Aufklärungsinformationen zur MMR-Impfung in 15 Sprachen

Aufklärung
Nr. 7: MMR
Polnisch / Polski
Informacje
o szczepieniach ochronnych przeciw odrze, śwince i różyczce
Odra świnka i różyczka są na całym świecie szeroko rozpowszechnionymi chorobami,
wywoływanymi przez zarażenie wirusami (wirus odry, wirus świnki, wirus różyczki) i
występującymi przeważnie w wieku dziecięcym – ale także u dorosłych. Ponieważ
szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce najczęściej są skojarzone, tzn. wykonane
mieszanką 3 szczepionek w jednym zastrzyku (tzw. szczepionka MMR), to choroby te i
szczepienie będą omówione łącznie.
Nie ma żadnych leków, którymi można wyleczyć odrę, świnkę lub różyczkę. Przed tymi
chorobami chroni tylko szczepienie MMR we właściwym czasie i konsekwentnie
przeprowadzone!
Odra jest chorobą często o ciężkim przebiegu, łatwo przenoszoną z człowieka na człowieka.
Towarzyszy jej wysoka gorączka, kaszel, zapalenie spojówek i typowa wysypka (plamistogrudkowa, „skóra tygrysa”); choroba trwa około 2 tygodni. Często jako komplikacje występują
zapalenia płuc oraz zapalenia ucha środkowego. U około jednego na 1000 do 2000 chorych
na odrę występuje zapalenie mózgu (encephalitis), które w około 30 procentach przypadków
może przebiegać ze skutkiem śmiertelnym bądź prowadzić do trwałego kalectwa
psychicznego lub fizycznego. Dorośli są szczególnie zagrożeni przy zachorowaniu na odrę,
ponieważ te komplikacje u nich występują częściej.
Świnka jest chorobą wirusową, której towarzyszy gorączka, bóle głowy i obrzęk ślinianek
przyusznych. Przynajmniej u co dziesiątego chorego na świnkę dodatkowo występuje
zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (meningitis) i czasem zapalenie mózgu (encephalitis).
Wprawdzie rzadką, ale typową komplikacją świnki jest utrata słuchu. U co 4-tego młodego
lub dorosłego mężczyzny pojawia się obrzęk lub zapalenie jąder, które rzadko może także
prowadzić do bezpłodności.
Różyczka jest zazwyczaj lekko przebiegającą chorobą wirusową, której towarzyszy
gorączka, wysypka (plamisto-grudkowa) i obrzęk węzłów chłonnych. Nierzadko przebiega
ona bez objawów choroby; także ci ludzie mogą zarażać swoje otoczenie. Gdy różyczka
wystąpi podczas ciąży, to infekcja może przenieść się na dziecko w łonie matki i
spowodować u niego deformacje oczu, uszu, serca oraz mózgu.
Szczepionka
Szczepionka odra-świnka-różyczka składa się z osłabionych, żywych wirusów tych trzech
rodzajów, które mnożą się u osoby zaszczepionej; szczepionka zostaje wstrzyknięta (podana
poprzez iniekcję domięśniową lub podskórną).
Kto i kiedy powinien być zaszczepiony?
Skojarzona szczepionka przeciw odrze, śwince i różyczce jest zalecana dla wszystkich dzieci
(chłopców i dziewczynek) w wieku od 11 do 14 miesięcy. Szczepienie spóźnione do tego
czasu można uzupełnić w każdym późniejszym momencie. Jeśli Wasze dziecko oczekuje
przyjęcia do placówki opiekuńczej, to pierwsze szczepienie MMR może być wykonane już
wcześniej – jednak najwcześniej od wieku 9 miesięcy. Aby osiągnąć pełną ochronę
poszczepienną, wszystkie dzieci w wieku od 15 do 23 miesięcy są ponownie szczepione.
Można także zaszczepic ponownie już po czterech tygodniach od pierwszego szczepienia.
Jeżeli zaszczepiono dziecko już w wieku poniżej 11 miesięcy, to jest ważne, aby znowu
wykonać drugie szczepienie wkrótce po pierwszych urodzinach.
Stała Komisja ds. Szczepień (STIKO) zwraca uwagę na to, że szczepienia nie
przeprowadzone w zaleconym czasie mogą być uzupełnione do 18 roku życia.
1
Aufklärung
Nr. 7: MMR
Polnisch / Polski
Również wszyscy dorośli urodzeni po roku 1970, którzy nie byli wcale bądź tylko raz
zaszczepieni przeciw odrze, albo nie jest znany stan ich szczepień , powinni przejść
jednorazowe szczepienie najlepiej szczepionką MMR.
Ponadto wszyscy zatrudnieni w służbie zdrowia, opiece nad ciężarnymi, w placówkach
ogólnie dostępnych i domach dziecka oraz osoby kontaktujące się z ludźmi o osłabionej
odporności, powinni być zaszczepieni, o ile nie dysponują jeszcze odpornością przeciw
odrze, śwince i różyczce.
W miarę możności, w ciągu 3 dni po kontakcie z chorym na odrę, świnkę lub różyczkę, osoby
niezaszczepione w wieku od 9 miesięcy lub takie, które do tej pory nie były wcale albo były
tylko raz zaszczepione, bądź też stan ich szczepień nie jest znany, powinny otrzymać
jednorazowo szczepionkę MMR.
Wskazówka: u dzieci i młodocianych należy sprawdzić, czy otrzymały już drugie szczepienie
MMR. Szczepienie ochronne przeciw odrze, śwince i różyczce dla osób, które już są odporne
na jedną albo więcej chorób, jest pozbawione ryzyka. Nie ma granicy wieku dla wykonania
szczepienia MMR.
W przypadku wybuchu odry wszyscy urodzeni po 1970 roku z niejasnym stanem szczepień,
bez szczepienia lub tylko z jednym szczepieniem w dzieciństwie, otrzymają jednorazowe
szczepienie, przede wszystkim szczepionką MMR.
Kto nie powinien być szczepiony?
Kto cierpi na nagłą, wymagającą leczenia chorobę z gorączką powyżej 38,5°C, ten nie
powinien być zaszczepiony. Również osoby z niedoborem odporności immunologicznej –
wrodzonej, nabytej, wywołanej lekami – w zasadzie nie powinny być szczepione; w takich
przypadkach zapytajcie lekarza rodzinnego, w jaki sposób jednak można osiągnąć ochronę
przeciw przynajmniej niektórym chorobom.
Szczepienie MMR nie powinno być przeprowadzone u osób, które w ciągu ostatnich 3
miesięcy otrzymały immunoglobulinę lub w takim samym czasie przeszły transfuzję krwi
(dzięki substancjom ochronnym – przeciwciałom – we krwi dawcy przeciw określonym
wirusom, szczepienie może pozostać nieskuteczne). Kto cierpi na niedobór odporności
immunologicznej, powinien u swojego lekarza wykonującego szczepienie lub prowadzącego
leczenie immunologa zasięgnąć porady co do możliwego szczepienia. Osoby z alergią na
białko kurze (reakcja anafilaktyczna po spożyciu białka kurzego) w zasadzie mogą być
szczepione, jednak szczepienie powinno być przeprowadzone z odpowiednimi środkami
ostrożności. Gdy planuje się szczepienie MMR młodocianych lub dorosłych, to nie powinno
ono być wykonane u ciężarnych, ponieważ z powodu obecności wirusa w szczepionce
istnieje teoretyczne ryzyko dla dziecka w łonie matki. Z tego samego względu należy unikać
zajścia w ciążę w okresie 3 miesięcy po szczepieniu. Pomyłkowe szczepienie w trakcie ciąży
nie jest jednakże uznane za powód do aborcji.
Zachowanie po szczepieniu
Osoba zaszczepiona nie wymaga żadnego szczególnego oszczędzania się, ale w czasie 1
do 2 tygodni po szczepieniu należy unikać wysiłków fizycznych, do jakich nie jest się
przyzwyczajonym. Przy szczepieniu osób ze skłonnością do reakcji ze strony układu
krążenia lub u których znane są nagle występujące alergie, należy poinformować o tym
lekarza przed szczepieniem.
Wirusy zawarte w szczepionce nie są przenoszone na kontaktujące się osoby; nie ma zatem
ryzyka przy szczepieniu dziecka także wtedy, gdy w otoczeniu żyje ciężarna.
2
Aufklärung
Nr. 7: MMR
Polnisch / Polski
Możliwe miejscowe i ogólne reakcje po szczepieniu.
Obok odporności, do jakiej się dąży i dzięki niej do ochrony przed zachorowaniem, u do 5
procent zaszczepionych osób miejsca wstrzyknięcia szczepionki bolą, obrzmiewają i
zaczerwieniają się. Jest to wyraz normalnej konfrontacji organizmu ze szczepionką i
występuje w czasie 1 do 3 dni po szczepieniu, rzadko trwając dłużej. Czasem obrzmiewają
blisko położone węzły chłonne. Często mogą występować ogólne objawy takie, jak bóle
głowy, zmęczenie, złe samopoczucie lub dolegliwości żołądkowe i jelitowe. U 5 do 15 procent
osób zaszczepionych dochodzi do lekkiego lub umiarkowanego podwyższenia temperatury.
W czasie 1 do 4 tygodni po szczepieniu u około 2 procent zaszczepionych ukazują się lekkie
oznaki infekcji odry, świnki lub różyczki, to niezaraźliwa tak zwana choroba poszczepienna:
pojawia się tutaj gorączka np. łącznie ze słabą wysypką podobną do występującej przy
odrze. Czasem ma miejsce lekki obrzęk ślinianki przyusznej. U młodocianych i dorosłych
zaobserwowano przejściowe dolegliwości stawowe, bardzo rzadko u dzieci. Bardzo rzadko
występuje lekki przejściowy obrzęk jąder lub przejściowa lekka reakcja trzustki (wzrost
poziomu enzymu).
Wszystkie te objawy w zasadzie mają charakter przejściowy i mijają szybko nie
pozostawiając następstw.
Czy są możliwe powikłania (niepożądane odczyny) poszczepienne?
Powikłania (niepożądane odczyny) poszczepienne to, wykraczające poza normalne reakcje
poszczepienne, następstwa szczepienia, które wyraźnie pogarszają stan zdrowia osoby
zaszczepionej. Gdy niemowlę lub małe dziecko reaguje na szczepienie MMR gorączką, to
rzadko może też dojść do wstrząsu gorączkowego. W zasadzie nie pozostawia on
następstw. Reakcje alergiczne są bardzo rzadkie. Najczęściej są one wywołane przez
substancje składowe szczepionki takie, jak żelatyna lub antybiotyki. O wstrząsie alergicznym
doniesiono tylko w pojedynczych przypadkach. Także tylko w pojedynczych przypadkach po
szczepieniu doszło do pojawienia się wybroczyn skórnych w następstwie zmniejszonej liczby
płytek krwi. W zasadzie mijają one szybko i bez następstw, ciężkie przebiegi mają miejsce
tylko w pojedynczych przypadkach. Bardzo rzadko u młodocianych i dorosłych
zaobserwowano dłużej trwające zapalenia stawów. Wprawdzie przy tutaj dopuszczonych do
użytku szczepionkach przeciw śwince ze szczepem „Jeryl Lynn” możliwe jest czasem
wystąpienie zapalenia opon mózgowych (meningitis), ale dotychczas nie zostały one
potwierdzone badaniem wirusologicznym.
Wskazówka: Alergia na białko kurze nie przemawia przeciwko szczepieniu MMR, ponieważ
wirusy w szczepionce przeciw odrze i śwince są namnażane nie na jajach kurzych, lecz na
komórkach kurzych embrionów. Z tego powodu białko kurzych jaj (albumina kurzego jaja)
jest zawarte w szczepionce co najwyżej w ilościach śladowych, które ledwo lub wcale nie
dają się wykryć i dlatego nie są szkodliwe. W przypadkach wątpliwych szczepienie dziecka
ze stwierdzoną ciężką lub umiarkowaną alergią na białko w pożywieniu należy wykonywać
przy zachowaniu szczególnych środków ostrożności.
Porady lekarza wykonującego szczepienie o możliwych skutkach ubocznych
Dla uzupełnienia tej instrukcji macie możliwość uzyskania porady u Waszego lekarza.
Gdy po szczepieniu wystąpią objawy, które wykraczają poza wyżej wymienione, szybko
mijające reakcje miejscowe i ogólne, to oczywiście lekarz wykonujący szczepienie posłuży
Wam radą.
Dostęp do lekarza:
3
Aufklärung
Nr. 7: MMR
Polnisch / Polski
Ograniczenie odpowiedzialności
Tłumaczenie oryginału (stan z 03.2012) nastąpiło za uprzejmym zezwoleniem Deutsches
Grünes Kreuz e.V. na zlecenie Robert Koch Institut. Obowiązuje tekst niemiecki, nie ponosi
się odpowiedzialności za ewentualne błędy w tłumaczeniu, ani za aktualność przedłożonego
tłumaczenia w przypadku późniejszych przeróbek niemieckiego oryginału.
4
Aufklärung
Nr. 7: MMR
Polnisch / Polski
Pan/Pani: ______________________________________
Herrn/Frau
Szczepienie ochronne przeciw odrze, śwince i różyczce
Schutzimpfung gegen Masern, Mumps und Röteln
Jako załącznik otrzymujecie ulotkę o wykonywaniu szczepienia ochronnego przeciw odrze,
śwince i różyczce. Zawarte są w niej istotne informacje o chorobach możliwych do uniknięcia
dzięki szczepieniu, o szczepionce, szczepieniu, zachowaniu po szczepieniu oraz o reakcjach
poszczepiennych i możliwych powikłaniach.
Anliegend erhalten Sie ein Merkblatt über die Durchführung der Schutzimpfung gegen Masern, Mumps und Röteln. Darin
sind die wesentlichen Angaben über die durch die Impfung vermeidbaren Krankheiten, den Impfstoff, die Impfung, das
Verhalten nach der Impfung sowie über Impfreaktionen und mögliche Impfkomplikationen enthalten.
Przed wykonaniem szczepienia wymaga się dodatkowo następujących danych:
Vor Durchführung der Impfung wird zusätzlich um folgende Angaben gebeten:

1. Czy u osoby szczepionej występuje niedobór odporności immunologicznej (nabytej,
wrodzonej, spowodowanej lekami)?
Besteht bei dem Impfling eine Immunmangelkrankheit (erworben, angeboren, durch Medikamente bedingt)?
□

tak (ja)
□
nie (nein)
2. Czy osoba szczepiona w ciągu minionych trzech miesięcy otrzymała
immunoglobulinę (gamma globulinę) lub przeprowadzono u niej transfuzję krwi ?
Hat der Impfling in den vergangenen drei Monaten Immunglobulin (Gammaglobulin) erhalten oder wurde eine
Bluttransfusion vorgenommen?
□

tak (ja)
□
nie (nein)
3. Czy w ciągu minionych czterech tygodni u osoby szczepionej było wykonane jakieś
szczepienie ochronne lub jest planowane w czasie następnych czterech tygodni
szczepienie ochronne przeciw innym chorobom?
Wurde bei dem Impfling in den vergangenen vier Wochen eine Schutzimpfung durchgeführt oder ist in den
kommenden vier Wochen eine Schutzimpfung gegen andere Erkrankungen geplant?
□
tak (ja)
□
nie (nein)
Jeśli tak, to jakie i kiedy: ____________________________________________
wenn ja, welche und wann?

4. Przy szczepieniu kobiet w wieku rozrodczym: czy obecnie jest ona w ciąży?
Bei Impfung von Frauen im gebärfähigen Alter: Besteht zurzeit eine Schwangerschaft?
□
tak (ja)
□
nie (nein)
Jeżeli chcecie wiedzieć jeszcze więcej o szczepieniu przeciw odrze, śwince i różyczce, to
zapytajcie lekarza wykonującego szczepienie !
Falls Sie noch mehr über die Schutzimpfung gegen Masern, Mumps und Röteln wissen wollen, fragen Sie den Impfarzt!
Proszę przynieść do szczepienia książeczkę szczepień !
Zum Impftermin bringen Sie bitte das Impfbuch mit!
5
Aufklärung
Nr. 7: MMR
Polnisch / Polski
Oświadczenie zgody
Einverständniserklärung
na wykonanie szczepienia ochronnego przeciw odrze, śwince i różyczce
zur Durchführung der Schutzimpfung gegen Masern, Mumps und Röteln
Nazwisko osoby szczepionej: ____________________________________________
Name des Impflings
ur. dn.: ______________________________________________________________
geb. am
Przeczytałem/am ulotkę o szczepieniu ochronnym przeciw odrze, śwince i różyczce i
zostałem/am pouczony/a o możliwości, by uzupełniająco otrzymać informacje w rozmowie z
lekarzem wykonującym szczepienie.
Ich habe das Merkblatt über die Schutzimpfung gegen Masern, Mumps und Röteln gelesen und bin auf die Möglichkeit
hingewiesen worden, mich ergänzend im Gespräch mit dem Impfarzt informieren zu lassen.
□
Nie mam żadnych dalszych pytań.
Ich habe keine weiteren Fragen.
□
Wyrażam zgodę na proponowane szczepienie przeciw odrze, śwince i różyczce.
Ich willige in die vorgeschlagene Impfung gegen Masern, Mumps und Röteln ein.
□
Odmawiam zgody na szczepienie. Zostałem/am poinformowany/a o możliwych
szkodliwych skutkach tej odmowy.
Ich lehne die Impfung ab. Über mögliche Nachteile der Ablehnung dieser Impfung wurde ich informiert.
Uwagi: Vermerke_______________________________________________________________________________
Miejscowość, data: Ort, Datum_________________________________________________________________
___________________________
Podpis osoby szczepionej lub
uprawnionej do opieki
______________________________
Podpis lekarza/lekarki
Unterschrift des Impflings bzw. des Sorgeberechtigten
Unterschrift des Arztes/der Ärztin
6