej od związków FCKW – przy SM300, natomiast 100 mm z pianki miękkiej wolnej od związków FCKW i powłoką zewnętrzną z polistyrenu – przy SM400 i SM500 (możliwość zdejmowania) • Pojemność dogrzewana przez kocioł grzewczy, wynosi: ok. 150 l dla Logalux SM300, 165 l dla Logalux SM400 oraz 215 l dla Logalux SM500 • Nóżki podgrzewaczy z możliwością regulacji wysokości • Podgrzewacze dostępne są z obudową w kolorze niebieskim lub białym Opis Logalux SM300 SM300 W Numer artykułu • pojemność podgrzewacza 290 l Logalux SM400 SM400 W • pojemność podgrzewacza 390 l Logalux SM500 SM 500 W • pojemność podgrzewacza 490 l SM300 – obudowa niebieska SM300 W – obudowa biała 30 008 816 30 008 817 SM400 – obudowa niebieska SM400 W – obudowa biała 30 005 240 30 008 579 SM500 – obudowa niebieska SM500 W – obudowa biała 30 005 253 30 008 580 Wyposażenie dodatkowe do Logalux SM Oznaczenie Opis • • • • Termostatyczna grupa • • mieszająca c.w.u. • • Termometr do SM300 • • Termometr cyfrowy (DTA) • • Termometr do • SM400/500 • • Anoda inercyjna • • do SM400/500 • Przyrząd do kontroli anody • Termostatyczny mieszacz c.w.u. ciepłej wody Corro Scout 500 • • Czwórnik (krzyżak) Zestaw uzupełniający Armatura do szybkiego płukania (trójnik) • • • • • • • • • służy do ochrony przed oparzeniem się w punktach poboru c.w.u. zakres nastaw 38-60°C R¾ grupa kompaktowa z termostatycznym mieszaczem c.w.u. oraz pompą cyrkulacyjną zakres nastaw: 35-65°C wskaźniki temperatury w podgrzewaczu oraz na wyjściu c.w.u. z odcięciem do łatwej konserwacji oraz izolacją cieplnąs 30-80°C wraz z czujnikiem o kształcie ¼ walca możliwość zabudowania w listwie zamykającej z baterią możliwość zabudowania w listwie zamykającej 30-80°C wraz z czujnikiem o kształcie ¼ walca z wtyczką ze zintegrowanym stykiem ochronnym układu stałopotencjałowego montowana w izolowanym otworze, z trzpieniem z gwintem M8 przystosowana do zasilania z typowego gniazdka elektrycznego 230 V wraz z kablem łączącym przyrząd do kontroli procesu katodowej ochrony przed korozją, emaliowanego podgrzewacza wody użytkowej dostarczany z baterią zasilającą do napełniania i opróżniania systemu słonecznego, ponadto umożliwia montaż czujnika temperatury na powrocie z systemu słonecznego (w celu optymalizacji pozyskiwania energii słonecznej) umożliwia podłączenie do podgrzewacza c.w.u. Logalux SM wraz z zaworem FE (napełniająco-spustowym) nie można stosować z modułami funkcyjnymi FM 244, SM10 wzgl. FM443 do przedłużenia przewodów łączących kocioł grzewczy z podgrzewaczem, do Logalux ST/SU do przyłączenia na górne wężownice podgrzewaczy Logalux SM/SL do czyszczenia lub opróżniania zbiorników z mosiądzu opróżnianie z odcięciem Rp 1¼ Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Numer artykułu 83 013 079 63 041 999 5 236 210 7 747 201 004 5 236 200 3 868 354 81 065 150 83 006 380 63 019 531 63 024 017 151 Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Dane techniczne i wymiary Logalux SM D H HAW AW VS2 R1 A1 HVS2 M1 ø 19 mm wewn. EZ R 3/4 RS 2 R1 HEZ HRS 2 VS1 R1 A2 HVS1 M2 ø 19 mm wewn. RS1 R1 EK/EL R 11/4 HRS1 HEK/EL 20 - 25 SM300 SM400 SM500 Średnica ØD mm 672 850 850 Średnica zbiornika bez izolacji Ø mm – 650 650 Wysokość H mm 1465 1550 1850 mm 2150 1880 2150 Wysokość pomieszczenia1) Dopływ wody zimnej/spust HEK/EL mm 60 148 148 Powrót – po stronie solarnej HRS1 mm 297 303 303 Zasilanie – po stronie solarnej HVS1 mm 682 690 840 Powrót z podgrzewacza – do kotła HRS2 mm 764 790 940 Zasilanie podgrzewacza – z kotła HVS2 mm 1077 1103 1253 Wejście cyrkulacji HEZ mm 886 912 1062 Wylot ciepłej wody Ø AB HAB DN mm R1 1326 R 1¼ 1343 R 1¼ 1643 Rozstaw stóp podgrzewacza A1 A2 mm mm 400 408 480 420 480 420 całkowita części utrzymywanej w gotowości l 290 390 490 Pojemność podgrzewacza l ~120 ~165 ~215 Pojemność solarnego wymiennika ciepła l 8 9,5 13,2 Wielkość solarnego wymiennika ciepła m2 1,2 1,3 1,8 kWh/24 h 2,10 2,81 3,30 2,9 4,1 6,7 Strata ciepła na utrzymanie w gotowości2) Współcz. znam. mocy (górny wym. ciepła) 3) NL Moc ciągła (górnego wymiennika)4) kW l/h 34,3 843 Ciężar netto kg 155 202 Maks.nadciśnienie robocze: woda grzewcza/użytkowa bar 16/10 Maks.temperatura robocza: woda grzewcza/użytkowa °C 160/95 Minimalna wysokość pomieszczenia, wymagana dla wymiany anody magnezowej Po 24 h przy temperaturze wody w podgrzewaczu 65°C (według normy E DIN 4753-8) Według normy E DIN 4708 przy podgrzewaniu do tsp = 60°C oraz tv = 80°C 4) Przy tV = 80°C, 10/45°C 1) 2) 3) 152 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 248 Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 7.2 Podgrzewacze c.w.u. z syfonem termicznym Logalux SL • Do podgrzewania wody użytkowej, w systemie Logasol • Górny, konwencjonalny wymiennik ciepła (wężownica z rur gładkich), przeznaczony jest do dogrzewania wody w celu utrzymywania podgrzewacza w stanie gotowości • Opatentowana rura syfonu termicznego (rura rozprowadzająca ciepło) z klapkami grawitacyjnymi, wywołująca warstwowe ładowanie podgrzewacza Oznaczenie • Ochrona przed korozją, przez pokrycie wnętrza najwyższej jakości termoglazurą Duoclean MKT marki Buderus oraz zastosowanie anody magnezowej • Izolacja cieplna: 100 mm grubości warstwa z miękkiej pianki poliuretanowej wolnej od związków FCKW, z boczną osłoną zewnętrzną z polistyrenu; 150 mm izolacja na górze (możliwość zdejmowania) • Wbudowany słoneczny wymiennik ciepła, w dolnej części rury termosyfonowej • Dopływ wody zimnej, nie powodujący zawirowań • Dodatkowo może być dostarczony elektryczny system ładowania, jako elektryczny system podgrzewu • Obudowa zewnętrzna podgrzewacza w kolorze niebieskim lub białym Opis Logalux SL300-1/ Logalux SL300-1 W Logalux SL300-2/ Logalux SL300-2 W Logalux SL400-2/ Logalux SL400-2 W Logalux SL500-2/ Logalux SL500-2 W Numer artykułu • pojemność podgrzewacza 300 l • z jednym wymiennikiem SL300-1 – obudowa niebieska SL300-1 W – obudowa biała 5 067 030 5 067 032 SL300-2 – obudowa niebieska SL300-2 W – obudowa biała 5 067 130 5 067 132 SL400-2 – obudowa niebieska SL400-2 W – obudowa biała 5 067 140 5 067 142 SL500-2 – obudowa niebieska SL500-2 W – obudowa biała 5 067 150 5 067 152 • pojemność podgrzewacza 300 l • z dwoma wymiennikami • pojemność podgrzewacza 380 l • z dwoma wymiennikami • pojemność podgrzewacza 500 l • z dwoma wymiennikami Wyposażenie dodatkowe do Logalux SL Oznaczenie Opis Numer artykułu Termostatyczny mieszacz c.w.u. ciepłej wody • służy do ochrony przed oparzeniem się w punktach poboru c.w.u. • zakres nastaw 38-60°C • R ¾ 83 013 079 Termostatyczna grupa mieszająca c.w.u. • • • • 63 041 999 Termometr • 30-80°C • wraz z czujnikiem o kształcie ¼ walca 5 236 210 Anoda inercyjna • • • • 3 868 354 grupa kompaktowa z termostatycznym mieszaczem c.w.u. oraz pompą cyrkulacyjną zakres nastaw: 35-65°C wskaźniki temperatury w podgrzewaczu oraz na wyjściu c.w.u. z odcięciem do łatwej konserwacji oraz izolacją cieplną z wtyczką ze zintegrowanym stykiem ochronnym układu stałopotencjałowego montowana w izolowanym otworze, z trzpieniem z gwintem M8 przystosowana do zasilania z typowego gniazdka elektrycznego 230 V wraz z kablem łączącym Przyrząd do kontroli ano- • przyrząd do kontroli procesu katodowej ochrony przed korozją, emaliowanego podgrzewacza wody użytkowej dy Corro Scout 500 • dostarczany z baterią zasilającą 81 065 150 Zestaw uzupełniający • do przedłużenia przewodów łączących kocioł grzewczy z podgrzewaczem, do Logalux ST/SU • do przyłączenia na górne wężownice podgrzewaczy Logalux SM/SL 63 019 531 Armatura do szybkiego płukania (trójnik) • • • • 63 024 017 do czyszczenia lub opróżniania zbiorników z mosiądzu opróżnianie z odcięciem Rp 1¼ Uwaga ! Dodatkowym wyposażeniem może być również elektryczny system ładowania LSE; szczegółowe informacje o systemie podano w „Katalogu urządzeń 2008/2009”, na stronach od 10-056 do 10-059 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 153 Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Dane techniczne i wymiary Logalux SL H AB EZ H AB H AB A1 H EZ Mø EH EH H EH VS1 RS1 H RS A2 EK H EK A1 H VS 19 mm wewn. EZ RS A2 EK H AB VS H EK H EH VS1 H VS1 H VS1 RS1 H RS1 H RS1 8 8 Logalux S L300- 1 Logalux S L300- 2/S L400- 2/S L500- 2 SL300-1 SL300-2 SL400-2 SL500-2 Średnica ØD mm 770 770 850 850 Średnica zbiornika bez izolacji Ø mm 570 570 650 650 Wysokość H mm 1670 1670 1670 1970 Dopływ wody zimnej Ø EK HEK/EL DN mm R 1¼ 245 R 1¼ 245 R 1¼ 230 R 1¼ 230 Powrót – po stronie solarnej Ø RS1 HRS2 DN mm R¾ 170 R¾ 170 R¾ 170 R¾ 170 Zasilanie – po stronie solarnej Ø VS1 HVS2 DN mm R¾ 100 R¾ 100 R¾ 100 R¾ 100 Powrót z podgrzewacza – do kotła Ø RS HRS1 DN mm – R1 886 R1 872 R1 1032 Zasilanie podgrzewacza – z kotła Ø VS HVS1 DN mm – R1 1199 R1 1185 R1 1345 Wejście cyrkulacji Ø EZ HEZ DN mm R¾ 1008 R¾ 1008 R¾ 994 R¾ 1154 Wyjście ciepłej wody Ø AB HAB DN mm R1 1393 R1 1393 R 1¼ 1392 R 1¼ 1692 949 – – 985 mm mm 380 385 375 435 440 600 440 600 l 300 300 380 500 l – ~180 1,4 ~230 1,4 Grzałka elektryczna HEH Rozstaw stóp podgrzewacza A1 A2 Pojemność podgrzewacza całkowita części utrzymywanej w gotowości Pojemność solarnego wymiennika ciepła Wielkość solarnego wymiennika ciepła Strata ciepła na utrzymanie w gotowości1) l 0,9 ~155 0,9 m2 0,8 0,8 1 1 kWh/24 h 2,51 2,51 2,85 3,48 – 2,3 4,1 6,7 kW l/h 34,3 843 34,3 843 34,3 843 34,3 843 Współcz. znam. mocy (górny wym. ciepła) 2) NL Moc ciągła (górnego wymiennika)3) Ciężar netto kg 122 138 182 209 Maks.nadciśnienie robocze: obieg solarny/woda grzewcza/użytkowa bar 8/–/10 8/16/10 8/16/10 8/16/10 Maks.temperatura robocza: obieg solarny/woda grzewcza/użytkowa °C 135/–/95 135/160/95 135/160/95 135/160/95 Po 24 h przy temperaturze wody w podgrzewaczu 65°C (według normy E DIN 4753-8) Według normy E DIN 4708 przy podgrzewaniu do tsp = 60°C oraz tv = 80°C 3) Przy tV = 80°C, 10/45°C 1) 2) 154 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 7.3 Zespolony, dwufunkcyjny podgrzewacz/zasobnik c.w.u. Logalux P750 S • Zbiornik stojący, wykonany ze stali. • Wspawany słoneczny (solarny) wymiennik ciepła – wężownica z rur gładkich, w dolnej części zasobnika. • Zasobnik ciepła zespolony z wewnętrznym podgrzewaczem c.w.u., pokrytym termoglazurą DUOCLEAN MKT i wyposażony w anodę magnezową. • Zawiera podgrzewacz wody użytkowej o poj. 160 l, pokryty termoglazu- Oznaczenie rą. Podgrzewacz nie jest wyposażony w wewnętrzny wymiennik ciepła; woda użytkowa jest podgrzewana w wyniku wymiany ciepła, wyłącznie przez całą powierzchnię płaszcza podgrzewacza. • Przestrzeń wodna pomiędzy płaszczem zewnętrznym, a płaszczem podgrzewacza wody użytkowej, jest zasobnikiem ciepła, który jest ładowany z instalacji słonecznej oraz z kotła grzewczego; za- sobnik ciepła może wspierać także instalację ogrzewczą obiektu. • Zewnętrzny płaszcz zasobnika w kolorze niebieskim lub białym. • Izolacja cieplna: 100 mm grubości warstwa z miękkiej pianki poliuretanowej, wolnej od związków z FCKW, osłona zewnętrzna z polistyrenu. Opis Logalux P750 S Logalux P750 S W Numer artykułu • pojemność zbiornika 750 l • zawiera zasobnik wody użytkowej pokryty termoglazurą P750 S – obudowa niebieska P750 S W – obudowa biała 5 067 400 5 067 402 Wyposażenie dodatkowe do Logalux P750 S oraz Logalux PL…/2S Oznaczenie Opis Numer artykułu Termostatyczny mieszacz c.w.u. ciepłej wody • służy do ochrony przed oparzeniem się w punktach poboru c.w.u. • zakres nastaw 38-60°C • R ¾ 83 013 079 Termostatyczna grupa mieszająca c.w.u. • • • • grupa kompaktowa z termostatycznym mieszaczem c.w.u. oraz pompą cyrkulacyjną zakres nastaw: 35-65°C wskaźniki temperatury w podgrzewaczu oraz na wyjściu c.w.u. z odcięciem do łatwej konserwacji oraz izolacją cieplną 63 041 999 Anoda inercyjna • • • • z wtyczką ze zintegrowanym stykiem ochronnym układu stałopotencjałowego montowana w izolowanym otworze, z trzpieniem z gwintem M8 przystosowana do zasilania z typowego gniazdka elektrycznego 230 V wraz z kablem łączącym Przyrząd do kontroli anody Corro Scout 500 • przyrząd do kontroli procesu katodowej ochrony przed korozją, emaliowanego podgrzewacza wody użytkowej • dostarczany z baterią zasilającą Układ kontroli temperatury powrotu • składa się z regulatora różnicy temperatur, sterownika Logamatic SC10, zaworu 3-drogowego DN25, do podwyższania temperatury wody powrotnej, przy wspomaganiu ogrzewania • do Logalux PL750/2S oraz PL1000/2S • Rp 1½ ” • kompletna, z regulacją Grzałka elektryczna 2,0 kW (prąd przemienny 230 V) 3,0 kW (prąd trójfazowy 400 V) 4,5 kW (prąd trójfazowy 400 V) 6,0 kW (prąd trójfazowy 400 V) 3 868 354 81 065 150 7 747 004 409 5 238 250 5 238 254 5 238 258 5 238 262 Uwaga ! Dodatkowym wyposażeniem może być również elektryczny system ładowania LSE; szczegółowe informacje o systemie podano w „Katalogu urządzeń 2008/2009”, na stronach od 10-056 do 10-059 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 155 Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Dane techniczne i wymiary Logalux P750 S 1920 VS2 VS3 RS2 VS4 VS1 RS3 RS1 Widok z dołu 1668 1513 550 1033 EZ /AB 911 788 640 500 370 MB1 ø 11 mm RS4/EL 215 MB1 = punkt pomiarowy c.w.u. 8 P750 S Średnica ØD mm 1000 Średnica zbiornika bez izolacji Ø mm 800 Dopływ wody zimnej Ø EK DN R¾ Spust z obiegu ogrzewczego EL DN R 1¼ Powrót – po stronie solarnej Ø RS1 DN R1 Zasilanie – po stronie solarnej Ø VS1 DN R1 Powrót – do kotła grzewczego olejowego, gazowego lub kondensacyjnego, z podgrzewu c.w.u. Ø RS2 DN R 1¼ Zasilanie – z kotła grzewczego olejowego, gazowego lub kondensacyjnego, do podgrzewu c.w.u. Ø VS3 DN R 1¼ Powrót z obiegu grzewczego Ø RS3 DN R 1¼ Powrót do kotła grzewczego na paliwo stałe Ø RS4 DN R 1¼ Zasilanie obiegu grzewczego Ø VS4 DN R 1¼ Zasilanie z kotła grzewczego na paliwo stałe Ø VS2 DN R 1¼ Wejście cyrkulacji Ø EZ DN R¾ Wyjście ciepłej wody Ø AB DN R¾ l 750 Pojemność części bufora, poniżej zasobnika c.w.u. ok. l 400 Pojemność wody użytkowej ok. l 160 Pojemność zasobnika Pojemność solarnego wymiennika ciepła Wielkość solarnego wymiennika ciepła 16,4 2,15 kWh/24 h 3,70 m Strata ciepła na utrzymanie w gotowości1) Współcz. znam. mocy 2) l 2 NL 3 Moc ciągła3) kW l/h 28 688 Ciężar netto kg 262 Maks. nadciśnienie robocze wymiennika solarnego bar 8 Maks.nadciśnienie robocze: woda grzewcza/użytkowa bar 3/10 Maks.temperatura robocza: woda grzewcza/użytkowa °C 95/95 Po 24 h przy temperaturze wody w podgrzewaczu 65°C (według normy E DIN 4753-8) Według normy E DIN 4708 przy podgrzewaniu do tsp = 60°C oraz tv = 80°C 3) Przy tV = 80°C, 10/45°C 1) 2) 156 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 7.4 Zespolone, dwufunkcyjne zasobniki/podgrzewacze c.w.u. Logalux PL…/2S • Zbiornik stojący, wykonany ze stali. • Opatentowana rura syfonu termicznego (rura rozprowadzająca ciepło) z klapkami grawitacyjnymi, wywołująca warstwowe ładowanie podgrzewacza, położona w jego dolnej części, dla optymalnego wykorzystania energii słońca. • Wymiennik słoneczny (solarny) z możliwością wymiany, umieszczony w rurze termosyfonowej podgrzewacza. • Zasobnik zespolony z wewnętrznym, o konicznym kształcie podgrzewaczem c.w.u., pokrytym termoglazurą DUOCLEAN MKT marki Buderus, oraz wyposażonym w anodę magnezową. Oznaczenie • Zawiera podgrzewacz c.w.u. o pojemności 300 l (w tym 150 l w stanie gotowości), pokryty termoglazurą. • Przestrzeń wodna pomiędzy płaszczem zewnętrznym, a płaszczem podgrzewacza wody użytkowej, jest zasobnikiem ciepła, który może być ładowany w dwojaki sposób: od strony podgrzewacza wody użytkowej (powierzchnią wymiany ciepła jest cała powierzchnia płaszcza podgrzewacza) w okresach dużego uzysku energii słonecznej, względnie z kotła grzewczego (także na paliwo stałe), gdy energii słonecznej nie wystar- cza. Zasobnik ciepła może wspierać instalację ogrzewczą obiektu. • Liczne punkty pomiarowe. • Izolacja cieplna: warstwa grubości 100 mm z miękkiej pianki poliuretanowej, wolnej od związków FCKW, z osłoną zewnętrzną z polistyrenu. • Przyłączenia do źródła ciepła i obiegów grzewczych, a także ciepłej i zimnej wody, cyrkulacji c.w.u. oraz do ogrzewania elektrycznego. • Możliwość doposażenia w grzałkę elektryczną 2-6 kW. Opis Logalux PL750/2S Logalux PL750/2S W Logalux PL1000/2S Logalux PL1000/2S W Numer artykułu • pojemność zbiornika 750 l • zawiera zasobnik wody użytkowej pokryty termoglazurą PL750/2S – obudowa niebieska PL750/2S W – obudowa biała • pojemność zbiornika 940 l • zawiera zasobnik wody użytkowej pokryty termoglazurą • możliwość montażu zestawu grzałki elektrycznej 2-6 kW PL1000/2S – obudowa niebieska PL1000/2S W – obudowa biała 5 067 350 5 067 352 5 067 356 5 067 358 Wyposażenie dodatkowe do Logalux PL…/2S, podano na stronie 155. Uwaga ! Dodatkowym wyposażeniem może być również elektryczny system ładowania LSE; szczegółowe informacje o systemie podano w „Katalogu urządzeń 2008/2009”, na stronach od 10-056 do 10-059 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 157 Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Dane techniczne i wymiary Logalux PL…/2S VS2 1920 1668 VS3 1513 RS2 VS4 VS5 RS3 RS4 RS5/EL VS1 RS1 EL2 Widok z dołu MB2 ø 11 mm 550 EK 1033 AB /EZ MB1 ø 11 mm 911 788 E Z/AB RS1 640 500 370 EH MB2 VS1 215 170 EL2 MB1 = punkt pomiarowy c.w.u. MB2 = punkt pomiarowy instalacji solarnej 100 8 PL750/2S PL1000/2S Średnica ØD mm 1000 1100 Średnica zbiornika bez izolacji Ø mm 800 900 Dopływ wody zimnej Ø EK DN R1 R1 Spust z ogrzewania Spust z instalacji solarnej Spust ciepłej wody EL EL1 EL2 DN R 1¼ R¾ R½ R 1¼ R¾ R½ Powrót – po stronie solarnej Ø RS1 DN R¾ R¾ Zasilanie – po stronie solarnej Ø VS1 DN R¾ R¾ Powrót – (z podgrzewu c.w.u) Ø RS2 do kotła olejowego, gazowego lub kondensacyjnego DN R 1¼ R 1¼ Zasilanie – z kotła olejowego, gazowego lub kondensacyjnego (do podgrzewu c.w.u.) Ø VS3 DN R 1¼ R 1¼ Powrót do kotła grzewczego olejowo/gazowego Ø RS3 DN R 1¼ R 1¼ Zasilanie z kotła grzewczego olejowo/gazowego Ø VS5 DN R 1¼ R 1¼ Powrót z obiegów grzewczych Ø RS4 DN R 1¼ R 1¼ Zasilanie obiegów grzewczych Ø VS4 DN R 1¼ R 1¼ Powrót do kotła na paliwo stałe Ø RS5 DN R 1¼ R 1¼ Zasilanie z kotła na paliwo stałe Ø VS2 DN R 1¼ R 1¼ Wejście cyrkulacji Ø EZ DN R¾ R¾ Wyjście ciepłej wody Ø AB DN R¾ R¾ l 750 940 Pojemność części zasobnika, położonej poniżej utrzymywanej w gotowości wody użytkowej ok. l 275 380 Całkowita pojemność wody użytkowej ok. l 300 300 Pojemność utrzymywanej w gotowości c.w.u. ok. l 150 150 l 1,4 1,6 Pojemność zasobnika Pojemność solarnego wymiennika ciepła Wielkość solarnego wymiennika ciepła m Strata ciepła na utrzymanie w gotowości 1) Współcz. znam. mocy 2) 1,0 1,2 3,70 4,57 3,8 3,8 kW l/h 28 688 28 688 2 kWh/24 h NL Moc ciągła3) Ciężar netto kg 252 266 Maks. nadciśnienie robocze wymiennika solarnego bar 8 8 Maks.nadciśnienie robocze: woda grzewcza/użytkowa bar 3/10 3/10 Maks.temperatura robocza: woda grzewcza/użytkowa °C 95/95 95/95 Po 24 h przy temperaturze wody w podgrzewaczu 65°C (według normy E DIN 4753-8) Według normy E DIN 4708 przy podgrzewaniu do tsp = 60°C, tV = 80°C oraz mv = 2,5 m³/h Przy tV = 80°C, 10/45°C 1) 2) 3) 158 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 7.5 Zasobnik ciepła zespolony z wężownicą do podgrzewania c.w.u. Duo FWS • Zespolony zasobnik/podgrzewacz, do podgrzewania wody użytkowej oraz wspomagania instalacji ogrzewczej przez energię słoneczną, w wykonaniu stojącym, ze stali (producent: Flamco). • Umieszczona wewnątrz wężownica z rury falistej ze stali nierdzewnej, do higienicznego podgrzewania c.w.u. • Pojemność wody użytkowej tylko 38 litrów (woda użytkowa przepływa wewnątrz wężownicy). Oznaczenie • Do każdej wody pitnej, zgodnej z obowiązującymi przepisami. • Wysoki komfort c.w.u., dzięki dużej powierzchni wymiany ciepła (7 m²). • Optymalny uzysk energii słonecznej, dzięki dużemu schłodzeniu bufora w dolnej części zbiornika. • Duży wymiennik słoneczny, z rur gładkich (w formie wężownicy). • Wysmukła budowa: średnica bez izolacji 750 mm (750 l) , wzgl. 800 mm (1000 l) • Listwa zaciskowa czujników. • Izolacja cieplna grubości 80 mm z miękkiej pianki z płaszczem foliowym (montaż przed instalacją rurową), lub grubości 120 mm z pianki miękkiej z osłoną z polistyrenu (montaż po instalacji rurowej). • Płaszcz zewnętrzny w kolorze niebieskim lub białym. Opis Dwufunkcyjny zasobnik/podgrzewacz c.w.u. Duo FWS Numer artykułu • z wężownicą z rury falistej ze stali szlachetnej, do podgrzewania wody użytkowej (wewnątrz rury) 750 l 1000 l 7 747 200 371 7 747 200 372 • izolacja z pianki miękkiej grubości 80 mm, z płaszczem foliowym lub • izolacja z pianki miękkiej grubości 120 mm, z płaszczem z polistyrenu • w kolorze niebieskim Izolacja cieplna dla dwufunkcyjnego zasobnika/ podgrzewacza c.w.u. • w kolorze białym Duo FWS 80 mm dla 750 l 80 mm dla 1000 l 120 mm dla 750 l 120 mm dla 1000 l 80 mm dla 750 l 80 mm dla 1000 l 120 mm dla 750 l 120 mm dla 1000 l 7 747 200 373 7 747 200 374 7 747 200 375 7 747 200 376 7 747 200 762 7 747 200 763 7 747 200 764 7 747 200 765 Wyposażenie dodatkowe Oznaczenie Opis Zestaw cyrkulacyjny do Duo FWS • do zabudowania na wyjściu c.w.u. • składa się m.in. z trójnika i rury falistej • do małych strumieni przepływu wody cyrkulacyjnej lub cyklicznego trybu cyrkulacji Termostatyczna grupa mieszająca c.w.u. • • • • • Termostatyczny mieszacz c.w.u. ciepłej wody • służy do ochrony przed oparzeniem się w punktach poboru c.w.u. • zakres nastaw 38-60°C • R ¾ Termometr • możliwość zabudowania w listwie zamykającej (tylko przy izolacji o grub. 120 mm) • wraz z czujnikiem o kształcie ¼ walca Termometr cyfrowy (DTA) • możliwość zabudowania w listwie zamykającej • z baterią grupa kompaktowa z termostatycznym mieszaczem c.w.u. oraz pompą cyrkulacyjną zakres nastaw: 35-65°C wskaźniki temperatury w podgrzewaczu oraz na wyjściu c.w.u. z odcięciem do łatwej konserwacji oraz izolacja cieplna w połączeniu z Duo FWS, dodatkowo jest konieczny zestaw cyrkulacyjny Numer artykułu 7 747 200 968 63 041 999 83 013 079 5 236 200 7 747 201 004 Uwaga ! Dodatkowym wyposażeniem może być również elektryczny system ładowania LSE; szczegółowe informacje o systemie podano w „Katalogu urządzeń 2008/2009”, na stronach od 10-056 do 10-059 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 159 Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Dane techniczne i wymiary Duo FWS Widok zewnętrzny, bez wężownicy i bez wymiennika z rury falistej Widok z wycięciem w płaszczu, ukazujący wężownicę oraz wymiennik z rury falistej (do podgrzewania c.w.u.) D Widok bez wymiennika z rury falistej G1½ 48 A 120 HAB AB A R1¼ G1½ G1½ 120 HVS2 listwa zaciskowa czujników temperatury HVS3 VS2 VS3 G1½ G1½ G1 G1½ Hges VS4 RS2 HEK R1¼ G1½ G1 G1½ HVS4 HRS2 HVS1 HRS5 1450 HRS3 HRS1 HRS4 Ø600 VS1 RS5 Bez wężownicy solarnej A-A RS3 RS1 EK 160 RS4 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 750 1000 Średnica z izolacją cieplną grubości 80 mm 120 mm ØDW mm mm 910 990 960 1040 Średnica zbiornika bez izolacji ØD mm 750 800 Wysokość Hges mm 1948 2208 Wysokość z izolacją grubości 80 mm 120 mm HW mm mm 1985 2025 2260 2300 mm 2020 2280 Wysokość umożliwiająca przechylenie zbiornika Dopływ wody zimnej Ø EK HEK DN mm R 1¼ 270 R 1¼ 280 Powrót – po stronie solarnej Ø RS1 HRS1 DN mm G1 370 G1 380 Zasilanie – po stronie solarnej Ø VS1 HVS1 DN mm G1 930 G1 980 Powrót (z podgrzewu c.w.u.) do kotła olejowego, gazowego lub Ø RS2 kondensacyjnego/zasilanie obiegu grzewczego/powrót do kotła na pelety HRS2 DN mm G 1½ 1030 G 1½ 1080 Powrót (z podgrzewu c.w.u.) do kotła olejowego, gazowego lub kondensacyjnego (alternatywa) Ø RS5 HRS5 DN mm G 1½ 830 G 1½ 880 Zasilanie z kotła olejowego, gazowego lub kondensacyjnego (do podgrzewania c.w.u.) Ø VS3 HVS3 DN mm G 1½ 1570 G 1½ 1830 Powrót z obiegów grzewczych Ø RS3 HRS3 DN mm G 1½ 470 G 1½ 480 Powrót do kotła na paliwo stałe Ø RS4 HRS4 DN mm G 1½ 280 G 1½ 290 Zasilanie obiegów grzewczych, w instalacji z kotłem na pelety Ø VS4 HVS4 DN mm G 1½ 1230 G 1½ 1280 Zasilanie z kotła na paliwo stałe/na pelety Ø VS2 HVS2 DN mm G 1½ 1660 G 1½ 1920 Wyjście ciepłej wody Ø AB HAB DN mm R 1¼ 1670 R 1¼ 1930 Pojemność zasobnika l 750 1000 Pojemność rury falistej ze stali szlachetnej (c.w.u.) l 38 38 Wielkość rury falistej ze stali szlachetnej m2 7 7 Pojemność solarnego wymiennika ciepła l 11 13 m2 2,2 2,7 Wielkość solarnego wymiennika ciepła Wydajność poboru c.w.u. (bez dogrzewania, zasobnik częściowo naładowany do 70°C). Wyjście c.w.u. 45°C przy rozbiorze 10 l/min przy rozbiorze 20 l/min 275 218 407 324 Współczynnik znamionowy mocy NL (wg DIN 4708 cz.3) przy mocy kotła 30 kW przy mocy kotła 45 kW 3,2 – – 4,2 Ciężar netto kg 240 270 Maks. nadciśnienie robocze: woda grzewcza/c.w.u./obieg solarny bar 3/10/10 3/10/10 Maks. temperatura robocza: woda grzewcza/c.w.u./obieg solarny °C 95/95/110 95/95/110 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 161 Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Duo FWS – schematy hydrauliczne Podgrzewanie wody użytkowej przy pomocy energii słonecznej oraz wspomaganie ogrzewania: Podgrzewanie wody użytkowej przy pomocy energii słonecznej oraz wspomaganie ogrzewania: kocioł grzewczy stojący, zasobnik zespolony z wężownicą do podgrzewania c.w.u. kocioł na pelety, zasobnik zespolony z wężownicą do podgrzewania c.w.u FV VS2 FV PH PH Kocioł na paliwo stałe (opcja) SH SH M M RS4 M WWM WWM Logamatic 4211 +FM443 Prawidłowe wysokości czujników Prawidłowe wysokości czujników nad posadzką [mm] nad posadzką [mm] 750 l 1000 l wielkość wielkość 750 l 1000 l FB 1300 1350 FB 1300 1350 FP FK 950 1150 1000 1200 FSS FSS 650 650 680 680 SV VS2 VS3 FB FB AB AB FK VS4 RS2 RS2 VS1 VS1 SV FK FP FSS FSS A RS3 RS1 RS1 M Kocioł stojący olejowy/gazowy B AB EK EK FR TW TW SR DuoFWS FWS Duo Przykładowyschemat schemat Przykładowy PP Kocioł na pelety Solar Solar Uwaga! Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. zabrania stosowania (w Polsce) kotłów na paliwo stałe, w układach zamkniętych. Przed ewentualnym skorzystaniem z powyższych schematów należałoby sprawdzić, czy to Rozporządzenie uległo zmianie. Podgrzewanie wody użytkowej przy pomocy energii słonecznej oraz wspomaganie ogrzewania: kocioł naścienny, zasobnik zespolony z wężownicą do podgrzewania c.w.u. Kocioł na paliwo stałe (opcja) Logamatic 4121 +FM443 FV VS2 Kocioł naścienny PH SH M RS4 M FK WWM Prawidłowe wysokości czujników nad posadzką [mm] VS3 FB AB 750 l 1000 l FB 1300 1350 RS2 FP 950 1000 VS1 FSS 650 680 wielkość FP FSS RS3 RS1 A M B AB EK FR TW Duo FWS Przykładowy schemat 162 Solar Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Podgrzewacze wody/zasobniki ciepła w instalacjach słonecznych Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 7.6 Zalecany dobór ilości kolektorów słonecznych do wielkości zasobników/podgrzewaczy c.w.u. Zalecana ilość kolektorów słonecznych Całkowita pojemność podgrzewacza/zasobnika1) Możliwy do zastosowania podgrzewacz/zasobnik marki Buderus Logasol SKN 3.0 z kompletną stacją Vaciosol CPC (ilość rur) l Logalux Logasol KS... 300 SM300 2-3 18 400 SM400 2-4 24 500 SM500 3-5 30 300 SL300-1 2-4 18 300 SL300-2 2-4 18 400 SL400-2 2-4 24 500 SL500-2 2-4 160 SU160 200 30 2-3 2) 12 SU200 2-3 2) 12 300 SU300 2-3 18 400 SU400 2-4 24 500 SU500 3-5 30 750 SU750 5-8 36-48 1000 SU1000 6-10 48-60 750 P750 S 4-6 36-48 750 PL750 4-8 36-48 750 PL750/2S 4-8 36-48 750 Duo FWS750 4-6 36-48 1000 Duo FWS1000 4-8 48-60 1000 PL1000 4-8 48-60 1000 PL1000/2S 6-10 48-60 8-16 72-108 1500 PL1500 Przy współpracy z zastosowanym wcześniej na obiekcie, ogrzewanym konwencjonalnie podgrzewaczem pojemnościowym ciepłej wody, wystarczającym jest dobór odpowiednio mniejszego podgrzewacza solarnego W zależności od konfiguracji instalacji, w odniesieniu do całkowitej pojemności wody użytkowej wynoszącej 300 litrów oraz uwarstwienia pomiędzy wstępnym stopniem podgrzewu a zbiornikiem wody podgrzanej, gotowej do użycia 1) 2) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 163 DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 8 DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Zakres zastosowań Program „DIWA” pomaga w obliczeniach oraz optymalizacji podgrzewaczy i zasobników dla różnych zapotrzebowań ciepłej wody użytkowej. Możliwe jest wymiarowanie podgrzewaczy i zasobników dla budynków mieszkalnych, zgodnie z DIN 4708 (dla budynków jedno- oraz wielorodzinnych), jak również obliczenia do specjalnych zapotrzebowań, np. hoteli lub obiektów przemysłowych. Zintegrowana z programem metoda linii sumarycznych, pozwala na dokonanie obliczeń przy wahających się rozbiorach c.w.u, w wielu innych przypadkach zastosowań. Uwaga ! Aktualnie, program obliczeniowy jest dostępny tylko w wersji niemieckojęzycznej. Jednak dla umożliwienia korzystania z niego, w dalszej części tego rozdziału podano przetłumaczone na język polski słowa, nazwy, zwroty oraz informacje, używane w programie. Dotyczy to szczególnie zamieszczonych przykładów, które pozwalają opanować procedury przeprowadzania obliczeń i doboru podgrzewaczy oraz zasobników ciepłej wody użytkowej. Zakres funkcji Przy pomocy programu „DIWA”, możliwe jest: • sporządzenie danych o klientach oraz instalacjach • przedstawienie graficzne wyników obliczeń oraz ich wydrukowanie • korzystanie z banku danych, dotyczących podgrzewaczy marki Buderus. 8.1 Kategorie zapotrzebowania oraz linie sumaryczne Zapotrzebowanie ciepłej wody użytkowej, różni się jakościowo tylko przez rozkład zapotrzebowania w czasie. Opierając się na tym, można utworzyć typowe kategorie zapotrzebowania, jak podział blokowy, normalny, a także inne, nie zaszeregowane podziały. Jednakże temu może być przyporządkowany tylko jeden rodzaj schematu. Założeniem każdego odpowiedniego do zapotrzebowania systemu wymiarowania, jest zawsze znajomość zapotrzebowania co do jego wielkości oraz podziału czasowego. 164 Do opracowań obliczeniowych służą pojemności cieplne, związane z wymaganymi ilościami ciepłej wody: Przebieg zapotrzebowania w czasie, można zobrazować w postaci linii sumarycznych, t.zn. sumującej się (narastającej) pojemności cieplnej ciepłej wody, pobieranej z systemu. Nachylenie linii sumarycznej wyznacza „moc ciepłej wody”: ➡ kWh/h = kW. pojemność cieplna ciepłej wody [kWh] C = m · c · (ϑN – 10) temperatura wody zimnej [°C] temperatura użytkowa ciepłej wody [°C] ciepło właściwe wody [kWh/l · °C] ilość ciepłej wody [ l ] Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 8.1.1 Podziały blokowe Jako podział blokowy, mogą być oznaczone zapotrzebowania ciepłej wody, występujące w sposób nieprzerwany. Poja- wiającymi się formami są zapotrzebowania trwałe, pojedyncze oraz ciągi zapotrzebo- Podział zapotrzebowania Zapotrzebowania trwałe Obiekty o charakterze zapotrzebowania trwałego są często spotykane w dziedzinie rzemiosła, jak np. zakłady fryzjerskie, mleczarnie, browary, zakłady pralnicze, i.t.d. wań pojedynczych lub zapotrzebowania cykliczne. Linia sumaryczna pojemność cieplna kWh l/h litr 1 linia sumaryczna h 1 h zapotrzebowanie trwałe Zapotrzebowanie pojedyncze Pojedyncze zapotrzebowania blokowe są „wystającymi” wymaganiami szczytowymi, jakie spotyka się np. dla okresowego przygotowania posiłków w jadłodajniach. W praktyce jest nieco inaczej, niż oddano to tutaj w idealistycznie równomiernych zapotrzebowaniach trwałych lub pojedynczych. Dla wymiarowania jest to jednak mało znaczące, ponieważ we wszystkich regułach przewidziano zrównoważenie pojemności cieplnej podgrzewaczy. Ponadto, metoda linii sumarycznych pozwala dobrze oszacować możliwe krytyczne stany pracy. Ciąg zapotrzebowań pojedynczych Ciąg zapotrzebowań pojedynczych wskazuje na instalacje z kąpielami medycznymi lub urządzenia do mycia się w zakładach rzemieślniczych. l/h kWh h h zapotrzebowanie pojedyncze l/h kWh h h ciąg zapotrzebowań pojedynczych Zapotrzebowania cykliczne Własny, całkowicie specyficzny podział zapotrzebowania wykazują obiekty, w których w okresach szczytowych, większa ilość osób korzysta z mniejszej ilości urządzeń c.w.u., np. w obiektach sportowych, koszarach, zakładowych łaźniach z natryskami oraz umywalkami, i t.d. W tych przypadkach, z dwóch lub więcej turnusów, uzyskuje się istniejące cykle zapotrzebowania. l/h kWh h h zapotrzebowanie cykliczne Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 165 DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 8.1.2 Podziały normalne Następny typ zapotrzebowania – „normalny podział Gaussowski”, może być przyjęty dla obiektów mieszkalnych oraz o charakterze mieszkalnym. Do rozstrzygnięcia pozostaje pomiędzy podziałem wg DIN 4708 część 1, oraz od tego odbiegającymi formami. Linia sumaryczna z wielkościami zadanymi do sprawdzenia wskaźnika mocy wg DIN Podział zapotrzebowania Podział zapotrzebowania wg DIN 4708 część 1, jest zwrócony na zwykłe budynki jedno- i wielorodzinne. „Zwykłe” oznacza, że urządzenia pobierające c.w.u. będą wykorzystywane z przeciętną równoczesnością. Norma DIN ustala przebieg normalnego podziału pod pojęciem „trwania cyklu”, a także zapotrzebowania szczytowe i całkowite, w zależności od wielkości obiektu. Istnieje wiele obiektów mieszkalnych oraz o charakterze mieszkalnym, które oczekiwałyby podziału normalnego, ale ze względu na równoczesność poniżej lub powyżej przeciętnej, wypadają z zakresu obowiązywania normy DIN. Ponadprzeciętnej równoczesności można spodziewać się w mieszkaniach fabrycznych i zakładowych, a także w hotelach i internatach. kWh zapotrzebowanie szczytowe zapotrzebowanie całkowite h h czas trwania cyklu Podział normalny wg DIN 4708 cz.1 kWh h h Podział normalny, odbiegający od DIN 4708 8.1.3. Inne sposoby podziałów Tutaj mieszczą się wszystkie inne obiekty, niepodporządkowane obu kategoriom. Na przykład w szpitalach pobór ciepłej wody odbywa się przez cały dzień, ze szczególnymi wymaganiami pomiędzy godziną 6. a 8. Należą tutaj także spotykane często zespolone, t.zn. nakładające się zapotrzebowania jednakowych lub różnych kategorii. Już w budynku dwurodzinnym należy liczyć się z nakładaniem się dwóch szczytów zapotrzebowania, np. dwóch kąpieli wannowych, lub kąpieli w wannie i pod prysznicem. 166 l/h 6.00 l/h kWh 19.00 godz. h 6.00 19.00 godz. h kWh wanna 1-szy natrysk 2-gi natrysk h Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) h DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 8.2 Wykres pojemności cieplnej Moc cieplna przenoszona przez wymiennik ciepła, jest istotnym czynnikiem, odpowiednim do wymiarowania podgrzewacza. Pojemność kWh Czas Punkty czasowe Wykres pojemności 8.2.1 Uwagi ogólne Ponieważ linia sumaryczna przedstawia przebieg powiązanego z poborem ciepłej wody odbioru pojemności cieplnej, możliwe jest, że w jednakowy sposób przedsta- wia ona pojemność cieplną przygotowaną „wykresu pojemności” (KSB = Kapaziw podgrzewaczu i dostarczoną ze źródła tätenschaubild) i obrazuje zachowanie się ciepła. Tym samym, graficzne odtworze- całego systemu. nie linii sumarycznej jest rozszerzone do Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 167 DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Punkty czasowe Stan naładowania podgrzewacza, odpowiednio do wykresu pojemności cieplnej Podgrzewacz w całkowitej swojej pojemności jest naładowany do np. 60°C, a więc swojej pełnej pojemności nominalnej CS, do rozpoczęcia cyklu zapotrzebowania szczytowego. Poprzez pobór, podgrzewacz został opróżniony z ciepłej wody, do miejsca usytuowania czujnika temperatury – około połowy wysokości podgrzewacza. On posiada przy tym jeszcze 40 do 50 procent pojemności cieplnej resztowej. Moc podgrzewu zostaje uaktywniona przez czujnik temperatury. Pojemność cieplna podgrzewacza została całkowicie zredukowana, t. zn. podgrzewacz jest „pusty”. Wprawdzie działająca od „1” moc podgrzewu Q doprowadza pojemność cieplną do napływającej wody zimnej, ale to nie wystarcza, aby doprowadzić do wymaganej temperatury użytkowej 40°C. Będzie to widoczne przez przekroczenie „minimalnej pojemności cieplnej” podgrzewacza CSmin, odniesionej do temperatury 40°C. Aby osiągnąć minimalną pojemność cieplną, musi być odpowiednio podwyższona moc podgrzewu. W tym przypadku jest ona tak duża, że zapotrzebowanie ciepłej wody także bez zasobnika – przy podgrzewie przepływowym – byłoby pokryte, optycznie możliwe do rozpoznania na wznoszących się liniach. Żądanie zapotrzebowania jest zakończone. Podgrzewacz jest uwarstwiony pod względem temperatury. Podgrzewacz jest znowu naładowany, pełną pojemnością cieplną CS. Termografia pokazuje stany naładowania podgrzewacza, odpowiednio do punktów czasowych 1 oraz 0 168 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Jak pokazuje przykład, „Q” okazuje się wymuszone wielkością zadaną zapotrzebowania częściowo przygotowanego zapasu pojemności cieplnej podgrzewacza. Podobny przypadek zapotrzebowania, teraz z pełnym przygotowaniem zapasu zapotrzebowania: Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej bowaniami szczytowymi, wymaga wprawdzie najczęściej zwiększonej pojemności podgrzewacza. Podobny przypadek zapotrzebowania, w połączeniu z systemem ładowania zasobników: pojemność kWh pojemność kWh Wskaźnik zapotrzebowania N=1 Zapotrzebowanie odpowiada 1 „jednostce mieszkaniowej” Ustalenia dla N=1: Czas trwania cyklu 3,7 h Całkowite zapotrzebowanie 12 kWh 10-min. zapotrzeb. szczytowe 5,82 kWh zapotrzebowanie szczytowe 5,82 kWh zapotrzebowanie całkowite 12 kWh 10 min Czas 3,7 h czas trwania cyklu punkty czasowe czas Moc podgrzewu będzie wymagana ponownie przy częściowo „opróżnionym” podgrzewaczu, ale nie będzie ona zużywana do pokrywania zapotrzebowania. „Q” nie jest zatem związane z pojemnością cieplną podgrzewacza i może być ustalone według innych kryteriów, np. punktu czasowego ponownego pełnego przygotowania. Ten rodzaj wymiarowania podgrzewaczy oraz mocy, jest typowy dla systemu podgrzewaczy pojemnościowych, w połączeniu z krótkotrwałymi zdarzającymi się zapotrze- punkty czasowe czas Zapotrzebowanie c.w.u. oraz podział czasowy wg DIN 4708, cz. 1 Na skutek tego, że w systemie ładowa- Te objaśnione na wykresach pojemności nia moc wymiennika ciepła działa rów- cieplnej procesy pokazują, że wymiarowanolegle z rozładowywaniem zasobnika, nie wg linii sumarycznej polega na tym, że odpada ta krytyczna dla systemu pod- z wielu możliwych kombinacji – pojemność grzewaczy pojemnościowych sytuacja, cieplna podgrzewacza/moc podgrzewu przekroczenia minimalnej pojemności – ustala się tą, która jest najkorzystniejsza cieplnej. Dlatego na wykresie pojem- dla obiektu. ności linia „Q” może dotykać linii sumarycznej. Przy jednakowej mocy, system ładowania wymaga z reguły wyraźnie mniejszych pojemności, niż system podgrzewaczy pojemnościowych. 8.2.2 Specjalny przypadek DIN 4708 Norma DIN zajmuje się wymaganiami odno- Przy N=14, to zapotrzebowanie szczytowe śnie c.w.u. dla budynków jedno- i wielorodzin- np. zdefiniowano na 20 kWh, co odpowianych. Część 1 wychodzi od zdefiniowanych da równoczesności ilości kąpieli w wannie cykli zapotrzebowania. Czasowy podział za- = 20/5,82 = 3,4. Część 2 normy DIN, traktupotrzebowania wynika ze zmodyfikowanego je o przeliczeniu rzeczywistej ilości danych „Gaussowskiego” podziału normalnego, przy mieszkań na odpowiednią ilość jednostek czym zapotrzebowanie opiera się na „jed- mieszkaniowych. W praktyce, jest to właścinostkach mieszkaniowych”. Ilość jednostek wy nakład pracy, powiązany z wymiarowamieszkaniowych do zaopatrzenia, będzie niem podgrzewacza. Jako wynik, wychodzi oznaczona jako „współczynnik zapotrze- współczynnik zapotrzebowania N. bowania” (N). Tak jest zdefiniowany współ- W części 3 normy DIN, przetworzono wyczynnik zapotrzebowania N=1, przy czasie magania współczynników zapotrzebowatrwania cyklu 3,7 godziny, w którym następu- nia w praktycznie realizowane programy je podział 12 kWh, jako zapotrzebowania cał- poboru. Dzięki temu, producenci mogą kowitego. Czasowo, w środku znajduje się swoje podgrzewacze przebadać i przypojako zapotrzebowanie szczytowe, 10-minuto- rządkować do nich „znamionowe współwe napełnienie wanny o wartości 5,82 kWh. czynniki mocy” (NL). Np. NL=8 oznacza, że podgrzewacz może spełnić wymagania współczynnika zapotrzebowania N=8, a więc dla 8 jednostek mieszkaniowych. Dobór podgrzewacza dla danego obiektu odbywa się w odpowiedni sposób wg kryterium NL ≥ N, przy czym należy zauważyć, że do liczby NL przynależy także określona minimalna moc podgrzewu. Program poboru wg części 3 normy, następuje według podziału zapotrzebowania wynikającego z linii sumarycznych, jednakże jest przetworzony z uwzględnieniem praktycznej realizacji w pojedynczych przedziałach poboru, z przerwami pomiędzy nimi. Graficznie, linia sumaryczna przedstawia się jako krzywa schodkowa. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 169 DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Tym samym, sposób wymiarowania DIN jest praktycznym zastosowaniem metody linii sumarycznych. Pojemność podgrzewaczy oraz moc podgrzewu, będą znalezione metodą techniczną na schodkowo uformowanej linii sumarycznej. 20 pojemność cieplna c.w.u. kWh 16 12 6 4 czas trwania zapotrzebowania lub czas zegarowy 0:00 1:00 2:00 3:00 5:00 Tego samego można dokonać na drodze czysto analitycznej, przy pomocy wykresu pojemności cieplnej (KSB) i to jest interesujące, czy oba wyniki zgadzają się. Przy tym oczywiście należy mieć na uwadze, że wykres pojemności nie jest modelową kopią rzeczywistego poboru. Przeciwko przemawia sama wielość parametrów konstrukcyjnych podgrzewaczy, rozstrzygających dla zachowania procesu (pojemność czynna zamiast nominalnej, usytuowanie czujnika temperatury, zależność przenoszonej mocy cieplnej wymiennika ciepła od temperatur, itp.). Dlatego zawsze miarodajnymi są dane techniczne, podane w normie DIN. Program poboru wg DIN 4708, cz.3, dla współczynnika mocy N=1 Zasobnik z zewnętrznym wymiennikiem ciepła w fazie ładowania 170 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 8.2.3 Przykład Podgrzewacz wody użytkowej Buderus Logalux ST 150 Współczynnik mocy 2,1 przy 24,5 kW mocy podgrzewu Przyjęto dla wykresu (KSB): • temperatura w podgrzewaczu 60°C • do rozpoczęcia poboru c.w.u. – podgrzewacz całkowicie naładowany • moc podgrzewu będzie oddziaływać po pobraniu 40 % pojemności Program doboru wg DIN cz. 3 dla znam. współczynnika mocy = 2,1 30 pojemność cieplna c.w.u. kWh 24 18 12 9 6 czas trwania zapotrzebowania lub czas zegarowy 0:00 1:00 2:00 3:00 4:00 5:00 KSB 1: pojemność podgrzewacza 150 l moc podgrzewu 24,5 kW NL = 2,1 Przebieg poboru c.w.u.: Do rozpoczęcia poboru c.w.u. podgrzewacz jest całkowicie naładowany, pojemność cieplna 9 kWh. Moc podgrzewu będzie wyzwolona na 2-gim stopniu (2- gi pobór zadany odpowiednio przez DIN) przy 40 % „opróżnieniu” podgrzewacza. Druga przerwa w poborze, wystarcza do ponownego całkowitego naładowania podgrzewacza. W odpowiedni sposób, powtarzają się przebiegi przy dalszych stopniach. Z wykresu (KSB) można się zorientować, że dostarczanie NL = 2,1 jest bezproblemowe. Przy stopniowych profilach zapotrze- bowania, pod które podlegają wszystkie znamionowe współczynniki mocy wg DIN, już małe różnice mogą mieć znaczące oddziaływanie, i od tego potem zależy, od którego stopnia nastąpi wyzwolenie procesu ładowania. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 171 DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Wykres (KSB) 2 pokazuje taki sam podgrzewacz na linii sumarycznej dla NL=1. Moc podgrzewu zostanie wyzwolona dopiero na 3 stopniu. Ten stopień zawiera pobór maksymalny. Na końcu poboru podgrzewacz jest całkowicie rozładowany, a doprowadzona z mocą podgrzewu pojemność cieplna przekracza (w dół) pojemność minimalną odniesioną do temperatury użytkowej 45 °C, wymagana temperatura poboru zostanie przekroczona i tym samym NL=1 nie dostarczyło. Zasadą jest schodkowa forma linii sumarycznej, która już przy niewielkich zmianach, może powodować całkowicie inne zachowanie się podczas pracy. 20 program poboru wg DIN 4708 cz.3 dla znam. współczynnika mocy = 1,0 pojemność cieplna c.w.u. kWh 16 6 kWh minimalna pojemność cieplna 12 9 kWh 8 4 czas trwania zapotrzebowania lub czas zegarowy 0:00 1:00 2:00 3:00 4:00 5:00 KSB2: pojemność podgrzewacza 150 l moc podgrzewu 24,5 W NL = 1,0 Przy 155 litrach 3-ci stopień zostanie „przeskoczony” – podgrzewacz ma jeszcze pojemność resztową – dopiero przy 4-tym poborze, przygotowana uprzednio (wyjściowa) pojemność cieplna zostanie zredukowana. Aby móc wyzwolić moc podgrzewu już na 2-gim stopniu, opóźnienie (zwłoka) musiałaby być zredukowana do ok. 32 % lub niżej, względnie zastosowana mniejsza pojemność podgrzewacza. 20 program poboru wg DIN 4708 cz.3 dla znam. współczynnika mocy = 1,0 pojemność cieplna c.w.u. kWh 16 12 9 kWh 8 4 czas trwania zapotrzebowania lub czas zegarowy 0:00 1:00 2:00 3:00 4:00 5:00 KSB 3: pojemność podgrzewacza 155 l moc podgrzewu 24,5 kW, NL=1,0 Wykres KSB 4 pokazuje, że ta pojemność powinna być nieco większa niż 120 l (przy 40 % zwłoce). Wystarczająca jest moc podgrzewu 13 kW. Uwaga: W praktyce, linia sumaryczna w przeciwieństwie do programu poboru wg DIN, nie ma formy schodkowej lecz przebieg ciągły. Podgrzewacz z określoną wartością NL pokrywa więc zawsze także małe wymagania, tzn. niższe wartości NL. Należy jeszcze raz powtórzyć wskazanie, że wykres pojemności cieplnej (KSB) nie powinien być rozumiany jako wykres wzorcowy. Miarodajnymi są zawsze dane na podstawie DIN, podane przez producenta. 20 program poboru wg DIN 4708 cz.3 dla znam. współczynnika mocy = 1,0 pojemność cieplna c.w.u. kWh 16 5 kWh minimalna pojemność cieplna 12 8 7 kWh 4 czas trwania zapotrzebowania lub czas zegarowy 0:00 1:00 2:00 3:00 4:00 5:00 KSB 4: pojemność podgrzewacza 120 l moc podgrzewu 13 kW, NL = 1,0 172 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 8.3 Opis programu DiWa Kategorie zapotrzebowania Zapotrzebowanie ciepłej wody Podział blokowy Zapotrzebowanie cykliczne Podział normalny Zapotrzebowania kompleksowe Wykres pojemności cieplnej Dane o obiekcie Program obliczeniowy DIWA, jako pomoc przy wymiarowaniu podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody, oferuje Użytkownikowi wszystkie zalety metody linii sumarycznych, do łatwego i kompleksowego zapotrzebowania ciepłej wody użytkowej. To, że zasadniczo może chodzić tylko o pomoc, pokazuje podkreślone w poprzednich rozdziałach znaczenie podziału zapotrzebowania w czasie. O tyle podział znaleziony we właściwej literaturze w tabelach zapotrzebowania podstawowego, np. 300 l/dobę i łóżko w szpitalu, jest ledwie użyteczny – chyba, że wyjdziemy zasad- Wybór pojemności podgrzewacza oraz mocy podgrzewu Baza wyjściowa systemu podgrzewaczy pojemnościowych przy 2/3 pełnego przygotowania zapasu niczo od tworzenia całkowitego zapasu c.w.u., czego jednak przynajmniej dla systemów ładowania, nie należałoby określać jako „wymiarowanie odpowiednie do zapotrzebowania”. Dlatego DIWA nie oferuje zestawienia wszystkich możliwych rodzajów obiektów do „kliknięcia”, lecz wejście przez kategorie zapotrzebowania. Ponieważ w praktyce tylko rzadko prezentowane są dokładne dane o podziale zapotrzebowania w czasie, w Innych Założeniach spotyka się szczegółowe badanie obiektu, w każdym wymagana jest znajomość rzeczy i doświadczenie. Ustalenie pojemności podgrzewacza oraz przynależnej mocy podgrzewu następuje odpowiednio do możliwości, pokazanych na wykresach KSB. DIWA oferuje po to jako bazę wyjściową, system podgrzewaczy pojemnościowych z 2/3 pełnego przygotowania zapasu c.w.u. oraz odpowiednią mocą podgrzewu. Ostateczne ustalenie dotyczy Użytkownika, przy uwzględnieniu okoliczności, specyficznych dla obiektu. Kryteriami mogą być: usytuowanie, dyspozycyjna moc podgrzewu, koszty całkowite itd. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 173 DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Aby móc opracować wszystkie obiekty, następuje wypytywanie o zapotrzebowania ciepłej wody w znacznie uogólnionej formie, opracowanej dla określonych pojęć (terminów). Obowiązuje to zwłaszcza dla kategorii „Podziału normalnego o dowolnym czasie trwania cyklu”, które spotyka się przy hotelach, internatach, kempingach i innych. Tego rodzaju obiekty wykazują najczęściej różnie definiowane, równolegle występujące zapotrzebowania ciepłej wody,które w programie DIWA są opisane jako jednostka zapotrzebowania (Bedarfseinheit). Jedną jednostkę zapotrzebowania stanowi pokój 2-osobowy w hotelu obsadzony przez 2 osoby, wraz z istniejącymi urzą- dzeniami zużywającymi ciepłą wodę, a kolejną jednostkę zapotrzebowania – pokój 1-osobowy obsadzony przez jedną osobę. Zapotrzebowanie całkowite uzyskuje się następnie z każdorazowej ilości takich jednostek zapotrzebowania. Podanie struktury przy różnych rodzajach równoległych zapotrzebowań Jednostka zapotrzebowania Ilość jednostek zapotrzebowania Ilość użytkowników lub zapotrzebowania podstawowe na jednostkę zapotrzebowania Zapotrzebowanie podstawowe Ilość zapotrzebowań podstawowych w czasie trwania zapotrzebowania Na przykładzie obiektu jest to łatwe do wykonania. Tutaj 25 osób korzysta z 9 natrysków. Jeżeli jako czas trwania zostanie ustalone pojedyncze zapotrzebowanie podstawowe, może wystąpić maksymalnie taka ilość natrysków o odpowiednim zapotrzebowaniu podstawowym. Wychodząc z tego, program DIWA oblicza ilość następujących po sobie cyklicznie turnusów zapotrzebowania. Inną możliwością, jest przyporządkowanie całkowitego czasu trwania zapotrzebowania (15 min.), wszystkim 25 zapotrzebowaniom podstawowym. 25 osób korzysta z 9 natrysków. Zapotrzebowanie podstawowe 8 l/min., przy czasie trwania 5 min. czasowi trwania zapotrzebowania (5 min.), jest przyporządkowanych 9 zapotrzebowań podstawowych min. 5 Ilość jednostek zapotrzebowania Ilość użytkowników lub zapotrzebowania podstawowe na jednostkę zapotrzebowania 1 150 · 0,7 Zapotrzebowanie podstawowe natrysk 15 1 150 · 0,3 umywalka W większości przypadków, zapotrzebowanie ciepłej wody składa się w sumie z pewnej ilości zapotrzebowań podstawowych (np. l/posiłek). Przedział czasowy, w którym rozciągają się zapotrzebowanie pojedyncze lub wszystkie podstawowe, jest czasem trwania zapotrzebowania (Bedarfsdauer). Ważnym jest, przyporządkować podanemu czasowi trwania zapotrzebowania, odpowiednią ilość zapotrzebowań podstawowych. Podanie struktury – przykłady (Anzahl = ilość, Nutzer = użytkownik, Person = osoba, Dusche = natrysk, Waschbecken = umywalka) kemping 150 osób, z tego: 70% korzysta z 15 natrysków 30% korzysta z 25 umywalek 25 20 1 natrysk 1 30 · 0,6 1 natrysk 1 30 · 0,4 2 natrysk Osoba korzystająca z natrysku, a także z umywalki, stanowi każdorazowo 1 jednostkę zapotrzebowania hotel 20 pokoi 1-os., każdy z 1 natryskiem 30 pokoi 2-os., każdy z 1 natryskiem, z tego 60% obsadzonych przez 1 osobę Zapotrzebowanie hotelu jest tutaj podzielone na 3 jednostki zapotrzebowania: pokoje 1-osobowe, 2-osobowe z obsadą jednoosobową, 2-osobowe z obsadą dwuosobową 1 174 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 8.4 Wskazania do wyboru systemu podgrzewaczy pojemnościowych lub systemu ładowania zasobników Obliczenia są zakończone wówczas, gdy została ustalona całkowita pojemność podgrzewacza/zasobnika oraz moc podgrzewu. Do uwzględnienia są tutaj jeszcze dalsze kryteria, np. możliwość usytuowania, wprowadzenia urządzeń do pomieszczenia zainstalowania, dyspozycyjna moc podgrzewu oraz ewentualnie koszty instalacji. Odpowiednie wskazania będą następnie wpisane w polu Projekt (Projekt), w obrębie Danych projektowych (Projektdaten) adresu instalacji, a także w zakresie Wielkości zadanych (Vorgaben) ustalone wymagane wartości temperatur. Ponieważ przez te temperatury DIWA przyporządkowuje każdorazowo przynależne moce, zarówno w systemie podgrzewaczy pojemnościowych, jak też w systemie ładowania zasobników, wybór powinien nastąpić we właściwym czasie. DIWA daje Państwu w tym miejscu propozycje, w postaci: • typu podgrzewacza/zasobnika • wielkości podgrzewacza/zasobnika • ew. ilości podgrzewaczy/zasobników. Ta propozycja może być zmieniona we wszystkich punktach. Jeżeli chodzi o określenie wielkości podgrzewaczy/zasobników dla budynków mieszkalnych, to odbywa się ono przy użyciu współczynnika zapotrzebowania N, a już po ustaleniu współczynnika, pojawia się zapytanie o Rozstrzygnięcie systemu (Systementscheidung), wg następujących kryteriów: Tą stratę ciśnienia dla dużych podgrzewaczy, ustalono na 350 mbar. Jako małe zapotrzebowanie wody grzewczej, wybrano 50 % ilości dużego zapotrzebowania. Jeżeli wybrano system podgrzewaczy pojemnościowych, indywidualnie zmieniana • duże zapotrzebowanie wody grzewczej może być przenoszona moc lub ilość wody • małe zapotrzebowanie wody grzewczej grzewczej (w granicach pomiędzy dużym, a małym zapotrzebowaniu wody grzewczej). • podgrzewacz/zasobnik stojący DIWA każdorazowo oblicza inne wartości • podgrzewacz/zasobnik leżący • system podgrzewaczy pojemnościowych oraz zawsze temperatury wody powrotnej. Jeżeli ma się rozstrzygać o systemie łado• system ładowania zasobników. wania, można wybrać pomiędzy systemem Zasadniczo, instalacja może składać się „nasadzanym” (LAP), a bocznym (LSP). Naz jednego lub kilku podgrzewaczy/zasob- leży zauważyć, że w LAP każdy zasobnik SF ników. Podgrzewacze/zasobniki leżące, wymaga swojego urządzenia, natomiast w podano już jako podwójne lub potrójne LSP jedno urządzenie może być zastoso(jeden na drugim). W przypadku stoją- wane do kilku zasobników (we wspólnym cych, określoną pojemność całkowitą pod- systemie ładowania). Mogą to być zarówno grzewacza/zasobnika, można podzielić na zasobniki stojące, jak też leżące. Dla uniknięcia niebezpieczeństwa narastania kamienia mniejsze jednostki. kotłowego, system ładowania powinien praPod pojęciem dużego zapotrzebowania cować przy maksymalnej temperaturze na wody grzewczej należy rozumieć taką ilość zasilaniu 75°C. Zawsze będzie uzyskiwana wody grzewczej, przy której maksymalna temperatura ciepłej wody użytkowej 60°C. moc trwała może być przeniesiona, przy W systemie ładowania można także wybiemożliwej do pokonania stracie ciśnienia. rać dużą i małą ilość wody grzewczej. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 175 DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 8.5 Przykłady 8.5.1 Zapotrzebowanie kompleksowe Aby poznać program, zaleca się wejście przez kategorię „kompleksowego zapotrzebowania zadanego” („Komplexe Bedarfsvorgaben”). Chodzi przy tym o ogólniejszą formę wejścia, z którą będzie można pracować zasadniczo ze wszystki- mi – oprócz obliczanych wg DIN 4708 – zapotrzebowaniami ciepłej wody użytkowej. Budynek jednorodzinny z dwoma łazienkami Dane: Łazienka 1: Pobór przez 1 wannę kąpielową. Zapotrzebowanie odpowiada wielkości zadanej w normie DIN 4708 dla wanny normalnej NB1. Łazienka 2: Z 5 minutowym przestawieniem czasowym w stosunku do rozpoczęcia napełniania wanny, będzie brana kąpiel pod oszczędnym natryskiem 7 minut po jej zakończeniu, nastąpi druga kąpiel. Należy ustalić, czy przewidziany, położony pod kotłem podgrzewacz o pojemności 135 l, z NL=2, przy 19,6 kW mocy cieplnej kotła, może pokryć zapotrzebowanie c.w.u. Po uruchomieniu programu DIWA, pojawia się informacja: – należy wybrać stosowny przypadek. „Eröffnen eines neuen Projektes” = rozpoczęcie nowego projektu, „Öffnen eines bestehenden Projektes” = otwarcie projektu istniejącego; Podziały blokowe Zapotrzebowanie trwałe -> rzeźnie (ubojnie) -> pralnie, zakłady fryzjerskie Pojedyncze zapotrzebowanie szczytowe -> restauracje Podział normalny wg DIN 4708 Budynki jedno- i wielorodzinne 1. Wybór kategorii zapotrzebowania „Kompleksowe zapotrzebowanie zadane” („Komplexe Bedarfsvorgaben”). Podział normalny, dowolny czas trwania cyklu -> hotel, internat -> kamping Zapotrzebowania cykliczne Sekwensje zapotrzebowania -> obiekty sportowe -> koszary Kompleksowe zapotrzebowanie zadane Profile zapotrzebowania, zapotrzebowanie równoległe -> szpital, rzemiosło, przemysł Kolejność pojedynczych zapotrzebowań -> kąpiele medyczne 176 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej ↓ Suma Przedziały czasowe Zapotrzebowania podzielone Punkty poboru lub zapotrzebowanie podstawowe Poprawić 2. Zadanie arkusza roboczego. Jako następny krok, zaleca się ustalenie rozważanego przedziału czasowego, jak również jego tabelaryczne i graficzne wyskalowanie. Usunąć Kocioł Do podgrzewu wody użytkowej: Moc kW Związanie mocy kotła Podgrzewacz/zasobnik Temperatura °C Pojemność Litrów System podgrzewaczy pojemnościowych System ładowania zasobników Zwłoka (opóżnienie) % Stan początkowy Nie naładowany 3. Wprowadzenie danych: – rozpatrywanego przedziału czasowego 30 minut – wyskalowanie tabeli czasowej co 1 minutę – wyskalowanie osi czasu na wykresie KSB (pojemności cieplnej), co 5 minut – potwierdzenie danych przez kliknięcie „i.O.” Von = od bis = do Uhr = godzina Intervalle Tabelle = odstęp wyskalowania wykresu Minuten = minuty Abbruch = przerwanie Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 177 DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4. Na arkuszu roboczym ukazuje się tabela czasowa, do podania danych o zapotrzebowaniu. Następnym krokiem jest uaktywnienie funkcji „Punkty poboru lub zapotrzebowania podstawowe” („Zapfstellen oder Grundbedarfe). Es muß eine Zapfstelle defifniert werden = musi być zdefiniowany punkt poboru 5. Z tabeli wybrano i przyjęto normalną wannę NB1. W okienku podglądowym ukazują się odpowiednie dane. 6. W ten sam sposób wybrano i przyjęto natrysk oszczędnościowy BRS. Na tym dane o zapotrzebowaniu zakończono. Pobranie Wybór zakończony Punkty poboru wg DIN 4708 Wanna kąpielowa Wanna kąpielowa Wanna do małych pomieszczeń Wanna do dużych pomieszczeń Kabina natryskowa Kabina natryskowa Kabina natryskowa Umywalka do mycia rąk Bidet Umywalka Zlewozmywak Temperatura użytkowa c.w.u. w °C Zapotrzebowanie poboru w l/min Czas trwania zapotrzebowania w min. Zapotrzebowanie podstawowe w litrach Zapotrzebowanie podstawowe w Wh Ilość zapotrzebowań podstawowych podczas czasu trwania zapotrzebowania Suma zapotrzebowań podstawowych w Wh Urządzenie pobierające c.w.u. Inne zapotrzeb. podst. lub punkty poboru Piekarnia Browar Kabina natryskowa Biurowiec Fitness Rzeźnictwo Rzeźnictwo Fryzjer Fryzjer Mleczarnia Restauracja Sauna Sauna Pralnia Zachować nowy wypiek piwo BRS biuro fitness z produkcją bez produkcji damski męski mleko posiłek otwarta prywatna pranie Zachować Wanna kąpielowa DIN 4475-E [1600x700 mm] Oznaczenie skrótowe: 178 NB1 NB2 KB GB BRS BRN BRL HT BD WT SP Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Usunąć DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 7. Naniesienie zapotrzebowań przez uaktywnienie odpowiednich punktów czasowych (każdorazowo rozpoczęcie zapotrzebowania). 8. Pierwsza kąpiel pod natryskiem trwa do końca 11 minuty. Druga następuje w odstępie 7 minut, kończy się po upływie 18-tej minuty. Obie kąpiele pod natryskiem są identyczne, wystarcza jednorazowe podanie, w kroku 6. Przy zróżnicowanych zapotrzebowaniach, konieczne jest każdorazowe podanie danych. Tabela pokazuje wówczas odpowiednią ilość wierszy do wprowadzenia. 9. Linia sumaryczna składa się z linii częściowych wanny i natrysku. Przez uaktywnienie wierszy (rzędów), zostaną pokazane odpowiednie linie częściowe. Tutaj: częściowa linia sumaryczna napełniania wanny kąpielowej. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 179 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej 10. Częściowa linia sumaryczna, jako skutek kąpieli wziętych pod natryskiem. 11. Pełna linia sumaryczna pokazana przez uaktywnienie „Sumy” („Summe”), jako graficzna edycja częściowych linii sumarycznych oraz automatycznie naniesiona zadana pojemność cieplna podgrzewacza/ zasobnika, odpowiadająca 2/3 całkowitej zapotrzebowanej pojemności – a także przynależna minimalna moc podgrzewu – wyemitowane jako wykres pojemności cieplnej (KSB). 180 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 12. Przez uaktywnienie symbolu przy „Volumen” (pojemność), zostanie wstawiona następna co do wielkości, pojemność podgrzewacza/zasobnika marki Buderus. Tutaj: 135 litrów. Do utrzymania minimalnej pojemności cieplnej, obliczona moc podgrzewu wynosi 40,9 kW. 13. W następnej co do wielkości pojemności podgrzewacza – 160 litrów – jest przygotowany zapas zapotrzebowania całkowitego. Moc podgrzewu może teraz być wybrana dowolnie, np. po punkcie czasowym pełnej, ponownej gotowości podgrzewacza. Wynik: Przy przewidywanym podgrzewaczu o pojemności 135 litrów, pomimo NL = 2, przy mocy podgrzewu 19,6 kW, zapotrzebowanie nie jest pokryte. Wymagana moc podgrzewu wynosi co najmniej 40,9 kW. Przy pojemności podgrzewacza 160 l, zapotrzebowanie c.w.u. jest w pełni przygotowane. Moc podgrzewu jest ustalana wg pożądanej ponownej gotowości podgrzewacza. Podgrzewacz o pojemności 160 l, ma jeszcze wystarczającą resztową pojemność cieplną, do ewentualnego dalszego zapotrzebowania. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 181 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej 8.5.2 Podział normalny, przy dowolnym czasie trwania cyklu Kemping Dane: 150 osób może korzystać z 15 natrysków oraz z 25 umywalek. Przedział czasowy zapotrzebowania ciepłej wody, rozciąga się na 3 godziny. Przyjęto „podział normalny”. Dalej przyjęto, że 70 % osób korzysta z natrysków, a 30 % tylko z umywalek. Dla natrysków i umywalek zastosowano odpowiednie dane wg DIN. Jednakże temperaturę użytkową ciepłej wody skorygowano z 45 °C, na 40 °C. Jako czas trwania kąpieli pod natryskiem, przyjęto 4 minuty. 1. Po wyborze kategorii zapotrzebowania „Podział normal ny przy dowolnym czasie trwania cyklu” (Normalverteilung freie Periodendauer” patrz str. 176), przyjęto opracowanie jako obiektu, o zróżnicowanym zapotrzebowaniu (natryski oraz umywalki). Erfassen einer Bedarfsgruppe = co obejmuje dana grupa zapotrzebowania Bearbeiten = poprawić Entfernen = usunąć Neue Zapfstelle oder Grundbedarf = nowy punkt poboru lub zapotrzebowanie podstawowe Bestimmung von Speichervolumen und Erwärmeleistung mit dem Kapazitätenschaubild = ustalenie pojemności podgrzewacza/ zasobnika oraz mocy podgrzewu przy pomocy wykresu pojemności cieplnej. 2. Po uaktywnieniu funkcji „Co obejmuje dana grupa zapotrzebowania” („Erfassen einer Bedarfsgruppe”), może nastąpić wprowadzenie danych. Osoby biorące kąpiel pod natryskiem stanowią jedną (1) jednostkę zapotrzebowania z 15 natryskami (patrz s. 174). Dane potwierdzić przez kliknięcie „i.O.”. Aby przejść do następnego kroku, należy uaktywnić „nowy punkt poboru lub zapotrzebowanie podstawowe („Neue Zapfstelle oder Grundbedarf”). Dane o grupach zapotrzebowania o jednakowym wyposażeniu sanitarnym Oznaczenie np. „Natryski” Ilość jednakowych jednostek zapotrzebowania (np. ilość pokoi 2-osob.) Ważne wskazówki: Należy mieć na uwadze, czy: - jednostkę wykorzystano odpowiednio do wielkości obsadzenia? np. czy pokoje 2-osobowe są zawsze obsadzone przez 2 osoby? - zapotrzebowanie punktów poboru policzono w pełni? np. czy wanny kąpielowe będą wykorzystywane do brania natrysków? - więcej punktów poboru będzie przyjęte w jednej jednostce, tak że w wybranym przedziale czasowym wszyscy użytkownicy wykorzystują większość punktów poboru. Takie przyjęcie prowadzi do najbardziej możliwego zapotrzebowania. Ilość użytkowników lub zapotrzebowanie podstawowe na każdą jednostkę zapotrzebowania (np. 2 w pokoju 2-osobowym) Ile osób korzysta (%) i.O. Przerwanie To wszystko powinno być rozważone przed podaniem procentowej wartości wykorzystania punktów poboru. 182 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Pobranie Wybór zakończony 3. Jako natrysk, zadano odpowiadający DIN natrysk oszczędnościowy (BRS). Czas trwania jednej kąpieli pod natryskiem zredukowano do 4 minut, tak samo temperaturę użytkową do 40 °C. Ponieważ istnieje 15 natrysków, maksymalnie może być wziętych równocześnie 15 kąpieli (15 zapotrzebowań podstawowych), tzn. w przeciągu 4 minut. Punkty poboru wg DIN 4708 Natryski Wanna kąpielowa Wanna kąpielowa Wanna do małych pomieszczeń Wanna do dużych pomieszczeń Kabina natryskowa Kabina natryskowa Kabina natryskowa Umywalka do mycia rąk Bidet Umywalka Zlewozmywak NB1 NB2 KB GB BRS BRN BRL HT BD WT SP Temperatura użytkowa c.w.u. w °C Zapotrzebowanie poboru w l/min Czas trwania zapotrzebowania w min. Zapotrzebowanie podstawowe w litrach Zapotrzebowanie podstawowe w Wh Ilość zapotrzebowań podstawowych podczas czasu trwania zapotrzebowania Suma zapotrzebowań podstawowych w Wh Urządzenie pobierające c.w.u. Kabina natryskowa z baterią mieszającą oraz z natryskiem oszczędnościowym Inne zapotrzeb. podst. lub punkty poboru Piekarnia Browar Kabina natryskowa Biurowiec Fitnes Rzeźnictwo Rzeźnictwo Fryzjer Fryzjer Mleczarnia Restauracja Sauna Sauna Pralnia Zachować nowy wypiek piwo BRS biuro fitness z produkcją bez produkcji damski męski mleko posiłek otwarta prywatna pranie Zachować Usunąć Oznaczenie skrótowe: BRS Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 183 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej 4. W ten sam sposób odbywa się podanie odpowiednich danych dla umywalek. Korzystające z umywalek osoby (30 %), znowu stanowią jedną jednostkę zapotrzebowania, z 25 umywalkami. Opis w języku polskim ⇒ jak na stronie 182 5. Jako umywalki, wybrano według DIN umywalki do mycia rąk (Handwaschbecken – HT). Temperaturę użytkową c.w. zredukowano znowu na 40°C. Opis w języku polskim ⇒ jak na stronie 183 184 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 6. Po prawej stronie arkusza roboczego zestawiono obliczone wyniki. Przez uaktywnienie symbolicznego przycisku KSB, odbywa się obliczenie wykresu pojemności cieplnej. Całkowite Całkowite zapotrzebowanie zapotrzebowanie wszystkich wszystkich jednostek jednostek 160,0 kWh Jeżeli Jeżeli w w jednostce jednostce zapotrzebowania zapotrzebowania znajduje znajduje się się więcej więcej punktów punktów poboru, poboru, podane podane tutaj tutaj zapotrzebowanie zapotrzebowanie jest jest najbardziej najbardziej możliwe możliwe 1x Natryski 146,47 kWh Ilość użytkowników: 150 Jaki % korzysta: 70% 15x kabina natryskowa z baterią mieszającą oraz natryskiem oszczędnym Zapotrzebowanie podstawowe: 1395,00 Wh Zapotrzebowanie całkowite: 20925,00 Wh Czas trwania zapotrzebowania: 4,00 minut 1x Umywalki 14,13 kWh Ilość użytkowników: 150 Jaki % korzysta: 30% 25x umywalka do mycia rąk Zapotrzebowanie podstawowe: 314,00 Wh Zapotrzebowanie całkowite: 7850,00 Wh Czas trwania zapotrzebowania: 3,00 minut 7. Oznaczenie zadanych 3 godzin (180 minut) dla podziału normalnego, jako przedziału czasowego zapotrzebowania ciepłej wody. Potwierdzenie przez „i.O.” Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 185 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Po potwierdzeniu przez kliknięcie „i.O.”, mogą pojawić się 2 komunikaty, które w j. polskim brzmią następująco: Erster Vorschlagswert = pierwsza proponowana wartość: W przypadku, gdy dotąd nie istnieją wymagania co do wybranego systemu ciepłej wody, pierwsza proponowana wartość dla pojemności podgrzewacza/zasobnika, wynosi 2/3 całkowitego tworzonego zapasu c.w.u.. Chodzi tu tylko o wartość wejściową. Wykres pojemności cieplnej powinien teraz być wykorzystany do znalezienia optymalnej kombinacji pojemności podgrzewacza/zasobnika i mocy podgrzewu. Wielkość zaznaczona haczykiem służy jako podstawa do obliczenia, a więc jest wartością ustaloną. i.O. (potwierdzenie) Warmwass = ciepła woda ! Kocioł grzewczy o tej mocy, jest związany dłużej niż 45 minut, do jednokrotnego przygotowania c.w.u . OK 8. Emisja wykresu KSB (pojemności cieplnej). Aby znaleźć wejście, DIWA podaje 2/3 tworzonego całkowitego zapasu, co tutaj oznacza 2007 litrów. Przynależna moc podgrzewu jest odpowiednio obliczona, aby nie zeszła poniżej minimalnej pojemności cieplnej (patrz strona 168) i wynosi 98,3 kW. Ważne: Ta wielkość zadana nie jest zaleceniem, lecz tylko bazą wyjściową do przeprowadzonych dalej wariantów. 9. Przy pojemności 3000 litrów, zapotrzebowanie c.w.u. jest całkowicie przygotowane. Wybrano tutaj moc podgrzewu 80 kW. Przy tej mocy, po zakończeniu zapotrzebowania, podgrzewacz zostanie ponownie naładowany w czasie krótszym, niż 30 minut. 186 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 10. W systemie ładowania zasobników c.w.u., pojemność 2000 litrów byłaby wystarczająca, przy mocy podgrzewu 80 kW. Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 187 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej 8.5.3 Podział normalny wg DIN 4708 Budynek mieszkalny wielorodzinny Dane: 10 mieszkań 2-pokojowych (1. grupa), 2 mieszkania 4-pokojowe (2. grupa), 3 mieszkania 5-pokojowe (3. grupa) Każde z mieszkań, jest wyposażone w: – 1 kabinę natryskową z baterią mieszającą i natrysk oszczędnościowy – 1 umywalkę – 1 zlewozmywak 1. Po wyborze kategorii zapotrzebowania „Podział normalny wg DIN 4708” (Normalverteilung nach DIN 4708” – patrz strona 175), określenie ścieżki obliczeniowej „Budynek mieszkalny wielorodzinny” („Mehrfamilienhaus”). Einfamilienhaus = budynek mieszkalny jednorodzinny Mehrfamilienhaus = budynek mieszkalny wielorodzinny 2. Następny krok – przez aktywnienie funkcji „Co obejmuje jedna grupa mieszkań” („Erfassung einer Wohnungsgruppe”). Wprowadzenie danych pierwszej grupy mieszkań. Jeżeli nie są zadane „zaludnienia” mieszkań, zostanie przyjęte „zaludnienie” statystyczne („Statistische Belegung nach DIN”). Potwierdzenie przez „i.O.”. 1. grupa mieszkań Ilość mieszkań o jednakowym wyposażeniu sanitarnym Ilość pomieszczeń (mieszkalnych) w mieszkaniu Zaludnienie mieszkań Dowolna wartość Zaludnienie statystyczne wg DIN Ilość łazienek llość pokoi gościnnych z urządzeniami pobierającymi c.w.u. i.O. 188 Przerwanie Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 3. DIWA zadaje jako 1-szy punkt poboru zasadniczo normalną wannę kąpielową (Badewanne NB1), jako wyposażenie standardowe. Jeżeli występuje inne nie podane wyposażenie, jak tutaj przy 1-szej grupie mieszkań, następuje odpowiednia korekta przez polecenie „Poprawić” („Bearbeiten”). Co obejmuje grupa robocza Wg DIN 4708 uzyskuje się: 1. grupa mieszkań Współczynnikzapotrzebowania zapotrzebowania 7,1 Współczynnik Poprawić Pomieszcz. z wyposażeniem sanit. Łazienka: Wanna kąpielowa Poprawić NB1 Usunąć WSKAZÓWKA: Znamionowy współczynnik mocy wybranego podgrzewacza, musi być > = współczynnikowi zapotrzebowania 10 x 1. grupa mieszkań 2 pokoje na mieszkanie zaludnienie: 2.5 łazienka 1x wanna kąpielowa DIN 4475 – E (1600x700) Usunąć Nowe punkty poboru Dobór podgrzewacza/zasobnika Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 189 DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 4. Zastąpienie wanny przez kabinę natryskową BRS. Zadaną przez normę temperaturę użytkową c.w. 45 °C, skorygowano tutaj na potrzebną zwykle 40 °C. Podane w normie zapotrzebowania podstawowe punktów poboru, czasem nie zgadzają się z warto ściami wyliczonymi zgodnie ze wzorem Q = m·c·(45-10) (patrz str. 164). Użytkownik ma wybór: przyjąć wartość wg DIN lub dokładnie wyliczoną matematycznie, przy udziale „kalkulatora kieszonkowego”. W ten sam sposób, wprowadza się dane dla drugiego i trzeciego punktu poboru (umywalki – WT oraz zlewozmywaka – SP). Brausekabine BRS = kabina natryskowa BRS Übernehmen = przyjęcie Auswahl beendet = wybór zakończony Brausekabine mit Mischbatterieund Sparbrause = kabina natryskowa z baterią mieszającą i natryskiem oszczędnym 5. Wielkości wprowadzone i obliczone, będą podawane w sposób ciągły na arkuszu roboczym. Dla 1-szej grupy mieszkań, obliczony współczynnik zapotrzebowania wynosi 7,1. Co obejmuje grupa robocza Wg DIN 4708 uzyskuje się: 1. grupa mieszkań Współczynnikzapotrzebowania zapotrzebowania 7,1 Współczynnik Poprawić Pomieszcz. z wyposażeniem sanit. Łazienka: Kabina natryskowa BRS Umywalka WT Zlewozmywak SP Poprawić Usunąć WSKAZÓWKA: Znamionowy współczynnik mocy wybranego podgrzewacza, musi być > = współczynnikowi zapotrzebowania 10 x 1. grupa mieszkań 2 pokoje na mieszkanie zaludnienie: 2.5 łazienka 1x kabina natryskowa z baterią mieszającą i natryskiem oszczędnym 1x umywalka 1x zlewozmywak kuchenny Usunąć Nowe punkty poboru 190 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 6. Wprowadzenie danych dla 2. grupy mieszkań, jak uprzednio. Tak samo wprowadzenie punktów poboru. 7. Wprowadzenie danych 3. grupy mieszkań 8. Arkusz roboczy z pełnym zestawieniem oraz obliczonym współczynnikiem zapotrzebowania N = 12,8. Następny krok, przez uaktywnienie funkcji „Wybór podgrzewacza/zasobnika” („Auswahl Speicher”). Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 191 DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Teraz pojawi się okno dialogowe: Welches System? = jaki system? System podgrzewaczy pojemność. System ładowania zasobników Wykonanie podgrzewacza/zasobnika stojący leżący Zapotrzebowanie wody grzewczej duże zredukowane Należy haczykami zaznaczyć wersję wykonania zbiornika i zapotrzebowania wody grzewczej oraz wybrać jeden z systemów. W przypadku wybrania systemu ładowania zasobników, pojawi się komunikat: Warmwass = ciepła woda ! System ładowania nie jest możliwy przy temperaturach ładowania > = 80 °C (niebezpieczeństwo zakamieniania). W projektowanych danych, należy zmienić temperaturę lub wybrać system podgrzewaczy pojemnościowych. Czy temperatura na zasilaniu powinna być teraz zredukowana do 75 °C ? Tak Nie 9. Z banku danych marki Buderus, zostanie pokazany podgrzewacz/zasobnik, odpowiedni do zapotrzebowania. Tutaj: SU400 ze znamionowym współczynnikiem mocy NL = 14,5. Wybór podgrzewacza/zasobnika Oferta podgrzewacza/zasobnika Znam. współ.mocy Propozycja Dla wszystkich podgrzewaczy/zasobników Przy podanej w założniach projektu temperaturze zasilania: Wspólny system ładowania °C Temperatura c.w.u. na wyjściu = temperaturze poboru * °C Znam.wsp.mocy Przenoszona moc cieplna Jeżeli dwa podgrzewacze będą połączone równolegle, to mnożnik do współcz. znam. =2,4, a jeżeli trzy, to mnożnik =3,8. i.O. (potwierdzenie) * w wersji systemu ładowania nie występuje: „= temperaturze poboru” Speicherinhalt = pojemność podgrzewacza/zasobnika Kennzahl = współcz. znamionowy Durchsatz = przepływ cbm/h = m³/h Übertragungsleistung = przenoszona moc cieplna Ladesystem = system ładowania zasobników kein Ladesystem = to nie jest system ładowania zasobników 192 Nie Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Przerwać DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 10. Arkusz roboczy z kompletną edycją danych. Uaktywnienie wykresu pojemności cieplnej (KSB), przez symboliczny przycisk wykresu Wybrany Wybranyprzez przezPaństwa Państwapodgrzewacz: podgrzewacz: Logalux LogaluxST400 SU400 Pojemność Pojemnośćpodgrzewacza: podgrzewacza: Znamionowy Znamionowywspółczynnik współczynnikmocy: mocy: Przenoszona Przenoszonamoc moccieplna: cieplna: 400 400litrów litrów 14,5 14,5 60,5 kW 60,5 kW Zgodnie z DIN 4708 uzyskuje się: Współczynnikzapotrzebowania: zapotrzebowania:12,8 12,8 Współczynnik WSKAZÓWKA: Przy wymiarowaniu mocy kotła, wg DIN4708, należy spełnić następujące wymagania: 1. moc kotła > = mocy przenoszonej przez podgrzewacz 2. moc kotła > = zapotrzebowaniu ciepła budynku + QWW Dodatekdo domocy mocycieplnej cieplnejkotła kotłaze zewzględu względuna nac.w.u. c.w.u. 18 kW (QWW) Dodatek Przydodatku dodatkumocy mocyze zewzględu względuna nac.w.u. c.w.u.należy należymieć miećna nawzględzie względzieobowiązujące Przy obowiązujące rozporządzenia. rozporządzenia. Po „kliknięciu” symbolicznego przycisku wykresu, ukazuje się jeszcze najpierw okno „Bedarfskennzahl” (współczynnik zapotrzebowania), w którym ukazuje się obliczona wartość współczynnika zapotrzebowania. Jeżeli go przyjmiemy przez „i.O.” (druga możliwość: Abbruch = przerwać), to ukaże się już wykres, ale na jego tle mogą się jeszcze pojawić (po kolei) dwa okna-informacje. warmwass ! Keine Anzeige einer Minimalkapazität, da die Speicherkapazität nicht vollständig abgebaut wird. Die zugeführte Leistung reicht aus, um den Speicher vor jeder Bedarfsanforderung komplett durchgeladen. ciepła woda ! Brak wskazania minimalnej pojemności cieplnej, ponieważ pojemność cieplna podgrzewacza/zasobnika nie została w pełni zredukowana. Doprowadzana moc cieplna wystarcza, aby podgrzewacz/zasobnik naładować przed każdym żądaniem zapotrzebowania. Hinweis zum Kapazitätenschaubild Das Kapazitätenschaubild ist keine Modelbildung das reale Ablaufs, bei dem eine Vielzahl technischer, konstruktiver Parameter eine Rolle spielen. Es kann deshalb sein dass ein Speicher mit gegeneber Leistungskennzahl und Erwärmleistung im KapazitätenSchaubild die Minimalkapazität unterschreitet. · In diesem Fall gilt selbstverständlich die Herstellerangabe. Aufgrund der Treppenform können bereits geringfügige Variationen der Parameter Volumen, Speichertemperatur, Verzögerung, Ladezustand erhebliche Auswirkungen haben. Auch ist es möglich dass eine Leistungskennzahl nicht erbracht wird, aber dafür die nächste höhere. Dies ist kein Fehler von DIWA, sondern eine Wiedergabe auch in der praktischen Messung auftretender Sachverhalte. Uwaga do wykresu pojemności cieplnej Wykres pojemności cieplnej nie jest wzorcowym odzwierciedleniem rzeczywistego przebiegu procesu, w którym odgrywa rolę wiele parametrów technicznych i konstrukcyjnych. Dlatego może się zdarzyć, że podgrzewacz/zasobnik z podanym znamionowym współczynnikiem mocy oraz mocą podgrzewu, na wykresie pojemności cieplnej przekracza (w dół) minimalną pojemność cieplną. W tym przypadku, obowiązują oczywiście dane producenta. W oparciu o formę schodkową, już niewielkie zmiany parametrów: pojemności, temperatury wody w podgrzewaczu/ zasobniku, zwłoka, stan naładowania, mogą mieć znaczne oddziaływanie. Jest także możliwe, że dany znamionowy współczynnik mocy nie zostanie otwarty, ale za to następny, większy. Nie jest to błędem programu DIWA, lecz odtworzeniem w praktycznym pomiarze, występującego faktycznego stanu rzeczy. i.O. (przyjęcie, potwierdzenie) Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 193 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Warmwasserkapazität = pojemność cieplna c.w.u. 11. Edycja wyników w postaci wykresu pojemności cieplnej Zeitprogramm nach DIN 4708, Teil 3 für Bedarfskennzahl 12.8 = program czasowy wg DIN 4708, część 3 dla współczynnika zapotrzebowania 12,8 Bedarfsdauer oder Uhrzeit = czas trwania zapotrzebowania lub czas zegarowy Przy próbach przejścia na inne wykonanie podgrzewacza/zasobnika (stojący/leżący), może pojawić się okienko z informacją: ! „Sie hatten vorher eine andere Speicherausführung gewählt, d.h. Speicher müssen neu gewählt werden.“ W języku polskim, oznacza to: „Jeżeli wcześniej wybraliście Państwo inne wykonanie podgrzewacza/zasobnika (stojący/leżący), tzn. że podgrzewacz/zasobnik musi być wybrany od nowa”. 8.5.4 Zapotrzebowanie cykliczne Koszary Dane: Pomieszczenie do mycia z natryskami i umywalkami jest wyposażone w 25 natrysków oraz 30 umywalek. W okresach szczytowych, należy liczyć się z ich wykorzystaniem przez 120 osób. Można przyjąć, że korzystające z nich osoby, rozdzielą się na każdorazowo będące wolne natryski wzgl. umywalki. 1. Wybór kategorii zapotrzebowania „Serielle Bedarfe” (zapotrzebowania cykliczne), odpowiednio do postępowania wg strony 175. Po uaktywnieniu funkcji „Angabe zum Objekt” („Dane o obiekcie”), ukazuje się tabela do wprowadzenia danych. Jako opis obiektu (Bezeichnung) można wpisać np. „Koszary”. Podaje się także ilość użytkowników (tutaj : 120) lub zapotrzebowanie podstawowe (Anzahl Nutzer oder Grundbedarfe). „i.O.“ = potwierdzenie. 194 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Pobranie Wybór zakończony 2. Najpierw wejść w „Neue Zapfstelle oder Grundbedarf” („Nowe punkty poboru lub zapotrzebowanie podstawowe”). Dla natrysków, jako punkty poboru wg DIN wybrano kabinę natryskową z mieszaczem i natryskiem oszczędnym (BRS), przy czym jako temperaturę użytkową zadano 40 °C oraz skorygowano czas trwania zapotrzebowania do 6 minut. Ważnym jest wprowadzenie równoczesnego wykorzystania 25 natrysków. Na koniec, kolejno kliknąć na: symbol kalkulatora, „Übernehmen” (przyjąć) oraz „Auswahl beendet” (wybór zakończony). Punkty poboru wg DIN 4708 Koszary Temperatura użytkowa c.w.u. w °C Zapotrzebowanie poboru w l/min Wanna kąpielowa Wanna kąpielowa Wanna do małych pomieszczeń Wanna do dużych pomieszczeń Kabina natryskowa Kabina natryskowa Kabina natryskowa Umywalka do mycia rąk Bidet Umywalka Zlewozmywak NB1 NB2 KB GB BRS BRN BRL HT BD WT SP Czas trwania zapotrzebowania w min. Zapotrzebowanie podstawowe w litrach Inne zapotrzeb. podst. lub punkty poboru Zapotrzebowanie podstawowe w Wh Ilość zapotrzebowań podstawowych podczas czasu trwania zapotrzebowania Suma zapotrzebowań podstawowych w Wh Urządzenie pobierające c.w.u. Kabina natryskowa z baterią mieszającą oraz z natryskiem oszczędnościowym Oznaczenie skrótowe: BRS Piekarnia Browar Kabina natryskowa Biurowiec Fitnes Rzeźnictwo Rzeźnictwo Fryzjer Fryzjer Mleczarnia Restauracja Sauna Sauna Pralnia Zachować nowy wypiek piwo BRS biuro fitness z produkcją bez produkcji damski męski mleko posiłek otwarta prywatna pranie Zachować Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) Usunąć 195 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej 3. W ten sam sposób odbywa się wprowadzenie danych umywalek do mycia rąk (HT). Temperatura użytkowa ciepłej wody, jest również skorygowana do 40 °C. 4. Arkusz roboczy z dokumentacją obliczonych zapotrzebowań ciepłej wody. Edycja wykresu pojemności cieplnej (KSB), przez uaktywnienie (kliknięcie) symbolicznego przycisku wykresu. 1 x Koszary 167,40 kWh Ilość użytkowników: 120 Ile % wykorzystuje: 100% 25 x kabina natryskowa z baterią mieszającą i natryskiem oszczędnym Zapotrzebowanie podstawowe: 1395,00 Wh Zapotrzebowanie całkowite: 34875,00 Wh Czas trwania zapotrzebowania: 6,00 minut 30 x umywalki do mycia rąk Zapotrzebowanie podstawowe: 314,00 Wh Zapotrzebowanie całkowite: 9420,00 Wh Czas trwania zapotrzebowania: 3,00 minut 196 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej 5. Tabliczka pokazuje dokonany wg kryterium „Wykorzystanie każdego, będącego wolnym wyposażenia” („Ausnutzung jejeder frei werdenden Garnitur”), podział 120 osób na natryski oraz umywalki. Ten podział może być dowolnie skorygowany. Jako przerwę pomiędzy poszczególnymi wejściami do mycia i kąpieli, przyjęto 2 minuty. „Weiter” = dalej. Rodzaje punktów poboru: Użytkownicy danego rodzaju punktów poboru: Przerwy pomiędzy poborami: 25 x kabina natryskowa z baterią miesz. i natryskiem oszcz. 30 x umywalka do mycia rąk 50 70 2 2 Łączna ilość użytkowników Wykorzystanie każdego wolnego wyposażenia 120 w minutach Dalej Teraz w okienku pojawia się informacja, którą dla lepszego rozpoznania podajemy w obu wersjach językowych: Erster Vorschlagswert Falls bis dato keine Anforderungen an das zu wählende Warmwassersystem bestehen, beträgt der erste Vorschlagswert für das Speichervolumen 2/3 der Gesamtbevoratung. Es handelt hier nur um einen Einstiegswert. Das Kapazitätenschaubild soll nun genutzt werden um die optimale Kombination von Speichervolumen und Erwärmleistung zu finden. Die mit einem Haken versehene Größe dient als Grundlage für die Berechnung, ist also der bestimmende Wert. i.O. Pierwsza proponowana wartość: W przypadku, gdy dotąd nie istnieją wymagania co do wybranego systemu ciepłej wody, pierwsza proponowana wartość dla pojemności podgrzewacza/zasobnika, wynosi 2/3 całkowitego tworzonego zapasu c.w.u.. Chodzi tu tylko o wartość wejściową. Wykres pojemności cieplnej powinien teraz być wykorzystany do znalezienia optymalnej kombinacji pojemności podgrzewacza/zasobnika i mocy podgrzewu. Wielkość zaznaczona haczykiem służy jako podstawa do obliczenia, a więc jest wartością ustaloną. i.O. (potwierdzenie) Po tym potwierdzeniu (i.O.), na tle wykresu pojemności cieplnej może pojawić się informacja, o następującej treści: Warmwass „! Der Heizkessel ist mit dieser Leistung mehr als 80 % des gewählten Zeitraums zur Bereitung von Warmwasser gebunden.“ „! Kocioł grzewczy o tej mocy, jest związany dłużej niż 80 % wybranego okresu czasu, do przygotowania c.w.u .” Po potwierdzeniu przez „OK.”, ukaże się nie przesłonięty już wykres (KSB). Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 197 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej 6. Ze względu na polepszenie przejrzystości, zmieniono wyskalowanie czasu na grafice, z 1 minuty na 12 minut. W tym celu, przez wskazanie „Zeitraum” („przedział czasu”) przywołuje się tabliczkę, w której wpisuje się zmianę. Po potwierdzeniu przez „i.O.”, następuje tu także jak zawsze, pierwsza oferta, jako system podgrzewaczy pojemnościowych z utworzeniem zapasu 2/3 zapotrzebowania c.w.u. (309,4 kW i 1143 l). 7. Możliwe zwymiarowanie w systemie podgrzewaczy pojemnościowych, przy stworzeniu pełnego zapasu 1900 l oraz mocy podgrzewu 120 kW. 198 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej Przy poszukiwaniu najlepszej kombinacji: podgrzewacz/zasobnik – moc podgrzewu (przez zmianę pojemności lub mocy), mogą się pojawić następujące informacje, podane poniżej w wersji dwujęzycznej (dla łatwiejszego rozpoznania): warmwass „! Abstand Heizlinie zur Bedarfslinie ( = …… kWh) kleiner Minimalkapazität (= …… kWh)“. OK „! Odstęp linii grzewczej od linii zapotrzebowania (= …… kWh), jest mniejszy od minimalnej pojemności cieplnej“ (= …… kWh)”. OK warmwass „! Heizlinie liegt unter Bedarfslinie” OK „! Linia grzewcza leży poniżej linii zapotrzebowania” OK Gesamtbevoratung „Eingegebenes oder errechnetes Volumen ist höher als der gesamte Bedarf, dies bedeutet Gesamtbevoratung. Eingabe einer Kesselleistung oder des Zeitraums in dem der Speicher wiederaufgeheizt sein soll angeben. Minuten kW i.O. Abbruch Hinweis ab jetzt ignorieren “ „Wprowadzona lub obliczona pojemność jest większa niż całkowite zapotrzebowanie, a to oznacza przygotowanie całkowitego zapasu. Wprowadzenie mocy kotła lub okresu czasu, w którym podgrzewacz/zasobnik powinien być ponownie podgrzany. Minuty kW i.O. (potwierdzenie) Przerwać „Odtąd uwagę ignorować ” 8. Także w systemie ładowania zasobników c.w.u. (kliknąć na „Speicherladesystem”), przy mocy 120 kW, pojemność zasobnika może wypaść mniejsza. Podczas prób zmiany pojemności zasobników lub mocy cieplnej, może pojawić się informacja: warmwass „! Heizlinie liegt unter Bedarfslinie” OK „! Linia grzewcza leży poniżej linii zapotrzebowania” OK Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) 199 Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej DIWA – program do doboru podgrzewaczy i zasobników ciepłej wody użytkowej 8.6 Słownik pomocniczy do programu DIWA (niemiecko – polski, zawiera słowa i zwroty najczęściej występujące w programie) Abbruch – przerwanie Anfangszustand – stan początkowy Anforderung – wymaganie, żądanie Angaben zum Objekt – dane o obiekcie Anzahl – ilość, liczba Anzeige – wskazanie auslegen – dobrać Auswahl – wybór Auswahl beendet – wybór zakończony Badewanne – wanna kąpielowa Badezimmer – łazienka bearbeiten – poprawić, przepracować Bedarf – zapotrzebowanie Bedarfskennzahl – współczynnik zapotrzebowania Belegungszahl – „zaludnienie“ (mieszkania) Bevorratung – tworzenie (przygotowanie) zapasu Bezeichnung – opis Bidet – bidet Bindung Kesselleistung – powiązanie mocy kotła Brause – natrysk Brausekabine – kabina natryskowa durchzuladen – naładować Dusche – natrysk Einfamilienhaus – dom jednorodzinny Eingabe – wprowadzenie, podanie danych entfernen – usunąć eröffnen eines neuen Projektes – rozpoczęcie nowego projektu Erwärmleistung – moc podgrzewu Friseur – fryzjer (Damen = damski, Herren = męski) Gewerbe – przemysł, rzemiosło Großraum – duże pomieszczenie Handwaschbecken – umywalka do mycia rąk Heizleistung – moc grzewcza Heizwasserbedarf – zapotrzebowanie wody grzewczej hoch – wysoki, wysokie immer rechnen – zawsze obliczyć i.O. – skrót oznaczający zgodę, potwierdzenie ja – tak Kapazitätenschaubild – wykres pojemności cieplnej Kaserne – koszary Kessel – kocioł Kesselleistung – moc cieplna kotła Kleinraum – małe pomieszczenie Krankenhaus – szpital Küche – kuchnia Öffnen eines bestehenden Projektes – otwarcie istniejącego projektu parallel – równolegle Raum (Räume) – pomieszczenie (pomieszczenia) reduziert – zredukowane Schlachthof – rzeźnia Sparbrause – natrysk oszczędny Speicher – podgrzewacz/zasobnik Speicherausführung – wykonanie podgrzewacza/zasobnika Speicherinhalt – pojemność podgrzewacza/zasobnika Speicherkapazität – pojemność cieplna podgrzewacza/zasobnika Speicherladesystem – system ładowania zasobników speichern – zachować Speichersystem – system podgrzewaczy pojemnościowych Sportstätte – obiekty sportowe Spüle – zlewozmywak kuchenny stehend – stojący Summe – suma Trinkwassererwärmung – podgrzewanie wody użytkowej Uhr – godzina übernehmen – pobrać Übertragungsleistung – przenoszona moc cieplna Verzögerung – zwłoka, opóźnienie Vollbevorratung – przygotowanie pełnego zapasu vollständig – w pełni, całkowicie Volumen – objętość, pojemność Vorgabe – zadanie (czegoś), wielkość zadana Vorlauftemperatur – temperatura na zasilaniu Vorschlag – propozycja Warmwasser – ciepła woda Warmwasseraustritttemperatur – temperatura ciepłej wody na wyjściu Warmwassereinrichtung – urządzenie pobierające ciepłą wodę Warmwasserkapazität – ciepło właściwe wody Waschtisch – umywalka Werte – wartość Wohnung (Wohnungen) – mieszkanie (mieszkania) Zapfstelle (Zapfstellen) – punkt poboru (punkty poboru) Zimmer – pokój Zeiträume – okresy, przedziały czasowe Leistung – moc Leistungskennzahl – znamionowy współczynnik mocy Leistungszuschlag – dodatek do mocy liegend –leżący Mehrfamilienhaus – budynek wielorodzinny Minimalkapazität – minimalna pojemność cieplna nein – nie neue Zapfstelle (neue Zapfstellen) – nowy punkt poboru (nowe punkty poboru) nicht durchgeladen – nienaładowany Nutzer – użytkownik 200 Materiały do projektowania – wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. – 01/2010 (oryg. 01/2008) [ Powietrze ] Materiały do projektowania [ Woda ] nr 01/2008 [ Ziemia ] Oddziały kod miasto pocztowy ulica telefon telefax e-mail: 1. Buderus Poznań 62-080 Tarnowo Podgórne Krucza 6 +48 61 816 71 00 +48 61 816 71 60 [email protected] 2. Buderus Katowice 41-253 Czeladź Wiejska 46 +48 32 295 04 00 +48 32 295 04 14 [email protected] 3. Buderus Gdańsk 80-299 Gdańsk Galaktyczna 32 +48 58 340 15 00 +48 58 340 15 15 [email protected] 4. Buderus Warszawa 02-230 Warszawa Jutrzenki 102/104 +48 22 863 27 66 +48 22 863 27 78 [email protected] 5. Buderus Wrocław 55-070 Nowa Wieś Wrocławska Wymysłowskiego 3 +48 71 364 79 00 +48 71 364 79 06 [email protected] 6. Buderus Rzeszów 35-232 Rzeszów Miłocińska 15 +48 17 863 51 50 +48 17 863 51 50 [email protected] 7. Buderus Szczecin 72-005 Przecław Al. Kasztanowa 17 +48 91 432 51 14 +48 91 432 51 19 [email protected] 8. Buderus Olsztyn 10-521 Olsztyn Partyzantów 16 A +48 89 533 96 39 +48 89 539 10 55 [email protected] 9. Buderus Kraków 30-716 Kraków Przewóz 38 +48 12 653 07 65 +48 12 653 07 66 [email protected] 10. Buderus Opole 45-123 Opole Budowlanych 46 B +48 77 454 98 88 +48 77 454 98 98 [email protected] 11. Buderus Kielce 25-668 Kielce Hubalczyków 30 +48 41 345 92 04 +48 41 346 54 52 [email protected] 12. Buderus Bydgoszcz 85-758 Bydgoszcz Przemysłowa 8 +48 52 346 58 80 +48 52 346 58 85 [email protected] 13. Buderus Łódź 94-104 Łódź Obywatelska 102/104 +48 42 648 87 60 +48 42 648 89 09 [email protected] 14. Buderus Lublin 20-484 Lublin Inżynierska 8 H +48 81 441 59 41 +48 81 441 59 40 [email protected] 15. Buderus Białystok 15-008 Białystok Ryska 1 +48 85 653 90 99 +48 85 653 98 99 [email protected] Lp. Autoryzowany Partner Handlowy: Buderus Technika Grzewcza Sp. z o.o. ul. Krucza 6 62-080 Tarnowo Podgórne tel.: +48 61 816 71 00 fax: +48 61 816 71 60 e-mail: [email protected] www.buderus.pl © by Buderus Technika Grzewcza Sp. z o.o. Opracowanie graficzne: Wydawnictwo Horyzont, www.wydawnictwohoryzont.pl [ Buderus ] Wymiarowanie i dobór podgrzewaczy c.w.u. Ciepło jest naszym żywiołem