Wyświetl PDF - Nestlé Nutrition Institute

Oryginalny artykuł: M. Andersson and R. Hurrell. 2010. Zapobieganie niedoborom żelaza w
wieku niemowlęcym, dzieciństwie i w życiu dorosłym. Annales Nestle. 68/3: 120-131.
Niedobory żelaza u dzieci: przyczyny i skutki
Długotrwały brak równowagi pomiędzy zapotrzebowaniem na żelazo a faktycznym
poziomem spożycia pierwiastka wyczerpuje zapasy żelaza, co prowadzi do anemii z
niedoboru tego pierwiastka (IDA). Ryzyko wystąpienia niedoboru żelaza jest największe w
okresach szybkiego wzrostu w wieku niemowlęcym i w okresie dojrzewania, ale w krajach
rozwijających się niedobór żelaza trwa przez całe dzieciństwo ze względu na brak
biodostępnego żelaza w diecie. Najprostszym sposobem walki z tym zjawiskiem jest
podwyższenie spożycia żelaza: jest to cel wszystkich działań o zasięgu całych populacji.
Maria Andersson i Richard Hurrell opisują strategie nakierowane na zapobieżenie
niedoborowi żelaza w czasie ciąży, w wieku dziecięcym i okresie dojrzewania w przypadku
populacji o niskim i wysokim dochodzie.
U niemowląt i małych dzieci podawanie określonych pokarmów tworzy podstawę strategii
zapobiegania niedoborowi żelaza. Rozpoczynając od mleka naturalnego i mleka
modyfikowanego z dodatkiem żelaza, Andersson i Hurrell opisują jak pokarmy uzupełniające
są wykorzystywane w celu zaspokojenia potrzeb niemowlęcia na ten pierwiastek. „Moment
wprowadzenia pokarmów uzupełniających może być bardzo ważny w kontekście niedoborów
żelaza – stwierdzają autorzy. „Gdy dobre warunki higieniczne są zapewnione, wprowadzenie
bogatych w żelazo pokarmów uzupełniających może mieć pozytywny wpływ na zapobieganie
niedoborowi żelaza u niektórych małych dzieci.”
W trakcie badań żelaza jako składnika pokarmu ważne jest rozdzielenie pojęć: „hemowe
żelazo” i „niehemowe żelazo.” Promowanie bilansowania ilościowo – jakościowego diety i
wielorakich technik przygotowywania pokarmu w celu zwiększania ogólnej ilości żelaza oraz
poprawianie biodostępności niehemowego żelaza to bezpieczne i zrównoważone sposoby na
zaspokojenie zapotrzebowania na żelazo przez całe dzieciństwo. Najbardziej efektywnym
podejściem publicznym nakierowanym na poprawienie poziomu żelaza w organizmie to
użycie wzbogaconych pokarmów. Andersson i Hurrell omawiają różne źródła pokarmowe, a
także właściwości dostępnych związków żelaza. „Jednym z głównych wyzwań pomyślnego
wzbogacenia pokarmu żelazem to wybranie takiej postaci chemicznej żelaza, która ma dobrą
biodostępność, ale jednocześnie na tyle stabilną formę, że nie zmienia smaku, tekstury, i
zapachu pokarmu,” podkreślają autorzy. W populacjach o podwyższonym ryzyku może być
konieczne dodatkowe stosowanie suplementów diety zawierających żelazo.
W ostatniej części artykułu Andersson i Hurrell podkreślają wagę zapobiegania niedoborowi
żelaza jako części zintegrowanych programów zdrowotnych, obejmujących zdrowie matki i
dziecka i traktujących je w kategoriach zjawiska ciągłego. Zapewnienie właściwego poziomu
żelaza powinno być uznane za część ogólnego programu profilaktycznego, począwszy od
suplementacji żelazem nastolatek, następnie kobiet w ciąży, poprzez moment zaciskania
pępowiny u noworodków po porodzie i na karmieniu naturalnym przez min. 6 miesięcy
skończywszy. „Wszystkie strategie interwencyjne powinny być traktowane jako składowe
części rutynowych programów zdrowotnych dla dzieci i zintegrowane z innymi strategiami
zdrowotnymi,” wnioskują autorzy.
Bibliografia:
1. M. Andersson and R. Hurrell. 2010. Annales Nestle. 68/3: 120-131.