BIULETYN PRACOWNI HOTELARSTWA

Transkrypt

BIULETYN PRACOWNI HO TELARSTWA
WYŻSZA SZKOŁA HOTELARSTWA, GASTRONOMII I TURYSTYKI
NR 6 (czerwiec 2011)
Redakcja:
Witold Drogoń
– [email protected]
Czesław Witkowski
WYŻSZA SZKOŁA HO
T
W UY RŻ YS SZ T
A Y SK ZI K O Ł A H O
TURYSTYKI
Od autorów,
W
numerze
m.in.,
kontynuacja
problematyki
międzynarodowych
systemów hotelowych, systematyka organizacji hotelarskich, hotele
powiązane z międzynarodowymi systemami na terenie Polski – tendencje
zmian, najnowsze dane o systemach hotelowych w Europie.
Miło nam poinformować Państwa o powstaniu Koła Naukowego
Hotelarstwa WSHGiT o czym piszemy w 4 pkt.
W. D. i Cz.W.
Spis treści
1. M. Mialik, Systemy i marki hoteli systemowych w Polsce w 2010 roku.
str. 3
2. Cz. Witkowski, Systematyka międzynarodowych organizacji hotelarskich
(zawodowych i gospodarczych).
str. 9
3. Cz. Witkowski, Udział hoteli systemowych w potencjale usługowym hoteli
działających na terenie Polski i tendencje zmian.
str. 19
4. W. Drogoń, Koło naukowe hotelarstwa WSHGiT.
str. 21
5. Z prasy międzynarodowej:
str. 23
1
- Dziesięć pierwszych grup hotelowych w Europie w 2011 roku,
- RevPar w krajach europejskich 2009/2010
- Wykorzystanie potencjału hoteli w krajach europejskich 2009/2010
- Średnie ceny w krajach europejskich 2009/2010.
2
Pkt. 1.
Magdalena Mialik (studentka II roku studiów magisterskich)
Systemy i marki hoteli systemowych w Polsce w 2010 roku.
MSH działające w Polsce i kontrolowane przez nie marki (stan czerwiec 2010 r.)
Pozycja
Polska
Świat
Nazwa MSH
1
5
Accor
2
9
Carlson
3
8
Starwood
4
1
InterContinental (3)
5
Poza
pierwszą
dziesiątką
Kontrolowane marki














 Qubus
Qubus
6
Poza
pierwszą
dziesiątką
Vienna International
7
Poza
pierwszą
dziesiątką
Louvres Hotels
8
3
Marriott
9
7
Best Western
10
6
Choice
Softel
Mercure
Novotel
Orbis
Ibis
Etap
Radisson
Sheraton
Westin
Le Meridien
InterContinental
Holiday
Express by Holiday
Scandic
















11
12
Andels
Chopin
Jan III Sobieski
Angelo
Amber
Kyriad
Campanile
Premiere Classe
Marriott
Courtiard
Best Western
Clarion
Comfork
Quality
Hilton
Hyatt
4
Hilton
4
Hyatt
Poza
13
pierwszą IBB Hotels
 IBB Hotels
dziesiątką
Poza
 Le Regina
14
pierwszą Mamaison
 Diana
dziesiątką
Systemy- 14
Marki - 33
Źródło: Badania naukowe Pracowni Hotelarstwa WSHGiT.
3
Kategoria
5
3–4
3 -4
3
2
1
4–5
5
5
5
5
4–5
3
4
3–4
4
3
4
4
3
2
1
5
4
3–4
5
2
3
4-5
5
4
5
5
Objaśnienia:
(1)
O pozycji w rankingach decyduje liczba pokoi (jednostek mieszkalnych).
(2)
Nazwa systemu podana w popularnym skrócie.
(3)
Spotykana jest różna pisownia tej grupy; InterContinental, Intercontinental, Inter
Continental.
MSH w Polsce, liczba hoteli, pokoi i miejsc noclegowych, stan czerwiec 2010 r. (szacunek).
Pozycja
liczona ilością
pokoi
1
8
11
5
12
2
9
3
4
7
13
6
10
14
Ilość
Nazwa MSH
hoteli
Accor
61
Marriott
2
Hilton
3
Qubus
13
Hyatt
1
Carlson
7
Best Western
8
Starwood
6
InterContinental
8
Lours Hotels
10
IBB Hotels
2
Vienna Inter.
6
Chois
6
MaMaison
2
Razem
135
pokoi
11 665
849
618
1 342
246
2 004
753
1 610
1 485
1 134
243
1 462
653
107
24 171
miejsc
noclegowych
29 753
1 598
1 243
2 684
492
4 008
1 494
2 910
3 170
2 268
486
2 924
1 306
214
54 550
Rozmieszczenie terytorialne hoteli systemowych według województw w czerwcu 2006 r. i
czerwcu 2010 r.
Lp.
Województwo
Ogółem Polska
1
Dolnośląskie
2
Kujawsko-pomorskie
3
Lubelskie
4
Lubuski
5
Łódzkie
6
Małopolskie
7
Mazowieckie
8
Opolskie
9
Podkarpackie
10 Podlaskie
11 Pomorskie
2006
120
18
4
4
3
4
17
26
1
2
8
Liczba hoteli
struktura
2010
struktura
100%
135
100%
15,0
18
13,4
3,3
4
3,0
3,3
3
2,2
2,5
3
2,2
3,3
5
3,7
14,1
20
15,1
21,7
27
20,0
0,8
1
0,8
1
0,8
1,7
2
1,5
6,7
11
8,2
4
zmiana
+15
0
0
-1
0
+1
+3
+1
0
+1
0
+3
12 Śląskie
14
11,7
13 Świętokrzyskie
1
0,8
14 Warmińsko-Mazurskie
2
1,7
15 Wielkopolskie
8
6,7
16 Zachodniopomorskie
8
6,7
15
4
1
10
9
11,2
3,0
0,8
7,4
6,7
+1
+3
-1
+2
+1
Z analizy danych zawartych w powyższej tabeli wynikają następujące stwierdzenia:
1. Hotele systemowe pojawiły się już we wszystkich województwach.
2. Najwięcej
hoteli
systemowych
pozostających
w
dyspozycji
MSH
zlokalizowanych jest na terenie województwa Mazowieckiego, Dolnośląskiego,
Małopolskiego,
Śląskiego,
Pomorskiego,
Wielkopolskiego
i
Zachodniopomorskiego.
3. W Warszawie zlokalizowanych jest 27 hoteli systemowych, co stanowi 20%
wszystkich hoteli systemowych działających w Polsce.
4. Na
terenie
województwa
Opolskiego,
Podkarpackiego
i
Warmińsko-
Mazurskiego znajduje się zaledwie po jednym obiekcie, a Podlaskiego dwa.
Struktura standardowa hoteli systemowych w 2006 i 2010 roku przedstawiała się
następująco.
Hotel
2006
%
Ogółem
120
100
5 gwiazdkowy
15
12,5
4 gwiazdkowy
31
25,9
3 gwiazdkowy
51
42,5
2 gwiazdkowy
22
18,3
1 gwiazdkowy
1
0,8
2010
135
23
38
46
19
9
%
100
17,0
28,1
34,1
14,1
6,6
Powyższe dane potwierdzają tezę zainteresowania MSH już wszystkimi grupami
standardowymi hoteli.
Dla porównania poniżej prezentowana jest struktura hotelarstwa ogółem w Polsce w
2010 roku.
Hotel
Ogółem
5 gwiazdkowy
4 gwiazdkowy
3 gwiazdkowy
2010
%
1 894
51
165
837
5
100
2,7
8,7
44,2
2 gwiazdkowy
1 gwiazdkowy
Źródło: GUS.
628
213
33,1
11,3
Terenowe rozmieszczenie marek hoteli systemowych działających w Polsce (stan w
czerwcu 2010 r.)
Województwo
Marki
1. Sofitel
2. Mercure
3. Novotel
4. Orbis
5. Ibis
6. Etap
7. Best Western
8. InterContinental
9. Campanile
10. Qubus
11. Radisson
12. Quality
1. Express by Holiday
2. Shandic
3. Mercure
4. Etap
1. Campanile
2. Mercure
3. Orbis
1. Orbis
2. Qubus
1. Best Western
2. Ibis
3. Qubus
4. Campanile
1. Andres
2. Quality
3. Qubus
4. Best Western
5. Holiday Inn
6. Mercure
7. Orbis
8. Etap
9. Chopin
10. Sheraton
11. Radisson
12. Hilton
13. Campanile
14. Novotel
15. Ibis
Dolnośląskie (występuje 12 marek)
Kujawsko-pomorskie (występują 4 marki)
Lubelskie (występują 3 marki)
Lubuski (występują 2 marki)
Łódzkie (występują 4 marki)
Małopolskie (występuje 15 marek)
6
Województwo
Marki
1. Sofitel
2. Mercurie
3. Novotel
4. Ibis
5. Holiday Inn
6. Kyriad
7. Campanile
8. Premiere Classe
9. Hyatt
10. Jann III Sobieski
11. Diana
12. Etap
13. Sheraton
14. Westin
15. InterContinental
16. Express by Holiday
17. Marriott
18. Courtyard
19. Hilton
20. Radisson
21. Le Regina
1. Merure
1. Best Western
1. Best Western
1. Mercure
2. Novotel
3. Orbis
4. Radisson
5. Softel
6. Sheraton
7. Shandie
8. Hilton
9. Qubus
1. Angelo
2. Campanile
3. Comfort
4. Quality
5. Best Western
6. Orbis
7. Etap
8. Qubus
9. Mercure
10. Ibis
1. Qubus
2. Novotel
3. Ibis
1. Mercure
Mazowieckie (występuje 21 marek)
Opolskie (występuje 1 marka)
Podkarpackie (występuje 1 marka)
Podlaskie (wystepuje1 marka)
Pomorskie (występuje 9 marek)
Śląskie (występuje 12 marek)
Świętokrzyskie (występuje 3 marka)
Warmińsko-Mazurskie (występują 1
marki)
7
Województwo
Marki
1. Campanile
2. Mercure
3. Novotel
4. Ibis
Wielkopolskie (występuje 8 marek)
5. Orbis
6. IBB Hotels
7. Sheraton
8. Quality
1. Amber Baltic
2. Clarion
3. Campanile
4. Novotel
Zachodniopomorskie (występuje 8 marek)
5. Ibis
6. Orbis
7. Radisson
8. Etap
8
Pkt. 2.
Dr Czesław Witkowski
Systematyka międzynarodowych organizacji hotelarskich
(zawodowych i gospodarczych).
Hotelarstwo i hotelarze mają swoje liczne organizacje, zarówno krajowe jak i
międzynarodowe. Międzynarodowe organizacje można podzielić przyjmując jako kryterium
charakter działalności na:
 organizacje zawodowe (stowarzyszenia),
 organizacje gospodarcze,
Międzynarodowe organizacje zawodowe hotelarzy.1
Istnieje wiele międzynarodowych organizacji zawodowych hotelarstwa, swego rodzaju
związków zawodowych hotelarzy. Wymienimy tylko najważniejsze z punktu widzenia
hotelarstwa polskiego:
 Międzynarodowe Zrzeszenie Hoteli i Restauracji (fr. AIHR, ang. IH&RA),
 Międzynarodowy
Związek
Organizacji
Hotelarskich,
Restauracyjnych
i
Kawiarnianych, (HO-RE-CA),
 Konfederacja Krajowych Stowarzyszeń Hoteli i Restauracji we Wspólnocie
Europejskiej (HOTREC).
Cele i zadania tych organizacji są zbieżne i formułowane podobnie. Należą do nich:
 integracja branży, organizowanie kontaktów między hotelarzami, wymiana
doświadczeń,
 reprezentowanie interesów hotelarstwa wobec instytucji i organizacji
międzynarodowych takich jak WTO, MOP, ONZ, UE,
 szkolenie i doskonalenie zawodowe personelu,
 zbieranie i analiza informacji gospodarczych,
 prowadzenie wydawnictw branżowych,
 współpraca z innymi organizacjami zawodowymi, szczególnie biur podróży,
 rozpatrywanie sporów.
Międzynarodowe organizacje gospodarcze dadzą się podzielić na:
 międzynarodowe systemy hotelowe (samodzielne firmy - grupy kapitałowe),
 dobrowolne zrzeszenia (porozumienia marketingowe).
Por. 1). Alejziak W., Mariniec T. „Międzynarodowe organizacje turystyczne”, Albis, Kraków 2003; 2)
Tulibacki T. „Międzynarodowe systemy hotelowe”, WSHGiT, warszawa 2003
1
9
Systemy hotelowe; są to organizacje gospodarcze powiązane z kontrolowanymi
hotelami w oparciu o następujące formy organizacyjno – prawne: własność, dzierżawa –
listing, zarządzanie, franchising (koncesja).
Dobrowolne zrzeszenia; nie mają tak sformalizowanych form powiązania z hotelami
jak systemy, koncentrują się na działalności marketingowo – rezerwacyjnej. Niektóre z tych
organizacji zrzeszają bardzo dużą liczbę hoteli (do 8.000 obiektów). Na rynku polskim
pojawiły się na początku XXI wieku. Są różne kryteria przynależności do tych porozumień do
podstawowych należą standard i segment gości w których specjalizują się zrzeszane hotele.
Klasyfikacja międzynarodowych organizacji hotelarskich.
międzynarodowe organizacje hotelarskie
organizacje zawodowe
organizacje gospodarcze
międzynarodowe systemy
hotelowe
dobrowolne zrzeszenia
Opracowanie własne.
Pojecie międzynarodowego systemu hotelowego
Wzrost na świecie znaczenia globalnych organizacji gospodarczych hoteli zwanych
powszechnie międzynarodowymi systemami hotelowymi oraz wyraźna ich ekspansja na
polskim rynku hotelarskim powodują konieczność zdefiniowania pojęcia międzynarodowego
systemu hotelowego (MSH) oraz opracowania jednolitej nomenklatury w tym zakresie.
Jednoznaczne zdefiniowanie pojęcia międzynarodowego systemu hotelowego oraz
sprecyzowanie
sposobu
kwalifikowania
(zaliczania)
hoteli
jako
obiektów
podporządkowanych, kontrolowanych czy powiązanych z międzynarodowymi systemami
hotelowymi (działających w ramach systemów) jest również warunkiem poprawności
10
badań.2.
Zarówno w literaturze polskiej jak i obcojęzycznej na określenie międzynarodowych
organizacji gospodarczych hoteli używane są zróżnicowane określenia: system, łańcuch, sieć,
grupa, konsorcjum, korporacja, spółka, holding, marka, firma i inne. Wymienione terminy
używane są często zamiennie, co utrudnia uporządkowanie pojęć i wypracowanie jednolitej
nomenklatury. Trzeba dodatkowo odnotować, że za określeniami używanymi w publikacjach
oraz oficjalnymi nazwami firm (system, łańcuch, sieć, korporacja itp.) występują często różne
organizacje i przedsięwzięcia z punktu widzenia: potencjału, zakresu i obszaru działania,
samodzielności zrzeszonych hoteli i stopnia centralizacji zarządzania czy struktury kapitału i
formy własności. Nawet pod taką samą lub podobną nazwą funkcjonują organizacje o
odmiennym przedmiocie, zakresie i obszarze działania.
Należy odnotować, że problematyka jest nadzwyczaj płynna. W branży trwają procesy
ustawicznych zmian: przejęć, fuzji, wykupów przekształceń. Samodzielne, tradycyjne nieraz
czołowe firmy stają się częścią innych, istniejących lub nowo powstałych grup kapitałowych.
Następuje dywersyfikacja zakresu działania i standardów, powstają nowe marki dostosowane
do wymagań rynku.
Problem jest istotny gdyż w literaturze krajowej znajdujemy definicje i określenia nie
przystające do aktualnego etapu rozwoju tych organizacji. Niektórzy autorzy, szczególnie J.
Grabowski3 i T. Tulibacki4 podjęli próbę odmiennego definiowania pojęcia system i łańcuch,
próba ta niestety upowszechniła się i jest często powtarzana w różnych publikacjach.
Próba odmiennego definiowania pojęć system i łańcuch, jako funkcjonujących obok
siebie różnych organizacji jest zabiegiem sztucznym nie uwzględniającym realiów
współczesnego światowego rynku hotelarskiego.
Bardziej poprawnym teoretycznie jest hierarchiczne usytuowanie tych pojęć, lokując
łańcuch (rozumiany jako markę) na szczeblu pośrednim między systemem i hotelem5.
Należy wyraźnie stwierdzić, że traktowanie systemów i łańcuchów jako odrębnych,
funkcjonujących obok siebie organizacji i formułowanie definicji i cech każdej z nich nie
odpowiada stanowi faktycznemu i współczesnemu etapowi rozwoju globalnych organizacji
Przeglądowi literatury poświęconej MSH i definicji międzynarodowego systemu hotelowego autor poświęcił
rozdział I książki Hotelarstwo cz. II Międzynarodowe systemy hotelowe w Polsce, wydanej przez WSE,
Warszawa 2003 oraz artykuł pt. Przyczynek do definicji międzynarodowego systemu hotelowego
opublikowanym w Zeszytach Naukowych WSE, Warszawa nr 2(36)2004.
3
J. Grabowski, Łańcuchy czy systemy, „Hotelarz”, nr 7-8 z 1977 r.
4
T. Tulibacki, Międzynarodowe systemy hotelowe, WSHGiT, Warszawa 2000, wznawiana w następnych
latach.
5
Por. W. Błaszczuk i Cz. Witkowski, Hotelarstwo w Polsce – wybrane zagadnienia, Wyd. Akadem. WSSP
w Lublinie, Lublin 2006, s. 41-61.
2
11
gospodarczych hoteli.
Autorzy proponujący ten podział podeszli do problemu od strony formalnej,
powierzchownie nie zagłębiając się w procesy gospodarcze i strukturalne zachodzące w
światowym hotelarstwie. Zasugerowali się utrzymywaniem w wielu hotelach o wspólnej
nazwie jednolitych standardów i procedur obsługi. Tymczasem trzeba dostrzec takie
tendencje i zjawiska jak:
 Dywersyfikacja zakresu usług, wydzielanie się (powstawanie) w ramach
znanych firm nowych marek o zróżnicowanym standardzie obiektów.
 Przechodzenie (przejmowanie) całych grup hoteli funkcjonujących pod jedną
marką, z reguły z jej zachowaniem pod zarząd (kontrolę) innych organizacji
(systemów).
 Stosowanie zróżnicowanych form powiązań systemów z zrzeszonymi hotelami,
wśród
których
własność
odgrywa
coraz
mniejszą
rolę.
Przesunięcie
zainteresowania MSH z posiadania (i budowy) własnych hoteli na systemy
umów franchisingowych, umów o zarządzanie lub dzierżawę obiektów.
 Organizację dyrekcji (prezydencji) regionalnych w celu przybliżenia zarządzania
i nadzoru do hoteli. Obserwujemy, że hotele różnych marek wchodzących w
skład jednego systemu posiadają elementy wspólnych zarządów, tak jest w
przypadku hoteli Sheraton i Westin w Warszawie (MSH Starwood).
Tendencje te i zjawiska podważają słuszność specyfikowania takich cech organizacji
(systemów i łańcuchów), jak jednolity zakres usług, jednolite struktury, jeden właściciel.
Wymaga podkreślenia, że żaden z autorów dzielących organizacje gospodarcze hoteli na
systemy i łańcuchy nie podjął próby szacunku potencjału tych grup. Nie jest to zresztą
możliwe gdyż takie podziały w praktyce nie istnieją6.
Badania wykazują, że na świecie ukształtowała się trzyszczeblowa struktura
międzynarodowych systemów hotelowych7:
 szczebel podstawowy

hotel,
 szczebel pośredni

marka (łańcuch),
 szczebel globalny

MSH (grupa kapitałowa, firma).
Powyższe stwierdzenie jest podstawą dla sformułowania definicji międzynarodowego
systemu hotelowego.
Autor niniejszej książki dokonał szacunku potencjału MSH. Por. Witkowski Cz., Hotelarstwo cz. II,
Międzynarodowe systemy hotelowe w Polsce, WSE, Warszawa 2003, s. 40.
7
Chociaż wyjątkowo można spotkać dwuszczeblowe, jednomarkowe, na przykład działający w Polsce
Qubus.
6
12
W Polsce w branży nadal będą używane równolegle różne nazwy na określenie
międzynarodowych organizacji gospodarczych hoteli. Jednak będzie się utrwalała nazwa
międzynarodowy system hotelowy w odniesieniu do ponadnarodowych organizacji
gospodarczych hoteli. Autor formułuje następującą definicję MSH:
Międzynarodowy system hotelowy jest umowną nazwą organizacji gospodarczej
działającej
w
zakresie
hotelarstwa
w
skali
ponadnarodowej
(globalnej).
Międzynarodowe systemy hotelowe funkcjonują w różnym zakresie usług hotelarskich
na różnych obszarach świata, przyjmują różne formy prawne, własnościowe i
organizacyjne oraz zróżnicowane nazewnictwo. Międzynarodowy system hotelowy
może funkcjonować jako jednorodna organizacja bądź jako grupa (konsorcjum)
organizacji.
Analizując działalność MSH można wyodrębnić szereg cech wspólnych tych organizacji,
ale też zauważyć różnice między nimi:
 MSH jest z zasady grupą zrzeszającą lub kontrolującą określoną (często
zmienna) liczbę marek, firm lub bezpośrednio hoteli.
 Systemy operują w skali ponadnarodowej.
 Systemy pozostają w ostrej konfrontacji konkurencyjnej, ale też współdziałają w
ramach realizacji zbieżnych interesów.
 Systemy
funkcjonują
w
różnych
formach
prawnych,
własnościowych,
organizacyjnych oraz stosują różne formy powiązania z hotelami (franchising,
zarządzanie, własność, dzierżawa).
 Systemy wykazują stałą dbałość o utrzymanie deklarowanego poziomu usług i
utrzymanie jednolitego standardu w ramach wyodrębnionych marek (marka na
świecie jest synonimem kategorii obiektu).
 Działalność systemu jest nastawiona na łączenie interesów systemu,
zrzeszonych hoteli i gości.
 Koordynacja funkcjonowania hoteli odbywa się na różnych szczeblach, często
przesuwa się na szczebel kraju bądź regionu lub nawet miasta.
 W ramach wchodzących w skład systemu marek są określane i ściśle
egzekwowane:
 standardy wyposażenia i procedury obsługi,
 zasady eksploatacji,
 sposoby nadzoru i kontroli jakości usług.
13
 Elementami konsolidującymi systemy są: koncentracja kapitału, wspólna
polityka ekonomiczna, polityka marketingowa wsparta z reguły własnymi
elektronicznymi systemami rezerwacji o globalnym zasięgu.
Działające na rynkach światowych systemy trzeba podzielić na dwa rodzaje:
1. Samodzielne firmy – grupy kapitałowe, zarządzające hotelami własnymi i innych
podmiotów na zasadzie umów franchisingowych, umów o zarządzanie lub
dzierżawę obiektu. Systemy z zasady prowadzą hotele kilku marek.
2. Dobrowolne zrzeszenia niezależnych hoteli, podejmujące wspólne działanie na
rzecz stowarzyszonych hoteli przede wszystkim w zakresie marketingu i
rezerwacji miejsc noclegowych.
Struktury organizacyjne systemów
Na rynku międzynarodowych systemów hotelowych ma miejsce ostra walka
konkurencyjna, prowadząca do pogłębienia koncentracji i globalizacji działalności
gospodarczej. Koncentracja następuje w wielu formach: fuzji, przejęć, wykupów,
restrukturyzacji systemów, zmian własnościowych8.
Wykupywane są pojedyncze obiekty, grupy obiektów, a również całe systemy.
Koncentracja, nazywana też niekiedy integracją, ma charakter nie tylko koncentracji
poziomej, to jest łączenia firm o profilu ściśle hotelarskim, ale i koncentracji pionowej, to jest
łączenia firm o odmiennym profilu działania, szczególnie z biurami podróży, przewoźnikami,
sieciami zakładów gastronomicznych9.
Procesy koncentracji i globalizacji pozwalają MSH na ekspansję programową, to jest
rozszerzanie zakresu usług i terytorialną – podejmowanie działalności w różnych regionach
świata. Umożliwia to zdobycie przewagi konkurencyjnej, rozproszenie ryzyka 10.
Przez wiele lat największe systemy miały siedzibę na terenie USA. W końcu XX wieku
na listach 10 największych systemów pojawiły się również organizacje z innych krajów
(Wielkiej Brytanii i Francji).
8
Proces fuzji przedsiębiorstw omawia P. J. Szczepankowski, Fuzje i przejęcia, WN PWN, Warszawa 2000,
s. 9.
9
Koncentracja i globalizacja w gospodarce turystycznej znajduje obszerne omówienie w literaturze, por. M.
i R. Łazarkowie, Gospodarka Turystyczna, WSE, Warszawa 2002, s. 243-255 i W. Alejziak, Turystyka..., s.
220-226, A. Konieczna-Domańska: Biura..., s. 134, B. Walas, Strategia turoperatorów europejskich, Rynek
Turystyczny, nr 8 z 2000, s. 16-17, T. Knowles, Zarządzanie..., s. 86-121, A. Rapacz (red.),
Przedsiębiorstwo..., s. 9.
10
Na wagę problemu rozproszenia ryzyka zwraca uwagę M. Strużycki (red.), Podstawy zarządzania
przedsiębiorstwem, SGH, Warszawa 1998, s. 192-193.
14
MSH umacniają swoją pozycję na rynku turystycznym i spychają na dalszy plan
niezależne hotele. Te jednak ze swej strony w coraz szerszym zakresie podejmują działania
obronne poprzez łączenie się w dobrowolne zrzeszenia dla wspólnych przedsięwzięć
marketingowych, budowy systemów informacji, akwizycji i rezerwacji. Proces ten prowadzi
do zwiększenia potencjału MSH11.
Powiązania finansowe, organizacyjne i handlowe między firmami są bardzo złożone.
Systemy konkurują, ale też podejmują współpracę. Trudno jest ustalić stan własnościowy,
źródła pochodzenia kapitału. Systemy posiadają wiele cech wspólnych ale też i różnią się
między sobą. Różnice występują na przykład:
1) w strukturze standardów hoteli, wskazującej na zainteresowanie określonymi
segmentami rynku;
2) w zasięgu terytorialnym i związanymi z tym strukturami terenowymi;
3) w sposobie powiązania z hotelami z punktu widzenia formy zarządzania
obiektami;
4) w strukturze własności z punktu widzenia udziału osób fizycznych i prawnych w
kapitale organizacji.
W największych MSH wyraźnie dominują trzyszczeblowe struktury organizacyjne. Na
szczycie hierarchii znajdują się grupy kapitałowe bądź tradycyjne firmy, szczebel średni
stanowią łańcuchy – marki, a szczebel podstawowy hotele – konkretne obiekty.
Struktura trzyszczeblowa MSH
Grupa kapitałowa
Marka
Łańcuch
Hotel
Hotel
Marka
Łańcuch
Marka
Łańcuch
Marka
Łańcuch
itd.
Występują również struktury dwuszczeblowe i to niezależnie od wielkości systemu.
Dobrowolne zrzeszenia autor pracy uznaje za MSH o bardziej luźnej formie powiązań formalno-prawnych
hoteli z systemami.
11
15
Struktura dwuszczeblowa MSH
System
Hotel
Hotel
Hotel
Hotel
itd.
Systemy pracujące w dwuszczeblowych strukturach zrzeszają na ogół hotele o
podobnym standardzie.
Stosowane są zróżnicowane sposoby klasyfikacji obiektów z punktu widzenia ich
standardu. W literaturze francusko i angielskojęzycznej na ogół hotele są dzielone na klasę
lux, średnią i ekonomiczną. W Polsce, z uwagi na obowiązujące przepisy12, standard hotelu
określa jego kategoria. W ramach MSH stosowany jest też podział na marki (łańcuchy), które
łączą w sobie określenie nazwy i standardu. Podział na marki występuje też coraz częściej w
literaturze polskiej. Jednak pojęcia „marka” i „kategoria” nie są równoznaczne. Pojęcie „marka
hotelu” jest pojęciem szerszym i oznacza raczej grupę standardową.
Należy zaznaczyć, że w świecie i w Unii Europejskiej nie ma powszechnie
obowiązujących zasad kategoryzacji obiektów hotelarskich. W kilku krajach przepisy są
podobne, w innych odmienne, w wielu sprawa nie są w ogóle urzędowo regulowane13.
Można wyodrębnić cztery podstawowe formy prawno-organizacyjne powiązania MSH
z konkretnymi hotelami:
1) hotele własne, stanowiące własność lub współwłasność danego systemu,
zbudowane lub zakupione przez system;
2) hotele dzierżawione, stanowiące własność osób fizycznych bądź prawnych,
przekazane w użytkowanie systemu;
3) hotele przekazane w zarządzanie systemowi;
4) hotele koncesjonowane, stanowiące własność osób fizycznych lub prawnych, które
na mocy umów franchisingowych działają pod firmą systemu.
W przypadku umowy o zarządzaniu istota porozumienia polega na następujących
zasadach:
 system działa na rzecz i w imieniu właściciela,
12
13
Ustawa z 29.08.1997 r. o usługach turystycznych (tekst jednolity Dz. U. nr 55 z 2001 r. poz. 578).
J. Raciborski, Na europejską modłę, Hotelarz, nr 3 z 2002, s. 6-8.
16
 hotel występuje pod nazwą i znakiem firmowym systemu,
 zarządzający ma pełną swobodę w zakresie eksploatacji,
 zarządzający odpowiada za standard i wyniki oraz otrzymuje (pobiera) opłaty.
Trzeba odnotować, że MSH stosują z zasady więcej niż jedną formę współpracy z
hotelami.
Hotele powiązane umowami franchisingowymi zachowują autonomię prawną i
finansową, nie zmienia się status właścicieli obiektu. Hotel jest prowadzony przez właściciela,
który uzyskuje z tytułu zawartej umowy określone uprawnienia i świadczenia, ale
zobowiązuje się do przestrzegania określonych rygorów oraz jest zobowiązany do wnoszenia
na rzecz systemu ustalonych opłat. Rozwiązania takie pozwalają właścicielom hoteli
zmniejszyć ryzyko prowadzenia działalności.
Sprawy uprawnień, zobowiązań i opłat w umowach franchisingowych są z zasady
regulowane następująco14:
 Uprawnienia
 korzystanie z nazwy i znaku firmowego,
 korzystanie z doradztwa organizacyjno-eksploatacyjnego i szkolenia,
 korzystanie z kanałów reklamowo-informacyjnych,
 włączenie hotelu do systemu centralnej rezerwacji,
 objęcie hotelu działalnością marketingową systemu,
 uzyskanie pomocy finansowej przy projektowaniu, budowie, wyposażeniu
obiektu;
 Zobowiązania
 podporządkowanie się obowiązującym w systemie normom i standardom
wyposażenia i obsługi, a często także rozwiązaniom organizacyjnym,
 poddanie się anonimowym, drobiazgowym kontrolom,
 obowiązek reklamowania innych hoteli systemu i rezerwacji w nich miejsc;
 Opłaty
 z reguły występuje więcej niż jedna opłata,
 opłaty i prowizje są związane z wykorzystaniem obiektu i jego wynikami
ekonomicznymi. Opłaty są ustalone kwotowo lub procentowo. Na przykład
T. Cetnarska, Informacja o warunkach współpracy z międzynarodowymi systemami hotelowymi,
Warszawa, 20.06.1990 r., s. 4-7 (nie publikowana).
14
17
ustalone są opłaty od wpływów lub od przyrostu sprzedaży, od zysku lub od
poprawy wyników. Obiekt wnosi też opłaty na wspólne fundusze15.
Umowy są zawierane na różne okresy, przeważają terminy 10-20 – letnie.
Konsekwencją niedotrzymania umowy przez hotel, w szczególności w zakresie jakości usługi i
standardu wyposażenia, mogą być kary pieniężne lub rozwiązanie umowy. Franchising uznaje
się obecnie za pierwszoplanową formę w zarządzaniu hotelarstwem w świecie. Są systemy,
które współdziałanie z hotelami opierają wyłącznie na zasadach franchisingowych lub
zarządzania.
Udział formy zarządzania w wybranych firmach
Firma
Zarządzanie
hoteli
968
686
585
567
440
Marriott International
Extended Stay Hotels
IHG (InterContinental Hotels Group)
Accor
Hilton Hotels Corp.
Starwood Hotels & Resorts
Worldwide
The Rezidor Hotels Group
Groupe de Louvre
NH Hotels
Interstate Hotels & Resorts
Źródło: Miesięcznik Hotels, październik 2010.
Hotele
%
2 999
686
4 186
3 982
3 265
32
100
14
14
13
436
942
46
289
248
248
226
361
856
341
226
80
29
73
100
Udział formy franchisingu w wybranych firmach
Firma
Franchising
hoteli
7 016
5 827
3 585
2 774
2 079
1 129
845
840
Wyndham Hotel Group
Choice Hotels International
IHG (InterContinental Hotels Group)
Hilton Hotels Corp.
Marriott International
Accor
Vantage Hospitality Group
Carlson Hotels Worldwide
Starwood Hotels & Resorts
Worldwide
LQ Management LLC
Źródło: Miesięcznik Hotels, październik 2010.
15
Hotele
%
7 043
5 827
4 186
3 265
3 178
3 982
845
1 013
99
100
86
85
65
28
100
83
273
942
46
337
337
100
Umowa Orbis-Accor przewiduje następujące opłaty: jednorazowa opłata członkowska 250 euro za pokój,
stała opłata licencyjna w wysokości 3% przychodów hotelu oraz opłata za centralny system rezerwacji 0,51,0% sprzedaży noclegów. Źródło: materiały Orbisu, wrzesień 2000.
18
Pkt. 3.
Dr Czesław Witkowski
Udział hoteli systemowych w potencjale usługowym hoteli
działających na terenie Polski i tendencje zmian
Udział hoteli systemowych w potencjale hoteli zlokalizowanych na terenie Polski i tendencje
w tym zakresie przedstawia poniższa tabela.
Rok
2006
Liczba
Polska
ogółem
Systemowe
%
Polska
ogółem
Systemowe
%
1 215
120
9,3
1 894
135
7,12)
133 753
39 797
29,7
191 2941)
54 550
28,52)
hoteli
miejsc
noclegowych
2010 szacunek
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS i MSiT
1)
Przyjmując 101 miejsc noclegowych na jeden hotel według danych statystycznych
z2009 r.
2)
O ile szacunek liczby hoteli ogółem funkcjonujących w 2010 roku przedstawiony przez
Ministerstwo Sportu i Turystyki nie jest zbyt optymistyczny.
Powyższy szacunek wskazuje na następujące zjawisko: potencjał hoteli systemowych
rośnie lecz ich udział w ogólnym potencjale hotele w Polsce liczonym liczbą hoteli i miejsc
noclegowych spada.
W oparciu o zaprezentowane w opracowaniu badania można stwierdzić:
 Notujemy znaczny przyrost potencjału hotelarstwa systemowego na rynku polskim. W
okresie od roku 2006 do roku 2010 przybyło 674 hoteli systemowych, to jest ponad
55% i 57 541 miejsc noclegowych w tych obiektach, to jest 43%.
 Udział hotelarstwa systemowego w potencjale usługowym hotelarstwa polskiego w
badanym okresie spadł:
o w liczbie hoteli z 9,3% do 7,1%,
o w liczbie miejsc noclegowych z 29,7% do 28,5%.
19
 Ważną przyczyną wymienionego wyżej spadku udziału hotelarstwa systemowego w
potencjale hotelarstwa polskiego może być pojawienie się na ryku hotelowym licznej
grupy międzynarodowych dobrowolnych zrzeszeń hoteli (porozumień
marketingowych).
20
Pkt. 4.
Mgr inż. Witold Drogoń
Koło naukowe hotelarstwa WSHGiT.
PRZYJDŹ I PRZYŁĄCZ SIĘ
Opiekun Koła: mgr inż. Witold Drogoń Kierownik Pracowni Hotelarstwa WSHGiT
Przewodnicząca: Magdalena Mialik
Sekretarz: Katarzyna Kozos
Cele i zadania koła:
1. Integracja studentów wokół zagadnień związanych z hotelarstwem.
Pogłębianie wiedzy poprzez studiowanie najnowszych opracowań naukowych
z zakresu współczesnego hotelarstwa w świecie, turystycznych trendów, mody
i kierunków branżowych oraz osiągnięć z zakresu zarządzania i marketingu w
hotelarstwie.
2. Organizacja spotkań, na których opracowywane są materiały na konferencje
i seminaria oraz wygłaszane referaty.
3. Współpraca z innymi kołami naukowymi i organizacjami studenckimi
działającymi w WSHGiT oraz w innych uczelniach wyższych w Polsce.
4. Organizacja wyjazdów w celach badawczych.
5. Koło Naukowe swoją ofertę kieruje do wszystkich studentów różnych
specjalności
Z
ZA
AP
PR
RA
ASSZ
ZA
AM
MY
Y SST
TU
UD
DE
EN
NT
TÓ
ÓW
WD
DO
OW
WSSP
PÓ
ÓŁ
ŁP
PR
RA
AC
CY
Y
II A
AK
KT
TY
YW
WN
NE
EG
GO
OU
UD
DZ
ZIIA
AŁ
ŁU
UW
W SST
TU
UD
DE
EN
NC
CK
KIIM
MK
KO
OL
LE
E
N
NA
AU
UK
KO
OW
WY
YM
MH
HO
OT
TE
EL
LA
AR
RSST
TW
WA
A..
Przyjdź, czekamy na ciebie.
Deklaracje członkostwa są do pobrania w pokoju 124 bud. A (Pracownia Hotelarstwa)
u opiekuna Koła oraz u przewodniczącej Zarządu - pok. 107 bud. A
Kontakt e-mail: [email protected]
21
DEKLARACJA CZŁONKOSTWA
STUDENCKIEGO KOŁA NAUKOWEGO HOTELARSTWA
WYŻSZEJ SZKOŁY HOTELARSTWA, GASTRONOMII I TURYSTYKI W WARSZAWIE
Ja, niżej podpisany(a), deklaruję chęć wstąpienia do Studenckiego Koła Naukowego Hotelarstwa
WSHGiT oraz aktywnego uczestnictwa w jego działaniu.
Potwierdzam, że zapoznałem(am) się ze statusem Koła oraz wyrażam zgodę
na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb SKNH.
Imię (Imiona): ............................................................................................................................
Nazwisko: ............................................................................................................................
Numer indeksu/albumu: ............................................................................................................................
Data urodzenia: ............................................................................................................................
Rok studiów: ............................................................................................................................
Kierunek oraz specjalność: ............................................................................................................................
adres do korespondencji: ............................................................................................................................
telefon kontaktowy: ............................................................................................................................
Adres e-mail: ............................................................................................................................
....................................................
...................................................
(miejscowość i data)
(podpis)
Wypełnia Zarząd SKNH WSHGiT
Przyjęto w poczet członków Studenckiego Koła Naukowego Hotelarstwa WSHGiT.
Warszawa, dnia ..................................
...................................
(Opiekun Koła)
22
.....................................
(Przewodniczący/ca
Pkt. 5
Z prasy międzynarodowej:
Dziesięć pierwszych grup hotelowych w Europie w 2011 roku
Źródło: HTR nr 187-188 luty/marzec 2011, s.30,31
RevPar w krajach europejskich 2009/2010
Źródło: HTR nr 187-188 luty/marzec 2011, s.39
23
Wykorzystanie potencjału hoteli w krajach europejskich 2009/2010
Średnie ceny w krajach europejskich 2009/2010.
24

BIULETYN PRACOWNI HOTELARSTWA

Transkrypt

Podobne dokumenty

Pobierz! - Hot Gastro