Przewodnik z higieny dla studentów III roku stomatologii

1
UNIWERSYTET MEDYCZNY
im. KAROLA MARCINKOWSKIEGO
w POZNANIU
HIGIENA
PRZEWODNIK
po wykładach, seminariach i ćwiczeniach
dla studentów III roku
stomatologii
pod redakcją
prof. dr hab. med. Jerzego T. Marcinkowskiego
Poznań, rok ak.2014/2015
1
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO
NA WYDZIALE LEKARSKIM II
ROK AKADEMICKI 2014/2015
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla III ROKU STUDIÓW
1. NAZWA PRZEDMIOTU: HIGIENA
2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot:
Zakład Higieny, Katedra Medycyny Społecznej, UMP
3 Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę:
•Adres: ul. Rokietnicka 5c, 60-806 Poznań
•tel. 61 854 73 89, fax: 61 854 73 90,
•Strona WWW: http://www.higiena.ump.edu.pl
•E-mail: [email protected];
4. Kierownik jednostki:
•Prof. dr hab. n. med. Jerzy T. Marcinkowski
5. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim II (koordynator przedmiotu) :
•Nazwisko: prof. dr hab. n. med. Jerzy T. Marcinkowski
•Tel. kontaktowy: 603 223 198
•Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce): wtorki, czwartki; 11.00-13.00; Zakład
Higieny, ul. Rokietnicka 5c, 60-806 Poznań
•E-mail: [email protected]
•Osoba zastępująca: dr Ewa Ulatowska-Szostak
•Kontakt: fax: 61 854 73 90; tel. 61 854 73 89; e-mail: [email protected]
Redakcja i opracowanie całości: Prof. dr hab. Jerzy T. Marcinkowski
Opracowanie seminariów, ćwiczeń i zajęć terenowych: dr farm. Andrzej Kaniewski, dr n. biol. Aneta
Klimberg, dr n. biol. Jarosław Skommer, dr n. med. Daniel Zielonka, dr n .farm. Ewa UlatowskaSzostak, dr n. hum. Andrzej Zarzycki, lek. Małgorzata Bernatek-Piątek
Informacje o dydaktyce
Przedmiot „Higiena” realizowany na III roku w ramach Stomatologii Społecznej. Obejmuje 20 godzin
ćwiczeń i kończy się zaliczeniem pisemnym.
2
3
Charakterystyka ogólna przedmiotu
Higiena - (grec. hygieinós - leczący, przynoszący zdrowie) jest nauką zajmującą się wzajemnym oddziaływaniem
między organizmem człowieka a szeroko pojętym środowiskiem (rozpatrywanym w mikro- i makroskali), w którym on żyje,
pracuje i uczy się. Jest więc nauką o wpływach środowiska materialnego i społecznego oraz zachowań człowieka na stan jego
zdrowia.
Postęp cywilizacyjny spowodował rozległe, wielokierunkowe zmiany wprowadzając do środowiska czynniki o szerokim
spektrum oddziaływania na ustrój. W związku z tym powstają specyficzne zespoły warunków środowiska zewnętrznego człowieka. Czynniki środowiskowe są obecnie bardzo istotnymi determinantami stanu zdrowia populacji, a w odniesieniu do jednostek mogą decydować - w przypadku osobniczych predyspozycji - o rozwoju procesu chorobowego.
Higiena jako nauka zmierza do określenia granicy reakcji fizjologicznej na określony czynnik środowiska i ustalenia
warunków umożliwiających zachowanie równowagi między organizmem a otoczeniem. Określa możliwości adaptacyjne organizmu do nowych, zmieniających się warunków otoczenia. Dąży do eliminowania lub ograniczania czynników niekorzystnych i
wprowadzania dodatnio działających w celu ochrony zdrowia oraz zapewnienia jak najlepszych warunków rozwoju psychofizycznego jednostce i całej populacji.
Higiena przyczynia się do opracowania praktycznych sposobów mających na celu eliminowanie z otoczenia i postępowania człowieka czynników ujemnych dla zdrowia i wprowadzania bądź umacniania czynników dodatnich. Wiedza i wskazania higieny wynikają z przyswojenia dorobku różnych dziedzin medycznych i paramedycznych oraz prowadzenia własnych
badań z zakresu higieny.
Z higieny ogólnej najczęściej wydziela się higienę komunalną (woda, powietrze, gleba, mieszkanie), higienę pracy,
higienę żywności i żywienia, higienę szkolną, higienę społeczną. Wydziela się także inne działy tej nauki, jak np.: higienę niemowląt, higienę kobiet (w tym higienę ciąży i połogu), higienę odzieży, higienę wzroku, higienę jamy ustnej.
Przekazywane studentom informacje w ramach prowadzonego przedmiotu, dotyczące wiedzy z zakresu medycyny
środowiskowej, higieny w różnych okresach życia człowieka, higieny w zakładach opieki zdrowotnej oraz teorii promocji
zdrowia i metod jej realizacji, powinny umożliwić przyszłemu lekarzowi integrację uzyskanej wiedzy z przedmiotami klinicznymi w celu wykorzystania praktycznego w zapobieganiu, wykrywaniu i leczeniu chorób. Przekazywana wiedza powinna
umożliwić zachowanie i postępowanie prozdrowotne. Pozwoli na wywiązanie się z obowiązku nałożonego na lekarza w art. 71
Kodeksu Etyki Lekarskiej: Lekarz ma obowiązek zwrócenia uwagi społeczeństwa, władz i każdego pacjenta na znaczenie
ochrony zdrowia a także na zagrożenia ekologiczne. Swoim postępowaniem również poza pracą zawodową lekarz nie może
propagować postaw antyzdrowotnych.
Główne zadania higieny to:
analiza i ocena czynników zewnętrznych środowiska
określenie ich wpływu na ustrój ludzki
opracowanie wskazań dotyczących zmian danego środowiska
podanie sposobów unikania negatywnych, a wykorzystywania pozytywnych czynników działających na organizm
rozszerzanie i usprawnianie możliwości adaptacyjnych człowieka.
Obecnie w nauczaniu akademickim higieny odchodzi się od klasycznej higieny koncentrującej się głównie na ocenie
środowiska człowieka. Dzisiejsza higiena skłania się coraz wyraźniej ku medycynie środowiskowej opisującej przede wszystkim zaburzenia subkliniczne a nawet treści kliniczne (tzw. choroby środowiskowe). Interdyscyplinarny charakter tej nauki powinien - w powiązaniu z wiedzą kliniczną - umożliwić lekarzowi (szczególnie lekarzowi rodzinnemu) właściwe postępowanie
w działalności profilaktycznej, promocji zdrowia, działaniu diagnostyczno-leczniczym i rehabilitacji.
Ogólne cele kształcenia
Po zakończeniu zajęć student powinien:
identyfikować i oceniać czynniki środowiska zewnętrznego oddziaływujące na człowieka
opanować podstawowy zasób wiedzy dotyczącej występowania czynników ryzyka, stanowiących dla człowieka zagrożenie
ze względu na możliwości wystąpienia chorób inwazyjnych lub cywilizacyjnych
określić wzajemne związki pomiędzy czynnikami środowiska a zdrowiem i chorobą
wskazać możliwości poprawy środowiska na przykładach: higieny psychicznej, higieny pracy, higieny żywienia i przedmiotów użytku, higieny komunalnej, higieny szkolnej
przedstawić sposoby unikania ujemnego i wykorzystania pozytywnego działania czynników występujących w środowisku
na organizm, analizować sytuację zdrowotną w danym środowisku wiążąc wiedzę z zakresu higieny z przedmiotami klinicznymi.
W „Przewodniku...” uwzględniono: 1) wyniki dyskusji prowadzonych przez kierowników zakładów nad nauczaniem higieny
(medycyny środowiskowej) w wyższych uczelniach medycznych w Polsce, 2) tendencje do unifikacji nauczania medycyny w
ramach Wspólnoty Europejskiej, 3) nauczany w USA przedmiot preventive medicine and public health, którego część stanowi higiena.
Wg wstępnych ustaleń pytania z higieny i epidemiologii stanowić będą ok. 5-7% pytań w planowanym egzaminie państwowym.
3
1. Literatura obowiązkowa
1. Marcinkowski J.T. (red.): PODSTAWY HIGIENY. Volumed, Wrocław 1997.
2. Marcinkowski J.T. (red.): HIGIENA – PROFILAKTYKA W ZAWODACH MEDYCZNYCH
(WYBRANE ZAGADNIENIA). Dział Wydawnictw UM w Poznaniu, Poznań 2002.
3. Marcinkowski J.T. (red.): HIGIENA (HIGIENA ŚRODOWISKA, HIGIENA ŻYWNOŚCI I
ŻYWIENIA, HIGIENA W ZAKŁADACH OPIEKI ZDROWOTNEJ). Dział Wydawnictw UM w
Poznaniu, Poznań 1995.
4. Marcinkowski J.T. (red.): HIGIENA CZŁOWIEKA. Dział Wydawnictw UM w Poznaniu, Poznań
1995.
5. Marcinkowski J.T. (red.): MEDYCYNA PRACY. Dział Wydawnictw UM w Poznaniu, Poznań
1996.
6. Marcinkowski J.T. (red.): HIGIENA. PROFILAKTYKA I ORGANIZACJA W ZAWODACH
MEDYCZNYCH. PZWL Warszawa 2003.
2. Literatura uzupełniająca
1. Hegg P., Setz J.: HIGIENA W PRAKTYCE STOMATOLOGICZNEJ – PROBLEMY I ICH
ROZWIĄZYWANIE.
Biblioteka Stomatologa – 15 Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 1996.
2. Knychalska-Karwan Z. (red.): STOMATOLOGIA ŚRODOWISKOWA. Collegium Medium UJ,
Kraków 1994.
3. Binczycka-Anholcer M. (red.): Agresja i przemoc a zdrowie psychiczne, Wyd. Foliał, Warszawa
2002.
4. Hołyst B., Stanaszek M., Binczycka-Anholcer M. (red.): Samobójstwa, Foliał, Warszawa 2002
5. Binczycka-Anholcer M. (red.): Przemoc i agresja jako zjawiska społeczne, Wyd. Foliał, Warszawa
2005
6. J. K. Karczewski: Higiena.
7. Jethon Z., Grzybowski A.: Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa, PZWL 2000.
8. Lutz W., Induski J. A.: Biomarkery i ocena ryzyka. Kryteria zdrowotne środowiska. Inst. Med.
Pracy, Łódz 1999.
9. Opracowanie wytycznych profilaktycznych w odniesieniu do ryzyka środowiskowego zatrucia
ołowiem. IMPiZŚ, Sosnowiec 1999.
10. Przepisy prawne i rozwiązania organizacyjne w celu wdrażania priorytetowych programów profilaktyki medycznej w zakresie skutków zdrowotnych wynikających z narażenia na szkodliwe czynniki środowiska. IMPiZŚ, Sosnowiec 2000.
11. Seńczuk W., praca zbiorowa : Toksykologia, PZWL 1994.
12. Skutki zdrowotne zanieczyszczenia środowiska. Poradnik metodyczny. PIOŚ, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa 1994.
4
5
1: Higiena w placówkach opieki zdrowotnej (ćwiczenia kliniczne)
Dział lub grupa haseł
Hasło programowe
Student powinien:
Zakażenia szpitalne
Zakażenia w stomatologii
Odpady medyczne
Choroby zawodowe
fachowych pracowników służby zdrowia
AIDS.
Wzw.
1. Podać definicję zakażeń szpitalnych.
2. Podać podział zakażeń szpitalnych i zakażeń w stomatologii.
3. Wymienić źródła zakażeń szpitalnych i zakażeń w stomatologii.
4. Podać drogi przenoszenia zakażeń szpitalnych i zakażeń w stomatologii.
5. Określić pojęcia: „zakażenie kontaktowe”, „zakażenie przenoszone drogą wziewną” (kropelkową), „zakażenie przenoszone poprzez przedmioty”.
6. Przedstawić podstawowe czynniki zwiększające ryzyko występowania zakażeń szpitalnych i
zakażeń w stomatologii.
7. Podać prawidłowe zasady postępowania higienicznego przed salą oraz na sali operacyjnej.
1. Podać definicję odpadów medycznych i ich podział.
2. Podać zasady prawidłowego postępowania z odpadami medycznymi stałymi i ciekłymi:
- szpitalnymi
- z gabinetów prywatnych, szczególnie o charakterze zabiegowym (stomatologiczne).
3. Podać zasady kremacji (tkanek ludzkich - preparatów histopatologicznych, amputowanych
części ciała, płodów ludzkich).
4. Podać zasady spalania (m.in. sprzętu medycznego jednorazowego użytku).
Wymienić najczęściej występujące choroby zawodowe fachowych pracowników służby zdrowia i
ocenić stosowane metody zapobiegawcze.
1. Omówić zabiegi i postępowania medyczne sprzyjające zakażeniom AIDS i wzw. w praktyce
stomatologicznej i szpitalnej.
2. Przedstawić postępowanie profilaktyczne przeciwko zakażeniom AIDS i wzw.
Zakażenia
oportunistyczne
Szczepienia ochronne
1. Zdefiniować zakażenia oportunistyczne.
2. Wymienić drobnoustroje powodujące najczęstsze zakażenia oportunistyczne.
Wymienić obowiązkowe i nieobowiązkowe szczepienia ochronne fachowych pracowników służby zdrowia.
Organizacja prze1. Przedstawić prawidłową organizację przestrzenną: terenu szpitala, gabinetu stomatologicznego
strzenna szpitala, gabi(zaopatrzenie w wodę, sieć kanalizacyjna, systemy wentylacyjne).
netu stomatologiczne- 2. Podstawowe wymogi sanitarno-higieniczne dla gabinetów stomatologicznych.
go
Praktyczna higiena
1. Przedstawić podstawowe zasady higieny szpitalnej.
szpitalna
2. Podać definicję zakażeń szpitalnych.
3. Wyjaśnić pojęcia: dezynfekcja, sterylizacja, aseptyka, antyseptyka, dezynsekcja, deratyzacja.
4. Podać metody sterylizacji; uwzględnić sterylizację gazową, jej zalety i wady.
2: Ekologia człowieka - wybrane zagadnienia
Dział lub grupa haseł
Hasło programowe
Student powinien:
Ekologia człowieka, biosfe- Wyjaśnić pojęcia: „ekologia”, „ekologia człowieka”, „biosfera”, „środowisko”, „obszar
ra, środowisko, ekorozwój ekologicznego zagrożenia”, „ekorozwój”.
Monitoring środowiska
1. Wymienić instytucje zajmujące się ochroną środowiska.
2. Podać zadania Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska.
3. Wyjaśnić pojęcie i zadania monitoringu środowiska.
Etapy oddziaływania czło- Scharakteryzować okresy przekształceń trudnoodwracalnych i niebezpiecznych dla biosfewieka na biosferę
ry.
Ekologia a zdrowie
1. Dokonać oceny aktualnej sytuacji ekologicznej Polski.
2. Omówić kierunki działań profilaktycznych.
3. Przedstawić mechanizmy patogennego oddziaływania skażonego środowiska.
5
3: Środowiskowe uwarunkowania zdrowia
Dział lub grupa
haseł
Student powinien
Hasło programowe
Czynniki środowiskowe – zagadnienia wprowadzające
Przeprowadzić charakterystykę ogólną zaburzeń stanu zdrowia wynikających z narażenia na czynniki
środowiskowe.
Przedstawić charakterystykę narażenia na czynniki środowiskowe.
Wymienić najistotniejsze źródła narażenia na substancje szkodliwe w środowisku.
Choroba środowiskowa. Wybrane czynniki
środowiskowe i
ich wpływ na organizm człowieka.
Profilaktyka
skutków zdrowotnych skażenia środowiska.
Wyjaśnić pojecie choroba środowiskowa.
Podać typy chorób i zaburzeń wywołanych przez czynniki środowiskowe.
Bilans cieplny organizmu dorosłego, zdrowego człowieka.
Omówić procesy termoregulacji fizycznej oraz termoregulacji chemicznej.
Dokonać pomiaru i omówić wpływ na organizm człowieka wybranych czynników fizycznych (temperatura, wilgotność, prędkość ruchu powietrza).
Skonstruować schemat działań mających na celu minimalizację środowiskowych zagrożeń zdrowia
oraz skutków zdrowotnych dla wybranych czynników chemicznych.
4: Higiena pracy. Ergonomia w stomatologii
Dział lub grupa haseł
Hasło programowe
Student powinien:
Badanie środowiska
pracy
Czynniki występujące
w środowisku pracy
1.Określić cele badania środowiska pracy.
2. Wyjaśnić, kto wykonuje nadzór nad warunkami pracy.
1.Określić czynniki niebezpieczne.
2. Czynniki szkodliwe i uciążliwe, występujące w środowisku pracy.
3. NDS, NDN, NDSCh, NDSP
Badania profilaktycz- 1. Znać rodzaje badań profilaktycznych, cele i zasady ich przeprowadzania, osoby posiadające
ne
uprawnienia do przeprowadzenia badań profilaktycznych.
2. Badania profilaktyczne dla celów Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
3. Badania profilaktyczne dla celów Państwowej Inspekcji Pracy.
Choroby zawodowe i 1. Wykazać różnicę pomiędzy chorobą zawodową i parazawodową.
parazowodowe
2. Przedstawić tok postępowania przy uznaniu (lub nie) danej choroby za chorobę zawodową .
3. Wymienić najistotniejsze choroby zawodowe zawarte w aktualnie obowiązującym w Polsce
wykazie chorób zawodowych.
4. Wykazać, na które choroby zawodowe narażeni są pracownicy zakładów opieki zdrowotnej.
Wypadki w pracy.
1. Umieć określić czy dane zdarzenie można zakwalifikować jako wypadek przy pracy.
Wypadki w drodze do 2. Przedstawić tok postępowania przy uznaniu lub nie danego zdarzenia jako wypadek przy pracy.
pracy i z pracy.
3. Trudności orzecznicze przy kwalifikowaniu danego zdarzenia jako wypadek przy pracy.
4. Umieć określić czy dane zdarzenie można zakwalifikować jako wypadek w drodze do pracy lub z
pracy.
Ergonomia
Ergonomia koncepcyjna i korekcyjna
Zespoły ergonomiczne
Ergonomiczna lista
kontrolna
Przedstawić ergonomię na tle innych nauk medycznych, technicznych i społecznych (interdyscyplinarny charakter ergonomii).
Wykazać różnice pomiędzy ergonomią koncepcyjną i korekcyjną.
1. Przedstawić powody dla których powołuje się zespoły ergonomiczne.
2. Uzasadnić interdyscyplinarny skład zespołu ergonomicznego.
1. Przedstawić konstrukcję ergonomicznej listy kontrolnej.
2. Wyjaśnić cel posługiwania się ergonomiczną listą kontrolną.
6
7
5: Higiena żywienia (ćwiczenie)
Dział lub grupa haseł
Hasło programowe
Student powinien:
Prawidłowe żywienie Wymienić zasady prawidłowego żywienia.
Normy żywienia
Określić rodzaj norm żywienia obowiązujący w Polsce i wskazać istotne różnice w stosunku do innych rodzajów norm żywienia.
Zapotrzebowanie
1. Obliczyć i ocenić wskaźnik masy ciała (BMI).
energetyczne czło2. Obliczyć CPM korzystając ze wzoru FAO/WHO, standardu europ. CPM lub odczytać z tabewieka
li.
3. Rozdzielić dzienną podaż energii na posiłki.
4. Określić ilość składników energetycznych w dziennej racji pokarmowej
5. Określić bezpieczny poziom białka.
6. Omówić konsekwencje zdrowotne nieprawidłowej podaży energii.
7. Omówić skutki zdrowotne nieprawidłowych proporcji między makroskładnikami diety.
Wartość odżywcza
pożywienia
Ocena sposobu żywienia
Wady w żywieniu
1.
Wskazać istotne źródła składników odżywczych (białek, węglowodanów, tłuszczów, normowanych witamin i składników mineralnych).
2. Wymienić i omówić czynniki wpływające na wartość odżywczą pożywienia.
3. Omówić metodę WAO.
1. Wymienić metody oceny sposobu żywienia.
2. Ocenić sposób żywienia metodą punktową.
1. Wymienić i omówić grupy wad w żywieniu.
2. Podać najczęściej występujące w Polsce wady żywieniowe.
3. Omówić konsekwencje zdrowotne wad w żywieniu.
6: Profilaktyka uzależnień
Dział lub grupa haseł
Uzależnienia – definicje, podziały.
Uzależnienia fizyczne, psychiczne
Hasło programowe
Student powinien:
Podać definicję i podział uzależnień.
Umieć wyjaśnić istotę uzależnienia fizycznego i psychicznego; podać przykłady.
Alkoholizm, nikotynizm,
narkomania, lekomania
Umieć wyjaśnić istotę uzależnienia od alkoholu (nikotyny, narkotyków, leków).
Umieć podać okoliczności sprzyjające rozwojowi uzależnień.
Znać „sygnały ostrzegawcze” wskazujące na rozwój uzależnień.
Znać objawy wskazujące na istnienie uzależnienia.
Umieć wyjaśnić istotę zagrożeń zdrowotnych i zachowań ryzykownych w przebiegu nadużywania substancji psychoaktywnych.
Wiedzieć, jakie mogą być formy pomocy dla osoby uzależnionej.
Umieć wyjaśnić istotę współuzależnienia.
Hazard, pracoholizm, siecioholizm, kupnoholizm
Umieć wyjaśnić istotę uzależnienia od gier hazardowych, pracy, Internetu (komputera), robienia zakupów, itd.
Postawy wobec uzależnień
Znać rolę lekarza w profilaktyce, rozpoznawaniu i leczeniu uzależnień.
Zastanowić się nad własną postawą wobec uzależnień.
7
7: Medycyna różnych okresów życia
Dział lub grupa haseł
Hasło programowe
Student powinien:
Medycyna wieku rozwojowe- 1. Podać definicję medycyny wieku rozwojowego.
go
2. Przedstawić czynniki determinujące rozwój człowieka
Ocena rozwoju fizycznego i Podać metody oceny rozwoju fizycznego i psychicznego dziecka
psychiczne-go dziecka
Akceleracja i trend sekularny 1. Zdefiniować pojęcia: akceleracja, trend sekularny.
2. Podać przyczyny akceleracji.
3. Przedstawić biomedyczne skutki akceleracji.
Niepowodzenia szkolne.
1. Podać definicje i przyczyny oraz skutki niepowodzeń szkolnych i trudności wychowawTrudności wychowawcze.
czych.
Niedostosowania społeczne. 2. Podać kierunki przeciwdziałania niedostosowaniom społecznym młodzieży.
3. Patologie społeczne i ich implikacje na przykładach przemocy i agresji.
4. Patologie społeczne i ich implikacje na przykładach alkoholizmu, narkomanii i lekomanii.
5. Samobójstwa: przyczyny, analiza epidemiologiczna, możliwości zapobiegania.
Grupy dyspanseryjne
Podać definicję grup dyspanseryjnych oraz omówić grupy dyspanseryjne obowiązujące w
lecznictwie polskim - grupy dyspanseryjne w stomatologii.
Geriatria, gerontologia. GeZdefiniować pojęcia: „geriatria”, „gerontologia”, „starzenie się”. Ocenić wiek kalendarontologia społeczna. Wiek
rzowy i wiek biologiczny. Omówić wskaźniki oceny wieku biologicznego. Podać klasyfikalendarzowy. Wiek metrykację starości według WHO.
kalny. Wiek biologiczny.
Starzenie fizjologiczne i pato- Przedstawić zasadnicze różnice pomiędzy starzeniem fizjologicznym a patologicznym.
logiczne
Specyfika chorób wieku pode- Przedstawić obraz chorobowy człowieka w wieku podeszłym. Podać choroby występujące
szłego.
w starości częściej i rzadziej.
Stereotypy psychologicznego Podać przykłady stereotypów psychologicznego starzenia się, np. konstruktywność, zależstarzenia się
ność, obronność, wrogość, nienawiść.
Samobójstwa wieku starczego Wyjaśnić pojęcie „gilotyna ekonomiczna”.
Środowisko życiowe człowie- Przedstawić najistotniejsze problemy społeczne człowieka w wieku podeszłym.
ka w wieku podeszłym
Główne problemy medyczne i Omówić właściwości schorzeń ludzi w wieku podeszłym oraz odrębność i specyfikę ich
ich specyfika dla wieku pode- przebiegu.
szłego
Higiena osobista. Zaniedbania Omówić podstawowe utrudnienia higieny osobistej ludzi w wieku podeszłym.
higieniczne.
8: Promocja zdrowia. Oświata zdrowotna.
Dział lub grupa
haseł
Hasło programowe
Forma realizacji
Student powinien:
Promocja zdrowia
1. Podać genezę promocji zdrowia.
2. Podać definicję promocji zdrowia wg WHO i przedstawić koncepcję jej wielosektorowego działania.
3. Przedstawić czynniki warunkujące poprawę stanu zdrowia społeczeństwa na podstawie I i II rewolucji zdrowia.
4. Przedstawić analizę chorób cywilizacyjnych z punktu widzenia promocji zdrowia.
5. Wyjaśnić pojęcia: zachowania zdrowotne, style życia.
6. Przedstawić czynniki warunkujące zachowania prozdrowotne w społeczeństwie.
7. Zanalizować udział środków masowego przekazu w kształtowaniu zachowań prozdrowotnych.
Wielosektorowy 1. Przedstawić model wielosektorowej promocji zdrowia.
model promocji 2. Wskazać rolę lekarza jako polityka zdrowotnego, twórcę programów edukacji zdrozdrowia
wotnej.
3. Marketing i reklama w zdrowiu.
8
Seminarium
Seminarium.
Emisja filmu.
9
Obsada zajęć dla studentów III r. Oddz. STOMATOLOGII
w Zakładzie Higieny w roku akademickim 2014/2015
S E M I N A R I A, Ć W I C Z E N I A I Z A J Ę C I A T E R E N O W E
Lp,
1.
Temat
Forma
Liczba
godz. dydakt.
Zakażenia szpitalne
2
Osoba prowadząca
1.
2.
dr Daniel Zielonka
dr Andrzej Kaniewski
Blok zajęć z higieny środowiska
Lp,
Temat
Forma
Liczba
godz. dydakt.
2.
Środowiskowe uwarunkowania zdrowia – wybrane
zagadnienia
sem. &
ćwicz.
4
1. dr Ewa Ulatowska-Szostak
2. dr Aneta Klimberg
sem.
2
1. dr Andrzej Zarzycki
2. dr Ewa Ulatowska-Szostak
3.
Wybrane zagadnienia ekologiczne
4.
Blok zajęć z higieny pracy
sem. & ćwicz.
Higiena pracy. Ergonomia w stomatologii.
2
5.
7.
☺
Higiena żywienia
Osoba prowadząca
1. dr Aneta Klimberg
2. dr Ewa Ulatowska-Szostak
Blok zajęć z higieny żywienia i żywności
ćwicz.
2 1. dr Ewa Ulatowska-Szostak
2. dr Andrzej Kaniewski
Blok zajęć z higieny poszczególnych okresów życia człowieka
ćwicz.
Medycyna różnych okresów życia
1.lek. Malgorzata Bernatek2
Piątek
2.dr Daniel Zielonka
Blok zajęć z higieny psychicznej, profilaktyki uzależnień i patologii społecznych oraz oświaty zdrowotnej ☺
sem.
Profilaktyka uzależnień
2 1. dr Aneta Klimberg
2. prof. Jerzy T. Marcinkowski
sem. &
9. Promocja zdrowia. Oświata zdrowotna
2 1. dr Jarosław Skommer
ćwicz.
2. dr Andrzej Zarzycki
8.
9
Regulamin zajęć dydaktycznych z zakresu higieny
dla Oddziału Stomatologii
Zasady zaliczania przedmiotu
1.Zajęcia dydaktyczne są obowiązkowe i obejmują: seminaria i ćwiczenia praktyczne.
2.Szkolenie z zakresu BHP odbywa się na pierwszych zajęciach.
3.Dopuszcza się jedynie nieobecności usprawiedliwione przez lekarza lub spowodowane ważnymi
wydarzeniami losowymi. Każdą nieobecność na zajęciach należy zaliczyć u asystenta prowadzącego po wcześniejszym umówieniu się.
4.Zajęcia odbywają się wg harmonogramu i godzin ustalonych dla poszczególnych grup studentów
przez Dziekanat Wydziału Lekarskiego II. Bieżący tok zajęć podany jest na tablicach ogłoszeń
Zakładu Higieny.
5.Tematy zajęć obowiązkowych (seminaria, ćwiczenia) podawane są do informacji studentów w gablocie ogłoszeń Zakładu Higieny na tydzień przed rozpoczęciem zajęć. W sekretariacie Zakładu
Higieny są udostępnione przewodniki do zajęć z higieny (do wykonania odbitek kserograficznych).
6.Studenci przystępują do zajęć obowiązkowych przygotowani na podstawie spisu piśmiennictwa podanego w gablocie ogłoszeń Zakładu Higieny.
7.Zajęcia kończą się pisemnym zaliczeniem przedmiotu (6 pytań otwartych).
8.Warunkiem dopuszczenia do końcowego zaliczenia pisemnego przedmiotu jest uzyskanie zaliczenia
wszystkich zajęć.
9.Zaliczenie końcowe odbywa się na ostatnich zajęciach.
10. Próg zaliczenia przedmiotu wynosi 65%.
11. Wyniki zaliczenia są dostępne w systemie E-indeks oraz wywieszane w gablocie ogłoszeń Zakładu
Higieny.
12.Student ma prawo do dwukrotnego poprawiania końcowego zaliczenia. Dalsze zaliczenie przedmiotu może odbywać się po uzyskaniu zgody kierownika Zakładu Higieny – prof. dr hab. med. Jerze
go T. Marcinkowskiego.
13. Nie stawienie się w terminie zdawania końcowego zaliczenia traktuje się jako termin wykorzystany.
14. Materiały dydaktyczne dostępne są na stronie internetowej Zakładu Higieny oraz w gablocie ogłoszeń Zakładu Higieny.
15. Osoba odpowiedzialna za przedmiot - dr Ewa Ulatowska-Szostak, email: [email protected], tel.: 606 996 400.
10
11
11