wyzwania i zagrożenia bezpieczeństwa xxi wieku spis treści

Transkrypt

wyzwania i zagrożenia bezpieczeństwa xxi wieku spis treści
WYZWANIA I ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA
XXI WIEKU
SPIS TREŚCI
WSTĘP………………………………………………………………………….. 9
ROZDZIAŁ 1. WSPÓŁCZESNE UWARUNKOWANIA
BEZPIECZEŃSTWA.................................................................. 11
1.1. Pojęcie bezpieczeństwa ................................................................................... 11
1.2. Typologia bezpieczeństwa............................................................................... 14
1.3. Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe ................................................ 15
1.4. Modele ładu i bezpieczeństwa międzynarodowego ........................................ 17
1.5. Instytucjonalizacja bezpieczeństwa................................................................. 23
1.6. Zagrożenia i wyzwania bezpieczeństwa.......................................................... 26
ROZDZIAŁ 2. BROŃ MASOWEGO RAŻENIA I ŚRODKI JEJ
PRZENOSZENIA........................................................................ 31
2.1. Pojęcie i rodzaje broni masowego rażenia ...................................................... 31
2.1.1. Broń nuklearna .......................................................................................... 32
2.1.2. Broń biologiczna (broń B) ......................................................................... 32
2.1.3. Broń chemiczna (broń C)........................................................................... 33
2.1.4. Broń radiologiczna (broń R)...................................................................... 33
2.2. Środki przenoszenia broni masowego rażenia................................................. 34
2.3. Zagrożenia bronią masowego rażenia w warunkach współczesnych.............. 35
ROZDZIAŁ 3. TERRORYZM MIĘDZYNARODOWY ..................................... 38
3.1. Geneza terroryzmu........................................................................................... 38
3.2. Definiowanie terroryzmu................................................................................. 42
3.3. Psychologia terroryzmu ................................................................................... 47
3.4. Finansowanie terroryzmu ................................................................................ 48
3.5. Techniki i metody terrorystyczne .................................................................... 49
3.5.1. Organizacja grupy terrorystycznej............................................................. 50
3.5.2. Zamachy bombowe.................................................................................... 50
3.5.3. Porwania i uprowadzenia........................................................................... 52
3.5.4. Morderstwo polityczne .............................................................................. 53
3.5.5. Rakiety, moździerze i pociski kierowane .................................................. 54
3.5.6. Wykorzystanie broni chemicznej............................................................... 55
3.5.7. Bioterroryzm .............................................................................................. 56
3.5.8. Terroryzm nuklearny ................................................................................. 58
3.5.9. Cyberterroryzm .......................................................................................... 59
3.5.10. Terroryzm morski .................................................................................... 62
3.5.11. Ekoterroryzm ........................................................................................... 63
3.5.12. Terrorystyczne grupy antyglobalistyczne ................................................ 64
3.5.13. Kooperacja terrorystyczna ....................................................................... 66
3.6. Charakterystyka głównych organizacji terrorystycznych ................................ 66
3.6.1. Al-Kaida..................................................................................................... 67
3.6.2. Hezbollah ................................................................ .................................. 68
3.6.3. Hamas......................................................................................................... 70
3.6.4. Palestyński Dzihad Islamski (arab. Harakat al-Diihad al-Islami al-Filistini)70
3.6.5. Ojczyzna i Wolność (bask. Euskadi ta Askatasuna, ETA) ........................ 71
3.7. Terroryzm a przestępczość zorganizowana ..................................................... 72
3.8. Terroryzm międzynarodowy a kwestia użycia broni masowego rażenia ........ 75
3.9. Współpraca globalna w walce z terroryzmem ................................................. 80
ROZDZIAŁ 4. REGIONALNE I LOKALNE KONFLIKTY ZBROJNE ............. 83
4.1. Teoretyczne aspekty współczesnych konfliktów zbrojnych ............................ 83
4.2. Główne obszary niestabilności i konfliktów zbrojnych ................................... 87
4.2.1. Region Azji Południowej ........................................................................... 87
4.2.2. Region Bliskiego Wschodu........................................................................ 89
4.2.3. Region Azji Wschodniej i Pacyfiku ........................................................... 92
4.2.4. Region Wspólnoty Niepodległych Państw................................................. 93
4.2.5. Region Bałkanów ....................................................................................... 96
4.2.6. Kontynent afrykański ................................................................................. 97
4.2.7. Region Ameryki Łacińskiej i Karaibów..................................................... 99
4.3. Konflikt indyjsko-pakistański ..........................................................................101
4.4. Konflikt arabsko-izraelski ................................................................................103
4.5. Wojna w Iraku ..................................................................................................104
4.6. Wojna w Afganistanie......................................................................................105
4.7. Konflikt koreański............................................................................................107
ROZDZIAŁ 5. PROBLEM NIESTABILNOŚCI I UPADŁOŚCI PAŃSTW.........109
5.1. Charakterystyka państw niestabilnych i państw upadłych ...............................109
5.2. Upadłość państwa-przypadek Somalii .............................................................112
5.3. Niestabilność Pakistanu....................................................................................113
5.4. Niestabilność Afganistanu...............................................................................115
5.5. Niestabilność Iraku.........................................................................................119
ROZDZIAŁ 6. TRANSNARODOWA PRZESTĘPCZOŚĆ
ZORGANIZOWANA ...................................................................124
6.1. Definiowanie transnarodowej przestępczości zorganizowanej .......................124
6.2. Płaszczyzna organizacyjna transnarodowej przestępczości
zorganizowanej..............................................................................................125
6.3. Główne obszary aktywności kryminalnej transnarodowych grup
przestępczych...................................................................................................126
6.4. Wpływ transnarodowej przestępczości zorganizowanej na bezpieczeństwo
państw ..............................................................................................................129
ROZDZIAŁ 7. MIĘDZYNARODOWE PROBLEMY GOSPODARCZE
I SPOŁECZNE ............................................................................131
7.1.Istota ponadregionalnych problemów gospodarczych i społecznych ..............131
7.2.Globalizacja - zagrożenia i perspektywy .........................................................131
7.3.Pogłębiająca się polaryzacja poziomu rozwoju i życia między krajami
bogatymi i biednymi........................................................................................135
7.4. Rywalizacja o dostęp do zasobów energetycznych ..........................................139
7.5. Korporacje transnarodowe - szanse i zagrożenia..............................................143
7.6. Wielokulturowość i problemy demograficzne...................................................146
7.7. Wpływ chorób, epidemii i pandemii................................................................ 149
ROZDZIAŁ 8. ZAGROŻENIA EKOLOGICZNE I KLĘSKI ŻYWIOŁOWE ... 152
8.1. Istota i rodzaje zagrożeń ekologicznych i klęsk żywiołowych ....................... 152
8.2. Globalne zmiany klimatyczne......................................................................... 153
8.3. Niszczenie warstwy ozonowej........................................................................ 157
8.4. Zakwaszenie atmosfery i wód.......................................................................... 158
8.5. Deforestacja powierzchni Ziemi....................................................................... 159
|
8.6. Stepowienie i pustynnienie powierzchni Ziemi................................................ 160
8.7.Zanieczyszczenie wód i oceanów.................................................................... 162
8.8.Degradacja zasobów wody pitnej.................................................................... 165
8.9. Ograniczenie bioróżnorodności i ekologicznych użytków pozaekonomicznych
........................................................................................................................ 165
8.10. Zanieczyszczenie okołoziemskiej przestrzeni kosmicznej ............................ 168
8.11. Skutki klęsk żywiołowych............................................................................. 169
ZAKOŃCZENIE .................................................................................................... 170
BIBLIOGRAFIA .................................................................................................... 178