t-shirt z chicskim logo

I'
CHINSI<IM
D
ok³adnie
039
168 chiñ18
skich
kurtek
mogli sprowadziæ na rynek
unii importe-
rzy w 2001 r. Przed dwoma
laty zniesiono kontyngenty
(iloœciowe ograniczenia) dla
~egorodzaju ubrañ z Pañstwa
Srodka i teraz chiñskie zak³ady odzie¿owe zalewaj¹ Europê 199 mln kurtek rocznie!
Konkurencja tanich ubrañ z
Azji Po³udniowo-Wschodniej
doprowadzi³a do spadku cen
w europejskich sklepach a¿ o
75 proc. w ci¹gu piêciu lat.
Wkrótce sezon obni¿ek rozpocznie siê w Polsce, bo po
Nowym Roku znikn¹ wszystkie istniej¹ce jeszcze w unii
ograniczenia w handlu tekstyliami z Chinami. W naszych
sklepach ceny wielu ubrañ powinny spaœæ
o 15-20 proc., a
w wypadku wybranych wyrobów (puchowe kurtki, bawe³niane koszulki czy damska
bielizna) spadek bêdzie jeszcze
wiêkszy! Najlepsze polskie firmy odzie¿owe nie boj¹ siê jednak k³opotów, bo ju¿ wczeœniejwykupi³y "antychiñskie
polisy", czyli przenios³y wiêkszoœæprodukcji w³aœnie do
Chin i obni¿y³y koszty wytwarzania.
WIELKI SKOKNA AMERYKÊ
L
w amerykañskim
rynku
odzie¿y z 16 proc. do 50
atem 2004 r.
130 kongresmanów
z Partii Republikañ-
(w niektórych sytuacjach
nawet do 2013 r.). W wy-
³o siê niemal dwukrotnie.
padku Stanów Zjednoczo-
Cass Johnson. prezes or-
proc.! W³aœciciele niektórych firm odzie¿owych w
USA obawiaj¹ siê nawet
¿e Chiñczycy opanuj¹
skiej i Demokratycznej
nych gra toczy siê o im-
ganizacji National Council
ot Textile Organizations.
zwróci³o siê do prezydenta George'a Busha, by
port tekstyliów wartych
2 mld USD rocznie. Zwiêk-
stwierdzi³ w rozmowie z
.WprosI. ¿e w ci¹gu naj-
przekona³ WTO o koniecznoœci utrzymania przez
szanie dopuszczalnych
bli¿szych trzech lat konku-
kontyngentów na odzie¿
z Chin doprowadzi³o ju¿
w USA do zlikwidowania
rencja chiñskich wytwórców doprowadzi do zwolnienia w USA 650 tys.
stanie z rz¹dowych
WTO istnieje klauzula
350 tys. miejsc pracy
- alarmuj¹ przedstawiciele
pracowników i zamkniêcia
1300 zak³adów tekstyl-
bezzwrotnych po¿yczek.
co pozwala im obni¿yæ i
pozwalaj¹ca ka¿demu pañstwu utrzymaæ kwoty na
bran¿y tekstylnej. Tylko
w aglomeracji Los Ange-
nych. Wed³ug WTO. ca³kowite zlikwidowanie kwot
tak niskie koszty produkcji
o po³owê.
odzie¿ sprowadzan¹ z Chin
w latach 2005-2008
les zatrudnienie w przemyœleodzie¿owym zmniejszy-
przywozowych pozwoli
Chinom zwiêkszyæ udzia³
których by³o staæ na do-
USA kwot importowych
na odzie¿ z Azji. Wskazywali, ¿e w porozumieniu
50
WPROST 5 grudnia 2004
80 proc. tamtejszego rynku. Wytwórców z Pañstwa
Œrodka oskar¿aj¹ o korzysubsy-
diów. manipulowanie kursem walut korzystanie z
Duzi gracze na rynku.
konanie inwestycji w Azji,
dziœs¹ zwolennikami usuniêcia barier w imporcie.
Dziêki sprzeda¿y w amerykañskich sklepach
ubrañ ze swoimi metkami
szytych w tanich Chinach
zwielokrotniliby zyski.
Bia³y Dom na razie uleg³
jednak naciskom mniejszych firm i zwi¹zków
za-
wodowych, godz¹c siê
na utrzymanie limitów
na import odzie¿y z Chin
w 2005 r.
Ludwik
M. Bednarz
San Francisco
OWIJAJ¥ W BAWE£NÊ
Chiñczycy w swoj¹ bawe³nê i
szyt¹ z niej odzie¿ owijaj¹ dziœ
ca³y œwiat.S¹ najwiêkszymproducentem i eksporterem odzie¿y: rocznie wytwarzaj¹ 6,mln
ton ubrañ. Wed³ugBanku Swiatowego, w po³owie 2005 r. ich
udzia³ w œwiatowymeksporcie
odzie¯y i tekstyliów mo¿ewzrosn¹ædo 50 proc.!
Paradoksalnie, chc¹c chroniæw³asny przemys³ tekstylny
przed zalewem taniej odzie¿y
z Azji, pañstwa Zachodu same
przyczyni³y siê do odzie¿owego boomu na Dalekim Wschodzie. W 1974 r. Amerykanie
wraz z przedstawicielami ówczesnej EWG ustalili, ¿e na
ka¿dy kraj bêdzie przypadaæ
okreœlona(co roku inna) liczba ubrañ danego rodzaju, któr¹ mo¿na wyeksportowaæ (na
przyk³ad stosowane w USA
kwoty obejmuj¹ 58 krajów i
2400 towarów). System kontyngentów sprawi³ jednak, ¿e
w krajach, które do tej pory nie
mia³y praktycznie ¿adnego
przemys³u odzie¿owego jak
Bangladesz, Sri Lanka czy
Mauritius - nagle zaczê³y powstawaæ zak³ady po to, aby
wykorzystaæ przyznane przez
USA i Europê limity.
Wed³ug badañ Davida Birnbauma, amerykañskiego eksperta ds. przemys³u odzie¿owego, wytworzenie wysokiej
jakoœcibluzki kosztuje obecnie w Chinach 5,75 USD. C³o
wynosi 1,21 USD, za transport i odprawê celn¹ p³aci siê
0,55 USD, a 2,5 USD kosztuje prawo do eksportu w ramach kontyngentu. W sumie
import bluzki z Chin do USA
kosztuje 10,01 USD, podczas
gdy amerykañski klient p³aci
za ni¹ w sklepie oko³o 20
USD. Prawo do eksportu w
wypadku niektórych rodzajów
ubrañ (f -shirty, d¿insy) mo¿e
kosztowaæ nawet wiêcej ni¿
samo ubranie. Dlatego po zlikwidowaniu 1 stycznia 2005
r. systemu kontyngentów na
odzie¿ ceny ubrañ na pewno
-
Na pocz¹tku stycznia, gdy
skoñczy siê czas ochrony
polskiego rynku, tania odzie¿
z Chin zaleje nasze sklepy
spadn¹.Na przyk³adMackey vi Strauss& Co., który najd³uMcDonald, prezes zarz¹du ¿ejopiera³siêtzw. outsourcinkoncernu VF (nale¿¹do nie- gowi i p³aci³10-12USDzagogo m.in. marki Lee i Wran- dzinêswoim pracownikomw
gIer),ocenia,¿ecenyd¿insów USA.Przeddwiemadekadami
spadn¹ o 15 proc.
Levi'smia³w StanachZjednoChiny mog¹ tanio sprzeda- ClOnych
63 w³asnezak³ady;
jedwaæubraniatak¿edlatego,¿e nakpo siedmiukolejnychlatach
kurs juanajestsztucznieutrzy- spadkusprzeda¿y
i zyskówcamywany na niskim poziomie ³¹ produkcjêprzeniós³zagraniprzezchiñskirz¹d. Wed³ugsza- cê, g³ówniedo Azji. To samo
cunków,niedowartoœciowanieuczyniliinni, na przyk³adCa³juanawynosi 45 proc. Z tego vin Klein, Gap, TommyHilfi-
CHIÑSKI EKSPORTODZIE¯Y
I TEKSTYLIÓWW LATACH 1994-2003
powodu, choæp³acew Bangladeszu i Wietnamie s¹ jeszczeo
20-30 proc. ni¿szeni¿ w Chinach, kraje te przegrywaj¹ konkurencjê cenow¹ z Pañstwem
Œrodka.
GIGANCI ZA ŒCIAN¥
W 2001 r. amerykañska armia
zamówi³a w Chinach 618 tys.
beretów dla swoich ¿o³nierzy.
Kto dziœ nie przenosi siê z
produkcj¹ odzie¿y do Pañstwa Œrodka, po prostu wypada z rynku. W Chinach
przeciêtny koszt pracy w
przemyœle- 80 centów za godzinê - jest bowiem ponadtrzykrotnie ni¿szy ni¿ w Polsce,
dwudziestokrotnie ni¿szy ni¿
w StanachZjednoczonych i a¿
trzydziestokrotnie ni¿szyni¿ w
Niemczech! W bran¿y tekstylnej zaœkoszty pracy stanowi¹
zwykle oko³o 50 proc. kosztów wytworzenia danego produktu.
8 stycznia2004 r. swojeostatnie dwa zak³adyw Teksasiezamkn¹³ producent d¿insów Le-
Wiemy jak skutecznie
komunikowaæ
ger, Ralph Lauren. Nie ma dziœ
licz¹cej siê w modzie i odzie¿owym biznesie firmy, która nie
mia³aby w Chinach przynajmniej biura handlowego.
TARGOWISKO OBAW
Gdy USA znios³y limity na import oko³o 1400 towarów
odzie¿owychz Azj~ udzia³chiñskichwytwórców w tamtejszym
rynku odzie¿ywzrós³ z 9 proc.
na pocz¹tku 2002 r. do 65 proc.
w marcu 2004 r. W Chinach
szyje siê na przyk³ad 98 proc.
jedwabnych mêskich koszul
sprzedawanychw USA!
W Polsceazjatyckiej konkurencji nie obawiaj¹ siê tylko te
spoœródfirm szyj¹cychwci¹¿ w
krajowych zak³adach, które
- jak Wólczanka - stworzy³y silne, uchodz¹ce za ekskluzywne
marki (Wólczanka szyje tak¿e
dla Hugo Bossai Kenzo). - Nasi klienci szukaj¹ najwy¿szejjakoœci,a chiñskie koszule mog³yby nie spe³niæich oczekiwañ
- uwa¿aRafa³ Bauer, prezes
Wólczanki.
siê z konsumentami
dom mediowy Starcom www.starcom.com.pl
Fueling
brand power
porcie. Zabezpieczylismy siê
te¿, robi¹c zapasy po starych
cenach- dodaje Rados³aw Wiœ-
GRZEGORZ
KOTER~AZE SPÓ£KIARTMAN r³4IE
BOISIÊ
SPADKUCENUBRAN,BOJEGOFIRMAOBNIZY£AKOSZTY,
PRZENOSZ¥C
WIÊKSZOŒÆ
PRODUI<CJI
DOCHIN
Targowego Ptak SA w RzgoWiêkszy import z Chin uderzy natomiast w zak³ady za- wie ko³o £odzi, gdzie swoje
sklepy ma oko³o 3000 firm.
opatruj¹ce hipermarkety, tarMniejsze zak³ady z Polski bogowiska, mniejsze sklepy.
j¹ siê te¿ utraty na rzecz ChiñSprzedaj¹c tam odzie¿, konkuruje siê g³ównie cen¹, a ten,
czyków europejskich rynków,
kto mo¿e obni¿yæ cenê
T -shirtu o kolejne parê
z³otych, wygrywa. Ta-TANIO JAK W CHINACH
Koszt godziny pracy w przemyœle
kich ma³ych i œrednich
firm odzie¿owych
dzia- '\.w 2003 r. (w USD)'
³a w Polsce nawet poChiny'O.ê~.J
nad 60 tys. (to przesz³o
Indie11~!~_-lpo³owa wszystkich firm
Rosja
11.~l
odzie¿owych w UE!),
Polska.;J~_l
zw³a~zcza ~ okolicach
l
£odzI oraz BIa³egostoku,
a zatrudniaj¹ one oko³o
200 tys. osób. Ju¿ dziœ
szyj¹ tanio: na targowiskachw Rzgowie czy Tuszynie, gdzie ich ubrania
trafiaj¹ w pierwszej kolejnoœci,
ceny s¹
o 30-50
..
00
proc. mzsze mz w warszawskich sklepach. -
-
Polskie firmy i ich pracowników nale¿a³obychroniæprzed
niezdrow¹ chiñsk¹ konkurencj¹. Mo¿e klienci bêd¹ bardziej
wyczuleni, by kupowaæ produkty krajowe - ³udzi siê Bodgan Migda³, prezes Centrum
52
WPROST 5 grudnia 2004
bo 90 proc. ich eksportutrafia do sklepów,hurtowni lub
renomowanychfirm odzie¿owych w pañstwachunii. Niedawno Zwi¹zek Pracodawców Przemys³uDziewiarskiego zwróci³ siê do Komisji Eu-
ropejskiejo przed³u¿enieochrony rynku tekstylnego na ca³y
2005 r. Na powstrzymanie ca³kowitej liberalizacji rynku naciska te¿ nasze Ministerstwo
Gospodarki.
niewski, prezes ³ódzkiego Redana,W³aœciciela
m.in. salonów
Top Secreti Troll.
Jednak takie firmy czekaj¹
na zniesienie kontyngentów
lub mo¿liwe dalsze obni¿ki
ce³. Artman w Polsceszyjetylko co dziesi¹ty wyrób, a wykonanie reszty zleca zak³adom
w Turcji, Indiach oraz Chinach (na te ostatnie przypada
70 proc. produkcji spó³ki).
Redan ubrania szyje w Chinach, Indiach, Bangladeszu
oraz Indonezji. Dla nich ka¿dy krok ku liberalizacji importu z Azji to okazja do zmniejszenia kosztów produkcji i
zwiêkszenia zysków.
Ju¿ teraz w przemys³owych
strefach Szanghajulub Guangzhou z filiami amerykañskich
i europejskich potentatów
odzie¿owych s¹siaduj¹ niemal
przez œcianê biura liderów
polskiego rynku. W Szanghaju biuro ma gdañska spó³ka
LPp, w³aœciciel m.in. marek
Reserved i Cropp Town. Z
kolei ³ódzka firma Kan, w³aœcicielsieci salonów odzie¿owych Tatuum, otworzy³a biuro w Hongkongu. Ich pracownicy szukaj¹ lokalnych dostawców tekstyliów, zak³adów
szyj¹cych ubrania, zlecaj¹ im
produkcjê i nadzoruj¹ jej jakoœæ.
- Kilka razy w roku nasi przedstawiciele odwiedzaj¹
Chiny, poszukuj¹ nowych dostawców, podpisuj¹ umowy.
Potem bie¿¹cymi zleceniami i
dostawami mo¿na zarz¹dzaæ
w³aœciwie przez Internet przekonuje Wojciech Morawski, w³aœcicielspó³ki Atlantic,
najwiêkszego polskiego producenta bielizny. W ten sposób Atlantic "zatrudnia" w
Chinachoko³o 2000 osób.
Statek z kilkudziesiêcioma tysi¹cami sztuk ubrañ lub bielizny dociera z Chin do polskiego portu w miesi¹c, wiêc nie
ma problemu z zapewnieniem
ci¹g³oœcidostaw.
Na pocz¹tku stycznia, gdy
skoñczysiêczasochrony naszego rynku, chiñska tania odzie¿
z morskich transportów znajdzie siê w polskich sklepach.
Aleksander Piñski
Krzysztof Trêbski
1djêcia EPAPAPIforum. S ?rezenc'