Najważniejsze informacje gospodarcze Malezja, Filipiny, Brunei

Najważniejsze informacje gospodarcze Malezja, Filipiny, Brunei

Najważniejsze informacje
gospodarcze Malezja, Filipiny,
Brunei Darussalam - styczeń 2015
2015-02-05 12:02:51
2
1. Filipiny, Malezja: ostrzeżenia przed zainfekowanymi jabłkami z USA Filipiny i Malezja podjęły środki zaradcze w
związku z importem zakażonych bakteriologicznie jabłek ze Stanów Zjednoczonych. Zgodnie z informacjami
rozpowszechnianymi w prasie...
1. Filipiny, Malezja: ostrzeżenia przed zainfekowanymi jabłkami z USA
Filipiny i Malezja podjęły środki zaradcze w związku z importem zakażonych bakteriologicznie jabłek ze Stanów
Zjednoczonych. Zgodnie z informacjami rozpowszechnianymi w prasie jabłka typu gala oraz granny, pochodzące
z firmy Bidart Bros w Kaliforni mogły być narażone na kontakt z bakterią listeria, wywołującą listeriozę. W
związku z powyższym w obu krajach do konsumentów zostały skierowane ostrzeżenia o szczególna uwage przy
zakupie jabłek. Importerzy i dystrybutorzy ww. jabłek zostali zobowiązani do ich wycofania ze sprzedaży.
Wszystkie jabłka innego pochodzenia zostały oznaczone geograficznie (kraj importu).
2. Filipiny: Bank Światowy szacuje, że ubóstwo na Filipinach może się zakończyć w trakcie jednej generacji
Bank Światowy ocenia, że Filipiny są w stanie wyeliminować ubóstwo na przestrzeni życia jednej generacji, gdyż
utrzymujący sie wzrost gospodarczy w ostatnich latach przełożył się na więcej miejsc pracy i wyższe dochody. W
okresie od października 2013 – do października 2014 r. powstało milion nowych miejsc pracy, co skutkowało
obniżeniem stopy bezrobocia na Filipinach do 6% (najniższy poziom od 10 lat). Realne dochody najuboższych
20% Filipińczyków wzrosły znacznie szybciej niż pozostałej części społeczeństwa. Bezrobocie w tej grupie tez
znacząco spadło. ponadto, okazało się, że program warunkowych transferów gotówkowych dla najuboższych jest
efektywny i trafia do grupy docelowej.
Poziom ubóstwa na Filipinach nadal pozostaje wysoki w porównaniu do niektórych krajów Azji Wschodniej. Jest to
wynikiem korupcyjnego działania rządów w minionych dekadach, a także położenia kraju i stałego narażenia na
katastrofy naturalne (tajfuny, powodzie, wulkany). Dane statystyczne rządu filipińskiego wskazują, że około ¼
populacji kraju (ok. 25 mln ludzi) dysponuje dochodem poniżej 1.290 USD rocznie.
Bank Światowy przewiduje, że w 2015 r. gospodarka Filipin wzrośnie o 6,5% (6% w 2014 r.). Utrzymanie tak
wysokiego tempa wzrostu i równoczesna realizacja reform może wpłynąć na znaczącą redukcję ubóstwa. W
długim okresie jeśli wzrost PKB utrzymuje się na poziomie 6%, to dochód per capita może ulec podwojeniu w
ciagu dekady, zwiekszyć się 5-krotnie w ciągu dwóch dekad oraz 11-krotnie – w ciągu 3 dekad. Zmiany, które są
niezbędne do osiągnięcia powyższego celu to wzrost inwestycji w infrastrukturę, zdrowie i edukację, wspieranie i
zwiększanie konkurencji, uproszczenie przepisów w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy, jak i w zakresie
ochrony własności.
3. Filipiny: umowa o wolnym handlu z UE w ciągu 4-5 lat
Filipiny mają nadzieję, że podpiszą umowę o wolnym handlu z Unia Europejską w okresie najbliższych 4-5 lat,
niezależnie od tego że kraj uzyskał na 10 lat status beneficjenta systemu preferencji GSP+. Podsekretarz Stanu
w Departamencie Handlu i Przemysłu Adrian Cristobal Jr. powiedział, że Filipiny prawdopodobnie nie będę
uprawnione do korzystania z systemu preferencji przez tak długi okres. Z systemu powyższego mogą korzystać
kraje o niższym średnim dochodzie per capita. Filipiny, których obecny dochód per capita wynosi 3.000 USD
przewidują, że przekroczą próg średniego dochodu per capita - 4.000 USD - w ciagu najbliższych 4-6 lat. Istotne
jest, aby eksporterzy wykorzystali ten okres i mozliwości plasowania bezcłowo 6.274 produktów na rynku UE. Z
drugiej strony konieczne jest prowadzenie intensywnych negocjacji umowy o wolnym handlu, aby byc
przygotowanym do zmiany warunków działania w momencie zakończenia okresu programu GSP+.
4. Filipiny: urząd celny skraca okres bezpłatnego składowania pustych kontenerów w portach
Biuro Celne Filipin (BOC) skróciło okres bezpłatnego składowania pustych kontenerów przywozonych do kraju.
Ma to na celu odblokowanie portów w Manili. Okres re-eksportu pustych kontenerów zagranicznych został
zmniejszony do 90 dni (ze 150 dni). Puste kontenery, które zostaną wyeksportowane do 30 kwietnia 2015 r.,
3
niezależnie od momentu wjazdu na teren Filipin, nie będą obłożone żadnymi dodatkowymi opłatami, które
zostały określone w zarządzeniu administracyjnym 2-97 (Customs Administrative Order 2-97). Jednakże
kontenery, które zostały wprowadzone do portów w okresie od 30 stycznia 2015 r. do 30 kwietnia 2015 r., będą
musiały być re-eksportowane do 29 lipca 2015 r. Od 1 maja 2015 r. wszystkie puste kontenery przywiezione na
Filipiny muszą być re-eksportowane w ciągu 90 dni od ostatniego rozładunku. Kontenery z towarami
eksportowanymi, także muszą być re-exportowane w ciągu 90 dni od powrotu do portu.
Jeśli powyższe nie zostanie spełnione puste kontenery będą traktowane jako import i będą podlegały przepisom i
obciążeniom związanym z importem towarów na Filipiny. Zostanie wówczas wydany list uprawniający
przedstwaicieli BOC do zatrzymania tych kontenerów (zgodnie z przepisem Sec.2630, Tariff and Customs Code).
5. Brunei: od marca 2015 tańszy internet szerokopasmowy
Telecom Brunei (TelBru) ogłosił, że od 1 marca 2015 r. ceny internetu szerokopasmowego zostana obniżone o
40%, co umożliwi łatwiejszy i szerszy dostęp do internetu. Użytkownicy internetu o prędkości do 1 mbps będą
płacili 39 BND miesięcznie (wobec dotychczasowych 65 BND). Stawki taryf za pakiety internetowe dla
gospodarstw domowych są tak zaplanowane, aby nie przekroczyły progu 65BND miesięcznie.
Powyższe działanie jest wynikiem polityki brunejskiej firmy telekomunikacyjnej, w której założono penetrację
internetu szerokopasmowego wśród gospodarstw domowych na poziomie min. 80% do 2017 r.
6. Brunei: skrócenie czasu rejestracji działalności gospodarczej
Wraz z początkiem 2015 r. do ustawy dot. uzyskania licencji na prowadzenie działalności gospodarczej w Brunei
(Business Licence Act) zostały wprowadzone zmiany, które mają istotnie wpłynąć na skrócenie procesu.
Poprzednio procedura wydania licencji trwała kilka miesięcy, gdyż obejmowała monitoring oraz długotrwały
proces sprawdzania. Obecnie licencję można uzyskać w przysłowiowe „15 minut”, wystarczy bowiem
przedstawić akt założycielski firmy wraz z odpowiednim wnioskiem i dokonać opłaty licencyjnej w okienku ds.
rejestracji działalności gospodarczej, mieszczącym się w Registrze Firm i Nazw Handlowych (the Registry of
Companies and Business Names - ROCBN). Posiadacz licencji może ubiegać się także o przyznanie kwoty na
zatrudnienie obcokrajowców.
Równolegle, w celu przyspieszenia procesu rejestracji i rozpoczęcia działalności gospodarczej Ministerstwo
Finansów wdrożyło nowy system on-line (https://www.roc.gov.bn/), który umożliwi uzyskanie aktu
założycielskiego firmy w ciągu jednego dnia.
7. Brunei: rewizja PKB za 2013 r.
Zgodnie ze zrewidowanymi danymi statystycznymi Departamentu Planowania Gospodarczego i Rozwoju w 2013
r. PKB Brunei wzrósł do 22,6 mld BND w cenach bieżących (z 18,7 mld BND w 2010 r.). W efekcie średni wzrost
gospodarczy w tym okresie wyniósł 0,8% rocznie. Wyniki w cenach stałych z 2010 r. przedstawia poniższa
tabela.
2011
2012
2013
PKB w %
3,7
4
0,9
-2,1
PKB w mld BND
19,4
19,6
19,2
Rewizja wynika m.in. z przyjęcia roku 2010 jako roku bazowego, zgodnie z międzynarodowymi wytycznymi w
tym zakresie. Dotychczas rokiem odniesienia był rok 2000.
8. Malezja: korekta budżetu 2015 w związku z niższymi wpływami z ropy naftowej
Rząd Malezji prawdopodobnie dokona korekty wydatków budżetowych na 2015 r. (o 15 mld MYR) w związku z
oczekiwanymi niższymi wpływami z sektora ropy naftowej i gazu ziemnego oraz z osłabieniem waluty krajowej
(spadek cen ropy naftowej do 45USD/baryłkę i osłabienie ringgita malezyjskiego w stosunku do dolara
amerykańskiego do 3,60 MYR za 1 USD). Przewiduje się, że cięcia zostaną dokonane w zakresie alokacji dla
niektórych ministerstw oraz instytucji zależnych. Budżet na 2015 r. był opracowany przy założeniu cen ropy
naftowej na poziomie 100-105USD za baryłkę i wzrostu wpływow z podatków. Istnieje wysokie ryzyko
przekroczenia poziomu deficytu budżetowego, zaplanowanego na poziomie 3% w br.
Według Malezyjskiej Korporacji Ratingowej (Malaysian Rating Corp. Bhd – MARC) jeśli ceny ropy naftowej
utrzymają się na tak niskim poziomie, wzrost gospodarczy Malezji wyniesie 4,7% w 2015 (wobec zakładanego
5,8%). Affin Hwang Investment Bank Bhd zakłada wzrost PKB na poziomie ok. 5%, OCBC Bank – 5,1%, zaś HSBC
– 5,2%. Dotychczasowe prognozy rządowe przewidują 5-6% wzrost gospodarczy.
Bank Światowy w swoim ostatnim raporcie „Global Economic Prospects”
(http://www.worldbank.org/content/dam/Worldbank/GEP/GEP2015a/pdfs/GEP15a_web_full.pdf)
podkresla
zagrożenie dla Malezji ze strony wysokiego tempa wzrostu zadłużenia gospodarstw domowych (87,1% PKB w III
kwartale 2014 r.). Prognoza wzrostu gospodarczego została obnizona dla Malezji do 4,7% w 2015 r. (z 5,7%
uprzednio).
9. Malezja: najniższa produkcja kakao w okresie minionej dekady
Zgodnie z informacjami Malezyjskiej Rady Producentów Kakao Malezja przetworzyła najmniej kakao w okresie
minionej dekady (niższy import ziarna z Indonezji w związku z podatkiem eksportowym i otwarciem nowych
fabryk w Indonezji przez Olam International Ltd. oraz Cargill Inc.). Produkcja masła kakaowego i kakao w proszku
obniżyła się o 14%. Przetwórstwo w kraju spadło o 19% w ciągu ostatnich 4 lat, w tym w IV kwartale 2014 r. – o
21%. W Indonezji w tym samym czasie wzrost odnotowano na poziomie 60%.
Malezja, która była najwiekszym producentem ziarna kakaowego w latach 1990., w 2014 r. zebrala zaledwie 4
tys. t, podczas gdy Indonezja – 405 tys. t., zaś Wybrzeże Kości Słoniowej – 1,74 mln t.
10. Malezja: niższe prognozy produkcji biodiesla w 2015 r.
Producenci biodiesla w Malezji przewidują ograniczenie produkcji w związku ze spadkiem popytu na to paliwo na
skutek niższych cen innych źródeł energii (benzyny). Warto jednak zaznaczyć, że podmioty gospodarcze, które
otrzymują subsydia rządowe w ramach programu rozwoju tego segmentu paliwowego - „B7 programme”, nie
będą zbyt dotknięte zmianami na rynku. Rząd zobowiązał się do dopłaty producentom biodiesla po 550 MYR do
5
każdej tony wykorzystanego do jego produkcji oleju palmowego CPO. Oznacza to, że niezależnie od zmienności
cen CPO na rynku, rząd nadal będzie zapewniał „parasol ochronny” dla tego sektora poprzez subsydia.
Program B7 został rozpoczęty w Malezji (na Półwyspie) w listopadzie 2014 r. i przewiduje domieszkę 7% biodiesla
palmowego do 93% oleju napędowego z ropy naftowej. Ministerstwo Plantacji i Surowców oczekuje, że w wyniku
realizacji programu wykorzystanie biodiesla w Malezji sięgnie 575 tys. t rocznie.
W tym kontekście warto wspomnieć, że produkcja CPO w Malezji zmniejszyła się o 5% do 17,3 mln ton w 2014 r.
11. Malezja: wolniejszy wzrost eksportu w 2015 r.
Affin Hwang Investment Bank Bhd. w swoich ostatnich badaniach rynku przewiduje, że eksport Malezji będzie
wzrastal w wolniejszym tempie w 2015 r. niż w roku poprzednim. Obroty łącznie według analityków banku
wzrosną o 4-5%, zaś eksport – o 5-5,5%, głównie dzięki wymianie towarowej wewnątrz ASEAN. Wpłynie to na
obniżenie poziomu nadwyżki w obrotach z zagranicą do okolo 70 mld MYR (ok. 80 mld MYR w 2014 r.). Dodatnie
saldo na rachunku obrotów bieżących ukształtuje się według nich na poziomie ok. 48 mld MYR, tj. ok. 4,2%
Produktu Narodowego Brutto (odpowiednio 53 mld MYR i 5,3% w 2014 r.).
12. Filipiny: odpływ zagranicznych inwestycji portfelowych w 2014 r.
W 2014 r. Filipiny odnotowały odpływ zagranicznych inwestycji portfelowych w wysokości 310,21 mln USD
(wobec napływu 4,22 mld USD w 2013 r.). Sytuacja ta odzwierciedla reakcję rynku na politykę Stanów
Zjednoczonych w zakresie inwestycji FED w papiery wartościowe (w okresie od stycznia do października 2014 r.).
W rezultacie napływ zagranicznych inwestycji portfelowych na Filipiny był o 23% niższy w 2014 r. niż rok
wcześniej.
2013
2014
Napływ zagranicznych inwestycji portfelowych (mld USD)
28,4
21,8
Odpływ inwestycji portfelowych (mld USD)
24,18
22,12
Źródło: Bank Centralny Filipin
13. Filipiny: oczekiwana obniżka progów cenowych na podstawowe artykuły
Departament Handlu i Przemysłu – DTI poinformował, że przeprowadzone badania rynkowe wskazują na znaczny
spadek cen surowców do produkcji podstawowych artykułów żywnościowych (mleko, pieczywo, makarony). W
związku z powyższym progi cenowe na te produkty powinny ulec zmniejszeniu. DTI zapowiedziało staly
monitoring rynku, w celu zapewnienia właściwej podaży produktów oraz sprzedaży ich po cenach właściwych
(bez manipulacji cenowych), zgodnie ze wskazaniami ustawy o cenach (Republic Act 7581 - the Price Act).
6
Bank Centralny Filipin poinformował, że w związku z niskimi cenami ropy na rynkach światowych inflacja w kraju
będzie niższa niż oczekiwano (3,6% zamiast 4% w 2015 r.). Projekcja na 2016 r. to 3,7%.
14. Filipiny: odnowa rejestracji nazwy firmy możliwa on-line
Departament Handlu i Przemysłu umożliwił dokonywanie odnowienia rejestracji firmy w systemie on-line.
Dotyczy to przedsiębiorstw z jednoosobową własności (sole proprietor). W tym celu nalezy się zalogować na
stronie systemu rejestracji Business Name Registration System (http://bnrs.dti.gov.ph/web/guest/registration) i
odnowić rejestrację nazwy firmy 3 miesiące przed upływem terminu jej ważności. Aktualizacja danych w tym
okresie jest bezpłatna. Odnowienie po ww. 3 miesiącach oznacza konieczność uiszczenia 50% opłaty, której
wartość zależy od zasięgu działania firmy i kształtuje się w granicach 200 PHP – 2.000 PHP.
Nazwa firmy jest ważna przez 5 lat od jej pierwszej rejestracji. Jesli odnowienie nie nastąpi w okresie 6 miesięcy
od daty wygaśnięcia nazwy firmy nastepuje automatyczne wykreślenie tej nazwy z bazy danych.
Szczegółowe informacje są dostępne w DTI Call Center pod numerem telefonu +63 751 3330, w Business Name
Registration System (BNRS) Helpdesk pod numerem +63 751 3142 lub 751 3259 lub 751 3257. Można także
zwrócić się z zapytaniem na adres e-mail: [email protected].
15. Brunei: spadek PKB w III kwartale 2014 r.
W trzecim kwartale 2014 r. gospodarka Brunei skurczyła się o 0,2% w porównaniu do analogicznego okresu 2013
r. PKB w cenach bieżących wyniósł 4.428,7 mln BND.
W okresie I-III kwartały 2014 r. PKB Brunei osiągnął poziom 14.287,4 mln BND w cenach bieżących, co oznacza
spowolnienie wzrostu gospodarczego o 0,9% w całym okresie (w cenach stałych).
16. Malezja: korekta budżetu państwa na 2015 r.
W związku z osłabieniem ringgita malezyjskiego i znaczącym spadkiem cen ropy naftowej na rynkach
światowych rząd Malezji zdecydował o rewizji budżetu państwa na 2015 r. Dotychczasowy budżet był
opracowany przy założeniu cen ropy naftowej na poziomie 100 USD /baryłkę Brent i kursie USD/MYR - 3,24.
Deficyt budżetowy miał zamknąć się na poziomie 3% PKB.
Zaktualizowana prognoza wzrostu gospodarczego Malezji na 2015 r. to 4,5-5,5%, przy deficycie budżetowym w
wysokości 3,2%. Wydatki budżetowe zostały zmniejszone o 5,5 mld MYR, jednakże wydatki inwestycyjne
(rozwojowe) zostały utrzymane na niezmienionym poziomie 48,5 mld MYR.
Międzynarodowa agencja ratingowa ARC Rating S.A. ocenia, że wysoki poziom zadłużenia zarówno po stronie
państwa (deficyt budżetowy na poziomie 54%PKB w 2014 r.), jak i społeczeństwa (zadłużenie gospodarstw
domowych na poziomie 87%PKB na koniec września 2014 r.) stanowi ryzyko dla wiarygodności kredytowej
Malezji. ARC stwierdza, że w porównaniu z relatywnie niską bazą wpływów budzetowych (niewiele ponad 20%
PKB) obciążenie państwa zobowiązaniami jest bardzo wysokie (wskaźnik zadłużenia do wpływów to 250%). Jeżeli
wskaźnik ten zostanie obniżony do 200%, agencja będzie rozważała podniesienie ratingu Malezji. Aktualnie jest
on na poziomie „A stable”.
1. Malezja: Felda nie będzie już więcej inwestowała za granicą
Rząd Malezji wezwał firmy z udziałem kapitału publicznego (Government Linked Companies), aby kierowały
swoje inwestycje na rynek lokalny, a nie zagraniczny. W związku z powyższym FELDA (Federal Land
Development Authority) ogłosiła, że zaprzestanie lokowania inwestycji za granicą. Ponadto, zintensyfikuje swoje
działania w zakresie promocji produktów malezyjskich na rynku lokalnym, w ślad za programem „Buy Malaysia”.
7
2. Malezja: zmiana podmiotu wydającego pozwolenia na pracę dla obcokrajowców
W dniu 2 stycznia 2015 r. rząd ogłosił nowe procedury z zakresie ubiegania sie o odnowienie wiz o prace dla
obcokrajowców (przepis wszedł w życie z dniem 5 stycznia br.). Obecnie podmiotem odpowiedzialnym za
wydawania odnowionych wiz jest prywatna firma MyEG (dotychczas Departament Imigracji). Wnioski składa sie
on-line, koszt to 38 MYR (oprócz 125 MYR nałożonych przez Departament Imigracji).
Środowisko biznesu jest oburzone tą zmianą. Krajowa Izba Handlu i Przemysłu Malezji jest przeciwna monopolowi
firmy MyEG w zakresie odnawiania wiz do pracy dla obcokrajowców.
Szczegółowe wydatki inwestycyjne zostaną opublikowane w maju br., kiedy zostanie przedłożony 11 Plan (
Rozwoju) Malezji do 2020 r.
1. Malezja: zwiększenie obszarów plantacji kakao mimo spadku popytu globalnego na kakao
Malezyjska Rada Producentów Kakao (Malaysian Cocoa Board – MCB) poinformowała, że spadek produkcji kakao
w Malezji jest wynikiem zmniejszenia popytu na ten produkt na świecie. Jednocześnie rząd Malezji zdecydował o
zwiększeniu obszarów plantacji o 2 tys. ha w kolejnym roku w celu osiągnięcia wzrostu produkcji ziarna
kakaowego. Przeznaczył na ten cel 16 mln MYR (ok. 16 mln PLN).
W IV kwartale 2014 r. przetwórstwo zaiarna kakaowego w Malezji obniżyło się o 1/5 do 55.590 t. Produkcja ziarna
kakaowego w Malezji zmniejsza się stopniowo od wielu lat. W 2013 r. wyniosła zaledwie 836 t. (wobec 1.402 t w
2012 r.).
2. Malezja, Brunei: współpraca w sektorze energetycznym
Oczekuje się, że koncern energetyczny Sarawaku (Malezja) – Sarawak Energy Berhad (SEB) oraz rząd Brunei
podejmą szczegółowe negocjacje w sprawie planowanego eksportu energii ze źródeł odnawialnych do Brunei
oraz propozycji sułtanatu w sprawie wspólnej realizacji projektów zapór wodnych w północnej części Sarawaku,
przy zaangażowaniu kapitału brunejskiego.
Pięć lat temu zostało opracowane studium wykolnalnosci energetycznego systemu łączącego sułtanat z
Sarawakiem. Zgodnie z nim eksport energii elektrycznej do Brunei (na poczatek 100 MW) byłby możliwy pod
warunkiem budowy 40 km odcinka linii transmisyjnej, łączacej Miri z brunei. proponowana pierwsza faza to
przesył energii elektrycznej z Tudan do Brunei przez punkt graniczny w Sungai Tujuh. Druga faza prowadziłaby
prawdopodobnie przez Limbang, gdzie planowana jest budowa zapory i hydroelektrowni o mocy 200MW.
Aktualnie Brunei korzysta z gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej.
3. Malezja: niższe wpływy z reklam
W 2014 r. wydatki na reklamę w Malezji wzrosły zaledwie o 4,7%. Oznacza to znaczący spadek w stosunku do
oczekiwań. Jeszcze w czerwcu ubr. dane za pierwsze półrocze wskazywały na wzrost o blisko 14% w porównaniu
do poprzedniego roku (wg Nielsen Holdings Malaysia). W drugiej połowie roku nastąpiło stopniowe wygaszanie
wydatków na reklamę. Nie odnotowano nawet oczekiwanego sezonowego wzrostu w okresie świątecznym w
grudniu. Wydatki na reklamę w poszczególnych mediach przedstawia poniższa tabela (udział w %).
8