Bariery wdroĝeniowe zwiČzane z wykorzystaniem cloud computing
Transkrypt
Bariery wdroĝeniowe zwiČzane z wykorzystaniem cloud computing
Problemy ZarzÈdzania, vol. 13, nr 2 (52), t. 1: 217 – 227 ISSN 1644-9584, © Wydziaï ZarzÈdzania UW DOI 10.7172/1644-9584.52.17 Bariery wdroĝeniowe zwiÈzane z wykorzystaniem cloud computing oraz ich przejawy w ocenie uĝytkowników Nadesïany 26.11.14 | Zaakceptowany do druku 18.12.14 Tomasz Parys* Artykuï przedstawia cloud computing jako model Ăwiadczenia usïug informatycznych. Syntetycznie scharakteryzowano samo pojÚcie. Omówiono podstawowe jego cechy, modele oferowania usïug oraz modele wdroĝeniowe. Zaprezentowano takĝe wybrane dane statystyczne dotyczÈce rynku tego typu usïug. ZasadniczÈ czÚĂÊ opracowania stanowi prezentacja barier wdroĝeniowych tej koncepcji. Zaprezentowano wyniki badañ wïasnych autora oraz dokonano ich syntetycznego omówienia. Sïowa kluczowe: cloud computing, bariery wdroĝeniowe, systemy informatyczne, usïugi informatyczne. Implementation Barriers Associated with the Use of Cloud Computing and Its Aspects in the Rating by Users Submited 26.11.14 | Accepted 18.12.14 This paper presents cloud computing as a model for the provision of IT services. It contains a synthetic view of CC. Its basic features, models of service provision and implementation models were described. The paper also presents selected statistics on the market for this type of services. The main part of the study presents implementation barriers of this concept. The results of the author’s own research were presented and synthetically discussed. Keywords: cloud computing, implementation barriers, information systems, information services. JEL: L86 * Tomasz Parys – dr, Uniwersytet Warszawski, Wydziaï ZarzÈdzania, Katedra Systemów Informacyjnych ZarzÈdzania. Adres do korespondencji: Uniwersytet Warszawski, Wydziaï ZarzÈdzania, ul. Szturmowa 1/3, 02-678 Warszawa; e-mail: [email protected]. Tomasz Parys 1. Wprowadzenie Cloud computing doĂÊ nowÈ koncepcjÈ Ăwiadczenia usïug IT. Koncepcja powstaïa i rozwija siÚ gïównie z inicjatywy duĝych korporacji specjalizujÈcych siÚ w tworzeniu nowoczesnych systemów informatycznych i oferowaniu za ich poĂrednictwem coraz bardziej specjalistycznych usïug. Duĝe moce obliczeniowe i praktycznie nieograniczone przestrzenie dyskowe powodujÈ, iĝ moĝliwoĂci rozwoju usïug IT wydajÈ siÚ nieograniczone. Przetwarzanie w chmurze przedstawiane jest gïównie jako szansa na podniesienie konkurencyjnoĂci, poprawÚ wïasnego funkcjonowania, jak równieĝ dotarcie do nowych rynków i klientów dla firm (duĝych, Ărednich i maïych). Jak kaĝda koncepcja i technologia, takĝe i cloud computing ma swoje wady i zalety, mocne i sïabe strony otwiera przed firmami nowe szanse oraz wspomaga wbcodziennym dziaïaniu. ZwiÈzane sÈ z niÈ takĝe bariery na jakie napotyka jej wdroĝenie oraz uĝytkowanie. StanowiÈ one treĂÊ niniejszego opracowania. 2. Charakterystyka cloud computing Termin cloud computing (CC) jest doĂÊ nowy, dlatego teĝ nie istnieje jedna ogólnie przyjÚta definicja tego terminu. Nawet tïumaczenia na jÚzyk polski bywa róĝne. NajczÚĂciej stosowanym odpowiednikiem jest „chmura obliczeniowa” lub „przetwarzanie w chmurze”. Po raz pierwszy terminu cloud computing uĝyï w roku 1997 Ramnath Chellappa podczas wykïadu pt. „Intermediaries in Cloud-Computing: A New Computing Paradigm” wygïoszonego na INFORMS meeting w Dallas (http://www.cloud-lounge. org/clouds-in-IT-history.html, lipiec 2014). Zdarzenie to jest uznawane za pierwsze naukowe uĝycie tego terminu. DoĂÊ dobrze istotÚ chmury obliczeniowej oddaje nastÚpujÈca definicja, podana w jednym z oficjalnych raportów UE: „Chmura obliczeniowa to (...) wykorzystywanie usïug, zasobów przechowywania, nie na swoim komputerze, lecz gdzieĂ w Internecie, i to nie w jednym centrum danych, lecz wbrozproszeniu w caïym Internecie. Jako uĝytkownik nie wiesz, gdzie znajdujÈ siÚ twoje dane lub gdzie sÈ usïugi, z których korzystasz. Zatem (...) chmura obliczeniowa to Facebook, to poczta internetowa, to przechowywanie wbInternecie i to korzystanie z oprogramowania, które nie dziaïa na twoim komputerze, lecz gdzieĂ w Internecie” (Parlament Europejski, 2012). Cloud computing moĝna rozpatrywaÊ z dwóch zasadniczych punktów widzenia, tj. informatycznego oraz biznesowego. W tym pierwszym CC moĝna zdefiniowaÊ „model usïug informatycznych, który dotyczy uĝytkowania zasobów informatycznych dostÚpnych poza fizycznÈ lokalizacjÈ. Wbpewnej abstrakcji sprowadza siÚ do ajencji oprogramowania, mocy obliczeniowej, baz danych zainstalowanych na komputerach innych niĝ komputer uĝytkownika. FunkcjonalnoĂÊ jest tu rozumiana jako usïuga (dajÈca wartoĂÊ dodanÈ uĝytkownikowi) oferowana przez dane oprogramowanie (oraz koniecznÈ infrastrukturÚ)” (KucÚba, 2013). 218 DOI 10.7172/1644-9584.52.17 Bariery wdroĝeniowe zwiÈzane z wykorzystaniem cloud computing oraz ich przejawy... Rys. 1. ZarzÈdzanie firmÈ w koncepcji chmury. ½ródïo: http://biznespakiet.pl/tag/zoho-chmura (sierpieñ 2014). Z punktu widzenia biznesowego (zarzÈdzania) natomiast CC moĝna zdefiniowaÊ jako nowÈ formÚ outsourcingu IT. Naleĝy zauwaĝyÊ, ĝe w tym przypadku outsourcing nie koncentruje siÚ na analizach, projektowaniu czy teĝ utrzymaniu systemów informatycznych w firmach, ale dotyczy „usïug dynamicznego udostÚpniania infrastruktury sprzÚtowej, platform oraz oprogramowania za poĂrednictwem Internetu, jak równieĝ zarzÈdzania tÈ infrastrukturÈ przez dostawców usïug w chmurze” (KucÚba, 2013). DefinicjÈ najczÚĂciej podawanÈ w literaturze przedmiotu jest ta opracowana przez NIST (National Institute of Standards and Technology), wedïug której cloud computing to: „model pozwalajÈcy na wszechobecny, wygodny dostÚp poprzez sieÊ do wspóïdzielonej puli konfigurowalnych zasobów obliczeniowych (np. sieci, serwerów, pamiÚci masowej, aplikacji oraz usïug), które w bïyskawiczny sposób mogÈ zostaÊ dostarczone i zwolnione, przy minimalnym zaangaĝowaniu lub interakcji z dostawcÈ usïug. Model ten skïada siÚ z piÚciu podstawowych charakterystyk, trzech modeli usïugowych oraz czterech modeli wdroĝeniowych” (Grance i Mell, 2011; https:// cl0udguide.wordpress.com). RozwijajÈc powyĝszÈ definicjÚ w ramach cloud computing moĝna wyróĝniÊ trzy podstawowe modele usïug (rysunek 2)1: – Software-as-a-service (SaaS) – model ten zakïada, ĝe klient korzysta zbaplikacji za poĂrednictwem Internetu, natomiast firma, która udostÚpniaj za jej poĂrednictwem usïugÚ, dba o zapewnienie ciÈgïoĂci jej dziaïania. Gwarantuje takĝe bezpieczeñstwo oraz jest odpowiedzialna za jej rozwój i dostosowanie funkcjonalnoĂci do potrzeb uĝytkownika (Wielki, 2012). – Platform-as-a-service (PaaS) – oferowane jest Ărodowisko umoĝliwiajÈce tworzenie, rozwój i testowanie przez firmy wïasnych aplikacji (Wielki, 2012). Problemy ZarzÈdzania vol. 13, nr 2 (52), t. 1, 2015 219 Tomasz Parys – Infrastructure-as-a-service (IaaS) – w modelu tym usïugodawca udostÚpnia swoje zasoby sprzÚtowe, np. powierzchniÚ dyskowa, moc obliczeniowÈ procesorów, w formie wirtualnych zasobów dostÚpnych on-line przez Internet. SÈ one sÈ skalowane w zaleĝnoĂci od konkretnych potrzeb usïugobiorcy. Usïugodawca natomiast odpowiada za sprawne ich funkcjonowanie. Rys. 2. Poziomy usïug w ramach cloud computing. ½ródïo: http://blog.botfrei.de/2012/12/ cloud-computing-oder-was-ist-eigentlich-die-cloud (wrzesieñ 2014). Model cloud computing moĝna opisaÊ przy zastosowaniu podstawowych charakterystyk (por. https://cl0udguide.wordpress.com): – Samodzielne korzystanie zb usïugi, usïuga na ĝÈdanie (on-demand self service) – uĝytkownicy mogÈ instalowaÊ ibkonfigurowaÊ oprogramowanie bez pomocy ze strony dostawcy usïug. – Wszechobecny dostÚp (broad network access) – usïuga dostÚpna za poĂrednictwem standardowych urzÈdzeñ sieciowych, gdzie dostÚp jest realizowany przy wykorzystaniu oprogramowania klienckiego. – PoïÈczenie zasobów (resource pooling) – zasoby sÈ dostÚpne niezaleĝnie od ich lokalizacji. Klient na ogóï nie ma ĝadnej kontroli i wiedzy dotyczÈcej dokïadnej lokalizacji dostarczanych zasobów, choÊ jest w stanie okreĂliÊ przybliĝonÈ lokalizacjÚ (np. kraj, województwo, centrum przetwarzania danych). – SzybkoĂÊ i elastycznoĂÊ (rapid elasticity) – uĝytkownicy mogÈ zwiÚkszaÊ lub zmniejszaÊ swoje moĝliwoĂci wb zaleĝnoĂci od ich woli. Dla klienta pojemnoĂÊ zasobów wydaje siÚ nieograniczona i moĝe byÊ wykorzystana w dowolnej potrzebnej iloĂci w dowolnym momencie. – Mierzalna usïuga (measured service) – systemy chmury pozwalajÈ na automatycznÈ kontrolÚ i optymalizacjÚ wykorzystania zasobów poprzez zastosowanie moĝliwoĂci pomiaru na pewnym poziomie abstrakcji odpowiedniej dla danego rodzaju usïugi (np. pamiÚÊ masowa, przetwarzanie, 220 DOI 10.7172/1644-9584.52.17 Bariery wdroĝeniowe zwiÈzane z wykorzystaniem cloud computing oraz ich przejawy... aktywne konta uĝytkowników). Wykorzystanie zasobów moĝe byÊ monitorowane, kontrolowane oraz raportowane, dostarczajÈc wiÚkszÈ przejrzystoĂÊ zarówno dla dostawców, jak i konsumentów usïug w chmurze. – Opïata za uĝycie (pay-per-use) – opïaty pobierane sÈ od uĝytkowników wb zaleĝnoĂci od wykorzystanej mocy obliczeniowej, przepustowoĂci ïÈcza internetowego ibprzestrzeni dyskowej (http://nowetechnologie.comarch.com/ trendy-i-strategie/cloud-computing-software-as-a-service, wrzesieñ 2014). Usïugi CC mogÈ byÊ dostarczane w „chmurach” opartych na róĝnych modelach ich wdroĝenia (por. http://www.hyphenet.com/blog/cloud-computing-for-your-small-business, sierpieñ 2014; https://cl0udguide.wordpress. com): – Chmura prywatna (private cloud) – infrastruktura chmury jest wdroĝona do wyïÈcznego uĝytku tylko przez jednÈ organizacjÚ. Organizacja taka moĝe siÚ skïadaÊ z wielu korzystajÈcych z usïug podmiotów. Bardzo czÚsto chmura prywatna dziaïa w intranecie przedsiÚbiorstwa. Jest ona „schowana za firewallem” – nie jest dostÚpna za poĂrednictwem Internetu. – Chmura wspólnotowa (community cloud) – infrastruktura chmury jest wdroĝona do wyïÈcznego uĝytku przez okreĂlonÈ wspólnotÚ uĝytkowników z organizacji, które ïÈczÈ wspólne obszary zainteresowañ (misja, wymagania zwiÈzane z bezpieczeñstwem itd.). – Chmura publiczna (public cloud) – infrastruktura chmury jest wdroĝona do otwartego, publicznego uĝytku przez wielu konsumentów. Moĝe byÊ w posiadaniu, zarzÈdzana oraz obsïugiwana przez dowolnÈ organizacjÚ. – Chmura hybrydowa (hybrid cloud) – infrastruktura chmury jest poïÈczeniem dwóch lub wiÚcej odrÚbnych chmur róĝnego typu, które pozostajÈc unikalnymi jednostkami, sÈ jednak ze sobÈ poïÈczone przez ustandaryzowane lub prawnie zastrzeĝone technologie, które umoĝliwiajÈ przenoszenie danych. 3. Charakterystyka rynku cloud computing Rynek usïug CC jest doĂÊ pokaěnych rozmiarów. W roku 2008 byï warty 46 mld USD, natomiast w roku 2014 urósï do 150 mld USD. Oznacza to wzrost o ponad 300% w ciÈgu zaledwie 6 lat. ZauwaĝyÊ naleĝy, ĝe tempo wzrostu wartoĂci rynku CC w stosunku do globalnego wzrostu caïego rynku IT jest piÚÊ razy wiÚksze (http://blog.backupify.com/2013/07/22/the-giantcloud-8-stats-on-the-growth-of-cloud-computing, wrzesieñ 2014). Wedïug prognoz International Data Group (IDG) liczba uĝytkowników usïug CC bÚdzie wzrastaÊ, natomiast tempo tego wzrostu bÚdzie nieco mniejsze niĝ dotychczas (por. rysunek 3). Na podstawie szacunków Gartner Research wartoĂÊ usïug dostarczanych na podstawie modelu SaaS zanotuje duĝy wzrost. Ich wartoĂÊ w roku 2015 wyniesie w skali Ăwiata 22,1 mld USD. Natomiast wedïug badañ IDC Research wartoĂÊ usïug w modelu IaaS osiÈgnie w roku 2017 wartoĂÊ do Problemy ZarzÈdzania vol. 13, nr 2 (52), t. 1, 2015 221 Tomasz Parys 5,4 mld USD. W tym czasie usïugi w modelu (PaaS) osiÈgnÈ wartoĂÊ do 1,1 mld USD (http://blog.backupify.com/2013/07/22/the-giant-cloud-8-statson-the-growth-of-cloud-computing). Liczba użytkowników w milionach 40 33,05 30 21,32 20 13,40 8,16 10 1,38 2,47 2009 2010 4,53 0 2011 2012 2013 2014 2015 Wzrost rok do roku w % 0,9 0,83 0,80 0,78 0,64 0,59 0,55 0 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Rys. 3. Liczba uĝytkowników cloud computing oraz wzrost rok do roku. ½ródïo: http:// nowetechnologie.comarch.com/trendy-i-strategie/cloud-computing-software-as-a-service (sierpieñ 2014). Network Instruments, w wyniku badañ przeprowadzonych na grupie 184 inĝynierów sieciowych reprezentujÈcych róĝne firmy, stwierdziïo, ĝe 71% zb tych firm zdecydowaïo siÚ na rozwiÈzania cloud computing. Z tych 71% firm (http://www.computingcloud.pl/pl/cloud-przewodnik/227-dyskusja-natemat-definicji-cloud-computing, lipiec 2014): – 46% zaimplementowaïo usïugÚ opartÈ na modelu SaaS, – 32% korzysta z IaaS, – 16% jest uĝytkownikiem PaaS. Znacznie mniejszy jest rynek usïug tego typu w Unii Europejskiej. Wb roku 2014 ma wynieĂÊ ponad 1,5 mld EUR (rysunek 4). WartoĂÊ rynku usïug CC w UE wzroĂnie i w roku 2015 przekroczy kwotÚ 2 mld EUR. Jak widaÊ na rysunku 4, najwiÚkszy udziaï w tej kwocie bÚdÈ miaïy usïugi oferowane w modelu SaaS. W chwili obecnej 7% danych jest przechowywanych w chmurze. WartoĂÊ ta w roku 2016 ma wzrosnÈÊ do 36%. PoczÈwszy od roku 2013 wbchmurze jest zmagazynowanych ponad exabajt danych (1 073 741 824 GB) (http:// blog.backupify.com/2013/07/22/the-giant-cloud-8-stats-on-the-growth-ofcloud-computing). 222 DOI 10.7172/1644-9584.52.17 Bariery wdroĝeniowe zwiÈzane z wykorzystaniem cloud computing oraz ich przejawy... 25 000 Milion Euro 20 000 15 000 10 000 5 000 0 2009 2010 SaaS total 2011 2012 2013 PaaS total 2014 2015 IaaS total Rys. 4. WartoĂÊ rynku CC w Unii Europejskiej w latach 2009–2015. ½ródïo: Parlament Europejski. (2012). Chmury obliczeniowe. Ekspertyza 2012. Dyrekcja Generalna d/s polityki wewnÚtrznej Parlamentu Eurpoejskiego. Pozyskano z: http://www.europarl.europa. eu/RegData/etudes/etudes/join/2012/475104/IPOL-IMCO_ET%282012%29475104_PL.pdf (sierpieñ 2014). 4. Bariery wdroĝenia i zastosowania cloud computing W literaturze przedmiotu moĝna spotkaÊ róĝnÈ klasyfikacjÚ barier CC. WyróĝniÊ moĝna np. bariery techniczne, prawne i mentalnoĂciowe (apiñski i Wyĝnikiewicz, 2011; Jelonek i Wysïocka, 2014). Moĝna takĝe bariery podzieliÊ na: zwiÈzane z utratÈ kontroli nad infrastrukturÈ przedsiÚbiorstwa, bezpieczeñstwem danych i zwiÈzanÈ z tym obawÚ o utratÚ danych, zapewnieniem prywatnoĂci danych oraz trudnoĂciami w przestawieniu siÚ przedsiÚbiorstwa na nowy model obsïugi infrastruktury IT (http://cloudtweaks.com/2012/11/barriers-in-cloud-computing-adoption, sierpieñ 2014). Moĝna takĝe spotkaÊ opracowania wskazujÈce konkretne przejawy barier bez klasyfikowania ich do poszczególnych grup (IDC, 2012; Akbari, 2012). Autor artykuïu przeprowadziï w latach 2012–2014 badania dotyczÈce barier wdroĝeniowych systemów informatycznych, bÚdÈce kontynuacjÈ badañ z lat poprzednich. W omawianym okresie badania ankietowe dotyczÈce „klasycznych” wdroĝeñ systemów informatycznych zostaïy rozszerzone ob cloud computing. Ècznie w badaniu wziÚïy udziaï 92 osoby. Rozkïad liczby respondentów w poszczególnych latach zostaï przedstawiony w tabeli 1. Respondenci, którzy brali udziaï w badaniu, byli sïuchaczami kolejnych edycji studiów podyplomowych „ZarzÈdzanie Projektami Informatycznymi” prowadzonych na wydziale zarzÈdzania UW. Tym samym reprezentowali oni specyficznÈ grupÚ respondentów – juĝ zapoznanych z technikÈ komputerowÈ, metodykami wdroĝeniowymi oraz róĝnymi aspektami wykorzystania infrastruktury IT. Niejednokrotnie mieli juĝ za sobÈ udziaï w projektach wdroĝeniowych systemów informatycznych. DziÚki temu ich opinie moĝna Problemy ZarzÈdzania vol. 13, nr 2 (52), t. 1, 2015 223 Tomasz Parys uznaÊ za wartoĂciowe, poniewaĝ badanie dotyczyïo dziedziny, w której na co dzieñ pracujÈ. Dodatkowo na studiach tych autor niniejszego opracowania prowadziï przedmiot „Bariery wdroĝeniowe systemów informatycznych”, co dodatkowo wpïynÚïo na lepsze poznanie przez badanych tematyki wdroĝeñ systemów i technologii informatycznych oraz zwiÈzanych z nimi problemów i ograniczeñ. Rok badania Liczba respondentów Razem 2012 2013 2014 37 31 24 92 Tab. 1. Liczba respondentów badania w kolejnych latach. ½ródïo: opracowanie wïasne. Zasadniczym celem przeprowadzonej ankiety byïo poznanie opinii uĝytkowników na temat barier wdroĝeniowych oraz stopnia ich istotnoĂci wbprocesie wdroĝenia modelu CC. Respondenci zostali poproszeni o ocenÚ tychĝe barier w dwóch perspektywach. Po pierwsze, w ujÚciu ogólnym, tj. podziale na 3 podstawowe grupy, oraz po drugie, szczegóïowo, poprzez okreĂlenie ich zdaniem istotnoĂci poszczególnych przejawów barier. Uĝytkownicy w pierwszej czÚĂci mieli odpowiedzieÊ okreĂliÊ, która (jedna) bariera wraz z jej przejawami ich zdaniem najczÚĂciej wystÚpuje we wdroĝeniu CC (por. rysunek 5). Do wyboru mieli: – BarierÚ technicznÈ – gïównie problemy wynikajÈce z wymaganej duĝej przepustowoĂci i bezawaryjnoĂci ïÈczy internetowych oraz pewnych narzuconych przez dostawcÚ chmury wymagañ i ograniczeñ dotyczÈcych budowy aplikacji w niej dziaïajÈcych. – BarierÚ prawnÈ – zwiÈzanÈ gïownie z narzuconÈ przez przepisy prawa koniecznoĂciÈ zapewnienia prywatnoĂci i bezpieczeñstwa przetwarzania i przechowywania danych, a zwïaszcza ochrony danych osobowych. – BarierÚ mentalnoĂciowÈ – zwiÈzanÈ gïownie z brakiem zaufania do nowoĂci i dostawców, niechÚÊ do zmian i podejmowania ryzyka, braki w wiedzy odnoĂnie konkretnych rozwiÈzañ, obawa przed nieautoryzowanym dostÚpem do danych przez np. konkurencjÚ oraz niepewnoĂÊ co do losów danych, które sÈ usuwane z róĝnych przyczyn z chmury. W drugiej czÚĂci ankiety zostali poproszeni o wskazanie, które z wymienionych przejawów barier wystÚpujÈ ich zdaniem w trakcie wdroĝenia modelu CC. Przejawy barier zostaïy podzielone na dwie grupy. Szczegóïowa charakterystyka zostanie przedstawiona poniĝej. PierwszÈ grupÚ stanowiïy przejawy barier zwiÈzanych z danymi przechowywanymi i przetwarzanymi w chmurze. Otrzymane wyniki zostaïy przedstawione w tabeli 2 i na rysunku 6. 224 DOI 10.7172/1644-9584.52.17 Bariery wdroĝeniowe zwiÈzane z wykorzystaniem cloud computing oraz ich przejawy... DrugÈ grupÚ stanowiïy przejawy barier zwiÈzane z Ăwiadczeniem usïug wb chmurze. Otrzymane wyniki zostaïy przedstawione w tabeli 3 i na rysunkub 7. Bariera technologiczna – 19 osób (20,7%) Bariera prawna – 15 osób (16,3%) Bariera mentalnościowa – 58 osób (63,0%) Rys. 5. Bariery wystÚpujÈce przy wdroĝeniu modelu CC. ½ródïo: opracowanie wïasne. Przejawy barier zwiÈzane bezpoĂednio zb danymi Osoby Odsetek badanych (%) 30 32,61 Niewiedza na temat fizycznej lokalizacji danych Brak (czasowy) dostÚpu do danych 35 38,04 Swobodne przenoszenie danych 56 60,87 Bezpieczeñstwo (utrata danych) 67 72,83 PrzejÚcie danych przez konkurencjÚ 53 57,61 Brak prywatnych danych 63 68,48 Tab. 2. Wyniki ankiety w zakresie przejawów barier zwiÈzanych z danymi. ½ródïo: opracowanie wïasne. Brak prywatnych danych Przejęcie danych przez konkurencję Bezpieczeństwo (utrata danych) Swobodne przenoszenie danych Brak (czasowy) dostępu do danych Niewiedza na temat fizycznej lokalizacji danych 0 10 20 30 40 50 60 70 80 % Rys 6. Odsetek wskazañ na poszczególne przejawy barier zwiÈzane z danymi. ½ródïo: opracowanie wïasne. Problemy ZarzÈdzania vol. 13, nr 2 (52), t. 1, 2015 225 Tomasz Parys Osoby Odsetek badanych (%) Brak zaufania do usïugodawcy 52 56,52 Przejawy barier zwiÈzane z usïugami Zbyt niska wydajnoĂÊ usïug 49 53,26 Trudny dostÚp wskutek sïabego ïÈcza 43 46,74 TrudnoĂÊ w integracji CC z infrastrukturÈ firmy 39 42,39 Tab. 3. Wyniki ankiety w zakresie przejawów barier zwiÈzanych z usïugami. ½ródïo: opracowanie wïasne. Trudność w integracji CC z infrastrukturą firmy Trudny dostęp wskutek słabego łącza Zbyt niska wydajność usług Brak zaufania do usługodawcy 0 10 20 30 40 50 60 % Rys. 7. Odsetek wskazañ na poszczególne przejawy barier zwiÈzane z usïugami. ½ródïo: opracowanie wïasne. PodsumowujÈc uzyskane wyniki, naleĝy zauwaĝyÊ, iĝ uĝytkownicy biorÈcy udziaï w badaniu za najistotniejszÈ barierÚ wystÚpujÈcÈ przy wdroĝeniu modelu cloud computing uznali barierÚ mentalnoĂciowÈ. Jest to wynik zbliĝony do wyników badañ w zakresie barier wdroĝeniowych tradycyjnych systemów informatycznych, gdzie najwiÚcej wskazañ uzyskuje bariera socjopsychologiczna – zwiÈzana z zachowaniem czynnika ludzkiego. W grupie przejawów barier zwiÈzanych z danymi najwiÚksze, zdaniem respondentów, znaczenie ma bezpieczeñstwo danych rozumiane jako obawa przed ich utratÈ oraz brak prywatnoĂci danych. W drugiej zaĂ grupie za najistotniejszy przejaw uznany zostaï brak zaufania do usïugodawcy. Obawa o bezpieczeñstwo danych i ich utratÚ jest zagadnieniem szczególnie waĝnym, jeĝeli wziÈÊ pod uwagÚ fakt, iĝ na rynku amerykañskim 32% z ankietowanych firm utraciïo swoje dane (dotyczy modelu SaaS). Natomiast 60% firm, które straciïy swoje dane, upadïo w ciÈgu szeĂciu miesiÚcy (http://blog.backupify. com/2013/07/22/the-giant-cloud-8-stats-on-the-growth-of-cloud-computing). 5. Zakoñczenie Cloud computing, jak kaĝda technologia informatyczna, posiada wady i zalety, przynosi stosujÈcym je firmom korzyĂci oraz napotyka na bariery w czasie wdroĝenia, a nastÚpnie uĝytkowania. W niniejszym opracowaniu starano siÚ ukazaÊ podstawowe przejawy tychĝe barier w celu wskazania 226 DOI 10.7172/1644-9584.52.17 Bariery wdroĝeniowe zwiÈzane z wykorzystaniem cloud computing oraz ich przejawy... ich istnienia i uĂwiadomienia usïugodawcom realnych obaw uĝytkowników zwiÈzanych z tym modelem Ăwiadczenia usïug. Moĝna wyraziÊ nadziejÚ, ĝe w najbliĝszym czasie oferujÈcy usïugi CC wypracujÈ takie standardy Ăwiadczenia usïug, ĝe uĝytkownicy coraz chÚtniej bÚdÈ korzystali z tego modelu, ab sama koncepcja CC stanie siÚ staïym i niezbÚdnym elementem infrastruktury IT kaĝdego przedsiÚbiorstwa. Przypisy 1 Ze wzglÚdu na fakt wyczerpujÈcego omówienia w literaturze przedmiotu charakterystyk oraz modeli usïugowych i wdroĝeniowych w niniejszym opracowaniu zrezygnowano z szerszego ich przedstawienia. W literaturze moĝna spotkaÊ takĝe szerszÈ klasyfikacjÚ, np. Wit i Juszczyk, 2012 oraz http://pclab.pl/art44767.html (sierpieñ, 2014). Bibliografia Akbari, M. (2012). Cloud Computing Adoption for SMEs: Challenges, Barriers and Outcomes. Dublin: Dublin Institute of Technology. Pozyskano z: http://arrow.dit.ie/cgi/ viewcontent.cgi?article=1053&context=scschcomdis. Grance, T. i Mell, P. (2011). The NIST Definition of Cloud Computing. Gaithersburg: National Institute of Standards and Technology. U.S. Department of Commerce. Pozyskano z: http://csrc.nist.gov/publications/nistpubs/800-145/SP800-145.pdf (czerwiec 2014). IDC (2012). Quantitative Estimates of the Demand for Cloud Computing in Europe and the Likely Barriers to Up-take. SMART 2011/0045. D4- Final Report. IDC. Pozyskano z: http://www.astrid-online.it/E-governme/Cloud-comp/IDC_quantitative_estimates_ cloud_13_07_12.pdf (sierpieñ 2014). Jelonek, D. i Wysïocka, E. (2014). Barriers to the development of cloud computing adoption and usage in SMEs in Poland. W: Advances in Information Science and Applications – Volume I. Proceedings of the 18th International Conference on Computers. Santorini. Pozyskano z: http://www.europment.org/library/2014/santorini/bypaper/ COMPUTERS/COMPUTERS1-17.pdf (sierpieñ 2014). KucÚba, R. (2013). Model Cloud Computing – taksonomia pojÚÊ i wïasnoĂci. Centrum Energetyki Prosumenckiej. Politechnika ¥lÈska. Pozyskano z: http://www.klaster3x20. pl/sites/default/files/robert_kuceba_-_model_cloud_computing_taksonomia_pojec_i_ wlasnosci.pdf (wrzesieñ 2014). apiñski, K. i Wyĝnikiewicz, B. (2011). Raport. Cloud Computing – wpïyw na konkurencyjnoĂÊ przedsiÚbiorstw i gospodarkÚ Polski. Gdañsk: Instytut Badañ nad GospodarkÈ RynkowÈ. Pozyskano z: http://www.ibngr.pl/content/download/957/9390/file/Raport_ CC_final.pdf (sierpieñ 2014). Parlament Europejski. (2012). Chmury obliczeniowe. Ekspertyza 2012. Dyrekcja Generalna d/s polityki wewnÚtrznej Parlamentu Eurpoejskiego. Pozyskano z: http:// www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/etudes/join/2012/475104/IPOL-IMCO_ ET%282012%29475104_PL.pdf (sierpieñ 2014). Wielki, J. (2012). Modele wpïywu przestrzeni elektronicznej na organizacje gospodarcze. Wrocïaw: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocïawiu. Wit, B. i Juszczyk, M. (red). (2012). Technologie mobilne, przetwarzanie w chmurze obliczeniowej – nowe narzÚdzia, nowe moĝliwoĂci. Lublin: Polskie Towarzystwo Informatyczne. Problemy ZarzÈdzania vol. 13, nr 2 (52), t. 1, 2015 227