Faszyzm - WOS.org.pl
Transkrypt
Faszyzm - WOS.org.pl
Faszyzm Definicja terminu faszyzm Termin faszyzm pochodzi od włoskiego słowa fasci, które oznacza jednocześnie związek ludzi i rózgę liktorską. Fasci to desygnat tradycji Imperium Romanum, obranej notabene za godło powstałego we Włoszech ruchu faszystowskiego. Związkiem fasci była Partito Nationale Fascista, wykształcona ze Związku Kombatantów - Fasci di Commbatimento. Głównym przedstawicielem tego nurtu był Benito Mussolini z wykształcenia nauczyciel i z praktyki zawodowej dziennikarz. Benito Amilcare Andrea Mussolini (1883- 1945) - włoski polityk i dziennikarz socjalistyczny, główny założyciel i przywódca ruchu faszystowskiego; premier Włoch w latach 1922-1943, później do 1945 przywódca Włoskiej Republiki Socjalnej. Mussolini rozpoczynał karierę we Włoskiej Partii Socjalistycznej, w latach 1912-1914 był redaktorem naczelnym gazety Avanti! Po wybuchu I wojny światowej poparł publiczne przystąpienie Włoch do wojny po stronie Ententy. 23 marca 1919 Mussolini wraz z kombatantami, byłymi socjalistami oraz innymi zebranymi założył w Mediolanie Fasci Italiani di Combattimento. W 1921 roku Mussolini przekształcił związek w Narodową Partię Faszystowską. (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({}); Ruch ten uzyskiwał coraz większe poparcie wśród włoskiego społeczeństwa, że przejęcie władzy stało się możliwe juz rok później - w czasie strajku socjalistów faszyści zorganizowali tzw. Marsz na Rzym. Siły porządkowe i wojsko z łatwością mogłyby zatrzymać a nawet pokonać w walce siły faszystów, jednak król Wiktor Emanuel III przestraszył się możliwości rozlewu krwi i wybuchu wojny domowej. Mussoliniemu została powierzona teka premiera. W 1923 roku nadano Mussoliniemu tytuł duce (wodza) Włoch. Benito Mussolini ogłosił, że zamierza odbudować Imperium Rzymskie. Duce zaczął rozbudowywać armię, organizować roboty publiczne, walczyć z mafią. Odnosząc sukcesy faszyści zyskali ogromne poparcie społeczne, nawet mimo prowadzenia agresywnej polityki zagranicznej. W 1935 roku Włochy dokonały inwazji na Abisynię. Giovanni Gentily, filozof i doktryner polityczny, nawiązujący w swoich poglądach do filozofii Hegla opracował źródła doktryny państwa faszystowskiego. Ideologia faszyzmu włoskiego, to nie tylko neoheglizm, ale również Machiavelli. W faszyzmie widoczne są elementy darwinizmu społecznego, nacjonalistyczne teorie solidaryzmu społecznego, koncepcje Pareta i Sorela. Teoretycy jednogłośnie przyznają, że doktryna duce Mussoliniego była przede wszystkim generowana przez ideologię imperializmu włoskiego, autorstwa Crispiego. (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({}); Doktryna faszyzmu W 1932 roku przywódca totalitarnych Włoch Mussolini opublikował „Doktrynę faszyzmu”, w której to publikacji na pierwszym miejscu stawiał państwo. „Dla faszyzmu państwo jest absolutem, wobec którego jednostki i grupy są czymś względnym.” Spory o istotę faszyzmu. Dzieje i krytyka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Seria Prawo nr 130, Poznań 1988, s. 307 Państwo i prawo faszystowskie Mussolini oparł swoją teorię państwa na gentilowskim schemacie państwa etycznego. W państwie totalitarnym administracja była, więc całkowicie podporządkowana dominującej ideologii faszyzmu. W „Doktrynie faszyzmu” Mussolini wprowadził zasadę, która charakteryzowała ideologię faszyzmu: „wszystko w państwie, nic bez państwa, nic przeciwko państwu.” Zasada ta wyrażała prawo władzy do ingerowania w każdą płaszczyznę życia jednostki, z kolei istnienie http://www.wos.org.pl Kreator PDF Utworzono 3 March, 2017, 16:05 wszelkich aspektów życia bez ingerencji administracji państwa było czymś niewyobrażalnym. Dla zwolennika faszyzmu poza państwem nie istniały wyższe wartości, Gentile, twórca koncepcji państwa etycznego, określał państwo jako: „ (…) jedyną konkretną wolę świadomą swej autonomii i aktywności osobę, działającą moralnie substancję etyczną. Wódz - wartość absolutna, stanowiła rdzeń, podstawę wszelkich poczynań jednostki. Według Gentilego wolność nie była prawem, lecz obowiązkiem obywatelskim, którego zakres, (co jest szkodliwe a co użyteczne) określa państwo w drodze arbitralnego rozstrzygnięcia.” Spory o istotę faszyzmu. Dzieje i krytyka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Seria Prawo nr 130, Poznań 1988, s. 311 Istotne miejsce w ideologii faszystowskiej zajmowała idea „współpracy” klas społecznych, na której oparto i wprowadzono system korporacyjny. System korporacyjny miał na celu wyeliminowanie konkurencji w interesach pracowników i pracodawców w imię „wyższych celów”, w myśl solidaryzmu narodowego, który niósł faszyzm. „Według Alfredo Rocco i Guido Bortolottiego państwo faszystowskie nie było dyktaturą, gdyż istniał w nim system konstytucyjny, a rząd realizował cele państwa i tym samym wszystkich jego obywateli”. Jednakże pomimo obowiązywania systemu konstytucyjnego nastąpiły kolejne ograniczenia suwerennej administracji państwowej, do których zaliczyć należy: - ustawa o uprawnieniach i prerogatywach szefa rządu z 1925 roku; - rok później ustawa o stanowieniu norm prawnych przez władzę wykonawczą; - w 1928 uchwalenie ustawy o nieograniczonych kompetencjach Wielkiej Rady Faszystowskiej. (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({}); Mussolini był zarówno głową rządu i wodzem (w języku włoskim - głowa rządu i wódz to capo del governo i il duce), tak, więc zakres jego uprawnień był szeroki. Z zagadnieniem państwa i władzy ideologii faszystowskiej ściśle związana jest koncepcja narodu traktowanego kreacjonistycznie. Według duce to nie naród utworzył państwo, lecz to właśnie państwo jest twórcą narodu. Istotę zamierzeń politycznych faszyzmu włoskiego stanowiły plany podbojów i wojny jako skutecznego środka powiększenia swojego terytorium, by państwo włoskie mogło nawiązać do swojej historii sprzed wieków. http://www.wos.org.pl Kreator PDF Utworzono 3 March, 2017, 16:05