Trwałość resztkowa materiału rurociągów parowych, pracujących w

Trwałość resztkowa materiału rurociągów parowych, pracujących w

Kolegium redakcyjne: mgr inż. Fryderyk Czudejko (redaktor sekretarz), inż. Eugeniusz Głowacki,
mgr inż. Artur Jasiński, mgr inż. Edward Magiera, mgr inż. Ludwik Pinko (redaktor naczelny)
Rok 2016 (LXI)
Nr 1 (260)
Artur Jasiński Adam Zieliński
„ENERGOPOMIAR” Sp. z o.o., Zakład Chemii i Diagnostyki
Instytut Metalurgii Żelaza
Trwałość resztkowa materiału rurociągów parowych,
pracujących w układzie kolektorowym,
po przepracowaniu obliczeniowego czasu pracy
Residual durability of a material of pipings
working in a steam distribution header
after elapse of the design working life
Długotrwała eksploatacja materiału głównych rurociągów
parowych w warunkach pełzania wywołuje zmiany strukturalne,
które pociągają za sobą spadek właściwości wytrzymałościowych materiału [1-13, 17]. Czynniki te wpływają bezpośrednio
na dalszą przydatność eksploatacyjną materiału. Na rurociągi
pary świeżej powszechnie stosowano trzy gatunki stali żarowytrzymałych: 13HMF (14MoV6-3), 10H2M (10CrMo9-10) i 15HM
(13CrMo4-5). Różne stany naprężeniowe powodują zróżnicowaną szybkość degradacji materiału w trakcie eksploatacji [6]. Stan
techniczny obszarów najbardziej wytężonych limituje zdolności
do przenoszenia obciążeń całej instalacji. Praca rurociągów
w układzie kolektorowym jest specyficzna, dlatego też wymaga
odmiennego podejścia w zakresie diagnostyki systemu zamocowań takich układów. Z uwagi na znaczące wyeksploatowanie
niektórych urządzeń przeprowadza się gruntowne modernizacje
pojedynczych kotłów i turbozespołów, pozostawiając bez zmian
instalacje wysokoprężne rurociągów lub tylko nieznacznie ingerując w ich trasę. Istotne jest przy takich inwestycjach dyspo-
marzec
2016
nowanie wiedzą na temat stopnia wyeksploatowania rurociągów
już na etapie planowania inwestycji [1].
W niniejszym artykule zaprezentowano wyniki badań materiałowych elementów rurociągu pary wysokoprężnej, pracującego
w układzie kolektorowym, wykonanych ze stali 13HMF (­14MoV6-3)
po przepracowaniu obliczeniowego czasu pracy. Rurociągi te
w przeszłości poddawano różnym modyfikacjom związanym z potrzebami technologicznymi. Próbki do badań pobrano podczas
prac rewitalizacyjnych dwóch kotłów. Wynikało to z konieczności
potwierdzenia przydatności do dalszej eksploatacji rurociągów wraz
z wyznaczeniem bezpiecznego czasu ich dalszej pracy.
Próbki do badań
Próbki do badań pobrano z instalacji rurociągu pary wysokoprężnej pracującej w układzie kolektorowym, tj. łączących w tym przypadku 5 kotłów, 4 turbozespoły i 2 stacje
www.energetyka.eu
strona 165 (1)
Rys. 1. Schemat analizowanego układu kolektorowego rurociągów pary świeżej. Pięć kotłów zasila cztery turbozespoły.
Niebieskimi strzałkami pokazano lokalizację pobrania materiału do badań [1]
r­ edukcyjno-schładzające. Na rysunku 1 pokazano schemat całej
instalacji przed obecną modernizacją oraz miejsca pobrania materiału badawczego.
Wykonanie badań niszczących związane było z rewitalizacją dwóch kotłów oraz potrzebą sprawdzenia, czy i jak długo
istniejące w ich obrębie rurociągi, których czas pracy przekraczał już 200 000 h, będą mogły być dalej bezpiecznie eksploatowane. Celem wykonanych badań była zatem ocena ich stanu
i przydatności do dalszej pracy oraz oszacowanie czasu dalszej
bezpiecznej eksploatacji. Dla zapewnienia możliwości pracy na
pełnych parametrach pozostałej instalacji na czas modernizacji
konieczne było trwałe odcięcie dwóch nitek rurociągów. W tym
celu, w uzgodnieniu z UDT, zamontowano zaślepki na trójnikach
na czas rewitalizacji kotłów (rys. 2).
Wytypowane i pobrane do badań niszczących odcinki
charakteryzowały się największym dla poszczególnych nitek
oszacowanym stopniem wyczerpania. Pobrano je z obszarów
o najwyższych wskaźnikach naprężeń oszacowanych na podstawie analizy rozkładu naprężeń z uwzględnieniem rzeczywistej pracy systemu zawieszeń i podparć. Pobrane próbki do badań materiałowych były reprezentatywne dla poszczególnych
nitek. Zestawienie badanych wycinków rurociągów zamieszczono w tabeli 1.
Rys. 2. Schemat instalacji rurociągów pary świeżej w obrębie
rewitalizowanych kotłów po trwałym zaślepieniu trójników
w celu umożliwienia eksploatacji turbozespołów [1]
Tabela 1
Charakterystyka rurociągów z jakich pobrano materiał do badań [1]
Rodzaj rurociągu
Rurociąg pary
świeżej
strona 166 (2)
Oznaczenie
próbki
Wymiary znamionowe
Øz x gnom
mm
próbka nr 1
273x30
próbka nr 2
273x30
Zastosowany
materiał
13HMF (14MoV6-3)
www.energetyka.eu
Parametry robocze pracy
Czas eksploatacji
wg inwestora
prz , MPa
Trz , oC
trz , h
14,3
540
215 000
14,3
540
209 000
marzec
2016
•
•
•
•
W ramach badań wykonano:
badania struktury w skaningowym mikroskopie elektronowym,
badania właściwości wytrzymałościowych w temperaturze
pokojowej i podwyższonej zbliżonej do temperatury pracy,
badania udarności w celu określenia temperatury przejścia
w stan kruchy,
skrócone próby pełzania w celu wyznaczenia rozporządzalnej trwałości resztkowej będącej czasem bezpiecznej eksploatacji w założonych parametrach dalszej pracy.
Ogólnie stopień wyczerpania struktury badanych materiałów oszacowano na około 0,3 - 0,4 dla próbki nr 1 i około
0,3 dla próbki nr 2 (według tabel klasyfikacyjnych IMŻ [8]).
W odniesieniu do badanych materiałów nie ujawniono zapoczątkowania procesów uszkodzeń wewnętrznych. Nie stwierdzono ich również wcześniej w trakcie badań metodą replik
matrycowych obserwowanych w skaningowym mikroskopie
elektronowym.
Wyniki badań wytrzymałościowych
i udarnościowych
Wyniki badań metalograficznych
Na rysunkach 3 - 4 przedstawiono obrazy mikrostruktur
wraz z klasyfikacją stopnia rozpadu obszarów bainitycznych,
procesów wydzieleniowych oraz uszkodzeń. Badania metalograficzne wykonano na zgładach w skaningowym mikroskopie
elektronowym.
Wyniki badań wytrzymałościowych otrzymanych w statycznej próbie rozciągania w temperaturze pokojowej i podwyższonej
wraz z oceną stanu struktury zamieszczono w tabeli 2. Rysunek 5 obrazuje uzyskane wyniki granicy plastyczności w zestawieniu z minimalnymi wymaganymi według normy dla zastosowanych stali i ich odpowiedników.
Rys. 3. Obrazy mikrostruktury próbki nr 1. Struktura ferrytyczno-bainityczna. Częściowo lub znacznie skoagulowane obszary bainityczne.
Zróżnicowana wielkość wydzieleń na granicach ziaren ferrytu. Liczne bardzo drobne równomiernie rozmieszczone wydzielenia wewnątrz ziarn.
Brak zmian dekohezyjnych. Ogólnie strukturę zaklasyfikowano do 2 klasy głównej struktury, co oznacza szacunkowe wyczerpanie
trwałości eksploatacyjnej materiału w granicach 30-40% [1, 18]
Rys. 4. Obrazy mikrostruktury próbki nr 2. Struktura ferrytyczno-bainityczna. Częściowo skoagulowane obszary bainityczne.
Zróżnicowana wielkość wydzieleń na granicach ziaren ferrytu. Liczne bardzo drobne równomiernie rozmieszczone wydzielenia wewnątrz ziarn.
Brak zmian dekohezyjnych. Ogólnie strukturę zaklasyfikowano do 1/2 klasy głównej struktury, co oznacza szacunkowe wyczerpanie
trwałości eksploatacyjnej materiału w granicach 30% [1, 18]
Tabela 2
Wybrane wyniki badań wytrzymałościowych dla próbek, jak w tabeli 1 [1]
Oznaczenie
próbki
Zastosowany
materiał
Próbka nr 1
13HMF
(14MoV6-3)
Próbka nr 2
marzec
2016
Klasa struktury
wg skali IMŻ
Rm , MPa
Re 20 , MPa
Re 550 , MPa
A5 , %
HV
495
302
168
17
150
2
493
311
178
16
138
1/2
www.energetyka.eu
strona 167 (3)
styczności ewentualna próba ciśnieniowa rurociągu może mieć
jedynie charakter próby szczelności, ale nie może być próbą
wytrzymałościową rurociągu. Dodatnia temperatura przejścia
w stan kruchy wymaga natomiast bezwzględnego przestrzegania wymaganych warunków uruchomień i odstawień.
400
próbka nr 2 (209 000 h)
próbka nr 1 (215 000 h)
300
Wyniki skróconych prób pełzania
250
200
150
0
100
200
300
400
500
600
Temperatura badania, Tb [oC]
Rys. 5. Uzyskane wyniki Re/t dla próbek rzeczywistych
w zestawieniu z wymaganymi dla 13HMF (14MoV6-3)
wg przedmiotowych norm [1, 14-16]
Jak wynika z rysunku 5 zarówno wartości uzyskane dla
temperatury pokojowej, jak i podwyższonej są niższe od minimalnych wymagań normy PN-74/H-74252, czyli wymagań dla
zastosowanego materiału obowiązujących w momencie wytwarzania. Nie świadczy to jednak o nieprzydatności badanego materiału do jego dalszej eksploatacji. Elementy pracujące
w warunkach pełzania są projektowane na podstawie wartości
naprężenia dopuszczalnego k uwzględniającego średnią czasową wytrzymałość na pełzanie Rz/t/T lub granicę pełzania Rx/t/T na
obliczeniowy czas pracy. Uzyskane wyniki rzeczywistej granicy
plastyczności w podwyższonej temperaturze oraz temperatura
przejścia w stan kruchy są istotne z punktu widzenia eksploatacji – na ich podstawie konieczne jest bowiem zweryfikowanie
i późniejsze przestrzeganie szybkości nagrzewania i chłodzenia
instalacji oraz warunków prowadzenia prób ciśnieniowych. Powstające na tych etapach naprężenia nie mogą bowiem spowodować zniszczenia instalacji.
140
próbka nr 1 (215 000 h)
120
próbka nr 2 (209 000 h)
720
700
próbka nr 1 (215 000 h)
próbka nr 2 (209 000 h)
680
660
640
620
600
580
560
100
Praca łamania [J]
Wskaźnikiem decydującym o przydatności do pracy materiałów rurociągów pary wysokoprężnej jest wytrzymałość na
pełzanie. Ma on szczególne znaczenie w przypadku instalacji
eksploatowanych ponad obliczeniowy czas pracy. Wyznaczenie trwałości resztkowej poprzez przyspieszone próby pełzania
daje wiedzę o rzeczywistych możliwościach dalszej eksploatacji
danego materiału i pozwala na wyznaczenie czasu dalszej bezpiecznej eksploatacji materiału w określonych warunkach.
W celu wyznaczenia trwałości resztkowej (w tym rozporządzalnej trwałości resztkowej) materiału rurociągów wykonano
skrócone próby pełzania do zerwania. Badania wykonano przy
stałym poziomie naprężenia, odpowiadającym przyjętemu roboczemu naprężeniu (σ0 = σr = const) i różnym poziomie temperatury, wyższym od przyjętej eksploatacyjnej (Tb > Tr), umożliwiającym wyznaczenie trwałości resztkowej i rozporządzalnej
trwałości resztkowej dla parametrów roboczych dalszej eksploatacji. Uzyskane wyniki skróconych prób pełzania badanych materiałów przedstawiono na rysunku 7 w postaci zależności logtz =
f(Tb) przy σb ≈ σr oraz zestawiono w tabeli 3.
Temperatura badania, Tb [oC]
Granica plastyczności, Re min [MPa]
PN-74/H-74252
PN EN 10216-2:2009
350
540
10
100
1000
10000
100000
1000000
Czas do zerwania, t r [h]
80
Rys. 7. Wyniki skróconych prób pełzania przedstawione
w postaci zależności logtr = f(Tb) dla stali 14MoV63 (13HMF)
przy σb = 55 MPa [1, 18]
60
40
20
0
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
Temperatura badania, Tb [oC]
Rys. 6. Uzyskane wyniki udarności materiału badanych rurociągów
w zestawieniu z kryterium 27 J [1, 18]
Wyznaczona w próbie udarności temperatura przejścia materiału w stan kruchy wyniosła około 20°C dla próbki nr 1 i około
0°C dla próbki nr 2 (rys. 6). Przy wyznaczonym dla badanych
próbek poziomie wytrzymałości na rozciąganie i granicy pla-
strona 168 (4)
Analizując wyniki uzyskane w skróconych próbach pełzania można stwierdzić, że dotychczasowa długotrwała eksploatacja materiałów wywołała zbliżoną ich degradację. Materiał
analizowanych rurociągów pomimo długoletniej eksploatacji
i przekroczenia obliczeniowego czasu pracy posiada stosunkowo duży zapas trwałości. Wyznaczona trwałość jest osiągalna
pod pewnymi warunkami. Jednym z najistotniejszych z nich jest
przestrzeganie parametrów pracy, zwłaszcza temperatury. Jej
wzrost o 10°C może spowodować obniżenie trwałości materiału aż o 30 - 40%. Kolejnym warunkiem jest odpowiednio kompensujący wydłużenia cieplne i niedopuszczający do ­powstania
www.energetyka.eu
marzec
2016
Tabela 3
Wyznaczona na podstawie skróconych prób pełzania trwałość resztkowa i rozporządzalna trwałość resztkowa dla próbek, jak w tabeli 1 [1, 18]
Oznaczenie
próbki
Zastosowany
materiał
Próbka nr 1
13HMF
(14MoV6-3)
Próbka nr 2
Przyjęte naprężenie robocze
dalszej eksploatacji
σr , MPa
Przyjęta temperatura dalszej
eksploatacji
Tr , oC
Trwałość resztkowa,
h
Rozporządzalna trwałość
resztkowa (bezpieczny czas
dalszej pracy), h
55
540
150 000
82 000
55
540
160 000
88 000
nadmiernych naprężeń materiału system zamocowań i podparć. Nieodpowiednia praca systemu może wywołać przyspieszoną degradację materiału. Bardzo istotne jest również przestrzeganie optymalnych szybkości nagrzewania i chłodzenia
podczas rozruchów i odstawień, zwłaszcza przy odstawieniach
awaryjnych.
Część wyników badań zamieszczonych w artykule uzyskano w ramach badań współfinansowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju na podstawie umowy NR PBS/
B5/42/2015 – Projekt: „Metodyka, ocena i prognoza eksploatacji
powyżej obliczeniowego czasu pracy złączy spawanych elementów ciśnieniowych kotłów energetycznych”.
Podsumowanie
PIŚMIENNICTWO
Materiały pobrane z rurociągów po obliczeniowym czasie
pracy przedstawione w niniejszym artykule wykazują stosunkowo dobre właściwości. Zarówno stan struktury, a wiec stopień
jej degradacji, jak i właściwości wytrzymałościowe oraz wyznaczona trwałość resztkowa pozwalają na dalszą eksploatację tych
materiałów przez kolejne 80 000 h, a nawet dłużej. Uzyskane wyniki muszą jednak być uwzględnione w przyszłości zarówno przy
opracowywaniu warunków prób ciśnieniowych, jak i warunków
odstawień i uruchomień, a wyznaczona trwałość będzie osiągalna pod warunkiem przestrzegania parametrów pracy oraz prawidłowej pracy systemu zawieszeń i podparć.
Zróżnicowane stany naprężeniowe występujące w różnych
fazach eksploatacji rurociągów powodują, iż procesy niszczenia
przebiegają z różną szybkością. Dla każdej instalacji, mimo zbliżonej konstrukcji, warunki te są inne, na co wpływ ma szereg
czynników, począwszy od zróżnicowania stanu wyjściowego
materiału i błędów montażowych, poprzez warunki eksploatacji, przestrzeganie (lub nie) krytycznych szybkości nagrzewania
i chłodzenia, awarie systemów zamocowań, kieszenie wodne
i szereg innych czynników. Utrata trwałości elementów ciśnieniowych spowodowana jest przeważnie nieprawidłową ich eksploatacją, często w powiązaniu z wadami konstrukcyjnymi. Wystąpienie awarii w wyniku nadmiernej utraty trwałości najczęściej
jest skutkiem nie tylko nieprawidłowej eksploatacji, ale również
niewłaściwej i nierzetelnie przeprowadzonej okresowej diagnostyki. Zadaniem diagnostyki jest odpowiednio wczesne wykrycie przyczyn, których wyeliminowanie lub złagodzenie wpływa
w istotny sposób na wydłużenie trwałości eksploatacyjnej.
Degradacja struktury materiału wywołana mechanizmem
pełzania jest zjawiskiem normalnym i dla długo eksploatowanych
instalacji należy się jej spodziewać. W przypadku elementów pracujących ponad obliczeniowy czas pracy szczególnie istotna jest
okresowa kontrola stanu technicznego. Ważne jest, aby wykonywana była według dobrze zaplanowanego programu. Doświadczenia wykazują, że okresowe kontrole są w stanie wychwycić
pierwsze stadia uszkodzeń materiału, co pozwala śledzić szybkość ich postępu i w odpowiednim momencie zaplanować wymianę elementów. Badania takie muszą być jednak poprzedzone
dogłębną analizą pozwalającą na wskazanie rejonów, w których
prawdopodobieństwo ich wystąpienia będzie największe.
[1] Jasiński A., Kwiecień M.: Sprawozdania oraz wyniki prac po-
marzec
2016
miarowych i badawczych, opracowania „ENERGOPOMIAR”
Sp. z o.o., Zakład Chemii i Diagnostyki, Gliwice 2013-2016
(niepubl.).
[2] Hernas A., Dobrzański J.: Trwałość i niszczenie elementów kotłów i turbin parowych, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2003.
[3] Dobrzański J.: Materiałoznawcza interpretacja trwałości stali dla
energetyki, Open Acces Library 2011, vol. 3.
[4] Jasiński A.: System diagnostyczny jako sposób na wydłużenie
czasu bezpiecznej eksploatacji rurociągów parowych, „Energetyka” 2012, nr 9.
[5] Kwiecień M., Goławski A.: Pełzanie jako zjawisko ograniczające
długotrwałą eksploatację rurociągów parowych, „Energetyka”
2013, nr 7.
[6] Jasiński A.: Modelowanie rozkładu naprężeń w systemie diagnostycznym rurociągów pracujących w warunkach pełzania,
„Energetyka” 2012, nr 2.
[7] Jasiński A.: Wydłużona eksploatacja krajowych bloków energetycznych – szanse i zagrożenia, „Energetyka” 2013, nr 7.
[8] Jasiński A.: Diagnostyka jako element planowania, „Chemia
Przemysłowa” 2012, nr 2.
[9] Zieliński A., Dobrzański J.: Ocena stanu i przydatności do dalszej pracy materiału rurociągów parowych eksploatowanych
powyżej obliczeniowego czasu pracy, „Prace IMŻ” 2013, nr 3,
str. 42-55.
[10] Jasiński A.: Wymogi UDT stawiane urządzeniom ciśnieniowym
eksploatowanym ponad obliczeniowy czas pracy, „Nowa Energia” 2013, nr 5–6.
[11] Zieliński A., Kwiecień M.: Ocena stanu i przydatności do dalszej
pracy rurociągów parowych z niskostopowych stali Cr-Mo i Cr-Mo-V eksploatowanych powyżej 200 tys. godzin pracy, „Energetyka” 2015, nr 9.
[12] Jasiński A.: Jak typować elementy do badań w przypadku rurociągów wysokoprężnych, „Energetyka” 2015, nr 9.
[13] Jasiński A.: Wpływ długotrwałej eksploatacji na własności wytrzymałościowe i dalszą przydatność eksploatacyjną materiału
www.energetyka.eu
strona 169 (5)
głównych rurociągów parowych bloków typu 200MW, „Dozór
[17]Instrukcja badań i oceny stanu technicznego rurociągów pracujących w warunkach pełzania, opracowanie „ENERGOPO-
Techniczny” 2014, nr 3.
MIAR” Sp. z o.o., Gliwice 2012 (niepubl.).
[14]PN-H-74252: Rury stalowe bez szwu kotłowe, 1998.
[15]PN-EN 10216-2:2009: Rury stalowe bez szwu do zastosowań
[18]Zieliński A.: Metodyka, ocena i prognoza eksploatacji powy-
ciśnieniowych. Warunki techniczne dostawy. Część 2: Rury ze
żej obliczeniowego czasu pracy złączy spawanych elemen-
stali niestopowych i stopowych z określonymi własnościami
tów ciśnieniowych kotłów energetycznych, Sprawozdanie IMŻ
w temperaturze podwyższonej.
nr PB0006/2015 (niepubl.).
[16]PN-75/H-84024: Stal do pracy przy podwyższonych temperaturach – Gatunki, 1975.
Łukasz Kot, Janusz Skwara
„ENERGOPOMIAR” Sp. z o.o., Zakład Chemii i Diagnostyki
Identyfikacja zanieczyszczeń obecnych w oczyszczonym
kondensacie turbinowym, z zastosowaniem metod badania
składu fazowego i chemicznego
Identification of impurities present in a purified
turbine condensate with the use of phase
and chemical composition testing methods
Jakość wody wykorzystywanej do celów energetycznych
jest podstawowym wyznacznikiem prawidłowej pracy urządzeń
energetycznych. Obecnie obserwuje się stałą tendencję do zaostrzania wymagań dotyczących jakości wody i pary w wysokoprężnych obiegach wodno-parowych, a zwłaszcza wymagań
dotyczących wody zasilającej.
Woda zasilająca stanowi mieszaninę powracającego kondensatu i wody dodatkowej doprowadzonej do kotła. Kondensat
turbinowy może stanowić nawet 95 - 99% ilości wody zasilającej.
Wynika z tego, iż wszelkie zawarte w nim zanieczyszczenia wprowadzone zostaną do układu wodno-parowego. Głównym źródłem
zanieczyszczeń mogą być przebicia wody chłodzącej w kondensatorach. Wraz ze zmianami temperatury oraz ciśnienia w obiegach wodno-parowych zachodzą złożone procesy fizykochemiczne, które mogą poważnie zakłócać pracę urządzeń energetycznych. Obecność dodatkowych zanieczyszczeń może być źródłem
tworzenia się osadów, które będą odkładać się na powierzchniach
poszczególnych urządzeń. Mogą być także powodem występowania procesów korozyjnych o różnorakim charakterze (np. korozja
podosadowa). W celu zapewnienia bezawaryjnej pracy urządzeń
energetycznych należy w sposób ciągły monitorować skład chemiczny wody zasilającej i kondensatu turbinowego oraz możliwie
jak najszybciej reagować na pojawiające się zanieczyszczenia.
strona 170 (6)
Tabela 1
Wymagania dotyczące jakości wody zasilającej według
normy PN-EN 12952-12:2006
Parametr
Jednostka
Ciśnienie robocze
Wartość
bary
cały zakres
-
przejrzysta,
wolna od zawiesin
Przewodność elektryczna właściwa
µS/cm
nie określa się
Przewodność elektryczna kwasowa
µS/cm
< 0,2
Wygląd
Odczyn pH w temp. 25 C
-
7-10 *
Zawartość sodu i potasu (Na + K)
mg/l
< 0,010
Zawartość żelaza (Fe)
mg/l
< 0,020
o
Zawartość miedzi (Cu)
mg/l
< 0,003
Zawartość krzemionki (SiO2)
mg/l
< 0,020
Zawartość tlenu (O2)
mg/l
≤ 0,250 *
Zawartość substancji organicznych
(jako TOC)
mg/l
< 0,2
* – w zależności od stosowanego reżimu
Wymagania stawiane wodzie zasilającej określane są
przez producenta urządzeń energetycznych i są ściśle związane
z ich konstrukcją oraz stosowanym reżimem eksploatacyjnym.
www.energetyka.eu
marzec
2016