BEZPIECZEŃSTWO DZIAŁAŃ LOGISTYCZNYCH LOGISTIC

Gospodarka Materiałowa i Logistyka nr 5/2014
BEZPIECZEŃSTWO DZIAŁAŃ LOGISTYCZNYCH
LOGISTIC ACTIONS SAFETY
Andrzej SZYMONIK
Politechnika Łódzka
Wydział Organizacji i Zarządzania
Katedra Zarządzania Produkcją i Logistyki
Procesy, w tym i logistyczne narażone są na działania nieplanowe, co powoduje, że menedżerowie
w realizacji funkcji zrządzania winni uwzględniać zagrożenia i ich skutki, by osiągnąć zaplanowany cel. Jednym
ze sposobów osiągania zamierzonych celów jest pełna identyfikacja tego, co może wpływać na przebieg
bezpieczeństwa działań logistycznych. Próbę zdefiniowania zagrożeń systemów i podsystemów logistycznych
oraz ich podział zawiera prezentowany artykuł.
Processes (including logistic processes) are exposed to unplanned activities, which means that
managers, in management function realization should take into account hazards and their effects, in ordere to
achieve the planned target. One way of achieving intended goals is the complete identification of what can
influence the safety of logistics. The article includes an attempt to define the risks for logistic systems,
subsystems and their division.
Słowa kluczowe: domeny bezpieczeństwa, bezpieczeństwo logistyczne.
Keywords: security domain, logistics security.
WSTĘP
Procesy logistyczne realizowane w skali mikro i makro narażone są na wszelkiego
rodzaju zakłócenia wywołane siłami przyrody lub z winy człowieka. Skuteczne
przeciwdziałanie niepożądanym zjawiskom jest możliwe między innymi dzięki identyfikacji i
ocenie tego, co ma negatywny wpływ na procesy i działania logistyczne. Skutecznym
instrumentem w zarządzaniu bezpieczeństwem jest udzielenie odpowiedzi na problem
badawczy, który możemy sformować w postaci pytania: co wpływa na bezpieczeństwo
działań logistycznych? Wykorzystując narzędzia badawcze teoretyczne (analizę, syntezę,
uogólnienie, porównanie) i praktyczne (obserwację naukową i badanie sądów) można udzielić
odpowiedzi na tak postawiony problem badawczy.
1. DOMENY BEZPIECZEŃSTWA ZWIĄZANE Z LOGISTYKĄ
Przed przystąpieniem do istoty rozdziału warto przedstawić określenia dwóch pojęć: domena
i bezpieczeństwo.
Pierwsze z nich definiowane jest jako:
•
dziedzina, zakres, teren, pole działania (http://www.slownikonline.pl/kopalinski/7B67E4188EF88FC4412565BA000AFE26.php, 27.04.2011.);
593 | S t r o n a
Gospodarka Materiałowa i Logistyka nr 5/2014
•
zakres zainteresowań lub działalności jakiejś osoby, instytucji lub dziedziny wiedzy
( Słownik języka polskiego wg http://sjp.pwn.pl/, 29.04.2011).
Synonimami słowa domena są: zakres, dziedzina, sfera, pole działania (http://www.slowniksynonimow.eu/?s=domena&x=0&y=0, 29.04.201.).
Natomiast bezpieczeństwo to stan psychiczny przeciwny do zagrożenia i lęku. Definicji
bezpieczeństwa jest wiele i zależą one od dziedziny, której dotyczą, jednak najogólniej rzecz
biorąc jest to poczucie pewności, że stan zagrożenia nie wystąpi w wyniku różnych zdarzeń
losowych, zarówno tych dających się przewidzieć, jak i nie możliwych do przewidzenia.
Bezpieczeństwo to stan, który daje poczucie pewności istnienia i gwarancje jego zachowania
oraz szanse na doskonalenie. Jest to jedna z podstawowych potrzeb człowieka. Odznacza się
brakiem ryzyka utraty czegoś dla podmiotu szczególnie cennego – życia, zdrowia, pracy,
szacunku, uczuć, dóbr materialnych i dóbr niematerialnych.
Zagrożenia mogą być skierowane na zewnątrz i do wewnątrz; tak samo powinny być
skierowane działania w celu ich likwidowania.
Obszar zainteresowania bezpieczeństwa, który jest związany z logistyką, jest bardzo szeroki
a wynika to między innymi z dziedzin, którego ono dotyczy. W literaturze przedmiotu
spotyka się różne wymiary bezpieczeństwa (M. Cieślarczyk, Siedlce 2009, s. 149,150).
Uwzględniając istotę logistyki, która zapewnia użyteczność miejsca i czasu, bezpieczeństwo
może obejmować różnorodne procesy i podmioty w niej uczestniczące. Takie podejście
pozwala dokonać podziału bezpieczeństwa na kilka grup. I tak ze względu na:
•
obszar zainteresowania – bezpieczeństwo dzielimy na:
globalne (np. globalne łańcuchy dostaw),
międzynarodowe (np. eurokanały logistyczne, międzynarodowe sieci logistyczne),
narodowe (np. logistyka wojskowa, ministerstwa spraw wewnętrznych),
lokalne (np. logistyka miasta, szpitala, powiatowej straży pożarnej);
•
stosunek do obszaru działania - bezpieczeństwo dzielimy na:
zewnętrzne (np. rynek dostawców i odbiorców),
wewnętrzne (np. procesy wytwórcze, magazynowe, transportowe, obsługi klienta);
•
dziedzinę w jakiej występuje - bezpieczeństwo dzielimy na:
przemysłowe (np. logistyka przedsiębiorstw),
gospodarcze (np. logistyka systemów gospodarczych np. uczelni, szkoły),
ekologiczne (np. logistyka surowców wtórnych, utylizacji),
energetyczne (np. system zasilania w gaz, energię, wodę),
594 | S t r o n a