biomechaniczna ocena zdolności siłowych siatkarzy w różnych

Marcin ŚLIWA, Katedra Teorii i Praktyki Sportu, Akademia Wychowania Fizycznego im.
Józefa Piłsudskiego w Warszawie, filia w Białej Podlaskiej
BIOMECHANICZNA OCENA ZDOLNOŚCI SIŁOWYCH SIATKARZY
W RÓŻNYCH OKRESACH ROCZNEGO MAKROCYKLU
TRENINGOWEGO
BIOMECHEMICAL EVALUATION OF STRENGTH CAPACITIES IN
MALE VOLLEYBALL PLAYERS IN DIFFERENT PERIODS OF
ANNUAL TRAINING MACROCYCLE
Słowa kluczowe: Piłka siatkowa, moment sił mięśniowych, Biodex Systems Pro
4
1. WSTĘP
Piłka siatkowa to gra zespołowa, w której na wynik sportowy składa się wiele złożonych
czynników: przygotowanie fizyczne, koordynacyjne, techniczne poszczególnych zawodników
czy umiejętność współdziałania w grupie [2,4]. Celne wskazanie parametrów, które mogą
zaważyć o końcowym sukcesie, jak również określenie właściwych parametrów pozwoli na
podjęcie prawidłowych, skutecznych działań treningowych [2]. Właściwie dobierane metody
treningowe pozwalają na podnoszenie poziomu sportowego, a także lepszych wyników.
Osiągnięte rezultaty treningu sportowego można ocenić za pomocą metod zaczerpniętych np. z
biomechaniki [1, 3].
Ocena zdolności siłowych i siłowo-szybkościowych reprezentantów różnych dyscyplin
dokonywana jest za pomocą pomiarów maksymalnych momentów sił mięśniowych
uzyskiwanych przez zespoły mięśni działających w obrębie stawów kończyn górnych i dolnych.
Uzyskane wyniki pomiarów dostarczają obiektywnych, ilościowych danych na temat stopnia
przegotowania zawodnika, a także trafność zastosowanych metod treningowych.
2. MATERIAŁ I METODY BADAŃ
Badania przeprowadzone zostały na siatkarzach Klubu Sportowego MOSiR Huragan
Międzyrzec Podlaski w sezonie 2014/2015, którzy występują w rozgrywkach II ligi Polskiego
Związku Piłki Siatkowej. Pomiary zostały dokonane przed i po okresie przygotowawczym
oraz po okresie startowym. Zastosowana metodyka badań pozwala na ocenę zdolności
siłowo-szybkościowych za pomocą pomiaru momentów sił mięśniowych pracujących w
obrębie stawu kolanowego w warunkach skurczu izokinetycznego w różnych okresach
treningu. Do pomiarów momentów sił mięśniowych działających w obrębie stawu kolanowego
XII Konferencja Naukowa Majówka Młodych Biomechaników im. prof. Dagmary Tejszerskiej
s. 136
zostało wykorzystane stanowisko pomiarowe Biodex System Pro 4. W trakcie badań zostaną
wyznaczone przebiegi momentów sił prostowników i zginaczy przy trzech różnych
prędkościach kątowych wykonywania ćwiczenia: 60, 180, 300 [°/s].
3. WYNIKI
Badania przeprowadzono na grupie 14 zawodników, gdzie średnia wieku wyniosła 21,5 lat.
Średnia masa badanych 86,1 ± 7,8 kg, natomiast wzrost 190,3 ± 3,6 cm. Na podstawie
uzyskanych wyników wyznaczono maksymalne momenty sił generowanych przez grupę
zginaczy i prostowników stawu kolanowego, stosunek maksymalnego momentu sił
mięśniowych działających na staw kolanowy do masy ciała, średnią moc w odpowiednich
okresach rocznego makrocylku. W celu określenia, czy wynik osiągnięty przez zawodnika był
dobry czy zły wprowadzono skalę. Zakresy poszczególnych skal opracowano na podstawie
norm BIODEX.
4. PODSUMOWANIE
Przedstawiona w pracy metodyka badań daje możliwość obiektywnej oceny zdolności
siłowych zawodników w poszczególnych okresach rocznego makrocyklu, jak również
wskazania do takiego planowania treningu, który pozwoliłby poprawę gorzej pracujących
grup mięśniowych, a co za tym idzie uzyskania lepszych wyników.
LITERATURA
[1] Buśko K.:Analiza wpływu programów treningu o różnej strukturze intensywności na siłę i
moc maksymalną mięśni kończyn dolnych człowiek. Warszawa: Wyd. AWF, 2006. Studia
I Monografie nr 109.
[2] Klocek T., Szczepanik M.: Ocena taktyki ataku w piłce siatkowej mężczyzn – analiza
skuteczności gry drużyn uczestniczących w rozgrywkach Ligi Światowej `2001, 2002,
2003 oraz Mistrzostw Świata 2002. W: Obserwacja I ocean działań zawodników w
zespołowych grach sportowych – red. Józef Bergier, Paweł Przybylski. Wrocław:
Międzynarodowe Towarzystwo Naukowe Gier Sportowych, Wrocław 2004.
[3] Król H.: Poziom przygotowania siłowo-szybkościowego skoczków narciarskich. W:
Biomechanika ruchu: wybrane zagadnienia – pod red.Czesława Urbanika. Warszawa:
Wyd. AWF, 2007.
[4] Naglak Z.: Zespołowa gra sportowa. Studia I Monografie AWF. Wyd. AWF Wrocław,
Warszawa, 1994.