Choroby uszu NietoleraNCja laktozy PiPeryNa Wady Wzroku

Transkrypt

magazyn o zdrowiu i medycynie
Wady
wzroku
Choroby
uszu
Piperyna
- cenny
przybysz z Indii
Nietolerancja
laktozy
O co chodzi
z tym mlekiem?
TEMA T
04/2015
FAKTY I MITY NA TEMAT
Szczepień
r
e
k
l
a
m
a
Orofar MAX
Chlorek cetylopirydyniowy 2 mg + Chlorowodorek lidokainy 1 mg
Pastylki twarde
Wskazania do stosowania:
Miejscowe leczenie antyseptyczne stanów zapalnych gardła i jamy ustnej,
a także łagodzenie dolegliwości bólowych w tych stanach.
Przeciwwskazania:
Nadwrażliwość na cetylopirydyniowy chlorek, lidokainy chlorowodorek,
inne leki miejscowo znieczulające z grupy amidów lub na którąkolwiek
substancję pomocniczą.
MENTHOL
aerozol do nosa, 1 ml roztworu zawiera 1 mg ksylometazoliny chlorowodorku
Nadmierne przekrwienie błony śluzowej nosa występujące w przebiegu przeziębienia, kataru siennego, alergicznego
zapalenia błony śluzowej nosa, zapalenia zatok. Produkt leczniczy ułatwia odpływ wydzieliny z zapalnie zmienionych
zatok przynosowych. Dzięki zmniejszaniu przekrwienia błony śluzowej jamy nosowo-gardłowej może być stosowany
wspomagająco
w zapaleniu ucha środkowego.
Otrivin Menthol jest przeznaczony do stosowania u dorosłych i młodzieży w wieku powyżej 12 lat.
Przeciwwskazania:
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Podobnie jak w przypadku
innych leków zwężających naczynia krwionośne, produku Otrivin Menthol nie należy stosować
u pacjentów po zabiegu przezklinowego usunięcia przysadki i po zabiegach chirurgicznych przebiegających z
odsłonięciem opony twardej. Jaskra z wąskim kątem przesączania.
KASZEL
syrop, cytranian butamiratu 1,5 mg/ml
Objawowe leczenie kaszlu różnego pochodzenia.
Przeciwwskazania:
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek
substancję pomocniczą.
Podmiot odpowiedzialny: Novartis Consumer Health GmbH, Niemcy
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje
dotyczące stosowania produktu leczniczego bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu
życiu lub zdrowiu.
r
e
k
l
a
m
a
Loratadinum + Pseudoephedrini sulfas
Jedna tabletka o przedłużonym uwalnianiu zawiera: 5 mg loratadyny i 120 mg pseudoefedryny siarczanu
w objawowym leczeniu okresowego,
alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa,
związanego z przekrwieniem błony śluzowej nosa
PRZECIWALERGICZNY
UDROŻNIAJĄCY NOS
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań
niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się
z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
r
e
k
l
a
m
a
Specjalistyczna higiena intymna
kobiet, alergików, dzieci
Polecany szczególnie dla:
alergików, kobiet podatnych na nawracające problemy układu
moczowo-płciowego,
kobiet ciężarnych, w
połogu, w menopauzie.
Nie zawiera parabenów,
konserwantów, barwników, SLES, SLS, mydła,
potencjalnych substancji alergizujących.
pomaga zapobiegać problemom intymnym
pielęgnuje, łagodzi podrażnienia
eliminuje nieprzyjemne zapachy
przyspiesza regenerację
delikatnie myje
nawilża
wykazuje działanie hamujące rozwój niekorzystnych drobnoustrojów przy jednoczesnej promocji
wzrostu dobroczynnych Lactobacillus
od 1. dnia życia
składniki aktywne
które działają na 7 płaszczyznach
testowany dermatologicznie
dwa składniki przeciwświądowe
posiada właściwości hipoalergiczne
nie zawiera substancji zapachowych
sztucznych barwników ani konserwantów
z metabolitami Lactobacillus sp.
które ograniczają rozwój gronkowca złocistego
Latopic®Krem do twarzy i ciała przeznaczony jest
do codziennej pielęgnacji szczególnie suchych
i podrażnionych partii skóry u niemowląt, dzieci
i osób dorosłych.
{ Co w magazynie?}
kwiecień
04/2015
/2015
od redakcji...................................................................................... 6
Choroby uszu................................................................................ 9
Nietolerancja laktozy.............................................................. 15
Miód i spółka................................................................................. 19
Fakty i mity na temat szczepień.............................................. 25
Piperyna - cenny przybysz z Indii............................................ 34
Wady wzroku............................................................................... 36
Flawonoidy – ważne związki,
o których nie każdy wie............................................................ 40
Złuszczająca sól do kąpieli stóp........................................... 42
menu restauracji Zdrowie......................................................... 51
magaz y n
WYDAWCA WEGAFARM sp. z o.o.
REDAKCJA Wojska Polskiego 4, 72-315 Resko, tel +48 91 395 14 80, [email protected]
REKLAMA Marcin Sochan, [email protected], tel. +48 797 721 466,
BIURO OBSŁUGI KLIENTA tel. +48 91 395 14 80, [email protected],
KONSULTACJA MEDYCZNA lek. med. Beata Szczepankowska,
REDAKTOR NACZELNY Zbigniew Szczepankowski, [email protected],
REDAKCJA Barbaras, Rafał Wiśniewski, Marcin Sochan, Marek Nowak, Michał Nowak,.
OPRACOWANIE GRAFICZNE Wydawnictwo Leszczyńscy s.c., www.leszczynscy.pl,
PARTNERZY www.artelis.pl
Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo redakcyjnego opracowania tekstów przyjętych do druku.
Wszystkie prawa zastrzeżone ©
zdrowiewprezencie.pl | kwiecień 2015
5
Szanowni Państwo!
Ż
yjemy w świecie pędzącym w tempie,
które w wielu sytuacjach wyklucza możliwość zastanowienia się, przemyślenia
problemu, aby w pełni wyrobić własne stanowisko wobec ważnych życiowych dylematów.
Pomimo dostępu do niezliczonych źródeł informacji, poziom wiedzy ogólnej dramatycznie
spada. Mamy na to wiele dowodów, studenci V
roku dziennikarstwa nie są w stanie wymienić
krajów, które powstały po rozpadzie Związku
Radzieckiego, zaliczając do nich Polskę. Odbywa
się to w porze największej oglądalności telewizyjnej, w programie będącym ikoną programów
rozrywkowych. Jestem tym faktem przerażony,
tym bardziej, że natychmiast możemy usłyszeć
niezastąpione „nic się nie stało”. W takim duchu rozgrywają się na Państwa oczach batalie
o obronę podstawowych praw, jakie człowiek
stworzył w oparciu o swoją biologiczną naturę.
Do praw tych zaliczyć należy walkę o przetrwanie gatunku ludzkiego w obliczu zagrożeń ze
strony świata zewnętrznego. Opiera się ona na
wiedzy wypracowanej umysłami, odwagą i nietuzinkową intuicją ludzi medycyny, czyniących
milowe kroki na drodze do jej rozwoju. To dzięki
wielu epokowym odkryciom, nawet w dobie
braku dostępu do komputerów czy internetu,
medycyna poradziła sobie z wieloma groźnymi
chorobami, które były w stanie uśmiercać całe
miasta. Podstawą sukcesu lekarzy na przestrzeni
ery nowożytnej, jest między innymi zaufanie ze
strony pacjentów, jakim darzono zawsze ludzi
zajmujących się leczeniem. To wszystko traci
znaczenie w starciu z dzisiejszą rzeczywistością,
w której często słyszymy, że ktoś o coś „gra”, że
to normalne, aby w ciągu krótkiego czasu złoto
straciło swoją wartość, a świat miał zmierzać
ku zagładzie, ponieważ przez ostatnie 100 lat
średnia temperatura na Ziemi wzrosła o 0,7 °C
(przy błędzie ± 0,18 °C).
Skoro można promować absurdalne teorie,
to jak grzyby po deszczu powstają rozliczne
stowarzyszenia, kluby i inne związki ludzi zaanga-
6
kwiecień 2015 | zdrowiewprezencie.pl
żowanych w „bezinteresowną walkę” o los pacjentów
krzywdzonych przez koncerny farmaceutyczne oraz
działających na ich zlecenie lekarzy i farmaceutów.
Od kilku lat bardzo aktywne są tak zwane ruchy
antyszczepionkowe. Podważają one bezpieczeństwo
szczepień u najmłodszych dzieci, przypisując szczepionkom wiele szkodliwych odczynów poszczepiennych, wzrost śmiertelności wśród najmłodszej grupy
szczepionych dzieci oraz wywoływanie autyzmu.
W poważnych publikacjach medycznych wszystkie
te zarzuty zostały oddalone, a niewątpliwym „sukcesem” postępowych organizacji antyszczepionkowych
jest bardzo wyraźny wzrost zachorowań na odrę,
świnkę i różyczkę w krajach Europy Zachodniej, co
potwierdza prof. dr hab. Andrzej Zieliński z Zakładu
Epidemiologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego. W ostatnich tylko dniach napłynęły kolejne
doniesienia o przypadkach odry na zachodzie Polski.
Troska dorosłych o bezpieczeństwo i zdrowie
swoich pociech to jedna z bardziej oczywistych cech
odpowiedzialnych rodziców. Polecam Państwu artykuł wyjaśniający wiele wątpliwości dotyczących
podejmowania decyzji o szczepieniu swoich dzieci.
Pamiętajmy o kluczowej zasadzie odnoszącej się do
skuteczności szczepień: odporność populacji zostaje
wytworzona, gdy zaszczepionych zostanie powyżej
90% populacji, w innym wypadku na zarażenie narażone są zarówno dzieci nieszczepione jak i szczepione.
Drodzy Czytelnicy! W związku ze zbliżającymi się
Świętami Wielkiej Nocy składam Państwu serdeczne
życzenia pokoju ducha, dużo zdrowia, radosnych chwil
w gronie bliskich osób oraz pięknego, wiosennego
lanego poniedziałku.
Zbigniew Szczepankowski
REDAKTOR NACZELNY
r
e
k
l
a
m
a
r
e
k
l
a
m
a
{ Od Redakcji }
Narządem słuchu i równowagi
jest ucho. Zmysł słuchu
charakteryzuje się zdolnością
do rejestracji fal dźwiękowych,
rozpoznaje kierunek, natężenie,
ton i barwę danego dźwięku
Choroby
uszu
N
arząd słuchu może ulec uszkodzeniu na
skutek różnych czynników. Należą do
nich czynniki genetyczne, wrodzone, choroby
i urazy. Wraz z wiekiem narząd słuchu ulega
stopniowemu pogorszeniu i osoby w podeszłym wieku słyszą gorzej. Fizjologiczne
ubytki słuchu związane z wiekiem różnią się
u obu płci. Mężczyźni znacznie wcześniej
zaczynają tracić słuch. Kłopoty ze słuchem
w Polsce ma co trzeci dorosły i co szóste
dziecko w wieku szkolnym.
Szumy w uszach
to bardzo uciążliwa przypadłość. Przyczyny
szumów w uszach mogą być bardzo różne. Za tę dolegliwość odpowiadać mogą
na przykład nerwiaki (guzy) nerwu słucho-
Słyszenie
Proces słyszenia dźwięku, choć
bez uszu nie jest możliwy, tak
naprawdę odbywa się w mózgu.
Zanim dźwięk trafi do naszego
mózgu do analizy, musi dokonać się
przeróbka fali dźwiękowej na impulsy
elektrobiochemiczne w uchu.
9
wego, odkładanie się w uchu środkowym
nietypowej tkanki kostnej, przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego, przewlekłe
choroby takie jak cukrzyca, nadciśnienie,
niewydolność nerek, choroby tarczycy.
Najbardziej banalną przyczyną szumu jest
zatkanie ucha zewnętrznego woskowiną lub
ciałem obcym. Szumy w uszach mogą też
być skutkiem długotrwałego hałasu, silnego
stresu, nurkowania oraz stosowania niektórych leków (gentamycyny, neomycyny,
streptomycyny). Osoby cierpiące na szumy
w uszach mają problemy z odpoczynkiem,
zasypianiem i z koncentracją. Nikt inny nie
może usłyszeć tych dźwięków ani nie można
ich zarejestrować żadnym urządzeniem.
paciorkowce. Czasami zdarza się, że czyrak
może być spowodowany przez zbyt energiczne
czyszczenie ucha czy drapanie. Przyczyny powstawania czyraków mogą też być inne i wiążą
się na przykład z niedożywieniem, obniżeniem
odporności, z przewlekłymi chorobami takimi
jak cukrzyca. Czyrak objawia się silnym, pulsującym bólem ucha, promieniującym na zęby
czy oko. Czyrak rozwija się i rośnie od jednego
do dwóch tygodni. Niekiedy nawet najmniejsze
zmiany w przewodzie słuchowym mogą być
bardzo bolesne. Nieleczone czyraki mogą prowadzić do wielu powikłań jak zapalenie zatok,
zakażenie mózgu, zapalenie szpiku, zapalenie
wsierdzia, posocznicy oraz mogą zostawić
trwałe blizny w miejscu czyraka.
Czyrak ucha
Nagła głuchota
spowodowany jest bakteryjnym zapaleniem
mieszków włosowych albo gruczołów łojowych. Czyraki powstają wtedy, kiedy dojdzie do
zapalenia ujścia mieszka włosowego. W miejscu tym zaczynają rozwijać się gronkowce lub
re
10
k
lama
jest to ciężkie upośledzenie słuchu, które
rozwija się w ciągu paru dni lub które stwierdza się po przebudzeniu. Schorzenie to jest
głównie wynikiem niedotlenienia komórek
zmysłowych narządu słuchu. Utrata słuchu
Nagła głuchota
Objawami nagłej głuchoty jest
upośledzenie odbiorcze słuchu
o charakterze zatkanego ucha, pełności
w uchu, czasem pojawiają się szumy,
piski czy gwizdy. Niekiedy mogą też
wystąpić zawroty głowy i zaburzenia
równowagi. Wraz z wiekiem wzrasta
liczba zachorowań na nagłą głuchotę,
a szczyt przypada na 50-60 rok życia.
początkowo następuje zwykle po jednej stronie i może mieć różne nasilenie. Objawami
nagłej głuchoty jest upośledzenie odbiorcze
słuchu o charakterze zatkanego ucha, pełności w uchu, czasem pojawiają się szumy,
piski czy gwizdy. Niekiedy mogą też wystąpić zawroty głowy i zaburzenia równowagi.
Wraz z wiekiem wzrasta liczba zachorowań
na nagłą głuchotę, a szczyt przypada na 5060 rok życia. Przyczynami nagłej głuchoty
mogą być urazy bezpośrednie (uszkodzenie
czaszki, uraz akustyczny, uderzenie pioruna), urazy pośrednie (zwichnięcie kręgów
szyjnych), zaburzenia naczyniowe tętnicy
słuchowej i nerwu słuchowego, uszkodzenia przez drobnoustroje (zapalenie opon
mózgowo–rdzeniowych, zapalenie błędnika), uszkodzenia wirusowe (odra, świnka,
ospa, grypa), uszkodzenia alergiczne. Nagła
głuchota może wystąpić także jako efekt
ciężkiego urazu psychicznego lub stresu.
Otoskleroza
jest chorobą, która stanowi poważny problem społeczny. Atakuje ludzi w wieku 15
- 30 lat. Najczęściej pojawia się u kobiet
przechodzących zmiany hormonalne, jakie na przykład zachodzą w okresie ciąży czy karmienia. Choroba ta występuje
również u dzieci i wówczas jest trudna do
zdiagnozowania. Otoskleroza może mieć
podłoże genetyczne, a czynnikami ryzyka
mogą być zaburzenia autoimmunologiczne
i zakażenie wirusem odry. Objawy otosklerozy to: słyszenie mowy lepiej w hałasie
niż w ciszy, zwiększający się niedosłuch,
szumy w uszach, gwizdy (zazwyczaj o niskiej częstotliwości), cicha mowa i problemy
z równowagą. Otoskleroza to postępująca
choroba ucha środkowego i wewnętrznego.
Jest skutkiem nieprawidłowego metabolizmu
wapnia pomiędzy poszczególnymi kosteczkami słuchowymi (młoteczek, kowadełko,
strzemiączko). Dotyka szczególnie jedną
z nich - strzemiączko. Podstawa strzemiączka zrasta się z otworem okienka owalnego
i uniemożliwia poruszanie w odpowiedzi na
fale dźwiękowe. W konsekwencji słuch ulega
znacznemu pogorszeniu w miarę upływu
czasu i rozwoju choroby. Otoskleroza nieleczona może doprowadzić do całkowitej
głuchoty, zwykle obustronnej.
Niedosłuch
- głuchota starcza
jest skutkiem naturalnego, stale postępującego procesu organizmu. Trudno określić
jednoznacznie wiek, w którym słuch zaczyna
się pogarszać. Jest to sprawa indywidualna,
11
r
e
k
l
a
m
a
Ortanol MAX, 14 kapsułek
Ortanol MAX. Nowoczesny sposób na zgagę.
Wskazania: Leczenie objawów refluksu żołądkowo-przełykowego (np. zgagi i zarzucania kwaśnej treści
żołądkowej) u dorosłych. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na omeprazol, podstawione benzoimidazole lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Omeprazolu nie należy stosować jednocześnie
z nelfinawirem. Skład: 1 kapsułka zawiera 20 mg omeprazolu. Lek zawiera 177 mg laktozy.
Podmiot odpowiedzialny
odpowiedzialny: Sandoz GmbH, Biochemiestrasse 10, 6250 Kundl, Austria.
Informacja o produkcie
produkcie: Sandoz Polska Sp. z o.o., ul. Domaniewska 50 C, 02-672 Warszawa
Flonidan Control, 10 tabletek
Flonidan Control. Alergia pod kontrolą.
Wskazania: Leczenie objawów alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa, leczenie objawów
przewlekłej pokrzywki idiopatycznej. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na loratadynę lub na
którąkolwiek substancję pomocniczą, ciąża. Skład: Jedna tabletka zawiera 10 mg loratadyny oraz
substancje pomocnicze, w tym laktozę.
Podmiot odpowiedzialny: Sandoz GmbH, Biochemiestrasse 10, 6250 Kundl, Austria.
Informacja o produkcie: Sandoz Polska Sp. z o.o., ul. Domaniewska 50 C, 02-672 Warszawa
Pozwolenie nr 9879
Lek wydawany bez recepty
niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego bądź skonsultuj się
z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
Niedosłuch
- głuchota starcza
Głuchotę starczą nazywa się czasem głuchotą społeczną, gdyż dotyczy
dużego odsetka społeczeństwa. Osoby niedosłyszące napotykają
problemy w załatwieniu różnych spraw (urzędy, sklepy, banki, spotkania).
Muszą się wielokrotnie dopytywać, co nie jest komfortową sytuacją.
Często się izolują i zamykają we własnym świecie.
a rozwój choroby może trwać latami (25
- 30 lat). Przyczyn głuchoty można upatrywać w przewlekłych chorobach, które
mają wpływ na komórki nerwowe w uszach.
Starzenie się neuronów słuchowych (są to
komórki nerwowe, które odbierają impulsy
i przekazują je do mózgu) wiąże się z tym, że
zwiększa się liczba ich uszkodzeń w obrębie
ucha wewnętrznego. Uszkodzenia te mogą
być spowodowane długotrwałym narażeniem na hałas, działaniem różnych leków,
zaburzeniami krążenia (miażdżyca tętnic
ucha wewnętrznego). Niedosłuch może też
być dziedziczny. Na początku choroby nie
słyszy się dźwięków o wysokiej częstotliwości, a następnie o średniej i ogólnie obniża
się ostrość słuchu. Głuchotę starczą nazywa się czasem głuchotą społeczną, gdyż
dotyczy dużego odsetka społeczeństwa.
Osoby niedosłyszące napotykają problemy
w załatwieniu różnych spraw (urzędy, sklepy,
banki, spotkania). Muszą się wielokrotnie
dopytywać, co nie jest komfortową sytuacją.
Często się izolują i zamykają we własnym
świecie. Ubytki słuchu związane z wiekiem
różnią się u obu płci. Mężczyźni wcześniej niż
kobiety zaczynają odczuwać ubytki słuchu.
Niedosłuch to problem, z którym boryka
się co piąty człowiek w wieku powyżej 55
roku życia.
Zapalenie
ucha środkowego
w większości przypadków ma charakter
bakteryjny. Najczęstsze patogeny to paciorkowce, gronkowce, pałeczki E Coli. Często
zakażenie wirusowe typu grypa może być
początkiem wtórnego zapalenia ucha środkowego. Objawami zapalenia ucha środkowego są: ostry, pulsujący ból ucha i okolicy,
wysoka gorączka, dreszcze, szum w chorym
uchu, niedosłuch, u dzieci może wystąpić
sztywność karku. W przypadku grypowego
zapalenia ucha środkowego mogą wystąpić
krwotoczne pęcherzyki.
Rozróżniamy ostre i przewlekłe zapalenie
ucha środkowego. Do ostrego zapalenia dozdrowiewprezencie.pl | kwiecień 2015
13
chodzi głównie przez trąbkę słuchową, która
jest przewodem łączącym gardło z uchem
środkowym. W przypadku infekcji w gardle
może się ona przenieść do ucha. Czasami
do zakażenia dochodzi również przez uszkodzoną błonę bębenkową. Większość dzieci
choruje na ostre zapalenie ucha środkowego
przynajmniej raz w życiu. Ostre zapalenie
w większości przypadków cofa się bez powikłań i trwałych następstw.
Przewlekłe zapalenie ucha środkowego objawia się zawsze wysiękiem z ucha, przedziurawieniem błony bębenkowej i upośledzeniem
słuchu. Zapalenie to może powodować poważne powikłania zagrażające życiu chorego. W czasie tej choroby dochodzi niekiedy
do rozprzestrzeniania się drobnoustrojów
poza ucho środkowe do kości i na najbliższe
otoczenie, co może spowodować niedowład
nerwu twarzowego, zapalenie błędnika, zapalenie opon mózgowych, ropnie mózgu
i móżdżku.
Zapalenie
ucha zewnętrznego
to zapalenie w obrębie przewodu słuchowego. Jest ono wywołane zakażeniem
bakteryjnym, wirusowym lub grzybiczym.
Infekcja ucha zewnętrznego może zdarzyć
się o każdej porze roku, jednak najczęściej
w okresie wakacyjnym. Do zakażenia skóry
przewodu słuchowego zewnętrznego dochodzi wskutek urazu lub przerwania naskórka (niewłaściwe czyszczenie patyczkiem),
zmniejszenia wydzielania woskowiny oraz
zalegania wody w przewodzie słuchowym.
Do osób szczególnie narażonych na zapalenie ucha zewnętrznego należą ci, którzy
mają częsty kontakt z wodą. Schorzenie to
nazywa się „uchem pływaka”. Rozróżnia się
ostre zapalenie, zakażenie mieszków włosowych, wypryskowe zapalenie oraz martwicze zapalenie ucha. Najczęściej zapalenie
ucha zewnętrznego powodują bakterie takie
jak pałeczki ropy błękitnej lub gronkowca
14
Zapalenie ucha
zewnętrznego
Do zakażenia skóry przewodu
słuchowego zewnętrznego
dochodzi wskutek urazu
lub przerwania naskórka
(niewłaściwe czyszczenie
patyczkiem), zmniejszenia
wydzielania woskowiny oraz
zalegania wody w przewodzie
słuchowym
złocistego. Oznakami tego schorzenia są:
ból szczęki, ból ucha, zaczerwienie skóry na
uchu, zapalenia węzłów chłonnych, świąd,
wyciek ropny z ucha oraz obrzęk. Przyczyną
wirusowego zapalenie ucha zewnętrznego
jest zazwyczaj wirus opryszczki. Objawia się
tym, że na błonie bębenkowej i na skórze
przewodu powstają pęcherze, które pękają i pojawia się wyciek krwisto-surowiczy,
wysoka gorączka i silny ból. W obecnych
czasach coraz więcej zachorowań za zapalenie przewodu słuchowego ma podłoże
grzybicze. Osoby pracujące w wilgotnym
i ciepłym środowisku oraz ci ludzie, którzy
przewlekle stosują krople do ucha z antybiotykiem, narażeni są na to schorzenie. W każdym przypadku, gdy występuje zapalenie
ucha zewnętrznego nie należy korzystać
z pływalni czy moczyć uszu. Należy również zrezygnować z używania słuchawek,
szczególnie tych wewnętrznych i nie wolno
samodzielnie czyścić ucha.
BARBARAS
Nietolerancja
laktozy
O co chodzi
z tym mlekiem?
Jedną z najczęściej występujących
nietolerancji pokarmowych jest nietolerancja
laktozy. Jest to cukier obecny w mleku.
O nietolerancji mówimy wówczas, gdy
organizm ma niedobór lub brak laktazy,
czyli enzymu, którego zadaniem jest
trawienie tego cukru. Jest to reakcja
niewłaściwa organizmu, a laktoza nie
może być rozłożona i nie ulega fermentacji
bakteryjnej w jelicie grubym.
N
ajczęściej spotykamy się z pierwotnym
niedoborem enzymu, czyli postępującym zmniejszeniem jego aktywności od drugiego roku życia, a nawet wcześniej. Oznaki
te rzadko występują u niemowląt i małych
dzieci, natomiast w dużej mierze dotyczą
dorosłych.
Nietolerancja laktozy bywa także efektem
wrodzonego niedoboru enzymu, czyli alaktazji. Tutaj znaczenie ma dziedziczność. W takim przypadku objawy nietolerancji pojawiają
się u noworodków z chwilą podania po raz
pierwszy mleka modyfikowanego lub mleka
matki.
Również niektóre schorzenia mogą prowa-
dzić do nietolerancji. Należą do nich między
innymi:
•
•
•
•
•
•
zapalenie martwicze jelit
zespół Whipple’a
zespół krótkiego jelita
choroba Leśniowskiego-Krohna
mukowiscydoza
celiakia
Co ważne, niektóre leki mogą także
niszczyć nabłonek jelitowy, co prowadzi do
zmniejszenia aktywności laktazy. Należą do
nich antybiotyki, niesterydowe leki przeciwzapalne, chemioterapeutyki oraz alkohol.
Problem może dotyczyć także wcześniaków,
15
gdyż ich organizm nie jest w stanie wytwarzać laktazy, jednak wraz z rozwojem malucha funkcja ta pojawia się, a dolegliwości
ustępują.
Diety bezmleczne, które są ostatnio
bardzo modne, niestety także upośledzają aktywność tego enzymu, co może być
w efekcie niekorzystne dla zdrowia.
Typowymi objawami nietolerancji laktozy są:
• bóle brzucha
• biegunka
• wzdęcia
• nudności i wymioty.
Dolegliwości są tym większe, im więcej mleka spożyliśmy. Jeśli od spożycia takiego
posiłku do wystąpienia powyższych objawów
minęło kilka lub kilkanaście godzin, mamy
do czynienia z nietolerancją.
Nietolerancja laktozy to nie to samo co alergia na mleko, a konkretnie na białko w nim
zawarte. Niestety te pojęcia są często mylone, a alergia pojawia się od razu po wypiciu
mleka.
Aby jednoznacznie stwierdzić nietolerancję, wykonuje się badania diagnostyczne
takie jak: test wodorowy oddechowy, test
doustnego obciążenia glukozą oraz próbę
eliminacyjną. Najskuteczniejszym badaniem
jest endoskopia, gdzie pobiera się wycinek
jelita i bada na obecność laktazy.
Metody leczenia
W sytuacji, gdy chory cierpi na wrodzoną
nietolerancję, musi do końca życia wyeliminować z diety cukier mleczny. Nawet niewielkie jego ilości mogą mieć negatywne skutki
na zdrowie całego organizmu.
W przypadku pierwotnego niedoboru enzymu należy również usunąć z diety ryzykowne
produkty, ale można dostarczać laktazę z zewnątrz, np. w postaci tabletek. Jeśli nabłonek
zostanie zregenerowany, można wrócić do
dotychczasowej diety, a dolegliwości ustąpią.
16
Nietolerancja laktozy to nie
to samo co alergia na mleko,
a konkretnie na białko w nim
zawarte. Niestety te pojęcia są
często mylone, a alergia pojawia
się od razu po wypiciu mleka.
Aby jednoznacznie stwierdzić
nietolerancję, wykonuje się
badania diagnostyczne takie jak:
test wodorowy oddechowy,
test doustnego obciążenia
glukozą oraz próbę eliminacyjną.
Najskuteczniejszym badaniem
jest endoskopia, gdzie pobiera się
wycinek jelita i bada na obecność
laktazy.
re
k
lama
na opuchnięte
i zmęczone nogi
masażer
gratis! U niemowląt i małych dzieci stosuje się
mieszanki mleczne bezlaktozowe, dodatkowo wzbogacane w żelazo i mikroelementy.
Co ważne, u dzieci niedobór laktazy może
być przyczyną rozwoju innych chorób, np.
krzywicy czy osteoporozy.
Jak dowiedziono, problem nietolerancji
laktozy jest dość powszechny. Wraz z wiekiem spada jej stężenie, tak więc osoby
starsze powinny ograniczyć spożywanie
produktów mlecznych. Należy uważać też na
sosy, gotowe produkty, płatki, margaryny tam również obecny jest cukier mleczny. Co
ciekawe, produkty powstałe po fermentacji
mleka, czyli kefiry, jogurty lub twarde sery
typu cheddar, są praktycznie pozbawione
laktozy, można więc spożywać je bez obaw.
MS
re
Dietetyczny środek spożywczy
specjalnego przeznaczenia medycznego. Zawiera
najlepiej przebadany szczep
bakterii Lactobacillus rhamonus GG.
k
lama
Najczęściej polecany przez lekarzy
pediatrów*
• Zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań związanych z
antybiotykoterapią
• Skraca czas trwania biegunki
infekcyjnej
• Wspomaga odporność
• Przywraca równowagę
mikroflory jelitowej
* Źródło: Badanie ilościowe
i jakościowe wśród lekarzy
pediatrów ARC Rynek i Opinia,
Marzec 2014.
17
r
e
k
l
a
m
a
CONTRAHIST
Levocetirizini dihydrochloridum
ALLERGY
1 opakowanie zawiera 7 lub 10 tabletek powlekanych.
Każda tabletka powlekana zawiera 5 mg lewocetyryzyny dichlorowodorku,
co odpowiada 4,2 mg lewocetyryzyny, oraz substancje pomocnicze.
Wskazania:
Objawowe leczenie alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa (w tym
przewlekłego zapalenia błony śluzowej nosa) i przewlekłej pokrzywki
idiopatycznej u osób dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku powyżej 6 lat.
Przeciwwskazania:
Nadwrażliwość na lewocetyryzynę, inne pochodne piperazyny,
benzoesan sodu lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Ciężkie zaburzenia czynności nerek z klirensem kreatyniny mniejszym
niż 10 ml/min. Tabletek nie należy stosować u pacjentów z rzadko
występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża twojemu życiu lub zdrowiu.
Miód
i spółka
Bardzo lubimy smak miodu, nie sposób go porównać z żadnym
innym produktem. Niewielu z nas wie, że aby wyprodukować
kilogram miodu pracowite pszczoły muszą zebrać nektar z około
1,3 mln kwiatów rzepaku albo z 800 tysięcy kwiatów akacji. Miód
ma piękny bursztynowy kolor i często porównywalny jest do
płynnego złota
W
artościowe składniki miodu
to przede wszystkim cukry
proste, czyli te najłatwiej
przyswajalne przez organizm.
One gwarantują ten niezwykle słodki smak.
Oprócz tego miód jest cennym źródłem
kwasów organicznych, enzymów i mikroelementów. O jego intensywnej barwie decydują barwniki roślinne oraz żelazo, fosfor
i magnez. W związku z tym, że łatwo się
przyswaja, miód ma duże walory odżywcze.
Enzymy zawarte w miodzie nadają mu poniekąd cechy leku - aktywują czynny udział
w wiązaniu szkodliwych substancji. Również żelazo, które zawiera, jest prawie w stu
procentach przyswajalne przez człowieka.
Ma on także działanie bakteriobójcze dzięki
zawartej inhibinie. Regularne spożywanie
miodu może przyczynić się do regeneracji
organizmu, ale też poprawy funkcjonowania
serca.
Znanych jest kilka gatunków miodu,
w zależności od rodzaju kwiatów,
z których powstaje:
MIÓD LIPOWY
Najbardziej popularny jest miód lipowy - jak
nazwa wskazuje, pochodzi z kwiatów lipy.
W stanie płynnym ma barwę od zielonkawożółtej do jasnobursztynowej. W smaku
jest dość wyrazisty, lekko gorzkawy, z wyczuwalnym zapachem lipy. Udowodniono,
że zawiera olejki eteryczne, flawonoidy (hesperydyna, rutyna, izokwercytryna, garbniki,
saponiny). Odznacza się dużą aktywnością
antybiotyczną, szczególnie na bakterie gram
- dodatnie i ujemne grzyby chorobotwórcze.
19
Jest idealny przy przeziębieniu, schorzeniach
górnych dróg oddechowych, a nawet w zapaleniu zatok. Polecany jest też w chorobach
serca i układu krążenia. Działa moczopędnie,
zmniejsza obrzęki i delikatnie obniża ciśnienie
krwi.
MIÓD AKACJOWY
Miód akacjowy jest również bardzo znany.
Zasadniczo ma barwę słomkowożółtą, ale
może być też bezbarwny. Ze względu na
dużą zawartość fruktozy, bardzo mocno
ulega procesowi krystalizacji. Ma delikatny aromat, w smaku jest lekko kwaskowy.
Zawiera flawonoidy, olejki eteryczne oraz
śluzy. Stanowi przede wszystkim cenną
odżywkę w stanach zmęczenia fizycznego
i psychicznego. Z uwagi ma delikatny smak,
ten gatunek jest bardzo ceniony w kuchni.
Natomiast jeśli chodzi o medyczne wskazania, jest polecany osobom z cukrzycą, ale
tylko tam, gdzie pacjent nie stosuje leków
insulinowych. Oczywiście wspomaga pracę
układu pokarmowego, w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy oraz w niedomaganiu górnych dróg oddechowych.
Liczne doniesienia wskazują też na jego dobroczynne działanie dla osób cierpiących na
bezsenność.
MIÓD LIPOWY
Miód gryczany pochodzi z kwiatów gryki.
Jest najłatwiej rozpoznawalny po charakterystycznej ciemnobrązowej barwie i intensywnym zapachu. Niestety z tego względu
nie przepadają za nim dzieci, ale jest jednym
z najczęściej spożywanych przez dorosłych.
Zaleca się go osobom w starszym wieku,
oczyszcza bowiem organizm oraz hamuje
powstawanie zmian w układzie krążenia. Polecany jest również osobom z anemią, gdyż
dostarcza żelaza, potasu i innych składników
mineralnych.
Do licznej rodziny miodów należą
również inne produkty pracy wy20
Enzymy zawarte w miodzie nadają mu
poniekąd cechy leku - aktywują czynny
udział w wiązaniu szkodliwych substancji.
Również żelazo, które zawiera, jest prawie
w stu procentach przyswajalne przez człowieka
trwałych pszczół. Jest to pyłek
kwiatowy, propolis i pierzga.
PYŁEK KWIATOWY
Pyłek kwiatowy nazywany jest również
pyłkiem pszczelim. Rośliny produkują go
w ogromnej ilości. Stanowi on źródło witamin, mikroelementów, a zwłaszcza białka
i enzymów. Oczyszcza organizm, łagodzi bóle
miesiączkowe, a także wspomaga funkcje
odpornościowe, mając swój udział w terapii
groźnych chorób, np. białaczki.
PIERZGA
Pierzga jest stosunkowo mało znanym produktem. Jest to po prostu pyłek kwiatowy,
który pszczoły odkładają w ulu, wymieszany razem z miodem i wzbogacony wy-
r
e
k
l
a
m
a
dzieliną z gruczołów, a następnie poddany
fermentacji beztlenowej. Pierzga odznacza
się najwyższymi walorami odżywczymi
oraz najszerszym spektrum działania na
ludzki organizm. Regularne spożywanie pomaga usunąć wszelkie toksyny, również
metale ciężkie. Jako ciekawostkę podano,
iż w 10 dag zawiera ona tyle białka co 1 kg
cielęciny, przy czym nie wywołuje reakcji
uczuleniowych tak jak w przypadku białka
pochodzenia zwierzęcego. Nie powinno się
stosować pierzgi bezpośrednio. Zaleca się
najpierw rozpuścić płaską łyżeczkę w około
pół szklanki przegotowanej wody. Najlepiej
zrobić to wieczorem, a miksturę wypić na
drugi dzień z samego rana.
Właściwości biotyczne propolisu doceniane są na całym świecie. Potrafi leczyć,
ale również zapobiegać niektórym schorzeniom. Pszczoły zbierają go z pączków
oraz młodych pędów roślin. Po uzbieraniu
wydzielina ich gruczołów stanowi wilgotną wyściółkę ula. Dotychczas wykryto ok.
3000 różnych składników zawartych w propolisie. Szczególne zasługi są przypisywane
flawonoidom. Propolis potrafi niszczyć bakterie, grzyby chorobotwórcze, pierwotniaki. Hamuje rozwój szczepów bakteryjnych
opartych na działaniu antybiotyków. Systematyczne zażywanie propolisu powoduje
22
podwyższenie odporności organizmu, zapobiega przeziębieniom, dezynfekuje gardło
i jamę ustną, tak więc może być idealnym
uzupełnieniem terapii paradontozy. Zaleca
się stosować go dwa razy dziennie w ilości
po 10 kropli na łyżeczkę wody. Jest skuteczny także w leczeniu choroby wrzodowej
żołądka, a najbardziej w połączeniu właśnie
z pierzgą.
Jak widać, leczenie miodem i jego pochodnymi jest zupełnie naturalną metodą,
aczkolwiek osoby uczulone (szczególnie na
propolis) powinny go unikać. Także ze względu na te właściwości dzieciom do ukończenia
pierwszego roku życia zaleca się bardzo
ostrożne podawanie tego wartościowego
pokarmu.
Nie zapominajmy również o urodzie. Miód
jest składnikiem wielu kosmetyków, między innymi kremów, szamponów, balsamów
do ciała. Działa nawilżająco, kojąco, łagodzi
wszelkie podrażnienia i przepięknie pachnie.
MS
Systematyczne zażywanie propolisu
powoduje podwyższenie odporności
organizmu, zapobiega przeziębieniom,
dezynfekuje gardło i jamę ustną,
tak więc może być idealnym
uzupełnieniem terapii paradontozy.
re
k
lama
Zyrtec UCB
®
150 mg, tabletki powlekane, Ranitidinum
LECZENIE OBJAWOWE
DOLEGLIWOŚCI ŻOŁĄDKOWYCH:
• zgaga
• niestrawność (dyspersja)
• nadkwaśność soku żołądkowego
• ból w nadbrzuszu
niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj
się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
Zyrtec UCB (Cetirizini dihydrochloridum). Jedna tabletka powlekana zawiera 10 mg
cetyryzyny dichlorowodorku.
Wskazania do stosowania: U dorosłych i dzieci w wieku 6 lat i starszych: łagodzenie objawów dotyczących nosa i oczu, związanych z sezonowym i przewlekłym
alergicznym zapaleniem błony śluzowej nosa; łagodzenie objawów przewlekłej idiopatycznej pokrzywki.
Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną, którąkolwiek substancję
pomocniczą, hydroksyzynę lub pochodne piperazyny; ciężkie zaburzenia czynności
nerek (klirens kreatyniny mniejszy niż 10 ml/min). Należy zachować ostrożność podczas przepisywania cetyryzyny kobietom w ciąży oraz karmiącym piersią.
Dane podmiotu odpowiedzialnego: VEDIM Sp. z o.o., ul. Kruczkowskiego 8, 00380 Warszawa, tel.: + 48 22 696 99 20, faks: + 48 22 745 23 00. Informacji o leku
udziela: UCB Pharma Sp. z o.o./ VEDIM Sp. z o.o., ul. Kruczkowskiego 8, 00-380
Warszawa, tel.: + 48 22 696 99 20.
Data opracowania: 2015-02.
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące
działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego,
bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża
Twojemu życiu lub zdrowiu.
r
e
k
l
a
m
a
Temat numeru
Fakty i mity
na temat
szczepień
Najstarsze
doniesienia na
temat stosowania metod
przypominających współczesne
szczepienia ochronne sięgają czasów
średniowiecznych i dotyczą ospy
prawdziwej. Tureckim niewolnicom,
które miały być sprzedane do haremu
nacinano skórę, a do powstałej rany
wprowadzano ropę z pęcherzy. Miało
to na celu uchronić kobiety przed
chorobą, która odbierała urodę
i niejednokrotnie życie.
W
Indiach dzieciom zakładano
ubrania chorych lub nakłuwano ich przedramiona igłami
zakażonymi uprzednio ropą.
Nie mniej nieprawdopodobne wzmianki na
temat walki z chorobami zakaźnymi dotyczą
ziem polskich. W XVII w. udokumentowaną
metodą szczepienia było wcieranie w błony
śluzowe nosa wysuszonych i sproszkowanych strupów ospy, co częstokroć kończyło
się rozwojem pełnoobjawowej choroby.
25
r
e
k
l
a
m
a
Lactacyd Pharma
Lactacyd Pharma
płyn ginekologiczny 250ml
płyn ginekologiczny, 250ml
Delikatnie pielęgnuje wrażliwą śluzów- Łagodzi podrażnienia, uczucie swędzekę okolic intymnych ze skłonnością do
nia, zaczerwienienia. Wzbogacony o
podrażnień. Dzięki zawartości naturalnaturalny kwas L-mlekowy, ekstrakt
nego kwasu L-mlekowego, wyjątkowo
z błękitnej stokrotki i przeciwzapalny
łagodnej formule i brakowi substancji bisabolol delikatnie myje i przynosi ulgę
zapachowych gwarantuje maksymalną podrażnionej skórze. Wskazany do codelikatność. Wskazany do codziennej
dziennej higieny intymnej, szczególnie
higieny intymnej, dla skóry wrażliwej, alergicznej.
podczas leczenia infekcji intymnych.
Lactacyd Pharma
Lactacyd Pharma
Poprawia nawilżenie okolic intymnych. Wzbogacony o naturalny kwas
L-mlekowy i kompleks L2G™
odżywia i zapewnia odpowiedni poziom nawilżenia. Pomaga przywrócić
i wzmocnić naturalną barierę hydrolipidową delikatnych okolic intymnych.
Wskazany do codziennej higieny intymnej, szczególnie dla kobiet odczuwających dyskomfort spowodowany
suchością okolic intymnych.
Aktywnie chroni przed infekcjami bakteryjnymi. Wzbogacony o naturalny kwas
L-mlekowy i antyseptyczny ekstrakt
z tymianku. Delikatnie myje, zawiera naturalne składniki hamujące rozwój bakterii, dzięki czemu zapobiega nawrotom
infekcji oraz powstawaniu nieprzyjemnego zapachu. Polecany do codziennej
higieny intymnej, szczególnie w czasie
menstruacji, ciąży lub dla kobiet ze
skłonnością do infekcji bakteryjnych.
Suplement diety Detocell AQUA to preparat przeznaczony dla kobiet ze
skłonnością do występowania cellulitu oraz zatrzymywania wody w
organizmie, szczególnie w II fazie cyklu miesiączkowego. Polecany jest
jako uzupełnienie diety w składniki preparatu dla wspomagania usuwania
nadmiaru płynów z organizmu oraz redukowania niedoskonałości skóry
spowodowanych występowaniem cellulitu.
Poprawia metabolizm komórkowy skóry
ułatwia zwalczanie cellulitu
Wspomaga funkcje wydalnicze nerek
korzystnie wpływa na usuwanie nadmiaru wody z organizmu
Preparat zawiera mieszaninę oleju roślinnego z ogórecznika i oleju rybiego oraz wyciągi suche
z morszczynu, wąkrotki azjatyckiej i pokrzywy.
Preparat DETOCELL SLIM EFFECT przeznaczony jest dla osób dbających o utrzymanie prawidłowej
wagi ciała oraz dla osób ze skłonnością do występowania cellulitu zwanego potocznie „skórką
pomarańczową”. Dwufazowa konstrukcja preparatu Detocell Slim Effect pozwala na kontrolę
wagi ciała w nocy oraz redukowanie niedoskonałości skóry spowodowanych cellulitem w dzień.
Jedno opakowanie preparatu DETOCELL SLIM EFFECT zawiera dwa rodzaje kapsułek:
kapsułki do stosowania
w ciągu dnia na cellulit
kapsułki do stosowania
na noc dla kontroli wagi
Aby ustrzec się przed zarazą stosowano
najróżniejsze środki prewencji. Dla ochrony przed dżumą zalecano wcieranie „octu
siedmiu złodziei”. Był to ziołowy eliksir na
bazie octu i kamfory, o silnych właściwościach bakteriobójczych. Inną metodą ochrony
przed morowym powietrzem było „picie
na umór”, ponieważ organizm nasycony
alkoholem był mniej podatny na infekcje.
Okrutnym sposobem walki z wścieklizną
było wypalanie rozgrzanym żelazem fragmentów ciała pokąsanych przez chore zwierzę. Na szczęście dziś, dzięki wspólnemu
wysiłkowi kilkunastu pokoleń wybitnych
naukowców, doprowadzono do niemal całkowitego wyeliminowania wielu groźnych
chorób zakaźnych, które w przeszłości dziesiątkowały ludzkość.
Czym jest szczepionka?
Szczepionki to preparaty
zawierające w swym składzie
antygeny. Antygenem mogą być:
żywe - osłabione lub martwe
drobnoustroje, fragmenty
ich komórek lub produkty ich
metabolizmu - toksyny. Niektóre
otrzymuje się w warunkach
laboratoryjnych metodami
inżynierii genetycznej. W trakcie
szczepienia antygeny wirusów
lub bakterii wnikają do organizmu
i spotykają się z komórkami
układu odpornościowego.
Ponieważ owe mikroorganizmy
nie są agresywne albo są wręcz
martwe, organizm szybko
sobie z nimi radzi i zapamiętuje.
Wytworzona w ten sposób tzw.
pamięć immunologiczna chroni
przed zakażeniem w przyszłości.
Dodatkowo w skład szczepionek mogą
wchodzić:
• substancje pomocnicze warunkujące
stabilność leku, takie jak: cukry, aminokwasy, białka
• środki konserwujące chroniące szczepionkę przed zanieczyszczeniem mikrobiologicznym (np. tiomersal, o którym
później)
• adiuwanty - środki wzmacniające i przyspieszające odpowiedź organizmu (między innymi związki glinu, fosforan wapnia)
• śladowe ilości substancji używanych
w trakcie produkcji szczepionki, takich
jak: białka drożdży, białka jaka kurzego,
antybiotyki
27
Ze względu na drogę podania wyróżniamy szczepionki podskórne, domięśniowe,
doustne i donosowe, natomiast ze względu na zawartość szczepionki dzielimy na:
jednoskładnikowe - wyrabiają odporność
organizmu na jedną chorobę, np. szczepionka
przeciw tężcowi i wieloskładnikowe szczepionki skojarzone - zapewniające odporność
na kilka chorób jednocześnie, np. szczepionka
Di-Per-Te przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi.
Kalendarz Szczepień Ochronnych
W Polsce podstawowym źródłem informacji o szczepieniach jest ustalony przez
Głównego Inspektora Sanitarnego, przy
współpracy z lekarzami specjalizującymi
się w diagnostyce chorób zakaźnych, Kalendarz Szczepień Ochronnych. Dokument ten
zawiera listę szczepień dla dzieci, młodzieży i dorosłych, uwzględniając szczepienia
obowiązkowe (bezpłatne) oraz szczepienia
zalecane (nieobowiązkowe, płatne).
Do szczepień obowiązkowych na dzień dzisiejszy należą szczepienia przeciw:
• gruźlicy,
• błonicy,
• krztuścowi,
• polio,
• odrze,
• śwince,
• różyczce,
• tężcowi,
• WZW typu B
• i Haemofilus influenzae.
Do głównych szczepień zalecanych, nieobowiązkowych należą:
• szczepienia przeciwko WZW typu A - zalecane osobom podróżującym do krajów
o wysokiej zapadalności na tę chorobę
oraz osobom pracującym przy produkcji
i dystrybucji żywności, a także dzieciom
w wieku przedszkolnym i szkolnym
• szczepienia przeciwko WZW typu B: osobom, które ze względu na tryb życia lub
wykonywane zajęcia (lekarze, studenci
SZCZEPIENIA PRZECIWKO LUDZKIEMU
WIRUSOWI BRODAWCZAKA (HPV)
Przeprowadzenie szczepienia zalecane
jest u dziewcząt na długo przed
rozpoczęciem życia seksualnego,
najlepiej między 11 a 12 rokiem życia
w celu ochrony przed onkogennymi
szczepami wirusa HPV (głównie HPV16
i HPV18), mogącego wywołać • raka
szyjki macicy • raka jamy ustnej
• lub jelita grubego
28
Temat numeru
farmacji) są narażone na kontakt z drobnoustrojem; osobom przygotowującym
się do zabiegów chirurgicznych lub z obniżoną odpornością, np. na skutek przyjmowania leków immunosupresyjnych po
przeszczepach
• szczepienia przeciwko odrze, śwince
i różyczce - przypominające: młodym
kobietom, pracującym w szkołach
i przedszkolach (przez trzy miesiące po
szczepieniu nie należy zachodzić w ciążę)
oraz osobom, które wcześniej nie były
szczepione w ramach obowiązkowych
szczepień ochronnych
• szczepienia przeciwko ospie wietrznej
- zalecane zwłaszcza kobietom planującym powiększenie rodziny. Przebycie
choroby u ciężarnej kobiety między 13
a 20 tygodniem ciąży zwiększa ryzyko
rozwoju wad wrodzonych oraz ograniczenia umysłowego
• szczepienia przeciwko grypie:
a) ze względów klinicznych zaleca się je
przewlekle chorym dzieciom (powyżej
6 miesiąca życia) oraz dorosłym szczególnie chorującym na niewydolność
układu oddechowego, astmę
oskrzelową, przewlekłą obturacyjną
chorobę płuc, niewydolność układu
krążenia, chorobę wieńcową (zwłaszcza po przebytym zawale serca)
niewydolność nerek, nawracający
zespół nerczycowy, choroby wątroby,
choroby metaboliczne, w tym
cukrzycę
b) ze względów epidemiologicznych
szczepionka zalecana jest zdrowym
dzieciom od 6 miesiąca życia do 18
roku życia, dorosłym po 55 roku życia,
pracownikom placówek oświatowych,
ochrony zdrowia, pensjonariuszom
domów spokojnej starości
re
k
lama
(Ibuprofenum) 400 mg, kapsułki miękkie
• bóle głowy • bóle zębów • bóle mięśniowe, stawowe i kostne • bóle po urazach
• nerwobóle • bolesne miesiączkowanie • stany gorączkowe
Wskazania: Bóle różnego pochodzenia o nasileniu słabym do
umiarkowanego: bóle głowy (w tym także migreny), bóle
zębów, bóle mięśniowe, stawowe i kostne, bóle po urazach,
nerwobóle, bóle towarzyszące przeziębieniu i grypie; Bolesne
miesiączkowanie; Stany gorączkowe różnego pochodzenia
(między innymi w przebiegu grypy, przeziębienia lub innych
chorób zakaźnych).
Przeciwwskazania: nadwrażliwość na ibuprofen lub którykolwiek ze
składników produktu leczniczego; choroba wrzodowa żołądka
i (lub) dwunastnicy czynna lub w wywiadzie, perforacja lub
krwawienie, również występujące po zastosowaniu NLPZ; ciężka
niewydolność wątroby, ciężka niewydolność nerek lub ciężka
niewydolność serca; nie stosować u osób, u których w trakcie
leczenia kwasem acetylosalicylowym lub innymi niesteroidowymi
lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) występowały w wywiadzie
jakiekolwiek objawy alergii w postaci zapalenia błony śluzowej
nosa, pokrzywki, skurczu oskrzeli lub astmy oskrzelowej; III
trymestr ciąży; nie stosować ibuprofenu jednocześnie z innymi
niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, w tym inhibitorami
COX-2; naczyniowo-mózgowe lub inne czynne krwawienie;
zaburzenia krzepnięcia, skaza krwotoczna; u pacjentów z ciężkim
odwodnieniem; zaburzenia wytwarzania krwi o nieustalonym
pochodzeniu, takie jak małopłytkowość.
Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultuj sie z lekarzem lub farmaceutą
gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
29
• szczepienia przeciw biegunkom rotawirusowym - rotawirusy są obecnie najczęstszą przyczyną biegunek o ostrym
przebiegu u dzieci do 5 roku życia, szczepionka ma na celu ochronę malucha nie
tylko przed biegunką, ale również przed
silnymi wymiotami, odwodnieniem, gorączką i wizytą w szpitalu. Co ważne, są
to szczepionki doustne, zatem nie ma
konieczności kłucia dziecka.
• szczepienia przeciwko pneumokokom
(Streptococcus pneumoniae) - ze względu na narastające zjawisko oporności
pneumokoków na antybiotyki Światowa
Organizacja Zdrowia zaleca przeprowadzanie szczepień u dzieci od 2 miesiąca
do 5 roku życia.
• szczepienia przeciwko meningokokom
(Neisseria meningitidis) - meningokoki są najczęściej przyczyną zapalenia
opon mózgowo-rdzeniowych lub sepsy
(posocznicy), przypadki zachorowań na
re
k
inwazyjną chorobę meningokokową nie
są częste (w Polsce rocznie notuje się
około 400 zachorowań), jednak choroba
ta ma dramatyczny przebieg u dzieci
i w 30% kończy się śmiercią
• szczepienia przeciwko ludzkiemu wirusowi brodawczaka (HPV) - przeprowadzenie szczepienia zalecane jest u dziewcząt
na długo przed rozpoczęciem życia seksualnego, najlepiej między 11 a 12 rokiem
życia w celu ochrony przed onkogennymi szczepami wirusa HPV (głównie
HPV16 i HPV18), mogącego wywołać
raka szyjki macicy, raka jamy ustnej lub
jelita grubego
• szczepienia przeciwko kleszczowemu
zapaleniu mózgu - zalecana osobom pracującym przy eksploatacji lasu, rolnikom,
funkcjonariuszom straży pożarnej, turystom oraz uczestnikom kolonii i obozów
• szczepienia przeciwko cholerze, durowi
brzusznemu, żółtej gorączce i wściekliź-
lama
Skuteczność potwierdzona badaniami klinicznymi
Tworzy na powierzchni paznokcia film, który zapobiega penetracji i rozwojowi grzybicy: hamuje
metabolizm, rozwój i namnażanie mikroorganizmów.
Dodatkowo pielęgnuje paznokcie: pobudza ich regenerację oraz poprawia ich wygląd i stan.
Badania kliniczne preparatu potwierdziły, po 4 tygodniach stosowania, widoczną poprawę
stanu płytki paznokcia oraz natychmiastową ulgę w przypadku swędzenia.
Łatwa i wygodna aplikacja w postaci poręcznego aplikatora. Wystarcza aż do 400 aplikacji.
EFEKTY WIDOCZNE JUŻ PO 4 TYGODNIACH !
Undofen® NAILEXPERT
WYRÓB MEDYCZNY • OMEGA PHARMA POLAND SP. Z O.O.
Innowacyjna terapia kwasowa na kurzajki (brodawki) w postaci żelu zawierającego kwas
trójchlorooctowy (TCA).
Niszczy wirusa HPV, będącego przyczyną powstania kurzajek.
Łatwy w użyciu aplikator w formie długopisu pozwala na precyzyjne dozowanie żelu.
Pierwsze efekty widoczne są już po 7 dniach przy 4-dniowej aplikacji.
Odpowiedni do usuwania brodawek (kurzajek) na skórze dłoni i stóp.
Odpowiedni dla dzieci powyżej 4 roku życia
USUWA KURZAJKI 3 RAZY SZYBCIEJ NIŻ TRADYCYJNE TERAPIE KWASOWE !*
Undofen® TERAPIA
KWASOWA TCA
Zazwyczaj już jeden zabieg zamraża brodawkę aż do korzenia.
Skuteczna i najszybsza (10–14 dni) indywidualna metoda leczenia brodawek (kurzajek)
w warunkach domowych, oparta na tej samej metodzie zamrażania, którą stosują lekarze.
Nowa technologia aplikacji pozwala na uzyskanie optymalnej temperatury zamrażania (-50°) oraz
na precyzyjne użycie produktu.
Produkt odpowiedni dla dzieci powyżej 4 roku życia.
Odpowiedni do usuwania brodawek (kurzajek) na skórze dłoni i stóp.
Undofen® KRIOTERAPIA
ZAMRAŻA BRODAWKĘ AŻ DO KORZENIA !
30
Temat numeru
Szczepienia u najmłodszych:
nie - są polecane osobom podróżującym
w egzotyczne regiony świata.
Każde szczepienie winno być poprzedzone
wizytą u lekarza, który na podstawie badań
może określić, czy pacjent kwalifikuje się do
szczepienia. Lekarz może także indywidualnie dobrać rodzaj szczepionki.
Przykładowo szczepienia nie powinny być
wykonywane w ostrych stanach chorobowych, a szczepionki zawierające całe, żywe
komórki drobnoustrojów nie powinny być
podawane osobom z wrodzonym lub nabytym niedoborem odporności, podczas
przyjmowania wysokich dawek sterydów
czy po transplantacji narządów.
Osoby uczulone na niektóre antybiotyki nie
powinny przyjmować szczepionek zawierających owe antybiotyki w swym składzie.
Ze względu na duża liczbę szczepień ochronnych przypadających w okresie niemowlęcym i dziecięcym i wiążący się z tym bodziec bólowy, przejście przez całą procedurę
szczepionkową może okazać się traumatyczne zarówno dla dziecka jak i rodziców.
Na szczęście istnieje kilka technik, które
mogą okazać się przydatne i o których warto
wiedzieć, planując wizytę w przychodni.
1. Interwencje psychologiczne:
• odwrócenie uwagi dziecka od zabiegu i czynności wykonywanych przez
pielęgniarkę, np. oglądanie bajki, granie w grę komputerową, dmuchanie baniek mydlanych, balonu itp.
• podanie dziecku ulubionego batonika lub
stężonego roztworu glukozy - stymulacja ośrodka nagrody w mózgu
31
2. Interwencje medyczne i technika
szczepień:
• podawanie szczepionek skojarzonych zmniejszenie ilości wkłuć
• szczepienie dziecka w pozycji siedzącej
na kolanach rodzica
• ucisk w miejscu wstrzyknięcia lub przykładanie zimnego kompresu
• stosowanie zasady wstrzykiwania najbardziej bolesnej szczepionki jako ostatniej
podczas jednej wizyty.
3. Działanie farmakologiczne:
• stosowanie kremów znieczulających
miejscowo skórę przed szczepieniem
i/ lub podanie syropu przeciwbólowego w przypadku dokuczliwego bólu po
szczepieniu (leków przeciwbólowych nie
należy podawać profilaktycznie, ponieważ mogą osłabić działanie niektórych
szczepionek).
Niepożądanych odczynów
poszczepiennych nie
można mylić z odczynami
poszczepiennymi, które są
prawidłową reakcją układu
odpornościowego. Do
odczynów poszczepiennych
(tych właściwych) należą:
lekkie zaczerwienienie,
niewielkie podniesienie
temperatury ciała, strup.
32
Bezpieczeństwo stosowania
szczepionek
W ostatnich latach temat szczepionek i ich
bezpieczeństwa pojawia się w mediach jak
bumerang, a rzesze przeciwników szczepień, podważających zasadność ich stosowania, są coraz większe. Oczywiście jak
każdy lek szczepionka niesie za sobą ryzyko
wystąpienia efektów ubocznych. Częstość
występowania niepożądanych odczynów
poszczepiennych (NOP) zależy od rodzaju
szczepionki. Przy szczepionkach stosowanych w Polsce przeciętnie jeden NOP występuje raz na 10000 szczepień. Niektóre
NOPy pojawiają się częściej niż inne. Objawy
miejscowe - rumień, obrzęk, silna bolesność
po wstrzyknięciu szczepionki skojarzonej
przeciwko odrze, śwince i różyczce występują u 1 osoby z 10 zaszczepionych. Objawy te,
choć niepokojące, mijają same dość szybko
w przeciągu 3-4 dni. Natomiast porażenie
wywołane po przyjęciu doustnej szczepionki
przeciwko polio występuje u 1 pacjenta na
milion.
Temat numeru
Fakty i mity na temat szczepionek
Nie jest łatwo w dobie globalizacji i powszechności internetu mierzyć się nauce
z zabobonem, przesądem i dezinformacją.
Dlatego ku uspokojeniu rodziców, którym
zależy przecież wyłącznie na bezpieczeństwie swych pociech można, w oparciu
o rzetelne badania naukowe, powtórzone,
potwierdzone i wielokrotnie recenzowane,
śmiało powiedzieć, że:
1. Szczepionki na odrę, świnkę i różyczkę
(MMR) nie powodują autyzmu u dzieci,
a lekarz, który opublikował sfałszowane wyniki badań stracił prawo wykonywania zawodu. Następstwem podważenia zaufania do tej szczepionki był
znaczny spadek liczby uodpornionych
dzieci, a odra - choroba wydawałoby
się całkowicie opanowana - znowu
daje o sobie znać w postaci lokalnych
ognisk zachorowań.
2. Żadna szczepionka nie zawiera arszeniku ani azbestu.
3. Tiomersal, kontrowersyjny środek
konserwujący (przekształcany w organizmie do etylortęci), który był
stosowany w szczepionkach (obecnie już tylko w niektórych) nie jest
toksyczny w dawkach zawartych
w szczepionkach i nie ma tendencji
do kumulowania się w mózgu. Popularne szczepionki podawane dzieciom
(5- i 6-składnikowe) nie zawierają
tiomersalu wcale. Generalnie większym zagrożeniem jest spożywanie
ryb i owoców morza pochodzących
z zanieczyszczonych metylortecią
akwenów wodnych. Różnica między
metylortęcią w pożywieniu a etylortęcią w środkach konserwujących ma
się jak alkohol metylowy do alkoholu
etylowego.
4. Badania epidemiologiczne nie wskazały
zwiększenia ryzyka ujawnienia się cukrzycy typu 1 u dzieci po szczepieniach
przeciwko ospie prawdziwej, gruźlicy,
tężcowi, różyczce, śwince oraz Haemophilus influenzae typu b.
5. Nie wykryto żadnej korelacji między
szczepionką przeciwko WZW typu B
a zapadalnością na stwardnienie rozsiane.
6. W badaniach przeprowadzonych na
grupie ponad 200.000 osób nie wykazano istnienia związku między szczepieniami a przypadkami astmy i atopowego zapalenia skóry.
Oczywiście każdy rodzic musi samodzielnie przeanalizować kwestię szczepień i podjąć decyzję
na podstawie bilansu zysków do strat w oparciu o fachową poradę lekarską. Szczepienia jak
dotąd okazały się najskuteczniejszym narzędziem wykorzenienia chorób zakaźnych i przyczyniły
się w znacznej mierze do skoku cywilizacyjnego, jakiego dokonała ludzkość w ciągu ostatniego
wieku. Za pomocą szczepień osiągnięto spektakularny sukces całkowitego wyeliminowania
pandemii ospy prawdziwej, która przed wprowadzeniem szczepień zabijała co trzeciego mieszkańca Ziemi. Sam fakt powstania tak silnego ruchu antyszczepionkowego świadczy o tym,
że w obecnych czasach rzadko mamy do czynienia z ciężkimi chorobami zakaźnymi. Dawniej
matka, która widziała swoje dziecko jak chore na błonicę szarzeje, opada z sił i z trudem łapie
powietrze nie zastanawiałaby się przed podaniem szczepionki.
mgr farm. Aleksandra Drozd
33
Ciekawostki
farmaceutycznej troski
C
Piperyna
zarny pieprz
jest wykorzystywany we
wschodniej
medycynie od wieków,
ale dopiero niedawno
naukowcy odkryli jego
cenne właściwości w leczeniu otyłości, bielactwa,
a nawet nowotworów. Czego
nie wiemy (a powinniśmy) o tej
niepozornej przyprawie?
- cenny przybysz
z Indii
Piperyna
jako cichy
uzdrowiciel
To nie przypadek, że ekstrakt
z czarnego pieprzu cieszy się
tak ogromną popularnością wśród
AUTOR: ANIAGALA - ARTELIS
dietetyków, lekarzy,
a nawet trenerów fitness.
Międzynarodowi badacze udowodnili, że piperyna ma wszechstronne
Zielone pnącza pieprzu uprawiane są głównie
działanie:
w Indiach. To stamtąd przywędrowały do Europy i zawojowały nasze kuchnie. Pasjonaci
• Polecana jest osobom z bielactwem.
gotowania pokochali pieprz za jego wyrazisty
Zwiększa poziom melanocytów w orsmak. Mało kto uświadamia sobie jednak, że
ganizmie (to one odpowiedzialne są za
za aromat przyprawy odpowiada piperyna
koloryt skóry).
(wierzchnia warstwa pieprzu). Została ona
• Ma korzystny wpływ oczyszczania orgaodkryta w 1891 roku przez duńskiego chenizmu: działa moczopędnie, dezynfekując
mika Hansa Christiana Ørsteda.
i lekko przeczyszczająco.
Piperyna ma
korzystny wpływ
oczyszczania
organizmu: działa
moczopędnie,
dezynfekując i lekko
przeczyszczająco.
34
• Zbawiennie działa na trawienie: pobudza
organizm do szybszego pozbywania się
ubocznych produktów przemiany materii.
• Jest polecana osobom o zaburzonym
wchłanianiu składników odżywczych:
zwiększa ukrwienie przewodu pokarmowego. Pomaga to w przenikaniu składników pokarmowych z jelita do krwi i limfy.
• Doceniają ją osoby z nadwagą: Badania
opublikowane w Journal of Agricultural
and Food Chemistry ukazały, że piperyna
potrafi skutecznie zahamować tworzenie
się nowych komórek tłuszczowych.
• Często stosują ją sportowcy: wspomaga
kształtowanie sylwetki i poprawia fizyczną wytrzymałość organizmu.
re
k
Obecnie w ogólnym obiegu pojawia się
coraz więcej tabletek z piperyną. Standardowe stężenie substancji to 60-90%. Najskuteczniejsze są jednak ekstrakty z 95%
zawartością piperyny. Otrzymanie takiego
stężenia w domowych warunkach jest niemożliwe, ponieważ biały i czarny pieprz dostępny w sprzedaży zawiera średnio jedynie
od 5 do 10% piperyny, natomiast zjedzenie
pieprzu w dużych ilościach podrażnia żołądek
oraz mogłoby przynieść negatywne skutki
dla naszego przewodu pokarmowego.
Dlatego najbezpieczniej sięgnąć po
kapsułki oferowane przez przemysł farmaceutyczny i spożywczy, tym bardziej,
że zawierają one substancje pomocnicze,
wspomagające działanie piperyny.
lama
Therm Line® Fast - suplement diety, zawierający odpowiednio
dobraną kompozycję składników dla kobiet dążących do szybkiej
redukcji wagi. Jego składniki wspomagają spalanie tłuszczu, przyspieszenie metabolizmu i usuwają nadmiar wody
z organizmu. Zielona herbata i pieprz kajeński wspomagają
spalanie tłuszczu, ułatwiając walkę z cellulitem. Zielona herbata
wzmaga też metabolizm. Pokrzywa sprzyja usuwaniu wody
z organizmu wraz z zawartymi w niej produktami przemiany materii. W skład produktu wchodzi także ekstrakt zielonej kawy oraz
SINETROL® - ekstrakt owoców cytrusowych i guarany.
Therm Line® forte
Therm Line® forte - suplement diety w kapsułkach zawierający ekstrakt owoców cytrusowych i guarany - SINETROL® i zaawansowany kompleks Thermo Blend.
Działanie SINETROL® zostało udowodnione w badaniach
klinicznych. Wystepująca w nim m.in. guarana wpływa na
metabolizm tłuszczów.
Składniki zawarte w Thermo Blend, takie jak ekstrakt
zielonej herbaty wspierający proces termogenezy oraz
chrom, przyczyniający się do utrzymania prawidłowego
metabolizmu makroskładników odżywczych sprawiają,
że Therm Line® forte jest idealną propozycją dla osób
odchudzających się.
Therm Line® 30+
• spalanie tłuszczu • zmniejszenie
apetytu • aktywność i energia
Therm Line® forte
• szybkość działania • spalanie
tłuszczu • redukcja cellulitu
Therm Line® 30+ - suplement diety zawierający kompozycję składników dla kobiet dążących do utrzymania prawidłowej wagi ciała.
Gymnema sylvestre przyczynia się do zmniejszenia łaknienia
i apetytu na słodycze. Morwa biała wspomaga utrzymanie równowagi metabolizmu. Pieprz kajeński - spalanie tłuszczu. Zielona
herbata wzmaga metabolizm i spalanie tłuszczu. Kofeina stymuluje
aktywność fizyczną i umysłową. Chrom uczestniczy w metabolizmie makroskładników pokarmowych. Pokrzywa sprzyja usuwaniu
wody z organizmu. W skład preparatu wchodzi też ekstrakt owoców
cytrusowych i guarany - SINETROL®.
Therm Line® Man - suplement zawierający unikatowe połączenie
składników przyczyniających się do utrzymania prawidłowej wagi
ciała oraz wspierających libido. Garcinia cambogia hamuje syntezę
tłuszczów i ich odkładanie w organizmie. Pieprz kajeński i gorzka
pomarańcza sprzyjają spalaniu tłuszczów. Gymnema sylvestre
przyczynia się do zmniejszenia łaknienia i apetytu na słodycze.
Ekstrakt żeń-szenia wspiera libido, sprzyjając witalności i kondycji
seksualnej oraz pomagając wzmocnić erekcję. Cynk pomaga
w utrzymaniu prawidłowego poziomu testosteronu, selen uczestniczy w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym.
®
Therm
Line
Man
• spalanie tłuszczu • zmniejszenie
apetytu • libido • testosteron
35
Oczy
są jednym
z najważniejszych
narządów zmysłów.
Dostarczają około 80% informacji
o otoczeniu. Dziesięć procent
wszystkich komórek nerwowych
mózgu analizuje sygnały
przesyłane przez oczy i dlatego
człowiek rozumie to, co
widzi.
K
Wady
wzroku
ażde z oczu odbiera minimalnie inny
obraz, który scala się w ośrodku
wzrokowym i dzięki temu widzimy
przestrzennie, jednak tylko w pewnych odległościach (do około 50 metrów).
Gdyby człowiek posiadał tylko jedno oko, to
bardzo trudno byłoby mu określić odległość
obserwowanego przedmiotu.
Oko ludzkie zbudowane jest z gałki ocznej,
która jest narządem wzroku i z narządów
dodatkowych, pełniących funkcje ochronne i ruchowe. Do ochronnych należą: brwi,
rzęsy, spojówki, gruczoły łzowe, a do ruchowych należą mięśnie okołoruchowe.
Układ optyczny oka można porównać do
aparatu fotograficznego. Rolę soczewek
obiektywu spełniają rogówka i soczewka
36
oka, rolę przysłony pełni tęczówka, a światłoczułe warstwy kliszy to siatkówka oka.
Obraz na siatkówce jest odwrócony, co wynika z fizycznej budowy oka. W pierwszych
dniach życia mózg człowieka uczy się widzieć
prawidłowo, obracając obraz, aby w późniejszym życiu robić to automatycznie. Niemowlę
widzi świat odwrócony i dopiero po pewnym
czasie zaczyna widzieć normalnie. Zdolność
załamywania promieni świetlnych przez układ
optyczny oka nazywa się łamliwością lub
refrakcją, natomiast prawidłowe załamanie
światła w oku nazywa się miarowością. Ważną właściwością oka jest możliwość jego akomodacji. Akomodacja jest to dostosowanie się
oka do oglądania przedmiotów znajdujących
się w różnych odległościach od obserwatora
i polega na zmianie zdolności skupiającej układu optycznego oka, umożliwiając tworzenie
wyraźnych obrazów. Mechanizm ten polega
na zmianie krzywizny soczewki ocznej, odbywającej się samoczynnie z udziałem mięśni
współpracujących z gałką oczną, kiedy przenosimy wzrok z odległości bliskich na dalekie
i odwrotnie.
• małą - do 2,5 dioptrii (dioptria - jednostka
zdolności zbierającej soczewek i układów optycznych, przy czym dodatnie
liczby oznaczają soczewki skupiające,
natomiast liczby ujemne soczewki rozpraszające)
• średnią - od 3,0 dioptrii do 6,0 dioptrii
• dużą - powyżej 6,0 dioptrii.
Małą krótkowzroczność, zwaną również
szkolną, powiększa się na skutek stałej akomodacji przy zbyt długiej pracy wzroku z bliska. Duża krótkowzroczność, zwana osiową,
spowodowana jest przez zbyt długą gałkę
oczną, natomiast duża krótkowzroczność,
zwana wysoką, to wada uwarunkowana
genetycznie, która może doprowadzić do
utraty wzroku.
Wady wzroku powstają w różnych okresach
życia człowieka. Dotyczą zarówno dzieci,
młodzieży, dorosłych i starszych osób. Do
najczęstszych problemów dotyczących widzenia, z jakimi spotykamy się w codziennym
życiu, należą wady ostrości wzroku.
Krótkowzroczność
Wyróżnia się trzy stopnie krótkowzroczności:
lama
- rogówkowa - występuje rzadko, charakteryzuje się uogólnionym ścieńczeniem rogówki, przez co przybiera ona kształt kulisty, a to
wiąże się ze zwiększeniem jej mocy łamiącej
- soczewkowa - spowodowana jest zbyt
kulistą soczewką, wstępuje w początkach
zaćmy i u chorych na cukrzycę
k
Rodzaje krótkowzroczności:
Krótkowzroczność coraz częściej stwierdza się u dzieci i młodzieży. Do rozwoju
i powiększania się tej wady przyczynia się
długotrwałe czytanie, patrzenie w ekran
komputera, oglądanie telewizji. Oczy ludzkie
nie są przystosowane do ciągłego patrzenia
na przedmioty położone blisko, do czego
re
Krótkowzroczność jest najbardziej rozpowszechnioną wadą wzroku. Krótkowidz dobrze widzi przedmioty i osoby znajdujące
się blisko, a to, co znajduje się dalej, jest dla
niego obrazem zamazanym. Bardzo częstym
objawem tej wady jest zmęczenie, a nawet
ból w okolicy czołowej. Krótkowzroczność
polega na tym, że promienie świetlne ogniskują się przed siatkówką wskutek nadmiernej siły załamującej światło (tzw. łamliwości)
rogówki lub soczewki albo zbyt wydłużonej
gałki ocznej. Na siatkówce nie powstaje ostry
obraz lecz rozproszona plama. Krótkowidz
mruży oczy i w ten sposób pomaga sobie,
zmniejszając rozproszenie obrazu na siatkówce poprzez zwiększenie głębi ostrości.
Zobaczysz
więcej
37
zmusza nas rozwój cywilizacji.
Dalekowzroczność
Dalekowzroczność, zwana też nadwzrocznością, jest to wada wzroku, która często
powstaje zaraz po urodzeniu i bywa dziedziczna. Osoby z taką wadą wzroku widzą
przedmioty będące dalej wyraźnie, natomiast te, które znajdują się blisko, widzą
zamazane. Nadwzroczność powstaje wtedy,
gdy gałka oczna jest zbyt krótka. Promienie
świetlne skupiają się za siatkówką. Oznakami
tej wady jest niewyraźne widzenie przedmiotów znajdujących się blisko, mrużenie oczu,
przemęczenie wzroku oraz bóle głowy.
Starczowzroczność
Starczowzroczność, zwana też prezbiopią, jest to wada wzroku, która pojawia
się u osób w wieku powyżej 40 lat. Prezbiopia spowodowana jest osłabieniem
mechanizmu skupiającego światło. Wada
ta jest spowodowana naturalnym procesem starzenia się. Soczewki oczne stają
się grubsze, a mięśnie mniej elastyczne, w rezultacie czego tracimy zdolność
ostrego widzenia przedmiotów leżących
blisko. Z upływem lat oko traci zdolność
akomodacji, szczególnie przy słabym
oświetleniu. Starczowzroczność często
nazywana jest syndromem długiej ręki,
ponieważ, chcąc wyraźniej widzieć,
odsuwamy od siebie na przykład
książkę, a wówczas obraz nabiera
odpowiednią ostrość.
38
Astygmatyzm
Astygmatyzm (niezborność) jest kolejną
wadą wzroku. Niezborność jest wynikiem złego funkcjonowania soczewki bądź rogówki,
które nie są symetryczne względem osi oka.
Podstawową przyczyną astygmatyzmu jest
skupianie się światła w dwóch osiach. Gałka
oczna posiada wydłużony owal, przez co
w oku występuje niezborność. Przypuszcza
się, że astygmatyzm może być wadą dziedziczną bądź wynikiem uszkodzenia rogówki
lub soczewki oka wynikającej z przebytej
choroby lub zwyrodnienia. Przed czwartym
rokiem życia astygmatyzm przechodzi różne
stadia, potem staje się stosunkowo stabilny.
Astygmatyzm objawia się tym, że widziane
przedmioty (zarówno te z bliska i z daleka)
są zamglone, pojawiają się czołowe bóle głowy, tarcie oczu, mrużenie i przekrzywianie
głowy. Osoba z astygmatyzmem widzi linie
proste jako krzywe, nie widzi równo ostro
linii pionowych i poziomych.
Daltonizm
Daltonizm jest dziedziczną wadą wzroku,
która dotyka głównie mężczyzn. Gen odpowiedzialny za wystąpienie daltonizmu
znajduje się w chromosomie X. Szacuje się,
że wadę tę może mieć jeden na ośmiu mężczyzn, a u kobiet jedna na sto. Czasami
daltonizm może pojawiać się po urazie
głowy, gdy dojdzie do uszkodzenia nerwu wzrokowego lub siatkówki. Może
też być efektem ubocznym chorób
przewlekłych (na przykład cukrzyca) czy stosowania niektórych
leków. Daltonista najczęściej nie rozpoznaje
koloru zielonego bądź myli go z kolorem
czerwonym. Istnieje kilka rodzajów daltonizmu. Najbardziej rozpowszechniony to
dichromatyzm. Osoba z taką wadą całkowicie nie rozpoznaje koloru czerwonego lub
zielonego. Przy trichromatyzmie występuje
obniżenie nasycenia jednego z kolorów. Najcięższą odmianą, która występuje bardzo
rzadko, jest monochromatyzm. W tej odmianie daltonista wszystko widzi w kolorach
biało-czarnych. Daltoniści nie mogą wykonywać niektórych zawodów, np. kierowcy,
pilota czy maszynisty.
Zez
Zez jest wadą wzroku, w której nie można
skierować obu oczu jednocześnie na jeden
punkt. Przyczyną wady, jaką jest zez, jest
zwykle nieprawidłowa budowa gałki ocznej
lub słabe mięśnie, które mają utrzymać oko
we właściwej pozycji, czynniki genetyczne,
choroby ośrodkowego układu nerwowego,
re
k
wady refrakcji, choroby gałki ocznej lub
oczodołu, poważne urazy głowy. Najczęstszymi, widocznymi objawami zeza u dzieci
są: nieskoordynowane ruchy oczu, przechylanie głowy na jedną stronę, zerkanie
jednym okiem. Zez opóźnia rozwój dziecka,
nie ocenia ono prawidłowej odległości, ma
problemy z chwytaniem zabawek, chodzeniem, nie rozpoznaje prawidłowo kształtów
przedmiotów.
Rozróżniamy:
• zez jednostronny (zezuje jedno oko)
• zez naprzemienny (zezuje raz jedno, a raz
drugie oko)
• zez zbieżny (oko odchylone jest w kierunku nosa)
• zez rozbieżny (oko odchylone jest w kierunku skroni)
• zez porażenny (najczęściej u osób dorosłych, występuje wówczas podwójne
widzenie).
BARBARAS
lama
Nazwa produktu leczniczego: (A) PROCTO-GLYVENOL, 400 mg + 40 mg, czopki; (B) PROCTO-GLYVENOL, (50 mg + 20 mg)/g, krem doodbytniczy.
Nazwa powszechnie stosowana: (A) Tribenozyd, lidokaina; (B) Tribenozyd, lidokainy chlorowodorek. Skład jakościowy i ilościowy substancji
czynnych: (A) 1 czopek zawiera 400 mg tribenozydu i 40 mg lidokainy; (B) 1 g kremu doodbytniczego zawiera 50 mg tribenozydu i 20 mg lidokainy
chlorowodorku. Substancje pomocnicze m.in.: (B) metylu parahydroksybenzoesan i propylu parahydroksybenzoesan, alkohol cetylowy. Postać
farmaceutyczna: (A) Czopki. Żółtawobiałe, stożkowatego kształtu czopki, jednolite, bez pęknięć, lekko tłuste, nie miękkie. (B) Krem doodbytniczy.
Biały, jednorodny krem o słabym, charakterystycznym zapachu. Wskazania do stosowania: (A i B) Leczenie zewnętrznych i wewnętrznych żylaków
odbytu. Przeciwwskazania: (A i B) Nadwrażliwość na tribenozyd lub lidokainę, lub na substancje pomocnicze produktu leczniczego. Podmiot odpowiedzialny: (A i B) Recordati Ireland Ltd., Raheens East, Ringaskiddy, Co. Cork, Irlandia. Informacji na terenie Polski udziela: RECORDATI POLSKA Sp. z o.o., ul. Królewska 16, 00-103 Warszawa, tel. (22) 206 84 50.
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
39
Flawonoidy to grupa ponad
8000 związków chemicznych
o niezbyt zróżnicowanej
budowie i podobnych funkcjach.
Dla roślin są one bardzo
wszechstronnymi substancjami
ochronnymi, natomiast w
organizmie człowieka chronią
przede wszystkim przed
wolnymi rodnikami.
Flawonoidy
– ważne związki, o których nie każdy wie
Podstawa podstaw – flavon
Flavon (lub flawon, oba zapisy są używane)
jest najbardziej podstawowym z flawonoidów. Ma dość prostą budowę i w postaci
czystej występuje w mandarynkach. W innych owocach znajdują się przede wszystkim
pochodne tego związku, wszystkie niemal
barwy żółtej lub płowej. Flavon jest też
związkiem na szeroką skalę syntetyzowanym i dodawanym masowo do kosmetyków.
Dlaczego? Dlatego, że jego budowa pozwala
mu pełnić funkcję bardzo skutecznego filtra
UV i przeciwutleniacza.
Flawonoidy w diecie
Rola flawonoidów w diecie jest dość jednoznaczna – ponieważ w trakcie wielu
procesów chemicznych, a szczególnie najpowszechniejszego z nich, czyli oddychania, powstają wolne rodniki, flawonoidy są
środkami o działaniu ochronnym. Reagując
z wolnymi rodnikami unieszkodliwiają te
ostatnie, a same stają się obojętnie biolo-
40
gicznie. Flavon może otaczać atomy żelaza,
hamować działanie niektórych enzymów,
których nadaktywność prowadzi do powstawania wolnych rodników, ale nie tylko to.
Flawonoidy przyjęte razem z pokarmem
mogą działać przeciwzapalnie oraz rozluźniająco. Oczywiście różne flawonoidy mogą
wywoływać nieco inne efekty albo, mówiąc
bardziej precyzyjnie, działać silniej w określonym zakresie funkcji.
Flawonoidy
w suplementach i lekach
Związki, których podstawę stanowi potrójny
pierścień flavonu lub jego rozbudowane
wersje są aktywnymi biologicznie substancjami o działaniu leczniczym. Z tego względu
wykorzystuje się je w tworzeniu leków i suplementów, szczególnie tych, które działają
przeciwzapalnie, wzmacniająco na naczynia
krwionośne lub moczopędnie. W pierwszej
grupie chodzi o flawonoidy ekstrahowane
z fiołka trójbarwnego lub arniki górskiej (albo
ich syntetyczne odpowiedniki), w drugim
o miłorząb japoński lub rutę, a w trzecim
pietruszkę, skrzyp albo nawłoć. Flavon i inne
flawonoidy pozyskane z roślin charakteryzują się bardzo dużą skutecznością, co jest
najprawdopodobniej zasługą ich współwystępowania z innymi substancjami, które
mogą wzmacniać działanie flawonoidów
określonego rodzaju. Ponieważ jednak preparaty naturalne są zwykle zdecydowanie
bardziej złożone, w niektórych przypadkach,
na przykład podejrzeniach alergii, zaleca się
sięgnięcie po flawonoidy syntetyczne.
Dieta czy suplementacja?
Jak w każdym przypadku również jeśli chodzi
o flavon i jego pochodne zaleca się przede
wszystkim zbilansowanie diety, natomiast
sięgnięcie po suplementy powinno być przede wszystkim poprzedzone konsultacją
re
k
lama
z dietetykiem lub lekarzem oraz wnikliwą
analizą problemu. Należy przy tym pamiętać, że flawonoidy nigdy nie są biologicznie
obojętne – poza pozytywnymi skutkami,
w niektórych wypadkach mogą stać się odpowiedzialne za zmiany patologiczne. Zbyt
duża podaż flawonu może powodować
uszkodzenia w obrębie DNA, szczególnie
groźne w przypadku płodów oraz kobiet
w ciąży. Wówczas zaleca się odstawienie
suplementów z flawonoidami oraz racjonalizację spożycia naturalnych związków
tego typu. W przypadku osób dorosłych
działania niepożądane są rzadsze i mniej
dotkliwe, ale istnieją podejrzenia, że flawon
może odpowiadać za przyspieszony proces
starzenia się skóry oraz osłabienie funkcji
nerwowych. Tak długo jednak, jak podaż nie
przekracza rzeczywistego zapotrzebowania,
związki te są całkowicie bezpieczne.
re
k
lama
Menoplant Soy-a 40+
Przywraca komfort życia
kobiety dojrzałej
Czyja to wina, gdy dojrzała kobieta zaczyna odczuwać uderzenia gorąca,
poci się, łatwo się denerwuje, niepokoi, nie może zasnąć? Spadającego
poziomu estrogenów – kobiecych hormonów. Co robić? To proste – sięgnąć po Menoplant Soy-a 40+. Zawiera naturalne i zbliżone w budowie
do estrogenów izoflawony sojowe. Dlatego tradycyjnie stosują go dojrzałe
kobiety, które chcą przywrócić komfort życia i oswoić się ze zmianami,
które zachodzą w ciele i psychice w tym trudnym okresie życia.
41
Uzupełnianie niedoborów magnezu przez stopy – to możliwe!
Złuszczająca
sól do kąpieli
stóp
mgr farm. Joanna Czerniel,
www.herbariacosmtics.pl
42
k
re
Dziś przepis bardzo prosty, oparty o tradycyjną, może przez niektórych już zapomnianą sól. Chodzi o siarczan magnezu,
zwany zwyczajowo salą gorzką, angielską
Ulga dla nóg
lama
W
iosna już u drzwi, więc pewne
domowe zabiegi kosmetyczne trzeba ponownie usystematyzować w naszym życiu.
Jednym z takich zabiegów na pewno jest
regularne dbanie o stopy, a w szczególności
o pięty. Ładne i zadbane stopy są efektem
regularnej pracy, którą możesz wykonywać w domu albo - przy nadmiarze czasu
i pieniędzy - u kosmetyczki. Oczywiście, nic
nie zastąpi porządnego, „frezarkowego“ pedicure, ale efekt gładkiej stopy utrzyma się
na dłużej, jeśli będziesz regularnie ścierać
zgrubiały naskórek. Dodatkowym i może
zaskakującym plusem tych cyklicznych zabiegów jest to, że nie tylko zadbamy o piękny
wygląd, ale również o zdrowie.
albo Epsom. Bez trudu znajdziesz go w aptece. Ma ona pochodzenie naturalne, początkowo sól ta była pozyskiwana przez
odparowywanie źródeł wody mineralnej
w angielskim mieście Epsom.
stóp w wodzie z solą Epsom. Do gotowej
soli dodałam również olej lniany i naturalny emulgator, które spowodują, że skóra
po moczeniu będzie miękka, odpowiednio
nawilżona i natłuszczona.
Sól gorzka zawiera około 9,7% czystego magnezu oraz 12,9% czystej siarki, co
przesądza o jej wielokierunkowym, dobroczynnym działaniu. Sól angielska ma bardzo
dużo właściwości, o których długo można
by się rozpisywać, ale aktualnie skupię się
na tych, które wykorzystuję w przepisie. Ma
ona silne działanie rozmiękczające skórę,
dzięki czemu doskonale przygotuje stopy
do późniejszego złuszczania.
Zapraszam na ekspresowy przepis na magnezową, zmiękczającą sól do stóp.
Dodatkowym atutem jest działanie przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne soli Epsom.
Kąpiele stóp w soli gorzkiej często wykorzystywane są przy grzybicach (także jako środek zapobiegawczy) oraz przy nadmiernej
potliwości i nieprzyjemnym zapachu stóp.
W moim przepisie wzmocniłam tę właściwość za pomocą olejku eterycznego z lawendy i drzewa herbacianego. Jest jeszcze
jedna ogromna zaleta kąpieli w siarczanie
magnezu: oba pierwiastki wchłaniają się
w dużym stopniu przez skórę do krwiobiegu
(magnez wchłaniany przez skórę ma wyższą przyswajalność niż w postaci doustnej),
a chyba nie trzeba wspominać, jak duże
jest zapotrzebowanie na magnez, zwłaszcza
w dzisiejszym świecie, kiedy żyjemy w pośpiechu, stresie, pijemy dużo kawy, czarnej
herbaty itd.
Przepis
Ilość: 55 g (na 1 kąpiel)
Czas przygotowania: 2 min
Trudność: bardzo łatwe
Przygotuj:
Miseczkę (jeśli przygotowujesz pojedynczą
porcję, wystarczy niewielka), łyżeczka, waga
z dokładnością do 0,1,g, opcjonalnie słoiczek
(kiedy nie przygotowujesz soli bezpośrednio
przed kąpielą lub robisz ją hurtowo).
•
•
•
•
•
•
Sól Epsom 50,0 g
Olej lniany 3,0 g
P-4c (Polyglyceryl-4-Caprate) 2,0 g
Kwiat lawendy 1 łyżeczka
Olejek eteryczny lawendowy 10 kropli
Olejek eteryczny z drzewa herbacianego
5 kropli
• Ewentualnie, w celu wzmocnienia działania zmiękczającego - soda oczyszczona
1 łyżeczka
Wszystkie składniki dodaj do miseczki,
może być w takiej kolejności jak w przepisie.
Dokładnie wymieszaj i gotowe. Jeżeli przy-
Przeprowadzono badania, w których udowodniono, że magnez oraz siarka zawarte
w siarczanie magnezu wchłaniają się w dużym stopniu przez skórę, a nadmiar tych
pierwiastków jest naturalnie wydalany wraz
z moczem. Mam nadzieję, że ten argument
przekona Cię do bezpieczeństwa i korzyści płynących z jak najdłuższego moczenia
43
gotowałaś większą porcję, to przełóż całość
do słoiczka i dokładnie zamknij, tak żeby nie
uciekły dobroczynne olejki eteryczne. Jeżeli
nie posiadasz zaproponowanego przeze mnie
emulgatora, możesz dodać łyżeczkę mleczka w proszku, które też wykazuje pewne
działanie emulgujące.
Sól jest bardzo prosta i skuteczna. Rozpuść ją w misce, w 4-5 litrach gorącej wody,
włóż stopy i mocz je około 20-30 minut. Po
tym czasie wyjmij stopy i możesz zająć się
złuszczaniem zrogowaciałego naskórka za
pomocą pumeksu albo tarki. Po usunięciu
naskórka najlepiej jest wykonać peeling stóp,
44
żeby wygładzić wszelkie możliwe zadrapania od tarki/pumeksu, a skóra była gładka
na całej powierzchni. Na koniec nałóż krem
nawilżająco-odżywczy i możesz być pewne,
że twoje stopy Ci się odwdzięczą swoim
wyglądem.
Jeśli chcesz dowiedzieć się czegoś więcej
o mnie albo o naturalnej oraz bezpiecznej
pielęgnacji ciała i szukasz gotowych przepisów na ekologiczne kosmetyki, zapraszam
na stronę www.herbariacosmetics.pl albo
poszukaj mnie na facebook’u pod tą samą
nazwą Herbaria Cosmetics.
re
k
lama
r
e
k
l
a
m
a
r
e
k
l
a
m
a
Na grypę i przeziębienie
WYSTARCZY!
Fervex, Fervex o smaku malinowym, Fervex D granulat do sporządzania roztworu doustnego. Skład: paracetamol 500 mg, kwas askorbowy 200 mg, maleinian feniraminy 25 mg oraz subst. pomocnicze: sacharoza (Fervex, Fervex o smaku malinowym); aspartam, mannitol (Fervex D). Wskazania do stosowania: doraźne leczenie objawów grypy, przeziębienia, stanów grypopodobnych (ból głowy, gorączka, zapalenie błony śluzowej nosa i gardła) u dorosłych i dzieci powyżej 15
lat; Fervex D może być stosowany przez chorych na cukrzycę. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na składniki preparatu; ciężka niewydolność wątroby lub nerek;
jaskra z wąskim kątem; rozrost gruczołu krokowego z towarzyszącą retencją moczu; dzieci w wieku poniżej 15 lat; nietolerancja fruktozy, zespół złego wchłaniania glukozy-galaktozy, niedobór sacharozy-izomaltazy (Fervex, Fervex o smaku malinowym); fenyloketonuria (Fervex D). Podmiot odpowiedzialny: Bristol-Myers Squibb Polska Sp. z o.o.
Wskazania: bóle kostno-stawowe i mięśniowe w przebiegu chorób reumatoidalnych
i zwyrodnieniowych stawów.
Skład: 1 tabletka zawiera: susbtancję czynną: meloksykam 7,5mg i substancje pomocnicze.
Działanie: przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwgorączkowe.
Dawkowanie: 1 tabletka na dobę. Bez konsultacji z lekarzem nie stosować dłużej niż
7 dni. Lek przyjmuje się razem z posiłkiem, popijając wodą lub innym płynem.
Przeciwwskazania: ciąża, nie stosować u dzieci w wieku poniżej 15 lat, uczulenie na krtórykolwiek ze składników leku, choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy, niewydolność nerek lub wątroby, krwawienia w obrębie mózgu, niewydolność serca, nietolerancja niektórych cukrów, laktacja.
r
e
k
l
a
m
a
r
e
k
l
a
m
a
Zmniejszenie uczucia
Poprawianie sprawności
znużenia oraz zmęczenia umysłowej
Wspomaganie funkcji
psychofizycznych
(witaminy i minerały)
(żeń-szeń)
(żeń-szeń, guarana)
ACTIBION jest preparatem odpowiadającym na zapotrzebowanie naszego organizmu na witaminy oraz
składniki mineralne. Starannie wyselekcjonowane składniki (witamina B2, B6, C, magnez, niacyna, żelazo,
kwasy pantotenowy i foliowy) zmniejszają uczucie zmęczenia oraz znużenia, które często towarzyszy
wysiłkowi fizycznemu i intelektualnemu.
Dzięki zawartości ekstraktów z guarany oraz żeń-szenia korzystnie wpływa na sprawność umysłową,
a obecny w nim ekstrakt z zielonej herbaty wspomaga koncentrację. Starannie wyselekcjonowane witaminy
i składniki mineralne (witamina B2, B6, C, magnez, niacyna, żelazo, kwasy pantotenowy i foliowy) zmniejszają
uczucie zmęczenia i znużenia często towarzyszące wysiłkowi fizycznemu i intelektualnemu. Dodatkowo
obecność cynku i żelaza przyczynia się do prawidłowego przebiegu czynności poznawczych.
lama
k
re
KUPON KONKURSOWY
ROZWIĄZANIE
IMIĘ ....................................................
NAZWISKO ........................................
ADRES ...............................................
TELEFON ...........................................
Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb
niezbędnych w celu rozstrzygnięcia konkursu (ustawa z dnia 29.08.97 r. o
ochronie danych osobowych, Dz. U. nr 133, poz. 883)
P O
D
P
kwiecień
Wypełnij, wytnij, przyklej na pocztówkę i wyślij na adres redakcji
wspomaga pamięć
i koncentrację
I S
Lista nagrodzonych
za prawidłowo rozwiązane hasło
z krzyżówki z numeru lutowego:
1. Plecak
Jan Jędroszkowiak,
Gorzów Wielkopolski
2. Plecak
Anna Mierzwińska, Świdnica
3. Plecak
Rozwiązanie prosimy wpisać w kuponie na dole strony i wysłać na adres redakcji
Halina Ziołek, Niezabyszewo,
w terminie do 10.05.2015 r. Lista nagrodzonych umieszczona zostanie
powiat Bytów
w wydaniu czerwcowym. Do wygrania 3 plecaki.
49
r
e
k
l
a
m
a
Insulan jest preparatem przeznaczonym dla osób pragnących
utrzymać prawidłową gospodarkę węglowodanową i metabolizm.
Zawarte w preparacie substancje czynne w sposób wielokierunkowy
wspomagają prawidłowe funkcjonowanie organizmu w zakresie utrzymania
prawidłowego poziomu glukozy.
Ekstrakt z liści gurmaru
wspomaga uzyskanie prawidłowego poziomu cukru we
krwi, ponadto powoduje zmniejszenie ochoty na słodycze
Ekstrakt z liści morwy białej
wpływa na prawidowy metabolizm węglowodanów,
w tym glukozy
Chrom
wspomaga metabolizm węglowodanów
oraz utrzymanie odpowiedniego poziomu
glukozy we krwi
Witaminy
z grupy B – B6, B12 i folian, wspomagają
metabolizm. Witamina E przyczynia się
do ochrony składników komórki przed
stresem oksydacyjnym
Pasztet p
ieczony
Polecam
- Rafał Wiśniewski
wspomaga
pracę wątroby
lama
dyka
1,5 kg piersi in
białej kiełbasy
4 szt. surowej
u
2 łyżki chrzan
ry z żurawiny
tu
2 łyżki konfi
sól
biały pieprz
tymianek
5 łyżek oleju
i,
wyjąć z osłonk
Białą kiełbasę
ra
i żu winą.
em
n
a
rz
ch
z ć
a
wymiesz
rozzkroić na pół,
ro
so
ię
m
te
y
Um
winąć
wać farszem. Z
bić i rozsmaro
rawić
ć nitką i przyp
za
ią
zw
,
ę
d
a
w rol
Mięso
, tymiankiem.
em
rz
p
ie
p
,
lą
so
cu
hłodnym miejs
pozostawić w c
c
j 2 godziny. Pie
na co najmnie
ziny
od
ez około 1,5 g
w rękawie prz
e 220˚C.
w temperaturz
Brokuł
ki
, surowej szyn
ej
n
zo
ęd
w
g
0
30
jaj
5 ugotowanych
czerwonej
puszka fasoli
j
rdy francuskie
3 łyżki muszta
ezu
3 łyżki majon
naturalnego
3 łyżki jogurtu ansalskich
row
na
łyżeczka ziół p
dzić i podzielić raz
u
st
y
w
ć,
a
w
to
ułożyć w
Brokuł ugo
ić na cząstki i ro
k
o
p
ja
Ja
na fasolą
i.
różyczk
sypać odcedzo
o
P
.
u
rz
le
ta
a
rtu
z brokułem n
ajonezu i jogu
m
,
y
rd
ta
sz
u
Z m
amy
i kukurydzą.
którym polew
s,
so
ć
a
w
to
o
g
kroz ziołami przy
my drobno po
je
u
p
sy
o
p
ch
wierz
warzywa. Na
jona szynkę.
k
k
Pieczony indy
białą
faszerowany
kiełbasą
szynką
kuła z
o
r
b
z
a
k
t
a
ł
a
S
re
w cieście
500 g mą
ki
250 g mar
garyny
4 jaja
sól
pieprz
majerane
k
5 ząbków
czo
750g mięs snku
a mielone
go
250 g wąt
róbki
Przesianą
mąkę wyr
ob
szczypta s
oli oraz je ić z miękką margar
dnym sur
wić na go
owym jajk yną ,
dzinę w lo
iem. Pozo
d
ów
Mięso pod
stasmażyć, d ce.
oprawić s
rankiem i
olą,
posiekany
m czosnkie pieprzem, majepokroić lu
m. Wątró
b zm
bkę drobn
zimnego m ielić na grubych o
o
czkach i d
ięsa wraz
odać do
z pozostały
i wyrobić
na
mi surow
ymi jajam
Ciasto roz jednolitą masę.
i
wałkować
, ułożyć fa
do keksów
rsz
ki. Wierzc
h ponakłu , zlepić i przełożyć
żółtkiem.
wać i wys
Piec około
m
45 minut
w temper arować
aturze 22
0˚C.
51
Poszukaj Twojej dobrej apteki
Barlinek: ul. Niepodległości 12, Białogard: Plac Wolności 10A, Biały Bór: ul. Norwida 5, Bielawa:
ul. Berlinga 68, Bytów: ul. Ks. dr. B. Sychty 3, Chojnice: ul. Drzymały 33, Choszczno: Boh. Warszawy 26, Czaplinek: ul. Zbożowa 3, Czarna Dąbrówka: ul. Lęborska 9, Czarne: Plac Wolności 10, Człuchów: ul. Szczecińska 13, Debrzno, ul. Strzelecka 2, Drawsko Pomorskie: ul. Obrońców Westerplatte 7, Drezdenko: ul. Piłsudskiego 56, Głogów: Aleja Wolności 34, Głogówek:
ul. Piotra Skargi 15A, Gniewkowo: ul. Rynek 3/4 (W GALERII GNIEWKOWO), Gniezno: Os. Jagiellońskie 44,
Gorzów Wielkopolski: ul. Gen. Sikorskiego 115, Grudziądz: ul. Gen. Józefa Kustronia 20, Gryfice:
ul. Niepodległości 65,Kamienna Góra: ul. Jana Pawła II 8, Kołobrzeg: ul. Narutowicza 13, ul. Waryńskiego
2, Koszalin: ul. Krzyżanowskiego 26, Kruszwica: ul. Rybacka 11, Leszno: ul. Racławicka 1, Lubin: M.C.
Skłodowskiej 12, Łobez: Niepodległości 14, Myślibórz: ul. M. Buczka 14 (NA RYNKU), Nowa Ruda: ul. Wojska Polskiego 2, Nowogard: ul. 700-lecia 21, Pełczyce: ul. Rynek Bursztynowy 7, Pieszyce: ul. Ogrodowa
20, Piła: Al. Piastów 16b, Police: ul. Bankowa 5, ul. Wróblewskiego 1 (PRZY HOTELU DOBOSZ), RADOM:
ul. Lekarska 2a , Radowo Małe: Radowo Małe 92, Resko: ul. Rynek 14A, Słubice: Plac Przyjaźni 28,
Słupsk: ul. Piłsudskiego 2, Strzelce Krajeńskie: ul. Bolesława Chrobrego 7a, Strzelno: ul. Powstania
Wlkp. 1A, Szczecin: ul. P. Wielkopolskich 66/68 (W PRZYCHODNI), ul. Z. Nałkowskiej 8, ul. Wojska polskiego 63, ul. Ku Słońcu 24, ul. E. Gierczak 32A, Szczecinek: ul. Bohaterów Warszawy 6 (W GALERII HOSSO),
ul. 28 Lutego 3, Śmigiel: Pl. Rozstrzelanych 18, Świdnica: ul. Żeromskiego 11, Świdwin: ul. Kościuszki
23A, Świecie: ul. Wojska Polskiego 80, Świnoujście: ul. Fińska 4, ul Grunwaldzka 21, Wałcz: ul. Wojska
Polskiego 13/25, Wągrowiec: ul. Mikołaja Reja 59, Węgorzyno: ul. Grunwaldzka 4, Więcbork, ul. A. Mickiewicza 24, Złocieniec: ul. Połczyńska 10, Wolsztyn: ul. Strzelecka 7, Wołów: ul. Ludowa 3, Złotów:
ul. Nieznanego Żołnierza 39, Żagań: Pl. Słowiański 14, Żary: ul. Podchorążych 41, Żnin: Kościuszki 11

Choroby uszu NietoleraNCja laktozy PiPeryNa Wady Wzroku

Transkrypt

Podobne dokumenty