3. Na schemacie przedstawiono wybrane zależności pokarmowe w

EKOLOGIA
1. Wiele grzybów występujących w lesie wytwarza owocniki nadziemne, w których powstają zarodniki służące
rozprzestrzenianiu grzyba w środowisku. Niektóre grzyby mają jednak owocniki ukryte pod ziemią. Zapach podziemnego
grzyba przywabia różne zwierzęta, m.in. larwy chrząszczy, które odżywiają się grzybnią, a następnie przepoczwarczają
się we wnętrzu owocnika. Gdy opuszczają owocniki jako dorosłe osobniki, niosą na sobie liczne zarodniki grzyba, które
rozprzestrzeniają po okolicy.
Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie 1., 2., albo 3.
Opisana w tekście zależność między larwami chrząszcza i grzybami tworzącymi owocniki pod ziemią to przykład
A. symbiozy,
ponieważ
1. larwy owada odżywiają się kosztem tkanki grzyba.
2. larwy owada przepoczwarczają się w owocnikach i je uszkadzają.
B. pasożytnictwa,
3. larwy owada odżywiają się grzybnią, a dorosłe osobniki roznoszą zarodniki.
2. Pan Karol hoduje w swojej szklarni mięsiste pomidory, jednak w tym roku potencjalne zbiory są zagrożone plagą
wciornastków – owadów, które wysysają soki roślin, co prowadzi do ich obumarcia. W tej sytuacji ogrodnik
posłużył się „bronią biologiczną”. Umieścił w szklarni saszetki z dobroczynkami – roztoczami, które żywią się
owadami będącymi szkodnikami pomidorów pana Karola.
Którą zależność między organizmami wykorzystuje pan Karol do walki ze szkodnikami? Wybierz odpowiedź
spośród podanych.
A. Symbiozę. B. Drapieżnictwo.
C. Konkurencję międzygatunkową.
D. Konkurencję wewnątrzgatunkową.
3. Na schemacie przedstawiono wybrane zależności pokarmowe w biocenozie pola kapusty. Literami A, B, C
oznaczono wybrane populacje.
A
C
B
Na podstawie schematu oceń prawdziwość zdań. Wybierz P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub F – jeśli
jest fałszywa.
P
F
Populacja A konkuruje o pokarm z populacją C.
Zmniejszenie liczebności populacji B wpłynie na liczebność populacji C.
P
F
Informacje do zadań 4.–6.
W futrze małej roślinożernej myszy, żyjącej w lasach Kostaryki, przebywa stale kilkanaście chrząszczy. Owady
wczepiają się swymi silnymi żuwaczkami w jej uszy i kark. Chrząszcze te tylko bardzo rzadko można spotkać
gdzie indziej niż w futrze myszy. Gryzoń podróżujący stale z gromadą pasażerów nie wykazuje bynajmniej
oznak osłabienia ani niedokrwistości. Przeciwnie, tryska zdrowiem. Chrząszcze zaczynają żerować dopiero w
ciągu dnia, gdy ich gospodarz przebywa w norze. Opuszczają wtedy jego futro i polują na krwiopijne pchły, od
których aż roi się mysie gniazdo.
Na podstawie: D. Attenborough, Na ścieżkach życia, Warszawa 1993.
4. Poniższy schemat odpowiada łańcuchowi pokarmowemu opisanemu w tekście.
I ------------> II ------------> III -----------> IV
Dokończ zdanie tak, aby otrzymać zdanie prawdziwe.
Na schemacie łańcucha pokarmowego mysz i chrząszcz zostały oznaczone odpowiednio numerami
A. II i IV
B. I i II
C. III i IV
D. III i II
5. Wybierz T (tak), jeśli informacja jest prawdziwa, lub N (nie) – jeśli jest nieprawdziwa.
Pchła, w zależnościach opisanych w tekście, jest
T
N
pasożytem.
T
ofiarą.
N
6. Dokończ zdanie tak, aby otrzymać zdanie prawdziwe.
Opisaną zależność między myszą a chrząszczami można nazwać
A. symbiozą.
B. pasożytnictwem.
C. konkurencją.
D. drapieżnictwem.
7. Przeanalizuj schemat sieci pokarmowej i odpowiedz na pytania:
jastrząb
myszołów
dzięcioł
kleszcz
sowa
żbik
sójka
kornik drukarz
brudnica mniszka
sosna
łasica
wiewiórka
dąb (żołędzie)
mysz
rośliny runa
A) Które organizmy tylko roślinożercami? …..........................................................................................................................
B) Który organizm znajduje się na najwyższym poziomie pokarmowym? ….........................................................................
C) Które organizmy mogą być konsumentami II rzędu? ….....................................................................................................
8. Zaznacz schemat błędnego łańcucha pokarmowego:
A) mucha → pająk → jaszczurka
B) trawa → owca → wilk
C) dąb--> gąsienica → sikora
D) borówka → mysz → lis
9. Zaznacz zestaw, w którym wszystkie organizmy reprezentują jeden poziom pokarmowy:
A) jemioła, jemiołuszka, modrzew,
B) jastrząb, szczupak, moczarka,
C) rosiczka, sosna, okoń,
D) mech, brzoza, jałowiec
10. Energię potrzebną do życia zwierzęta zdobywają wraz z pokarmem. Które z wymienionych zwierząt otrzymują wraz
z pokarmem najmniejszą ilość energii, a zatem muszą zjeść najwięcej pokarmu?
A) mszyce,
B) biedronki,
C) pająki,
D) strzyżyki.
11. Rolnicy, aby powiększyć powierzchnię pól przylegających do lasu, wycieli krzewy, w których gniazdowały strzyżyki.
Z tego powodu przeniosły się one na inny teren, czyli został zaburzony następujący łańcuch pokarmowy:
Liście drzew → mszyce → biedronki → pająki → strzyżyki
Analizując tekst i łańcuch pokarmowy, zaznacz skutek wycięcia krzewów:
a) wzrośnie liczebność biedronek,
b) będą się lepiej rozwijały drzewa,
c) wyginą mszyce,
d) mszyce zaatakują liście drzew.
ODPOWIEDZI:
1. A3
2. B
3. PP
4. A
5. TT
6. A
7. a) kornik drukarz, wiewiórka, brudnica mniszka, mysz; b) kleszcz (IV); c) sójka, dzięcioł, jastrząb, łasica;
8. A
9. D
10. D
11. D