KOMENTARZ - Mt 4,12-23
Transkrypt
KOMENTARZ - Mt 4,12-23
C – Wlknoc 05. - J 13,31-35 Rzekł Zasiadający na tronie: Oto czynię wszystko nowe. z II czyt. Ap 21,1-5a Kontekst: jest to popaschalna medytacja nt. sensu Męki jako dowodu Miłości Boga do ludzi. Ew. Jana dzieli się na 2 części: cz. I - Księga Znaków (rozdz. 1-12) i cz. II - Księga Chwały (rozdz. 13-20). Fragment należy do cz. II i należy do tzw. mowy pożegnalnej (13-17) i jest to jeden z najważniejszych tekstów. Jest to duchowy testament. - tekst zaczyna zwrot [po jego wyjściu - Οτε οὖν (ἐξῆλθεν)] – jest to wskazówka, że rozpoczną się wnioski wprowadzone z tekstu poprzedzającego, aby dać nowe przykazanie miłości (podobna syt. występuje w w. 12-17 – tam JX daje przykład miłości). - tekst poprzedzony jest wzmianką o wyjściu Judasza z Wieczernika i stwierdzeniu Ewangelisty, dot. tego faktu: „a była noc” (w. 30) co znaczy że rozpoczął się czas działania sił nieczystych. w. 31-32 * Syn Człowieczy – Dn 7,1-14 (4 ziemskie mocarstwa jakby niezniszczalne upadają jedno po drugim i w miejsce każdego pojawia się inne – proces ten ma miejsce do momentu gdy na obłokach zjawia się jakby Syn Człowieczy. Ten dopiero założy królestwo, które nie ulegnie zagładzie) → to jakby sprzeczność?! – uczyni coś trwałego a zaraz ma doznać męki… ! nie, „królestwo Moje nie jest z tego świata” J 18,33b-37 a moment śmierci stanie się momentem wywyższenia, królowania (Jan używa w Ew. terminu wywyższać ὑψόω (J 3,14) jako synonimu ukrzyżować σταυρόω → ukrzyżowanie to podniesienie ofiary w górę (aluzja Iz 53 IV Pieśń Sługi Pańskiego) → akcent wypowiedzi spoczywa na krzyżu (1,51; 3,14; 6,27.53; 8,28; 12,23) ta chwila, to wydarzenie - ciemne i budzące grozę – stanie się czasem chwały i wywyższenia * chwała δοξάζω „otoczyć chwałą” – temat dominujący w całej księdze Chwały J 13,13-20 → chodzi tu o widzialną manifestację Boga, poprzez czyny pełne mocy, splendoru i potęgi → hebr. kabod – dosł. coś ważkiego, ważnego → Bóg przygniata swoją wielkością, oślepia swoim światłem. Jednak nie zamyka się w swoim wspaniałomyślnym i niedostępnym świecie lecz ukazuje się na Synaju Wj 33,18.20 (widok jak ogień pożerający Wj 16,20 i jak trzęsienie ziemi Iz 6,3-4) - ta chwała najjaśniej objawia się w JX (12,13; 17,1) w Jego Osobie i w działaniu - chwała Ojca, czyli bóstwo, obecna jest również w JX (17,5) → człowiek może „oglądać” rzeczywistość Boga (J 1,14) * teraz – tzn., że już się objawiła ta chwała, która wkrótce ukaże się na krzyżu * zaraz – tzn., na trzeci dzień W ten sposób zostanie ukazana światu bez żadnych wątpliwości, i bezinteresowna miłość Boga do ludzi, większa niż grzech, niż śmierć. bezwarunkowa w. 33 * dzieci τεκνία – zdrobnienie emocjonalne, wyrażenie czułe – tylko 1 x w Ew. Jana. - tak zwykli byli posługiwać się nauczyciele wobec swoich uczniów a ci do nauczycieli mówili „mój ojcze” - podobnie było w testamentach → to ostatnie wskazówki (jeszcze pójść nie możecie – tzn. nie jesteście jeszcze gotowi, by razem ze Mną umrzeć, nawet jeśli wydaje się wam inaczej, zob. J 13,36-38 dialog z Piotrem) Piotr po doświadczeniu kryzysu i upadku powróci na drogę uczniostwa i idąc wiernie za zmartwychwstałym JX „otoczy chwałą” Boga przez męczeńską śmierć J 21,19 → potrzeba, by do tego dojrzał w. 34 duchowy fundament, testament * przykazanie nowe ἐντολὴν καινὴν w ST przykazanie to: tora – prawo dabar – nakaz orach - ścieżka miszpat – norma prawna micwa – rozkaz chuka – przepis pekudim – zarządzenie derech – droga imrach - słowo edut – świadectwo → Izraelici mieli przestrzegać przykazań bo zawarli przymierze ?! skoro mieli to na czym polega nowość przykazania?! - przykazanie miłości było znane w ST ale nie było najważniejsze i ograniczało się jedynie do członków Narodu wybranego Mt 5,43 - JX naucza o miłości wszystkich nawet nieprzyjaciół Mt 5,44 ! nowość związana jest z treścią Jego nauczania (1 J 2,7-8 nauka JX) ! nauczanie JX opierało się na ST – wypełnić je Mt 5,17 i nadać nową wymowę (nie tylko pełniejsze znaczenie ale również przywrócenie pierwotnego znaczenia Mt 19,3-8) NOWE – Jezusowe przykazanie jest nowe w stosunku do Prawa danego przez Mojżesza i jest łaską i prawdą Syna (1,17), Jego życiem * miłować ἀγαπάω – najwyższy stopień miłości (taka istnieje w Bogu i powinna istnieć pomiędzy ludźmi) * tak jak καθὼς – JX wskazuje tu na miłość swoją nie tylko jako wzorzec do naśladowania, ale również jako źródło i fundament miłości braterskiej między uczniami – ma ona być znakiem Jego obecności wśród nich * Ja was umiłowałem – służąc uczniom i wydając się za nich Mt 20,25-28 w. 35 znakiem rozpoznawczym oczywistym dla wszystkich, nowego ludu i jego wyboru jest tego rodzaju miłość (jak Ja was umiłowałem) - miłość to język zrozumiały dla każdego - tu w miłości braterskiej rozbłyska na ziemi chwała Pana - miłość to nie chwilowy poryw ale trwała postawa → dosł. tłum.: „Jeśli miłość macie ku sobie nawzajem” ! i tylko gdy będzie widoczna przez długi czas stanie się skutecznym znakiem dla świata J 20,11-18 skrutacja w. 31-32 Hbr 5,5-9 Iz 49,3-6 2 Kor 4,3-6 1 P 4,11 J 17,4-6 Iz 53,10-12 Hbr 1,1-3 Ap 3,21 Ap 21,22-23 J 12,23-28 Kol 2,13-15 Hbr 5,5-9 J 14,12-14 J 12,23-28 Kol 2,13-15 J 14,12-14 J 17,1-6 w. 33 Ga 4,19 1 J 4,4 J 12,35-36 J 16,16-22 1 J 5,21 J 14,19 J 8,21-24 w. 34 Mt 5,43-48 1 J 3,14-18 J 15,12-13.17 Kpł 19,18 1 Kor 13,4-7 Ga 6,2 Kol 3,12-13 1 Tes 4,9 Hbr 13,1 Jk 2,8 1 P 1,22 1 J 4,7-11 Łk 23,33-34 1 J 2,8-10 Ga 5,6 Flp 2,1-5 1 P 3,8-9 1 J 4,21 1 J 5,1 w. 35 Rdz 13,7-8 Dz 4,32-35 Dz 5,12-14 1 J 4,20-21 J 17,20-21 1 J 2,5.10