Dysfunkcje anatomiczne w etiopatogenezie

kardiolog.pl
Dysfunkcje anatomiczne w etiopatogenezie
niepłodności
Niepłodność definiowana jest jako niemożność zajścia w ciążę po roku regularnego
współżycia, bez stosowania metod antykoncepcyjnych. Odsetek par, które doświadczają
problemów z płodnością w Polsce szacowany jest na 12-15% z ogólnej liczby ponad 9
milionów.
Niepłodność definiowana jest jako niemożność zajścia w ciążę po roku regularnego współżycia,
bez stosowania metod antykoncepcyjnych. Odsetek par, które doświadczają problemów z
płodnością w Polsce szacowany jest na 12-15% z ogólnej liczby ponad 9 milionów. Podobne
wartości stwierdzono w przypadku pacjentów w USA (15%, 2.7 miliona par). Przyczyny
anatomiczne stanowią znaczny, szacowany na ponad 30%, odsetek przypadków niepłodności
kobiecej. Do przyczyn anatomicznych niepłodności kobiecej zaliczamy wady wrodzone lub
konsekwencje anatomiczne procesów patologicznych dotyczące dróg rodnych, a w szczególności
jajowodów oraz jamy macicy.
Patologie w obrębie jajowodów
Do głównych czynników upośledzających drożność oraz ruchomość jajowodów należą procedury
inwazyjne, infekcje i stany zapalne, których konsekwencją mogą być zrosty oraz obstrukcja światła
jajowodu. W badaniach dowiedziono, iż laparoskopowe usunięcie niewielkiego i nieunaczynionego
zrostu może podnieść szanse na zajście w ciążę aż do 70%, wiążąc się jednak z ponad 20%
ryzykiem ciąży ekotopowej. Co ciekawe, odsetek pacjentek cierpiących na niepłodność wrasta
wraz z ilością epizodów choroby zapalnej miednicy - PID (Pelvic Inflamatory Disease), od wartości
zbliżonych do 12% dla jednego epizodu PID, aż po ponad 54% w przypadku pacjentek które
przebyły trzy epizody PID. Do grupy stanów przyczyniających się do postępującej obstrukcji
jajowodów zaliczamy między inymi: salpingitis, guzy o charakterze złośliwym, niezłośliwe polipy
oraz endometriozę. Histerosalpingografia (HSC) powinna być wykonana między 6 a 11 dniem
cyklu. W związku z ryzykiem infekcji (szacowanym na 1-3%), dotyczącym głównie zakażenia
chlamydiami, dobrym rozwiązaniem wydaje się podanie w okresie okołozabiegowym doksycykliny.
Ocena laparoskopowa umożliwia bezpośrednią wizualizację zmiany oraz daje możliwość
natychmiastowej interwencji. Nie należy jednak zapominać iż jest to procedura operacyjna,
wiążąca się z wszystkimi możliwymi powikłaniami zabiegowymi. Do metod wizualizacji struktury
jajowodów zaliczamy także salpingografię i falloskopię. Ta ostatnia metoda powiązana jest jednak
z dość znacznym (szacowanym na około 5%) ryzykiem perforacji jajowodu.
Patologie w obrębie macicy i pochwy
Do najczęstszych wad anatomicznych macicy zaliczamy przegrody wewnątrzmaciczne, macice
dwurożne, macice podwójne. Znaczenie mają też procesy rozrostowe w obrębie jamy macicy.
Utraty ciąży w pierwszym lub drugim trymestrze powinny nasuwać podejrzenie wady wrodzonej
macicy. Choć znaczna część patologii wrodzonych nie poddaje się leczeniu chirurgicznemu, to
jednak wykonanie niektórych zabiegów (np. septoplastyki) może w znaczny sposób poprawić
rokowanie co do płodności. W pracy porównującej efekty chirurgicznego leczenia wad wrodzonych
macicy i pochwy, zespół z Uniwersytetu w Portland przedstawił analizę skutecznej koncepcji u
pacjentek poddanych zabiegom histeroskopowym lub transabdominalnym. W okresie
przedoperacyjnym odsetek utraty ciąży wynosił 81%. Po wykonaniu zabiegów odsetek pacjentek,
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 1/2
kardiolog.pl
które urodziły lub były w czasie analizy follow-up w III trymestrze ciąży wynosił 82%. Potwierdzono
także prawie 20% odsetek spontanicznych poronień w I trymestrze ciąży. Ekspozycja na
dietylostilbestrol in utero w przypadku płodów płci żeńskiej związana była ze znacznym,
przekraczającym 50%, ryzykiem malformacji macicy. W większości przypadków była to macica
T-kształtna.
<
Mięśniaki zlokalizowane w macicy, deformujące jej kształt lub powodujące upośledzenie
kurczliwości, są kolejnym czynnikiem etiologicznym niepłodności. W przypadku, w którym mięśniaki
są jedyną przyczyną niepłodności, zabiegi wyłuszczenia mogą cechować się wysoką
skutecznością terapeutyczną (dochodzącą do ponad 60% - mierzoną odsetkiem ciąż). Decyzję o
wyłuszczeniu w każdym przypadku należy podjąć indywidualnie, do wskazań zaliczamy stany w
których zmiana deformuje światło macicy lub przekracza 7 cm. Mniej danych dotyczy polipów
endometrialnych. Niemniej jednak, u ponad 10% pacjentek z rozpoznaniem niepłodności stwierdza
się asymptomatyczne polipy endometrium.
Zespół Ashermana, związany typowo z komplikacjami okołooperacyjnymi, z dość dobrym skutkiem
może być leczony chirurgicznie, z następową terapią estrogenową. O ile w krajach
wysokorozwiniętych jego występowanie związane jest głownie z procedurami operacyjnymi, o tyle
w krajach o niższym poziomie opieki medycznej jest on konsekwencją rozlanych procesów
zapalnych jamy macicy.
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 2/2