Edudu.pl - Skały gipsowe

Ściąga eksperta
Skały gipsowe
głównym składnikiem skał gipsowych jest siarczan(VI) wapnia - CaSO4; w przyrodzie występują dwa minerały zawierające ten związek
chemiczny - należą do nich : anhydryt - CaSO4, gips krystaliczny - CaSO4 * 2H2O - siarczan (VI) wapnia-woda (1/2)
nazwa minerału anhydryt pochodzi od greckiego słowa anhydros, oznaczającego bezwodny; w odróżnieniu od gipsu, anhydryt nie
posiada wody związanej z cząsteczką; nazwa ta obejmuje zarówno minerał z grupy siarczanów – siarczan wapnia, a także skałę
osadowa, zbudowaną niemal wyłącznie z minerału o tej samej nazwie; minerałami najczęściej towarzyszącymi są gips, kalcyt i halit;
anhydryt jest ciałem kruchym; pod wpływem uderzenia rozpada się na drobne kawałki; rozpuszcza się w kwasie solnym i w wodzie;
anhydryt jest wykorzystywany do produkcji cementu, tynku, posadzek i płyt budowlanych; ma również zastosowanie w przemyśle
chemicznym i papierniczym; najlepsze, oszlifowane okazy tego minerału znalazły zastosowanie w jubilerstwie jako kamienienie ozdobne
CaSO4 * 2H2O - w gipsie krystalicznym w sieci krystalicznej na 1 cząsteczkę siarczanu (VI) wapnia, przypadają dokładnie 2 cząsteczki
wody; sól taka nazywana jest solą uwodnioną lub hydratem, a woda - wodą hydratacyjną; w przyrodzie wiele soli występuje w postaci
uwodnionej; obok gipsu krystalicznego, należą do nich miedzy innymi:
- CaSO4* 5 H2O siarczan (VI) wapnia- woda (1/5)
- CuCl2 * 2 H2O chlorek miedzi (II) woda (1/2)
- CaCl2 * 6 H2O chlorek wapnia woda (1/6)
- FeCl3 * 6 H2O chlorek żelaza (III) woda (1/6)
niektóre hydraty mają inne zabarwienie niż ich sole bezwodne; zmianę barwy można zaobserwować po ogrzewaniu hydratu, podczas
którego następuje odwodnienie; do soli takich należy między innymi siarczan (VI) miedzi (II) woda jeden pięć, który podczas ogrzewania
zmienia barwę z niebieskiej na białą; chlorek kobaltu (II) woda jeden sześć, tracąc wodę zmienia barwę z różowo- fioletowej na
niebieską; reakcję te wykorzystuje się higrometrach, służących do pomiaru wilgotności powietrza, a także w celu wykazania, że hydraty
nie są związkami nietrwałymi
chlorek kobaltu (II): hydrat CoCl2* 6 H20, bezwodny CoCl2
po krótki ogrzewaniu na ściankach probówki, w której znajdował się hydrat, obserwujemy pojawienie się krople wody, a na dnie probówki
osadza się biały proszek, którym jest gips palony
(CaSO4)2 * H2O - siarczan (VI) wapnia woda dwa jeden; na 2 cząsteczki siarczanu (VI) wapnia przypada 1 cząsteczka wody; w hydratach
liczba cząsteczek wody przypadających na 1 cząsteczkę związku jest ściśle określona
modelowy schemat reakcji chemicznej, która zachodzi podczas prażenia gipsu krystalicznego
ogrzewając gips do około 100°C odwodnienie nie jest całkowite, co oznacza, że nawet po ogrzaniu zawiera on jeszcze niewielkie ilości
wody związane z siecią krystaliczną; przemiana jest odwracalna; jeśli gips krystaliczny podgrzejemy do 200°C, utraci on całkowicie
zawartą wodę; zdolność tą traci dopiero po ogrzaniu do 300°C; powstały w wyniku prażenia gips palony jest białym, nierozpuszczalnym w
wodzie ciałem stałym; zmieszany z wodą tworzy półpłynną , szybko twardniejącą masę zwaną zaprawą gipsową; zachodzi wtedy reakcja
przeciwna do reakcji prażenia gipsu krystalicznego i można ją przedstawić tak:
(CaSO4)2*H2O + 3H2O ====> 2(CaSO4 * 2H2O)
zaprawa gipsowa nie wykazuje właściwości żrących; bandaż gipsowy stosowany do usztywniania złamanych kończyn; w budownictwie
do wyrównywanie ścian; domieszka do zaprawy murarskiej - skrócenie okresu jej wiązania
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
Strona 1/1