JAK BEZPIECZNIE WYKONAĆ ? BADANIE PRZY POMOCY

JAK
BEZPIECZNIE
WYKONAĆ
?
BADANIE
PRZY
POMOCY
REZONANSU
MAGNETYCZNEGO
WSKAZANIA
I
PRZECIWSKAZANIA
KATARZYNA
KATULSKA
Pracownia
Rezonansu
Magnetycznego
Katedry
i
Kliniki
Kardiologii
UM
w
Poznaniu
REZONANS
MAGNETYCZNY
BEZPIECZNA
METODA
OBRAZOWANIA
Zalety
• 
Badanie
nieinwazyjne
• 
Bez
użycia
promieniowania
jonizującego
• 
Bezpiecznie
powtarzalne
Wady
•  duża
wrażliwość
na
artefakty
ruchowe
•  zniekształcenia
obrazu
od
metalowych
ciał
obcych
•  gorsze
uwidocznienie
struktur
kostnych
i
zwapnień
REZONANS
MAGNETYCZNY
BEZPIECZNA
METODA
OBRAZOWANIA
Ale
‐
problemy
związane
z
bezpieczeństwem
• 
Ryzyko
wypadków
i
urazów
• 
Zniszczenie
sprzętu
Ale
‐
problemy
związane
z
pacjentem
• 
Badanie
krytycznie
chorych
• 
środki
kontrastowe
• 
Klaustrofobia
ZAGROŻENIA
ZWIĄZANE
Z
BADANIEM
Rodzaj zagrożenia
Stałe silne pole
magnetyczne
1,5 T
Efekty oddziaływania Aktywność
• Przemieszczanie przedmiotu
w ciele pacjenta
• Oddziaływanie na funkcję
urządzenia i generowanie
zaburzeń rytmu
• Efekt pocisku
Aktywne cały czas
Gradienty pola
magnetycznego
• Indukcja prądu w
przewodnikach
• Stymulacja nerwów
obwodowych
• Generowanie głośnych
dzwięków mogących
doprowadzić do uszkodzenia
słuchu
Aktywne w momencie
skanowania
Fale
elektromagnetyczne
o częstości radiowej
• Rozgrzewanie przedmiotu i
okolicznych tkanek
• Zakłócenie pracy urządzeń
elektronicznych
Aktywne w momencie
skanowania
STATYCZNE
POLE
MAGNETYCZNE
A
CIĄŻA
Badane
pacjentki
•  1
trymester
–
unikać
badania
•  2
i
3
trymester
–
rozważenie
korzyści
w
stosunku
do
ryzyka
Pracownice
w
ciąży
•  Poza
czasem
badania:
mogą
przebywać
w
pobliżu
skanera
niezależnie
od
trymestru
•  Podczas
badania:
powinny
przebywać
na
zewnątrz
‐
unikanie
narażenia
na
fale
elektromagnetyczne
PRZEDMIOTY
FERROMAGNETYCZNE
Sprzęt
Butla tlenowa
Wózki
Nerka
Stojak do kroplówek
Sprzęt monitorujący
Wentylatory
Przedmioty osobiste
(zostawić na zewnątrz)
Klucze
Pióra, długopisy
Telefon komórkowy
Monety
Stetoskop
Nożyczki
Nawet
złote
i
platynowe
karty
bankowe
się
rozmagnesowują
PRZECIWSKAZANIA
DO
MR
Implanty i metale
Klipsy zamykające tętniaki
naczyń mózgowych
Opiłki żelaza w oku
Urządzenia
elektromechaniczne
Stymulator/ICD
Elektrody czasowe
Odłamki, pociski w polu
badanym
Implanty oczne metalowe
Implanty ślimakowe
Cewnik Swan-Ganza
Systemy neurostymulacji
Elektroniczne implanty
Balon do kontrapulsacji
WPŁYW
POLA
MAGNETYCZNEGO
NA
STYMULATOR,
ICD
•  Nadmierne
przegrzanie
/
indukcja
prądów
w
elektrodach
•  Zmiana
trybu
stymulacji
•  Wzrost
progu
stymulacji
•  Spadek
napięcia
baterii
•  Przemieszczenie
elektrody
•  Wyzwolenie
zaburzeń
rytmu
PRZYGOTOWANIE
PACJENTA
• 
• 
• 
• 
• 
Zdjąć
zegarek,
biżuterię,
obrączkę
Usunąć
aparat
słuchowy,
protezy
Usunąć
zbędną
odzież
Sprawdzić
kieszenie
Osoby
towarzyszące
‐
też
przygotować
!!
Nawet
platynowe
i
złote
karty
płatnicze
się
rozmagnesowuja
Podejrzane
przedmioty
badać
wykrywaczem
metalu
!!!
GADOLINOWE
ŚRODKI
KONTRASTOWE
Dobra
tolerancja
wszystkich
środków
kontrastowych
Działania
uboczne:
• 
ból
głowy,
nudności,wymioty
• 
reakcje
uczuleniowe
1:100,000
Przeciwskazania:
• 
ciąża
• 
karmienie
piersią
• 
dzieci
poniżej
2
lat
NSF
(NEPHROGENIC
SYSTEMIC
FIBROSIS)
•  rzadka
(dotychczas
ok.
200
przypadków),
jatrogenna
choroba
o
charakterze
powikłania
późnego,
przypominająca
twardzinę
układową,
której
wystąpienie
powiązano
ze
stosowaniem
kontrastów
zawierających
gadolin
(2006)
•  ok.
90%
przypadków
powiązano
z
podaniem
gadodiamidu
•  dotyczy
jedynie
pacjentów
z
upośledzoną
czynnością
nerek
(GFR<30
ml/min/1.732m2)
Więcej:
www.icnfdr.org
KLAUSTROFOBIA
•  Ograniczenie
przestrzeni
•  Długi
czas
trwania
badania
•  Hałas
powodowany
przez
cewki
gradientowe
Dotyczy
5‐10%
pacjentów
WSKAZANIA
DO
BADANIA
MR
•  Rezonans
magnetyczny
znajduje
zastosowanie
przede
wszystkim
w
diagnostyce
klinicznej
ośrodkowego
układu
nerwowego
?
•  MR
głowy
•  MR
przysadki
(badanie
dynamiczne
z
dożylnym
podaniem
środka
kontrastowego)
•  MR
piramid
kości
skroniowych
•  MR
oczodołów
•  MR
zatok
obocznych
nosa
•  MR
twarzoczaszki,
szyi
•  MR
kanału
kręgowego
(w
odcinku
C,
Th,
L‐S)
•  MR
kośćca
(whole
body)
•  MR
stawów
•  MR
miednicy
mniejszej,
jamy
brzusznej
i
przestrzeni
zaotrzewnowej
•  MR
serca
•  Cholangio
MR
(MRCP)
•  Angiografia
MR
•  MR
dyfuzyjne
mózgu
•  Spektroskopia
MR
ANGIOGRAFIA
MR
Podstawowe
metody
obrazowania
Angio
MR
bez
dożylnego
podania
środka
kontrastowego
(2D
/
3D
rekonstrukcje)
•  technika
„pme‐of‐flight”
•  technika
Phase‐contrast
•  NATIV
(
TrueFisp,
SPACE
)
Angio
MR
ze
wzmocnieniem
kontrastowym
ceMRA
(
Test
Bolus
,
Care
Bolus
)
ceMRA
•  Ostatnie
10‐lecie
spowodowało
ogromny
postęp
w
rozwoju
akwizycji
angio‐MR
z
dożylnym
podaniem
środka
kontrastowego
•  W
wielu
ośrodkach
metoda
z
wyboru
w
obrazowaniu
naczyń
•  Wysoka
czułość
i
specyficzność
w
porównaniu
z
DSA
•  Wykorzystuje
skrócenie
czasu
T1
po
dożylnym
podaniu
środka
kontrastowego