Stanisław Hady-Głowiak1 Prawne aspekty dotyczące zatrudnienia w
Transkrypt
Stanisław Hady-Głowiak1 Prawne aspekty dotyczące zatrudnienia w
Stanisław Hady-Głowiak1 Prawne aspekty dotyczące zatrudnienia w administracji publicznej w świetle obowiązujących przepisów prawa – wytyczne i dobre praktyki w przedmiotowym zakresie. Zgodnie z treścią art. 25 §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1502) w sytuacji, gdy zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, pracodawca może w tym celu zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas tej nieobecności. Mając powyższe na uwadze pracodawca na skutek usprawiedliwionej nieobecności czasowej swojego pracownika w pracy, który nie może wykonywać swoich obowiązków może zawrzeć umowę o pracę na czas określony z nowym pracownikiem obejmujący czas tej nieobecności. W przypadku, gdy mamy do czynienia z nieobecnym członkiem korpusu służby cywilnej, a wykonywane przez niego zadania nie mogą być realizowane przez pozostałych członków korpusu i powstaje konieczność zatrudnienia nowych pracowników zgodnie z zasadami przewidzianymi w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2014 r., poz. 1111 z późn. zm.). Zatrudnienie w służbie cywilnej zgodnie z art. 6 ustawy odbywa się w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru, co jest konsekwencją respektowania przez ustawodawcę konstytucyjnej zasady korzystania z praw publicznych wyrażonej w art. 60 Konstytucji RP. Zgodnie z art. 60 ustawy zasadniczej obywatele polscy korzystający z pełni praw publicznych mają prawo dostępu do służby publicznej na jednakowych zasadach 2. Nie omawiając procedury naboru, która jest jednakowa w przypadku naboru na wolne stanowisko w służbie cywilnej i dla zastępowanego pracownika, należy jednak zwrócić uwagę na termin do składania dokumentów określony w art. 28 ust. 3 ustawy, który w przypadku ogłoszenia o naborze w celu zastępstwa nieobecnego członka korpusu wynosi 5 dni od dnia opublikowania 1 Audytor II stopnia PIKW, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Rzeszowskiego, absolwent studiów podyplomowych z zakresu audytu wewnętrznego na Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego współorganizowanych z PIKW, wieloletni pracownik administracji publicznej, ukończone studia doktoranckie na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego – doktorant w Katedrze Prawa i Postępowania Administracyjnego, autor wielu publikacji naukowych z zakresu prawa, m. in. dotyczących aspektów administracyjno – prawnych w zakresie procesu naboru pracowników, aktywny uczestnik wielu konferencji krajowych i międzynarodowych, wykładowca przedmiotów prawnych i wykonawca szkoleń i przedmiotów specjalistycznych w szkołach policealnych i na uczelniach publicznych 2 Drobny W., Mazuryk M., Zuzankiewicz P. , Ustawa o służbie cywilnej. Komentarz, LEX, 2012, http://lex.online.wolterskluwer.pl/WKPLOnline/index.rpc?#content.rpc--ASK--nro=587335601&wersja=1&localNroPart=0&reqId=1415180414769_1279350049&class=CONTENT&loc=4&full=1&hId=10 Publikacja objęta jest prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i rozpowszechnianie zabronione. Publikacja przeznaczona jedynie dla klientów indywidualnych. Zakaz rozpowszechniania i udostępniania serwisach bibliotecznych© tego ogłoszenia w Biuletynie Kancelarii, a 10 dni dla ogłoszeń o wolnym stanowisku pracy. W przypadku, gdy w trakcie trwania umowy o pracę zawartej na czas określony w celu zastępstwa pracownika zatrudnionego w służbie cywilnej powstaje konieczność zawarcia umowy o pracę na innym stanowisku niż to, na którym jest wykonywana praca na podstawie już trwającej umowy „na zastępstwo”, możliwe wydaje się nawiązanie z tym pracownikiem nowego stosunku pracy. Należy zwrócić uwagę na fakt, że pracownik zatrudniony na czas zastępstwa jest już pracownikiem służby cywilnej, ponieważ został zatrudniony na ww. stanowisku w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru. Ponadto zgodnie z art. 11 ustawy Kodeks nawiązanie stosunku pracy oraz ustalenie warunków pracy i płacy, bez względu na podstawę prawną tego stosunku wymaga zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika, zatem strony mają swobodę kształtowania stosunku pracy 3. Mając powyższe na uwadze zatrudnienie pracownika zatrudnionego na czas zastępstwa na innym stanowisku pracy w korpusie służby cywilnej nie wymaga ponownego przeprowadzania postępowania konkursowego i nie będzie naruszało zasady otwartego i konkurencyjnego naboru. Rozwiązanie umowy zawartej w celu zastępstwa nieobecnego członka korpusu służby cywilnej rozwiązuje się z upływem okresu, na który została zawarta. Zatem we wskazanym przypadku nawiązanie nowego stosunku pracy powinno nastąpić przed powrotem zastępowanego pracownika do pracy. W przeciwieństwie do uregulowań zawartych w ustawie o służbie cywilnej zostało odmiennie uregulowane zatrudnienie na czas zastępstwa w czasie usprawiedliwionej nieobecności pracownika samorządowego. Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1202) nie wymaga przeprowadzenia naboru zatrudnienie osoby na zastępstwo w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika samorządowego4. Należy tu zauważyć pozostawanie przepisów ww. ustawy w sprzeczności z rozwiązaniami przyjętymi w ustawie o służbie cywilnej. W związku z powyższym dla zastępowanego pracownika nie ma zastosowania zasada otwartości i konkurencyjnego naboru, co budzi poważne wątpliwości, co do wykonywania obowiązków służbowych przez osobę zatrudnioną na czas zastępstwa w sposób zawodowy, rzetelny i bezstronny. Jednakże, jeżeli pracownik, który był zastępowany nie wrócił do pracy i pozostało wolne stanowisko, to pracownik, który go zastępował nie może zostać na nie obsadzony bez przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego. W przekonaniu Katarzyny Głowiak to rozwiązanie prawne nie jest do końca słuszne. 3 http://dsc.kprm.gov.pl/nabor-w-sluzbie-cywilnej#2 4 Katarzyna Głowiak, System rekrutacji pracownika samorządowego, Prawnicze Warsztaty Naukowe, Rzeszów 2010, str. 73 Publikacja objęta jest prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i rozpowszechnianie zabronione. Publikacja przeznaczona jedynie dla klientów indywidualnych. Zakaz rozpowszechniania i udostępniania serwisach bibliotecznych© Wymóg przeprowadzania konkursu na umowę na czas zastępstwa spowodowałby wyłonienie najlepszego kandydata w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru, a gdyby pracownik zastępowany nie wrócił, nie byłoby potrzeby przeprowadzania ponownie procedury kwalifikacyjnej. Z drugiej strony, w obecnym stanie prawnym, w razie gdy pracownik, który był nieobecny nie wrócił do pracy , nie ma pewności, że w procesie naboru pracownik, który już nabył odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zostanie wyłoniony jako zwycięzca5. Zgodnie z powyższym niezrozumiałe wydaje się ww. rozwiązanie w przypadku, gdy zaistnieje potrzeba zawarcia umowy o pracę na innym stanowisku niż to, na którym jest wykonywana praca na podstawie już trwającej umowy na czas zastępstwa. Rodzi ono bowiem konieczność przeprowadzenia otwartego i konkurencyjnego naboru na wolne stanowisko urzędnicze. Rozwiązania przyjęte w ustawie o służbie cywilnej i przedstawiona procedura obsady na czas zastępstwa nieobecnego pracownika korpusu służby cywilnej w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności wydaje się być jak najbardziej słuszna i zasadna oraz daje gwarancję zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego wykonywania zadań na ww. stanowisku, czego nie można powiedzieć w świetle uregulowań przyjętych w ustawie o pracownikach samorządowych. Z kolei, gdy zaistnieje potrzeba zawarcia umowy o pracę na innym stanowisku niż to, na którym jest wykonywana praca na podstawie już trwającej umowy na czas zastępstwa również przyjęte procedura postępowania i zapisy ustawy o służbie cywilnej wydają się być znacznie bardziej racjonalne i obiektywne w stosunku do rozwiązań i zapisów ustawy o pracownikach samorządowych. 5 Katarzyna Głowiak, System rekrutacji pracownika samorządowego, Prawnicze Warsztaty Naukowe, Rzeszów 2010, str. 73 Publikacja objęta jest prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i rozpowszechnianie zabronione. Publikacja przeznaczona jedynie dla klientów indywidualnych. Zakaz rozpowszechniania i udostępniania serwisach bibliotecznych©