BRAK NAZWY - BIP Urząd Miejski w Brzegu Dolnym
Transkrypt
BRAK NAZWY - BIP Urząd Miejski w Brzegu Dolnym
BRAK NAZWY PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO zmiany studium uwarunkowao i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Brzeg Dolny zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Brzeg Dolny mgr inż. Ilona Szarapo Wrocław, 05 czerwca 2011r. Brak streszczenia 0 Spis treści: ETAP – WSTĘP .................................................................................................................................................. 2 1. 2. PODSTAWA FORMALNO – PRAWNA SPORZĄDZENIA PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO . 2 CEL I ZAKRES PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ................................................................ 2 ETAP – DIAGNOZA STANU ................................................................................................................................ 3 3. 4. ANALIZA STANU ŚRODOWISKA ORAZ UWARUNKOWAO ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ..... 3 OCENA STANU ISTNIEJĄCEGO ZAGOSPODAROWANIA ............................................................................. 4 ETAP – ROZPOZNANIE I ANALIZA PROJEKTU STUDIUM I MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ...................................................................................................................................... 5 5. 6. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ORAZ WSKAZAO W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA ZAPROPONOWANYCH W ZMIANIE STUDIUM ................................................................... 5 OPIS USTALEO PLANISTYCZNYCH ORAZ WSKAZAO W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA ZAPROPONOWANYCH W MIEJSCOWYM PLANIE ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ................. 7 ETAP – STRATEGICZNA OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO .............................................................. 10 7. 8. 9. 10. 11. 12. OCENA ZGODNOŚCI USTALEO STUDIUM I MPZP Z ZAPISAMI DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH ........ 10 ANALIZA WARIANTU ZEROWEGO ........................................................................................................... 12 WPŁYW PLANOWANEGO ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NA ŚRODOWISKO ...................... 13 ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE, W TYM OBSZARY NATURA 2000 ......................... 23 ODDZIAŁYWANIE TRANSGRANICZNE ...................................................................................................... 27 PODSUMOWANIE ................................................................................................................................... 27 ETAP – ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE, MONITORING ................................................................................. 30 13. 14. 15. 16. 17. str. 1 PROPONOWANE ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE ................................................................................. 30 MONITORING .......................................................................................................................................... 30 STRESZCZENIE ......................................................................................................................................... 31 LITERATURA ............................................................................................................................................ 31 PRZEPISY PRAWNE .................................................................................................................................. 32 ETAP – WSTĘP 1. PODSTAWA FORMALNO – PRAWNA SPORZĄDZENIA PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO 1) Ustawa z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeostwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 ze zm.) 2) Uchwała Rady Miejskiej w Brzegu Dolnym Nr L/355/10 z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Brzeg Dolny. 3) Uchwała Nr L/354/10 Rady Miejskiej w Brzegu Dolnym z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowao i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Brzeg Dolny. 2. CEL I ZAKRES PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Celem Prognozy oddziaływania na środowisko skutków realizacji zmiany studium uwarunkowao i kierunków zagospodarowania przestrzennego (dalej: Studium) oraz zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (dalej: mpzp) jest identyfikacja możliwych do wystąpienia zagrożeo dla środowiska w związku z planowaną zmianą zagospodarowania przestrzennego oraz ustalenie wpływu planowanych rozwiązao przestrzennych na środowisko przyrodnicze, walory krajobrazowe i zrównoważony rozwój oraz zdrowie człowieka. Zmiana Studium oraz zmiana mpzp dotyczą terenów: 1) w rejonie ulic Urazkiej, Grenadierów i Stawowej (P/Ua – Studium; D28PS – mpzp) -zał. 1; 2) w rejonie ulic Urazkiej, Sienkiewicza oraz terenów kolejowych (P/U – Studium, D32PS – mpzp) - zał. 2; 3) w rejonie rzeki Odry i terenów kolejowych (Ka – Studium; D63NO – mpzp) - zał. 3. Przebieg granic terenów w obu dokumentach jest taki sam. Również sposób zagospodarowania jest tożsamy, z różnicą wyłącznie w uszczegółowieniu ustaleo przedstawionych w kierunkach zagospodarowania przestrzennego Studium i zagospodarowania przestrzennego w mpzp. Z tego powodu została wykonana Prognoza oddziaływania skutków realizacji proponowanego zagospodarowania terenów wspólna dla obu dokumentów – zmiany Studium i mpzp. Przedmiotem opracowania jest obszar objęty zmianą Studium oraz zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, z uwzględnieniem obszaru w jego otoczeniu. Integralną częścią Prognozy są załączniki graficzne 1-3. Zakres Prognozy został ustalony na podstawie art. 51 ust. 2 Ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeostwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. str. 2 ETAP – DIAGNOZA STANU 3. ANALIZA STANU PRZESTRZENNEGO ŚRODOWISKA ORAZ UWARUNKOWAO ZAGOSPODAROWANIA Brzeg Dolny leży na prawym brzegu rzeki Odry w powiecie wołoskim województwa dolnośląskiego, w odległości 31 km na północny-zachód od miasta Wrocławia. Od północy graniczy z gminą Wołów, od wschodu z należącą do powiatu trzebnickiego gminą Oborniki Śląskie, a od strony południowej z gminami Miękinia i Środa Śląska leżącymi w powiecie średzkim. Powierzchnia gminy Brzeg Dolny: 94,4 km2. Zgodnie z podziałem Polski na jednostki fizyczno-geograficzne, obszar gminy Brzeg Dolny należy do dwóch makroregionów: Niziny Śląskiej i Wału Trzebnickiego. W skład Niziny Śląskiej na terenie gminy wchodzą fragmenty dwóch mezoregionów - Pradoliny Wrocławskiej położonej równoleżnikowo wzdłuż rzeki Odry w południowej części gminy oraz pasa Wysoczyzny Rościsławickiej obejmującego środkową i północno-zachodnią częśd gminy i oddzielającego pradolinę Odry od leżących na północnym wschodzie Wzgórz Trzebnickich. Różnica poziomu terenu dochodzi do 60 m., a różnice lokalne do 40 m. Najwyższe wzniesienie w gminie stanowi zbocze, opadające spod kulminacji 198,8m. n.p.m. leżącej na południe od Bagna w gminie Oborniki Śląskie. Punkt najniższy to brzeg rzeki Odry na granicy z gminą Wołów - 102 m. n.p.m. Miasto Brzeg Dolny znajduje się w Pradolinie Wrocławskiej. Gmina Brzeg Dolny znajduje się w obrębie Monokliny Przedsudeckiej. Do najstarszych utworów trzeciorzędowych zalicza się ilaste zwietrzeliny zmetamorfizowanych skał bloku przesudeckiego oraz osady górnego oligocenu i miocenu. Utwory czwartorzędowe reprezentują osady plejstoceoskich zlodowaceo ora holocenu. Na terenie miasta Brzeg Dolny dominują holoceoskie utwory akumulacji rzecznej, plejstoceoskie piaski akumulacji rzecznej oraz gliny zwałowe, głazy, żwiry i piaski akumulacji lodowcowej. Główną osią hydrograficzną jest uregulowana rzeka Odra, która płynąc w granicach gminy na długości ok. 16 km, wyznacza południową granicę gminy, w tym miasta Brzeg Dolny. Wg podziału hydrogeologicznego, gmina Brzeg Dolny należy do dwóch regionów – wielkopolskiego i przedsudeckiego (m. Brzeg Dolny). Poziom użytkowy wód podziemnych występuje w utworach trzeciorzędu i czwartorzędu, rzadziej triasu i permu. Zwierciadło wód w utworach czwartorzędu ma charakter swobodny lub słabo napięty, występuje na głębokości od kliku do 30m. W utworach trzeciorzędu występują od dwóch do czterech warstwy wodonośne na głębokości od kilkunastu do 150m. Na terenie gminy nie występują główne zbiorniki wód podziemnych (GZWP). Naturalne zespoły roślinne tworzą ekosystemy łąkowe, leśno-łąkowe, leśno-łąkowe i leśne oraz zadrzewienia wzdłuż cieków, dróg, zbiorników i oczek wodnych. W zbiorowiskach leśnych dominują bory sosnowe i monokultury sosnowe. Krajobraz gminy można scharakteryzowad jako rolniczo-leśny (lasy zajmują powierzchnię około 30 procent powierzchni gminy), przy czym samo miasto Brzeg Dolny ma charakter przemysłowy. Wśród zakładów przemysłowych wymienid można: Zakłady Chemiczne PCC Rokita S.A.; Autochem Rokita Sp. z o.o.; Energetyka Rokita Sp. z o.o.; Kolchem Rokita Sp. z o.o.; Vita Polymers Poland; Organika Malbork; Alfa Systems Sp. z o.o. Klimat Średnie temperatury roczne wynoszą 8,5°C, suma rocznych opadów zawiera się w przedziale 500-600 mm, a pokrywa śnieżna utrzymuje się 50-60 dni. Okres wegetacyjny jest długi i wynosi 255 dni. Zgodnie z różą wiatrów, na terenie miasta przeważają wiatry z kierunków północno-zachodniego i zachodniego. str. 3 OBSZARY OBJĘTE OCHRONĄ PRAWNĄ Szkieletem przyrodniczym miasta Brzeg Dolny jest rzeka Odra. Poniżej zostały wymienione obszary chronione, jakie występują w granicach miasta Brzeg Dolny oraz w promieniu ok. 20km od miasta. Na obszarach objętych zmianą Studium i mpzp (zał. 1-3) nie występują obszary chronione, gatunki roślin, zwierząt i grzybów objęte ochroną oraz inne obiekty podlegające ochronie na podstawie Ustawy o ochronie przyrody. Najbliżej terenów, dla których sporządza się prognozę oddziaływania na środowisko znajdują się: Obszar Specjalnej Ochrony Łęgi Odrzaoskie PLB020008 oraz Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Łęgi Odrzaoskie PLH020018. Obszary Natura 2000 oddalone są od terenu z zał. 1 na odległośd nie większą niż 1km; od terenu z zał. 2 na odległośd ok. 120m. W promieniu 20km od miasta zidentyfikowano niżej wymienione obszary objęte ochroną prawną: Rezerwaty: „Jodłowice”(5km), “Zabór” (7km), “Odrzysko”(21 km); Parki Krajobrazowe: Doliny Jezierzycy (11km), Doliny Bystrzycy (24km), Obszary Chronionego Krajobrazu: Dolina Odry (21km), - Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk Natura 2000: Dolina Widawy PLH020036 (11km), Zagórzyckie Łąki PLH020053 (12km), Dębniaoskie Mokradła PLH020002 (12km), Wzgórza Warzęgowskie PLH020079 (15km), Łęgi nad Bystrzycą PLH020103 (17km), Dolina Łachy PLH020003 (18km), Las Pilczycki PLH020069 (19km). 4. OCENA STANU ISTNIEJĄCEGO ZAGOSPODAROWANIA Obszar w rejonie ulic Urazkiej, Grenadierów i Stawowej (zał.1) Obszar we wschodniej części miasta. Od zachodu i północy – teren wyznacza ulica Grenadierów, od południa – ulica Urazka (droga nr 341), od wschodu – ulica Kręta. Powierzchnia obszaru - ok. 16ha. W najbliższym sąsiedztwie terenu od wielu lat nie jest lokalizowana nowa zabudowa. Obszar na północ i zachód od terenu objętego zmianą Studium i mpzp to teren przemysłowy, zdegradowany. W kierunku zachodnim i północno – zachodnim funkcjonuje specjalna strefa ekonomiczna, na której znajduje się zakład PCC Rokita S.A. Wzdłuż ul. Urazkiej na południu zlokalizowane są pojedyncze domy mieszkalne. Budynki mieszkalne, położone tuż przy południowej granicy terenu D23PS stanowią jedyne obiekty tego rodzaju w pobliżu Zakładów Rokity (D36MZ). 800m na południe od terenu przepływa Odra. Obszar w rejonie ulic Urazkiej, Sienkiewicza oraz terenów kolejowych (zał.2) Teren antropogenicznie przekształcony, o przemysłowym kierunku zagospodarowania. Obszar w rejonie rzeki Odry i terenów kolejowych (zał. 3) Obszar nad rzeką Odrą, od północy i wschodu ograniczony linią kolejową, od południa Odrą i użytkami zielonymi nad Odrą, od zachodu terenem przemysłowym. Teren przekształcony w wyniku działalności człowieka, obecnie znajduje się tam oczyszczalnia ścieków przemysłowych i komunalnych. Odległośd od brzegów rzeki i od obszarów Natura 2000 Łęgi Odrzaoskie wynosi ok. 120m. Stan środowiska Sposób zagospodarowania i użytkowania terenu Zakładów Przemysłu Chemicznego PCC Rokita SA wpłynął w zdecydowanym stopniu degradująco na stan środowiska przyrodniczego obszaru, pozostającego w jego oddziaływaniu. Degradacja środowiska wynika bezpośrednio z wieloletniej działalności Zakładów, powodującej zanieczyszczenie powietrza, wód, gruntu oraz roślinności. Głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza jest emisja z działalności przemysłowej, sektora komunalno-bytowego oraz emisja komunikacyjna. Wśród źródeł przemysłowych najwięcej zanieczyszczeo wprowadzanych jest do atmosfery z dużych obiektów energetycznego spalania paliw. str. 4 Sektor komunalno-bytowy odpowiada za tzw. „niską” emisję. Zgodnie z Raportem o stanie środowiska (2009r), decydujący udział w całkowitej emisji zanieczyszczeo do powietrza z terenu Dolnego Śląska ma PGE Elektrownia „Turów” S.A. w Bogatyni, jednak poza wspomnianą elektrownią wśród innych istotnych źródeł emisji zanieczyszczeo do powietrza wymienia się m.in. Przedsiębiorstwo Energetyczne „Energetyka-Rokita” S.A. w Brzegu Dolnym. Wśród pięciu najbardziej znaczących wytwórców odpadów przemysłowych w województwie dolnośląskim zaliczono Zakłady PCC „Rokita” w Brzegu Dolnym. Według danych WIOŚ wśród największych składowisk na Dolnym Śląsku, na których w 2009 r. składowano odpady niebezpieczne jest składowisko odpadów PCC „Rokita” S.A. kwatera odpadów wapiennych w Brzegu Dolnym. Na terenie PCC Rokita funkcjonuje także spalarnia odpadów przemysłowych. W 2005 roku na terenie Brzegu Dolnego wykonywano pomiary czystości/ zanieczyszczenia powietrza. Na przestrzeni lat, w wyniku wprowadzania nowoczesnych rozwiązao technicznych i technologicznych, wpływ Zakładów na środowisko zmniejszył się znacząco. Analiza wyników wykonanych pomiarów (pomiar pasywny) stanu sanitarnego powietrza atmosferycznego w Brzegu Dolnym nie stwierdziła przekroczeo norm badanych zanieczyszczeo (SO2, NOx, CO, benzen). Jakośd wody w Odrze Na presję wywieraną przez człowieka na środowisko wodne składają się: - pobór wód na różne cele, - wprowadzanie do wód zanieczyszczeo wraz ze ściekami komunalnymi, przemysłowymi oraz wodami chłodniczymi i kopalnianymi, - wprowadzanie do wód zanieczyszczeo ze źródeł powierzchniowych np. pochodzących z rolnictwa, - zmiany morfologiczne i hydrologiczne wynikające z inwestycji w dziedzinie regulacji rzek, ochrony przed powodzią czy energetyki. Monitoring wód w Odrze prowadzi Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu. Zgodnie z danymi, przedstawianymi corocznie w Raporcie o stanie środowiska województwa dolnośląskiego, wody w Odrze , badane w 2007 i 2008 powyżej PCC Rokita SA. charakteryzowały się złym stanem. W 2009 nie były badane. Wody podziemne Przedmiotem monitoringu wód podziemnych są jednolite części wód podziemnych (JCWPd). Badania jakości wód podziemnych w 2009 r. były realizowane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ) we Wrocławiu oraz Paostwowy Instytut Geologiczny (PIG) w Warszawie. Monitoring wód podziemnych na obszarach bezpośrednio zagrożonych zanieczyszczeniami, prowadzony był w 2009 r. wokół 21 obiektów w 64 ppk oraz obejmował kontrolę jakości wód podziemnych wokół obiektów narażonych na bezpośrednie oddziaływanie zanieczyszczeo przemysłowych i komunalnych. Badania przeprowadzono w ramach monitoringu na terenie Centrum Energetycznego PCC Rokita. Wody podziemne zaklasyfikowano do niskiej- IV i V klasy; decydowały o tym głownie przekroczone stężenia azotanów, jonów amonowych, substancji ropopochodnych, wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. ETAP – ROZPOZNANIE I ANALIZA PROJEKTU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO STUDIUM I MIEJSCOWEGO PLANU 5. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ORAZ WSKAZAO W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA ZAPROPONOWANYCH W ZMIANIE STUDIUM Niniejsza zmiana studium uwarunkowao i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Brzeg Dolny polega na uzupełnieniu studium, uchwalonego uchwałą Nr XX/124/08 Rady Miejskiej w Brzegu Dolnym z dnia 23 kwietnia 2008 roku, o pojedyncze o ustalenia. str. 5 Celem niniejszej zmiany studium jest: – umożliwienie lokalizacji elektrowni o mocy 900MW na terenie przemysłowym w rejonie ulic Urazkiej, Grenadierów i Stawowej, – likwidacja łącznika drogowego pomiędzy ulicami Urazką i Sienkiewicza na terenie przemysłowym w rejonie ulic Urazkiej, Sienkiewicza oraz terenów kolejowych, – dopuszczenie lokalizacji obiektów i urządzeo do produkcji biogazu na terenie oczyszczalni ścieków w rejonie rzeki Odry i terenów kolejowych. W ramach zmiany Studium dokonano korekty rysunku i tekstu studium w zakresie obszarów objętych niniejszą zmianą: – na terenie przemysłowym określonym na załączniku nr 1 wydzielono nową jednostkę funkcjonalno-przestrzenną oznaczoną symbolem P/Ua - tereny aktywności gospodarczej z dopuszczeniem produkcji energii elektrycznej, – na terenie przemysłowym określonym na załączniku nr 2 zlikwidowano łącznik drogowy pomiędzy ulicami Urazką i Sienkiewicza, – na terenie oczyszczalni ścieków określonym na załączniku nr 3 wydzielono nową jednostkę funkcjonalno-przestrzenną oznaczoną symbolem Ka – tereny obiektów i urządzeo kanalizacji z dopuszczeniem produkcji biogazu. Ustalenia zmiany Studium w zakresie ochrony środowiska: Ochrona zasobów wodnych poprzez: likwidację niekontrolowanych odprowadzeo nieoczyszczonych ścieków do cieków powierzchniowych i do ziemi, tworzenie roślinnych stref buforowych wokół zbiorników wodnych, cieków i rowów melioracyjnych. Ochrona powierzchni Ziemi poprzez: rolnicze zagospodarowania gleb w sposób, który odpowiada w pełni ich przyrodniczym walorom, rekultywację wyeksploatowanego wysypiska odpadów komunalnych oraz wyrobisk po odkrywkowej eksploatacji kopalin, rekultywację składowisk z odpadami niebezpiecznymi, rekultywację „dzikich” wysypisk odpadów oraz terenów zdegradowanych przez działalnośd przemysłową, budowę nowego składowiska odpadów dla miasta i gminy Brzeg Dolny. Ochrona powietrza poprzez: urządzenie stref zieleni izolacyjnej wokół obiektów uciążliwych, ograniczenie emisji zanieczyszczeo powietrza z transportu i ruchu ulicznego, ograniczenie emisji zanieczyszczeo do powietrza z procesów energetycznego spalania paliw z palenisk domowych poprzez: termoizolację, (tj. ocieplenie, doszczelnienie lub wymianę okien i drzwi), zmianę systemu ogrzewania z węglowego na gazowe, elektryczne lub olejowe; wykorzystanie alternatywnych źródeł energii takich jak: energia pochodząca z biomasy, energia słoneczna, pompy cieplne itp.; ekonomicznie uzasadnioną rozbudowę sieci ciepłowniczej w połączeniu z likwidacją źródeł niskiej emisji oraz modernizację nieefektywnych systemów grzewczych. Ochrona przed hałasem poprzez: budowę mostu przez Odrę wraz z obwodnicą miasta Brzeg Dolny, budowę obejśd drogowych dla miejscowości szczególnie narażonych na uciążliwości komunikacyjne, poprawę stanu nawierzchni istniejących dróg i ich modernizację, str. 6 ograniczenie wjazdu transportu ciężkiego do strefy śródmiejskiej, budowę ekranów akustycznych przy szlakach komunikacyjnych (naturalnych lub sztucznych) głównie w miejscach, gdzie zabudowa mieszkaniowa lub obiekty podlegające szczególnej ochronie znajdują się w obrębie stref uciążliwości dróg. Ochrona przeciwpowodziowa poprzez: remont i modernizację zabezpieczeo hydrotechnicznych na terenie miasta i gminy Brzeg Dolny, budowę zabezpieczeo hydrotechnicznych ujętych w „Programie dla Odry 2006”. Przeciwdziałanie awariom przemysłowym i zdarzeniom kryzysowym poprzez: budowę Centrum Zarządzania Kryzysowego, utworzenie zintegrowanego systemu zapobiegania katastrofom i klęską żywiołowym, poprawę bezpieczeostwa ruchu na drogach TŚP. Ponadto, zgodnie z obowiązującymi przepisami szczególnymi, wprowadzid następujące ustalenia: działalnośd zakładów produkcyjnych i usługowych nie może powodowad ponadnormatywnego obciążenia środowiska naturalnego poza granicami działki, do której inwestor posiada tytuł prawny, w strefie zasilania Głównego Zbiornika Wód Podziemnych Nr 303 „Pradolina Barycz-Głogów Wschodni” wymagający najwyższej ochrony (ONO) zakaz lokalizacji składowisk odpadów niebezpiecznych, obojętnych i innych niż obojętne i niebezpieczne. Priorytetowe cele w zakresie ochrony przyrody dla miasta i gminy Brzeg Dony to: ochrona przed degradacją cennych przyrodniczo obszarów i obiektów, objęcie różnorodnymi formami ochrony przyrody wartościowych ze względu na walory przyrodnicze i krajobrazowe obszarów, utworzenie użytków ekologicznych, ochrona ekosystemów rzecznych i łąkowych, ochrona istniejących oczek wodnych oraz odtworzenie i rekultywacja tych, które są częściowo zasypane lub zanieczyszczone, zalesianie użytków rolnych najsłabszych klas, powstrzymanie procesu zarastania i degradacji trwałych użytków zielonych w południowej części gminy przez wprowadzenie na tym obszarze ekstensywnego chowu bydła, rozwój zagospodarowania turystycznego w harmonii z przyrodą, tworzenie ścieżek dydaktyczno-turystycznych popularyzujących lokalną przyrodę, wytyczanie nowych tras i szlaków turystycznych, w tym szlaków dostosowanych dla osób niepełnosprawnych. 6. OPIS USTALEO PLANISTYCZNYCH ORAZ WSKAZAO W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA ZAPROPONOWANYCH W MIEJSCOWYM PLANIE ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Zmienia się miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Brzeg Dolny uchwalony uchwałą Nr XXXIII/340/2001 Rady Miejskiej w Brzegu Dolnym z dnia 10 listopada 2001 r., w granicach terenów: 1) w rejonie ulic Urazkiej, Grenadierów i Stawowej (zał. 1); 2) w rejonie ulic Urazkiej, Sienkiewicza oraz terenów kolejowych (zał. 2); 3) w rejonie rzeki Odry i terenów kolejowych (zał. 3). Dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem D28PS ustala się: 1) przeznaczenie terenu na obiekty i urządzenia działalności produkcyjnej, składów i magazynów służące prowadzeniu działalności gospodarczej z zakresu: str. 7 a) produkcji, przetwórstwa lub montażu w tym wytwarzania energii elektrycznej lub energii cieplnej; b) magazynowania i składowania, w tym bazy, hurtownie, place składowe, składowiska odpadów; c) odzysku, przeróbki lub unieszkodliwiania odpadów lub przeróbki kopalin; d) logistyki; e) rzemiosła produkcyjnego i usługowego; f) handlu hurtowego lub detalicznego, w tym sprzedaży paliw; g) poboru i uzdatniania wody; h) instalacji do ochrony wód podziemnych; i) wraz z towarzyszącymi obiektami usługowymi, administracyjnymi, biurowymi, socjalnymi, w których dopuszcza się wydzielenie mieszkao funkcyjnych oraz drogami wewnętrznymi, placami manewrowymi i parkingami; 2) maksymalny udział powierzchni zabudowy w stosunku do powierzchni terenu lub działek - 80% powierzchni terenu lub działki; 3) minimalny wskaźnik udziału powierzchni biologicznie czynnej – 10% powierzchni działki; 4) inne budowle związane z wytwarzaniem energii elektrycznej lub cieplnej w tym instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne takie, jak chłodnia kominowa mogą przekraczad wysokości 80m; 5) nieprzekraczalna linia zabudowy dla obiektów kubaturowych w odległości 15 m od granicy terenu przebiegającej wzdłuż ulicy 7KZ oraz 10 m od granic terenu przebiegających wzdłuż ulic 41KD i 66 KD; Dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem D32PS ustala się (zał. 2): rezygnacja z planowanej drogi, i pozostawienie zagospodarowania zgodnego z dotychczasowym. Dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem D63NO ustala się (zał. 3): 1) przeznaczenie terenu na urządzenia oczyszczania i odprowadzania ścieków oraz inne urządzenia infrastruktury technicznej; 2) dopuszcza się obiekty lub urządzenia służące produkcji biogazu; 3) nieprzekraczalna linia zabudowy w odległości 15 m od granicy terenu przebiegającej wzdłuż ulicy 85KD oraz w odległości 20 m od granicy z terenem kolejowym oznaczonym na rysunku planu symbolem D67KK; 4) wysokośd budynków nie może przekraczad 25 m, z wyjątkiem niezbędnych dla funkcjonowania obiektów, o których mowa w pkt. 1 lub 2 budowli lub urządzeo technologicznych; Dotychczas, zgodnie z Uchwałą Rady Miejskiej w Brzegu Dolnym Nr XXXIII/340/2001 z dnia 10 listopada 2001 roku w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Brzeg Dolny dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem D28PS ustało się przeznaczenie terenu na przemysł, bazy i składy; dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem D63NO ustalało się przeznaczenie terenu na urządzenia oczyszczania i odprowadzania ścieków (centralna oczyszczalnia ścieków); dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem D32PS mpzp zakładał przebieg drogi lokalnej. Ustalenia mpzp w zakresie ochrony środowiska 1. Dopuszczalna się lokalizację inwestycji mogących pogorszyd stan środowiska wyłącznie na terenach oznaczonych na rysunku planu symbolami: PS i UC ( w tym teren D28PS). 2. Ustala się wymóg uwzględniania w projektach budowy lub modernizacji obiektów uciążliwych pasów zieleni izolacyjnej, dla ochrony terenów zabudowy mieszkaniowej i usługowej oraz przyległych terenów rolnych i leśnych przed rozprzestrzenianiem zanieczyszczeo. str. 8 3. Na terenach objętych zalewem powodziowym w 1997 roku, oznaczonych na rysunku planu, 2. 3. 4. 5. 6. ustala się wymóg informowania inwestorów w „decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu” o potencjalnym zagrożeniu powodziowym. W zakresie odprowadzania i unieszkodliwiania ścieków ustala się: odprowadzenie ścieków systemem grawitacyjno–tłocznym poprzez istniejący i planowany układ kanalizacji do istniejącej Centralnej Oczyszczalni Ścieków „Rokita”, wyposażenie w sied kanalizacji sanitarnej wszystkich obszarów zainwestowania, rozbudowę istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej na terenach objętych planem, budowę pompowni ścieków sanitarnych, na terenach oznaczonych w planie symbolem NO. do czasu realizacji komunalnej kanalizacji sanitarnej dopuszcza się budowę szczelnych zbiorników bezodpływowych. W zakresie odprowadzenia wód opadowych ustala się: wymóg rozbudowy kanalizacji deszczowej na terenach planowanej zabudowy, odprowadzenie wód deszczowych z ulic do istniejącej i projektowanej kanalizacji deszczowej, wymóg odprowadzenia ścieków deszczowych z terenów, na których może dojśd do zanieczyszczenia substancjami ropopochodnymi z zastosowaniem separatorów olejów i benzyn. utwardzenie i skanalizowanie terenów, na których może dojśd do zanieczyszczenia substancjami ropopochodnymi. W zakresie zaopatrzenia w energię cieplną ustala się: zasilanie z ciepłowni „Rokita” jako podstawowe źródło ciepła dla miasta, budowę i przebudowę kotłowni lokalnych na paliwa proekologiczne (gaz, olej opałowy), dopuszcza się indywidualne systemy zaopatrzenia w ciepło pod warunkiem zastosowania urządzeo o wysokiej sprawności grzewczej i niskim stopniu emisji zanieczyszczeo (gaz, gaz płynny, olej opałowy). W zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną ustala się: zakaz budowy napowietrznych linii energetycznych na terenach zabudowy mieszkaniowej. W zakresie usuwania odpadów stałych ustala się: wymóg wywozu odpadów komunalnych z posesji przez jednostki wyspecjalizowane, budowę wysypiska odpadów komunalnych na terenach wyznaczonych w planie. Zmiana Studium oraz zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego proponują ogólne ustalenia dotyczące ochrony środowiska. Niedostatecznie zostały określone zapisy w zakresie ochrony jakości powietrza i wody oraz zagospodarowania odpadów, pochodzących ze źródeł przemysłowych. Dla terenów objętych zmianą planu nie dopuszcza się rozwiązania zaproponowanego w zapisach mpzp, dotyczącego możliwości stosowania szczelnych zbiorników bezodpływowych na ścieki. Sposób zagospodarowania terenów objętych zmianą planu w granicach terenu PS (mpzp) oraz P/Ua (Studium) wymaga budowy sieci wodno-kanalizacyjnej jeszcze przed rozpoczęciem budowy inwestycji oraz podłączenia sieci do oczyszczalni ścieków przemysłowych. Aby dostosowad zapisy zmiany planu w zakresie ochrony środowiska do skali i zakresu planowanego zagospodarowania terenu D28PS i D63NO proponuje się włączyd do Uchwały poniższe zalecenia: 1) W przypadku planowanych instalacji przemysłowych konieczne jest zastosowanie technik i technologii wykluczających lub minimalizujących powstawanie źródeł niekorzystnego oddziaływania na środowisko. Zastosowane rozwiązania techniczne i technologiczne powinny ograniczyd do minimum ryzyko negatywnego wpływu na stan i jakośd wód powierzchniowych i podziemnych, jakośd powietrza atmosferycznego oraz integralnośd i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 Łęgi Odrzaoskie. str. 9 2) Koniecznośd właściwego zaplanowania lokalizacji infrastruktury towarzyszącej działalności gospodarczej w celu wyeliminowania potencjalnych konfliktów z obszarami chronionymi. 3) Koniecznośd zapewnienia dopuszczalnego poziomu hałasu na terenie D36MZ, poprzez wykorzystanie barier ograniczających hałas, w tym m.in. dźwiękoszczelnych obudów maszyn i urządzeo, nasypów, ekranów akustycznych, zieleni o wysokiej izolacyjności. 4) Zapewnienie strefy o szerokości min. 20m od linii elektroenergetycznych w celu ochrony przed hałasem i polem elektromagnetycznym. 5) Obowiązek racjonalnego i bezpiecznego zarządzania odpadami przemysłowymi, zgodnie z przepisami szczególnymi. W przypadku zmiany Studium, z uwagi na jego bardziej ogólny charakter, zaproponowane zapisy ocenia się jako wystarczające, i nie wskazuje się na koniecznośd wprowadzania dodatkowych ustaleo w zakresie ochrony środowiska. ETAP – STRATEGICZNA OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO 7. OCENA ZGODNOŚCI STRATEGICZNYCH USTALEO STUDIUM I MPZP Z ZAPISAMI DOKUMENTÓW 6. Wspólnotowy program działao w zakresie środowiska naturalnego Cele: działania na rzecz zapewnienia realizacji zasady zrównoważonego rozwoju; przystosowanie do zmian klimatu; ochrona różnorodności biologicznej Polityka Ekologiczna Paostwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016, Warszawa 2008 Priorytety Polityki Ekologicznej Paostwa: Aktywny udział strony polskiej w prowadzonych na forum UE dyskusjach nad przyszłym kształtem prawa wspólnotowego w zakresie ochrony środowiska, szczególnie w odniesieniu do zagadnienia zmian klimatu. Uwzględniane zasad ochrony środowiska i ochrony przyrody w planach zagospodarowania przestrzennego. Ochrona zasobów naturalnych Przestawienie gospodarki leśnej z dominacji celów gospodarczych na wielofunkcyjnośd, zgodnie z zasadami trwale zrównoważonej gospodarki leśnej. W zakresie ochrony powierzchni ziemi –priorytetem jest ochrona przed erozją przez zakrzewianie śródpolne i wzdłuż cieków wodnych oraz stosowanie dobrych praktyk rolnych. Innym priorytetem jest rekultywacja terenów zdegradowanych i zdewastowanych przyrodniczo przez przywracanie im wartości przyrodniczej lub użytkowej. Racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi i ochrona wód przed zanieczyszczeniem Opracowanie oceny ryzyka powodziowego dla obszaru całego kraju Intensyfikacja poszukiwao ropy i gazu ziemnego, lepsze rozpoznanie zasobów wód termalnych, a także zbilansowanie możliwości sekwestracji dwutlenku węgla pod ziemią Ochrona głównych zbiorników wód podziemnych przed nadmierną i nieuzasadnioną ich eksploatacją oraz przed zanieczyszczeniem z powierzchni terenu. Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniem Ochrona przed hałasem oraz promieniowaniem elektroenergetycznym i jonizującym Uregulowanie gospodarki odpadami str. 10 Wojewódzki Program Ochrony Środowiska Województwa Dolnośląskiego na lata 2008-2011 Jakośd wód Cel strategiczny: Poprawa jakości wód powierzchniowych oraz ochrona jakości i ilości wód podziemnych wraz z racjonalizacją ich wykorzystania Cel długoterminowy do roku 2015: 1. Dążenie do osiągnięcia dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych pod względem jakościowym określonych przez Dyrektywę 2000/60/WE (Ramową Dyrektywę Wodną) poprzez ich ochronę przed zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych, przemysłowych i rolniczych. Cele krótkoterminowe do roku 2011: 1. Przeciwdziałanie zanieczyszczeniom wód powierzchniowych i podziemnych ze źródeł komunalnych, przemysłowych i rolniczych. 2. Rozwój i modernizacja infrastruktury techniczno- inżynieryjnej w zakresie wodociągów i kanalizacji. Jakośd powietrza Cel strategiczny: Trwała poprawa jakości powietrza atmosferycznego Cel długoterminowy do roku 2015: 1. Utrzymanie wartości stężeo poszczególnych zanieczyszczeo powietrza co najmniej na poziomie określonym prawem lub poniżej tego poziomu. Cele krótkoterminowe do roku 2011: 1. Ograniczenie emisji zanieczyszczeo powietrza pochodzących ze źródeł przemysłowych. 2. Ograniczenie emisji zanieczyszczeo powietrza pochodzących ze źródeł komunikacyjnych. Hałas Cel strategiczny: Zmniejszenie uciążliwości hałasu dla mieszkaoców województwa Cel długoterminowy do roku 2015: 1. Poprawa klimatu akustycznego na obszarach, gdzie zostały przekroczone wartości normatywne. Cele krótkoterminowe do roku 2011: 1. Ograniczenie występowania przekroczeo normatywnych hałasu komunikacyjnego. 2. Ograniczanie występowania przekroczeo normatywnych hałasu przemysłowego. Ochrona przyrody i krajobrazu Cel strategiczny: Zintegrowana, trwale zrównoważona ochrona zasobów przyrody prowadzona w ramach racjonalnej polityki przestrzennej Cel długoterminowy do 2015 roku: 1. Ukształtowanie spójnego przestrzennie systemu obszarów podlegających ochronie prawnej oraz pozostałych terenów zieleni. Cele krótkoterminowe do 2011 roku: 1. Ochrona i zwiększanie powierzchni terenów zielonych, w tym obszarów leśnych przy zachowaniu dotychczas istniejących obszarów. 2. Prowadzenie racjonalnej polityki przestrzennej uwzględniającej wartości przyrodnicze. Ochrona gleb Cel strategiczny: Racjonalne wykorzystanie zasobów glebowych zarówno pod względem ekologicznym jak i ekonomicznym Cel długoterminowy do 2015 roku: 1. Ochrona gleb przed degradacją oraz rekultywacja terenów zdegradowanych i zdewastowanych. Cele krótkoterminowe do 2011 roku: 1. Rekultywacja terenów zdegradowanych. Przemysł i energetyka zawodowa Cel strategiczny: Ograniczenie oddziaływania przemysłu i energetyki na środowisko Cel długoterminowy do roku 2015: Dążenie do ograniczenia negatywnego oddziaływania procesów przemysłowych na środowisko poprzez wdrożenie prośrodowiskowych wzorców i modelu produkcji oraz zasad planowania przestrzennego i obowiązujących przepisów prawnych. str. 11 Zakłada się następujące cechy zrównoważonego rozwoju dla sektora energetycznego: - zmniejszenie energochłonności gospodarki, - zastępowanie węgla paliwami gazowymi i płynnymi, a także, w miarę lokalnych możliwości, nośnikami energii odnawialnej i z odpadów, - eliminowanie urządzeo o niskiej sprawności energetycznej, - wspieranie inwestycji termoizolacyjnych, - modernizacja urządzeo energetycznych i technik spalania zwiększająca sprawnośd przemian energii i zmniejszająca emisję zanieczyszczeo, - rozwój hydroenergetyki. Strategia rozwoju województwa dolnośląskiego do roku 2020 Zapewnienie bezpieczeostwa energetycznego regionu: 1. Rozbudowa i modernizacja krajowego systemu przesyłowego na terenie regionu. 2. Rozbudowa i modernizacja sieci rozdzielczej. 3. Wykorzystanie źródeł energii odnawialnej z preferencją dla elektrowni wodnych. 4. Rozbudowa i modernizacja krajowego układu sieci gazowej wysokiego ciśnienia. 5. Zapewnienie strategicznej rezerwy systemu gazowniczego. 6. Rozbudowa i modernizacja systemów grzewczych oraz alternatywnych źródeł ciepła. 7. Włączenie sieci infrastrukturalnych w układy europejskie. Ustalenia zmiany Studium i mpzp nie są sprzeczne z zapisami dokumentów strategicznych. Dokumenty strategiczne wyżej fragmentarycznie przytoczone wskazują na potrzebę stosowania rozwiązao i technik, ograniczających oddziaływanie na środowisko i ochronę wartości przyrodniczych. Zgodnie z politykami strategicznymi, inwestorzy zobowiązani są do stosowania najlepszych dostępnych technik (BAT). W związku z tym, że dopuszcza się na terenie D28PS (mpzp) P/Ua (Studium) lokalizację elektrowni, należy rozważyd rodzaj zasobu, jaki będzie wykorzystywany do produkcji energii elektrycznej, w świetle przyjętej polityki ekologicznej i energetycznej UE, kraju i szczebla lokalnego. Obecne priorytety i cele polityk, począwszy id poziomu europejskiego a na lokalnym skooczywszy, zmierzają do ograniczenia emisji zanieczyszczeo do środowiska. Obecnie zmierzad się ma zwiększenia wykorzystania odnawialnych źródeł energii, a tym samym obniżenie zużycia zasobów nieodnawialnych, szczególnie węgla. Zaleca się zatem rozważenie zastosowania do produkcji energii w elektrowni zasobów o możliwie najmniejszym oddziaływaniu na środowisko (m.in. gaz ziemny). 8. ANALIZA WARIANTU ZEROWEGO W przypadku planowanej inwestycji wariant zerowy polegad będzie na nie podejmowaniu żadnych działao związanych planowanym zagospodarowaniem terenów D28PS (P/Ua) i D63NO (Ka). Będzie to równoważne z pozostawieniem dotychczasowego zagospodarowania terenu. W przypadku niezrealizowania planowanego zagospodarowania, lokalny stan środowiska pozostanie niezmieniony. Budowa biogazowni na terenie D63NO (Ka) może mied pozytywny aspekt dla środowiska, gdyż produkcja energii odnawialnej, w tym z biogazowni ogranicza w pojęciu globalnym emisję gazów i pyłów pochodzących ze spalania paliw kopalnych. Brak działao mających na celu zwiększenie udziału energii odnawialnej oznacza również dalsze zużycia nieodnawialnych, kopalnych źródeł energii. W wymiarze lokalnym, pozytywny aspekt budowy biogazowi wynika z faktu zagospodarowania i utylizacji osadów ściekowych, wytwarzanych w funkcjonującej oczyszczalni ścieków. Natomiast w przypadku terenu w rejonie ul. Urazkiej, Sienkiewicza oraz terenów kolejowych (zał. 2) wariant zerowy będzie polegał na realizacji planowanej drogi, łącznika przebiegającego przez teren przemysłowy D32PS (P/U) i D38PS. Realizacja odcinka drogi nie będzie źródłem niekorzystnego oddziaływania na środowisko. str. 12 9. WPŁYW PLANOWANEGO ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NA ŚRODOWISKO Oceny skutków realizacji planowanego zagospodarowania przestrzennego na środowisko dokonano metodą opisową. W pierwszym etapie zidentyfikowano źródła negatywnego oddziaływania na powietrze, wodę oraz powierzchnię ziemi. Na podstawie występujących uwarunkowao przyrodniczych oraz zagospodarowania i użytkowania terenu zostały określone następnie zagrożenia dla środowiska oraz na koocu zaproponowane rozwiązania minimalizujące negatywne oddziaływanie oraz rozwiązania alternatywne. Zasadnicze oddziaływanie na środowisko będzie występowad na etapie funkcjonowania działalności przemysłowej (gospodarczej). Na etapie budowy oddziaływanie negatywne będzie głównie wiązało się z pogorszeniem klimatu akustycznego w trakcie trwania budowy. Nie ocenia się oddziaływania na tym etapie jako szczególnie uciążliwego. W przypadku terenu D63NO (Ka) nie mogą spowodowad obniżenia zwierciadła wody gruntowej na terenie przyległym. W innym przypadku istnieje zagrożenie negatywnego wpływu na kondycję siedlisk przyrodniczych pobliskiego obszaru Natura 2000 Łęgi Odrzaoskie. Na etapie likwidacji konieczne będzie przede wszystkim zagospodarowania odpadów z rozbiórki obiektów na terenie D28PS (P/Ua) i D63NO (Ka). Konieczne będzie zagospodarowanie odpadów zgodnie z przepisami. Odpady niebezpieczne należy poddad utylizacji, odpady inne niż niebezpieczne – recyklingowi i unieszkodliwieniu. Okresowo wzrośnie hałas – w trakcie prac rozbiórkowych. Oddziaływanie na środowisko przyrodnicze, w tym obszary Natura 2000 zostało przedstawione w kolejnym rozdziale (rozdz. 8). ŹRÓDŁA I RODZAJE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO, ZAGROŻENIA DLA ŚRODOWISKA ORAZ ROZWIĄZANIA MINIMALIZUJĄCE Obszar zgodnie z zał. 1 - rejon ulic Urazkiej, Grenadierów i Stawowej; Zagospodarowanie terenu, zgodnie ze zmianą Studium: P/Ua - tereny aktywności gospodarczej z dopuszczeniem produkcji energii elektrycznej. Zagospodarowanie terenu, zgodnie z mpzp: obiekty i urządzenia działalności produkcyjnej, składów i magazynów służące prowadzeniu działalności gospodarczej z zakresu: produkcji, przetwórstwa lub montażu w tym wytwarzania energii elektrycznej lub energii cieplnej; magazynowania i składowania, w tym bazy, hurtownie, place składowe, składowiska odpadów; odzysku, przeróbki lub unieszkodliwiania odpadów lub przeróbki kopalin; logistyki; rzemiosła produkcyjnego i usługowego; handlu hurtowego lub detalicznego, w tym sprzedaży paliw; poboru i uzdatniania wody; instalacji do ochrony wód podziemnych. Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, pod pojęciem działalności produkcyjnej, składów i magazynów dopuszcza lokalizację szeregu przedsięwzięd, które będą źródłem negatywnego oddziaływania na jakośd wód, powietrza, ziemi i obszary przyrodnicze. Zaproponowane formy działalności gospodarczej, zgodnie z Rozporządzeniem z dnia 9.11.2010r. w sprawie przedsięwzięd mogących znacząco oddziaływad na środowisko (Dz.U. Nr 213, poz. 1397), mogą byd zaliczone do przedsięwzięd znacząco oddziałujących na środowisko. Na tym etapie nie można tego jednoznacznie stwierdzid, z uwagi na to, że nie są znane rodzaje i parametry obiektów i urządzeo działalności produkcyjnej, jednak można przypuszczad, że taka sytuacja wystąpi. str. 13 Wpływ na powietrze Standardy emisyjne z instalacji w zakresie wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza zróżnicowane w zależności od rodzaju działalności, procesu technologicznego lub operacji technicznej określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z 20 grudnia 2005r. (Dz. U. 260, poz. 2181). 1. Emisja zanieczyszczeo do powietrza Planowane sposoby zagospodarowania, zwłaszcza: elektrownia, składowisko odpadów, stacje paliw, inne możliwe usługi rzemiosła i produkcji, będą źródłem emisji m.in. SO2, CO, CO2, NOx, węglowodorów aromatycznych oraz pyłów. Rodzaj związków emitowanych do powietrza będzie uzależniony od rodzaju działalności, jaka będzie na tym terenie funkcjonowad, jednak niewątpliwie źródłem największej emisji zanieczyszczeo do powietrza będzie elektrownia. Podczas wytwarzania energii elektrycznej1 wytwarzane będą uciążliwe dla środowiska produkty spalania paliw: spaliny, zawierające niewychwycony przez odpylacze popiół lotny (pył) oraz zanieczyszczenia gazowe dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenek węgla i dwutlenek węgla. W obiegu paliwowym będzie dochodziło także do pylenia powierzchniowego: przy rozładunku, składowaniu i czerpaniu węgla ze składów, jak również przy transporcie, składowaniu i załadunku popiołu i żużla. Wielkośd emisji pyłu z tych procesów będzie raczej niewielka w porównaniu z emisją z głównego procesu, jednak z uwagi na mniejszą wysokośd emisji zanieczyszczeo, emisja pyłów może mied znaczący wpływ na jakośd powietrza w bezpośrednim sąsiedztwie zakładu. Zagrożenia dla środowiska: W otoczeniu terenu D28PS występuje już kilka emitorów zanieczyszczeo do powietrza. Analiza wyników pomiarów (pomiar pasywny) stanu sanitarnego powietrza atmosferycznego w Brzegu Dolnym w zakresie stężenia SO2, NOx, CO i benzenu nie stwierdziła przekroczeo norm badanych zanieczyszczeo2. Pojawienie się nowych źródeł emisji do powietrza będzie powodowało kumulację ze źródłami istniejącymi. Przy zastosowaniu technologii ograniczających emisję zanieczyszczeo do powietrza do poziomu określonych standardów emisyjnych z instalacji, ryzyko, że dopuszczalne stężenia zanieczyszczeo w powietrzu będą przekroczone jest małe. 2. Emisja promieniowania elektroenergetycznego Z elektrownią związane są bezpośrednio linie elektroenergetyczne, będące źródłem emisji promieniowania elektromagnetycznego pod napowietrznymi liniami wysokiego napięcia i w rozdzielniach wysokiego napięcia. Zagrożenia dla środowiska: Linie elektroenergetyczne wysokiego napięcia są źródłem emisji szkodliwego dla zdrowia ludzi promieniowania elektroenergetycznego. Proponowane rozwiązania minimalizujące negatywne oddziaływanie: 1. Zapewnienie określonych standardów emisji do powietrza może byd osiągnięte poprzez zastosowanie specjalnych systemów technologicznych, które będą redukowad emisję zanieczyszczeo, w tym zastosowanie instalacji odsiarczania spalin oraz instalacji redukcji emisji tlenków azotu i pyłów (elektrownia). 1 W przypadku lokalizacji elektrowni, nie jest znane na tym etapie źródło energii, wydajnośd cieplna oraz typ zastosowanego systemu chłodzenia. Do prognozy oddziaływania na środowisko wzięto pod uwagę wariant lokalizacji elektrowni konwencjonalnej opalanej węglem kamiennym, o wydajności powyżej 300MW. 2 Wg Raport o stanie środowiska w województwie dolnośląskim, WIOŚ we Wrocławiu str. 14 2. W przypadku procesów pomocniczych, należy zastosowad metody ograniczające pylenie w trakcie transportu i składowania materiałów (elektrownia, składowisko odpadów). 3. Aby zapobiec znacznemu zagrożeniu środowiska ze strony energetyki, należy zastosowad środki zapobiegawcze, w tym: odpylacze o dużej skuteczności, wzbogacanie paliw, wysokie kominy i koncentrację spalin, instalacje do odsiarczania spalin, instalacje ograniczające powstawanie tlenków azotu oraz ich emisji, sieci kontrolno-alarmowe, utylizację odpadów paleniskowych oraz nowe technologie energetyczne jak np. kotły fluidalne, zagazowanie węgla, układy gazowoparowe. Wnioski: Stan powietrza w Brzegu Dolnym jest obecnie zadawalający. Każda z zaproponowanych inwestycji, w tym: elektrownia węglowa, składowisko odpadów, instalacje do unieszkodliwiania odpadów czy przeróbki kopalin będzie źródłem emisji zanieczyszczeo oraz pylenia, dlatego konieczne będzie użycie metod i technologii minimalizujących emisję do powietrza. W innym przypadku kumulacja emisji zanieczyszczeo emitowanych z istniejących oraz nowych instalacji będzie znacząca i może mied negatywny skutek dla jakości powietrza w otoczeniu zakładów. Stan taki byłby odczuwalny jako niekorzystny przez mieszkaoców. Z uwagi na przeważający północno-zachodni kierunek wiatrów, większośd zanieczyszczeo byłaby wywiewana w kierunku południowo – wschodnim (w kierunku Odry, miejscowości Wały). Wpływ na klimat akustyczny Dopuszczalne poziomy hałasu m.in. dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową oraz na cele mieszkaniowo-usługowe, z uwzględnieniem rodzaju obiektu lub działalności będącej źródłem hałasu określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14.06.2007 w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Dz.U.07.120.826). Zgodnie z Ustawą Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001r. (Dz.U.08.25.150 j.t. ze zm.), przy sporządzaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, różnicując tereny o różnych funkcjach lub różnych zasadach zagospodarowania, wskazuje się, które z nich należą do poszczególnych rodzajów terenów, dla których zostały ustalone zróżnicowane dopuszczalne poziomy hałasu (art. 114). Tuż przy południowej granicy obszaru, oznaczonego w mpzp jako D28PS (P/Ua w zmianie Studium) znajduje się teren zabudowy zamieszkania zbiorowego D36MZ (MW w zmianie Studium). Dla tego terenu, zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, zapewnione musi byd dopuszczalne natężenie hałasu, zgodnie z wartościami przedstawionymi w tabeli poniżej. Jakakolwiek działalnośd realizowana na terenie D28PS nie może powodowad hałasu na terenie D36MZ, który przekraczad będzie 55 dB w przedziale czasu odniesienia równego 8 najmniej korzystnym godzinom dnia kolejno po sobie następującym oraz 45dB w przedziale czasu odniesienia równego 1 najmniej korzystnej godzinie nocy. str. 15 Dopuszczalne natężenie hałasu określone w tab. 1 Aneksu do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14.06.2007 Lp. 2 3 Rodzaj terenu Dopuszczalny poziom hałasu w *dB+ Drogi lub linie kolejowe1) Pozostałe obiekty i działalnośd będąca źródłem hałasu LAeq D przedział czasu odniesienia równy 16 godzinom LAeq N przedział czasu odniesienia równy 1 najmniej korzystnej godzinie nocy 50 LAeq D przedział czasu odniesienia równy 8 najmniej korzystnym godzinom dnia kolejno po sobie następującym 50 50 55 45 a)Tereny zabudowy 55 mieszkaniowej jednorodzinnej a) Tereny zabudowy 60 mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego b) Tereny zabudowy zagrodowej d) Tereny mieszkaniowo-usługowe LAeq N przedział czasu odniesienia równy 8 godzinom 40 Emisja hałasu Planowane formy działalności gospodarczej będą źródłem emisji hałasu bezpośredniego, wynikającego z pracy maszyn i urządzeo (działalnośd z zakresu wytwarzania energii, składowania odpadów, przeróbki i unieszkodliwiana odpadów, przeróbki kopalin, rzemiosła) oraz hałasu pośredniego, generowanego przez pojazdy obsługujące prowadzoną działalnośd. W przypadku elektrowni, hałas o charakterze bezpośrednim generowany będzie na różnych jej etapach przez pracujące maszyny i urządzenia, m.in. kruszarki i młyny węgla, wentylatory spalin, sprężarki, transformatory i silniki. Hałas pośredni generowany jest przez pojazdy transportujące paliwo czy maszyny rozładowcze. Poziomy dźwięku z typowych źródeł hałasu, emitowanych przez urządzenia pracujące w typowej elektrowni wahają się pomiędzy 85-120dB. Zależą one od typu i wydajności urządzeo oraz od zastosowanych rozwiązao minimalizujących hałas. Zasięg hałasu o natężeniu 45dB sięga max 200m od źródła (elektrowni). Hałas emitowany jest także przez linie elektroenergetyczne wysokiego napięcia. Dla linii 400kV hałas wynosi ok. 36 - 38dB w zasięgu ok. 15 m od linii. Zagrożenia dla środowiska: Główny ośrodek zabudowy mieszkaniowej Brzegu Dolnego odsunięty jest od terenów D28PS (P/Ua), i usytuowany jest na zachód od wymienionych terenów. Z wyjątkiem domów usytuowanych przy ul. Urazkiej (teren D36MZ), brak jest stron bezpośrednio narażonych na hałas w sposób ciągły. Teren D36MZ usytuowany jest na linii przeważających wiatrów (główny kierunek propagacji hałasu to str. 16 kierunek południowo-wschodni). Ocenia się, że mieszkaocy zabudowy na terenie D36MZ będą bezpośrednio narażeni na skutki prowadzonej działalności gospodarczej – w tym hałasu. Możliwe jest utrzymanie dopuszczalnego poziomu hałasu, jednak będzie to wymagało zastosowania rozwiązao ochrony akustycznej. Trudny do uniknięcia i zminimalizowania będzie hałas pośredni, związany chodby z obsługą zakładów przez samochody dostawcze. W przypadku przedsięwzięd uzależnionych od dostaw materiałów (logistyka, składowisko odpadów, zakłady unieszkodliwiana odpadów lub przeróbki kopalin, elektrownia) transport będzie kluczowym elementem, generującym hałas na trasie dojazdowej oraz, najsilniej, w najbliższym otoczeniu terenu D28PS (P/Ua). W tym przypadku, najbardziej narażona na hałas komunikacyjny będzie zabudowa na terenie D36MZ. Proponowane rozwiązania minimalizujące negatywne oddziaływanie: Możliwe jest utrzymanie dopuszczalnego poziomu hałasu bezpośredniego (emitowanego na miejscu) na terenie D36MZ, jednak będzie to wymagało zastosowania rozwiązao ochrony akustycznej, dostosowanej do potrzeb, w tym np.: dźwiękoszczelnych obudów maszyn i urządzeo, nasypów, ekranów akustycznych, zieleni o wysokiej izolacyjności. Przestrzeganie dopuszczalnych poziomów hałasu wewnątrz pomieszczeo mieszkalnych budynków znajdujących się w najbliższym sąsiedztwie terenu D28PS (P/Ua) będzie prawdopodobnie wymagało także poprawy izolacyjności akustycznej zewnętrznych barier budowlanych tych budynków (wymiana okien na okna o podwyższonej izolacyjności akustycznej). Hałas komunikacyjny, jaki będzie generowany przez pojazdy ciężarowe obsługujące teren D28PS (P/Ua) będzie uciążliwy na drogach dojazdowych oraz w obrębie terenu D28PS (P/Ua). Proponuje się jako rozwiązanie minimalizujące wykorzystanie istniejącej linii kolejowej do transportu materiałów. Z uwagi na hałas emitowany przez linie elektroenergetyczne, trasa przebiegu linii nie powinna byd sytuowana bliżej niż 20m od zabudowy. Wnioski: Hałas będzie nieodzownym skutkiem prowadzonej działalności przemysłowej na terenie D28PS (P/Ua). W przypadku hałasu bezpośredniego, natężenie hałasu można obniżyd do poziomu dopuszczalnego poprzez zastosowanie rozwiązao minimalizujących hałas tak, że dla mieszkaoców Brzegu Dolnego ten aspekt środowiskowy nie powinien byd uciążliwy. Nie wyklucza się jednak, ze na terenie D36MZ dopuszczalne poziomy hałasu nie będą dotrzymywane, pomimo zastosowanych rozwiązao ograniczających hałas. Trudniejszym do wyeliminowania, i zdecydowanie bardziej uciążliwym będzie hałas pośredni pochodzenia komunikacyjnego, generowany przez pojazdy dostawcze. Rozwiązaniem, które jako jedyne wydaje się najmniej oddziaływad na klimat akustyczny jest wykorzystanie do obsługi istniejącej linii kolejowej. Wpływ na wody powierzchniowe Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnid przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U.06.137.984 ze zm.) określa substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego, powodujące zanieczyszczenie wód, które powinno byd eliminowane oraz substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego, powodujące zanieczyszczenie wód, które powinno byd ograniczane. Pobór wody W zależności od rodzaju działalności gospodarczej, zużycie wody będzie różne, od nieistotnego do wysokiego, jak np. w przypadku instalacji poboru i uzdatniania wody czy elektrowni opalanej węglem. str. 17 W elektrowniach węglowych woda wykorzystywana jest w układach chłodzenia. Rodzaj zastosowanego systemu schładzania będzie miała wpływ na ilośd pobieranej wody. Nie jest wiadome w chwili obecnej, czy w przypadku zlokalizowania na terenie D28PS instalacji do poboru i uzdatniania wody, będzie pobierana woda powierzchniowa (z Odry) czy woda podziemna. W przypadku, gdy pobór wody będzie odbywał się z rzeki Odry, konieczne będą urządzenia do transportu wody z Odry. Zagrożenia dla środowiska: 1. W przypadku zastosowania w elektrowni otwartego systemu chłodzenia warunki hydrologiczne Odry będą zagrożone na skutek zbyt dużego poboru wody w stosunku do przepływów wody w Odrze. 2. W przypadku instalacji do poboru i uzdatniania wody – istnieje ryzyko naruszenia warunków hydrologicznych Odry, jeśli pobór wody będzie większy niż możliwości Odry, wynikające z jej warunków hydrologicznych. Dopuszczalne ilości poboru wody określone będą w pozwoleniu wodno-prawnym. 3. Na obecnym etapie, nie są znane sposoby dostarczenia wody i miejsce zrzutu wód pościekowych. Z uwagi na bliskośd obszarów Natura 2000, lokalizowanie takiej infrastruktury w tym obszarze może powodowad znaczące negatywne oddziaływanie na przedmiot ochrony obszaru Natura 2000. Obniżenie zwierciadła wody na obszarze Natura 2000 będzie miało znaczące negatywne oddziaływanie na przedmiot ochrony SOO Łęgi Odrzaoskie, z uwagi na to, że siedliska tam występujące uzależnione są od występowania właściwych warunków wodnych. Zatem wszelkie działania, które będą znacząco ingerowad w stan wód na terenie obszaru Natura 2000 mogą mied dla niego niekorzystne oddziaływanie. Wytwarzanie ścieków Planowana działalnośd gospodarcza będzie źródłem wytwarzania ścieków przemysłowych i komunalnych. Ścieki przemysłowe powstawad będą m.in. w przypadku: uzdatniania wody, odsiarczania spalin i z układu chłodzenia (elektrownia węglowa), składowania odpadów (odcieki), unieszkodliwiania odpadów, z mycia urządzeo i obiektów oraz z innych procesów produkcyjnych nieokreślonych szczegółowo pod pojęciem usług rzemiosła i produkcji. Do ścieków zalicza się także zanieczyszczone wody opadowe i roztopowe, pochodzące z terenów utwardzonych (stacje paliw, składy, parkingi, teren elektrowni, logistyki). Wytwarzane ścieki mogą byd odprowadzane w trzech kierunkach: 1. do istniejącej kanalizacji przemysłowej, i dalej do istniejących przemysłowych oczyszczalni ścieków; 2. zawracane do instalacji jako wody technologiczne (np. z procesu odsiarczania w elektrowni); 3. bezpośrednio do Odry. Zakład PCC Rokita jest właścicielem wodociągu i urządzeo kanalizacyjnych, które mogłyby byd wykorzystane przez planowaną elektrownię czy inną działalnośd gospodarczą, zlokalizowaną na tym terenie. Zagrożenia dla środowiska: Woda w Odrze, badana powyżej Brzegu Dolnego oraz wody podziemne na terenie PCC Rokita są zanieczyszczone i w ocenie ogólnej stan wody powierzchniowej i podziemnej jest zły (wg WIOŚ Wrocław). Odprowadzanie ścieków przemysłowych do odbiornika bez oczyszczania spowoduje znaczące pogorszenie jakości wody w Odrze. Konieczne jest zatem odprowadzanie ścieków do oczyszczalni ścieków przemysłowych przed zrzutem do odbiornika. str. 18 Zanieczyszczone wody opadowe i roztopowe są zagrożeniem dla jakości wód gruntowych i podziemnych, jeśli będą infiltrowad wgłąb powierzchni ziemi. Na obecnym etapie nie jest znane źródło poboru wody oraz miejsce zrzutu wód pościekowych. Zrzucane do Odry ścieki komunalne i przemysłowe, a także wody z systemu chłodzenia (w przypadku otwartego obiegu chłodzenia) mogą spowodowad zmianę warunków hydrologicznych. Z uwagi na obszary Natura 2000, lokalizowanie infrastruktury wodnej i kanalizacyjnej w tym obszarze może powodowad znaczące negatywne oddziaływanie na przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 na skutek zmian warunków hydrologicznych oraz zagrożenia zanieczyszczenia wody i zmiany jej termiki. Instalacja do poboru i uzdatniania wody – w przypadku poboru wód z Odry, istnieje ryzyko zachwiania warunków hydrologicznych, co w konsekwencji może spowodowad znacząco negatywne oddziaływanie na OSO i SOO Natura 2000 Łęgi Odrzaoskie. Rozwiązania minimalizujące: Konieczne jest zastosowanie rozwiązao infrastrukturalnych, które będą zabezpieczały wody powierzchniowe i podziemne oraz powierzchnię ziemi przed niekontrolowanym wyciekiem ścieków do odbiorników, bez wcześniejszego oczyszczenia. Zaleca się utwardzenie terenu D28PS (P/Ua) oraz uzbrojenie terenu w kanalizację, w tym kanalizację deszczową. Rozwiązaniem korzystniejszym byłoby wykorzystanie już istniejących elementów infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, z ewentualną jej rozbudową czy modernizacją (np. urządzenia wykorzystywane do poboru wody i odprowadzania ścieków z PCC Rokita), a nie budowa nowych. Konieczne jest, przede wszystkim, właściwe zaplanowanie lokalizacji infrastruktury towarzyszącej w celu ograniczenia potencjalnych konfliktów z obszarami chronionymi. Jeżeli jednak dojdzie do takich konfliktów (np. na skutek poboru wody i odprowadzania ścieków), należy zwrócid uwagę na zaproponowanie rozwiązao alternatywnych, ograniczających negatywne oddziaływanie na środowisko. W przypadku elektrowni korzystniejszym dla środowiska wodnego byłoby zastosowanie systemu chłodzenia w obiegu zamkniętym. Wówczas warunki hydrologiczne nie powinny byd zagrożone na skutek zwiększonego poboru wody z rzeki. Z tego powodu należy rozważyd rezygnację z planowanej lokalizacji instalacji do poboru i uzdatniania wody na terenie D28PS lub wykorzystania wody podziemnej, jednak w ilościach dokładnie wyliczonych, tak by nie spowodowad obniżenia zwierciadła wody gruntowej na obszarach Natura 2000 Łęgi Odrzaoskie. Na etapie prognozy oddziaływania na środowisko nie jest możliwe określenie, jaka ilośd pobieranej wody nie będzie miała negatywnego wpływu na warunki przyrodnicze obszarów chronionych. Wnioski: Planowane przedsięwzięcia na obszarze D28PS (P/Ua) będą źródłem wytwarzania ścieków, które bezwzględnie wymagad będą oczyszczania. Nieoczyszczone ścieki z przemysłu oraz wody opadowe i roztopowe z terenu D28PS (P/Ua) będą źródłem znaczącego negatywnego oddziaływania na jakośd wód powierzchniowych i podziemnych. W przypadku wykorzystania Odry jako źródła poboru wody oraz odbiornika ścieków oczyszczonych, istnieje zagrożenie zmiany warunków hydrologicznych, na co z kolei czułe są siedliska, występujące na obszarze Natura 2000 SOO Łęgi Odrzaoskie. Z uwagi na to, że ryzyko zachwiania warunków wodnych jest duże, należy ze szczególną uwagą podejśd do problemu realizacji instalacji do poboru i uzdatniania wody. Inne zagrożenie wynika z potrzeby budowy na obszarze Natura 2000 urządzeo infrastrukturalnych, co także może okazad się znacząco negatywnym oddziaływaniem na cele i przedmiot oraz integralnośd obszarów Natura 2000 Łęgi Odrzaoskie. Na obecnym etapie trudne jest jednoznaczne rozstrzygnięcie o wystąpieniu ww. zagrożeo. Zależed to będzie bezpośrednio od rodzaju przedsięwzięd zlokalizowanych na obszarze D28PS (P/Ua) oraz zastosowanych metod str. 19 i technologii ograniczających niekorzystne oddziaływanie. Należy przy każdym przedsięwzięciu rozważyd rozwiązania minimalizujące lub alternatywne (rozdz. 9). Wytwarzanie odpadów Rodzaje odpadów, jakie będą wytwarzane w związku z działalnością gospodarczą, planowaną na terenie D28PS (P/Ua) są niemożliwe do szczegółowego ustalenia, z uwagi na fakt, że w tej chwili nie jest jednoznacznie określony rodzaj działalności. Na etapie sporządzania prognozy oddziaływania na środowisko można jedynie zasygnalizowad, iż w trakcie eksploatacji zakładów będą wytwarzane odpady technologiczne, oraz inne odpady, związane z funkcjonowaniem zakładu, w tym odpady niebezpieczne. W przypadku elektrowni węglowych powstawad będą odpady technologiczne: popiół fluidalny, popiół z paleniska, pyły z kotłów, popiół lotny, odpady wapniowe (stałe) wytworzone w trakcie odsiarczania spalin). Inne odpady jakie mogą powstawad to: odpady związane z magazynowaniem paliw, odpady z uzdatniania wody do celów technologicznych, osady, smary, oleje, i in. Na terenie D28PS dopuszcza się składowanie odpadów oraz zakłady do przeróbki, odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Zagrożenia dla środowiska: Niewłaściwe przechowywanie odpadów lub niewłaściwe ich zagospodarowanie grozi zanieczyszczeniem wód powierzchniowych i podziemnych oraz powierzchni ziemi na skutek infiltracji odpadów ciekłych, a także zanieczyszczeniem powietrza na skutek pylenia i rozwiewania odpadów niewłaściwie zabezpieczonych. Sposób postępowania z odpadami oraz klasyfikację odpadów do niebezpiecznych określa Ustawa o odpadach. Rozwiązania minimalizujące: Racjonalne i bezpieczne zarządzanie odpadami, powinno byd oparte na usuwaniu odpadów z miejsca wytworzenia, a następnie przechowywanie ich i transport do odbiorców. Miejsca przechowywania odpadów muszą byd zabezpieczone i oznakowane. Odpady, które kwalifikują się do dalszego wykorzystania, powinny byd gromadzone w odpowiedni sposób i przekazywane odbiorcom zgodnie z przepisami szczególnymi. Powinien zostad zapewniony maksymalny, możliwy poziom recyklingu i unieszkodliwiania wytwarzanych odpadów. Gospodarowanie odpadami powinno odbywad się zgodnie z przepisami ochrony środowiska. Wnioski: W trakcie eksploatacji zakładów, planowanych do lokalizacji na terenie D28PS (P/Ua) będą wytwarzane odpady, w tym odpady określane jako niebezpieczne. Niewłaściwe przechowywanie i zagospodarowanie odpadów będzie stanowid zagrożenie dla środowiska wodnego i ziemi na skutek przenikania zanieczyszczeo. Postępowanie z odpadami zgodnie z przepisami wyeliminuje ryzyko pogorszenia jakości środowiska. Wpływ na powierzchnię ziemi i glebę Wszelka działalnośd produkcyjna, jaka będzie na tym terenie zrealizowana, która wiązad się będzie z emisją zanieczyszczeo do powietrza (elektrownia, składowisko odpadów, utylizacja odpadów) będzie powodowad zanieczyszczenie gleby w związku z opadem zanieczyszczeo. Opad zanieczyszczeo może następowad także poza granicami terenu D28PS (P/Ua), dlatego też bardzo istotne jest, by maksymalnie duża częśd zanieczyszczeo była przechwytywana przez filtry służące do ograniczania str. 20 emisji do powietrza. Opad zanieczyszczeo, zgodnie z propagacją wiatrów będzie największy w kierunku południowo-wschodnim od terenu D28PS (P/Ua). Lokalizacja tak dużych inwestycji jak chodby elektrownia, składowisko odpadów czy instalacje do przeróbki kopalin wraz z towarzyszącą infrastrukturą komunikacyjną spowodują zajęcie, przekształcenie i utwardzenie praktycznie całej powierzchni ziemi w obrębie terenu D28PS (P/Ua), zniszczenie warstwy glebowej oraz istniejącej roślinności. Zagrożenia dla środowiska Obecnie teren D28PS (P/Ua) to nieużytek. Z uwagi na narażenie terenu na zanieczyszczenia pochodzące od Zakładów PCC Rokita, gleba nie przedstawia żadnych wartości. Przewiduje się, że gleba na tym terenie jest zanieczyszczona w wyniku opadu zanieczyszczeo, w tym pyłów (autor nie dotarł do wyników potwierdzających tę hipotezę). Składowisko odpadów będzie zagrożeniem dla jakości ziemi, podobnie jak dla wód podziemnych. Odcieki ze składowiska w swym składzie zawierają szereg niebezpiecznych dla środowiska związków, których przedostanie się w sposób niekontrolowany powoduje niekorzystne zmiany w jakości wód i ziemi. Składowisko wpływa także na zmianę w ukształtowaniu powierzchni ziemi. Rozwiązania minimalizujące: Zastosowanie rozwiązao minimalizujących, wymienionych w przypadku ochrony powietrza i wody będą także pozytywnie wpływad na jakośd powierzchni ziemi. Wnioski: Podobnie jak w przypadku innych komponentów środowiska, tak również w przypadku powierzchni ziemi i gleby, planowane zagospodarowanie terenu spowoduje praktycznie całkowite przekształcenie powierzchni ziemi oraz zniszczenie warstwy glebowej. Ocenia się jednak w tym przypadku, że przy istniejących uwarunkowaniach, oddziaływanie to nie będzie stanowiło istotnego zagrożenia dla środowiska. Obszar zgodnie z zał. 3 - w rejonie rzeki Odry i terenów kolejowych Zmiana Studium na terenie Ka dotyczy realizacji urządzeo kanalizacji z dopuszczeniem produkcji biogazu. Zmiana mpzp na terenie D63NO (Ka) dotyczy dopuszczenia biogazowni na obszarze istniejącej oczyszczalni ścieków. Zakłada się, że instalacja biogazowa będzie pracowała na osadzie ściekowym, powstającym w istniejącej oczyszczalni ścieków. Biogaz powstaje w zamkniętej ogrzewanej komorze fermentacyjnej w uwodnionym środowisku. Głównymi produktami biogazowni są energia elektryczna i energia cieplna wytworzona w wyniku spalania biogazu. Zagrożenia dla środowiska i ludzi mogące wynikad z eksploatacji biogazowni o mocy elektrycznej 2,0MW: 1. Emisja zanieczyszczeo, w tym odorów W wyniku procesu technologicznego powstanie biogaz będący mieszanką metanu (CH4), dwutlenku węgla (CO2), siarkowodoru (H2S) oraz innych gazów śladowych. Spalanie biogazu wiązad się będzie z emisją zanieczyszczeo: dwutlenku siarki, tlenku węgla i pyłu zawieszonego PM10. Przed spaleniem biogaz będzie poddany procesowi odsiarczenia i osuszenia. Brak parametrów instalacji nie pozwala na określenie ilości spalin jaka będzie powstawad przy spalaniu biogazu, jednak nie przewiduje się przekroczenia standarów emisji z instalacji, określonych w przepisach. Emisja odorów może powodowad pogorszenie warunków życia mieszkaoców, jeśli lokalizacja biogazowi zostanie niewłaściwie usytuowana w stosunku do zabudowy mieszkaniowej. Stosuje się zabezpieczenia (rozwiązania minimalizujące) przed zanieczyszczeniami i odorem dwojakiego rodzaju: str. 21 technologiczne, poprzez zastosowanie biofiltrów na urządzeniach, przez które ulatuje do atmosfery powietrze z biogazowi lokalizacyjne, poprzez właściwe ulokowanie biogazowni w stosunku do zabudowy mieszkaniowej, z uwzględnieniem kierunków i siły wiatru. Przy zastosowaniu obu rodzajów zabezpieczeo, można oczekiwad zminimalizowania negatywnego oddziaływania. W przypadku terenu oznaczonego jako D63NO (mpzp) i Ka (Studium), który stanowi obecnie teren oczyszczalni ścieków, nie istnieje ryzyko bezpośredniego niekorzystnego wpływu odorów na mieszkaoców. Biogazownia planowana jest w Brzegu Dolnym, na terenie istniejącej oczyszczalni ścieków, nad Odrą, w bezpośrednim sąsiedztwie obszaru specjalnej ochrony i specjalnego obszaru ochrony Natura 2000 Łęgi Odrzaoskie. Poniżej przedstawione są orientacyjne odległości i kierunki geograficzne usytuowania biogazowni w stosunku do zabudowy mieszkaniowej i obszarów chronionych. Odległośd mierzona była od granicy terenu D63NO (Ka), na którym planuje się zlokalizowad biogazownię. Najbliższe zabudowania mieszkaniowe w Brzegu Dolnym (na zachód od terenu D63NO (Ka)) - ok. 300m, liczone od zachodniej granicy terenu D63NO (Ka); Najbliższe zabudowania mieszkaniowe poza Brzegiem Dolnym – Kręsko (na wschód od terenu D63NO (Ka)) – ok. 300m liczone od wschodniej granicy terenu D63NO (Ka); Obszar Natura 2000 PLH 020018 – ok. 50m, liczone od południowej granicy terenu D63NO (Ka) do północnej granicy obszaru Natura 2000; Obszar Natura 2000 PLB 020008 – ok. 100m, liczone od południowej granicy terenu D63NO (Ka) do północnej granicy obszaru Natura 2000. Dominującym kierunkiem wiatru jest sektor północno-zachodni. W takich warunkach wietrznych, odory będą wywiewane najczęściej w kierunku Odry i użytków rolnych. 2. Hałas o charakterze bezpośrednim, emitowany podczas pracy maszyn i urządzeo, w tym wentylatorów. Źródło hałasu, szczególnie odczuwalne będzie przez osoby obsługujące biogazownię. W sąsiedztwie bezpośrednim biogazowni nie występują obszary chronione akustycznie. Przewiduje się, że hałas emitowany przez instalację nie będzie przekraczał granicy działki. Dla mieszkaoców najbliżej położonych zabudowao hałas nie będzie uciążliwy. W razie konieczności możliwe jest zastosowanie środków minimalizujących w postaci obudowy urządzeo pochłaniającej hałas. 3. Hałas o charakterze pośrednim, emitowany przez pojazdy transportujące substraty Wzmożony ruch komunikacyjny w związku z obsługą biogazowni nie będzie powodował negatywnego oddziaływania na klimat akustyczny. Dodatkowo, lokalizacja terenu D63NO (Ka) ogranicza możliwości odczuwania tego źródła hałasu jako uciążliwego przez mieszkaoców. 4. Odpady powstające na etapie produkcji biogazu. Wśród powstających odpadów największe znaczenie będą miały odpady z instalacji i urządzeo służących zagospodarowaniu odpadów, z oczyszczalni ścieków oraz uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych (kod 19). Niewłaściwe zagospodarowanie odpadów może byd przyczyną niekorzystnego oddziaływania na środowisko wodne i grunt. Rozwiązania minimalizujące: selektywne składowanie odpadów przed ich przekazywaniem podmiotom upoważnionym do ich transportu, odzysku lub unieszkodliwienia. 5. Ścieki technologiczne, wody opadowe Podczas pracy biogazowni powstają odcieki, które ze względu na wysoką zawartośd biogenów, w tym związków azotu wymagają szczelnego przechowywania i oczyszczenia przed zrzutem do Odry. Wody str. 22 opadowe z dróg, parkingów, dachów nie będą stanowiły zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych i podziemnych. Odcieki natomiast mogą nieśd znaczny ładunek zanieczyszczeo, zagrażających jakości wód powierzchniowych i podziemnych. Konieczne jest ich odpowiednie zagospodarowanie i oczyszczenie, w innym przypadku będą źródłem zanieczyszczenia wód Odry oraz znacząco negatywnego wpływu na stan ochrony obszarów Natura 2000 Łęgi Odrzaoskie. Większe zagrożenie środowiskowe może pojawid się na etapie eksploatacji biogazowni, w przypadku wystąpienia awarii (rozszczelnienie zbiorników). W celu minimalizacji takiego zjawiska konieczne jest zastosowanie zabezpieczenia i systemu wykrywania wycieków, umożliwiających szybkie wykrycie usterki. Ryzyko zachwiania stabilności środowiska przyrodniczego i negatywnego oddziaływania na cele i przedmiot obszarów Natura 2000 będzie występowad w przypadku przenikania odcieków do wody i gruntu. Aby temu przeciwdziaład – konieczne jest zastosowanie rozwiązao minimalizujących: infrastruktury kanalizacyjnej, doprowadzającej odcieki do oczyszczalni ścieków. 6. Pobór wody Woda wykorzystywana będzie w niewielkich ilościach do utrzymania czystości i do celów bytowych. Obszar zgodnie z zał. 2 – obszar w rejonie ulic Urazkiej, Sienkiewicza oraz terenów kolejowych Zmiana Studium polega na likwidacji łącznika drogowego i pozostawienia terenu tereny aktywności gospodarczej P/U. Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego polega w tym miejscu na rezygnacji z wcześniej planowego przebiegu drogi. Nie ocenia się negatywnego oddziaływania na środowisko i obszary Natura 2000 w związku z taką zmianą Studium i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Podsumowanie: Biogazownia jest instalacją do wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, w tym przypadku z osadów ściekowych (jak można przypuszczad z usytuowania biogazowni). Wykorzystanie osadów ściekowych do produkcji energii to jednocześnie sposób na ich utylizację. Niekorzystne oddziaływanie biogazowni to emisja do powietrza zanieczyszczeo i odorów oraz wytwarzanie odcieków. Rozwiązania technologiczne zastosowane w instalacji biogazowni umożliwiają ograniczenie uciążliwości dla środowiska. Ze względu na usytuowanie biogazowni, warunki zamieszkania nie będą pogorszone. 10. ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE, W TYM OBSZARY NATURA 2000 W granicach terenów D28PS (P/Ua) i D63NO (Ka) nie występują cenne elementy środowiska przyrodniczego. Budowa nowych obiektów nie będzie wiązała się z utratą wartości przyrodniczych. Chod nowe inwestycje będą wzmacniały niekorzystny odbiór tej części miasta, nie ocenia się negatywnie zaplanowanego zagospodarowania w tej lokalizacji z punktu widzenia ochrony walorów krajobrazowych. Decyduje o tym fakt, że jest to już teren antropogenicznie zdegradowany, jednocześnie dobrze skomunikowany i uzbrojony w urządzenia infrastruktury technicznej. W przypadku budowy elektrowni należy liczyd się z pojawieniem się dominant w postaci wysokich kominów. Poprawa wartości krajobrazowych jest raczej trudna w tym przypadku do osiągnięcia. Proponuje się rozwiązania minimalizujące takie jak: zieleo wysoka czy nasypy. Potencjalne negatywne oddziaływanie może wystąpid na obszarach chronionych najbliżej usytuowanych w stosunku do str. 23 terenów D28PS (P/Ua) i D63NO (Ka). Inne obszary chronione nie są zagrożone w związku z realizacją zmiany zmiany Studium i mpzp. Obszary chronione, znajdujące się w promieniu 20km od terenu D28PS (P/Ua) i D63NO (Ka) zostały wymienione w rozdziale 3. Najbliżej obu terenów występują: Specjalny Obszar Ochrony ptaków (OSO) Łęgi Odrzaoskie PLB020008 oraz Specjalny Obszar Ochrony siedlisk (SOO) Łęgi Odrzaoskie PLH020018. Poniżej przedstawiono charakterystykę obu obszarów Natura 2000, na podstawie Standardowych Formularzy Danych (http://natura2000.gdos.gov.pl/). Obszar Specjalnej Ochrony Łęgi Odrzaoskie PLB0200083 Obszar stanowi fragment doliny Odry o długości 101 km, od Brzegu Dolnego do Głogowa. Obejmuje siedliska nadrzeczne zachowane w międzywalu oraz najlepiej wykształcone lasy, łąki i torfowiska niskie poza jego obrębem. Ostoja ptasia o randze europejskiej E 53. Występuje co najmniej 35 lęgowych gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG, 11 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Gnieździ się ok. 100 gatunków ptaków. W okresie lęgowym obszar zasiedla kania czarna (PCK) - około 4% populacji krajowej (C6), muchołówka białoszyja - 2,5%-4% populacji krajowej (C6), dzięcioł średni - około 3% populacji krajowej (C6), kania ruda (PCK) - 1,5%-2% populacji krajowej (C6), dzięcioł zielonosiwy - 1%-2% populacji krajowej, czapla siwa - 1,8% populacji krajowej (C3), świerszczak ponad 1% populacji krajowej (C3) oraz trzmielojad i srokosz – około 1% populacji krajowej (C6, C3); stosunkowo licznie (C7) występuje żuraw. Ptaki wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG: Ciconia nigra (C), Pernis apivorus C, Milvus migrans B, Milvus milvus B, Haliaeetus albicilla C, Circus aeruginosus C, Grus grus ca. C, Alcedo atthis C, Picus canus C, Dendrocopos medius B, Ficedula albicollis C. Specjalny Obszar Ochrony Łęgi Odrzaoskie4 Obszar odznacza się dużym bogactwem rzadkich i zagrożonych siedlisk przyrodniczych, charakterystycznych dla dużej rzeki nizinnej (11 typów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG, w tym oba typy bardzo dobrze zachowanych lasów łęgowych, zajmujących tu znaczną powierzchnię). Cennym elementem przyrody obszaru są łąki z takimi interesującymi gatunkami jak: goryczka wąskolistna Gentiana pneumonanthe, kosaciec syberyjski Iris sibirica czy czosnek kątowaty Allium angulosum. Na terenie ostoi stwierdzono obecnośd 22 gatunków zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG; ważne jest przede wszystkim występowanie kilku rzadkich gatunków bezkręgowców (motyli, chrząszczy i ważek) oraz rzadkich gatunków ryb (m.in. kiełbia białopłetwego i bolenia). Na uwagę zasługuje cenne zimowisko nietoperzy w podziemiach dawnego klasztoru w Lubiążu - jedno z największych stanowisk mopka na terenie południowo-zachodniej Polski. Bardzo bogata jest flora ostoi z licznymi gatunkami prawnie chronionymi oraz gatunkami rzadkimi i zagrożonymi, tak w skali całej Polski, jak i lokalnie (m.in. liczne są storczykowate). W rezerwacie Odrzysko występuje obfita populacja salwinii pływającej Salvinia natans i kotewki orzecha wodnego Trapa natans. Teren Zielonych Łąk, znajdujących się na południe od głównego kompleksu Łęgów, zajęty jest w 30% przez siedliska przyrodnicze ujęte w Załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG, ze szczególnie dobrze wykształconymi lasami łęgowymi (Fraxino-Alnetum) oraz dużym obszarem olsów, częściowo chronionych w rezerwacie "Zabór" na powierzchni ponad 35 ha. Częśd z nich odznacza się wysokim stopniem naturalności oraz wysoką bioróżnorodnością. Stwierdzono tu ponadto występowanie lasów 3 4 Wg Standardowego Formularza Danych dla OSO Łęgi Odrzaoskie Wg Standardowego Formularza Danych SOO Łęgi Odrzaoskie str. 24 grądowych oraz łąk świeżych i zmiennowilgotnych. Obszar spełnia rolę bardzo ważnego korytarza ekologicznego (m.in. w ramach krajowej sieci ekologicznej ECONET-Polska (Liro1998): południowa częśd obszaru stanowi międzynarodowy obszar węzłowy "17M - Dolina Środkowej Odry", a północna - międzynarodowy korytarz ekologiczny "18m - Głogowski Odry"). Typy siedlisk wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG 3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion B; 3260 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis C 3270 Zalewane muliste brzegi rzek C; 6210 Murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea) priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków C; 6410 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) B; 6430 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) B; 6440 Łąki selernicowe (Cnidion dubii) B; 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) C; 9170 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum) C; 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion B; 91F0 Łęgowe lasy dębowowiązowo-jesionowe (Ficario-Ulmetum) A. Ssaki wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG 1308 Barbastella barbastellus B; 1318 Myotis dasycneme B; 1323 Myotis bechsteinii B; 1324 Myotis myotis B; 1337 Castor fiber B; 1355 Lutra lutra C Płazy i gady wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG 1166 Triturus cristatus C; 1188 Bombina bombina B Ryby wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG 1106 Salmo salar C; 1124 Gobio albipinnatus B; 1130 Aspius aspius B; 1134 Rhodeus sericeus amarus B; 1149 Cobitis taenia B Bezkręgowce wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG 1037 Ophiogomphus cecilia B; 1042 Leucorrhinia pectoralis C; 1052 Hypodryas maturna A; 1059 Maculinea teleius B; 1060 Lycaena dispar B; 1061 Maculinea nausithous B; 1074 Eriogaster catax A 1084 Osmoderma eremita A; 1088 Cerambyx cerdo A Do najważniejszych zagrożeo siedlisk przyrodniczych i gatunków chronionych na obszarze Natura 2000 "Łęgi Odrzaoskie" należą: 1) Obniżanie się poziomu wód gruntowych w dolinie Odry związane z negatywnym oddziaływaniem istniejącej zabudowy hydrotechnicznej (w szczególności stopnia w Brzegu Dolnym) i spotęgowane na skutek zmian klimatycznych. Skutkiem opadania wód gruntowych są szkodliwe przyrodniczo zmiany siedliskowe w granicach obszaru, w tym: (a) zanikanie terenów podmokłych i bagiennych; (b) przesuszenie łąk i ich ułatwione zaorywanie; (c) przyspieszone lądowienie i zanikanie starorzeczy i oczek wodnych; (d) pogorszenie stanu zdrowotnego lasów (zwł. starodrzewów liściastych), zmuszające służby leśne do stosowania odpowiednich zabiegów sanitarnych, w tym usuwania drzew usychających. 2) Ewentualne zmiany reżimu hydrologicznego (w tym rytmiki wezbrao i wylewów) rzeki Odry związane z realizacją "Programu działao przeciwpowodziowych w dorzeczu Odry" na lata 2000-2010, przewidującego m.in. budowę nowych zbiorników wodnych i polderów oraz zwiększenie rezerwy powodziowej w istniejących zbiornikach w zlewni Odry. 3) Planowane przedsięwzięcia hydrotechniczne i melioracyjne (w tym prace regulacyjne i utrzymaniowe na ciekach, "porządkowanie" międzywala, modernizacje wałów przeciwpowodziowych, itp.) w granicach obszaru, w razie braku rzetelnej oceny oddziaływania na obszar Natura 2000. str. 25 4) Zmiany sposobu użytkowania gruntów na terenie obszaru, zwłaszcza zamiana łąk kośnych na pola orne, zagrożenie intensyfikacji produkcji łąkowej lub pastwiskowej na terenach nadrzecznych oraz ewentualny rozwój plantacji roślin energetycznych. 5) Zagospodarowywanie i/lub "rekultywacja" starorzeczy, traktowanych jako nieużytki i przeznaczanych na cele użytkowe, m.in. poprzez zasypywanie, przekształcanie w miejsca rekreacji (kąpieliska) lub przystosowywanie dla potrzeb gospodarczych (fermy drobiu, źródło wody do nawodnieo rolniczych itp.). 6) Niewłaściwe przyrodniczo decyzje dotyczące gospodarki leśnej, zwł. wprowadzanie obcych gatunków drzew i krzewów, niewłaściwe siedliskowo nasadzenia (w szczególności szkodliwe na międzywalu), melioracje osuszające na terenach leśnych, zalesianie łąk, itp. 7) Narastająca presja ruchu turystycznego i rekreacyjnego (w tym wędkarstwa, ruchu pojazdów terenowych, quadów itp.). 8) Ewentualna lokalizacja elektrowni wiatrowych w granicach lub w pobliżu granic obszaru. Na terenie D28PS (P/Ua) i D63NO (Ka) nie występują obszary i obiekty objęte ochroną na podstawie Ustawy o ochronie przyrody. Najbliższe obszary chronione OSO i SOO Łęgi Odrzaoskie znajdują się w odległości ok. 1000m od terenu D28PS (P/Ua) oraz ok. 120m od terenu D63NO (Ka). Nie przewiduje się bezpośredniego zagrożenia dla ochrony obszarów Natura 2000 w związku z planowanym zagospodarowaniem terenu. Natomiast, zagrożenie dla ich ochrony wynikad może z oddziaływania pośredniego, jeśli przedsięwzięcia zlokalizowane na obszarze D28PS (P/Ua) i D63NO (Ka) będą ingerowały w warunki wodne i siedliskowe obszaru Natura 2000. Jest to prawdopodobne w przypadku konieczności realizacji inwestycji liniowych towarzyszącym planowanym działalnościom gospodarczym na terenach D63NO (Ka) i D28PS (P/Ua), w tym elektrowni (m.in. budowy rurociągów przesyłowych wody, sieci kanalizacyjnej, linii elektromagnetycznych wysokiego napięcia, potencjalnego gazociągu – w przypadku elektrowni gazowej) w miejscu, gdzie znajduje się obszar Natura 2000 PLH020018 oraz PLB020008. W chwili obecnej, nie jest znany plan przebiegu inwestycji liniowych, nie jest również wiadome, czy będą one potrzebne. Jednak należy podkreślid, że lokalizacja infrastruktury w najbardziej cennych obszarach przyrodniczych (Natura 2000) może znacząco negatywnie oddziaływad na środowisko. Pobór wody z Odry może wiązad się z negatywnymi skutkami dla ichtiofauny, gdyż organizmy wodne będą narażane na uszkodzenia mechaniczne i działanie chemiczne. Niekorzystne dla ichtiofauny są także okresowe zmiany w termice wody, które będą występowad w przypadku doprowadzenia podgrzanej wody do Odry (dot. elektrowni). Nie bez znaczenia jest także wybór trasy przebiegu linii elektroenergetycznych wysokiego napięcia lub gazociągu (w przypadku elektrowni gazowej). W przypadku planowania trasy linii przez Odrę, kolizja linii wynikad będzie z konieczności przecięcia korytarza ekologicznego Odry, co stanowid może znaczące negatywne oddziaływanie na integralnośd obu obszarów Natura 2000. Obniżenie zwierciadła wody na obszarze Natura 2000 będzie miało znaczące negatywne oddziaływanie na przedmiot ochrony SOO Łęgi Odrzaoskie, z uwagi na to, że siedliska tam występujące uzależnione są od zachowania właściwych warunków wodnych. Zatem wszelkie działania, które będą znacząco ingerowad w stan wód na terenie obszaru Natura 2000 może mied dla siedlisk przyrodniczych i gatunków chronionych znacząco negatywne oddziaływanie. Ze względu na fakt, że ewentualne prace budowlane obejmą teren na którym występują chronione gatunki zwierząt (w tym ptaki) lub będą prowadzone w jego sąsiedztwie, istnieje prawdopodobieostwo, że terminy prac budowlanych będą zmuszone byd podporządkowane cyklom rozwojowym gatunków tam występujących. W zależności od ekologii poszczególnych gatunków (np. długośd okresu lęgowego), zakazy dotyczące danego obszaru, np. zakaz niszczenia siedlisk przyrodniczych i siedlisk dzikich zwierząt, umyślnego płoszenia i straszenia, mogą byd stosowane tak str. 26 długo, jak to okaże się niezbędne dla ochrony gatunku i jego siedliska, np. od marca do połowy października. Ewentualne ograniczenia mające zastosowanie do niektórych robót budowlanych w ramach obszarów Natura 2000 powinny byd określone w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Stosowania takich ograniczeo powinno zostad uwzględnione w trakcie opracowywania projektu harmonogramu prac. Konieczne jest opracowanie i stosowanie Kodeksu dobrej praktyki budowlanej w celu unikania lub ograniczania ingerencji oraz wstępu na obszar objęty ochroną. Wnioski: Ocenia się, że istnieją istotne zagrożenia dla ochrony i integralności obszarów Natura 2000 Łęgi Odrzaoskie, związane z realizacją przedsięwzięd, wymagających poboru wody i odprowadzania ścieków oczyszczonych do Odry. Na obecnym etapie, nie są znane sposoby dostarczenia wody i miejsce zrzutu wód pościekowych. Z uwagi na bliskośd obszarów Natura 2000, lokalizowanie takiej infrastruktury w tym obszarze może powodowad znaczące negatywne oddziaływanie na przedmiot ochrony obszaru Natura 2000. Jeżeli udowodnione zostanie, że planowane przedsięwzięcie ma znaczący negatywny wpływ na obszar Natura 2000, nie może zostad zrealizowane, zgodnie z art. 33 ustawy o ochronie przyrody. Inwestycje dopuszczone na obszarze D28PS (P/Ua) nie stanowią przedsięwzięd o nadrzędnym interesie publicznym. Odstępstwo od tego zakazu jest dopuszczalne, zgodnie z przepisami szczególnymi *1+, w sytuacjach, gdy przedsięwzięcie wynika z nadrzędnego interesu publicznego oraz brakuje rozwiązao alternatywnych – mniej szkodliwych lub wcale nieszkodliwych dla obszaru Natura 2000 – a inwestor wykona kompensację przyrodniczą. Jeśli jednak przedsięwzięcie może wpłynąd znacząco negatywnie na gatunki lub siedliska priorytetowe, inwestycja może byd zrealizowana przy udowodnieniu braku innych wariantów i pod warunkiem wykonania kompensacji przyrodniczej) tylko z uwagi na ochronę zdrowia i życia ludzi, zapewnienie bezpieczeostwa powszechnego, uzyskanie korzystnych następstw o pierwszorzędnym znaczeniu dla środowiska przyrodniczego lub kiedy przedsięwzięcie wynika z koniecznych wymogów nadrzędnego interesu publicznego (w tym przypadku po uzyskaniu opinii Komisji Europejskiej). 11. ODDZIAŁYWANIE TRANSGRANICZNE Brak oddziaływania transgranicznego. 12. PODSUMOWANIE Zgodnie z dostępnymi wynikami analiz, stan powietrza w Brzegu Dolnym jest dobry - dopuszczalne normy stężeo zanieczyszczeo w powietrzu nie są przekroczone. Wprowadzenie kolejnych instalacji, np. elektrowni nie powinny znacząco pogorszyd jakości powietrza, pod warunkiem zastosowania rozwiązao minimalizujących. Na etapie projektowanych dokumentów i opracowywania prognozy oddziaływania na środowisko, nie jest uszczegółowiony rodzaj działalności oraz parametry zakładu. Nie jest zatem możliwa jednoznaczna ocena wystąpienia znaczącego negatywnego oddziaływania na cele, przedmiot i integralnośd obszaru Natura 2000. Można natomiast zasygnalizowad prawdopodobieostwo wystąpienia takiego zagrożenia. Ocenia się, że potencjalne zagrożenie środowiska przyrodniczego może mied miejsce w zasadzie tylko w związku z infrastrukturą towarzyszącą, dotyczącą w szczególności poboru wody z rzeki Odry, zrzutu do Odry wód pochodzących z chłodzenia i ścieków oczyszczonych. Zagrożenie zatem dotyczy ingerencji w zasoby i warunki wodne oraz jakośd wody str. 27 w Odrze. Integralnośd obszaru i fragmentacja siedlisk nie jest zagrożona. Zmniejszenie powierzchni siedlisk przyrodniczych jest zagrożeniem wtórnym, które może wystąpid w przypadku pogorszenia warunków wodnych. Na tym etapie ocenia się to ostatnie jako mało prawdopodobne, jednak sygnalizuje się taką ewentualnośd. Na etapie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, w trakcie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko konkretnego przedsięwzięcia możliwe będzie podjęcie decyzji, czy analizowany projekt może mied negatywny wpływ na środowisko, w tym także obszary chronione w ramach sieci Natura 2000. Regulacje prawne zobowiązują przedsiębiorstwa, w tym zakłady przemysłowe do stosowania w produkcji najlepszych dostępnych technik (BAT), w celu ochrony środowiska przed uciążliwościami, jakie mogą wystąpid w cyklu produkcyjnym. Na podstawie zidentyfikowanych w Prognozie źródeł niekorzystnego oddziaływania oraz zagrożeo dla środowiska, jakie z tego wynikają, została dokonana ocena znaczenia i sposobu negatywnego oddziaływania skutków realizacji zmiany Studium i mpzp, po zastosowaniu środków minimalizujących, zgodnie z poniższym podziałem: A. siła oddziaływania: 1) znacząca (silne) 2) przeciętna 3) słaba B. sposób oddziaływania: 6) bezpośredni 7) pośredni 8) wtórny 9) skumulowany C. czas oddziaływania: 1) stały 2) chwilowy str. 28 [tab. 1] Ocena znaczenia i sposobu negatywnego oddziaływania skutków realizacji zmiany Studium i mpzp Siła oddziaływania Ingerencja w środowisko znaczące Emisja zanieczyszczeo do powietrza przeciętne słabe x Okres oddziaływania Sposób oddziaływania stałe chwilowe bezpośrednie pośrednie wtórne x x x x x Emisja promieniowania x elektroenergetycznego x Emisja hałasu z zakładów x x Emisja hałasu towarzyszącego Pobór wody x x x x x x x x x x x x x x Wytwarzanie ścieków x x x Wytwarzanie odpadów x x x x x x x x x x x x Zanieczyszczenie gleby i powierzchni ziemi Oddziaływanie na faunę i florę na obszarze D28PS (P/Ua) Oddziaływanie na OSO i SOO Natura (x) 2000 Łęgi Odrzaoskie Oddziaływanie na krajobraz x x x x x x 29 x x x x x skumulowane ETAP – ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE, MONITORING 13. PROPONOWANE ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE Biorąc pod uwagę uwarunkowania, szczególnie zaś występujące w pobliżu terenu D28PS (P/Ua) obszar specjalnej ochrony i specjalny obszar ochrony Natura 2000 Łęgi Odrzaoskie oraz priorytety polityki ochrony środowiska Unii Europejskiej, która sugeruje gaz ziemny jako rodzaj paliwa bardziej przyjazny dla środowiska niż węgiel, zaleca się w przypadku realizacji elektrowni na terenie D28PS (P/Ua) wdrożenie rozwiązania, opartego na użyciu gazu ziemnego jako paliwa podstawowego. W ten sposób zasadniczo ograniczone zostaną źródła emisji do powietrza i wytwarzania ścieków, a w konsekwencji skala oddziaływania na obszar Natura 2000. Jednak w przypadku gdy zostanie zrealizowana elektrownia węglowa, wskazuje się na koniecznośd zastosowania technologii opartej na zamkniętym systemie chłodzenia. Otwarty układ chłodzenia jest praktycznie niemożliwy do zastosowania ze względu na hydrologiczne ograniczenia Odry (może zaspokoid jedynie 50% zapotrzebowania na wodę) i ewentualne zagrożenie dla naturalnych siedlisk i gatunków chronionych w ramach Natura 2000. System zamknięty zmniejszy pobór wody z Odry oraz zmiany w termice wody. Będzie to miało również pozytywny wpływ na ichtiofaunę i warunki hydrologiczne. Ze względu na fakt, że ewentualne prace budowlane (teren D63NO, D28PS) będą odbywad się w pobliżu obszaru, na którym występują chronione gatunki zwierząt (w tym ptaków), terminy prac budowlanych muszą byd podporządkowane cyklom rozwojowym gatunków tam występującym. Dzięki temu ograniczy się prawdopodobieostwo niszczenia siedlisk, jaj i płoszenia zwierząt. 14. MONITORING Monitoring jest narzędziem do oceny zmian zachodzących w środowisku na przestrzeni czasu, wynikających z realizacji dokumentów zagospodarowania przestrzennego. Wybierając wskaźniki do analizy skutków realizacji zmiany Studium i mpzp należy wziąd pod uwagę dostępnośd danych, które warto poddad ocenie. Jako jednostkę czasu do przeprowadzania analiz proponuje się przyjąd odstęp jednego roku. Wśród dostępnych wskaźników, które będą odpowiadały na pytanie o kierunek zmian (poprawa, pogorszenie stanu środowiska) i ich tempo można wymienid poniższe. [tab. 2] Proponowana lista wskaźników do monitorowania zmian zachodzących w środowisku na skutek realizacji ustaleo zmiany Studium i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego WSKAŹNIK POŻĄDANE ZMIANY Zmiany ilościowe zasobów wód powierzchniowych i podziemnych Bez zmian Zmiany jakościowe zasobów wód powierzchniowych i podziemnych poprawa Stan zdrowotny drzewostanów lasu położonego na wschód od D28PS poprawa (P/Ua) Jakośd powietrza atmosferycznego Bez zmian Poziom hałasu Utrzymanie poziomów dopuszczalnych Stan zachowania siedlisk przyrodniczych oraz chronionych gatunków Bez zmian/poprawa roślin i zwierząt Stan ochrony OSO i SOO Natura 2000 Łęgi Odrzaoskie Bez zmian 30 15. STRESZCZENIE Zmiana Studium i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego została sporządzona dla miasta Brzeg Dolny, w rejonie 1) ulic Urazkiej, Grenadierów i Stawowej (zał. 1); 2) ulic Urazkiej, Sienkiewicza oraz terenów kolejowych (zał. 2); 3) rzeki Odry i terenów kolejowych (zał. 3). Prognoza oddziaływania na środowisko identyfikuje możliwe źródła ujemnego wpływu na środowisko oraz ocenia (prognozuje) możliwe oddziaływanie korzystne i niekorzystne planowanego zagospodarowania przestrzennego na poszczególne komponenty środowiska. W opracowaniu dokonano oceny sformułowanych w dokumencie zmiany Studium i mpzp zapisów w zakresie ochrony środowiska. Z uwagi na niewyczerpujące zapisy w tym zakresie w mpzp, w prognozie zaproponowano dodatkowe zalecenia. Zmiana Studium i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dotyczy przeznaczenia terenu P/Ua (D28PS) pod działalnośd produkcyjną, natomiast w granicach terenu Ka (D63NO) dopuszczona została lokalizacja biogazowni. Pod pojęciem działalności produkcyjnej, składów i magazynów, mpzp dopuszcza lokalizację szeregu przedsięwzięd, które będą źródłem negatywnego oddziaływania na jakośd wód, powietrza, ziemi i obszary przyrodnicze. W prognozie zidentyfikowano źródła negatywnego oddziaływania skutków realizacji planowanego zagospodarowania przestrzennego na powietrze, wodę oraz powierzchnię ziemi i środowisko przyrodnicze, w tym obszary Natura 2000. Na podstawie występujących uwarunkowao przyrodniczych oraz zagospodarowania i użytkowania terenu zostały określone zagrożenia dla środowiska oraz zaproponowane rozwiązania minimalizujące negatywne oddziaływanie. Zmiana Studium i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu w rejonie ulic Urazkiej, Sienkiewicza i terenu kolejowego polega na rezygnacji z wcześniej planowego przebiegu drogi. Zmiana zagospodarowania nie niesie za sobą negatywnych skutków dla środowiska. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku zagospodarowania dwóch pozostałych terenów, a zwłaszcza terenu D28PS (P/Ua). Zagrożenia dla środowiska zostały przedstawione w rozdziałach 8. W rozdziale 9 przedstawiono oddziaływanie na środowisko przyrodnicze, w tym obszar specjalnej ochrony i specjalny obszar ochrony Łęgi Odrzaoskie. Ostatecznie, na podstawie analiz istniejących uwarunkowao zostało stwierdzone, że potencjalne znaczące zagrożenie środowiska przyrodniczego może mied miejsce tylko w związku z infrastrukturą towarzyszącą, dotyczącą w szczególności poboru wody z rzeki Odry, zrzutu do Odry wód pochodzących z chłodzenia i ścieków oczyszczonych. W celu ograniczenia oddziaływania zostały przedstawione rozwiązania minimalizujące i alternatywne (rozdz. 12). W ostatnim etapie Prognozy wskazane zostały propozycje monitorowania (kontroli) przyszłych skutków realizacji ustaleo zmiany Studium i mpzp na środowisko. 16. LITERATURA [VII.1] Adamski A., Bobrowicz G. 2007. Inwentaryzacja ornitologiczna na potrzeby planu ochrony projektowanego obszaru specjalnej ochrony ptaków (OSO) Natura 2000 „Łęgi Odrzaoskie” (PLB 020008). [VII.2] Bobrowicz G. 2007. Inwentaryzacja wybranych gatunków fauny z załącznika II i IV Dyrektywy Siedliskowej na specjalnym obszarze ochrony siedlisk (SOO) Natura 2000 „Łęgi Odrzaoskie”. str. 31 [VII.3] Korytarz ekologiczny doliny Odry Stan – Funkcjonowanie – Zagrożenia, Praca zbiorowa pod redakcją naukową Wojciecha Jankowskiego, Krzysztofa Świerkosza, Fundacja IUCN Poland Warszawa 1995 [VII.4] Bobrowicz G., Konieczny K. 2001. Waloryzacja przyrodnicza gminy Brzeg Dolny [VII.5] Załącznik do uchwały Nr IX/61/2007 Rady Miejskiej w Brzegu Dolnym z dnia 26 czerwca 2007r. w sprawie przyjęcia "Planu urządzeniowo-rolnego Gminy Brzeg Dolny" [VII.6] Załącznik nr 1 do Uchwały Rady Miejskiej Nr XXII/191/2004 z dnia 22 grudnia 2004r. w sprawie uchwalenia „Programu Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Brzeg Dolny” [VII.7] Raport o stanie środowiska województwa dolnośląskiego w 2009r., WIOŚ Wrocław [VII.8] Plan zagospodarowania przestrzennego województwa dolnośląskiego wraz z Prognozą oddziaływania na środowisko, uchwała nr XLVIII/873/2002 z dnia 30 sierpnia 2002 roku, WBU we Wrocławiu, 2002r. [VII.9] Objaśnienia do mapy geologiczno-gospodarczej, ark. Brzeg Dolny (725), Warszawa 1997r. [VII.10] 6. Wspólnotowy program działao w zakresie środowiska naturalnego [VII.11] Polityka Ekologiczna Paostwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 [VII.12] Wojewódzki Program Ochrony Środowiska Województwa Dolnośląskiego na lata 2008-2011 [VII.13] Strategia rozwoju województwa dolnośląskiego do roku 2020 17. PRZEPISY PRAWNE [1] Ustawa z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeostwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 ze zm.) [2] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z dnia 20.06.2001, nr 62, poz. 627 ze zm.) [3] Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.) [4] Ustawa z dnia 27 lipca 2001 o wprowadzeniu ustawy – Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 100, poz. 1085 ze zm.) [5] Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz.U. Nr 239, poz. 2019, ze zm). [6] Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (Dz.U. Nr 92 poz. 880 ze zm.) [7] Ustawa z dnia 3 lutego 1995r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. Nr 16, poz. 78 ze zm.) [8] Ustawa z dnia 28 września 1991r. o lasach (Dz.U. Nr 101, poz. 444 ze zm.) [9] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. z 2007r. Nr 120, poz. 826). [10] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 października 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz.U. 2008 nr 198 poz. 1226) [11] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz.U. 2004 nr 229 poz. 2313) [12] Rozporządzenie Ministra Środowiska z 20 grudnia 2005r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji w zakresie wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza (Dz. U. 260, poz. 2181) [13] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnid przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U.06.137.984 ze zm.). str. 32