Przykładowe zagrożenia dla siedlisk
Transkrypt
Przykładowe zagrożenia dla siedlisk
Przykładowe zagroŜenia dla siedlisk Przykłady siedlisk Morskie siedliska przybrzeŜne i lądowe siedliska wodne w strefach nadmorskich Przykłady zagroŜeń • • • • • • • • • zanieczyszczenie wód, eutrofizacja, trałowanie dna morskiego, regulacje i techniczne zabudowywanie brzegów morskich, w tym próby ich stabilizacji, wycinanie roślinności w związku z pogłębianiem lub odmulaniem koryta rzeki, regulacja rzek prowadzona daleko poza granicą tych obszarów, a takŜe zmiany intensywności gospodarowania na łąkach w dolinach rzecznych, presja rekreacyjna wymuszająca sprzątanie plaŜ (usuwanie szczątków roślinnych i zwierzęcych), gromadzenie się na brzegu wyrzucanych przez morze odpadów pochodzących ze statków oraz zanieczyszczeń wprowadzanych do morza innymi drogami, w siedliskach słonych: wysładzanie, np., na skutek regulowania rzek, ograniczającego zasięg wlewów wód słonawych, Wydmy przybrzeŜne i śródlądowe • • • • Słodkowodne wody stojące (jeziora) • • • • • Słodkowodne wody płynące (rzeki) • • • • • Wrzosowiska i zarośla • melioracje odwadniające połączone z planowym zalesianiem lub stymulujące szybką sukcesję lasu, • poŜary (uwaga: niewielkie poŜary bywają przyczyną powstawania suchych wrzosowisk), • przeorywanie i nawoŜenie w celu uzyskania uŜytków zielonych, • zagospodarowywanie „nieuŜytków”, • presja rekreacyjna i zabudowa, • mechaniczne niszczenie – wydeptywanie, • lokalne uszkodzenia – rezultat masowej turystyki i narciarskiego uŜytkowania presja turystyczno-rekreacyjna (plaŜowanie, spacerowanie), nasadzenia sosny i krzewów, stabilizacja i wzbogacanie w próchnicę (rozkładanie chrustu), zalesianie sztuczne i spontaniczne, zanieczyszczenia, a w ich wyniku eutrofizacja, zarastanie zbiorników na terasie zalewowej rzek uregulowanych, regulacje rzek (zagroŜenie dla starorzeczy), techniczne środki ochrony przeciwpowodziowej (zasypywanie starorzeczy), infrastruktura turystyczna powodująca wzrost zanieczyszczeń i presji rekreacyjnej, • intensyfikacja zagospodarowania rolniczego w otoczeniu, regulacja rzek, zanieczyszczenie wód i eutrofizacja, zabudowa hydrotechniczna brzegów, wycinanie zarośli, naturalna sukcesja, stoków powyŜej górnej granicy lasu, • zanieczyszczenie powietrza, • eutrofizacja, Murawy naturalne i półnaturalne • utrwalanie poprzez sadzenie drzew i krzewów, • sukcesja naturalna, • mechaniczne niszczenie, Półnaturalne wilgotne łąki (górskie i niŜowe) • • • • zaniechanie tradycyjnego uŜytkowania, intensyfikacja gospodarowania, zmiana warunków wodnych, regulacje rzek w celu zapobiegania powodziom (warunkiem trwałego zachowania niektórych typów łąk są właśnie regularne powodzie), Torfowiska wysokie, przejściowe i niskie oraz inne tereny podmokłe • • • • melioracje odwadniające, wydobycie torfu, zalesianie, eutrofizacja na skutek opadania związków azotu z atmosfery i spływania zanieczyszczeń z pól, zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem siarki, zmiany stosunków wodnych (obniŜenie lustra wody, uruchomienie przepływu), sukcesja, wapnowanie i nawoŜenie jezior (zabiegi przeprowadzane w hodowli ryb), zmiana warunków wodnych (obniŜenie poziomu wody związane np. z regulacją jezior i eksploatacją zasobów wód podziemnych), zakwaszanie poprzez wprowadzanie kwaśnych wód z otoczenia, • • • • • • Siedliska skalne i jaskinie • • • • Siedliska leśne • gospodarka leśna prowadzona niezgodnie z ekologicznym modelem odpowiednim do danego siedliska (np. wprowadzanie drzew obcych siedliskowo, stosowanie zrębów zupełnych, usuwanie wszystkich martwych drzew, grabienie ściółki), • rozbudowa infrastruktury rekreacyjno-sportowej, • zmiana stosunków wodnych (osuszanie w wyniku melioracji, obniŜanie poziomu wód gruntowych), • regulacja rzek, • intensyfikacja gospodarki rolnej w dolinach rzek w sąsiedztwie lasów i na terenach powiązanych z nimi hydrologicznie, sukcesja naturalna, zasłanianie skał i urwisk przez pobliskie drzewa, niszczenie mechaniczne wywołane intensywnym ruchem wspinaczkowym, eksploracja jaskiń i wiąŜące się z nią działania (wysadzanie zawalisk, przekopywanie i rozkopywanie zawalisk i namulisk, przebijanie nowych otworów zmieniające warunki świetlne i mikroklimat), • wydobycie surowców skalnych, • eutrofizacja i zanieczyszczenie środowiska prowadzące do zmiany właściwości gleb i rozwoju roślin o wyŜszych wymaganiach siedliskowych, • • • • pozyskiwanie surowca skalnego i naturalna abrazja klifów, zanikanie dawnych form uŜytkowania lasu, protegowanie sosny (sadzenie jej w duŜych ilościach), opanowywanie siedlisk przez świerk na skutek nasadzeń i spontanicznej inwazji, • zanieczyszczenie powietrza, • inwazje szkodników, • wydobycie kopalin. Źródło: Makomaska-Juchiewicz M., Perzanowska J., Ogólne zalecenia dla ochrony typów siedlisk oraz gatunków zwierząt (poza ptakami) i roślin wymienionych w załącznikach I i II Dyrektywy Siedliskowej, przewidywane na terenach Specjalnych Obszarów Ochrony sieci Natura 2000 w Polsce. Maszynopis, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków 2003.