Mapa Kultury

Pobrano z portalu Mapa Kultury
18.05.2014
Rzemiosło i przemysł domowy
____________________________
autor: Bożena.Ciesielska
Dawniej wszelkiego rodzaju wyroby na użytek domowy wykonywano ręcznie. Kiedyś rodzina
mieszkająca na wsi musiała być samowystarczalna. Potrzeba zmuszała ludzi do nauczenia się
różnorodnych czynności. Poza tym na wyrobach wykonanych samodzielnie można było zarobić,
sprzedając je na targach czy jarmarkach.
Popularnym zajęciem było wyplatanie różnych przedmiotów z wikliny. Na ziemi dobrzyńskiej
szczególnie kobiety, ale i mężczyźni zajmowali się wikliniarstwem. Kosze, koszyki, koszyczki, kipy,
wiersze czy płaskie koszyczki używane były w gospodarstwach domowych do noszenia lub
przechowywania. W koszykach noszono na targ jajka. Kipy czy duże kosze do zbierania ziemniaków
wyplatano z materiałów mocniejszych, czyli korzeni. Wiersze plecione z wikliny to podłużne kosze do
łapania ryb.
Ze słomy pleciono ule, tak zwane koszki (na jednej z fotografii jest koszka, czyli prymitywny ul znany w
Polsce od XVII wieku). Miały one kształt dzwonu lub walca. Na szklane balony do wyrobu win pleciono
koszyki z małymi uchwytami. Wyrabiano drewniane łyżki, niecki (kopańki) czy warząchwie. W nieckach
zaczyniano ciasto na chleb. Każda gospodyni piekła chleb w domu.
Częstym zajęciem domowym było szycie, przędzenie wełny na kołowrotku, obrębianie chusteczek do
nosa, tkanie płótna pościelowego, wyrób słomianych lub trzcinowych mat oraz robienie na drutach, czyli
dziewiarstwo. Z wełny dziergano szaliki, czapki, rękawiczki, pończochy, skarpety, kamizelki i swetry.
Potrzebne do tego były metalowe druty o różnej grubości. Niektóre kobiety wyszywały makatki, haftem
ozdabiały pościel, haftowały poduszki na łóżka lub robiły szydełkowe serwetki, kołnierzyki, wykończenia
do obrusów lub wstawki do pościeli. Roboty z koronki cieszyły się popularnością, bo dekorowano nimi stoły, stoliki, komody, szafki,
kredensy i domowe ołtarzyki. Sztywno nakrochmalone serwetki i serwety ozdabiały wnętrze
mieszkania. Znane są różne techniki (frywolitki, koronki klockowe, koronki szydełkowe). Zręcznością
mogły się pochwalić osoby wyrabiające papierowe kwiaty lub inne ozdoby.
Czy dziś zajęcia rękodzielnicze są popularne? Czy się je docenia? Czy znalazły swoje uznanie?
Sfotografowane zakładki i szydełkowe serwetki oraz dzianinowe sweterki wykonała autorka
wpisu "Rzemiosło i przemysł domowy".
Bożena
Ciesielska
strona 1 / 1