Wymiar efektywności w Pakiecie Klimatyczno – Energetycznym

Wymiar efektywności w Pakiecie
Klimatyczno – Energetycznym
Tomasz Chruszczow
Ministerstwo Środowiska
Pakiet - Cele Unii na rok 2020
• Redukcja o 20% emisji gazów cieplarnianych w stosunku do
poziomu emisji z 1990 r
– redukcję emisji GHG z instalacji przemysłowych (system ETS) –
dyrektywa 2009/29/WE z 23 kwietnia 2009
– z pozostałych obszarów gospodarki (non-ETS) – decyzja PE i Rady
2009/406/WE z 23 kwietnia 2009,
• Zmniejszenie o 20% zużycia energii w stosunku do prognoz
na 2020 r. w wyniku zwiększenia efektywności energetycznej
– 20% redukcja zużycia energii w stosunku do scenariusza BAU z
prognozy opracowanej w 2005 roku – decyzja Rady z marca 2007.
• Udział energii ze źródeł odnawialnych w bilansie finalnej
energii osiągnie 20%
– Dyrektywa 2009/28/WE z 23 kwietnia 2009 r
• udział biopaliw w ogólnej konsumpcji paliw transportowych
wyniesie co najmniej 10%.
Pakiet - Wspólnotowe akty prawne
1) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r.
zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia
wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych
(tzw. dyrektywa EU ETS);
2) Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2009/406/WE z dnia 23 kwietnia 2009r.
w sprawie wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do
zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020
zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych (tzw.
decyzja non-ETS);
3) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r.
w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca
dyrektywę Rady 85/337/EWG, Euratom, dyrektywy Parlamentu Europejskiego
i
Rady
2000/60/WE,
2001/80/WE,
2004/35/WE,
2006/12/WE
2008/1/WE
i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 (tzw. dyrektywa CCS).
4) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r.
w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca
i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (tzw. dyrektywa
OZE).
Pakiet - Wspólnotowe akty prawne
1) Dziennik Urzędowy Unii
Europejskiej L nr 170 z
5 czerwca 2009
2) Wejście w życie 20 dnia
po opublikowaniu
3) Państwa członkowskie
muszą przenieść te
akty prawne do swego
porządku prawnego
Świat, w którym żyjemy
• Świat konsumuje za dużo energii, nieodnawialnych zasobów,
nadmiernie wykorzystuje zdolność środowiska do absorbowania
emisji, odpadów itd.
• Bezpieczeństwo energetyczne stało się palącym problemem
współczesności,
– w niektórych rejonach świata trwają otwarte konflikty,
– wykorzystuje się „broń paliwową” – dostawy surowców energetycznych –
jako narzędzie wywierania wpływu,
• Raport IPCC dowodzi, że to działalność człowieka, szczególnie
emisja GHG powoduje przyspieszenie globalnych zmian
klimatycznych
• Technologie mniej obciążające środowisko powstały lub będą
powstawały, ale na razie są znacznie droższe. Bez impulsu
prawnego nie zostaną wdrożone.
• Miliardy ludzi są narażone na coraz gwałtowniejsze zjawiska
atmosferyczne, nie rozwiązaliśmy problemu głodu, opieki
zdrowotnej.
• A do tego mamy kryzys
Wspólnota, w której żyjemy
• Wspólnota 27 zróżnicowanych państw członkowskich
– zróżnicowanych klimatycznie (od strefy podzwrotnikowej do polarnej,
od wysokogórskich do nadmorskich depresji,
– zróżnicowanych kulturowo i historycznie,
– zróżnicowanych gospodarczo – struktura, mix energetyczny.
• Podatna na zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego
– nie ma, prócz polskiego węgla, dużych zasobów własnych surowców
energetycznych,
• Podatna na zagrożenia klimatyczne (huragany, powodzie,
osunięcia ziemi itp.)
• Rozumiejąca, że to najbardziej rozwinięte kraje muszą zrobić
wiele „pierwszych kroków” aby nakłonić kraje rozwijające się
do skutecznych działań, w zakresie ochrony klimatu.
• Pragnąca przewodzić globalnemu procesowi ograniczania
wpływu działalności człowieka na klimat
• Tu też mamy kryzys
Kraj, w której żyjemy
• Ponad 90% energii w generowane z węgla.
• Stare bloki o relatywnie niskiej sprawności i w związku z tym
wyższej emisyjności CO2.
• Wciąż znacznie większe niż średnia UE obciążenie PKB
zużyciem energii pierwotnej (mimo bardzo nowoczesnego
przemysłu).
• Potężne inwestycje w infrastrukturę
• Zaczynamy dostrzegać zagrożenia klimatyczne (nieznane
wcześniej zjawiska – trąby powietrzne, nawalne deszcze,
coraz częstsze lokalne powodzie i podtopienia i swoje nie
najlepsze przygotowanie do sprostania im.
• My też mamy kryzys, ale i trochę szczęścia bo wspieramy
gospodarkę (wspomnianymi) inwestycjami (w tym ze
środków UE) i wciąż sporą konsumpcją.
• Aspirujemy do klubu najbardziej konkurencyjnych
gospodarek świata
Nasza konkurencyjność
Global Competitiveness Index
Kraj
miejsce 2008-09
GCI 2008-2009 wynik
USA
1
5,74
Szwajcaria
2
5,61
Dania
3
5,58
Szwecja
4
5,53
Singapur
5
5,53
Finlandia
6
5,50
Niemcy
7
5,46
Holandia
8
5,41
Japonia
9
5,38
Canada
10
5,37
Hong Kong SAR
11
5,33
Wlk. Brytania
12
5,30
Francja
16
5,22
Taiwan
17
5,22
Chiny
30
4,70
Estonia
32
4,67
Czechy
33
4,62
Slovenia
42
4,50
Polska
53
4,28
Łotwa
54
4,26
Rumunia
68
4,10
Ukraine
72
4,09
Zimbabwe
133
2,88
Chad
134
2,85
Jak piąć się w górę?
•
•
•
•
Zmniejszać obciążenia biurokratyczne?
Ułatwiać życie przedsiębiorcom?
Zmniejszać podatki?
Zachęcać do inwestycji?
• TAK!!!, ale
• Najważniejszym, najbardziej efektywnym kosztowo działaniem
będzie budowa przewagi konkurencyjnej gospodarki Polski i
całej Unii poprzez jej unowocześnienie, zmniejszenie
energochłonności, wdrożenie osiągnięć ośrodków badawczych
i naukowych, rozwijanie kapitału ludzkiego
• Pakiet klimatyczno – energetyczny daje na to szansę
• Pakiet pomaga podjąć właściwe decyzje, czyniąc pewne
działania mniej opłacalnymi, a inne wręcz przeciwnie
Pakiet to zagrożenia, ale i szanse
• Czas jest ograniczony, ale dzięki derogacjom możemy mieć
go więcej
• Koszty, również koszty społeczne będą olbrzymie, ale dzięki
oszczędzaniu energii możemy je nieco zmniejszyć
• Pamiętajmy jednak, że brak działań albo ich nadmierne
przedłużanie prowadzi do kosztów znacznie większych –
zarówno dla środowiska, jak dla nas wszystkich.
• To jest tak jak z kupowaniem na raty. Płacąc gotówką
dostaniemy rabat – na kredyt rabatu nie będzie, a jeszcze
dojdą odsetki.
• Polską szansą jest bardzo nowoczesny przemysł, który
dzięki swoim produktom może znakomicie pomóc w
ograniczaniu zużycia, a tym samym kosztów ogrzewania,
energii elektrycznej
Co może przemysł? – np. szkło
Izolacja ścian i dachów
Okna – z szybami low-E i Solar
Panele słoneczne
Ogniwa fotowoltaiczne i elektrownie
Łopatki turbin wiatrowych
Lekkie materiały dla transportu
Energooszczędne oświetlenie
Opakowania –w 100% poddawane recyklingowi
Co może przemysł? – np. szkło
Pełne wykorzystanie innowacyjnych wyrobów ze szkła
może pozwolić na osiągnięcie przez UE celów polityki
klimatycznej, niemal bez ponoszenia dodatkowych
kosztów przez przedsiębiorców i gospodarstwa domowe.
A inne przemysły?
• Zrównoważony transport – nie pojawi się bez nowoczesnych
kolei – potrzebujemy stali
• Energooszczędne domy – nie będzie ich bez betonu, cegieł,
wytwarzanych coraz lepszymi technologiami, przy coraz
mniejszym zużyciu energii
• Czystego powietrza nie będzie – bez wapna w instalacjach
odsiarczania spalin.
• Nasze urządzenia nie będą energooszczędne bez
nowoczesnych tworzyw
• Odnawialne źródła energii nie staną się dostępne bez stali,
cementu, szkła, chemikaliów, metali kolorowych
• To tylko najbardziej oczywiste przykłady
Podsumowanie
• Pakiet klimatyczny daje szansę na
– Sfinansowanie badań i rozwoju,
– Rozwój przemysłów dających rozwiązania klimatyczne ,
– Postęp cywilizacyjny
• To na ile zmniejszymy zużycie energii na jednostkę PKB, a
tym samym poprawimy naszą efektywność będzie miarą
naszego sukcesu przy osiąganiu jego celów
• Cała gospodarka (przemysł i energetyka) ma sojuszników w
administracji, która będzie wspierać i promować najlepsze
rozwiązania
• Na stronie Departamentu Zmian Klimatu i Ochrony
Atmosfery Ministerstwa Środowiska powstanie dział –
Przemysł dla klimatu, promujący najlepsze rozwiązania i
najlepsze praktyki
• Zapraszam wszystkich do współpracy
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Tomasz Chruszczow
Dyrektor Departamentu
Zmian Klimatu i Ochrony Atmosfery
Ministerstwo Środowiska