KARTA KURSU

KARTA KURSU
Nazwa
Ekofizjologia roślin
Nazwa w j. ang.
Plant ecophysiology
Kod
Koordynator
Punktacja ECTS*
Dr hab. Andrzej Rzepka prof. nadz UP
1
Zespół dydaktyczny
Dr hab. Andrzej Rzepka prof. nadz
UP
Opis kursu (cele kształcenia)
Zapoznanie studentów kierunku Ochrona środowiska II stopień (SUM) z fizjologicznymi podstawami
przystosowania organizmów do różnych typów środowiska przyrodniczego.
Wykłady opisują różnice w metabolizmie roślin w różnych środowiskach. Wyjaśniają wpływ zewnętrznych
warunków na zmiany w metabolizmie roślin (fotosynteza, oddychanie). Poznaje teoretyczne zasady metod
pomiaru natężenia oddychania mitochondrialnego, fotosyntezy na podstawie ilości pobranego tlenu
i wydzielonego dwutlenku węgla różnych organów roślin. Program wykładów realizowany jest
w 5 modułach: mechanizmy regulacji procesów życiowych roślin (jakość ilość światła, temperatura, woda,
CO2, O2; regulacji intensywności fotosyntezy; fotosynteza C3, C4, CAM; pobieranie i transport składników
mineralnych. Uszkodzenia aparatu fotosyntetycznego roślin w warunkach stresu abiotycznego; analiza
dostępności nieorganicznych źródeł węgla i ich wpływ na natężenie fotosyntezy u roślin wodnych. Wpływ
czynników egzogennych (temperatura, światło) i endogennych (fitohormony i inhibitory) na metabolizm
początkowych etapów wzrostu i rozwoju roślin.
Warunki wstępne
Wiedza
Student posiada wiadomości z zakresu anatomii, fizjologii roślin, biochemii i ekologii
(budowa komórki, tkanek, organów roślin, przebieg procesów metabolicznych). Zna
zagadnienia związane z metodyką badań w fizjologii roślin. Potrafi omówić przebieg
procesów fizjologicznych w roślinie, rozumie anatomiczne, biochemiczne
i środowiskowe uwarunkowania przebiegu tych procesów.
Umiejętności
Stosuje zdobytą wiedzę z zakresu anatomii, fizjologii oraz ekologii roślin
w interpretacji zebranych danych. W właściwy sposób wykorzystuje literaturę
naukową z zakresu fizjologii oraz ekologii roślin w języku polskim oraz angielskim.
Kursy
Fizjologia roślin, Biochemia, Ekologia, Analiza instrumentalna, Analiza chemicznych
zagrożeń środowiska.
1
Efekty kształcenia
Efekt kształcenia dla kursu
Odniesienie do efektów
kierunkowych
W01
Wymienia
fizjologiczne
podstawy K_W02, K_W06,
przystosowania to wysokich i niskich temperatur w K_W19
otoczeniu
W02 Objaśnia znaczenie procesów katabolicznych K_W02, K_W08,
dla roślin na poziomie molekularnym, komórkowym i K_W13, K_W20
organizmu
w
powiązaniu
z
czynnikami
środowiskowymi
Wiedza
W03 Wyjaśnia wpływ zanieczyszczeń środowiska na K_W02, K_W05,
przebieg procesów fizjologicznych u organizmów K_W16, K_W19
roślinnych.
W04 Objaśnia
przystosowania
w
budowie K_W02, K_W19
anatomicznej i morfologicznej do odmiennych
środowisk życia
W05 Rozumie znaczenie fitohormonów
prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin
dla K_W19, K_W20,
K_W27
W06 Zna i interpretuje rolę inhibitorów wzrostu i K_W13, K_W19,
rozwoju roślin w procesach wzrostu i rozwoju
K_W17
W07 Tłumaczy zmiany natężenia procesów K_W02, K_W19,
metabolicznych zachodzących na poszczególnych K_W20, K_W27
etapach wzrostu i rozwoju organizmu roślinnego
Efekt kształcenia dla kursu
Odniesienie do efektów
kierunkowych
U01 Weryfikuje wpływ czynników egzo i K_U04, K_U12,
endogennych
na
intensywność
przebiegu K_U24
oddychania mitochondrialnego
Umiejętności
U02 Dokonuje analizy przebiegu danego procesu K_U04, K_U18,
metabolicznego w powiązaniu z warunkami K_U24
zewnętrznymi
U03 Dokonuje analizy danych pomiarowych K_U04, K_U05,
pochodzących z różnych źródeł i wyciąga na tej K_U24
podstawie wnioski
U04 Interpretuje wpływ zanieczyszczeń środowiska K_U03, K_U04,
na funkcjonowanie oraz metabolizm organizmów K_U07, K_U24
roślinnych
2
Odniesienie do efektów
kierunkowych
Efekt kształcenia dla kursu
Kompetencje
społeczne
K01 Dokonuje selekcji informacji zaczerpniętych
z materiałów źródłowych (artykuły naukowe,
podręczniki)
K_K06, K_ K09,
K_K13
K02 Interpretuje zależności między środowiskiem
a regulacjami fizjologicznymi u roślin w oparciu
o starannie wyselekcjonowane dane literaturowe
K_K04, K_ K06
K03 Zdaje sobie sprawę z różnorodności
i niepowtarzalności form żywych w różnych
środowiskach
K_K01, K_K03,
K_K13, K_K14
K04 Rozumie konieczność prowadzenia różnych
form ochrony przyrody
K_K03, K_K09
K05 Pogłębia wiadomości z zakresu tematyki
realizowanej na wykładach
K_K04, K_K06,
K_K13
Organizacja
Forma zajęć
Ćwiczenia w grupach
Wykład
(W)
A
Liczba godzin
K
L
S
P
E
12
Opis metod prowadzenia zajęć
Wykład informacyjny, prezentacje multimedialne, plus elementy problemowe, dyskusja z
prezentacją multimedialną.
3
W01
W02
W03
W04
W05
W06
W07
U01
U02
U03
U04
K01
K02
K03
K04
K05
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Kryteria oceny
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Test
zaliczeniowy
Egzamin
pisemny
Egzamin ustny
Praca pisemna
(esej)
Referat
Udział w
dyskusji
Projekt
grupowy
Projekt
indywidualny
Praca
laboratoryjna
Zajęcia
terenowe
Ćwiczenia w
szkole
Gry
dydaktyczne
E – learning
Formy sprawdzania efektów kształcenia
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Test zaliczeniowy - pisemny z pytaniami zamkniętymi.
Uwagi
Treści merytoryczne (wykaz tematów)
Ekofizjologia roślin a inne dyscypliny naukowe, transport przez błony biologiczne, mineralne
odżywianie roślin, fotosynteza i anabolizm, dystrybucja i akumulacja związków organicznych,
regulacja procesów fizjologicznych przez fitohormony. Teoretyczne podstawy metod pomiaru
natężenia oddychania mitochondrialnego na podstawie ilości pobranego tlenu lub wydzielonego
dwutlenku węgla różnych organów roślin. Wpływ czynników zewnętrznych: temperatury,
natężenia światła, uszkodzeń mechanicznych, inhibitorów na natężenie fotosyntezy i oddychania.
Uszkodzenia aparatu fotosyntetycznego roślin w warunkach stresu abiotycznego i biotycznego.
Dostępność nieorganicznych źródeł węgla i ich wpływ na natężenie fotosyntezy. Wpływ
czynników egzogennych (temperatura, światło) i endogennych (fitohormony i inhibitory) na
metabolizm poszczególnych etapów wzrostu i rozwoju roślin.
Wykaz literatury podstawowej
Wojtaszek P., Woźny A., Ratajczak L. Biologia komórki roślinnej Funkcja. PWN 2009
Kopcewicz J., S. Lewak : Podstawy fizjologii roślin. PWN 1998
Lewak S., Kopcewicz J. 2009. Fizjologia roślin. Wprowadzenie. PWN.
Szwejkowska A. 1997. Fizjologia roślin. WN UAM Poznań
Zurzycki J., Michniewicz M. (red.) 1985. Fizjologia roślin, PWRiL, Warszawa.
4
Wykaz literatury uzupełniającej
Filek M., Biesaga-Kościelniak J., Marcińska I. 2004. Analytical methods in plant stress
biology. PAN Kraków
Kreeb K., 1979. Ekofizjologia roślin. PWN, Warszawa.
Starck Z., Chołuj D., Niemyska B., 1995. Fizjologiczne reakcje roślin na niekorzystne czynniki
środowiska, Wyd. SGGW, Warszawa.
Górecki R., S. Grzesiuk (red.). 2002. Fizjologia plonowania roślin, Wydawnictwo Uniwersytetu
Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
Górecki R.J., Grzesiuk S. 2002. Fizjologia plonowania roślin. UW-M Olsztyn
Hall D.O., Rao K.K., 1999. Fotosynteza. Wydawnictwa Naukowo Techniczne, Warszawa
Komórki roślinne w warunkach stresu T.1-2 (red. Woźny A, Przybył K) Wyd. Nauk. UAM Poznań,
2004
Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta)
Wykład
Ilość godzin w kontakcie z
prowadzącymi
12
Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.)
Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym
Lektura w ramach przygotowania do zajęć
Ilość godzin pracy studenta
bez kontaktu z
prowadzącymi
Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po
zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu
Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat
(praca w grupie)
8
Przygotowanie do egzaminu
Ogółem bilans czasu pracy
20
Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika
1
5